S>e Oostenrijks kanselier uit Den Haag teruggeroepen Staatsbezoek ontijdig afgebroken Pinay moet zich uitspreken over Europees leger ,Geen kabinetscrisis" zegt Wilopo Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 22 OCTOBER 1952 44ste JAARGANG No. 12721 Dr. Figl hals over kop weer terug Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2p. mnd., 6p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 et. p. mm. Telefoontjes f 1.50 DE WINKELS OP ALLERHEILIGEN EEN ongetekend schrijven, even als telefoongesprekken, waarbij de spreker vergeet zijn naam te noemen, wordt voor kennisgeving aangenomen. Uitzondering willen wij maken voor een brief, blijkbaar bedoeld als ingezonden stuk, waar in de winkelsluiting op Allerheiligen wordt behandeld, en dat nog wel op een hoogst onvriendelijke manier. Medegedeeld is, dat de winkels dit jaar op Allerheiligen geopend mo gen zijn, maar de naamloze „lezer" acht dit „in één woord een zeer on gelukkige vinding van de Bisschop", welke 'zijns inziens is afgedwongen door een standsorganisatie. Er zou voor ons geen aanleiding zijn, zoveel aandacht aan dit schrij ven te besteden, indien anonymus niet beweerde, dat negen van de tien Katholieken over de bisschop pelijke dispensatie „schande spra ken" en hij het vermoeden uit, dat slappe Katholieken een zeer gemak kelijke gevolgtrekking zullen maken. Het is veel te sterk gezegd, dat vele Katholieken er schande van spreken, maar wij hebben bij deze gelegen heid en ook bij andere, soortgelijke, meermalen de opmerking gehoord, waarmede het onderhavige schrij ven opent: „Lezer heeft wel eens horen vertellen, dat de Katholieke Kerk één was in alles", waarbij dan de bisschoppelijke dispensaties en kerkelijke voorschriften in andere landen te berde worden gebracht op de manier, waarop de briefschrijver het doet: „Maar waar is die eenheid nu op 1 November gebleven?" Het zwakke punt in een dergelijke opvatting, is de al te sterke bena drukking van de eenheid. De Katho lieke Kerk is inderdaad één in haar heilsleer, maar niet in haar gebrui ken. Nadat in vroeger eeuwen ook op het punt van de gebruiken een stre ven tot eenvormigheid opgeld deed, is sinds lang een tegengestelde stro ming voelbaar: één te zijn in de leer, maar aan ieder land, aan ieder ge west aan de leiding der bisschoppen óver te laten, wat voor ieder land of gewest het meest dienstig, of wen selijk is. Deze tegengestelde stro ming is zeker toe te juichen, omdat bij een overdre 'en unificatie het aanpassings-vern.ogen van de leer meer geschaad dan bevorderd wordt. Deze soepelheid is aan zekere gren zen, misschien nog te enge gren zen, gebonden, maar het moet uit het gemaakte onderscheid tussen leer en gebruik wel duidelijk zijn, dat de eenheid der Kerk er niet door wordt verminderd of benadeeld. Deze een heid wordt echter wel benadeeld, als men zo gebrekkige geloofskennis heeft dat rnen, zoals de briefschrij ver (en mét hem vele anderen), geen onderscheid ziet tussen geloof en ge bruik, in dit geval tussen de een heid van geloof en een bisschoppe lijke dispensatie, waarbij op Aller heiligen in een bepaald bisdom, voor een bepaalde groep, namelijk de winkelstand, ontheffing wordt ver leend van de verplichting zich op die dag te onthouden van wat, met een verouderde term wordt ge noemd „slafeiijke arbeid", echter niet van de verplichting op die dag de viering van de H. Geheimen bij te wonen. We kunnen ons indenken, dat deze dispensatie voor winkel personeel een hevige teleurstelling is, en dat, meer algemeen de wens wordt geuit, dat aan de weinige spe cifiek Katholieke feestdagen, welke ons nog resten, zo weinig mogelijk zal worden getornd. Maar wij kun nen,'ook zonder de bisschop geraad pleegd te hebben, wel verzekeren, dat. deze