S)e CckiaeSoti/ïa/iit Pholien gaat de woestijn in Min* Pholien ging heen Acheson doet beroep op Mossadeq Pools schip bij Egmond gestrand T*U*C* eist verdere naasting PERSSPIEGEL DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1952 43ste JAARGANG No. 12681 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht^32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935» Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 BELEIDSFOUT IVE BELGISCHE MINISTER van justitie Pholien is de woestijn in gestuurd om het ministerie te redden van de ondergang. Tegen hem was de laatste weken een storm van ver ontwaardiging opgestoken, speciaal in de linkse pers wegens zijn poli tiek van begenadiging van oorlogs misdadigers. Er waren juist twee gevallen, wel. ke de aandacht trokken en de aan leiding werden van de storm. Het eerste geval betrof de z.g. „beul van Breendonck" een zekere De Bodt, die in dit oorlogskamp een groot aan tal gevangenen moet hebben doodge marteld. Een man dus, die de dood straf dubbel en dwars verdiend had. Hij zou danook reeds lang zijn wel verdiende straf hebben ondergaan, indien hij niet had weten onder te duiken en onder een valse naam dienst had genomen bij de Franse bezettingstroepen In Duitsland. Hij werd weliswaar ontdekt en 0 uitgeleverd, doch zijn tijdelijke afwezigheid heeft hem toch het leven gered Want de Belgische rege ring. die na de oorlog geducht had afgerekend met de politieke delin quenten, wijzigde in 1950 haar koers en besloot de doodstraf niet verder toe te passen. Van deze koerswijzi ging heeft De Eodt geprofiteerd. Het tweede geval betrof een zekere van Ooppenolle, een collaborateur, die eerst levenlang kreeg, vervol gens zijn straf gewijzigd zag in 20 jaar en tenslotte half Augustus werd vrij gelaten wegens gezondheidsredenen. Hierop heeft de voormalige Belgi sche verzetsbeweging vlam gevat, weldra gevolgd door de elementen, die daar een prachtige stok in vonden om naar de Katholieke regering te slaan Wanneer wij de zaken nuchter be kijken los van elke politieke harts tocht dan kunnen wij inderdaad con stateren, dat deze heren er genadig vanaf gekomen zijn, omdat zij door een voor hen gelukkig toeval terecht gekomen zijn in een meer lankmoe dige stroming, dan die welke vlak na de oorlog heerste. Maar als men vrede neemt met het ontstaan van deze meer lankmoedige stemming, omdat men toegeeft, dat er eindelijk eens wat meer rust moet komen in het woelen der na-oorlogse politieke hartstochten, dan kan men ook zo'n onverdiend gelukje van twee boos doeners met gelatenheid dragen ter- wille van de algemene pacificatie De nuchtere kijk is in dergelijke geval len echter nogal eens zoek en ook hier is het weer een kwestie van senti ment, een oprakeling van een vuur tje. dat plotseling opvlamde omdat het hier wel een pijnlijk geval betrof. De fout van minister Pholien lijkt ons danook niet zozeer, dat hij een misdadiger als De Bodt niet ter dood heeft gebracht, dan wel dat hij zich vergist heeft in het juiste tijdstip waarop hij een beslissing nam. Ook onder de Belgische Katholieken zijn er verscheidenen, die menen, dat Pho lien beter had kunnen wachten en had moeten bedenken dat de wonden van de oorlog nog niet geheel gesloten waren. In de ministerraad, die giste ren in allerijl is gehouden zal men hem dat ook wel verweten hebben en daarop zag de minister van Justitie zich genoodzaakt de woestijn in te gaan. Beleidsfouten kunnen zich zwaar wreken. ARRESTATIES IN ROEMENIË Volgens te Wenen aangekomen reizigers zijn eind Augustus te Boe karest en vele andere grote steden in Roemenië talrijke arrestaties ver richt. Kort voor 23 Augustus werden te Boekarest 5.000 a 6.000 personen aangehouden. Aanvankelijk dacht men, dat dit als voorzorgsmaatregel was gedaan met het oog op de