De Leidse Memorie van Antwoord verschenen Uit de ravage van het „Nut" komt een practisch gebouw te voorschijn Wordt zilveren jubileum in Leiden of Delft gevierd? MAANDAG 27 OCTOBER 1952 DE LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA 1 Lawaai aan de Steenschuur Leidse Dienst voor Sociale Zaken heeft een beter onderdak nodig Karrevrachten puin worden naar buiten gereden; ladingen hout wor den naar binnen gebracht; timmer lieden, metselaars, betonwerkers, electriciens en installateurs lopen in en uit; er heerst een enorme bedrij vigheid in het grote Nutsgebouw op hoek SteenschuurLangebrug, dat binnenkort geen Nutsgebouw meer heten zal, omdat op 1 Jan. a.s. de Dienst voor Sociale Zaken er haar intrek nemen zal. Wie thans het gebouw binnen stapt, begrijpt niet hoe alles over twee maanden klaar kan zijn; wie er twee maanden geleden kwam, be greep niet, dat er van deze ruïne nog een behoorlijk gebouw te ma ken was; wie hier begin Januari binnenkomt, zal verstomd staan over de resultaten! Er wordt hard gewerkt in dit ge bouw en dat moet ook, wil alles op tijd klaar zijn. De vervallen aanblik, die het „Nut" tot 'voor kort bood, was nog niets in vergelijking met wat er binnen te zien was: totaal uitgeleefd. Er werd een plan opge maakt, dat in grote lijnen hier op neerkomt: alles vernieuwen, behalve de muren. Nu is dat natuurlijk een beetje overdreven, maar een kern van waarheid schuilt er toch wel in. Laat ons beginnen bij de kap; die moest eerst water- en wind-dicht gemaakt worden; er dienden zelfs enige nieuwe spanten ingezet te worden. Op de eerste etage wordt o.a. een directeurskamer ingericht. Het gestucte plafond moest eigen lijk vernieuwd worden, maar aan gezien het uitgetrokken bedrag de grootst mogelijke soberheid eist, wordt volstaan met een grondig opknappen van het pla fond. Vele ramen moesten vernieuwd worden; gedeeltelijk is dit reeds ge schied. Practisch allé deuren wor den vernieuwd en de lijsten gemo derniseerd. In verschillende vertrek ken worden nieuwe vloeren gelegd; de andere blijven liggen en krijgen een nieuwe bedekking. Door het hele gebouw wordt een centrale verwarming aangelegd, met maar liefst 94 radiatoren. Daarvoor diende er een ketelhuis gebouwd te worden met een grote schoorsteen. Er komen nieuwe toiletten en het oude kolenhok wordt keuken. Het hele gebouw krijgt een nieuwe licht- leiding en een nieuwe telefoon-instal latie met een centrale op de eerste verdieping. Naast de directeurskamer vindt men straks een vertrek voor de ad junct-directeur, bovendien een gar derobe, een typekamer, een archief ruimte, een kamer voor de archiva ris, een commissie-kamer en een vertrek voor de Steun Technische Dienst. Dit alles laat zioh gemakkelijk in enige zinnen neerschrijven, maar de uitvoerders van dit werk hebben er meer moeite mee. Zij deden allerlei eigenaardige ontdekkingen, zoals „Brabantse muren", dubbel latwerk, opgevuld met isolatiemateriaal, vloe ren met zeegras, enz., allemaal om het geluid zoveel mogelijk te isole ren. Het gebouw is tenslotte een mu ziekschool geweest en de verschil lende gezelschappen mochten elkaar tijdens de repetities niet hinderen. „Het „Nut van het Algemeen" leidde voor de oorlog reeds een kwijnend bestaan en keerde na de bevrijding niet terug, zodat het gebouw geen bestemming meer had. Reeds voor de oorlog werd het ook voor talrijke andere doeleinden gebruikt (vergaderin gen, toneel-repetities, e.d.). Na de stadhuisbrand in 1929 heeft een der benedenzalen zelfs een aan tal jaren dienst gedaan als raad zaal! Tijdens de oorlog