Nieuw Zeelanders zijn hartelijk
voor de Nederlandse emigranten
Ook voor de vrouw ligt
hier een goede toekomst
EINDE VAN EEN SPROOKJE
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1952
DE ÊE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
INDRUKKEN EN ONTMOETINGEN
Bij een dorp op het Zuid-eiland
van Nieuw Zeeland woont een boer,
die 1 Yi jaar geleden huisvesting aan
bood aan een Nederlands echtpaar.
De man zou agrariër moeten zijn om
op de boerderij te kunnen werken en
de vrouw moest de boerin kunnen
helpen.
Enige tijd voor de aankomst ver
nam de boer, dat de man en de
vrouw niet als gehuwden doch als
verloofden aan boord van het Ne
derlandse emigrantenschip „de Groo-
te Beer" op weg waren. Dit verwek
te enige ontsteltenis, want in de
woonruimte, welke voor het echtpaar
beschikbaar was, was maar 1 slaap
kamer. Hij ging met zijn probleem
naar de burgemeester van het dorp
die de gemeenteraad over het geval
inlichtte en raadpleegde. Men kwam
tot het zeer eenvoudige en simpele
besluit dat er geen enkele moeilijk
heid was, want als verloofden ver
loofd zijn, kunnen zij ook trouwen,
en dus werd besloten dat aan de ver
loofden gedurende 3 dagen onderdak
in het dorp zou worden verleend.
Men moet in Nieuw Zeeland n.l. 3
dagen op dezelfde plaats wonen al
vorens te kunnen huwen). Daarna
zou het huwelijk worden gesloten en
zou het jonge paar naar zijn bestem
ming kunnen vertrekken.
Een bruiloftstaart.
Nu het geval via de gemeènteraad
eenmaal openbaar was geworden,
meende men dat het dorp ook iets
moest doen. Er werd een commissie
van ontvangst benoemd, die de ver
loofden van boord zou halen. Ook
het gemeentebestuur zou hen ontvan
gen en hen aan hun tijdelijke gasthe
ren overgeven. Een inzameling werd
in het dorp gehouden om een
bruidstaart te kunnen bakken ter
grootte van een hele tafel. U begrijpt
dat het een feest werd toen daar de
2 Nederlandse emigranten arriveer
den. Hun huwelijk werd zo waar een
plaatselijke nationale gebeurtenis.
Toen het voltrokken was en de boer
op de achterbank van zijn auto het
nieuwbakken echtpaar naar zijn
boerderij, die 18 mijl van het dorp
gelegen was, reed, begoni na enkele
kilometers de bruid zenuwachtig uit
het raam te turen en na 9 mijl brak
zij in tranen uit. Desgevraagd ver
klaarde zij dat zij niet zo eenzaam
en zo ver weg van het dorp zou kun
nen wonen. Zij ging met huilen door
tot op de boerderij. Na 2 dagen ver
liet het echtpaar zonder op te zeggen
de boerderij.
Met dit voorval wil ik op 2 belang
rijke punten in de emigratie naar
Nieuw Zeeland de aandacht vestigen.
In de eerste plaats op de instelling
van de Nieuw Zeelander tegenover de
komst van Nederlandse emigranten.
U en ik zijn als emigranten even
welkom en worden in wezen even
even hartelijk ontvangen als het
bruidspaar, waarvan ik U zojuist
vertelde. De Nieuw Zeelanders zijn
Britten. Zij hebben misschien lang
geaarzeld, om emigranten van een
andere nationaliteit dan de Britse in
Nieuw Zeeland toe te laten. Nu zij
éénmaal hun vertrouwen gesteld heb
ben in de Nederlandse emigrant, staan
zij ook klaar om de Nederlandse emi
grant van ganser harte en met de
grootst mogelijke vriendschap te ont
vangen. De Nieuw Zeelanders vor
men een eenvoudig en weinig gecom
pliceerd volk. Wij Nederlanders zijn
wellicht heel wat minder eenvoudig
en heel wat meer „ingewikkeld" bij
onze maatschappelijke verhoudingen.
Daarom juist houdt de eerste ont
moeting en de eerste ontvangst een
groot gevaar in voor ernstige misver
standen».
Wat mankeert die man.