her denking van de bevrijding van de Roemeense hoofdstad door de Russi sche legers op 23 Augustus 1944. La ter bleek echter, dat de betrokkenen ook na deze datum in hechtenis wer den gehouden. Het merendeel van de arrestanten, aldus genoemde reizigers, wordt ge vormd door officieren en personen, die vóór het communistisch bewind 'n belangrijke rol speelden in de po litiek, en hun verwanten. Ook per sonen, die tot de omgeving van het vroegere hof behoorden, werden aangehouden. Onder hen zou zich een voormalig hofarts bevinden, wiens geestelijke vermogens reeds vier jaar gestoord zijn. Volgens genoemde bron is de be doeling van deze arrestaties het ver krijgen van de woningen en andere bezittingen van de betrokkenen. Kortelings zouden te Brasow 450 personen zijn aangehouden met het zelfde doel, terwijl uit Cluj en ande re grote steden soortgelijke berich ten ontvangen zijn. VERTROUWT MOSKOU DE TSJECHEN NIET? Volgens het „Comité van vrije juristen" in West-Berlijn, is aan bei de zijden van de grens tussen Tsje- cho-Slowakije en de Sovjet-zóne van Duitsland een strook Niemandsland van 35 meter gevormd. Een strook van tien meter is geëgd, opdat men voetsporen kan zien. Voorts is een clectrische draad gespannen op de Tsjechoslowaakse zijde. DE ZONDEBOK Joseph Pholien, de Belgische minis ter van Justitie, is afgetreden. Na afloop van een spoedbijeenkomst van het kabinet, ging minister Pho lien, van premier van Houtte verge zeld, gisteravond naar het paleis van koning Boudewijn, om zijn ontslag aan te bieden. De minister van Justi tie was 2 dagen geleden overhaast uit Mexico teruggekeerd op het be richt, dat heel Belgdë in beroering was geraakt door de begenadiging van twee beruchte oorlogsmisdadi gers, wier amnestie de handtekening van Pholien droeg. De minister heeft verzekerd, dat hij is afgetreden, om klaarheid te scheppen in de politieke situatie. Vandaag zou hij zijn hou ding nader verklaren. Minister-Pre sident Van Houtte zal een radiorede houden. Van Houtte zelf met spoed van een inspectiereis door de Congo te ruggekeerd verklaarde gister avond, dat de politiek der regering ten aanzien van amnestie van poli tieke deliquenten ongewijzigd zal blijven. Het is te betreuren, aldus de premier, dat sommige kringen de mening zijn toegedaan, dat de minis ter bij de begenadiging van politieke misdadigers verder is gegaan, dan indertijd in een regeringsverklaring is vastgelegd. Kort voordat Pholien met vacantie naar Mexico vertrok, wijzigde hy 't doodvonnis tegen Richard de Bodt een der meest sadistische figuren uit het concentratiekamp Breendonck in levenslange dwangarbeid. Pholien is tevens verantwoordelijk voor de in vrijheidstelling van de vroegere ko lonel van de rijkspolitie, Adrien van Co^penolle, die in 1948 wegens colla boratie, ter dood werd veroordeeld. De besluiten van Pholien wekten in het gehele land en bij alle partijen, met inbegrip van zijn eigen christen- SCHEEPSBRAND IN NORFOLK Een zware scheepsbrand aan boord van het 5300 ton metende Noorse vrachtschip „Hopeville", dat in de haven van Norfolk in VirginiS lag om hout en erts te lossen, heeft twee mensen het leven gekost, vier an deren werden zwaar gewond. De brand brak Woensdagmorgen om 3 uur uit in de bemanningsverblijven en verraste de meeste mensen in hun slaap. Het kwam echter niet tot een paniek. Direct nadat de beman ning uit het in lichter laaie staande verblijf was ontsnapt, begon zij, bijgestaan door de Amerikaanse kust wacht, eenheden van de vloot en de brandweer, de blussingswerkzaam- heden, die twee uren in beslag na- Terwijl om hem heen de vlam men hoog oplaaiden, zocht de 23- jarige bootsman Godvik in de bran dende verblijven naar buiten kennis geraakte leden van de bemanning Wankelend en tastend door de dich te rook wilde hij zich