was het Distributie-kantoor er in geves tigd, hetgeen de Leidenaars zich ongetwijfeld nog wel zullen her inneren, zij het, dat de meeste herinneringen niet van prettige aard zijn. Op de begane grond bevindt zich een kamer met een kluis, waarin de distributiebescheiden werden opge borgen. De ramen waren dichtge metseld en de deur was met ijzer werk verstevigd. In de vloer bevindt zich nog een ijzeren buis, waardoor men de sleutel van de kluis moest laten glijden, wanneer er een over val gepleegd zou worden.... Deze kluis is thans omgebouwd en zal straks weer gebruikt worden. De lange benedenzaal aan de Lan gebrug wordt omgebouwd in zes spreekkamers aan een lange gang en een loketruimte voor uitbetalingen. Sommige Leidenaars zullen zich deze zaal nog herinneren als de oude schermzaal. De ingang hiervan zal aan de Langebrug zijn. De hoofdingang echter blijft aan de Steenschuur (nummer .21), naast de tijdelijke raadzaal, waarin de Buiten-onderzoekingsdienst wordt ge vestigd. Op de begane grond komt ook het Sociaal Adviesbureau. Wie weet hoe de Dienst voor So ciale Zaken thans is gevestigd zeer bekrompen in drie gebouwen, resp. aan het Levendaal, de Mare en de Lammerenmarkt kan zich in-: denken hoe verheugd wethouder St. Menken, de directeur, dr. A. Roze- boom, en het ruim 50 man tellend personeel zullen zijn, wanneer zij eindelijk eens over 'n behoorlijk ge bouw kunnen beschikken. Wanneer wij „behoorlijk" schrij ven, bedoelen we niet een riant ge bouw, want dat wordt het niet. Wat onze voorouders aan het einde van de vorige eeuw gebouwd hebben, kan maar zelden aanspraak maken op-het praedicaat „riant", het Nutsgebouw zeker niet. Maar wanneer de restau ratie ten einde zal zijn, de nieuwe ramen en het buiten-verfwerk het buiten-aanzien veranderd zullen heb ben, zal er aan de Steenschuur in ieder geval een practisch gebouw staan, waarin Leiden voorlopig voor de eerste vijftig jaar zijn Dienst voor Sociale Zaken behoorlijk kan huis vesten. Meer mogen we in deze tijd zeker niet verlangen! R.K. Bond voor muziekgezelschappen Op 27 Nov. a.s. zal het 25 jaar ge leden zijn dat de R.K. Bond van Muziekgezelschappen in Zuid-Hol land werd opgericht. Het Bonds be stuur wil dit feit op feestelijke, maar vooral ook op waardige wijze her denken. Om deze viering voor te bereiden werd een Jubileumcomité samenge steld en Zaterdag in verenigde ver gadering met het bestuur van de ju bilerende bond in de Harmonie te Leiden geinstalleerd door de voorz., de heer C. A. Volg-ering. In zijn toe spraak ging de voorz. even terug in de geschiedenis van de oprichting. Vervolgens gaf hij enige suggesties ten opzichte van de viering. De voorbereiding blijft echter overgela ten aan de zelfstandige werking van het jubileumcomité. De eerste vra gen, waarvoor het comité zich ge plaatst ziet zullen zijn: Hoe vieren we dit jubilé, en waar vieren we hel. Als plaats voor viering komen vooral in aanmerking Delft en Lei den. De eerste als plaats van stich ting, de tweede als de plaats, waar in de naoorlogse tijd de bond haar tehuis heeft gehad. Daar dit jaar getijde voor een muziekfeest in de open lucht ongeschikt is ligt het in de bedoeling de viering te doen plaats vinden in het komende voor jaar. Het jubileumcomité zal bestaan uit de heren: H. C. A. M Schöl- vinck, burgemeester van Nootdorp, die tevens voorzitter zal zijn. J. van Vree te Kwintsbeul, Fr. de Bruin, Links: Het voormalige Nutsgebouw gezien vanuit het Van der Werff- park, dat straks een vriendelijker aanzien zal hebben. Rechts: De heer J. Trouwee (ge heel rechts) in