algemene wens door hem in volle omvang wordt gedeeld. De onbekend gebleven briefschrijver suggereert, dat de dispensatie is „af gedwongen" door een standsorganisa tie i.e. dan de middenstandsorgani satie, aan welke suggestie hij enige onvriendelijkheden toevoegt, zov/el aan het adres der Katholieke over heid als aan de Katholieke mid denstanders. Wij kunnen ons daarbij alleen er over verbazen, dat som migen, die Katholiel zijn tot in een te ver doorgevorrde uiterste, wei nig besef tonen voor de apostolische waardigheid van het bisschops-ambt. Het moest voor een Katholiek van zelfsprekend zijn en gelukkig is dat zo in brede kringen dat als de bisschop een of andere bepaling uitvaardigt, men zich daarbij neer legt, eenvoudig omdat het de bisschop is. Wanneer men gezonde critiek op zulk een maatregel meent te hebben, kan deze critiek te bevoegder plaatse worden geuit, maar toch altijd met de eerbied, aan de bisschop ver schuldigd. Van dit gezonde standpunt uit gaande, behoort het niet eens tot onze taak de verleende dispensatie op Allerheiligen te verdedigen. De bisschop heeft de gedeeltelijke dis pensatie gegeven en daarmee is voor ons de zaak uit en, met een grappige verbastering van een Latijn- se zegswijze, de kous af! De genoemde dispensatie valt bo vendien zo geheel in het normale ka der, dat ook enige toelichting vrij overbodig is. Maar om ieder mis- i verstand weg te bannen, wijzen we I op de eeuwen-oude practijk van de I Kerk, dat, om een voorbeeld te noe- Onverwachte crisis in Wenen De Oostenrijkse kanselier, dr. ir. Leopold Figl, die gisteravond voor een bezoek aan ons land in Den Haag arriveerde, moest, in verband met een, dreigende regeringscrisis in zijn land, zijn bezoek afbreken en is vandaag naar Wenen teruggekeerd. Onmiddellijk na aankomst te Den Haag werd dr. Figl, op de hoogte gebracht van de gebeurtenissen in Oostenrijk. De situatie in de Oostenrijkse regering heeft zich n.1. in verband met de niet in evenwicht zijnde begroting zodanig toegespitst, dat er gevaar bestaat dat de regering zal moeten aftreden. Behalve de bondskanselier dr. Figl zijn ook naar Wenen teruggeroepen de minister van Buitenlandse Zaken, dr. Gruber, die in Parijs was, en de vice-kanselier, Schaerf, die in Milaan vertoefde. TERUG PER VLIEGTUIG de De in de ambtswoning van bondskanselier in Wenen verzamel de leden der regering verzochten dr. Figl het staatsbezoek in Nederland af te breken en onmiddellijk naar Wenen terug te keren. De bondskanselier heeft de Neder landse regering medegedeeld, dat hij tot zijn zeer grote spijt gedwongen was zijn staatsbezoek af te breken en Woensdagmorgen per vliegtuig moest terugkeren. Dr. Figl werd bij zijn aankomst aan het station Hollandse Spoor te 's-Gravenhage namens de regering verwelkomd door de vice-minister- president, prof. dr. L. J. M. Beel. De Oostenrijkse gezant, de heer R. See- mann, bevond zich in het gezelschap van de kanselier. Via de speciale uitgang, die alleen voor leden van de koninklijke fami lie en" voor andere hoge reizigers wordt gebruikt, begaf het gezelschap zich naar de gereedstaande auto's, die geëscorteerd werden door de Haagse verkeerspolitie. Omtrent de dreigende crisis in Oostenrijk wordt nog gemeld, dat volgens de grondwet de regering vóór Woensdag middernacht de be groting moet hebben ingediend. De socialisten willen ondanks de ver mindering van de hulp der Verenig de Staten een politiek van investe ring in de genationaliseerde zware industrie voortzetten teneinde werk loosheid te voorkomen. De conser vatieve Volkspartij wil daarentegen de uitgaven op de begroting niet ver hogen, omdat dit naar haar mening gevaar voor inflatie inhoudt. De Oostenrijkse minister van fi nanciën Kamitz heeft Dinsdagavond