De Nieuw Zeelandse werkgever die
tegen de Nederlandse emigrant, die
bij hem zal komen werken, bij de al
lereerste ontmoeting zegt: „Noem mij
maar Bill", begrijpt niet hoe #de Ne
derlander kan antwoorden: Graag
Meneer Bill". Hij gaat dan ndet den
den wat mankeert er aan die Neder
landse emigrant, maar heeft de nei
ging te geloven, dat de Nederlandse
emigrant hem niet goed vindt. De
toegestoken hand wordt teruggetrok
ken blijft lange tijd teruggetrok
ken. Niet omdat de Nieuw Zeelander
minder vriendelijk is, maar omdat
het misverstand er tussen zit. Ook de
schrielheid die ons in sommige stre
ken een naam verschaft nog erger dan
die van de Schotten, kan op de duur
als een slagboom tussen immigrant
en Nieuw Zeelander neervallen. Men
verwacht van geen enkele Nederlan
der, dat hij overmatige uitgaven
doet of geld dat hij moet sparen ver
kwist, maar dit wil niet zeggen dat
men steeds maar goede gaven ini de
vorm van een glas bier of andere
kleinigheden op een huiselijke ont
vangst kan aanvaarden zonder eens
iets terug te doen. En deze neiging
hebben maar al te veel Nederlanders
van nature zo gauw zij een vreemd
land betreden en daar door een soort
centenkoorts bevangen worden. Hier
door ,door deze koorts, wordt hun
welslagen vertraagd en soms ernstig
belemmerd. Het effect is dus heel
anders dan de centenjager zelf
meent. Beslissend voor het welsla-
gen van een emigrant is de reputa
tie, die hij in de kring om zich heen
in het -nieuwe land opbouwt. Zonder
een goede reputatie moet men vech
ten en strijden om er-te komen. Met
een goede reputatie komen de mo
gelijkheden naar de emigrant.
Juist met het oog op dit laatste
is het van zo groot belang dat de
emigranten in Nieuw Zeeland goed
beseffen dat zij in een door en door
Brits land komen, waar men er vast
op rekent, dat een gegeven woord
gehouden wordt ook al staat het niet
zwart op wit; maar zeker wanneer
het wél zwart op wit staat. Degenen,
die in geen enkel opzicht de zware
verplichting ten opzichte van de
Nieuw Zeelandse regering hebben
aangegaan om gedurende twee jarerj
in 'n bepaald soort werkkring te wer
ken en onder deze verplichting uit
trachten te komen op een of andere
slimme manier, die kunnen misschien
in een enkel geval zeer tijdelijk voor
deel behalen, maar zullen het zeer
veel grotere voordeel van een goede
en betrouwbare reputatie missen en
zeer veel moeite hebben het verloren
vertrouwen te herwinnen.
Veel geslaagden.
Nieuw Zeeland is in oppervlakte
ongeveer acht keer zo groot als ons
land maar de bevolking telt nog geen
twee millioen zielen. Iedereen kent
iedereen nog veel beter dan wij dat
elkaar in Nederland doen. In Dune-
din, de stad op het Zuideiland, die
ik bezocht, waren op dat ogenblik
250 Nederlandse emigranten, waar
van er 244 op een prachtige manier
geslaagd zijn. Er waren 6 probleem
gevallen, drie er van» trachtten aan
hun overeenkomst te ontkomen door
uit te knijpen. Toevallig werden zij
op het station in hun kraag gegrepen.
Hun reputatie was niet alleen weg,
want veertien dagen later toen ik in
Auckland op het Noordelijke ge
deelte van het Noordeiland was, ont
dekte ik dat men daar alles van het
geval wist en tobde over de vraag
hoe sommige Nederlanders toch zo
stom kunnen zijn hun eigen ruiten
in te gooien. Het is intussen volmaakt
overbodig in Nieuw Zeeland de aan
gegane verplichting te ontduiken.- In
dien er, waar dan ook, bezwaren van
enige betekenis zouden rijzen tegen
een plaatsing, dan is iedere immigra
tie-ambtenaar bereid onmiddellijk
voorzieningen te treffen om de be
zwaren weg te nemen of om de be
trokken immigrant te herplaatsen.
