S)e CcidóeSoii^cmt Oostduitse regering dwarsboomt grote kerkelijke manifestaties Katholiekendag in gevaar? Toestand van Eva Peron blijft achteruitgaan weer premier Engeland vond de deur dicht Staatsgreep in Egypte Drs. N. J. Swierstra begraven Stevenson thans favoriet op Conventie te Chicago Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 23 JULI 1952 43sie JAARGANG No. 12645 Papengracht 32, Tel. 20015» Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. i 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Bedreigingen worden uitgevoerd Het uitbreken van een openlijke kerkstrijd in de Sovjet-zóne van Duits land wordt door leiders van de evangelische en katholieke kerk in West-Duitsfand gevreesd. De maatregelen, die door de Oost-Duitse autoriteiten zijn genomen tegen de grote kerkelijke manifestaties, die voor de komende weken op het program staan, worden als een voorte verbod van deelneming aan kerkelij ke manifestaties in West-Duitslanid gerekend. Het voortbestaan van de raad der evangelische kerken ini Duitsland, het orgaan, dat „kerken in Oost en West samenbindt", is daar mee in gevaar. Op de organisatie van de evangelische bijeenkomsten in Hannover en Stuttgart zullen de ken van verscherpte actie gezien, die gericht zou zijn op een volledir i maatregelen der Oostduitse regering scheiding van de kerkelijke organisatie in beide delen van Duitsland. De Oostduitse regering heeft thans de maatregelen genomen, die hier al enige tijd werden gevreesd. Zij heeft het niet gelaten bij het verbod voor 5.000 Oostduitse Luthersen om het Lutherse wereldcongres in Hannover bij te wonen. Ook de reisvergunnin gen voor de twintigduizend Oostduit sers, die de jaarlijkse kerkdag van de Evangelische kerken in Stuttgart wilden bezoeken, zijn geweigerd. Bo vendien heeft de Oostduitse regering nu ook de organisatie van de „Dag der Duitse katholieken" in Berlijn ernstige moeilijkheden bezorgd. De bijeenkomst is weliswaar nog niet verboden, doch men heeft de toe stemming ingetrokken om in de za len en in het Ulbrichtstadion van Oost Berlijn katholieke betogingen te houden. ORGANISATIE GEDWARSBOOMD. Het lag in de bedoeling de confe rentie gelijkelijk over het Westelijke en het Russische deel van Berlijn te verdelen en het programma voorzag in enkele massademonstraties in het Oostelijke deel der stad. Aan deze opzet kan de organisatie van de con ferentie nu, naar het zich laat aan zien, niet meer vasthouden. Of de Oostduitse regering ook nog maatre gelen zal nemen om de katholieken uit de 'Sowjetzóne een bezoek aan de manifestaties in West Berlijn on mogelijk te maken, staat nog te be zien. De maatregelen worden te Bonn gezien als een concretisering van de bedreigingen, die de Oostduitse leider Ulbricht kort geleden tegen de ker ken heeft uitgesproken. Hij heeft ge sproken over „imperialistische agen ten" in de kerken. Tal van uitingen van de machthebbers in Oost Duits land hebben in de laatste weken blijk gegeven van een gewijzigde instel ling jegens de kerken. Tot voor kort had men de samen komsten van geloofsgenoten uit beide delen van Duitsland niet al te veel moeilijkheden in de weg gelegd. In Oost-Berlijn had men zelfs alle me dewerking gegeven voor de organisa tie van de Katholiekendag en velen hebben daaruit afgeleid, dat de re gering in verband met haar propa ganda naar het Westen een tolerante houding jegens de Kerken opportuun achtte. Zo heeft men er ook geen be zwaar tegen gemaakt, dat de kost baarheden van het Luthermuseum in Eienach ter gelegenheid van de -Lu therse bijeenkomst in Hannover naar West Duitsland werden overgebracht. Pogingen van de kerkleiding om de deelnemers aan het wereldcongres een reis naar de in de Sowjetzóne lig gende Luther-steden Eisenach, Eis- leben en Wittenberg mogelijk te ma ken, waren reeds mislukt. Scheiding van Oost en West In kerkelijke kringen in het Wes ten acht mem