gesprek met de heer J. Voorbach, chef Gebouwen Ge meentewerken. De heer Trouwee is opzichter van dit werk, dat in eigen_. beheer wordt uitgevoerd en waarbij de heer Voorbach de leiding heeft. De ravage in wat eens de tijdelijke raadzaal was. geeft een beeld van wat er vóór nieuwjaar nog moet ge beuren! I (Fótó's: „De Leidse Courant") I Den Haag. A. P. Hermes, Berkel, C. P. Paardekooper, Zoeterwoude, J. v. d. Meer, Leiden, P. Noordermeer, Kwintsheul, G. W. VVarmenhoven, Noordwijk, J. v. Rooij en T. Hen driks, beiden te Delft. De heer Schölvmck heeft namens he+ comité de toespraak v. d. voorz. beantwoord. Hierbij bracht hij dank voor het vertrouwen, aat het bonds- bestuur in deze comitéleden heeft willen stellen om hen op te dragen dit feest voor te bereiden Spr. de verzekering, dat met ernst en ijver gewerkt zal worden om een luister rijke viering mogelijk te maken. Tot besluit heeft de voorz. de wens uitgesproken voo- een succes rijke afbeid van het comité waardoor bereikt zal worden datgene wat wy ons er nu van voorstellen. z „Tante Jutta'' bij de Watertoren De speeltuinvereniging „Rondom de Watertoren" groeit langzaam maar gestadig. De tuin is aange legd, het clubhuis gebouwd en vol gens de stellige verwachting van haar voorzitter, de heer A. Lepelaar, zullen in de komende zomer de eer ste toestellen geplaatts worden. Dat deze vereniging bloeit bleek wel uit de enorme belangstelling, die Zaterdagavond aanwezig was in het St. Antoniusclubhuis, waar de ver eniging haar jaarlijkse feestavond hield. De heer Lepelaar, die tijdens het openings woord de boven omschre ven verwachting uitsprak, had voorts nog een heel lijstje met na men van mensen, die zich bijzonder vcor het sueeltuinwerk v»n „Rond om de Watertoren'' haddcr. ingespan nen. Een speciale vermelding kreeg het werk van de heer J. File- men, die er iedere Zaterdagmiddag wer op uittrekt, om de contributie ce innen. Na dit openingswoord werd het scherm opgehaald voor de SLF-to- neelvereniging „De Sleutelspelers", die de klucht „Tante jutta uit Cal cutta" voor het voetlicht bracht. De regisseur, J. Paddenburg, kan met j trots terugzien op deze uitvoering, j die de lachspieren van de aanwezi- gen geen moment rust gunde. Een opmerkelijk spel gaf de heer A. v. Egmond, die de vrij lastige rol van verlopen fuifnummer te vertolken had. Met een bouquet bloemen voor de dames en een oorverdo vend applaus voor alle mede werkenden werd dit gedeelte van de avond besloten en terwijl de i mondaccordeonvereniging „Crescen do", die ook tussen de bedrijven door welluidende klanken de zaal inge- zonden had, met een waterval van noten het geschuivel van de stoelen overstemde, verdwenen deze uit de zaal, om daar ruim baan te maken voor de danslustigen, die nog een paar uurtjes him tol aan deze I liefde muze brachten. Zaterdag gaven wij reeds een ge deeltelijk uittreksel van het Alge meen Verslag van het Onderzoek in de Afdelingen van de Gemeenteraad van de Ontwerp-Gemeentebegroting 1953 met de Memorie van Antwoord van Burgemeester en Wethouders, die Vrijdag is verschenen. Vandaag publiceren wij een uittreksel van de tweede helft. ONDERWIJS, ENZ. Naar aanleiding van enige vragen over de bestrijding van balddadig- heid onder de jeugd, antwoorden B. en W., dat er in de Professorenwijk uit enige verenigingen een comité ge vormd is dat bezig is plannen voor te bereiden en uit te voeren ter be strijding van de baldadigheid. Ook werd de opmerKing ge maakt dat in bepaalde stadswij ken de kleine kinderen 's avonds laat nog op straat spelen, soms zelfs nog om