3)e ÊeidóeSoti/fca/nt Spanning in Perzië leidt tot stakingen en straatgevechten Verzet tegen nieuwe koers WANTROUWEN TEGEN GHAVAM Democratische conventie in Chicago Amerikaanse staalstaking duurt nog voort Minister-president van Egypte biedt plotseling ontslag aan Toestand van Eva Peron Oostduitsers moeten meer produceren Paus Pius XII vertrok gisteren naar zomerresidentie Gastel Candolfo MAANDAG 21 JULI 1952 43ste JAARGANG No. 12643 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w„ 2— p. mnd.. 1 fc— p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 De aanhangers van Mossadeq nemen geen genoegen met de nieuwe politieke situatie in Perzië. In het afgelopen weekend hebben zij in verschillende delen van het land demonstraties gehouden, waarbij de inzichten van de nieuwe premier Ghavam veroordeeld werden. Het waren overigens geen vreedzame demonstraties. Op verschillende plaatsn werden bloedige straat gevechten geleverd tussen de demonstranten en de politie. In Teheran, waar nog steeds de staat van beleg is; is wederom een avondklok ingesteld. De belangrijke punten in de stad werden door de politie en militairen bewaakt, terwijl gevechtswagens en cavalerie door de straten trokken. Mossadeq, waarbij, wordt geijverd voor diens her aanvaarding van het premierschap. Vernomen wordt dat vrachtauto's met aanhangers van Mos sadeq uit het ten Zuid-Westen van Teheran gelegen Hamadan naar de Perzische hoofdstad zijn vertrokken. Leiders van het Mossadeq steunen de Nationale Front hebben in het gehele land een beroep gedaan op hun aanhangers om Maandag het werk neer te leggen, de zaken te la ten rusten en Dinsdagavond demon straties te houden voor Mossadeqs terugkeer als premier. Vrouwen en „Olie moet weer stromen" De aanhangers van Mossadeq schreeuwen: „Ghavan is een Brits agent; hij moet weg". De nieuwe pre mier is echter weinig geïntimideerd door deze drukte. „De olie-industrie moet zo spoedig mogelijk weer op gang komen", aldus heeft hij Zater dag op een persconferentie ver klaard. Hij zei, dat hij bestudeerde, of de kwestie direct met Engeland diende te worden opgenomen, of dat men via de Internationale Bank tot een oplossing zou trachten te gera ken. Desgevraagd verklaarde de nieuwe premier dat hij zich later zou uit spreken over een eventuele terug keer naar Perzië van de Britse des kundigen, die het land verleden jaar na de nationalisatie verlieten. Twintig journalisten, die acht maan den geleden hun toevlucht zochten in het parlementsgebouw, hebben Zaterdag hun toevluchtsoord verla ten en zich naar de nieuwe premier begeven. Zij namen indertijd binnen het gebouw van de „Majlis" de wijk, omdat volgens hen hun leven in gevaar was wegens hun oppositie tegen Mossadeq. Zaterdagmorgen heeft de Ameri kaanse ambassadeur in Perzië, Loyd Henderson, premier Ghavam bezocht. De „Vereniging ter bestrijding van het imperialisme", die onder commu nistische leiding staat, heeft een be roep gedaan op oud-premier Mossa deq, op de religieuse leider Kasjani en op de leden van het Nationale Front, om gezamenlijk te strijden te gen het „imperialisme en Ghavam es Soeltaneh". Zaterdagavond deden zich in Te heran verspreide botsingen voor tus sen aanhangers van Mossadeq en po litie en soldaten. Twee personen werden ernstig gewond en men vreest voor hun leven. De politie be waakte bureaux en de clubs van het nationale front. Het Nationale Front heeft voor Maandag een algemene staking uitgeroepen uit protest tegen het aftreden van Mossadeq. De rege ring heeft via de radio bekendge maakt, dat als de Zaterdag begonnen staking van de busdiensten in Tehe ran Zondagmiddag niet zou zijn op geheven zij deze diensten zal over nemen. VERDEELDHEID. Volgens radio-Teheran zijn uit alle delen van Perzië telegrammen bin nengekomen, waarin de nieuwe pre mier steun wordt toegezegd. Voorts is via de radio