Wie zich tot het immigratiekantoor
wendt in zijn district, vindt er altijd
een open oor en alle hulp die hij be
hoeft, om zijn taak door en door ge
zond té maken. Ik heb de Nieuw Zee
landse regering dan ook geadviseerd
mensen die onder zulke goede voor
waarden en omstandigheden zo wei
nig begrip voor het land van ont
vangst tonen dan ook maar terug te
zenden naar Nederland.
Nieuw Zeeland zit in de eerste
plaats verlegen om bouwvakarbei
ders. Men staat er, wanneer men 'n
dit prachtige land rond reist, versteld
van wat de Nieuw Zeelandse bevol
king daar opgebouwd heeft.
Vooral moet men zich in dit ver
beurd bedenken dat het nog maar
ruim 110 jaar geleden is, dat de eer
ste Engelsen en Schotten in dit land
voet aan wal zetten. Er is daar hard
gewerkt en er is veel moois opge
bouwd. In dit lama moet nog ontzag
gelijk veel worden gebouwd.
Geen wonder dus dat de Nieuw
Zeelandse regering aan arbeiders die
dit kunnen voorkeur geeft.
Ook de landbouwproductie moet en
kan er belangrijk toei.emen, gezien
de vraag in de wereld naar produc
ten die Nieuw Zeeland kan leveren.
Behalve deze twee groepen hebbem
ongetrouwde vrouwen voorrang. Niet
zozeer omdat er zo enorm overschot
van ongetrouwd mannen in Nieuw
Zeeland zou zijn, maar wel omdat er
veel uitstekend georganiseerde ver
pleeginrichtingen bestaan, waar men
verpleegsters en huishoudelijk perso
neel nodig heeft, en waar zeer goede
arbeidsvoorwaarden worden aange
boden.
Een romantisch plekje aan een meer met bergen op de achtergrond.
Zo zien in Nieuw Zeeland de Staatshuizen er uit.
Terloops wijs ik er hier nog even
op, dat een gediplomeerd verpleeg
ster in Nieuw Zeeland eerst dan als
gediplomeerd ten volle te werk ge
steld kan worden, als zij de Engelse
taal volkomen beheerst. Zij, die dit
niet doen, zullen aanvankelijk met
minder verantwoordelijk werk wor
den belast om ongelukken» te voorko
men. Het wordt meisjes precies zo
als de mannen zeer kwalijk genomen,
als zij haar reputatie bederven door
de verplichting te aanvaarden, als
verpleegster of in huishoudelijke ar
beid werkzaam te zullen zijn en ter
stond na aankomst gaan solliciteren
om de baan van secretaresse of een
andere administratieve betrekking te
krijgen. Ik deed de indruk op, dat
men dan nog liever heeft, dat het
meisje trouwt. Dit gebeurt in veel
gevallen. Ik was in een prachtig ho
tel, hostel heeft het in het Engels,
voor werkende vrouwen op het Zuid
eiland. Men vertelde mij daar, dat
met een bepaalde boot 25 Nederland
se meisjes waren aangekomen en in
het hostel onderdak hadden gevon
den. Hiervan waren» binnen twee
maanden 23 getrouwd, waarop ik niet
kon nalaten te vragen of er soms
iets aan de 2 anderen had ontbroken.
Er gaat in Nederland is sommige
kringen een verhaal, dat de Nieuw
Zeelander niet lang zou werken. Ik
moet toegeven», dat het arbeidstempo
er misschien iets lager is dan in Ne
derland en dat de Nieuw Zeelander
van het standpunt uitgaat, dat hij
vijf dagen .werkt om twee dagen per
week voor zichzelf te hebben, t.w.
de hele Zaterdag en de hele Zon
dag. Dit neemt niet weg, dat het ver
haaltje immigranten doet mislukken.
