S)e CddóeSoti/tmtf
De achtergrond der opstootjes
te Djakarta
Dalende kansen voor
Europees leger
Weet Peru een oplossing
voor Korea?
Noodtoestand in Kenya
afgekondigd
Voor de nazi
slachtoffers
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 21 OCTOBER 1952
44ste JAARGANG No. 12720
De kolonel dacht
aan Naguib
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
VERAARTS
MISERERE'
PROFESSOR dr. J. A. Veraart heeft,
in qen brochure, het „Miserere"
aangeheven van de Katholieke Staat
kunde in Nederland en deze psalm
van schuld-belijden im zijn eentje uit
gezongen op krachtige, mannelijke
toon en met een weinig boetvaardig
gemoed.
Zowel de krachtige stem van onze
politieke psalmist als de vechtlustige
stijl karakteriseren zijn „Miserere"
echter meer als een van de wraak-
psalmen. Er wordt in de brochure al
evenmin een blad voor de mond ge
nomen en zij is doorspekt met heer
lijk-felle werkwoorden als „razen",
zelfstandige naamwoorden als „barre
onzin" en bijvoegelijke naamwoorden
als „misselijk". Men leest dit hand
tastelijke Miserere met onverholen
welbehagen, zelfs als men het er niet
of maar ten dele mee eens is, om de
hartstochtelijke drang en de kloeke
zwaai waarmede het geschrift is neer
gepend en de bravour, waarmede het
de Meyerij van ons Katholiek staat
kundig leven wordt ingeslingerd
Zachtzinnig is dit Miserere niet en,
ondanks de naam, niet erg barmhar
tig. Er worden rondom, links, rechts,
kris, kras houwen uitgedeeld en on
der de weinigen, die er zonder
ernstige verwondingen of lichte
kwetsuren afkomen zijn de nieuwe
miriisters: „een aantal degelijke en
bekwame katholieke krachten", ter
wijl ook de samenstelling van het
kabinet zich mag verheugen in een
zonnestraaltje tussen het bewolkte
proza: „Een regering is van wal ge
stoken met wat goed werd genoemd
een „realistisch program", aangepast
aani de typische noden van deze tijd".
Het zal niet verwonderen, dat een
zo ruiterlijk man als prof. Veraart de
fiolen van zijn gramschap in volle
stroom uitgiet op het hoofd van de
arme prof. Duynstee. Diens optreden
was „noodlottig", om twee redenen
vooral: „de aanval in de rug met
duidelijk destructieve tendenz en
het désoriënteren van de duizenden,
misschien wel tienduizenden op het
gebied van katholieke staatkunde"
„het meeslepen van zoveel duizenden
katholieken, die uiteraard zijn sofis
men niet konden ontrafelen en vol
strekt tevreden waren met het hun
naar de mond en naar de portemon-
naie praten" waaraan prof. Ver
aart nog toevoegt te wijzen „op de
allersmadelijkste aftocht van Duyn
stee na de verkiezingen, toen niet al
leen de boosheid van zijn werk voor
heel katholiek Nederland te kijk
stond, maar niet minder zijn hope
loos dilettantisme over nieuwe „recht
se" politiek (nadat prof. Duynstee's
befaamde vleugel-pogingen als „war
taal" zijn gekenschetst).
Daarentegen wordt bij alle critiek,
welke prof. Veraart op diens leiding
heeft de figuur van prof. Romme
„met respect" genaderd. „Een van
de zwaarste functies in ons openbaar
leven, zo niet de zwaarste, wordt hier
met de grootste toewijding en opge
wektheid uitgeoefend". „Het is een
taak van onophoudelijke zelfverloo
chening". Maar als zeer zwakke pun
ten worden in de brochure genoemd
de bombastische redenaarskunst van
prof. Romme en diens „massale'
journalistieke arbeid, welke meestal
geen licht, maar „toenemende duis
ternis" verspreidt, vooral ook zijn
falen in de Indonesische kwestie
de belastingpolitiek en ten slotte
„Laat Romme de gekheid niet meer
herhalen van het onverzoenlijke te
verzoenen".
