S)e &2idóe(Boii/ta4tt LAGES Clement Attlee eist ontbinding rebellen-club Vlet eenzaam, maat niet tu&tig, Diplomatieke breuk met Engeland MB Kabinetscrisis in Indonesië Acheson over Korea Een Mexicaans avontuur van drie zeelui Dominici toch gearresteerd 31 att eitje Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VRIJDAG 17 OCTOBER 1952 44ste JAARGANG No. 12717 Perzië's parlement geloofde het wel Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 HET BEULSWERK van Lages is deze week in de Tweede Kamer nog weer eens geëtaleerd. Als men het lijstje leest van de misdaden, die deze man bedreef, dan onderschrijft men de woorden, die de katholieke afgevaardigde de heer Peters sprak, dat men niet weet, waarover men zicl\ meer moet verbazen: over het feit, dat het mogelijk was, dat één man zóveel misdaden bedreef of over het feit, dat zoiets als systeem mo gelijk was in het beschaafde Europa. Lages werd gegratiëerd. Na het geen de minister van Justitie in de Kamer daarover heeft gezegd, is er wel weinig twijfel overgebleven. Hij kon in deze omstandigheden niets anders meer doen. Zijn argumenten waren, dat er reeds zeven en half jaar waren verlopen sinds de laat ste der misdaden door Lages werd bedreven. Dit argument was niet zo heel sterk en minister Donker zelf heeft het dan ook de zwakste van de twee argumenten genoemd, die hij aanvoerde. Het andere argument was, dat er óók reeds meer dan twee jaren waren verlopen sinds de uit spraak, waarbij Lages ter dood werd veroordeeld, in kracht van gewijsde was gegaan. Er is wel geen twijfel aan of iedereen in ons land is ervan over tuigd, dat deze man de doodstraf het recht belangrijker is dan zelfs de dubbel en dwars had verdiend. Het lijstje, dat minister Donker deze week in de Kamer voorlas en dat 268 moorden, 6 Silbertannemoorden, de dood van zestig jongemannen bij de Arbeitseinsatz, het wegvoeren van 70.000 Joden en het in brand steken van 20 huizen vermeldde en dat waren dan nog maar alleen de misdaden, die door het gerechts hof bewezen werden geacht laten dienaangaande geen twijfel over. Men kon het er alleen over oneens zijn of de door de minister aange voerde argumenten zwaar genoeg waren om deze man van -de dood straf te redden. Er waren er, die de ze argumenten niet zwaar genoeg vonden. Deze redeneerden aldus: Lages heeft zoveel moorden en andere mis daden bedreven, dat het van geen belang meer kan worden geacht of deze man twee jaar of langer heeft moeten wachten op het besluit of hij nu eigenlijk zou worden geëxecu teerd of niet. De twijfel, de onzeker heid, zo redeneerde men, waarin Lages meer dan twee jaar heeft moe ten verkeren, is nog niet het dui zendste deel van hetgeen hij onze landgenoten tijdens de bezetting heeft aangedaan. Dit laatste bestreed minister Donker dan ook niet, maar hij zette wel uiteen, dat de overheid tot plicht heeft te waken voor een gelijke rechtsopvatting en rechts bedeling. En als men dat voor ogen houdt, heeft de overheid zelfs bij de meest onmenselijke moordenaar niet het recht deze rechtsbedeling uit het oog te verliezen, alléén omdat de misdaden van deze man zó groot zijn, dat de rechtsbedeling voor hem niet meer zou gelden. Deze gelijkheid van rechtsbedeling geldt altijd, ook voor een figuur als Lages. Zelfs als men door het verloop van zaken met aan zekerheid grenzende waar schijnlijkheid ziet aankomen, dat het gevolg van deze gratie zal zijn, dat deze misdadiger na een aantal jaren zelfs op vrije voeten zal komen en vrij kunnen rondgaan. Ook dan heeft de overheid de plicht te waken voor het hoge rechtsgoed, zoals wij dat kennen en dat voor iedereen geldt ten