Op een houtzagerij trof ik enkele Ne
derlandse emigranten aan», die gede
mobiliseerd waren in Indonesië en
vandaar naar Nieuw Zeeland waren
geëmigreerd. Zij werkten bij de hout
zagerij en hadden een goed loon: Zij
hielden ongeveer 10 pond per week
over. Zij waren ernstig verstoord,
dat enkele nieuwkomers uit Neder
land de goede Nederlandse naam aan
het bederven waren door het ten
toon spreiden van luiheid, veel werk
onderbrekingen, met elkaar in een
kringetje zitten en een sigaretje ro
ken. De Nieuw Zeelandse reactie op
een dergelijk verschijnsel is zeer een
voudig. Men zegt niets, ziet het aar.»
en ontslaat de Nederlanders wegens
luiheid. Zo waren er reeds twee Ne
derlanders ontslagen en mijn zegs
lieden noemden twee anderen, die er
wellicht zeer binnenkort om dezelfde
reden uit zouden liggen.
Hard werken.
Ik zou ernstig willeni waarschuwen
tegen verkeerde en verdraaide voor
stellingen van zaken. Wie naar Nieuw
Zeeland komt wordt er vriendelijk
ontvangen en al degenen, die bij de
productie werkzaam kunnen zijn, ko
men voor emigratie er heen in begin
sel in aanmerking. Maar slechts de
genen, die hard werken en aan de
hooggespannen verwachtingen, die de
Nieuw Zeelanders omtrent de Ne
derlanders hebben, voldoen, die sla
gen.
In het bijzonder zou ik de aan
dacht van de Nederlanders willen
vestigen op het Zuideiland. Dit deel
van Nieuw Zeeland maakt een zeer
goede ontwikkeling mee. Men is er
bezig in de nabijheid van het reeds
genoemde Dunedin, bij Roxburgh,
een dam te bouwen in de Kanarau-
rivier om waterkracht op te kunnen
wekken voor de productie van meer
electrieiteit. Over vijf tot zeven jaar
zal dit de beschikbare energie op het
eiland verdubbelen. Voor velen, ook
ongeschoolde arbeiders, is hier een
uitstekende werkgelegenheid met een
j beste accomodatie. Een 20-tal Neder
landers werken hier reeds. De hoofd
ingenieur Holloway leidde mij rond
vergezeld door Van der Meulen, die
hier technisch tekenaar is en een
schat van een vrouw heeft. Hij ver
dient hier 13 pond in de week, ter
wijl een Nederlands timmerman ge
middeld 10 pond schoon verdient. Het
is mogelijk .hiervan 6 tot 7 pond
per week te sparen.
Het belangrijkste is dat Nederland
naar Nieuw Zeeland mensen emi
greert die onze reputatie hooghou
den.
Dit geldt overigens ook voor de
overige landen waarheen Nederlan
ders emigreren. Wat in het bijzonder
van belang is, is dat wij geen beun
hazen doen vertrekken. De ervarin
gen met deze hazen zijn buitenge
woon slecht geweest. Er zijni zoge
naamde zuivelbewerkers op Nieuw
Zeelandse fabrieken gekomen, die nog
nooit kaas of boter hadden zien ma
ken. Er hebben zich voor de land
bouw mensen aangemeld die het bóe
ren-bedrijf, alleen van horen zeggen
kenden. In de zuivelfabrieken en op
de boerderijen, waar deze lieden ge
weest zijn», denkt men er niet meer
aan om Nederlanders tewerk te stel
len. Ik juich het daarom toe, dat de
Nieuw Zeelanders bij het nemen van
de beslissing omtrent de toelating
van de emigrant grote aandacht aan
zijn arbeidsverleden besteden. Indien
uit dit verleden niet blijkt, dat de
betrokken emigrant de algehele ge
schiktheid bezit voor het beroep,
waarin hij zegt te willen gaan wer
ken, dan wordt hij omdat dit een be
roep is waarin Nieuw Zeeland een
goed werker maar geen beunhaas no
dig heeft, in den regel afgewezen.
Omscholen.
Toch is er nog wel een weg om
naar Nieuw Zeeland te komen, ook
voor hen die hier te lande geen be
roep uitoefenen wat voor Nieuw Zee
land aanvaardbaar is. Ik ben er ze
ker van dat een jongeman, die hier
te lande b.v. als boekhouder of als
kapper of in een ander voor Nieuw
Zeeland weinig essentieel beroep
werkzaam is en bij wie het ernst is
om in een ander beroep naar Nieuw
Zeeland te emigreren, nog een kans
kan maken. Tenminste als hij de ge
schiktheid voor dat andere beroep
heeft en zich dan op de Rijkswerk
plaats om laat scholen tot een bouw
vakarbeider of tot een werker ge
schikt voor de metaalindustrie, dan
wel zich meldt bij de Ned. Heide
maatschappij voor een oogstcolonne
om zich hierdoor een stukje arbeids.
verleden te verwerven, waarmede hij
bewijst, dat hij in Nieuw Zeeland ge
durende twee jaren in het beroep
zal kunnen werken waarvoor dit land
hem nodig heeft.
