3)e ftadóeSoti/fca/nt Mau, Mau De Missie in Kenya lijdt grote schade Complot tegen Indonesisch parlement Zal de Valera zich moeten terugtrekken 7 „Time' De race om het presidentschap Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DINSDAG 28 OCTOBER 1952 44ste JAARGANG No. 12726 vijand der Missie Papengracht 32» Tel. 20015» Adm. en Adv. 20826» Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w.» f 2.p. mnd.» 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50 ONDERWIJS VERNIEUWING I. IJET plan tot vernieuwing van ons onderwijs, door oud-minister Rutten nog juist op de valreep inge diend, maakt gelukkig in on derwijskringen nog steeds een on derwerp van bespreking uit. Dit is ook nodig, want als men van één zaak overtuigd is, is het wel hiervan, dat ons onderwijsstelsel volkomen verouderd is en noodzake lijk vernieuwing behoeft. Minister Rutten is niet de eerste geweest, die aan deze vernieuwing de stoot heeft gegeven. De vernieuwing van het onderwijs is door dr. Bolkestein, zelf-oudminister van onderwijs, die een vernieuwing tot stand bracht in de opleiding voor meisjes door het opnemen van middelbare meisjes scholen in het schoolplan, een histo- ria calamitatum genoemd, een reeks van mislukkingen, welke deze ver nieuwing reeds ten deel waren ge vallen, daar telkens weer de minis ter, die een plan tot vernieuwing klaar had, aftrad als het ei juist in de pan was, zodat men telkens weer het spiegelei misliep. Ook minister Rutten heeft zijn ei panklaar ge- maakt en is daarna heengegaan. I Men kan dat betreuren, maar het is toch wel zoals prof Langeveld van Nijmegen het stelde, dat deze ver nieuwing van het onderwijs niet op j de eerste plaats een zaak is van een minister, maar een aangelegenheid J van de Staat. Daarom is het goed, dat deze zaak in onderwijskringen blijft leven en daar ook een onderwerp van ge sprek blijft met alle gevaren daar aan verbonden, het grote gevaar vooral van een vooraf beraamde en geplande theoretische perfectione ring, welke het gehele plan tot on vruchtbaarheid zou kunnen doemen". Wij zullen nog, naar wij hopen,, ge legenheid krijgen, daarop terug te komen, want dit gevaar zal men bij voortgezette besprekingen dienen te ondervangen. Voorlopig is het goed, dat er over dit plan gesproken wordt. Prof. Rut ten zelf heeft het nimmer onder banken of stoelen gestoken, dat hij zijn nota's beschouwd wenste te zien als discussiebasis. Op het congres, dat kort geleden te Woudschoten werd gehouden en waarop het plan- Rutten onderwerp van bespreking was, heeft hij dit doel bereikt, daar ieder onderdeel van zijn plan op de beide dagen, welke het congres in beslag nam, aan een diepgaande be spreking en discussie is onderwor pen. Voordat wij tot een beschouwing over de op dit congres behandelde onderwierpen t.a.v. ons gehele on derwijs overgaan, is het nodig eerst in de herinering terug te roepen het verzet, dat in de kringen van het u.l.o-onderwijs tegen de plannen van minister Rutten rees. Dat was niet zo ongewoon. In de vernieuwingsplannén van minister Rutten werd zeer terecht het u.l.o.