detrimente van de verminking ervan. EEN ANDERE VRAAG echter hoe het mogelijk is geweest, dat deze zaak zo lang slepende kon blij ven zonder dat er van de zijde van de minister van Justitie werd inge grepen. Ook dienaangaande heeft de minister van Justitie het land niet in onzekerheid gelaten. Hij heeft duide lijk te verstaan gegeven, dat er zeker één jaar ongebruikt is voorbijgaan en dat er dus een lacune is geweest in de besluitvaardigheid van de rege ring. Feitelijk is er meer dan één jaar ongebruikt voorbijgegaan. Want eerst op 3 October 1951 kwam ten departemente van Justitie het ad vies binnen van de Hoge Raad van Cassatie omtrent deze gratieverle ning. Dit heeft de toenmalige minis ter van Justitie dus maar rustig af gewacht en dat was zeker niet in overeenstemming met de plicht, die hij had om te zorgen voor een be hoorlijke rechtsbedeling. Deze mi nister had de Hoge Raad daarop at tent moeten maken en tot haast moeten aansporen. Hij heeft dat niet gedaan. Het is voor insiders intus sen wel duidelijk hoe de zaak zich heeft toegedragen. Het is nooit pret tig een beslissing te moeten nemen, die gaat over leven of dood. Het is zelfs ménselijk zulk een beslissing zo lang mogelijk uit te stellen. Maar het is niet „ministerlijk" om dit te doen, daar een minister van Justitie nu eenmaal de plicht heeft de rechts- toepassing in het land voor allen ge lijk te doen zijn en de rechtsbede ling hoog te houden. Dat hebben de vorige ministers niet gedaan. Met na me minister Mulderije heeft dit om het eens eenvoudig te zeggen „laten slabakken". Hij wist, dat hij niet langer dan één jaar minister van Justitie zou zijn. Hij wist, dat hij na de verkiezingen niet zou terugkomen, op die voorwaarde of met die mede deling had hij zijn functie aanvaard, en nu lijkt het er verdacht veel op, dat hij deze zaak maar liever aan zyn opvolger overliet om niet de moeilijke beslissing Je moeten ne men, die het leven of de dood van Lages zou betekenen. Volgens de protestantse woord voerders in de Kamer zou deze be slissing niet moeilijk zijn geweest, omdat zij in overeenstemming zou zijn geweest met de Bijbel en Gods ordonnantiën. De katholieke heer Peters, die zelf eens voor het vuurpeleton stond, kon in tegenstelling met verschillen de zijner fractieleden verklaren en beargumenteren, dat hij vierkant te gen de doodstraf was. Dat kon mi nister Mulderije niet. En toch heeft hij deze zaak laten rusten. Dat is een fout geweest. Een fout, waarvan de huidige minister van Justitie de ge volgen kreeg te dragen. Hij heeft deze gevolgen consequent onder het oog gezien en de beslissing genomen, welke de enig juiste was in een tijd dat het recht niet genoeg kan wor den hoog gehouden. Het gevolg zal zfjn, dat Lages eens op vrije voeten zal komen. Niemand kan in de toe komst zien en geen minister kan zich dus binden aan de uitspraak, dat hij Lages nimmer ,,op jaren zal stellen". Dit is een fout geweest van het over heidsbeleid en het enige voordeel, dat hieruit geput wordt is dit, dat het land nog eens goed, zij het met een navrant voorbeeld, onde het oog is gebracht, dat het hooghouden van misdaden van Lages. Dit is de enige winst, welke uit deze ernstige beleidsfout kan wor den gehaald, EEN ULTIMATUM AAN BEVAN c.s. De Britse Labourpartij beleeft thans de grootste crisis sinds 1931: De voor naamste partijleiders hebben besloten, Bevan een ultimatum te stellen, waarin geëist wordt, dat hij zijn „rebellen-aanhang" ontbindt en zijn aan vallen op de partijleiding staakt. Zou de resolutie, waarin dit ultimatum is vervat en die waarschijnlijk volgende week aan de parlementaire fractie zal worden