Ook politieke leiders uit ver
leden, Nolens, Van Wijnbergen krij
gen een veeg mee, doch men zou het
karakter van Veraarts „Miserere"
miskénnen, indien men meende, dat
persoonlijke bevechtigingen de aan
leiding tot schrijven waren.
De aanleiding daartoe is geweest
de uitslag van de Tweede Kamer
verkiezingen, waarbij groepen Ka
tholieken niet ot de eenheidspartij
stemden:
„Wij hebben niet anders dan vast
te stellen, dat wat zich onder een
deel van onze bemiddelde katho
lieke landgenoten vertoont, zich
evenzeer openbaart bij een deel
van onze onbemiddelde katholieke
landgenoten: verregaande onkunde
over katholieke staatkunde en een
door - en - door - ongezond voorop-
schuiven van onmiddellijk tastbaar
economisch eigen-belang. Het een
in het nauwst verban- met het an
dere. Is bij de ene groep het pijn
lijk belastingbiljet het floers dat de
ogen benevelt, bij de anderen is
dit het „geborgen zijn in de
Staat"."
Maar zijns inziens treft ook de Ka
tholieke Volkspartij in haar practi-
sche politiek hevig schuld met haar
„vervloekte gulden middenweg vlak
vóór de strijd".
Wat prof. Veraart wil en hierin i
kunnen we hem volledig bijvallen j
is een diepe katholieke staatkundige
bezinning. „De formidabele grondsla
gen van de katholieke staatkunde
van onze tijd, die geest en gemoed
van de katholiek van onze tijd ter
stond aanspreken", komen niet tot de
massa door allerlei rapporten en zich
voortdurend uitbreidende program
ma's met overvloed van bizonder-
heden. Deze hoofdzaken van katho
lieke staatkunde zijn aldus de
brochure - „bijeen te brengen op
één blaadje papier". Maar het is te
betreuren, dat prof. Veraart niet dat
éne blaadje papier in zijn 48 pagina's
tellende brochure heeft opgenomen.
Wel geeft hij aan het einde een ka
tholiek werkprogram, in zoverre het
zich van andere partijen onderscheidt.
Hij noemt de gezinspolitiek, het on
derwijs, de belastingen, de bedrijfs-
ordening en de bezitsvorming op
elk gebied waarvan de desiderata
kort wordep uitgewerkt doch dit
zijn alle programpunten van de
K.V.P. Hij onthoudt ons echter de
grote, begeesterende politieke gedach
te, welk een Katholiek in het open
bare leven kan bezielen. Onlangs ga
ven wij daartoe zeiven een proeve,
doch hoe zou het ons verheugd heb
ben, zulk een proeve te mogen zien
van de vaardige pen en vurige geest
van prof. Veraart. In dit opzicht
heeft „Miserere", met hoeveel waar
dering wij de openhartige critiek en
de tot eenheid aandrijvende kracht
erin hebben bewonderd, ons in de
steek gelaten. Als proeve van een
eenvoudig, begrijpelijk programma,
waarmede alle Katholieken zich kun
nen verenigen „en laten zij, die
zich hiermee niet willen verenigen,
naar liberalen of socialisten gaan,
of waar zij willen", voegt prof.
Veraart er vinnig aan toe! is zijn
proeve zeker zeer bruikbaar, maar
niet iets, wat niet reeds vóór hem op
soortgelijke wijze is samengevat. Bij
het eir.d van het gezang gaat de stem
van onze politieke psalmist wat zak
ken, hetgeen niet wegneemt dat het
Miserere in zijn geheel, vechtend en
aanvechtbaar, door zijn fors en vol
geluid, begeleid door bazuinen en
schetterende schalmeien, velen wak
ker zal schudden en velen, en dat
toch weer als een echte boete-psalm,
tot politieke inkeer kan brengen.