- onderwijs in de kraag gevat. En dat niet louter om de negatieve reden, dat dit onderwijs de kinderen grotendeeds volpropt als een hol vat met een wetenschap en op een wijze, die niet op de allereerste plaats ge richt zijn op hun toekomstige taak in de maatschappij. Wij erkennen, dat dit met andere studierichtingen óók voor het grootste deel het geval is, maar men vergete niet, dat juist het u.l.o. de meeste kinderen trekt in getal, kinderen, die met dit on derwijs hun toekomstige plaats in de maatschappij moeten bepalen en daar komt nog iets meer voor kijken, dan de loutere kennis van wat Frans, Duits en Engels, algebra, meetkunde en boekhouden, hoe belangrijk deze vakken dan ook zijn. Het leerpro gramma is voor vele van deze kinde ren te overladen en bovendien indi vidueel niet op de toekomst gericht. In de plannen van minister Rutten t.a.v. dit onderwijs zit dan ook te vens en vooral een positieve zijde en wel om dit onderwijs te hervormen tot een algemene middelbare school, die tot taak heeft uitgaande van de toekomstige taak van deze kinderen, hen als individuen voor te bereiden op de maatschappij. Volgens de plannen van minister Rutten zou de u.l.o. dus overgaan in een A.M.S. (Algemeen Middelbare School). Het was begrijpelijk, dat zij, die hun leven aan het u.l.o.-on- derwijs hadden gegeven en daarin sinds jaar en dag werkzaam waren, deze verandering niet zo maar in eens konden accepteren. Het zou on natuurlijk zijn te verlangen, dat zij onmiddellijk een nieuw plan zouden accepteren, dat alles omver werpt, waarmee hun leven vereenzelvigd is geworden om nog niet te spreken van het gevolg voor velen van hen, MAU MAU DWINGT NEGERS TOT AFVAL Het kerkbezoek in het Vicariaat Nyeïi in het Britse kroondomein Kenya (Oost-Afrika) is sedert de recente terreurdaden van de Mau-Mau-bende teruggelopen tot een derde van het normale cijfer. De missie lijdt grote schade. Duizenden Kikoejoes, de stam der Kikoejoes telt ongeveer driekwart millioen zielen, van wie 200.000 Christenen, zijn van hun geloof afgevallen en onder dwang der Mau-Mau teruggekeerd tot oude heidense practijken. Pater Andrelle van de Ierse paters van de H. Geest heeft tegenover de K. N. P.-correspondent-te Nairobi verklaard, dat „de missionarisser het eens zo bloeiende missiewerk de vrucht van 50 jaar pioniersarbeid zijn vernietiging tegemoet zien gaan. Wanneer de afval in hetzelfde tempo blijft doorgaan, dan zal er met Kerstmis nog slechts een handjevol Katholieken overblijven". De leiders van de Mau-Mau zien die dan hun hele bestaan op een in de Afrikaanse Christenen collabo nieuwe leest zouden moeten gaan rateurs van de Engelsen. De kerken schoeien. beschouwen zij als Europees, dus Het zou van weinig liefde voor hun vijandig. Ofschoon de Engelsen van werk getuigen, indien zij zulk een de gehele arrestatie-actie van vorige plan onmiddellijk zouden ac cepteren. Prof. Langeveld getuigde dan ook in zijn algemene inleiding op het onderwijscongres te Woud- schoten, dat het zelfs te betreuren zou zijn, als mensen, die geheel hun leven in dienst van een be paalde tak van onderwijs (het ulo) hadden gesteld, onverschillig zouden staan tegenover een verandering, welke de maatschappij eist, maar wel ke dit onderwijs noodzakelijk ter zij de schuift. Het is niet alleen de wet de eed van trouw aan de organisatie, der traagheid, die daartegen verzet j b)e hulp van de tovenaars en medi- week de toestand menen meester te zijn, wijzen anderen erop, dat 30 vooraanstaande Mau-Mau leiders aan de razzia's zijn ontsnapt en op de grootscheepse uittocht van duizen den jonge Kikoejoes naar het bijna ontoegankelijke Abardare-gebied. Het gouvernement van Kenya heeft de hulp ingeroepen van de to venaars en medicijnmannen van de Kikoejoes, die zich van de Mau-Mau hebben afgekeerd, te zuiveren van doet rijzen, maar ook een zich ver bonden voelen aan dat onderwijs. Men moet deze verandering echter zien in het licht var. de sociale be hoeften van onze tijd, die dit offer eisen en men zou zelfs met dit nieuwe plan-Rutten opnieuw op de verkeerde weg