voorgelegd, aanvaard worden, dan zouden Bevan c.s. óf het hoofd in de schoot moeten leggen, óf zich bedreigd zien met royering. Wordt de resolutie echter verworpen, dan zouden Clement Attlee en de andere lei ders van de „oude garde" uit de fractie treden. ONDULDBARE TOESTAND. Uit dit plotselinge besluit van de partijleiding blijkt ,dat zij de huidi ge situatie onduldbaar acht, zodat daaraan een einde moet komen, zélfs als dit Labour de overwinning in de eerstvolgende algemene verkiezingen zou kosten. Labours „schaduwkabinet" nam de ze beslissing aan het slot van een langdurige zitting, waarin Attlee een grote meerderheid voor zijn voorstel zou hebben gekregen. Daar toe zouden ook zijn plaatsvervanger Herbert Morrison en de andere leden van Labours laatste kabinet behoren. Het ultimatum behelst twee pun ten: 1. De z.g. Bevan-groep, die voort, durend onder elkaar bijeenkomt, moet onmiddelijk ontbonden 1 worden; Parlement liet Mossadeq in de steek De Perzische premier Mossadeq heeft gisteren, zoals reeds in een deel van onze oplaag vermeld, bekend gemaakt, dat zijn land de diplomatieke be trekkingen met de Britse regering zal verbreken. Het was een eigenaardige geschiedenis. Mossadeq had zijn rede willen houden voor de Majlis, bet parlement, maar dit kon niet vergaderen omdat het quorum ontbrak. Hij sprak toen voor de radio en handhaafde zulke zinswendingen als: „De ge achte afgevaardigden zullen het met mij eens zijn, datHij sprak al twee uur, toen hij de verbreking der diplomatieke betrekkingen aankon digde. Na zijn toespraak was het in Teheran zeer rustig. Blijkbaar hadden niet veel mensen aan de radio gezeten. Verscheidene leden van de Britse ambassade bevonden zich op de tennisbaan. ERNSTIG EN BETREURENS WAARDIG. Diplomatieke kringen in Londen beschouwen de breuk als ernstig en betreurenswaardig en achten de op lossing van het olie-geschil dat na anderhalf jaar tot deze breuk heeft geleid, nu nog moeilijker dan te vo ren. Maar er zijn waarnemers, die geloven, dat Mossadeq thans wil on derhandelen met de Verenigde Sta ten en niet meer direct met Enge land. Intussen verwacht men, dat de 250 Britse burgers in Perzië spoedig hun koffers zullen pakken. De Engelse zaakgelastigde Middleton kan de ambassade op korte termijn sluiten. De Perzisohe zaakgelastigde in Lon den, Davallon, verwacht te worden teruggeroepen. Een datum, vóór welke de Britten Teh'eran verlaten moeten hebben, is nog niet genoemd. Ook heeft Enge land nog geen regeling getroffen met een andere mogendheid, om de Britse belangen in Perzië te behar tigen. Wat Mossadeq zeL De Perzische premier zeide in zijn toespraak, dat Engeland zicht niet vriendschappelijk gedragen had zo dat er geen reden was om de betrek kingen voort te zetten.. Engeland had een verschrikkelijke economi sche druk op Perzië uitgeoefend en het land belet een nieuwe economi sche politiek te volgen. Perzië had zijn best gedaan een oplossing voor het olie-geschil te vinden, maar de Britse regering had een accoord steeds gesaboteerd. Zo was Perzië gedwongen de be trekkingen met de Britse regering te verbreken, maar dat betekende niet, dat het de betrekkingen met het Britse volk verbrak. Het lag aan de Britse autoriteiten om meer acht te slaan op de huidige wereldsituatie en haar politiek te wijzigen zodat Perzië en Engeland de regeringsbe trekkingen weer konden hervatten. Intussen zouden de Perzen nog grotere offers moeten brengen. De regering zou voortvaren met haar economische en financiële hervor mingen en haar begroting in even wicht brengen zonder de inkomsten uit de olie-industrie. Schotse trein reed door onveilig sein