HOLLAND bouwt een HUIS
,BF-w' SScwTEUR VAN iSSr k I.G^:
De betekenis van de sport in de
Westerse maatschappij
DINSDAG 14 OCTOBER 1952
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
De drukinkt van de Zaterdagse krant was nog niet
droog, toen het eerste telefoontje ons bereikte. Het
dansinstituut, dat het vorig jaar met 1000,de
grootste actie van geheel Nederland gevoerd heeft,
stond ook nu weer paraat, om de duizenden militai
ren in het hartje van de Veluwe een behagelijk te
huis te bezorgen. De heer Evert Castelein heeft ken
nelijk evenveel vertrouwen in zijn cursisten, als wij
in onze lezeressen en lezers, want hij meldde, dat in
zijn instituut wederom een actie ontketend zal wor
den. Om te beginnen stelde de heer Evert Castelein
zich garant voor een bedrag van ƒ250,maar ge
zien de resultaten van verleden jaar, hopen wij niet
pessimistisch te zijn, wanneer wij deze grens ver
overschreden zien. Jongemensen, die in vrolijkheid
bij elkaar zijn, voelen wellicht nog meer dan anderen
het grote gemis, dat de militair heeft, die met zijn
ziel onder zijn arm rondzwerft, zonder één plaatsje
te vinden, waar hij eens echte gezelligheid kan vin
den. Voor het stimulerende initiatief zou dus de prijs,
die de „Leidse Courant" uitgeloofd had voor het eer
ste plan, dat haar bereikte, naar Evert Castelein zijn
gegaan, maar deze stelde de prijs weer beschikbaar
en het volgende plan liet niet lang op zich wachten.
Toen wy gistermorgen op de redactie kwamen, von
den we daar een grote stapel kaarten, afkomstig uit
ZoeterwouOe. De dames Corry en Toos Paardekoo-
per en Jopie en Greet Vlasveld hebben Zondag j.l.
in de parochie van de H. Kruisverheffing de zaken
wel heel krachtdadig aangepakt. Na een aanbeveling
van de pastoor vanaf de preekstoel, deelden zij lot-
kaarten uit aan de kerkdeur en gingen deze in de
middaguren bij de parochianen thuis ophalen. Het
resultaat was 122 ingevulde kaarten voor een totaal
bedrag van 88,Met de grote hulde, die we deze
actieve dames toezwaaien, zouden we de heren-der
schepping" uit andere plaatsen willen vragen, of zij
zich dit jaar door de dames willen laten overtroe
ven. Het vorig jaar was er een aanmerkelijk „man-
nen-overwicht", maar het gaat er nu op lijken, dat
de dames zullen winnen. Doch er is nog van alles mo
gelijk, want de nieuwe actie, de actie om ons eigen
militaire tehuis bij de Wittenberg, is pas gestart.
Terwijl de vier bovengenoemde dames aan het over
leggen waren, wie van haar voor de prijs in aanmer
king zou komen, kwam gisteren een onafgebroken
stroom „steentjes" aan de loketten van de „Leidse
Courant" binnen, zodat we ons niet hopen te vergis
sen, wanneer we vandaag de eerste vijfhonderd gul
den compleet zien. Degene, die deze 500,vol
maakt, zal een spannend boek worden uitgereikt.
Ondertussen zijn er ook op andere plaatsen acties
gaande of in voorbereiding. Zo zagen we Zondag j.l.