zijn ontslag aan het bestuur van de conservatieve Volkspartij aangebo den, nadat de onderhandelingen tus sen de coalitie-partijen waren mis lukt. Een woordvoerder der partij deelde echter mee, dat het bestuur dit ontslag hoogstwaarschijnlijk niet zal aanvaarden, omdat de partij het beleid van de minister volledig steunt. Fransen op terugtocht in Indo-China De Franse strijdkrachten rondom Nghia Lo, ten Noordwesten van Hanoi, zijn op terutocht. De communistische troepen, die 'n hevig offensief hebben ingezet en met moderne wapens zijn uitgerust, hebben, zoals bekend, drie dagen ge leden het Franse fort Nghia Lo ver overd. Zij trekken nu op in de rich ting van de Zwarte rivier. Een Franse militaire woordvoer der heeft meegedeeld, dat alle Franse strijdkrachten ten Noorden, Oosten en Zuiden van Nghia Lo op de Zwarte rivier zijn teruggetrokken. De Franse troepen ten Westen van het fort waren in hevige strijd ge wikkeld met veel sterkere Viet- minh-troepen en trokken eveneens terug. Een ultimatum van katholieke M.R.P. De leiding van de katholieke MRP (volksrcpublikeincn), waartoe minister Robert Schuman (Buitenlandse Zaken) behoort, heeft gisteren geëist, dat de regering-Pinay binnen 24 uur haar volledige steun geeft aan Schuman's politiek in zake het Europese leger. De M.R.P., die een langdurig onderhoud had met Schuman op diens ministerie, acht een verklaring van Pinay nood zakelijk ten einde onzekerheid over de Franse houding jegens het verdrag over de Europese Defensie Gemeenschap, welke ontstaan is na de ernstige critiek van de radicaal-socialistische leiders Herriot en Daladier weg te nemen. Het „ultimatum" houdt het dreigement in, dat de M.R.P. zich uit de regering zal terugtrekken, indien een duidelijke uitspraak van Pinay achterwege blijft. STEUN VAN M.R.P. ONMISBAAR leggen op de kabinetszitting, waar In de coalitieregering hebben zo wel leden van de M.R.P., als de ra dicaal-socialisten zitting, en Pinay kan de steun van geen van beiden ontberen. De premier krijgt vandaag de ge legenheid om een verklaring af te men, boeren op Zondag in de hooi- of Patagonië andere voorschriften bouw en oogst mogen arbeiden, wan- heeft uitgevaardigd. Met de eenheid neer wegens dreigend onweer grote van de Kerk heeft dit, zoaLs boven schade kan worden verwacht. Wie uiteengezet, niemendal te maken, zich aan deze dispensatie ergert, er- maar wél behoort tot de eenheids- gert zich aan Christus zelf. die op het opvatting van de Kerk, dat men aan punt van de Sabbath-viering veel de bisschop gehoorzaam moet zijn en minder streng was dan de Farizeeën. Ook in het dit-jarig geval, dat Al lerheiligen valt op een Zaterdag is aanzienlijke schade voor de nering doende middenstand te verwachten in de Boven-lVJoerdijkse bisdommen; waar de grote meerderheid niet Ka tholiek is, terwijl maar wij geven deze toelichting op eigen houtje ook overwegingen van algemeen wel zijn in het geding kunnen worden gebracht. Als beneden peil bestem pelen we de op-'atting, dat de dis Schuman verslag zal uitbrengen over de-Franse buitenlandse politiek. Par tijvoorzitter Teitgen wilde eerst, dat het kabinet onmiddellijk het EDG- verdrag ter ratificatie aan het parle ment zou voorleggen als een con crete uiting van eensgezindheid met Schuman, maar anderen vonden een verklaring van Pinay, dat hij zich achter zijn minister van Buitenland se Zaken stelt, voldoende, te meer omdat het parlement tot het einde van dit jaar in beslag zal worden ge nomen door de begroting voor 1953. Geen geheime clausules Schuman zelf tijdens een lunch van de buitenlandse pers vereniging zei te hopen, dat het verdrag bin nen twee of drie maanden aan het parlement zal worden voorgelegd. En om de door Herriot en Daladier geuite twijfel