Kolonel organiseerde demonstraties
De Indonesische minister-president Wilopo zal hedenavond in een radiorede
een uiteenzetting geven over de toestand in Indonesië. De premier heeft
verklaard, dat „de recente gebeurtenissen invloed zullen hebben op de af
wikkeling van de lopende zaken". Hij zeide overtuigd te zijn, dat de toe
stand in de komende dagen weer normaal zal worden. De minister van Bui
tenlandse Zaken, Moekarto, die naar de algemene vergadering der Ver.
Naties vertrokken zou zijn, heeft zijn reis uitgesteld.
TIP VAN DE SLUIER OPGELICHT.
Terwijl verantwoordelijke kringen
in Djakarta het stilzwijgen bewaren
over de vraag, wie de demonstraties
in de hoofdstad op touw hebben ge
zet, heeft het dagblad „Sumber" een
tip van de sluier opgelicht. Het blad
heeft een onderhoud gehad met ko
lonel Moestopo, het hoofd van de
tandheelkundige dienst van het le
ger. Moestopo onthulde daarin, dat
hij verantwoordelijk was voor de
demonstraties. Hij had, zo zeide hij,
het volk in beweging gebracht om
het parlement te bevriezen en schoon
te vegen, omdat geen enkel orgaan,
noch civiel noch militair, kan wor
den gezuiverd, zolang degenen, die
de wetten maken zelf niet schoon
zijn.
Moestopo deelde o.m. mede, dat
president Soekarno hem Donderdag-
Oppositie in Frankrijk
De Franse radicaal-socialistische
leiders Herriot en Daladier hebben
zich verklaard tegen ratificatie van
het Europees legerverdrag, althans
in zijn huidige vorm. De houding van
de radicaal-socialisten, zonder wier
steun het E.D.G.-verdrag niet gera
tificeerd kan worden, heeft er al toe
geleid, dat de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Schuman en
zijn minister van Defensie, Pleven,
gistermiddag een bespreking hielden
met de Britse minister van Buiten
landse Zaken, Eden, in de Britse am
bassade te Parijs. AP weet zelfs te
melden, dat Schuman daarbij ver
dere toezeggingen in zake de Britse
garanties voor de EDG zou hebben
gevraagd.
Als antwoord daarop heeft Enge
land nogmaals de verzekering gege
ven, dat het de Europese Defensie
Gemeenschap te hulp zal komen, in
dien een der leden daarvan slacht
offer van een aanval zou worden.
Onder de afgevaardigden in het
Franse parlement wint de mening
meer en meer veld, dat de goedkeu
ring van. dit verdrag afhankelijk ge
steld moet worden van de instelling
van een „politiek gezagsorgaan",
welke aan het Europese leger lei
ding zou moeten geven. (Zoals be
kend, werkt op het ogenblik te Brus
sel een commissie aan een ontwerp
deringen bij het tot stand brengen
van een Europese politieke staten
bond vele Franse parlementsleden
tot ratificatie van het EÜG-verdrag
kunnen brengen.
De slavenkampen
in Oost-Europa
De „Internationale Federatie van
Vrije Journalisten" heeft aan de
Genève zetelende commissie van de
Verenigde Naties voor gedwongen ar
beid stukken overgelegd, waaruit
blijkt, dat het aantal kampen voor
gedwongen arbeid in Tsjecho-Slowa
kije van 87 in het afgelopen jaar tot
371 in deze maand is gestegen. Over
eenkomstige stijgingen zijn in Roe
menië en Hongarije geconstateerd.
1200 uit Oost-Europese communisti
sche staten verbannen of ontvluchte
i ournalisten-federatieleden hebben
deze gegevens verstrekt.
De federatie schrijft de stei'ke toe
neming van het aantal kampen voor
gedwongen arbeid toe aan de econo
mische plannen, die de Sovjet-Unie
de Oost-Europese volksdemocratieën
dwingt uit te voeren Vele kampbe
woners zijn gestraft wegens het niet
nakomen der productie-eisen.