De oorzaak van de treinramp na bij Londen, die vorige week 111 mensen het leven kostte, is officieel toegeschreven aan de sneltrein uit Schotland, die zowel een onveilig signaal als twee noodsignalen ne geerde en in volle vaart doorreed. De voorzitter van de commissie van onderzoek, kol. Wilson, gaf toe, dat het ongewoon was, deze verklaring af te leggen, nog vóór het onderzoek gesloten was, maar hij wilde ditmaal toch een uitzondering maken, met het oog op de grote publieke belang stelling. Intussen is de verklaring van de seinhuiswachter, dat de express de signalen negeerde, vandaag nog ge steund door een conducteur >ran de verongelukte trein, die getuigde, dat de trein pas vijf seconden voor de fa tale botsing begon te remmen. Amerika ontvangt RuililcAe gedelegeerden 2. er moet een einde komen aan de aanvallen op de partijleiding en andere leden van de partij, uitgevoerd door Bevan's week- j blad „The Weekly Journal Tri- i bune". In dit weekblad nodigde Bevoel f onlangs de 296 leden van Labours i parlementsfractie uit, de (tot dus verre steeds achter gesloten deuren gehouden) bijeenkomsten van zijn pl.m. 30 man tellende „rebellengroep" bij te wonen, zonder dat hij met een woord duidde op het voornemen, zijn activiteit te staken. En hij weigert afstand te doen van het recht, dat zijn volgelingen hebben om „Engeland in socialistische geest op te voeden". Zou het ultimatum slechts met een kleine meerderheid door de parle- mentsfractie worden aangenomen, dan zou de positie van de partijlei ding aanmerkelijk verzwakt worden. Ondanks de bemoeiingen van een middengroep, die naar een compro mis streeft, wordt een bittere strijd verwacht de bitt-vste sinds 1931. In dat jaar traden de toenmalige (La bour-) premier Ramsay MacDonald en verscheidene collega-ministers uit de partij om zitting te nemen in een „nationale regering". "c''y£ vv ts -j Bij do aankomst van de Queen Elizabeth in de haven van New York, met aan boord dl* afgevaardigden van de Sovjet-Unie naar de Verenigde Na ties, stonden deze demonstranten aan de kade, waar de boot aanlegde. Hun borden spreken voor zichzelf! Het Indonesische parlement heeft gisteren met 91 tegen 54 stemmen een motie aangenomen, waarin het beleid van het ministerie van Defen sie wordt afgekeurd. Hierdoor is feitelijk het lot van het zeven maan den oude kabinet-Wilopo bezegeld. De minister van Defensie, sultan Hamengkoe Boewono, had tevoren de motie, die was ingediend door de P.N.I., onaanvaardbaar verklaard. Verwacht wordt, dat hij zijn ontslag zal aanbieden en dat verscheidene andere vooraanstaande ministers hierin aanleiding zullen vinden even eens heen te gaan. In een korte verklaring voor het parlement verklaarde sultan mengkoe Boewono Woensdagavond o.a., dat de regering bereid is de stelling van een staatscommissie te bevorderen, die tot taak zal hebben belangrijke aangelegenheden betref fende het ministerie van Defensie en de strijdkrachten te bestuderen. De regering wenst voorts een spoedige beslissing ten aanzien van de Neder landse militaire missie, welke kwes tie, evenals andere zaken een diep gaande studie behoeft. De motie van de P.N.I., waarin een reorganisatie van het ministerie van Defensie werd verlangd, werd, on danks deze toezegging, aangenomen, TELEFOONVERKEER STOPGEZET. De PTT ontving bericht uit Dja karta, dat, wegens de ministercrisis in Indonesië, tijdelijk het telegraaf- en telefoonverkeer NederlandIndo nesië wordt stopgezet. Omtrent de hervatting van dit verkeer zal zo spoedig mogelijk nader bericht vol gen. In de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is Donderdag het algemene debat