Ik zou nog lang door kunnen gaan
met mijn verhalen over mensen en
dingen in de prachtige natuur die Ik
in Nieuw Zeeland gezien heb. Ik kan
dit hier ndet doen omdat zendtijd een
schaars product is.
Ik wil eindigen met U te vertellen,
hoe het afliep met ons mislukte
bruidspaar. De gemeenteraad bemoei
de zich weer met het geval. De bruid
had schijnbaar een zwakke plek in
de mannenharten van de leden van
deze raad geraakt, want zij gaven
de bruid gelijk en namen haar man
in gemeentedienst, waardoor de bruid
in het dorp kon wonen. De enige par
tij die toen nog ongelukkig was, was
de boer. Onze emigrant-attaché in
Nieuw Zeeland heeft kans gezien
voor hem een oplossing te vinden
door een ongetrouwde Nederlander
bij hem te plaatsen. Deze werkt daar
nu reeds VA jaar in grote vriend
schap met de boer en leidt voor hem
het bedrijf. Nieuw Zeeland is een
land waar wij een goede naam moe
ten handhaven.
Mr. ir. B. W. HAVEMAN,
(Commissaris Emigratie).-
De vrouw achter het stuur
een grappenmaker in een dollar per mijl kosten, terwijl
Amerikaans cabaret. „Er was dit voor vrouwen slechts 2,68
een vreselijke verkeersop- dollar voor dezelfde mijl is.
stopping. Een vrouw achter Andere gegevens bewijzen,
't stuur had te kennen gege
ven, dat zij naar links wilde
uitwijken en alle narigheid
ontstond, toenzij werke
lijk linksaf draaide
Gehoorzaam lacht het pu
bliek, want al jarenlang is
dat vrouwen handiger zijn
achter het stuur dan haar
mannelijke Tijgenoten.
De gevaarlijkste.
De A.A.A. is tot de conclu-
ring voor dit feit.
Om hierachter te komen
heeft een verslaggever van
de „New York Times Maga
zine" een aantal autoriteiten
gesproken van de A.A.A. En
i hen vertelde: „Ik ge-
aardig deed na zijn eerste
vijf lessen. Na zijn vijfde les
kwam hij bij me en vertelde,
dat één vraag hem maar
voortdurend bezighield. Ik
vroeg hem wat het was en
hij antwoordde: „Kijk nou 's,
loof, dat dat komt door de nadat ik de wagen in de ga
manier, waarop vrouwen le- rage heb gezet
hem op
de leeftijd van 20 tot 24
jaar is en dat de beste rij-
m>uw is tussen 41
grootste fout van de
man is zijn te grote snelheid,
terwijl dit bij de vrouw steeds
even onverbrekelijk verbon'
den aan het repertoire var.
iedere mopjesschrijver als dat der.
over de schoonmoeder. Vrou- en 53.
wen toch zo wil het de
overlevering zijn, onhan
dig, eigenzinnig, niet in staat
om rood van groen, langzaam
van snel en rechts van links
te onderscheiden. Ook is het
natuurlijk bekend, dat geen
vrouw ooit een garage is bin
nengereden zonder door de
achterwand weer naar buiten
te komen rijden
Daarom zal het stellig geen
schok zijn voor de Ameri- iets met draaien te
kaanse komieken, na-tafel
sprekers en aanverwanten,
dat alles er op wijst, dat deze
mopjes eerstdaags door niets
meer gerechtvaardigd zullen
zijn. Verkeersautoriteiten toch
hebben de afgelopen jaren
ontdekt, dat vrouwen niet al
leen makkelijker leren rijden
ren rijden. Zij zijn degelijker slot heb gedaan voor de nacht,
met het vergaren van kennis dan zit ik met één moeilijk
heid."