actieve dames van de Hartebrug-parochie aan de
kerkdeur kaarten uitdelen. We zouden voor vandaag
willen besluiten met het beantwoorden van een
vraag en met een goed advies. Doorlopend wordt ons
gevraagd, of de actie voor de Wittenberg iets anders
is, dan de loten-actie van thuisfront. Zij is in wezen
wel het zelfde, maar in de grote thuisfront-actie
toch een'heel speciaal onderdeel. De nieuwe actie is
een specifiek Hollandse actie. Holland gaat een eigen
huis bouwen en daarbij wil natuurlijk geen enkele
Hollander achterblijven. Al hebben we in de afge
lopen weken een lotje ingevuld, dan hebben we daar
mede nog niet ons steentje bijgedragen voor dit Hol
landse huis bij de Wittenberg en daarom gaat juist
deze nieuwe actie. Iedere Hollander levert daarom
zoveel mogelijk steentjes en dat hij met ieder steen
tje ook nog de kans loopt op een ware waterval van
welvaart, dat beschouwt hij slechts1 als een bijzonder
plezierige bijkomstigheid. Wat het advies betreft:
Het is gebleken, dat een huis aan huis actie het mees
te succes boekt. Wanneer een aantal jongelui er een
middag of avond op uittrekt met een stapel kaarten,
dan zijn er slechts heel weinig mensen, die een steen
tje voor dit Hollandse Huis zullen weigeren. Wan
neer men echter slechts volstaat met het uitdelen der
kaarten, dan strandt menig goed voornemen op de
brede weg, die leidt naar een plaats, waar het erg
warm moet zijn. Daarom, iedere jeugdbeweging één
avond of middag er op uit, liefst met de harmonie
en een paar spandoeken of geluidswagen en binnen
drie weken is het Huis van Holland op de Witten
berg bij elkaar.
KRONUS.
Koninklijk paar
naar Frankrijk
President Auriol heeft H. M. de
Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard
uitgenodigd een jachtpartij bij Parijs
bij te wonen en tevens als zijn gas
ten een rustig weekend door te bren
gen. Het koninklijk paar zal Vrijdag
17 October a.s. naar Frankrijk ver
trekken en de daarop volgende Maan
dag weer naar ons land terugkeren.
Het bezoek draagt een strikt privé-
karakter.
IERSE MINISTER-PRESIDENT
70 JAAR.
De Ierse minister-president Eamon
de Valera viert heden zijn 70ste ver
jaardag. Hij verblijft op het ogen
blik nog in« het ooglijdersgasthuis te
Utrecht, waar hij door prof. dr. H. J.
M. Weve voor een oogaandoening
wordt behandeld. Zijn verjaardag zal
hij aldaar doorbrengen. De toestand
van de heer De Valera wordt goed ge
noemd, doch er kan nog niet wor
den gezegd wanneer hij het ooglij
dersgasthuis zal kunnen verlaten.
Bondscongres St. Raphael
Op het bondscongres van „St. Ra-
phaël" heeft de voorzitter, de heer
J. M. Blommers, aangedrongen ap
uitvoering van de P.B.O.
Met betrekking tot de ontworpen
herziening van het Rijtijdenbesluit
(welke reeds eind September in Den
Bosch werd gecritiseerd door de
voorzitter van de bedrijfsgroep Weg
vervoer van „St. Raphael") heeft de
heer Blommers thans namens het
hoofdbestuur van de organisatie ge
zegd: „Wij eisen, dat een 48-urige
werfcweek voor de arbeiders bij het
wegvervoer wordt vastgelegd". De
bond zal alle invloed aanwenden
om de in 't nieuwe ontwerp voor
het Rijtijdenbesluit bepaalde werk
tijd van gemiddeld 54 uur per week
tot bovengenoemd cijfer terug te
dringen.
Voorts deelde de voorzitter nog
mede, dat per 1 October het aantal
leden van zijn organisatie 17.709 be
droeg, verdeeld over de bedrijfsgroe
pen spoorwegen 12.834, wegvervoer
4.167 en burgerluchtvaart 708 leden.
Op deze cijfers is de verdeling van
i de hoofdbestuurszetels gebaseerd. Bij
de verkiezing voor het hoofdbestuur
I werden de aftredende leden van de
DE TUINBOUWJ mermans en L. P. J. Wilbers her-
Bij O. is ir. F. W. Honig benoemd kozen-
Voor de ibedrijfsgroep wegvervoer
werd de heer A. A. B. Wijsman bij
enkele candidaatstelling herkozen.
tot directeur van de tuinbouw van
liet Minister van Landbouw Visserij
en Voedselvoorziening.
De nieuw benoemde directeur van
de tuinbouw werd op 24 Maart 1899
geboren. Na het volbrengen van zijn
studie aan de landbouwhogeschool
werd hij op 11 November 1924 aange
steld als leraar aan de Christelijke
Landbouwwinterschool te Ambt Har-
denberg. Op 1 November 1930 werd
hü aangesteld als adjunct rijkstuin-
bouwconsulent te Zutphen, op 1 De
cember 1932 gevolgd door zijn be
noeming tot tijdelijk rijkstuinbouw-
consulent aldaar. De heer Honig werd
per 1 December 1945 aangesteld als
inspecteur van de landbouw belast
met de behartiging van het tuinbouw-
onderwijs. In deze functie is hij werk
zaam gebleven tot aan zijrn benoeming
tot directeur van de tuinbouw, na van
1951 af als waarnemend directeur van
de tuinbouw te zijn opgetreden.