ten slotte weer naar dek begeven. Hij opende echter de verkeerde deur en kwam in de badkamer terecht waar hij blijkbaar niet meer de kracht heeft kunnen vinden om verder te gaan. Toen de brand was geblust werd zijn stoffe lijk overschot gevonden. In een van de gangen lag het lijk van de 29- jarige matroos Strandvold die het veilige dek ook niet meer had kun nen bereiken. De enige passagiers aan boord van het vrachtschip waren de ingenieur Charles Goodwin en zijn vrouw, die terugkeerden uit West-Afrika. „Ik werd midden in de nacht wakker door geroep om hulp", vertelde Goodwin later. „Het was alsof er iemand schreeuw de die ontzettende pijn had. Mijn vrouw en ik gingen aan dek en za gen dat de bemanning daar bezig was met blussen. Mijn vrouw die bij het Roode Kruis is geweest ging de gewonden helpen". De vier leden van de bemanning die ernstige brandwonden hadden opgelopen werden opgenomen in het hospitaal van de Amerikaanse marine. Hoewel het schip als een fakkel brandde, hebben de haven installaties van Norfolk geen scha de opgelopen. De oorzaak van de brand is nog onbekend. Brieven met vergif De Zweedse eerste minister Tage Erlander en verscheidene parlements leden hebben, naar de politie van Stockholm meldt, brieven met ver gif ontvangen. Het ingesloten vergif was een soort cyanidesamenstelling in poe- dervorm. De politie verdenkt een 35-jarige man uit Ulvsunda, bij Stockholm. De naam van de man, een krankzinnige arbeider, die thans in observatie is genomen in een inrichting voor gees teszieken, is nog niet bekend ge maakt. De politie ontdekte, dat de man reeds eerder had gedreigd „politie ke vijanden" te doden en dat hij dreigbrieven had gezonden aan za ken en particuliere personen. democratische partij, grote veront waardiging. De heer Pholien is de tweede Bel gische minister, die zijn ontslag nroet aanbieden wegens verzachting van de strafmaatregelen tegen politieke overtreders. In 1949 was het de heer Paul Struye, de huidige voorzitter van de Belgische Senaat, die als mi nister van Justitie moest wijken voor de ontstemming en verontwaardiging vooral aan Waalse zijdeover 't verzoenende beleid van de regering ten opzichte van de politieke deli quenten. OPIUM ALS STRIJDWAPEN Volgens sommige officieren van de militaire politie te Washington smokkelen de Chinezen verdovende middelen naar de troepen der Ver- ienigde Naties in Korea, teneinde hen verslaafd te doen geraken en voorts gelden te verkrijgen voor oorlogsmateriaal. De zaak, zo zegt men, heeft bij sommige officieren van het leger bezorgdheid gewekt. Het wordt mogelijk geacht, dat een hoeveelheid heroïne door de linies heen gesmokkeld is. Generaal-majoor E. P. Parker, al gemeen hoofd van de militaire po litie, heeft verklaard, dat, dank zij het strenge toezicht, het gevaar, dat een toenemend aantal militairen der V. N- verslaafd zou raken, afge wend is. Naar Europese federatie Frankrijk en Italië zullen de vol gende week, op de bijeenkomst in Luxemburg van de zes ministers van buitenlandse zaken van de landen, aangesloten bij de Europese Kolen- en Staalgemeenschap, een voorstel doen tot oprichting van een West- europese federatie. Een woordvoerder van het Franse ministerie van buitenlandse zaken deelde mee, dat het voorstel tot op richting van een „politiek gezagsor gaan" door de Franse minister van buitenlandse zaken Robert Schu- man en de Italiaanse premier en minister van buitenlandse zaken Alcide de Gasperi gezamenlijk zou worden gedaan. Ingevolge het Frans- Italiaanse voorstel zou dit gezagsor gaan in de zes landen Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Ne derland en Luxemburg een be perkte federale macht bezitten. Voorlopig zou het toezicht uitoefenen op de Europese Kolen en Staalge meenschap en de Europese Defensie- gemeenschap, waarvan