weg te nemen verze kerde hij met klem, dat dit verdrag geen geheime clausules bevat en dat het parlement de volledige tekst voor zich zal krijgen, ook al zal om der veiligheidswille bij de behandeling s CLmeüka Feóteit ffivitóe aCieg.tuig.en hem moet beschouwen „als de lïeer zelf". Dit is geen, nieuwe zienswijze of een kwestie van machtsontwikke ling, maar wordt ons in alle toonaar den voorgehouden door Ignatius van Antiochië, die een tijdgenoot was van de eerste bisschoppen, de apos telen. Er wordt daarbij geen slaafse on derworpenheid opgelegd en alstu blieft geen geveinsde ophemelarij, welke aan versleten tijden inheems van bepaalde artikelen geheimhou- was, maar de onderwerping van re- din6 betracht moeten worden. Woens- pensatie zou zijn „afgedwongen". gelijke meneen van volbloed Chris-jdaê zal de regering een datum voor Daarover geen woord. Op een ander tenen aan een gezag, dat krachtens bet ratificatiedebat vaststellen, peil, maar toch weer beneden dat goddelijk bestel, binden en ontbinden I Verder ontkende Schuman, dat hij peil, ligt de mening, dat de Ka- j^an en daarbij aan niemand verant- Engeland gevraagd zou hebben,, tholieke middenstanders zich geen woording schuldig is ook niet aan Frankrijk te steunen bij het geven offer zouden willen getroosten voor j de onbekende briefschrijver die wij van verzekeringen aan hen, die zich de viering van de Katholieke feest-1 intussen danken voor de gelegenheid J-egen het EDG-verdrag in zijn hui- dager. Het verleden is er ten bewij- eni misverStanden recht te mogen TH ze, dat de winkelstand in dat op- zetten -V, Seen te grote macht zal krijgen. Tij- zicht offerbereid genoeg is en de I dens de lunch met de Britse minister eerstvolgende iaren zullen bewijzen, dat deze offerbereidheid nog steeds aanwezig is, een offerbereidheid, welke eenvoudig gevergd wordt door het bisschoppelijk gezag. Het is deze offerbereidheid, welke in deze. bij zondere situatie nu eens niet ge vergd wordt van de patroons maar van het personeel. Wij twijfelen er geen ogenblik aan, dat de winkelbe dienden zich in dit geval niet de minderen zullen tonen van de pa troons en, waar van de dispensatie gebruik wórdt gemaakt, hun teleur stelling, hun begrijpelijke teleurstel ling zullen aanvaarden in de over weging, dat als de bisschop een offer eist, dat ook moet worden gebracht. Dit offer zullen ook alle zaken moe ten brengen, welke niet onder de dis pensatie vallen en vertrouwt mag worden, dat daarbij op de gebruike lijke gewetensvolle wijze gehandeld zal worden. Wij vrezen in 't geheel niet, dat de gedeeltelijke groeps- ontheffing, dit jaar verleend, in de komende jaren een verzwakkende invloed op de viering zal uitoefenen. In de oorlogsjaren en daarna werd dispensatie verleend van de vasten- en onthoudingsvoorschriften, een dis pensatie, welke door de bisschop, teen er geen aanleiding meer voor was, zonder meer werd ingetrokken, djj model laat zien, hoe de Havillahd Comet III, een Brits straalvliegtuig, Ieder Katholiek beschouwt het weer «at wordt aangedreven door vier Rolls Royce turbinestraal-motoren, eruit als de gewoonste zaak op Vrijdag 7al zien als lijntoestel van de Amerikaanse vliegtuigmaatschappij, de Pan enz. geen vlees te eten, omdat de i American World Airways. Deze maatschappij heeft drie van deze toestellen bisschop in zijn bisdom dit opnieuw in Engeland besteld, waarvan de aflevering zal beginnen in 1956. Het nieu heeft opgelegd. Ieder Katholiek be schouwt dit als de gewoonste zaak, omdat hij zich gebonden weet tot gehoorzaamheid aan zijn bisschop, waarbij het van geen belang is of misschien een bisschop in Venezuela we vliegtuig zal ongeveer 800 km. per uur kunnén vliegen op hoogten tot 13000 meter. Het inwendige vliegtuig kan