over wereldproble men begonnen. Acheson, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, verklaarde, dat de Verenigde Naties de strijd in Korea zouden voortzetten zolang dit nodig is om agressie een halt toe te roepen en vrede en veiligheid te her stellen. Pas als een bestand op recht, vaardige voorwaarder zal zijn bereikt, zullen de Verenigde Naties de strijd staken. „Wij moeten de aanvaller er van overtuigen, dat voortgezette stryd hem meer zal kosten dan hij winnen kan", aldus verklaarde Acheson. Hij deed een beroep op elk lid van de V.N. zijn verantwoordelijkheid na te komen door dé gemeenschappelijke actie in Korea te steunen en bij te dragen aan de herbouw van dat land. De Algemene Vergadering had de gelegenheid gevoerde bestandsbes kingen te onderzoeken. Dan zou blij ken, dat de N.V.-afgevaardigden ge duldig, plooibaar en vindingrijk wa ren geweest. Dit is de post Phu-My, in de sector Hung Yen, ongeveer 45 km ten N.O. van Hanoi, in Indo-China. Deze vooruitgeschoven post, die zware aanvallen heeft te verduren van de troepen der Viet-Minli, houdt stand tegen deze aanvallen, daarbij geholpen door de artillerie en de vliegtuigen van de na bijgelegen posten, waarvan Bat Nao cén van de sterkste is. Een gemoedelijke gevangenis, maar vol ongedierte Het was in de gevangenis niet om te harden: de hitte was ondragelijk en het ongedierte De ratten liepen zelfs over ons heen, vertelden de drie opvarenden van de „Alblasser- dijk", die 70 dager lang onschuldig in de gevangenis van Vera Cruz in Mexico waren opgesloten. GLsteren kwamen zij met de „Axeldijk" van de HJV.L. in de haven van Antwer pen aan, waar zij door familie en de betaalmeester van de H.A.L. werden verwelkomd. In brokstukken kwam het verhaal los van de 30-jarige stoker Henk Wa. gemakers uit Voorburg, de 44-jarige Jan de Haas en de 27-jarige Wim Pijpers, beiden olieman en wonen de te Rotterdam. Op 10 Juli waren zij tot hun grote verbazing met zes man gearresteerd. Drie hunner wer den na enige tijd ontslagen, maar zij moesten blijven. Eerst waren er vra gen gesteld, die er op leken of zij voor moordenaar werden aangezien. Later werd hun medegedeeld, dat zij werden vastgehouden om getuigenis af te leggen. En dat omdat zij de kapitein van de „Alblasserdijk" hadden gemeld, dat zij een verstekeling hadden ge zien. Maar deze was nie+ dezelfde ge weest als de vermoorde man, die la ter aan boord van het schip werd aangetroffen. De verstekeling had den zij 's avonds weer van boord zien gaan. Het lijk werd pas drie dagen later gevonden. De arrestatie was zonder veel plichtplegingen gesch'ed. Begeleid door zes gewapende mannen moesten zij het terrein overlopen; naar buiten gekomen stond er een taxi te wach ten. Eenmaal in de gevangenis aan geland geen cel, maar een zaal van 68 meter lengte, waar zij nu en dan met wel honderd wegens moord veroordeelden moesten vertoeven duurde het tien dagen alvorens, na het voorlopig verhoor aan boord, hen opnieuw een verhoor werd afgeno men. In die gevangenis ging het vreemd toe. De gevanigeniszaal kwam uit op een open plaats, die 's morgens om acht uur al werd geopend. Tot 's middags vier uur konden de ge vangenen gewoon in en uit lopen, wat de reeds veroordeelden echter weinig deden, omdat zij hun werk hadden, matjes vlechten, netten kno pen en dergelijke. Het gevangeniseten was naar Ne derlandse maatstaf geheel waarde loos. Gelukkig kregen de Nederlan ders extra-voeding, dank zij bemid deling van de H.A.L. Overigens ging het er nogal gemoedelijk toe. Wie ge trouwd was kon in een apart ge bouw bij zijn vrouw slapen. Men zag deze mannen dan 's avonds de zaal