het waarschijnlijk, dat nu binnenkort op nieuwe maatrege len gerekend moet worden om de geloofsgenoten in Oost en West van elkaar te scheiden. Men neemt aan dat pogingen in die richting het eerst de evangelische kerk zullen treffen, die in Oost Duitsland reeds haar eigen organisatie heeft. Reeds vroe ger hebben de machthebbers der Sowjetzóne de eis gesteld, dat de leiding van de evangelische kerk onder bisschop Dibelius zou worden gedecentraliseerd. Gevreesd wordt, dat deze eis thans opnieuw ter tafel zal komen. Voorts vreest men dat binnenkort de im West Berlijn opge leide kerkelijke leraren het werk in Oost-Duitsland zal worden verboden. Daarnaast wordt op een permanent geen andere invloed hebben dan het wegblijven der gelovigen uit het Oosten. De referaten, die door Oost duitse dominees zouden worden ge houden, zullen door hun Berlijnse collega's worden voorgelezen. Of de organisatie van de Katholiekendag te Berlijn, waarvoor zich reeds 130.000 deelnemers hebben aangemeld, ern stige gevolgen zal ondervinden, moet nog worden afgewacht. De Westduitse regering heeft van daag de OEES medegedeeld, dat zij van plan is de vrije invoer uit de landen, die bij de OEES zijn aange sloten, uit te breiden van 75 pet. tot ongeveer 80 pet. van de totale in voer uit deze landen. De nieuwe lijst van goederen, die vrij in West-Duitsland mogen wor den ingevoerd, zal zo spoedig moge lijk worden gepubliceerd, opdat de uitbreiding van de liberalisatie oi 1 Augustus a.s. van kracht zal kun nen worden. In een medisch bulletin, dat Dins dag te Buenos Aires is uitgegeven, wordt gezegd dat de gezondheidstoe stand van Eva Peron achteruit blijft gaan. Het Duitse persbureau DPA meldt, dat een Duitse internist, prof. dr. Kalk uit Kassei, Dinsdagavond per vliegtuig uit Frankfort naar Argen tinië is vertrokken. Hij was aange zocht door de Argentijnse gezant b^ de bondsrepubliek. Soeltaneh gevlucht? De Sjah van Perzië heeft dr Mo hammed Mossadeq weer tot minister president benoemd. Tevoren had de kamer met grote meerderheid van stemmen besloten Mossadeq weer premier te maken. Radio-Teheran heeft omgeroepen dat Ghavam es Soeltaneh, de 77-jari- ge millionnair, die vier dagen gele den dr Mossadeq als .premier op volgde, uit Teheran is gevlucht. Er zouden maatregelen worden geno men om te voorkomen dat hij het land verlaat. Dr Mossadeq deelde zelf 't nieuws van zijn benoeming over radio-Te- heran mede. Een woordvoerder van de Perzi sche ambassade te Bagdad heeft Dinsdag verklaard, dat de afgetreden Perzische premier Ghavam es Soel taneh in Bagdad is aangekomen. In officiële kringen te Bagdad wei gert men deze verklaring te bevesti gen of tegen te spreken. Anglo-lraanse oliegeschil Internationaal Hof niet bevoegd in geschil Het Internationaal Gerechtshof heeft zich niet bevoegd verklaard het Anglo Iraanse oliegeschil te be handelen. Van de veertien rechters van het hof waren vijf het niet met dit oordeel eens. Dit is gistermiddag medegedeeld door de vice president J. G. Guerrero tijdens een openbare zitting van het hof, die in de grote zaal van het Vredespaleis werd ge houden. De voorlezing in de Franse taal van het oordeel van het hof nam drie kwartier in beslag. Door dit be sluit zijn ook de indertijd door het hof voorlopig aangegeven maatre gelen vervallen. Zoals bekend heeft het hof in Juli van het vorig jaar zijn oordeel gege ven in het door de Britse regering gedane verzoek om voorlopige maat regelen inzake het geschil tussen de Anglo-lraanse oliemaatschappij en de Iraanse regering- Het heeft daar bij verklaard, dat voorlopige maat regelen in Perzië gerechtvaardigd zyn. Het heeft daarbij aanwijzingen voor deze voorlopige maatregelen gegeven. Gisteren heeft het hof verklaard, dat door het thans gegeven oordeel, Mieuiae (kuy Ut MedemMifr De Kwikkelsbrug te MedembMk, die voor het tegenwoordige verkeer te smal was geworden, wordt