een beroep gedaan op het volk om kalm te blijven en „zich niet te laten opruien". Pre mier Ghavam heeft radiografisch alle districtsgouverneurs en plaatselijke autoriteiten verzocht krachtig op te treden tegen alle schendingen van de openbare orde. Uit afgelegen gebieden en onder meer uit Abadan en Kermansjah zijn berichten binnengekomen, die melding maken van stakingen uit protest tegen het aftreden van Mos sadeq. Volgens gewoonlijk goedinge- lichte kringen heeft de regering be sloten de gouverneur van Zuid-Perzië naar Teheran te ontbieden om een verklaring te geven over de stakin gen in Abadan, waarvoor hij verant woordelijk wordt gesteld. Een delegatie van vijf leden van het Nationale Front, die de afgetre den premier dr. Mossadeq heden ochtend heeft bezocht, verklaarde dat laatstgenoemde bereid zou zijn het premierschap weer op zich te nemen. De delegatie is voornemens bij de Sjah een petitie in te dienen, waarin geprotesteerd zal worden te gen de pogingen der nieuwe regering, om demonstraties voor Mossadeq te gen te gaan. HEILIGE OORLOG? In berichten, die Teheran uit ver schillende plaatsen in het Perzische binnenland bereikten, wordt mel ding gemaakt van demonstraties voor kinderen is verzocht aan deze de monstraties deel te nemen door op daken en balkons of, indien dit niet mogelijk is, op andere plaatsen voor dr. Mossadeq te bidden. De communistisch-gezinde Perzen, die Zaterdag jl. een beroep op het Nationale Front hebben gedaan om een gemeenschappelijk front te vor men tegen de nieuwe premier Gha vam es Sultaneh, mengen zich thans openlijk onder de demonstranten in Teheran. De Perzische godsdienstige leider Katsjani heeft op een Zondag te Te heran gehouden persconferentie op gewekt tot het voeren van een „hei lige oorlog'' tegen premier Ghavam Sultaneh, die hij als een „agent van Groot-Brittannië beschouwt. Hij steunde het beroep van het Na tionale Front om Maandag, als pro test tegen het ontslag van dr. Mos sadeq, niet te werken. Katsjani be sloot met de woorden: „Indien de Britten te Abadan zouden terug keren, zou men de raffinaderijen al daar in de lucht moeten laten vliegen". Hoop blijft op Truman gevestigd Chicago staat deze week in het teken van De Ezel, het symbool van de democratische partij. Het zal erg moeilijk voor de democraten zijn om een man aan te wijzen, die met enige kans op succes de wedloop voor het presidentschap kan opnemen met Eisenhower. De conventie wordt ingeleid met een massa geruchten, waarvan de belangrijkste is, dat president Tru man in het uiterste geval toch nog zou zwichten voor de dringende op roep tot politieke dienst als demo cratisch candidaat. Voorl-opig blijft het echter bij een gerucht. Tegenover journalisten, die een week geleden de president polsten over een eventuele candidatuur, ver klaarde Truman: „Het is mijn plan op het Witte Huis op eigen benen te verlaten en niet in een kist." Toch is Truman de enige man in de democratische partij, die in popu lariteit kan wedijveren met ex-gene. raai Eisenhower. Senator Kefauver en Averell Harriman acht men niet in staat om de Amerikaanse kiezers in verrukking te brengen. Er bestaat dus een mogelijkheid, dat de conventie toch nog een sensa tioneel einde kan nemen, tenminste als Truman wil. Ook geen liefhebberij. „Ik wil doodeenvoudig niet candi daat voor het presidentschap worden gesteld", verklaarde de democrati sche gouverneur van Illinois Steven son Zondag op een bijeenkomst van democratische afgevaardigden van zijn staat. „Ik streef er niet naar pre sident der V. S. te worden Ik wens slechts candidaat te zijn voor de post van gouverneur van Illinois. Ik ver zoek u op de democratische partij conventie niet voor mijn candidatuur te werken. Ik kan u verzekeren, dat ei' van mijn kant niet de minste aar zeling is geweest en ook niet de min ste geneigdheid tot het spelén van