half twaalf. Kan de straatpolitie de ouders niet op deze ongewenste toestand wij zen? B. en W. delen mede, dat de politie hiertegen geen maatrege len kan nemen; een dergelijk in grijpen zou door de ouders zeker niet op prijs gesteld worden. In dien er echter baldadigheden of misstanden geconstateerd- wor den, grijpt de kinderpolitie in bij de ouders, soms door tussenkomst van buurtverenigingen hetgeen in verschillende gevallen reeds succes gehad heeft. Een der leden betreurt, dat B. en W. nog geen prae-advies hebbén uit gebracht op de voorstellen Woudstra- Van Dijk betreffende het bijzonder kleuter-onderwijs. B. en W. stellen dit lid gerust, door te verzekeren, dat in dit geval uitstel geen afstel bete kent Allerlei omstandigheden heb- ben dit prae-advies vertraagd. Er wordt geïnformeerd of er vol doende grond beschikbaar is voor de te verwachten aanvragen tot oprich ting van scholen. In alle uitbreidings plannen, aldus B. en W., wordt steeds aandacht geschonken aan het reser veren van teimeinen voor openbare of bijzondere gebouwen. Hiertoe wordt met de verschillende besturen over leg gepleegd. De huidige toestand van de sport velden aan de Haarlemmerweg, die door de K. N. V. B. .zyn goedgekeurd, is bevredigend, volgens B. en W. In- I zake de drainage kan nog geen defi- j nitief oordeel worden uitgesproken. Enige leden menen, dat er in De Lakenhal te weinig tentoonstellingen worden gehouden. B. en W. wijzen er echter op, dat in de afgelopen ja- ïen verschillende belangrijkee ten toonstellingen werden georganiseerd en dat er nog enige op het program ma staan. De kosten hiervan zijn echter zeer hoog. Bovendien heeft De Lakenhal geen tentoonstelilings- ruimte, zodat de schilderijen-zaien ontruimd moeten worden, hetgeen ten nadele is van de schilderden. Tenslotte blijkt het hoe langer hoe moeilijker te zijn kunstwerken uit particulier bezit naar een tentoon-1 stelling te krijgen. Omtrent de verhuring van het Gravensteen aan het Rijk teneinde bestemd te worden tot juridisch cen trum jran de Leidse Universiteit, heeft de minister nog geen beslissing genomen. B. en W. vermoeden dat deze beslissing niet lang meer op zich zal laten wachten en de Raad kan bij een gunstige beslissing een betreffend voorstel verwachten. Er wordt gewezen op de slechte toestand van de Leidse Schouwburg, ook wat betreft de beveiliging tegen brandgevaar. Zijn B. en W. bereid de bouw van een gemeentelijke schouwburg onder ogen te zien? Het College beseft ten volle, dat er in Leiden een behoorlijke schouwburg moet zijn en is bereid het vraagstuk van de bouw in studie te nemen. Een oordeel over de mogelijkheid dit in de nabije toekomst te verwezenlijken hebben B. en W. zich nog niet ge vormd. B. en W. hebben ook nog geen oordeel over het verbeteren van de stadsgehoorzal om daar goede toneeluitvoeringen te geven. Wel kan er spoedig een prae-ad vies inzake de huurprijzen van de Stadsgehoorzaal tegemoet gezien .worden. De commissie van advies in culturele zaken heeft haar advies aan B. en W. reeds gegeven. Verleden jaar werd aan de stichting „De mens in z'n vrije tijd" een subsidie gegeven, die geheel gebruikt werd. Er is nog een nadelig saldo van 900. waarover de Raad spoedig een voorstel zal bereiken. Tussen de ze stichting en K. en O. is over eenstemming bereikt omtrent het Kleine kinderen 's avonds op straat Tentoonstellingen zijn kostbaar Nog geen nieuwe Schouwburg Andere huurprij zen voor Stadsgehoorzaal? „De Mens in z'n vrije tijd" ver dwijnt Geen gezinstarieven voor electriciteit Binnenkort voorstellen over