vervangen door een moderne verkeersbrug. Dinsdag is de Rijkswaterstaat begonnen met het monteren van de boven bouw. Links de oude draaibrug, die alle verkeer van Medemblik naar Enk huizen moest verwerken. de voorlopige maatregelen op het zelfde ogenblik vervallen. De rechtsbevoegdheid van het hof werd indertijd reeds door Iran be twist. De Iraanse regering aanvaard de de uitnodiging van het hof haar mening over deze betwiste rechtsbe voegdheid voor het hof uiteen te zetten. Daarop volgde in Juni van dit jaar het juridisch steekspel tus sen Iran en Groot-Brittannie voor het hof. De bevoegdheid van het hof wordt volgens art. 36, lid twee van het sta tuut van het hof afgebakend door de verklaringen van de landen die de bevoegdheid van het hof hebben aanvaard. Verklaringen, welke in de meeste gevallen de voorbehouden aangaven. Iran heeft zich op haar verklaring beroepen en heeft verzocht aan het hof zich niet bevoegd te verklaren en in elk geval te zeggen, dat de eisen van Groot-Brittannie niet ont vankelijk zijn. Zeer subsidiar werd gevraagd er nota van te nemen, dat de regering van Iran verklaart voor zoveel no dig gebruik te maken van de be voegdheid, welke haar verklaring haar voorbehoudt, om uitstel van het geschil te vragen, dat dit reeds aan de Veiligheidsraad werd voorgelegd en daar in behandeling is. In een na afloop van de openbare zitting van het Internationaal Gerechtshof in het Vredespaleis gehouden bijeen komst gaven de Iraanse vertegen woordiger, de heer Hossein Navab, Iraans gezant in ons land en prof. Rolin, de pleiter voor Iran, als hun mening, dat het oordeel van het hof in de Oosterse landen zeer veel in druk zal maken. Voor het gezag van het hof en voor het begrip van de universaliteit van de Ver. Naties noemde men de uitspraak zeer be langrijk. Iran is bereid thans de onderhan delingen te hervatten over de scha deloosstelling aan de Anglo-lraanse oliemaatschappij, zo werd verklaard. De uitspraak van het hof kan men beschouwen als een bevestiging van het reeds vroeger gedane aanbod, dat men toen niet op een getekend papier had. KATHOLIEKE KERK IN CHINA Volgens te Vaticaanstad ontvangen berichten wil Mao ,Tse Toeng de vier millioen katholieken in China voor zijn regiem winnen door oprichting van een „onafhankelijke" katholieke kerk, waarvoor de communisten bis schop Tsjou Tsji-Sjin van Nantsjang tot „paus" zouden hebben gekozen. Volgens in Londen ontvangen be richten heeft een groep officieren zieh in Cairo van de macht meester gemaakt. De uitzendingen van Radio- Cairo werden gestaakt. Naar gemeld wordt heeft generaal Naguib Mohammed de staatsgreep geleid. Koning Faroek verzette zich te gen de benoeming van de generaal tot minister van oorlog door de vori ge premier, Sirry Pasja. Een zwager van koning Faroek, ko lonel Ismail Sjerin Bey, kreeg deze post in het zojuist gevormde kabi net van Hilaly Pasja. A.F.P. meldt nader, dat generaal Naguib militair gouverneur van Cairo is. Het persbureau haalt de me dedeling over de staatsgreep aan uit het Libanese blad „Hayat". Toen gisteren de benoeming van Sherin in Londen bekend werd, gaf men hieraan de uitleg, dat koning Faroek wenste te tonen, dat hij de controle over het leger wilde behou den. Reuter tekent hierbij aan, dat dit de vierde crisis in Egypte in dit jaai is, waarbij het leger de doorslagge vende factor is. In recente dagen zijn berichten uit gelekt ondanks de Egyptische cen suur dat men in legerkringen cri- tiek heeft op benoemingen door de koning van hoge functionarissen. Als tegenmaatregel liet koning Fa roek toen de officiersclub sluiten. De president van de club was generaal Naguib, dezelfde, die volgens de be richten de staatsgreep geleid heeft. Later deelde Reuter met zekerheid mee, dat het Egyptische leger een staatsgreep heeft uitgevoerd. Er was geen bloedvergieten. Het leger heeft een zuivering ge- eist in het