de zes lid zijn. Konrad Adenauer zal de volgende week in Luxemburg opnieuw een poging doen om het ingewikkelde Frans-Duitse geschil over het Saar- gebied tot een oplossing te brengen. Thorez keert terug Maurice Thorez, die bijna twee jaar voor een medische behandeling in de Sovjet-Unie is geweest, zal binnenkort terugkeren en weer het leiderschap over de Franse commu nistische partij op zich nemen, aldus meldt het partijbureau der Franse communisten. Pierre Commins, plaatsvervangend secretaris-generaal van de socialis tische partij, verklaarde tegenover Reuter: „Indien hij werkelijk ge noeg hersteld is, om het leiderschap van de partij op zich te nemen, dan betekent dit waarschijnlijk, dat de Russen het wenselijk achten, dat Thorez, met zijn hogé mate van prestige, het bestuur overneemt op een tijdstip, dat er een nieuwe poli tiek moet komen, teneinde de ver mindering van de partij aanhang te gen te gaan, welke veroorzaakt wordt door de huidige sectarische en intransigente politiek van de communistische partij. „Een voorstel zonder haken en ogen" Minister Acheson heeft gisteren een beroep op Mossadeq gedaan om het Brits-Amerikaanse voorstel ter beëindiging van het conflict over de Perzi sche olie. nog eens goed te bestuderen. Zoals bekend, heeft Mossadeq rfet voorstel bijna onmiddellijk nadat het hem was overhandigd, verworpen. De tekst er van was opgesteld door niemand minder dan minister-president Churchill en president Truman. ONGEFUNDEERD OPTIMISME Gisteren vertelde Acheson op zijn wekelijkse persconferentie, dat hij nog steeds hoopt, dat Mossadeq tot andere gedachten zal komen Die hoop wordt hem ingegeven door het feit, dat het antwoord van de Perzi sche minister niet beschouwd behoeft te worden als definitief, daar hij het eerst nog wilde bespreken met de beide kamers van het parlement. Wellicht heerst daar een meer ver gevensgezinde stemming. „Het is tenslotte", zo zei de Amerikaanse minister, „een redelijk voorstel zon der haken en ogen". Men vroeg Acheson of Peizië wei- licht om nadere inlichtingen over het voorstel had gevraagd, waarop hij ontkennend antwoordde. Daar op las hij een geschreven verklaring voor, opdat de Perzische premier nog eens duidelijk zou kunnen vernemen wat precies de bedoeling van het voorstel was TERUG VAN VACANTIE. De leden van het Perzische parle ment, die door Mossadeq zijn ontbo den om het voorstel van het Westen Auto-bandieten in Londen Acht gemaskerde bandieten, onder wie een jong meisje, ramden Woens dag te Harrow (West Londen) met een auto een andere auto, die geld naar een bank bracht. De bandieten wisten na een gevecht te ontsnappen met meer dan duizend pond sterling. Bij de overval gebruikten de mis dadigers drie auto's: de eerste ramde de auto, waarin vier banklopers ge zeten waren en bracht hem zodoen de tot stilstand, een tweede wagen kwam van achteren aanrijden, drie mannen sprongen eruit en met drie ui* de eerste auto sleurden zij de kassiers naar buiten. In een gevecht, dat volgde, sloegen de bandieten een kassier met een ploertendoder en zij grepen de kof fer met geld. Daarna namen zij de wijk in een tweede auto, gevolgd door een lang zamer rijdende derde auto, die ken nelijk had staan wachten, om vervol gers in verwarring te brengen. te bestuderen, beginnen zich te Te heran te verzamelen. Op 10 en 12 September zullen zij het voorstel in behandeling nemen en er een ant woord op samenstellen. De meesten van hen werden by hun aankomst in de hoofdstad ver welkomd door een groep verslagge vers, die wilden weten of hun stand punt hetzelfde was als dat van Mos sadeq. Dat bleek inderdaad het geval te zijn, hetgeen bij de tegenwoordige verhoudingen in Perzië niet te ver wonderen is. Zonder uitzondering verwierpen zy in zeer krachtige ter men het voorstel