raken, indien men de A.M.S. zou maken tot een inrichting, waarin alle ULO-krachten zouden moeten passen. Aldus stelde het Prof. Langeveld. Juist over deze nieuwe richting zul len de volgende artikelen handelen. cijnmannen is ingeroepen als tegen wicht voor de bijgelovige vrees, die de te „zuiveren" negers bevangen houdt. De grote leider de Mau-Mau, Joma Kenyatta, is gearresteerd en verban nen naar een afgelegen gebied. Een groot aantal Europeanen was aan wezig bij de begrafenis van het oude stamhoofd Nderi in het Nyeri-reser- vaat, die door bendeleden in stukken was gehakt. Stamhoofd Nderi, een goed Katho liek, stond bij zijn stam en bij de re- Onthulling van Soedirman Hoge functionarissen in de leiding van de Indonesische strijdkrachten hebben maatregelen genomen, welke ten doel hadden de volksvertegen woordiging op te heffen. Dit heeft de nieuwe commandant van het territorium Oost-Ja va, overste Soedirman, verklaard en daarvan melding gedaan aan president Soe- karno,-de minister-president, de mi nister van defensie, de chef-staf van de strijdkrachten en aan de voorzit ter van het parlement. Die maatregelen zijn genomen met gebruikmaking van de macht, die zij aan hun functie ontleenden. Overste Soedirman is van oordeel, dat door deze maatregelen de democratische principes van de Indonesische repu bliek werden geschonden en dat de strijdkrachten zich van dergelijke maatregelen dienen te onthouden op dat geen afbreuk zal worden gedaan aan de taak van de strijdkrachten: het verdedigen van de ideologie van Dr. Leopold Figl, die vorige week het ontslag van zijn uit leden der Christelijke Volkspartij en der Socia listische Partij samengestelde kabinet aanbood, naar aanleiding van een ge schil over bestemming van begro- tingsgelden, heeft thans een nieuw coalitiekabinet uit dezelfde partijen gevormd, dat heden beëdigd zal wor den. de staat. De verklaring zegt verder, dat de voormalige bevelhebber van het ter ritorium Oost-Ja va, de overste dr. Soewondho, actief heeft deelgenomen aan genoemde maatregelen en dat daarom de gehele leiding van dit ter ritorium hem niet langer kon aan vaarden als waarnemend comman dant, noch als chef van de staf van de Bradwidjaja-divisie. gering zeer hoog aangeschreven. De inheemse politie, versterkt met mi litairen, heeft de verantwoordelijke personen gevangen genomen. In Nairobi wordt sinds de razzia's op de Mau-Mau leiders de toestand „bijna normaal" geacht. De markten waren de laatste dagen zeer goed be zocht, Dit laatste wordt beschouwd als éen doorslaand bewijs voor de te rugkerende veiligheid. De Kikoejoes worden als de meest ontwikkelde stam van Oost-Afrika beschouwd. Toch heeft de Mau-Mau onder hen het meeste succes geboekt. Nergens zijn de negers in zo grote getale teruggevallen in hun oude, heidense practijken. Naar men beweert, telt de Mau- Mau ongeveer 50 der Kikoejoes tot leden. Wanneer men dit cijfer aanneemt, moet men bedenken, dat het overgrote deel onder dwang lid is Bovendien krijgt de Mau-Mau veel meer aangewreven, dan als waar moet worden verondersteld. De ben de is géboren uit de internationalis tische gevoelens van de negers en uit haat tegen de blanken. De extreme aard van de bende is de oorzaak van de talrijke moorden en terreurdaden. De 20ste eeuw heeft de achterlijke Kikoejoes in Menya in een bescha vingstempo gedwongen, die voor hen te snel is geweest om te verwerken. De Afrikaanse neger gelooft niet meer in zijn oude godsdienstige co de, doch de blanken hebben hem geen nieuwe code gegeven, zodat de Kikoejoes thans snel degenereren tot een godloos