opperbevel en in het po litieke leven Van het land. Het leger heeft Cairo bezet. Nieuwe Egyptische regering beëedigd Dinsdagmiddag zijn de nieuwe Egyptische ministers door koning Fa roek ontvangen en beëdigd. Het feit, dat Hassoena Pasja op nieuw minister van Buitenlandse Zaken is, doet waarnemers geloven, dat op het punt der buitenlandse po litiek bijzondere aandacht zal worden geschonken aan de Brits-Egyptische kwestie. Minister van financiën en econo mische zaken is Abdel Moetaai Pasja. Hij zal de ernstig geschokte finan ciële toestand onder de ogen moeten zien. Naar verluidt hebben verschei dene financiële en economische des kundigen deze post niet willen aan vaarden, toen hij hun door ex-pre- mier Sirry Pasja werd aangeboden. De nieuwe minister van binnen landse zaken, Maraghy Pasja, werd onlangs door koning Faroek bevor derd van Bey tot Pasja, wegens zijn krachtige optreden in Alexandrië. Zoals gisteren reeds werd bericht, heeft gistermorgen in de St. WUli- brorduskerk te Oegstgeest de plechtige uitvaartdienst plaatsgevonden voor drs. N. J. Swierstra, die Zondagmiddag op 73-jarige leeftijd over leed. Na de H. Mis van Requiem werd het stoffelijk overschot op het It. K. kerkhof te Oegstgeest begraven. (Foto: „De Leidse Courant".) Deens schip omgeslagen Norddeich Radio meldt dat het Deense schip „Portland" Dinsdag in bet Kattegat is omgeslagen. Het had een bemanning van 18 man en 3 pas sagiers aan boord. Door het Duitse schip „Neuende" zijn drie opvaren den gered. Naar de overigen wordt door een aantal schepen nog gezocht. Drees niet geslaagd Dr. W. Drees heeft gistermiddag een bezoek aan Soestdijk gebracht en H. M. de Koningin verzocht van dc opdracht tot formatie van een Kabi net te worden ontheven. De Koningin heeft het verzoek in gewilligd. Het kabinet der Koningin deelt mede: H. M. de Koningin heeft gister avond ten paleize Soestdijk ontvan gen de minister van Staat mr. J. R. Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat het Deense schip een bemanning van 21 koppen had. Men vreest dat M. van Schalk. 18 hunner, alsmede de drie vrou- j Hedenmorgen ontving de Konin- welijke passagiers, zijn verdron-gin te 's-Gravenhage de voorzitters ken, Het ongeluk gebeurde ter hoog- j van (jg Eerste en Tweede Kamer en te van het eiland Anholt in het Kat- If 4 tegat. De oorzaak is nog niet bekend. de President van dc Raad van State, Vermoedelijk heeft de lading - ce- r, ,va», *laat jhr' mr' Beelaerts ment gewerkt. De „Portland", in 1951 gebouwd en 1105 ton groet, drijft met de kiel boven. Verscheidene schepen en vliegtui gen zoeken de zee af. De nationale Democratische Partijconventie is Dinsdag te Chicago in een atmosfeer van grote spanning voortgezet. Achter de schermen werd gepoogd de opstandige Zuidelijke vertegenwoordigers er toe te krijgen de conventie niet te verlaten en een scheuring in het democratische kamp te vermijden. De oorzaak der moeilijkheden is het vraagstuk van dt burgerrechten der negers. De delegaties van tenminste vijf Zuide-, lijke staten hebben gedreigd hierom de conventie te zullen verlaten. Nu de zuidelijke staten Maandag avond de eerste ronde van de strijd met de noordelijke hebben verloren, zullen hun delegaties vandaag bij eenkomen om zich te beraden over hetgeen haar thans te doen staat. De Conventie heeft besloten dat alle delegaties een belofte van trouw moeten afleggen aan de candidaat, die bij meerderheid van stemmen wordt aangewezen voor de strijd om het presidentschap. Hiertegen verzetten de zuidelijke delegaties zich. De delegaties van Georgia en Louisiana hebben reeds meegedeeld zich niet aan dit conventiebesluit te zullen houden. Gedurende een pauze in de be raadslagingen, veroorzaakt doordat de commissie voor de geloofsbrieven nog bezig was met haar werkzaam heden, hielden twee Amerikaanse ambassadrices, de dames Perle Mes- ta en Eugenie Anderson, diplomatie ke vertegenwoordigsters der Ver- enigeje Staten bij de Luxemburgse en Deense regeringen, verhandelin gen, welke een geestdriftig applaus uitlokten. Mevrouw Anderson noemde de vijf volgende opvallende resultaten van de Amerikaanse buitenlandse politiek in Europa: 1. Teruggang van het communis me; 2. Economische vooruitgang; 3. Het voorschrijden der beweging voor Europese eenheid; 4. De instelling van een gemeenschappelijke verde diging. 