PALEIS NOORDEINDE EEN
„INSTITUUT" GEWORDEN
In het voormalige paleis aan het
Noordeinde is gistermiddag de eer
ste cursus van het Internationale In
stituut voor Sociale Studies ingeleid
met een begroetingsbijenkomst.
Van 1 Februari tot nu is er in het
paleis Noordeinde hard gewerkt om
alles voor het instituut gereed te
maken. De restauratie van de ach
terkant waar het instituut voor
lopig onderdak heeft is nu ge
reed. Als ook de voorkant zal zijn
voltooid, wordt het gehele instituut
plechtig geopènd. Een grote moeilijk
heid is, dat verschillende diensten
van de hofhouding nog in een van
de vleugels van het gebouw huizen.
Ypenburg drukker
dan Schiphol?
In 1951 was niet Schiphol maar
Ypenburg het drukste vliegveld van
ons land: er werden nl. 67.019 vlieg
tuigbewegingen geregistreerd tegen
45.350 op Schiphol. Wat het commer
cieel verkeer betreft, stond Schiphol
natuurlijk bovenaan nl. 27.840.
Op Schiphol kwamen in 1951
234.240 reizigers aan tegen 191.979
ir. 1950. Er vertrokken 240.707 reizi
gers tegen 191.410 in 1950.
Aan het einde van de vergadering
hield de algemene secretaris van
het Internationaal Christelijk Vak
verbond, de heer A. van Istendael,
een inleiding over de taak van de
Christelijke vakbeweging op interna
tionaal terrein.
Heden, de tweede en laatste dag
van het congres, is uitsluitend gewijd
aan huishoudelijke zaken.
JONGETJE KROOP ONDER AUTO.
Gistermiddag om 17.15 uur is het
zevenjarig zoontje van de familie
Van W. aan de Driftlaan te Blaricum
onder een vrachtwagen gekomen en
aan de bekomen verwondingen over
leden.
Johan, die na schooltijd met enkele
kameraadjes op het erf van de boer
derij van de familie De J. aan de
Kerklaan aan het spelen was, pro
beerde onder de wagen, waarvan bie
ten werden gelost, door de kruipen,
HILVERSUMS GEZIN WORDT
GEHOLPEN.
De Hilversumse familie J., waar
van het huisraad vorige week door
de Rijksbelastingen wegens een klei
ne schuld werd verkocht, zit sedert
enige dagen gelukkig niet helemaal
meer zonder inboedel. Een Hilver
sumse firma heeft het gezin een
haard in bruikleen gegeven en an
deren gaven meubelen en vloerbe
dekking. Ook hebben tal van mensen
wat geld aan de familie gezonden.
Deze goede gaven hebben de va
der van 't gezin een hart onder de
riem gestoken meldt de „Tel.". Het
was nodig, want hij staat op het
ogenblik voor een dubbel probleem:
Niet alleen moet het ontwrichte huis
houden worden opgebouwd, maar bo
vendien poogt hij zijn zaken weer zo
goed mogelijk aan het draaien te krij
gen. De dienst van Sociale Zaken in
Hilversum zou in principe reeds be-
red zijn de familie tijdelijk enige gel
delijke steun te verlenen.
De gemeente Emmen telt sinds
gisteren 60.000 inwoners.
Z«iver wollen
VAN WIJK DEKENS,
pastelkleuren,
tweepersoons
Zufrrer wollen
PATROON DEKENS,
éénpersoons
WOLLEN DEKEN 6
éénpersoons
29.50
34,75
29,75
19,75
24,75
6,35
BERNARD VAN VLIJMEN
SCHILDERDE PORTRET VAN
BRITSE KONINGIN.
De Nederlandse kunstschilder Ber
nard van Vlijmen heeft aan de hand
van andere afbeeldingen een levens-
inigham Palace aan te bieden. Konin
gin Elisabeth H. Een twintigtal grote
industriële firma's hebben dit schil
derij gekocht met het doel het aan de
Britse koningin aan te bieden.