volk zonder zedelijke standaard, slechts ontzaghebbend voor de politiemacht. De onmiddellijke oorzaak van de huidige onrust in Kenya is echter het gebrek aan land. Het gebied van de Kikoejoes is overbevolkt, terwijl van de andere kant enkele blanken grote gebieden vruchtbaar land bezitten. De neger in Kenya is dan ook niet zozeer ge brand op zelfbestuur als wel op eigen land. u;rrr\JC r\r\r"7II7V"TU lasting voor zijn sterk gestel en veer VVE,(j£JYD UUUZjICjI^I E, kracht. In de afge' ?n jaren is D< In de Ierse hoofdstad vreest men, dat de oogziekte, waaraan premier Eamon de Valera lijdt, hem zal dwin gen zich binnenkort uit het openbare leven terug te trekken. De zeven tigjarige Ierse staatsman, die reeds vijftien jaar minister-president van zijn land is, wordt nog steeds ver pleegd ini het ziekenhuis voor oog lijders in Utrecht. Toen hij zich naar Utrecht begaf, was De Valera al vrijwel blind. Alle officiële stukken moesten hem door een secretaris worden voorgelezen en in het parlement was hij in de debat ten merendeels op zijn geheugen aan gewezen. Zo heeft hij één keer bijna twee uur lang zonder aantekeningen gesproken, daarbij reekseni cijfers ci terend, en dat bleek een te grote be jaren is De grauwe staar geopereerd. Hij zou mans aan groene staar (verharding van de oogbol) lij den, hetgeen meestal op totale blind heid uitloopt. De Valera begon zijn carrière in 1916 als commandant van de brigade Dublin. Bij de Ierse opstand werd hij door de Britten ter dood veroordeeld, maar dank zij gratie en een daarop volgende algemene amnestie bracht hij er het leven af. Hij werd in 1919 de eerste president van de Ierse re publiek. geschiedde de plechtige opening van het „Europees Forum der Politieke Jongeren", om 9 uur in te Den Haag. Tijdens de rede van Prins Bernard. Op de voorste rij van links naar rechts: Paul de burgemeester van Den Haag Mr. F. M. A. Schokking, de heer Frangois de Menthon en de WAS TE VROEG Een Canadees in Toronto, die het laatste nummer kocht van het Amerikaanse weekblad „Ti me", merkte, dat de omslag ge wijd was aan de presidentsver kiezingen van 4 November. Op de voorpagina stonden foto's van Adlai Stevenson en Sparkman, respectievelijk „president" en „vice-president". Het onder schrift luidde: „Uitslag van de presidentsverkiezingen". De da tum, die op de omslag was aan gegeven, was die van 10 Novem ber. De binnenpagina's waren echter alle van 27 October. De Canadees schreef naar de redac tie van „Time", die hem ant woordde, dat de fout was ont staan, omdat, verkiezingsge woonte getrouw, tevoren reeds twee millioen omslagen voor het verkiezingsnummer gereed zijn gemaakt: één millioen voor het geval Eisenhower wint het geen „Time" hoopt en één millioen als de Democraat, Ste venson, Truman's opvolger wordt in het Witte Huis. Op de binderij van „yime" zijn per on geluk enkele honderden van de ze laatste omslagen tien dagen te vroeg gebruikt. De kroningsplechtigheid te Londen Het verbod om televisie-opnamen te maken van de Engelse kronings plechtigheid heeft zulk een stroom van verontwaardiging doen ontstaan, dat Winstoni Churchills kabinet waar schijnlijk zal aanbevelen, dat het ogenblik dat de kroon op het hoofd van koningin Elizabeth wordt ge plaatst voor de televisie mag worden opgenomen. Maar het verbod zal dan nog van toepassing zijn op de andere plech tige delen van de ceremonie in West- minster Abbey, die twee uur duurt. Slechts films van de gehele plechtig heid zullen zijn toegestaan, als zij door hoge beambten zijn gekeurd. Er zullen vandaag vragen aan Churchill in het