werkverruiming Cursussen voor werklozen Nog geen plannen voor een crèche Leidse bevolking loopt achteruit Wel Leidse toto's in de treinen Salarissen van wethouders zijn onvoldoende Misschien betonnen bodem in „De Zijl" Nog geen speeltuingrond voor „Rondom de Haven". overnemen der werkzaamheden door de laatste, waarna „De mens in zijn vrije tijd" zal worden ontbonden. B. en W. kunnen nog geen mede delingen doen over het beschikbaar stellen van gronden voor de inrich ting van een speeltuin op het terrein van de voormalige katoenfabriek aan de Herengracht. Ten aanzien van het Burgerij fonds doen enige leden de .suggestie van een overdekte zweminrichting. B. en W. hebben de voorstellen ten aan zien van dit fonds nog in overweging. MAATSCHAPPELIJKE KWESTIES. De invoering van een gezinstarief voor het verbruik van electriciteit ontmoet zoveel moeilijkheden en principiële bezwaren, dat B. en W. het niet wenselijk achten daartoe over te gaan. Meerdere leden stellen vragen over de werkloosheid, waarop B. en W. antwoorden, dat de commissie voor de werkverruiming reeds een aantal suggesties heeft gedaan, waarbij wel gebleken is, dat het niet eenvoudig is geschikte objecten te vinden voor werkverruiming, omdat men fcte- D, Lakenhad geen tentoonstellings ken de kleine kinderen 5s avonds uit enige vereningen een comité ge paalde objecten, indien mogelijk, liefst als normaal werk uitvoert. Toch hoopt de commissie binnenkort met een aantal voorstellen te komen, die enige objecten en ook enige gro tere werken omvatten, waarbij een aanzienlijke groep werklozen tewerk kan worden gesteld. Een dergelijke werkverruiming is echter altijd van tijdelijke aard, zodat de aandacht vooral gevestigd moet blijven op ver groting van de mogelijkheden tot te werkstelling in het normale bedrijfs leven (vestiging van nieuwe indus trieën) B. en W. verheugen zich er overigens over, dat de werkloosheid minder groot is dan een jaar geleden. O.p een andere vraag antwoor den B. en W., dat enige maanden geleden contact is opgenomen met de vakverenigingen om plannen op te stellen voor het ge ven van cursussen aan werklo zen, waardoor dezen hun tijd beter kunnen besteden. Binnen kort zullen deze plannen vastere vormen aannemen. De gebouwen waarin thans nog de Dienst voor Sociale Zaken is geves tigd, hebben nog géén andere bestem ming gekregen (de Dienst verhuist in c an. a.s. naar het voormalige Nutsge^ bouw). In dit verband vragen enige leden of het mogelijk is in bedoelde oanden aan de Mare een z.g. Geleid Kosthuis" in te richten voor perso ren, die zich thans moeten ophouden in volkslogementen. B. en W. onder zoeken thans nog in hoeverre op dit gebied een taak ligt voor de ge meente. Leiden heeft nog steeds geen crè che (kinderenbewaarplaats ten dien. ste van werkende moeders). In April 1950 werd door een commissie van de Sociale Raad advies uitgebracht. Uit dit rapport bleek de noodzaak niet en het plan was te kostbaar. B. en W. verzochten toen een minder kostbare oplossing, op welk verzoek nog steeds geen antwoord werd ont vangen. Na opheffing van de kinder bewaarplaats van de St. Gerardus Majella-stichting is een zodanige re geling getroffen, dat de behoefte aan een crèche niet vergroot is. B. en W. moeten toegeven, dat de Leidse bevolking inderdaad achter uit loopt Op 31 Dec. 1950 waren er 90675 inwoners, op 31 Dec 1951 wa ren er 91461 en op 1 Sept. 1952 wa len er 91423. De oorzaken van de da ling in 1952 zijn moeilijk na te gaan. Uit de gegevens blijkt, dat het aan tal gevestigde personen kleiner is dan verleden jaar, terwijl