een politiek spelletje. Een man kan niet tegelijkertijd candidaat zijn voor twee posten." Leiders van de twee grootste Ame rikaanse vakverbonden, de C. I O. en de A. F. L., hebben Zondag ver klaard de candidatuur van vice-pre sident Barkley niet te kunnen steu nen, omdat zij zijn leeftijd 74 jaar een bezwaar achten. Zij zullen, in dien gouverneur Stevenson bij zijn weigering volhardt, Harriman of Kefauver steunen. Zij zeiden voorts, dat ongeveer twee honderd afgevaar digden naar de nationale democra tische partijconventie te Chicago vol gens hun aanwijzingen zullen stern- Op aanbeveling van de commissie voor de geloofsbrieven heeft het Na tionale Comité van de Amerikaanse democratische partij besloten de Anti Truman delegaties van Texas en Mississippi tot de de nationale de mocratische conventie, die vandaag wordt geopend, toe te laten. Het co mité wil echter een conventiecom missie voor de geloofsbrieven. Sfadeldhe ivatfcen in JCaxea UITBREIDINGSPROGRAM VOOR ATOOMWAPENS. Op het ogenblik wordt in de V.S. gewerkt aan een groot uitbreidings program, dat een „familie" van atomische wapens zal verschaffen, die niet alleen voor de luchtmacht, doch ook voor het leger en vloot zijn bestemd aldus heeft een woordvoerder van de commissie voor de atoomenergie meegedeeld. Hij zei, dat de voorzitter van de commissie, Gordon Dean, het con gres heeft meegedeeld, dat „de tijd" de voornaamste factor is bij de ont wikkeling van deze nieuwe wapens. Het congres heeft, alvorens op recès te gaan, bijna 3 milliard dol lar toegewezen voor dit uitbrei dingsprogram. Dean heeft ver klaard dat de uitbreiding is bedoeld om kostbare tijd te winnen, bij het bereiken van het, door het ministerie van defensie gestelde doel van een minimum voorraad. De voorzitter van het vakverbond der Amerikaanse metaalarbeiders, Murray, en leiders der Amerikaanse staalbedrijven hebben Zondag vier uur beraadslaagd, zonder tot over eenstemming te komen. Murray ver klaarde tegenover verslaggevers dat geen overeenstemming was bereikt, doch dat Zondag, later op de dag, mogelijk opnieuw zou worden be raadslaagd. Het voornaamste geschilpunt is thansj het vraagstuk der „Union Shop", een gewijzigde vorm van de ..Closed Shop". De „Closed Shop" houdt in, dat de arbeiders van een zeker bedrijf allen bij een bepaalde vakvereniging aangesloten moeten zijn. In een „Union Shop"-overeen- komst wordt bepaald, dat de werk nemers zich niet onverwijld bij de erkende vakvereniging behoeven aan te sluiten, doch zij moeten zich wel binnen een bepaalde periode aanmel den. Murray wil op dit punt van geen compromis weten. Hij .zal Maandag met het bestuur van het vakverbond dat, tezamen met hem, de vakver- bondspolitiek bepaalt, over dit punt spreken. Men verwacht dat het be stuur zich achter Murray zal scha ren. Met y^exen Qoxdyn mondt dichten Arbeiders uit Oost-Duits'.and slaan palen in de grond voor de bevestiging van prikkeldraadversperringen langs de grens van West- en Oost-Duitsland nabij Braunlage in het Harzgebergte. Deze foto werd genomen met een. telefoto lens, terwijl de politiewacht, die toezicht op het werk houdt, buiten gezicht was. Rode propaganda van de preekstoel De „rode deken" van Canterbury, dr. Hewlet Johnson, heeft Zondag in een preek opnieuw beweerd dat de verbondenen in Korea zich schuldig hebben gemaakt aan eem bacteriolo gische oorlogvoering. Amerikanen, die zich onder zijn gehoor bevonden, verlieten de kathedraal van Canter bury, waar dr. Johnson zijn preek hield. Velen, die niet weggingen, ga ven uiting aan hun verontwaardiging over de houding van- de „rode de ken", die uitsluitend over China sprak. Na de dienst zond het conser vatieve Lagerhuislid John Baker een telegram aan het hoofd van de Angli. caanse kerk, de te Lcmden wonende aartsbisschop van Canterbury, waarin hij protesteerde tegen het gebruiken Na 