In Polen bevinden zich thans 74
kampen voor het verrichten van ge
dwongen arbeid, met 150.000 bewo
ners. De Poolse journalist Wierz-
avond had opgedragen te trachten
de volksdemonstratie die Vrijdag zou
worden gehouden, te voorkomen. Op
de vraag of hij aan deze opdracht
had gehoorzaamd, zeide Moestopo
dat hij zich „-uiteraard naar de order
had gericht". Hij had de president
beloofd tot zes uur 's morgens te
zullen werken om de demonstraties
niet te laten doorgaan, maar deelde
de president voorts mede, dat het in
zo korte tijd niet meer mogelijk was
de voorbereidingen ongedaan te ma
ken.
Moestopo vervolgde, dat hij als
militair natuurlijk voor de opperbe
velhebber was gezwicht, maar dat
hij als staatsburger met een vrije
geest op hetzelfde ogenblik dat hij
zich als militair aan het staatshoofd
onderwierp, als militair ontslag had
gevraagd. De president antwoordde
hierop, dat hij het verzoek in over
weging zou nemen.
Dadelijk nadat hij de president
had verlaten, had Moestopo zich naar
de chef staf, kolonel Nasoetion, be
geven om deze verslag uit te bren
gen van zijn ontmoeting met de pre
sident. Hij besloot dit verslag met
het verzoek aan Nasoetion hem uit
zijn functie te ontheffen.
Op een vraag naar de reden, waar
om hij het parlement had willen
„bevriezen zeide Moestopo dat de
stemmenverhouding niet deugt, dat
de parlementsleden bezeten zijn van
corruptie en verdeeldheid en dat 't
werkelijke resultaat van, het parle
ment voor de opbouw van het land
nihil is.
Moestopo zeide voorts, dat hij het
volk er toe had willen bewegen
spontaan de macht in handen van
de president terug te geven. Wan
neer de president niet kan optreden,
wie zal dan een einde moeten ma
ken aan de chaos? aldus Moestopo.
lyToestopo zeide, dat indien hij de
idealen om het parlement te zuive
ren en de macht aan de president
terug te geven, wil dienen, het dui
delijk zal zijn, dat hij zich uit het
leger moet terugtrekken en niet
langer voor de regering wil werken.
„In het vervolg werk ik slechts voor
het volk," aldus Moestopo.
Gaat Perzië Engeland
boycotten
De voorzitter van de Perzische Ka
mer, Kasjani, heeft Maandag aange
drongen op een volledige boycot van
Britse goederen, wanneer de verbre
king van de diplomatieke betrekkin
gen met Engeland een feit zal zijn
geworden.
Hij zeide, dat Perzië nooit enige
baat heeft gehad van zijn betrekkin
gen met Groot-Brittannië Daarom
moesten ook alle economische en
handelsbanden met dit land worden
verbroken.
Volgens het te Teheran verschij
nende avondblad „Keihan" worden de
Perzische leger- en vlooteenheden in
het Zuiden van het land in staat van
gereedheid gehouden. Legerfunctio-
narissen weigerden nadere bijzonder
heden hierover te verstrekken.
DE STRIJD IN INDO-CHINA.
Frans-Vietnamese strijdkrachten
hebben Maandag onder zware druk
van de Vietminh een post op 15 km.
ten Noord-Westen van Nghialo ont
ruimd. Het garnizoen slaagde er in
door de linies der opstandelingen
heen te breken en de Franse troepen
te Tule op 25 km. ten Noord-Westen
van Nghialo te bereiken.
In het gehele gebied van Thai is
een soort van „algpmene mobilisatie"
afgekondigd. John Allison, adjunct-
staatssecretaris van het State Depar
tement voor aangelegenheden die het
Verre Oosten betreffen, is Zondag in
Saigon aangekomen.
