Bezitsvorming dient bevorderd
te worden
Hartig pleidooi voor de P.B.O.
Ziekenfondsen verwachten een
tekort van dertig millioen
5)e dame
DINSDAG 1 JULI 1952
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BI.AD - PAGINA 1
Eigen huis voor iedere spaarzame arbeider
hankelijk, nl. de financiële resultaten
van de onderneming, welke op haar
beurt onder meer door conjuncturele
oorzaken wordt beïnvloed en door
de fiscale politiek, welke op dit mo
ment de beschikkingsmacht van de
ondernemer over resultaten naar de
overheid overhevelt.
De practisohe gronden waarop de
Katholieke werkgevers de individuele
bezitsvorming als ideaal aanvaarden,
berust op de betekenis deze bezits
vorming voor de verheffing en ont
wikkeling der menselijke persoon
lijkheid. Bovendien erkent men de
bezitsvorming als stabiliserend ele
ment in de menselijke samenleving.
Een beroep op de ondernemers kan
slechts dan worden gedaan, wanneer
de arbeiders de spaarzaamheid zelf
beoefenen en, ijverig hun talenten
benutten. De steun kan worden ver
leend aan alle Nederlanders door de
overheid en aan de werknemers in
het bijzonder door vakorganisatie en
ondernemers.
De Katholieke werkgevers zijn van
mening dat, wil men tot een indivi
duele bezitsvorming komen, de over
heid moet meewerken verschillende
obstakels uit de weg te ruimen. Zo
wel de hinderpalen die aan het spa
ren in het algemeen als die aan het
verwerven van bepaalde objecten in
de weg staan. Met name denken de
ondernemers hier aan extreem hoge
belastingheffingen, aan de huur- en
pachtpolitiek en aan de discriminatie
in de sociale uitkeringen, b.v. de
ouderdomsuitkeringen op grond van
bezit van eigen huis. Bovendien moet
de overheid de subsidies op consump
tiegoederen en het collectief woning-
bezit in dienst stellen van de wer
ving van het persoonlijk bezit. En
Mening van
Kath. Werkgevers
„De individuele bezitsvorming in
trede lagen der bevolking wordt
door de Katholieke Werkgeversver
eniging aanvaard als een ideaal, dat
met kracht moet worden nagestreefd.
Doch al degenen, die tot bezit willen
geraken, moet de eis tot zelfwerk
zaamheid worden gesteld. De Katho
lieke werkgevers zijn van mening,
dat zeker niet moet worden gestreefd
naar één syteem, dat voor alle on
dernemingen bruikbaar zou zijn, b.v.
alleen de winstdeling. Voor de be
zitsvorming komen verschillende ob
jecten in aanmerking als daar zijn
huwelijksuitzet, huisinrichting, eigen
huis, grond en aandelen in centrale
investeringstrust en in de onderne
ming. Maar het verkrijgen van een
eigen huis verdient wel bijzondere
belangstelling".
Dit werd vastgesteld op een alge
mene ledenvergadering der Algemene
Katholieke Werkgevers Vereniging,
welke Maandag te Nijmegen bijeen
kwam. De gehele middag was de bij
eenkomst gewijd aan het vraagstuk
der bezitsvorming bij de onderne
mers, welk onderwerp de geestelijk
adviseur dr. Cassianus Hentzen OFM
en de algemeen secretaris dr. J. H.
Derksen inleidden. De eerste behan
delde de principiële aspecten van het
onderwerp de tweede de practische.
De overige conclusies van de bijeen
komst waren de volgende:
De mate, waarin ondernemers de
bezitsvorming, waarnaar de arbeiders
streven, in de hand kunnen werken,
is van twee belangrijke factoren af-
Aetherklanken
WOENSDAG.
HILVERSUM I, 402 m.
7-00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.18 Gram. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.18 Orgel
spel. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00
Gram. (9.359.40 Waterstanden). VP
HO: 10.00 Schoolradio. VARA: 10.20
Voor de vrouw. 11.00 Gram. 12.00 Ac-
cordeonmuziek. 12.30 Land- en tuin-
boüwmededelingen. 12.33 Voor het
platteland. 12.38 Lichte muziek. 12.55
Kalender. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram.
14.00 Gesproken portret. 14.15 Gram.
15.00 Kinderkoor. 15.20 Pianorecital.
15.30 Voor de zieken. 10.00 Voor de
jeugd. 17.15 Lichte muziek. 17.40 Ron
de van Frankrijk. 17.50 Regeringsuit
zending: Jeugduitzending: „Wij slaan
op de tong-tong", correspondentieclub
o.l.v. Regina Zwart. 18.00 Nieuws. 18.15
VARA-Varia. 18.20 „De opbouw van
Dnze luchtmacht", causerie. 18.30 R.V.
U.: Dr. J. Schouten: „Enige menselij
ke instincten": „Het bezitsinstinct".
19.00 Dansmuziek. VPRO: 19.30 Voor
de jeugd. VARA: 20.00 Nieuws. 20.05
Politiek commentaar. 20.15 Promenade
orkest, klein koor en solisten. 20.55
„Jeannie", hoorspel. 22.15 Concertge
bouwkwartet. 22.45 „De geschiedenis
van de Noordzee", causerie. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Gram. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbe
richten. 8.18 Gewijde muziek. 8.45
Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor
de vrouw. 9.35 Gram. 10.15 Idem. 1Q.30
Morgendienst. 11.00 „Erik zoekt een
thuis", hoorspel. 12.20 Gram. 12.30
Land- en tuinbcuvmededelingen. 12.33
Lichte muziek. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Protestants Interkerke
lijk Thuisfront. 13.20 Marinderskapel.