Door bemiddeling van de Neder
landse ambassade te Londen heeft
men thans toestemming gekregen het
portret op een nog nader vast te stel
len datum in November op Buck
ingham Palave aan te bieden. Konin
gin Elisabeth heeft haar voornemen
bekend gemaakt het schilderij per
soonlijk in ontvangst te nemen.
Het initiatief tot deze aanbieding
is uitgegaan van mr. J. de Pont en
de heer N. J. F. Moens te Amsterdam.
De delegatie, die het portret aan de
koningin zal aanbieden, wordt geleid
door de heer G. J. L. van der Lande,
voorzitter van de Nederlandse Ka
mer van Koophandel te Londen, en
ir. W. Friedhoff. secretaris. De nieuw
benoemde Nederlandse ambassadeur
in Londen, mr. D. U. Stikker, zal de
delegatie aan de Britse vorstin voor
stellen.
De eerste reis naar de maan
Binnen 25 jaar
In een artikel ini het Amerikaanse
tijdschrift „Colliers" heeft de in Ame
rika wonende en werkende Duitse
deskundige dr. von Braun een be
schrijving gegeven van een eerste
vlucht naar de maan, een afstand
van 382.000 km., die volgens hem
binnen 25 jaar zou kunnen worden
ondernomen.
De reis zou door een groep van
vijftig geleerden en technici worden
gemaakt met drie raketten van elk
52 meter lengte en 35 meter breedte.
Eén der drie ruimteschepen zou op
de maan verblijven.
Volgens dr. von Braun zouden de
ruimteschepen ongeveer 33 minuten
na de start van een ruimte station
een afstand van 1720 kilometer
van de aarde hun topsnelheid van
31.200 kilometer per uur bereiken.
Daarna zouden de motoren kunnen
worden uitgeschakeld en de raketten
vanzelf naar de maan toe vallen. De
val op de maah zou worden gebroken
door remmende raketmotoren, die
tien minuten voor de landing zouden
moeten worden ingeschakeld.
De expeditie zou, aldus het artikel,
landen in het gebied „Sinus Roris"
juist toen de chauffeur deze aan het of Dewy Bay, ongeveer 1040 kilome-
rijden bracht.
dagtemperatuur in dit gebied be
draagt volgens dr. von Braun ge
middeld 4,5 graden Celcius. Het leven
aan boord van de ruimteschepen zou,
niettegenstaande de beperkte ruimte,
niet ongeriefelijk zijn. Het bereiden
en nuttigen van voedsel zou echter
speciale voorzieningen vereisen. Zo
zou het keukengerei moeten zijn
voorzien van magneten om te voor
komen, dat het in de ruimte zou zwe
ven. Al het vaste voedsel zou van te
voren klein gemaakt moeten zijn.
Dranken zouden moeten worden ge
nuttigd uit plasticflessen. Door in de
flessen te knijpen, zou de drank di
rect in de mond moeten worden ge
perst.
De twee ruimteschepen, die naar de
aarde zouden moeten terugkeren
.zouden ongeveer 3.636.000 liter hy
drazine en veel zuurstof bevattend
salpeterzuur als brandstof meevoe
ren. De kosten van de brandstof zou
den 300 millioen dollar, ongeveer 60
procent van de totale kosten der ex
peditie, bedragen. Hieronder zou niet
begrepen zijn vier milliard dollar
voor de bouw van het ruimtestation,
welks voornaamste doel eerder stra
tegisch dan wetenschappelijk zou
zijn.
Het artikel van von Braun is het
eerste van een serie, waarin een
groep geleerden een eerste reis naar
ter van de maanpool verwijderd. De de maan zal beschrijven.
luond&dy/le aaontwcm aan Jiappie Jlappij.
25. Koppie Kopij schopte en trapte
en vocht als een wildeman, maar de
man die hem vasthield was groot en
sterk en Koppie was maar een klein
kereltje. Toch had de man moeite om
de wilde Koppie in bedwang te hou
den.