Parlement worden gesteld, maar het is niet waarschijn lijk, dat hij enige wijziging zal kun nen aankondigen, omdat het kabinet niet verantwoordelijk is voor de re gelingen bij de kroning. Volgens tra ditie beperkt het kabinet zich tot het geven van adviezen. De protesten tegen het televisie verbod hebben een storm van critiek doen ontstaan tegen allerlei zakeni betreffende de kroning. Parlements leden zullen o.m. vragen stellen over slechte hotelregeling, die ontmoedi gend is voor bezoekers uit het bui tenland. De Fransen hebben het zwaar in Indo-China Op verscheidene punten aan de Oostelijke oever van de Zwarte Ri vier in Indo-China is het Maandag tot gevechten gekomen tussen opruk kende Vietminh-opstandelingen en Franse troepen. Franse autoriteiten hebben toegegeven, dat enige opstan delingen-eenheden de rivier waren overgestoken en in gewoonlijk be trouwbare kringen meent men, dat de strijd om de rivier binnen 48 uur op 140 kilometer ten Westen van Hanoi, de hoofdstad van de Tonki- nese delta, zal oplaaien. Sedert negen dagen geleden de be langrijkste buitenpost Nghialo ver loren ging, zijn de Franse troepen bezig geweest met het aanleggen van versterkingen op de Westelijke oever van de Zwarte Rivier. De Fransen worden door middel van een lucht brug bevoorraad. Zij werken nu aan een tweede verdedigingslinie enige kilometers meer naar het Zuideni. Waarnemers gloven, dat de drie beste Vietminh-divisies naar het Zui den oprukken langs drie routes door bergachtig terrein, gelegen tussen de Rode en de Zwarte Rivier. Volgens berichten bevindt zich voorts een Vietminh-strijdmacht ten Noorden van een gebied op 80 kilometer ten Zuidwesten van Hanoi; klaarblijke lijk willen deze troepen trachten de Fransen in de rug aan te vallen. Zware gevechten op Korea Aan het front in Korea wordt op het ogenblik weer zwaar gevochten. In de Westelijke en Oostelijke sec toren deden de Noordelijken ver scheidene aanvallen op de stellingen der verbondenen. Een woordvoerder van het achtste leger is echter van oordeel, dat de huidige aanvallen door de Chinezen niet de inleiding vormen op een of fensief van grote omvang, gezien de getalsterkte van de aanvallers. Piloot opgehaald achter de linies Onder bijzondere omstandigheden heeft gisteren een Amerikaans hef- schroefvliegtuig een Britse piloot ach ter de communistische linies in Ko rea weggehaald. De piloot had zijn aan flarden ge schoten toestel bij Isjinnampo op de Westkust van Korea aan de grond gezet. Vliegtuigen van het Britse vliegdekschip Ocan beschermden hem tot hum brandstof opraakte; toen na men Amerikaanse marinevliegtuigen deze taak over. Ondertussen was een hefschroefvliegtuig opgeroepen, dat dwars door hevig communistisch af- weervuur naar de plaats van de nood landing vloog en de piloot oppikte. Dat muisje heeft 'n staartje Het Britse ministerie van Buiten landse Zaken verklaarde, dat er maatregelen worden overwogen te gen de organisatie voor het verlenen van steun aan oud-leden der Waf- fen S.S. en/of hun nagelaten betrek kingen, op welker congres gisteren in de Westduise stad Verden, de S.S-. generaal Ramcke sprak over „Onze vijanden de bezettingsautoriteiten". De Britse Hoge Commissaris, Sir Kirkpartrick, zal de kwestie waar schijnlijk bespreken met de West Duitse regering, die de uitlatingen op het congres overigens al scherp veroordeeld heeft, omdat deze „er niet toe zullen bijdragen het ver trouwen van het buitenland in West- Duitsland te versterken". BERICHT Zaterdag, 1 November, Feest dag van Allerheiligen, zal „De Leidse Courant" niet verschij