Rika Hopper 75 jaar
A.s. Vrijdag hoopt Ilika Hoppe»', de
bekende actrice, haar 75ste verjaar
dag te vieren; zij werd op 24 October
1877 te Assen geboren. De toneel
groep „Comedia", waaraan Mevrouw
Hopper, die nog steeds actief is, is
verbonden, zal ter gelegenheid van
haar verjaardag Casona's „Bomen
sterven staande" uitbrengen, waarin
de jubilaressc de moederrol zal spe
len. Mevrouw Hopper vierde haar
60ste verjaardag met „Dr. Platon
Kretsjet, chirurg", bij de Nederland
se Toneelgroep. In 1947 kwam zij bij
„Comedia" en vierde daar haar gou
den tonceljubilcum.
MASSA-ARRESTATIES.
Maar ook in Nairobi zelf wordt een
gïoot aantal mensen in hechtenis ge
nomen, veelal personen, die voor de
„hersens" van de Mau-Mau worden
aangezien. Het zou hier gaan om 130
personen.
Volgens een bekendmaking van de
voor een dergelijk gezagsorgaan,bianski deelde verslaggevers mede,
steunend op een Westeuropese grond- de commissie een kaart van Polen te
wet). Naar de mening van diploma-1 hebben ovérhandigd waarop de lig-
tieke waarnemers zouden goede vor- ging der kampen is aangegeven.
Plan aan UNO overgelegd
Peru heeft de UNO-Assemblée
gistei en een plan voorgelegd, dat de
impasse op Korea over de uitwisse
ling van krijgsgevangenen beoogt te
ÏDuikte in de fiaueti aan Meua yaik
Zeven majestueuze heerseressen van de zee liggen aan hun kaden in de haven van New York Manhattam
vormt een levendige achtergrond. Zelfs in een Amerikaanse haven gebeurt het gewoonlijk niet, dat tegelijker
tijd zovele „groten van de zee" zijn vertegenwoordigd. Op deze foto, die vanuit een hefschroefvliegtuig van de;
Amerikaanse kustwacht werd gemaakt, ziet U van links naar rechts: De Britse schepen „Media" (gedeeltelijk
zichtbaar), de „Mauretania", de „United States" en de „Georgic"; het Franse schip „Liberté"; de „United Sta
tes", die zoals de naam aanduidt van Amerikaanse „afkomst" is, en het Italiaansche schip de „Conté Biacamano".
BRITSE TROEPEN TEGEN DE MAU MAU
Enkele uren, nadat practisch de gehele blanke bevolking van Nairobi naar
liet vliegveld was getogen om een Brits bataljon toe te juichen, dat per vlieg
tuig uit de Kanaalzone Was overgebracht, om tc helpen bij de bestrijding
van de geheime Mau-Mau-organisatie, is in geheel Kenya de noodtoestand
afgekondigd. Onmiddellijk daarop begon een grote razzia: honderden be
wapende Europese en inheemse politie-agenten, twee bataljons soldaten en
pantserwagens trokken het gebied van de Kikoejoe's (een stam, die een
millioen mensen omvat en waaruit voor een groot gedeelte de Mau-Mau
wordt gerecruteerd) binnen. Alle wegen, die uit dit gebied leiden, werden
geblokkeerd en met honden zocht men de dorpen en de bossen af, waar dc
Lendeleiders zich hebben verscholen. Reeds zijn honderden stamleden van
de Kikoejoe's gearresteerd.
Britse regering werd tot deze stap
overgegaan om de politie in staat te
stellen, de personen in hechtenis te
nemen, die men verantwoordelijk
acht voor dc onrust en wetteloosheid
in de laatste maanden. De noodtoe
stand is minder ingrijpend dan do
staat van beleg, maar niettemin stelt
hij dr- autoriteiten in staat zonder
wettelijke formaliteiten arrestaties te
verrichten. Eerst later wordt geval tot
geval onderzocht. De politie is thans
bezig een groot aantal arrestaties uit
te voeren. Troepen worden in ge
reedheid gehouden, voor het geval er
zich moeilijkheden zullen voordoen.