5. Er heerst weer vertrouwen in Europa en dat is zeer belangrijk, want zonder dat zou niets bereikt kunnen worden. Bij de besprekingen van Dinsdag kwamen er vijf candidaten naar vo ren die allen naar het scheen even veel kans maakten, maar tegen de avond heeft Stevenson de eerste plaats weten te bemachtigen. Hij was zelfs al zover naar voren geko men dat velen als vaststaand aanne men dat hij bij de eerste stemming de overhand zou behalen. De groeiende kans dat gouverneur Stevenson met de candidatuur zou gaan strijken, scheen echter de Zui derlingen aan het weifelen te bren gen. Velen zijn van mening dat, ook al zal hij het niet altijd met hen eens zijn, wanneer het over de burger rechten gaat, Stevenson in ieder ge val een open oog voor de moeilijk heden van de Zuiderlingen heeft cn niet onredelijk zal zijn. Gouverneur Schricker van Indiana heeft Dinsdag verklaard dat gouver neur Stevenson, die aanvankelijk niets voelde voor de candidatuur, tegen hem had gezegd: „Indien de Democratische Partijconcentie mij als haar candidaat voor de presi dentschapsverkiezingen zou aanwij zen, zou ik niet kunnen weigeren de ze te aanvaarden". Gouverneur Schricker voegde hieraan toe zelf Vermisten gevonden van „Black Gull" Op het achterdek van het door brand geteisterde Noorse vracht schip „Black Gull" heeft men Dins dag de verkoolde resten van drie van de vier vermiste leden van de bemanning gevonden. Zoals gemeld werden 45 van dc 49 opvarenden gered, toen Vrijdag avond bij de Amerikaanse Oostkust brand uitbrak aan boord van het vaartuig. Men heeft het wrak naar ondiep water gesleept, waar men' thans wa ter pompt in de nog smeulende rui men. van Blokland. WACHT VOOR PALEIS LANGE VOORHOUT VALT FLAUW Het plein voor het paleis Lange Voorhout is hedenmorgen niet zon der bijzondere gebeurtenissen geble ven. Kort nadat de heer Beelaerts van Blokland door een bakfiets was aangereden, begon een van de beide paleis-wachten, gestoken in ceremo nieel tunue, op zijn benen te wan kelen. De marechaussee liet klette rend zijn sabel op het plaveisel vallen en dreigde flauw te vallen. Omstanders, onder wie enkele jour nalisten, schoten toe en ondersteun den de wacht. Door drie man werd ihij even later het paleis binnengedragen. Zijn plaats werd door een andere wacht inge nomen. PROF. ROMME BIJ DE KONINGIN. HM. de Koningin heeft hedenmor gen ook prof. mr. C. P. M. Romme, voorzitter der katholieke Tweede Ka merfractie, ontvangen. In politieke kringen wordt ver wacht, dat de aanwijzing door H. M. de Koningin van een nieuwe kabi netsformateur zeer spoedig, wel licht heden nog, zou geschieden. JHR. MR. F. BEELAERTS VAN BLOKLAND DOOR BAKFIETS AANGEREDEN. Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland is hedenmorgen toen hij op weg was naar het paleis Lange Voorhout om daar door Hare Majesteit de Konin gin ontvangen te worden, voor het paleis door een bakfiets aangereden. Hij stak in gedachten de straat over en merkte het voertuig te laat op. Hij kwam te vallen. De bestuur der van» een personenauto, die juist kwam aanrijden, kon nog op het laatste ogenblik voor de plaats waar de heer Beelaerts lag, stilhouden Omstanders schoten toe cn hielpen hem weer op de been. Het bleek, dat hij geen enkele verwonding had op gelopen. De heer Beelaerts vervolgde toen zijn weg naar het paleis. JCowiettje Verguld geen klein vergrijp, ver zuim geen kleine deugd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1