van Truman en Churchill. De Perzische kranten ble ven niet bij hen achter. Niet één blad heeft een goed woord over gehad voor het voorstel. Vandaag zal het Britse kabinet onder voorzitterschap van Churchill bijeenkomen om de nieuwe crisis in het dispuut over de Perzische olie te bespreken. F.r zul len van Britse zijde overigens geen stappen worden ondernomen voor het officiële Perzische antwoord is overhandigd. ZIJ HADDEN ER GENOEG VAN De arbeiders van de in staatsbezit zijnde clectrische gloeilampenfa briek (de vroegere ,,Osram"-fabriek) in Oost-Berlijn, zijn deze week in verzet gekomen tegen langere ar beidstijd. De moeilijkheden begonnen Maan dag in een afdeling, waar 90 procent van de arbeiders uit vrouwen be stond. Daar werd een mededeling aangeplakt, waarop stond, dat „met goedkeuring van alle arbeiders" iede re ploeg 45 minuten langer moest werken. Een half uur later was met een rood potlood over de medede ling geschreven: „Allemaal leugens". Politie dwong Maandag en Dins dag de arbeiders aan de machines te blijven, maar vele machines waren afgezet. En tijdens een vergadering van de fabrieksarbeiders smeten honderden arbeiders hun lidmaat schapskaarten van de vakvereniging op tafel met de woorden: „Wij heb ben er genoeg vanWij bedan ken." Gisteren had men de toestand op de fabriek, waar duizenden arbei ders (velen uit West-Berlijn) wer ken, weer onder controle. De Poolse trawler „Drozd", die op de Noordzee ter visvangst was, is op weg naar IJmuiden ter hoogte Van Egmond op het strand gelopen. Van de bemanning van 15 koppen ijn elf personen met de reddingboot „President Steyn", naar Egmond gebracht. Vier personen, onder wie zich de kapitein van het 160 ton metende schip bevindt, vertoeven nog aan boord. De schip per van de reddingboot „President Steyn", de heer W. ten Bruggencate, be geeft zich met de zogenaamde broek van het Wipper-reddingstoestel aan boord van de „Drozd". Tegen bestuursadvies Tegen het advies van de partij leiding in heeft het congres van de TUC» het Britse verbond van vak verenigingen, vandaag een motie van de linkervleugel aangenomen, waar in meer staatscontrole op de natio nale industrieën wordt geëist. De 900 gedelegeerden, 8 millioen vakbondsleden vertegenwoordigend, aanvaardden met 4.542.000 tegen 3.210.000 stemmen de motie, waarin uitbreiding van de naastingen werd gevraagd. De Algemene Raad van de TUC, die 33 leden telt, had er op aange drongen, dat de motie naar hem zou worden verwezen, daar de partijlei ding, hoewel in principe niet tegen de uitbreiding der naasting gekant, meer tijd wil hebben om plannen uit te werken. Er ontstond een schreeuwpart- toen de eveneens opgewonden voor zitter, Arthur Deakin, een beroep deed op de gedelegeerden de motie niet in stemming te nemen. Woe dend eisten dezen echter toch een stemming. Een andere motie, waarin de plan nen der regering om de naasting van het wegvervoer ongedaan te maken, werden afgekeurd, werd met luid gejuich begroet, vooral toen Arthur Horner, de communistische leider Tanker ontplofte in Marseille Met een donderende slag is Woens dagavond in de haven van Marseille een schip met een lading benzine ontploft. Het ongeluk gebeurde bij een petroleumraffinaderij, die in de Chartreux-wijk op ongeveer ander halve kilometer van de stad is gele gen. Tot nu toe zijn uit de puinho pen van de by na geheel verwoeste raffinaderij reeds acht doden gebor gen. De politie vreest, dat zich in de verwoeste raffinaderij en in de inge storte huizen in de omgeving nog ve le doden en gewonden bevinden. Een felle brand, die direct na de ontploffing uitbrak, maakte het ber gingswerk bijna onmogelijk. Brand weer en eerste hulpdiensten zijn met volledig materiaal naar de plek des onheils uitgerukt. „Ruwenberg" 100 jaar Gisteren is door een