uitstappen met hun kussens onder de arm, om waar het nevengebouw te trekken. Tweemaal in de week was er een dansmiddag in de gevangenis. Moedeloos zijn de mannen niet ge worden, verklaarden zij. Zij wisten dat zij onschuldig waren en de Hol landAmerika Lijn had de beste ad vocaat van Vera Cruz gegeven. Toen de invrijheidsstelling defini tief werd toegezegd, duurde het nog vijf dagen eer zij op straat stonden. Faroek gaat minder wonen Ex-koning Faroek is thans ver huisd naar het badplaatsje Santa Marinella, op ruim 50 km. ten Noor den van Rome gelegen waar hij zijn intrek heeft genomen in een hótcl tweede klasse, tegen gereduceerde jprijzen, die buiten het seizoen gel den. Faroek, die het „wat duur" op Ca pri vond, had geen klachten, toen hij een eerste glimp opving van het tij delijk tehuis, dat voor hem is ge zocht door zijn Italiaanse advocaat: de vier verdiepingen tellende „Villa der Palmen", die uitzicht biedt op het strand. De dorpsbewoners toon den grote belangstelling, toen de si gaar-rokende Faroek het plaatsje binnenkwam, gezeten vlak achter de chauffeur van de grote rode bus, met ex-koningin Narriman aan zijn zijde, en achter hem zijn drie doch ters, terwijl een verpleegster de nu 9 maanden oude baby-koning Faoed II droeg. De bus met het opschrift „Gita Turistica" (touristentochten) werd op de rit van acht uur vanaf Sorren to voorafgegaan door twee auto's met Italiaanse politiemanne, met de stengun op de knie. Het „enthousiasme" van de Santa Marinellesi verloor de grenzen uit het oog: het publiek drong Wekenlang is de boer Gustave Do minici de belangrijkste getuige in de moordzaak-Drummond her haaldelijk verhoord. Steeds echter moest hij weer worden vrijgelaten. Maar gisteren is hij dan toch in ar rest gesteld. Niet omdat hij van de moord op de Britse professor, diens vrouw en 10-jarige dochter, ver dacht wordt, maar wel omdat hij bc- kne dheeft, het dochtertpe nog levend te hebben aangetroffen, zonder haar echter hulp te bieden. Hetgeen bij de Franse wet strafbaar is. Uitgeput, na urenlange verhoren, gaf de zwijgzame boer eindelijk toe, dat het meisje nog leefde, toen Jiij haar de ochtend van de vijfde Augus tus nabij zijn boerderij vond. Maar hij deed zijn bekentenis pas, nadat commissaris Constant hem had confronteerd met zijn buurman Paul Maillet, tegenover wie hij deze ver klaring eerder zou hebben afgelegd. Dominici, de zwijgzame, heeft steeds pas zijn mond opengedaan, als de bewijzen te sterk werden„Het meisje kreunde nog en haar arm be woog zich in 'stuiptrekkingen", ver- telde hü tenslotte. Daarop werd j fêUFtom eigen stormram P o m'i» l geVan" ra°est Ageren om bij de villa te ko- gems opgesloten en mét hem zijn i nien vrouw en dochter. De vraag is, of het drama te Lurs, Nodman Price, de Britse journalist, Y* viddg ib, Ui net urama te l,urs, die a]s Faroek>s perschef fungeert, dat wekenlang de wereldpers heeft wist len slotte de' teskrij^ SE door te beloven, dat Faroek zou vragen vandaag ccn perscon ferentie te houden en in zijn nieu we huis voor de fotografen te pose ren. helderd. Waarschijnlijk niet, want algemeen neemt men aan, dat Domi nici niet de moordenaar is. Wie het wel is? Het schijnt, dat de politie het weet, maar dat zij niet genoeg bewijzen heeft. Maar anders dan aan het begin van het onderzoek, toen de luidruch tige commissaris Sébeille de zaak in handen had, zwijgt de politie nu. En haar zwijgen is absoluut, want de Wij hebben geen recht van de zaak-Drummond is een erekwestie mensen in onze omgeving te verlan- van de Franse politie geworden. i gen, dat zij volmaakt zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1