zowel dienen voor eerste klas pas sagiersvervoer er zal dan plaats zijn voor 58 personen als voorna enige snel aan te brengen veranderingen toeristenvervoer, waarbij passagiers zullen kunnen worden vervoerd. Elk vliegtuig zal 7.950.000 kosten. Eden, op de ambassade te Parijs, was hierover niet gesproken, ver klaarde hij. Bonn wil er spoed achter zetten De Westduitse regering te Bonn heeft zich na een Dinsdag gehouden bijeenkomst uitgesproken voor een snelle Westduitse bekrachtiging van het EVG-verdrag, nog vóór de Fran se Nationale Vergadering zich hier over heeft uitgesproken. Een christen-democratische woord voerder verklaarde, dat zijn partij een snelle Westduitse bekrachtiging wenst, om te doen blijken dat West- Duitsland een positief standpunt t.a.v. de Europese Verdedigings Ge meenschap inneemt. De toestand in Kenya Thans, na een tweede razzia in Kenya, zijn 98 personen gearres teerd, die naar men aanneemt de leiders van de recente onlusten in Kenya waren. De arrestaties werden met behulp van aangevoerde troe penversterkingen en politie, be staande uit blanken en gekleurden, in het gebied van de Kikoejoestam verricht, het centrum van de activi teit van de tegen de blanken age rende Mau Mau. De geheime Mau Mau beschouwt volgens een woordvoerder van de regering de eveneens gearresteerde Djomo Kenyata, de leider van de Afrikaanse Unie van Kenya, als „een leidend licht". De fractieleider van de Afrikaan vertegenwoordigers in de Wetge vende Vergadering, Elioed Mathoe, is verdwenen. In Nairobi zijn voorts een aantal nietsdoeners en dieven gearresteerd. Degenen, die na een verhoor on schuldig werden bevonden, zijn in vrijheid gesteld. De autoriteiten wachten thans af, of zich verdere onregeldheden zul len voordoen. De kruiser „Kenya" zal vandaag te Mombasa adnkomen. De Britse minister van koloniën, Lyttleton, heeft Dinsdag in het La gerhuis meegedeeld, dat hij volgende week naar Kenya zal reizen om per soonlijk een onderzoek in te stellen. Dinsdag is in een ziekenhuis te Mombasa de 28-jarige inspecteur van politie Douglas Copland bezwe ken aan verwondingen, die hem wer den toegebracht door een inheemse, die hij Zaterdag wilde arresteren. Copland kreeg vier messteken. Perzië breekt officiëel met Engeland De Perzische regering heeft thans officieel besloten de diplomatieke betrekkingen met Engeland te ver breken. SNEEUW IN NEW YORK. In het centrum van New York daalde het kwik gisteren tot één graad onder nul, de iaagste tempe ratuur, die ooit op deze datum is waargenomen. Twee uur lang viel er sneeuw op de nog warme straten, waardoor zij ondanks de lage tem peratuur vlug wegsmolt. Kinderroof in Zwitserland Geïnspireerd door het geval van kin derroof van liet zoontje van de vlie ger Lindberg, drong do 23 jaar oude elcctricien René Guadagnini de villa van de leraar Raviola te Cologny nabij Geneve binnen, en stal daar het drie maanden oude dochtertje van Raviola, Dominique. Maar de politie arresteerde Guadagnini, die een losprijs van 10.000 Zwitserse francs voor het kind vroeg, een dag nadat de kleine Dominique in een hutje was gevonden, ongedeerd en gezond. Dominique, weer veil.ig thuis, bij vader en moeder. Regering gaat voort In een radiorede voor geheel Indo nesië heeft de Indonesische minister president, mr. Wilopo, nadrukkelijk verklaard, dat er geen kabinetscrisis in Inc'onesië is. De regering zal voort gaan verantwoording ten opzichte van de bevolking te dragen, zeide hij. Zij zal voortgaan haar program ma uit te voeren. Maar dit alles vraagt tijd en een kalme en rustige atmosfeer. Het programma kan al leen worden uitgevoerd, als wij niet worden gehinderd door gebeurtenis sen, die feitelijk zouden kunnen wor den voorkomen, aldus Wilopo. Herinnerend aan de