Het garnizoen is thans met het ba
taljon „Lancaster Fuseliers" uit de
Kanaalzone versterkt. Aandere troe
pen zullen volgen en de kruiser „Ke
nya" is vandaag de haven van Mom.
bassa 500 km. van Nairobi, binnenge
varen
Ook hebben twee duizend Euro
peanen zich als vrijwilligei gemeld
om de politie te assisteren.
De versterking van de troepen, zo
verklaarden waarnemers, wijst er op,
dat de toestand de laatste tijd ver
slechterd is. (In de laatste vijf weken
40 moorden, vele pogingen tot moord,
terwijl duizenden stuks vee werden
afgeslacht).
Sir Evelyn Baring, sedert een
maand gouverneur van de kolonie,
verklaarde naar aanleiding van de af
kondiging van de noodtoestand: „De
toesiand is bijzonder ernstig gewor
den en wij zijn gedwongen stappen te
nemen om wet en orde te herstellen
en de levens van onschuldige perso
nen te beschermen."
doorbreken. Volgens dit plan zullen
(1) alle krijgsgevangenen onder be
scherming van dc UNO in een spe
ciale zóne worden ondergebracht en
zal (2) een speciale internationale
commissie, gevormd uit vertegen
woordigers van de bij de strijd be
trokken Landen èn van neutrale lan
den, toezich moeten uitoefenen op liet
onderzoek naar de vraag, of de
krijgsgevangenen naar China en N.
Korea willen terugkeren.
De Peruiaanse afgevaardigde, dr.
Belaunde, zei nog, dat zijn plan geen
resolutie wil zijn, maar slechts een
voorstel, waarover van gedachten ge
wisseld zou kunnen worden.
Intussen heeft de Noord-Koreaanse
minister van Euitenlandse Zaken, Pak
Hen jen, in een telegram aan de
UNO verzocht, een Noord-Koreaanse
delegatie bij de wapenstilstandsbe
sprekingen te Pandmoendjon toe te
laten. Besluiten over Korea, zonder
deelneming van een Noord-Koreaanse
afvaardiging, zou Noord-Korea als
onwettig beschouwen, aldus de mi
nister.
Bij de West-Duitse Bondsraad is
thans een wetsontwerp in behande
ling, dat voorziet in het uitkeren van
schadeloosstelling aan allen, die on
der het bewind der nazi's „op grond
van hun ras, een tegen het nationaal-
socialisme gerichte politieke overtui
ging, vanwege hun geloof of op grond
van hun wereldbeschouwing zijn ver
volgd en nadelen hebben ondervon
den, die hun recht op schadevergoe
ding geven." De kosten dezer scha
deloosstelling worden op drie a vier
milliard Mark geschat.
In Tunesië zijn Maandag twee
bommen geworpen in een kazerne te
Sfax en een bom in een filiaal van
een Parijse Bank. Er zijn geen slacht
offers gevallen. Te Hamman Lif is
een bom geworpen door een venster
van het stadhuis. Ook uit vier andere
plaatsen is melding gemaakt van
bomaanslagen. Uit het gehele land
zijn voorts berichten binnengekomen
over vernielde teWroofoalen en
treinsporen
Het ministerie van Koloniën voegde
hieraan toe: „Wij zijn met grote te
genzin tot deze maatregel overgegaan
maar er was geen andere mogelijk
heid."
Zij maken er een
feestje van
Aan het Noordelijke Koreaanse
front is uit communistisch China een
delegatie van 858 personen, vergezeld
door 495 zangers, acteurs en confe
renciers aangekomen „teneinde deel
te nemen aan de herdenking van het
begin van het deelnemen van Chine
se vrijwilligers aan de oorlog, twee
jaar geleden" Het feest za' 25 Octo
ber gevierd worden, zo meldt het Chi
nese persbureau „Nieuw China".
Te New York hebben een duizend
tal personen Maandag voor het ge
bouw der Verenigde Naties gedefi
leerd en een onmiddellijk staken van
het vuren in Korea geëist. Zij vonden
het niet zo feestelijk.
JiaweCtje
Zwakken buigen voor omstandig
heden, sterken benutten hen.