nen, Advertentiën voor die dag opgegeven, zullen worden ge plaatst in de courant van Vrijdag DE DIRECTIE. In verband met bovenstaande verzoeken wij iedereen, die be richten heeft in te zenden, te zorgen, dat alle copie voor het Vrijdagnummer reeds Donderdag op ons bureau is. REDACTIE. De Kolen- en Staalgemeenschap De vice-president van het hoge ge zagsorgaan van de Europese Ge meenschap voor Kolen en Staal, Etzel, heeft gisterera te Luxemburg verklaard, dat de productiecapaciteit van de kolenmijnen in de zes landen van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal in de komende jaren in zodanige mate zal worden ver groot, dat West-Europa geen kolen meer uit Amerika zal behoeven in te voeren. Dat de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal nu reeds haar vruch ten afwerpt, blijkt uit een bericht vara de Brusselse correspondent van „Volkskrant", waarin medege deeld wordt, dat met ingang van 10 Februari a.s. de Belgische steenkool prijzen met tenminste 5,50 gulden per 1000 kilogram zullen worden ver laagd. Het Belgische kernkabinet heeft zich reeds vorige week met de prijs verlaging beziggehouden. Verwacht wordt, dat een algemene prijsdaling in België het gevolg zal zijn van de vei*mindering van de kolenprijs. De prijs van de cokes daalt zeer sterk. De prijs van electriciteit, kalk, ce ment en chemische stoffen wordt voor de helft bepaald door de prijs van steenkolen. De verkiezingen voor het presi dentschap der V.S. zullen door een zeer kleine meerderheid beslist wor den, zo voorspelt de „New York Ti mes" aan de hand van het opinie onderzoek van haar correspondenten. Het blad becijfert, dat Eisenhower zeker is van 10 staten, met 69 kies mannen. Stevenson lean naar alle waarschijnlijkhed rekenen op negen staten met 92 kiesmannen. Er zijn 266 kiesmannen nodig om de verkiezingen te winnen. In de andere staten zal het verschil tussen de beide candidaten zo gering zijra, dat een verschuiving in de laat ste week ten gunste van een van de candidaten hem de meerderheid zal geven. „Er schijnt een ongewoon groot aantal mensen te zijn, dat nog niet besloten heeft, of het niet zal stem men", zo besluit het blad. Intussen heeft Stephen Mitchell, de voorzitter van de democratische partij, verklaard, dat maar zijn me ning Dean Acheson niet zal worden gehandhaafd als minister van Bui tenlandse Zaken, indien Stevenson de verkiezingen zal winnen. Hij voeg de er aan toe: „Ik geloof niet, dat hij iemarad zal benoemen, alleen om het feit, dat hij reeds op die post zit". Vliegtuig in waterzuil vergaan Een Dakota van de Australische luchtmacht wordt bij de Zuidkust van Nieuw-Zuid-Wales vermist. Het toestel was Maandagochtend van het vliegveld Mascot te Sydney opgeste gen en had brandstof voor 290 mi nuten vliegen aan boord. Na 326 mi nuten was het nog niet teruggekeerd. In het vliegtuig bevonden zich een bemanning van vier koppen en twee geleerden van de gemenebest-orga nisatie voor wetenschappelijk onder zoek ten dienste van de industrie, Zij hielden zich bezig met proeven om kunstmatig regen te verwekken. De Dakota was uit Sydney ver trokken voor het doen van waarne mingen in een regenstorm op 80 ki lometer van de stad boven zee. Men vermoedt, dat het vliegtuig terecht is gekomen in een geweldige waterzuil, die tengevolge van het noodweer was ontstaan. Kustbewo ners hebben namelijk in het gebied, waar het ongeluk gebeurde, enige van dergelijke waterzuilen waarge nomen, Jlavtettje Doe iets, opdat de duivel U altijd met iets bezig vindt. Hieronymus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1