kleine dui zend oud-leerlingen van het jongens internaat „Ruwenberg" te St. Mi chielsgestel het eeuwfeest van dit in stituut gevierd.. Onder de reünisten bevonden zich oud-minister mr. Fr. Teulings, prof. dr. W. Asselbergs (van Duinkerken), pro dr. J. E. de Quay, commissaris van de Koningin in Noord-Brabant en de bisschop van 's-Hertogenbosch, mgr. W. P. A. M. Mutsaers, die in de parochiekerk van het dorp een pontificale H. Mis op droeg met assistentie van mgr. drs. G. Bannenberg, mgr. dr. J. van Over- beek en mgr. dr. P. Goossens. De Paus toonde door middel van een schrijven zyn belangstelling voor het feit, dat de Congregatie van de Fra ters van Tilburg thans 100 jaar dit jongensinternaat leidt Prof. de Quay overhandigde frater Hubert, de di recteur van instituut Ruwenberg, na mens de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de ver sierselen behorend bij de koninklijke onderscheiding van ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Aan mgr. Mut- saerts en frater superioi van de con gregatie werd een speciaal exemplaar van het gedenkboek aangeboden. der mynwerkersbond verklaarde, dat alle 700-000 mijnwerkers alle vak bonden zouden steunen, die zich zou den verzetten tegen Churchill's voor nemen, de genaaste transportonder nemingen weer aan de particuliere eigenaren terug te verkopen. KOMT LIEFTINCK TERUG? Het „Alg. Dagblad" schrijft: Toen de heer Lieftinck eind Juni afscheid nam als minister van financiën werd hem de vraag gesteld, of hij voornemens was weldra weer in de Nederlandse politiek een actieve rol te spelen. In het bijzonder werd hem ge vraagd, of hy lid zou worden van de Eerste Kamer, waarvoor hij op een verkiesbare plaats candidaat was gesteld. Zoals gebruikelijk maakte de heer Lieftinck een rake opmerking. Hij stelde de vraag, of het mogelijk voor hem ware, wanneer hij in Ankara woonde, ook lid van de Eerste Kamer te zijn. Vanzelfsprekend volgde daar op de wedervraag, of hij na de beëindiging van zijn verblijf te Ankara weer zijn intrede dacht te doen in de Nederlandse natio nale politiek. Daarop antwoordde hij met een ietwat raadselachtige glimlach, dat zulks moeilijk te be palen ware. Wij hebben aanleiding om aan te nemen, dat er omtrent de te rugkeer van de heer Lieftinck als minister van financiën wel iets meer in het vat zit. De heer Van de Kieft heeft aanvankelijk af scheid genomen van de politiek. Hij kwam niet terug in de Eerste Kamer. Niettemin bleek hij bereid minister van financiën te worden. Hoewel men respect kan hebben voor de bekwaamheid en de am bities des heren Van de Kicft, neemt niemand aan, dat hij b.v. vier jaar minister van financiën zal blijven. Zulks klemt te meer, omdat na de vertraging van de kabinets formatie niet mag worden ver wacht, dat spoedig met betrekking tot de belastingdruk ingrijpende voorstellen te wachten zijn, ter wijl minister Beyen als financieel expert de onderhandelingen op internationaal vlak zal voeren, zo dat de heer Van de Kieft moer aangewezen schijnt om de zaken landelijk enige tijd gaande te houden. Waar aangenomen wordt, dat de werkzaamheden van de heer Lieftinck in Turkije niet meer dan een jaar vorderen, moet er dus rekening mede worden gehouden, dat over een tiental maanden de heer Lieftinck repatrieert en de gelegenheid zich zal voordoen, dat de heer Lieftinck de zetel, thans door de heer Van de Kieft inge nomen, weer gaat bezetten. Er mag niet worden aangeno men, dat ter zake bepaalde af spraken zijn gemaakt. Dat zou ingaan tegen alle regels van het staatkundig fatsoen, maar zulks neemt niet weg, dat met een spoedige terugkeer van de heer Lieftinck als minister van finan ciën ernstig rekening dient te worden gehouden. JCaweCtje Geduld is de kracht van het wach ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1