jongste inci denten verklaarde Wilopo, dat de demontraties met het doel ontbin ding van het parlement te eisen, evenals de grootscheepse bewegingen van het leger om de veiligheid te handhaven, niet direct door het pu bliek worden begrepen. Dank zij de activiteit der machts instellingen, die met de handhaving van de veiligheid belast zijn, en dank zij het wijs beleid van de leiders van de staat, kon de atmosfeer spoedig verbeterd worden. Het kabinet achtte het noodzakelijk verantwoordelijk heid te blijven dragen en de commis sie van overleg van het parlement nam dienovereenkomstig een be^uit. De premier vervolgde: „Wii zien dat, naast de minder verblijdende as pecten, uit de gebeurtenissen, waar van wij thans getuige zijn, ook de geest spreekt, die paal en perk wil stellen aan een ontwikkeling van oarlementarisme, welke ons naar een atmosfeer leidt, waarbij de regering haar plichten niet kan vervullen." Hij noemde het een verheugend feit, dat leger ên territoriale commandan ten van geheel Indonesië jegens de regering verklaarden, dat zij voort gaan op loyale wijze hun plichten te vervullen. Ten slotte zeide Wilopo, dat de buitengewone gebeurtenissen van 17 Schuman wil Spanje in E.D.G. hebben Frankrijks minister van Buitenland se Zaken, Schuman, hoopt, dat „in 'n niet te verre toekomst" de kwestie van Sparjjes opneming in het Euro pese leger geregeld kan worden. „Wij moeten tot een geïntegreerd Europa komen," aldus Schuman. „Een Europa, dat niet alleen 't aard rijkskundig aanschijn van ons we relddeel vertegenwoordigt, maar ook de totale som van haar energie. Op het ogenblik is dit nog slechts een hoop zonder meer, maar toch ver wachten wij, dat zij in een niet al te verre toekomst zal worden verwezen- lijkt" October belangrijk zijn voor de ver dere ontwikkelingen, maar ook de wensen tot ontbinding van het hui dige parlement moeten in overeen stemming met de democratische be ginselen gekanaliseerd worden. Aanhangers van Bevan geboycot De Labour-fractie boycotte gisteren de vergadering die was uitgeschre ven door de aanhang van Bevan. De Bevanieten wilden bewijzen dat hun bijeenkomsten volstrekt onschul dig waren en hadden ze opengesteld voor heel de 296 leden sterke fractie van Labour. Toen de vergadering begon waren er slechts 30 leden aanwezig, onder wie slechts 4 niet-Bevanieten. Zoals bekend, zal morgen beslist worden of Bevan zal wijken voor de eis van Attlee om zich te onthouden van par tijvorming in de partij. De illegale beweging in Duitsland Dc Amerikaanse Hoge Commissaris in Duitsland, Walter Donnelly, heeft officieel bevestigd, dat twee jaar ge leden met Amerikaanse steun een verzetsbeweging is georganiseerd, welke in geval van oorlog tegen dé Russen zou moeten opereren. Donnelly legde er de nadruk op, dat de Amerikanen niet op de hoogte waren van de politieke activiteit van de groep, die, naar beweerd werd, het plan had, in geval van oorlog 'n aantal vooraanstaande Westduitse politieke leiders uit de weg te rui men. In een vraaggesprek met A. P. zei de Hoge Commissaris,.dat de organi satie werd opgezet na Korea, toen de geallieerden daar geen stand konden houden. Toen echter na een jaar of twee bleek, dat aan de groep niet langer behoefte bestond, werd de op dracht tot ontbinding gegeven. „Daarna hebben wij de politieke activiteit ontdekt, waarvan wij niet op de hoogte waren. De beweerde lijst van personen, die uit de weg moesten worden geruimd, heb ik echter nooit gezien," aldus Donnelly. Thans is een Duits-Amerikaanse commissie bezig met een onderzoek paar de groep, omdat de Amerikanen willen, dat alle feiten bekend wor den. JlaweCtje Tracht onbaatzuchtig te zijn, weest tevreden met wat ge hebt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1