18 dagen: Volgens het medisch bulletin van middernacht plaatselijke tijd blijft de lichte verbetering, die Zaterdagmor gen in de toestand van Eva Peron intrad, aanhouden. De Egyptenarcn hebben Zondag het volkomen verrassend» nieuwe ver nomen, dat premier Hoessein Sirry Pasja plotseling het ontslag van zijn nog geen drie weken oude kabinet aangeboden had. Koning Faroek heeft dit ontslag niet aanvaard. Het aftreden van minister-presi dent Sirry Pasja was niet verwacht. De permier had Zaterdagavond nog gezegd voornemens te zijn binnen kort onderhandelingen met Groot- Brittannië aan te vragen ter regeling van nog niet opgeloste Brits-Egyp tische vraagstukken. De thans afgetreden Hoessein Sir ry Pasja vormde zijn kabinet op 2 Juli j.l. Hij was de opvolger van Hi- lay Pasja, die vier maanden aan het bewind was geweest. Het aftreden van premier Sirry Pasja werd bekendgemaakt door Radio-Cairo, dat onder regeringscon trole staat. Er werd geen commen taar op het bericht gegeven. Hafez Pasja, het hoofd van het ka binet des konings, heeft tegenover persvertegenwoordigers verklaard, dat koning Faroek de ontslagaanvra ge van premier Sirry Pasja niet heeft ingewilligd. Hij voegde hieraan toe, dat tot nu toe vergeefs was gepoogd Sirry Pasja op zijn besluit te doen terugkomen. Er is nog geen kabinets formateur aangewezen. Het nieuws van het aftreden van De rook van Napalm hommen, welke in hun uitwerking gevolgen hebben gelijkende op die van het ontploffen van atoombommen, stijgt op (links) na een aanval van een bommenwerper (in cirkel) van het Eerste Amerikaanse Marine eskader. Op de foto rechts stijgt een ring van rook van deze „dui- vel's buis" zoals de napalm-bom genoemd wordt in de stille zomerlucht boven het vijandelijk gebied. Franz Dahlen, een lid van het po litbureau der Oostduitse Communis tische panjj, heeft Zondag een be roep gedaan op de Oostduitsers óm meer te produceren dan de in de pro ductie-plannen géstelde doelen, op dat het overschot kan worden aan gewend voor de herbewapening. „El ke ton staal die meer wordt gepro duceerd dan de aangegeven "hoeveel heid zal worden aangewend om Oost- Duitsland in staat te stellen zijn na tionale weermacht op te bouwen, zonder de vreedzame wederopbouw in gevaar te brengen" zeide hij. Het Oostduitse persbureau „ADN" •leidt dat Dahlen, een voormalig lid van de internationale brigade, die in de Spaanse burgreoorlog aan de zijde der roden heeft gestreden, de aangehaalde opmerking maakte in een toespraak, die hij hield op een demonstratie te Dresden, uitgeschre ven ter herdenxmg van de zestiende verjaardag van het uitbreken van deze burgeroorlog. Sirry Pasja als minister-president Egypte werd te Londen, tenge volge van de Egyptische censuur, met twaalf uur vertraging ontvangen. Ook Reuter bevestigt, dat de aanvankelij ke berichten, volgens welke koning Faroek het aftreden van premier Sir ry Pasja zou hebben aanvaard, door de kabinetschef Hafez Pasja in een officiële verklaring als onjuist wer den beschreven. Ondanks Hafez Pasja's verklaring dat nog niemand is opgedragen een nieuwe regering te vormen, meent men in welingelichte politieke krin gen te Cairo, dat de kabinetschef zelf daartoe pogingen aanwendt. Hafez Pasja heeft besprekingen gevoerd met de leiders der liberale ensaadis- tenpartijen en met andere onafhan kelijke staatslieden. van de preekstoel in de kathedraal van Canterbury voor het bedrijven van communistische propaganda". De deken herhaalde in zijn preek de beweringen, die hij kortgeleden op een persconferentie had gedaan, toen hij de verbondenen eveneens beschuldigde van bacteriologische oorlogvoering op Korea. Toen hij zich naar zijn preekstoel begaf, trad een oud dametje hem in de weg, dat hem toevoegde: „Ik daag u uit om plaats te nemen im die preekstoel". De deken duwde haar opzij en nam plaats in de preekstoel. Amerikanen