„Geef hem een tik, Slim", bromde
de man, die achter het stuur z at,
maar Slim zei, dat dat niet nodig
was. Hij hield Koppie met één hand
vast, trok met de andere hand een
zakdoek uit zijn zak en dnuwde die
als een krop in Koppi's mond. Toen
nam hij een lang touw en bond eerst
Koppie's handen en daarna zijn voe
ten vast. „Ziezo", zei hij, toen Koppie
gebonden naast hem op de bank lag
en hij leunde vermoeid achterover,
terwijl hij Koppie nijdig aankeek zo
doen wij met eigenwijze en nieuws
gierige jongetjes. En nou zullen we
jou naar een fijn rustig plekje bren
gen en daar moet je zoet blijven
wachten, tot we je komen halen en
dan mag je met ons mee een fijn zee
reisje maken. Dat wil je toch wel,
hè, jij houdt toch zo van avonturen!
Nou wij zullen wel zorgen, dat
nog het een en ander beleeft, hoor
baasje!" Koppie dacht ingespannen
na. Waar brachten ze hem heen? En
hoe kwam hij weer los? De auto stoof
maar verder. Aan de bomen, die hy
net kon zien langs vliegen, zag hij,
dat ze al lang buiten de stad moes
ten zijn. Opeens minderde de auto
vaart, maakte een scherpe bocht en
stopte. „Zieo, we zijn er, kereltje!'
zei Slim.
Tijdens de internationale sportcon-
ferentie, welke te Overveen en Haar
lem wordt gehouden, heeft prof. dr.
H. Plessner, voorheen hoogleraar in
de sociologie en wijsbegeerte aan de
universiteit van Groningen en thans
verbonden aan de universiteit van
Göttingen in het Haarlem stadhuis
een lezing gehouden over het onder
werp: de betekenis van de sport ini
de Westerse maatschappij.
Prof. Plessner gaf een uiteenzet
ting van de drie hoofdmotieven voor
de sport: het gestoorde lichaamsge-
voel, het verzet tegen de anonymiteit
van de enkeling in de massa
en het verzet tegen de onderlinge
distanciëring door de verintellectua-
lisering van het hedendaagse leven.
De betekenis van dt sport voor de
moderne samenleving kan derhalve
kort worden geformuleerd: het is een
correctieve (verzets) reactie. Sport
vormt een gebied, waarin de onder
de druk van het gespecialiseerde ar
beidsproces staande mens bepaalde
elementaire, door dit arbeidsproces
opgewekte en tegelijkertijd in hun
vervulling geremde wensen wil be
vredigen.
Prof. Plessner behandelde voorts de
betekenis van de sport voor de ge
meenschap. Hij zeide o.a.: in de mo
derne massagemeenschap met haar
arbeidsverdeling kan geen enkele ge
cultiveerde bezigheid het in popula
riteit tegen de sport opnemen. Het
maakt wellicht een wat grove indruk,
in een adem over de sport en over
kerkelijk leven, politiek, kunst, we
tenschap en zaken te spreken, maar
de onvergelijkelijke aantrekkings
kracht van sport en sportuitvoeringen
op de massa staat buiten twijfel
of men het erg. vindt of niet
Daarom ontwikkelt zich de sport
slechts in een geïndustrialiseerde, d.
w.z. door techniek en ver-gaande
werkverdeling gekenmerkte, stede
lijke arbeidsgemeenschap. Op het
land, bij de boeren, vindt men spel
geen sport. De verbreiding van de
sport, naar differentiatie in de meest
uiteenlopende takken en haar
groeiende populariteit loopt parallel
met de ontwikkeling van de moderne
industriële maatschappij.
Van> groot belang was daarbij de
rol, die Engeland als klassiek land
van de sport en de industrie nog in
de 19e eeuw speelde. Deze verloor
echter aan betekenis naarmate de
industrialisatie de gehele wereld om.
vatte.
Diep ging spreker in op de plaats
van de sport in de moderne sociale
situatie, waarin de idee van de arbeid
overheerst. Hier biedt de sport ideale
compensatiemogelijkheden, daar zij
het element van de niet-arbeid met
het principe der prestatie verbindt.
Zij verschaft een bevrediging voor
de opgehoopte drift tot overtreffing
der anderen, tot bevestiging der eigen
persoonlijkhed en van de groep, wel
ke de arbeider uit de wereld van de
arbeid wegvoert.