„Wat voor een moeilijk-
nu eenmaal heid?" vroeg ik hem.
minder technische aanleg „Hoe krijg ik dc lucht uit
hebben dan dc man en dat de banden?"
een auto daarom een groter ik geloof niet, dat 'n vrouw
probleem voor haar betekent, ooit blijk zou geven zo wei-
Ten einde dat grote stuk
mechaniek te overwinnen,
moeten zij daarom harder
werken dan mannen."
Zij leert vlugger, rijdt beter,
maakt minder ongelukken
maken
heeft.
In weerwil van de alge
mene opvatting rijdt een
vrouw niet vaker onverwacht
naar het midden van de wer».
of helemaal naar links dan
een man. Zij blijft op de
rechter helft van de weg. En
r bovendien schijnt de (Ameri-
dan mannen, maar dat zij kaanse) vrouw haar bedoe-
Kaken op elkaar.
als ze eenmaal rijden dit lingen bij het rijden veel
dan ook deskundiger doen dan ker aan te geven dan
{haar echtgenoten, broers of
vaders.
j De „American Automobile
Association" aldus lezen
'wij in de „New York Times
Magazine" heeft cijfers
man, zodat de volgende keer.
dat een man een vrouwen -
arm uit het portier ziet ste
ken, hij niet hoeft te denken
dat zij een jurkje aanwijst in
etalage of de nagellak on
Hei landschap van Nieuw Zeeland is zeer gevarieerd. Dit is een kijkje op Wairua-waterval
op het Noordereiland.
Whangai
verzameld, waaruit blijkt, dat haar vingers laat drogen. Z
mannen op de weg 2.8 onge- geeft te kennen wat zij wil
voor iedere een kunst die de Ameri
kaanse man al bijkans heeft
vergeten.
Deze en andere statistieken
bewijzen echter slechts, dat,
de vrouw beter rijdt dan de
man, zij geven geen verkla-
millioen mijl die zij afleggen,
terwijl bij vrouwen dit getal
slechts 1,7 is. Ook zijn de on
gelukken, die vrouwen maken,
I minder ernstig. In Philadcl-
I phia is men tot de ontdek-
nig af te weten van een auto.
overwinnen. Het is ten slotte altijd een
1 man, die naar zijn werk gaat
met sokken, die hem niet
goed passen
Eén ding.
Slechts in één opzicht is
de man een betere leerling
dan de vrouw. Deze laatste
toch beseft niet, dat zij de
wagen daarheen stuurt, waar
zij heen kijkt. Houdt zij dus
haar ogen vol angst op een
geparkecerde wagen geves
tigd, dan zal zij daar onher
roepelijk tegen op rijden.
Daarom vertel ik leerlingen
altijd maar weer, dat zij niet
moeten kijken naar die din
gen. waar zij op in zouden
kunnen rijden, maar naar dc
ruimte daarnaast en de wa
gen daarlangs moeten sturen.
En tot slot zei de man, die
bijzonder
heid wist te vermelden tdie
natuurlijk in vrijwel dezelfde
mate voor ons land geldt):
„Leren rijden is groten
deels een kwestie van details.
Vrouwen schijnen op ander
gebied geduldiger te zijn met
details dan mannen en daar
om zal het ook wel zo zijn
met autorijden. Mannen zou
den waarschijnlijk beter rij
den als zij dat wilden, maar
zij schijnen zich er niet voor
te willen inspannen...."
Over rijlessen vertelde de
A.A.A.-man: „Mensen, die
eenmaal rijden, vergeten on
herroepelijk. dat leren rijden
een hoogst ingewikkelde be
zigheid is. Het vraagt een
hele hoop samenwerking en
ik ken een piloot, die zegt.
dat een auto parkeren moei
lijker is dan een vliegtuig aan
de grond zetten. Het zou me
niets verbazen als hij gelijk deze interessante
heeft. Het is zelfs zo ingewik-
keld, dat een vrouw haar ka
ken op elkaar klemt en
leert. Een man, die zijn wa
gen niet correct in de par
keerhaven kan stallen, zal '1
slecht doen en deze zo laten
staan.
Een vrouw zal het probe
ren en nog eens proberen
totdat het haar lukt. Ik her
inner me bovendien het ge
val van een man, wie ik eens
les gaf en die het al heel