zien ze weer vliegen Volgens dr. Lincoln La Paz, vuur- bol-deskundige aan de universiteit van New Mexico, wordt de lucht in het Zuid-Westen van de V.S. over stroomd met lichtende voorwerpen. „Hoe je deze ook noemt vliegen de» schotels, geleide projectielen of ruimteschepen zij gedragen zich vreemd", aldus dr. La Paz. Volgens deze deskundige zijn het geen vallende sterren noch meteoren, daar deze laatste slechts korte tijd licht geven en altijd hoorbaar zijn. De lichtende voorwerpen bewegen zich op buitengewoon grote hoogte en kunnen 3Yi minuten lang worden» waargenomen, aldus dr. La Paz. DUUR HOOFDKWARTIER. In aanwezigheid van de Franse mi nister van defensie René Pleven en een groot aantal militaire autoritei ten, waaronder luit.-generaal I. A. Aler, de chef van de Nederlandse luchtmachtstaf, is Zaterdagmiddag nabij Fontainebleau het nieuwe hoofdkwartier geopend van de Ame- rikanse generaal Lauris Norstad, de opperbevelhebber van de geallieer de luchtstrijdkrachten in Centraal Europa. De bouwkosten van dit hoofd kwartier bedragen bijna tien millioen dollar. Vrij onverwacht heeft Paus Pius XII Vaticaanstad verlaten om zich naar zijn zomerresidentie Castel Gan- dolfo te begeven. Zaterdagavond te gen 18 uur verliet de pauselijke stoet de poorten van Vaticaanstad. De pauselijke auto werd voorafgegaan door de commandant der pauselijke gendarmerie. Na de wagen van dc H. Vader volgde een auto, waarin prins Pacelli en graaf Gale&zzi, bei de pauselijk minister, waren gezeten. Ofschoon niemand van het vertrek op de hoogte was gesteld, had zich het gerucht hiervan bliksemsnel door Rome verspreid. Overal langs de weg stroomde de bevolking om de Pontifex bij zijn vertrek uit de Eeuwige Stad haar huldete betuigen. Vooral bij de Garibaldi-brug, bij de Catacomben van de H. Callixtus en bij het Romeinse vliegveld Giampino was de belangstelling van de bevol king zo overweldigend, dat de pau selijke stoet tot oponthoud gedwon gen was. De pauselijke wagens ko zen de nieuwe weg, die van de Via Appia naar Castel Gandolfo is aan gelegd. Bij de grens van deze ge meente werd de H. Vader verwel komd door de pastoor der parochie, de burgemeester en de administra teur der pauselijke landgoederen, dr. Bonomelli. Zoals men weet, wordt het burgemeestersambt van Castel Gandolfo tegenwoordig bekleed door een katholiek, die bij de laatste ver kiezingen de vroegere communisti sche burgemeester is opgevolgd. Dr. Bonomelli bracht aan de H. Vader de welkomstgroeten van het personeel van de pauselijke zomer residentie over. Klokslag 13.30 uur reed de stoet door de grote kasteel- poort de pauselijke zomerresidentie binnen. Hier werd de H. Vader op gewacht door de president der pau selijke bestuurscommissie van Va ticaanstad, kardinaal Vanali, en door de secretaris van deze commissie, mgr. Principi. Intussen was op het grote plein voor het oude kasteel een reusachtige menigte samenge stroomd, terwijl op alle openbare ge bouwen en aan vele particuliere woningen de pauselijke vlag werd gehesen. Op het onophoudelijk ge roep van de menigte: „Eviva il Pa pa" werden de deuren van het grote voorbalkon geopend en verscheen de H. Vader in gezelschap van kar dinaal Canali op dé logia. Minuten lang stond de paus onbewegelijk en blikte met een glimlach op de jui chende menigte neer. Daarna spreid de hij zijn armen uit en g3f hij zijn apostolische zegen. Daarop trok hij zich in zijn vertrekken terug om on middellijk zijn werkzaamheden, wel ke hij in Rome had onderbroken, weer op te nemen. Zondagoohtend heeft de Paus reeds een grote audiëntie gegeven, waarbij vooral een groot aantal pelgrims uit de Verenigde Staten, uit Canada en uit Columbia aanwezig waren. Monneitje Door de moed te laten vallen, ver liest men de last niet, maar de kracht om hem te dragen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1