De arbeidsgemeenschap wekt deze
behoefte aan compensatie op, die de
vorm heeft van een ontspanning,
waarin de reeds genoemde behoeften
bevrediging vindeni. Ook hier presta
tie, topprestatie, overwinning van
zelfgekozen, kunstmatige moeilijkhe
den, ontspanning door afleiding naar
nieuwe opgaven, die vooral betrek
king hebben op de lichamelijke exis
tentie.
Het is vanzelfsprekend, dat deze
van de arbeid afleidende handelin
gen, in formeel opzicht het karakter
van spel hebben; spel met ballen, met
kaarten, met schaakfiguren, met het
evenwicht, lopen, springen, klimmen
en zwemmen. Maar spel en sport
vallen niet samen, uiterlijk noch in
nerlijk. De geest van de sport ver
langt discipline, dwingt tot regule
ring, tot perfectie en tenslotte tot
recordprestaties. De sport is het spel
vreemd, hoewel het spel elk ogenblik
tot sport kan groeien, wanneer het
een doel op zich zelf wordt en losge
maakt uit de samenhang van het le
ven. De sport bewaart echter contact
met de atmosfeer van het spel. Ware
dit niet het geval, dan had zij het
nooit tot haar positie in en tot op
zekere hoogte tegenover de moderne
arbeid kunnen brengen, tot die unie
ke populariteit, waarvan wij nu een
tweede oorzaak willen trachten op
te sporen.
Om populair te zijn moet iets een
voudig en begrijpelijk zijn en hier
aan voldoet de sport veeleer dan bijv.
kunst, die niet tot de grote massa
spreekt. Een ander motief voor de
populariteit van de sport is de aan
geboren en natuurlijke behoefte aan
agressie.
Het gevolg is, dat deze impulsen
naar een directe uitweg zoeken en
die vinden, zoals tot op zekere hoog
te vroeger reeds in het kampspel, nu
in onze sport. Niet alles wat drager
en voorwerp van agressiviteit is, kan
daarbij leiden tot vorming van
groepsnormen. Met name niet die ca
tegorieën, die de klasse-tegenstelling
uit de arbeidswereld demonstreren.
Er zijn arbeiders-sportverenigingen,
maar zij spelen niet tegen de werk
gevers-vereniging, en als zij het de
den, zou de sport-idee niet toestaan,
dat een zo diepgaande tegenstelling
op deze spelende en speelse wijze
zichtbaar werd. Spoorwegpersoneel
tegen mijnwerkers, advocaten tegen
dokters, studenten van de medische
faculteit tegen die van de academie
voor beeldende kunsten, monteurs
tegen postboden, dat alles is mogelijk.
Nog groter voorkeur gaat uit naar
het wedstrijd wezen tussen vertegen
woordigende stedelijke elftallen en
de hoogste vreugde verschaffen in
terlandwedstrijden tussen ploegen of
individuele vertegenwoordigers van
de volkeren. Hier in het bijzonder
kan zich de agressiviteit vrij en rid
derlijk uitleven, een bevrediging die
overigens slechts in de oorlog onge
hinderd kan geschieden en daar
nauwelijks meer met de term .rid
derlijk" in verband is te brengen.
De stichting van baron de Couber-
tin immers was niet tegenstaande de
tragische ironie, die uit haar geschie
denis spreekt, toch typisch karakte
ristiek voor zijn tijd. Een verbroede
ring tussen de volkeren in die zin, dat
zij oorlogen konden Voorkomen, heb
ben de olympische spelen niet ge
bracht. Veeleer zijn ze een even
echte uitdrukking van het moderne
nationalisme als de oorlog, maar te
gelijkertijd uitdrukking van de vrees
ervoor, de afschuw zelfs ertegen en
van het verlangen naar een ridder
lijke en vreedzame vervanging, in
één woord zij zijn de droom van de
vervulling van een als onvervulbaar
erkende wens, van alle zich eigenlijk
uitsluitende nadrukkelijk met een
nationaliteit vereenzelvigende volke.
ren.
Prof. Slessner besloot zijn lezing
met de volgende conclusies:
De sport kan haar ontlastende, ont
spannende, bevrijdende en verfris
sende functie voor al diegenen, die in
de slagschaduw van de vooruitgang
leven: en wie doet dat niet?
slechts in die vormen vervullen, die
zij onder invloed van de moderne
maatschappij, zelf heeft ontwikkeld.