het aantal vertrokkenen (vooral naar het bui tenland) groter is geworden Verleden jaar vestigden zich .geboorten uitge zonderd) 3867 personen in Leiden, dit jaar (tot 1 Sept.) slechts 1989. De beide verlrekcijfers (zonder overle denen) zijn 4269 en 2857. Hieronder bevonden zich in 1951 653 gevallen van vertrek naar het buitenland, in dit jaar 613. ECONOMISCHE KWESTIES. Een lid heeft zich er over verbaasd, dat hij in treincoupé's nooit een foto van Leiden aantrof. Is hiervoor een reder? B. en W antwoorden, dat het college enige jaren geleden op ver zoek van de Ned. Spoorwegen een aantal foto's van Leiden afstond die naar gebleken is in coupé's zijn aangebracht. Een lid wil weten of B. en W. het nodig vinden een boekje uit te geven, waarin de diverse be langrijke voordelen van industrie vestiging in Leiden worden uit eengezet. B. en W. antwoorden, dat deze.voordelen door enige ad vertenties reeds naar voren zijn gebracht. Wanneer er nog meer propaganda gemaakt moet wor den, willen B. en W. overwegen zo'n boekje uit te geven, wan neer het industrie-terrein Zuid- West beter toegankelijk is door het gereedkomen van de Trek- vlietbrug. GEWONE DIENST. Vele leden wijzen er op, dat het salaris van de wethouders totaal on voldoende is, omdat zij een gehele dagtaak hebben en hun werk de volle persoonlijkheid vraagt De bur gemeester antwoordt hierop, dat de ze salarissen slechts door de rege ring gewijzigd kunnen worden. Hij is het echter met de opmerking vol komen eens. Er zijn nog geen uitgewerkte voor stellen over de afbouw van het Stad huis. B. en W. wachten op het ad vies van prof. Zwiers. Elders antwoorden B- en W., dat de sterkte van het politiekorps inder- Verschil van mening Een der leden (kennelijk een communist) merkt op, dat de post voor Bescherming Bevol king wel geschrapt kan worden, omdat hierdoor slechts onrust bij de bevolking kan worden ge wekt. Slechts wanneer men zich bedreigd weet, behoeft men zich te beschermen, aldus het lid. B. en W. antwoorden heel laconiek: „Over het zich al dan niet be dreigd gevoelen, kunnen de me- tiingen verschillen". daad aan de krappe kant is. Om fi nanciële redenen wordt met uitbrei ding echter zo lang mogelijk gewacht, omdat het Rijk slechts vergoeding geeft voor het aantal, dat door de mi nister is aangegeven. Een van de leden vindt het uitgetrokken bedrag van 7500 voor onderhoud van de (oude) gem. zweminrichting „De Zijl" wel wat hoog. Voldoet de inrich ting nog wel aan de eisen en zo niet, is het dan wel verantwoord zo'n hoog bedrag uit tc trekken? B. en W. antwoorden, dat de ge bouwen bijna uitsluitend van hout zijn en dat het regelmatig •schoonspuiten het hout aantast Omdat er in de bassins geen be tonnen bodem ligt. moet er steeds baggerwerk verricht worden. Aan de directeur van Gemeentewer ken is opgedragen een schetsplan voor verbetering en uitbreking te maken. Wanneer krijgt de speeltuinvereni ging „Ons Eiland" een tuinverhar- ding en een portiershokje? Dit jaar antwoorden B. en W., werden reeds 5000 tegels beschikbaar gesteld, waar mede de leden 450 M2. konden be leggen. In 1953 worden weer tegels beschikbaar gesteld, zodat de verhar ding dan geheel gereed kan komen. Het bestuur wil ook de oprichting van een portiershuisje door de leden tot stand laten brengen. De speeltuinvereniging „Rondom de Haven" zal vermoedelijk in aan- merking komen voor subsidie, zoals andere speeltuinverenigingen zonder tuin. Over het beschikbaar stellen van grond kunnen B. en W. nog g mededelingen doen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 6