Zij heeft b.v. een onloochenbare, zij
het ook moeilijk te schatten, invloed
op de gezondheid der volkeren, ware
het slechts door haar appèl aan de
belangstelling voor de gezondheid. De
vermindering van het alcoholisme is
zonder twijfel haar werk. De sport
biedt een oplossing voor complicaties
en spanningen, hetgeen bij alle ver
uiterlijking en bij alle afkeer van
de geest, tenminste de goede kant
heeft, dat zij de schijncultuur aan
moedigt en zij schept in ieder geval
nieuwe aangrijpingspunten voor een
opvoeding, die, zij het ook uit die
pere overwegingen, een vorming op
het oog heeft, welke lichaam en geest
in dezelfde mate omvat, en welke oni-
der invloed van het moderne intel
lectualisme dreigde verloren te gaan.
Zo sluit de balans dus niet zonder
meer met een tekort. De sport is niet
beter en niet slechter dan de orde
ning van de maatschappij, waaruit
zij .voorkomt en waarvoor zij een
compensatie vormt. Men kan niet
het een aanvaarden en het an
dere verwerpen. Wat voor de een
winst is, is voor de ander verlies. Zij
horen bij elkaar. De recordzucht van
de een is die van de ander. Men kan
de een niet veranderen, zonder de
moed en de kracht, ook de ander te
veranderen. Zij zijn eikaars tegen
beeld. En het oordeel, dat de een
verdoemt of bewondert, verdoemt of
bewondert ook de ander.
Sport als
vormingsmiddel
De internationale sportconferentie,
te Overveen en Haarlem, werd
voortgezet met een inleiding door de
beide inspecteurs voor de lichamelijke
opvoeding, de heren C. A. R. Graa-
mans (in de Engelse taal) en C. Ras
(in het Nederlands).
Dat de begrippen „sport" en „op
voeding" iets met elkaar te maken
hebben, is niet vanzelfsprekend.
Wanneer men ze wel met elkaar wil
verbinden, dienen enkele restricties
gemaakt te worden en de eerste
voorwaarde, die moet worden gesteld,
is, dat de spel-factor in de sport be
waard blijft. Deze spel-factor immers
is een deel van de mensvorming, het
geen bewezen wordt door het feit,
dat in bijna alles, wat de mens doet,
het spelmoment aanwezig is.
Een tweede voorwaarde van de
sport als middel tot vorming is,
dat de sportleiders bescikken
over een geestelijke en culturele
achtergrond, welke hen er toe
leidt de prestatie niet als hoogste
levenswaarde te beschouwen, en
over paedagogische kwaliteiten,
welke hen in staat stellen de
sportethos waarlijk te doen uitle
ven. Niet de waarde van het doel
punt moet de pupil het eerst dui
delijk gemaakt worden, maar de
waarde van de spelvreugde, die de
poging om het doelpunt te maken
geeft.
Sport moet spel blijven, geen zaak
van leven en dood. Daarom kan sport
ook nooit een beroep zijn, waarmee
dus de onjuistheid van de term „be-
roepssport" is aangetoond.
Sport mag echter ook nooit als een
bewust opvoedende kracht worden
beschouwd. Maar in de sportvereni
ging dienen de leiders wel rekening
te houden met het opvoedende ele
ment, aangezien de jeugd in dit
sportmilieu gemakkelijk te beinvloe-
den is. Daarom ook behoren de ad-
spiranten-afdelingen in de sportver
enigingen duidelijk gescheiden te zijn
van de ouderen. De volwassenen-
sport heeft een sociale en recreatie
ve functie, terwijl bovendien moet
worden aanvaard en tot op zekere
hoogte moet worden gewaardeerd
dat de sportprestatie in een bepaalde
levensperiode wordt nagestreefd tot
de grenzen van het menselijk kun
nen. Bij de jeugd staat de vormende
betekenis voarop. De jeugd leert de
maatschappij kennen en uitdruk
kingsvormen vinden voor de eigen
persoonlijkheid. De leiding houdt het
oog gericht op de behoeften van de
jongeren en niet op de eerste plaats
op de prestatiemogelijkheden. Afzon
derlijk oefen- en wedstrijdverband
is daartoe noodzakelijk.
Veel waarde dient volgens de in
leiders te worden gehecht aan het
aandeel van de jeugd in de leiding.
Hierin komt het democratisch ka
rakter van onze opvoeding tot uiting.