14.00 Gram. 14.20 Reportage,. 15.15
Gram. 15.40 Clavecimbelrecital. lfi.00
Voor de jeugd. 17.20 Orgelspel. 17.50
Militaire causerie. 18.00 Nieuws. 18.15
Tenniskampioenschappen Wimbledon.
18.30 Metropole Orkest en solist. 19.00
Spectrum van het Chr. Organisatie-
en Verenigingsleven. 19.15 Boekbespre
king. 19.30 Gram. 19.40 Radiokrant.
20.00 Nieuws en weerberichten. 20.10
Vijf minuten. 20.15 Omroeporkest en
soliste. 21.00 „Schouwen-Duiveland",
reportage-klankbeeld. 21.30 Lichte mu
ziek. 21.45 Kamerkoor. 22.00 Orgel-
cancert. 22.30 Internationaal Evange
lisch Commentaar. 22.40 Gram. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en
S.O.S.-berichten. 23.1524.00 Gram.
tenslotte dient de loonpolitiek minder
gebonden te zijn opdat de onderne
mer bezitsvorming bij zijn werkne
mers kan stimuleren. De Katholieke
werkgevers doen een beroep op de
vakorganisaties deze ideeën te pro
pageren en er overtuigd aan mee te
werken.
Op de ondernemers zelf deed de
organisatie een beroep een eerlijk
onderzoek in te stellen in de eigen
ondernemingen naar de bestaande
mogelijkheden en voorts nader te
bestuderen langs welke wegen de
eventuele mogelijkheden kunnen
worden benut. Welk systeem men
ook zal volgen, het sparen van de
werknemer staat op de voorgrond.
I Winstdeling, nu wordt in dit verband
niet anders gezien dan als een der
varianten van een spaarsysteem, die
variant n.l., waarbij de bijdrage van
de ondernemer afhankelijk wordt ge
steld van de winst. Nogmaals wordt
er uitdrukkelijk tegen gewaarschuwd,
dat men de mogelijkheden der winst
deling niet moet overschatten.
Uitdrukkelijk stelde de verga
dering ook vast, dat de verplich
ting tot medewerking aan de be
zitsvorming voortvloeit uit de ver
houding ondernemer-arbeider en
niet uit van mens tot mens of van
burger tot burger. Zij is ook
voortvloeisel uit de sociale ver
houding. dus van groep tot groep
en "bindt dus niet krachtens de
individuele of strikte rechtvaar
digheid. Relatief familieloon als
eis van sociale rechtvaardigheid
dient eerst in de loonhoogte uit
drukking te vinden, alvorens van
vervulling van de eis tot bezits
vorming sprake kan zijn. De be
zitsvorming kan niet te allen tijde
worden verwezenlijkt, n.l. niet in
de gevallen, waarin de toestand
der ondernemingen of yan het
economische leven dit niet toe
laat, wanneer gevaar van werk
loosheid dreigt en wanneer er on
juiste verhoudingen bestaan tussen
lonen en prijzen.
Door voorzitter van Chr. Nat. Vakverbond
Op de algemene vergadering van
het Chr. Nationaal Vakverbond (C.N.
V.) heeft de voorzitter, de heer M.
Ruppert, een rede, gehouden, waar
aan het volgende is ontleend:
De loonpolitiek wordt nog altijd
centraal beheerst. Mocht echter het
"herstel van het monetair evenwicht
van meer duurzame aard blijken te
zijn, dan is naar spr.'s mening het
ogenblik gekomen waarop door het
CNV antwoord gegeven moet worden
op de vraag of deze centrale loonbe-
heersing moet worden gecontinueerd.
Het zal er daarbij omgaan een gro
tere mate van vrijheid te krijgen-in-
gebondenheid, die enerzijds ruimte
geeft aan het initiatief der bonden en
anderzijds een terugval in disharmo
nieën als van voor de oorlog voor
komt.
Helaas zal bij deze grotere vrijheid
ook rekening gehouden moeten wor
den met meer conflicten weshalve het
juist geacht moet worden het CNV-
fonds tot uitkering bij werkstaking
en uitsluiting te versterken.
Tenzijde ondernemers- en ar
beiderswereld bereid is de wet op de
PBO loyaal uit te voeren. Velen kla
gen over te sterke bemoeiing van de
overheid met het bedrijfsleven. Maar
men kan niet enerzijds de overheids-
De „Braakman"
afgesloten
Philippine hing de vlag halfstok
Om even voor twee uur gistermid
dag is de „Braakman", de inham van
de Westerschelde in Zeeuwsch-Vlaan-
deren, afgesloten. De sluiting werd
door duizenden bijgewoond. In het
aan de „Braakman" liggende haven
plaatsje Philippine werd de vlag
halfstok gehesen.
Vooral van Belgische zijde, was de
belangstelling zeer groot. De afslui-
tingswerkzaamhden zelf werden uit
gevoerd door het Hollands aanne
mersbedrijf ZanenVerstoep N.V. te
's-Gravenhage. Zoals men weet is de
afsluiting in twee keer geschied: Za
terdag werd aan de oostelijke kant
van de mond van de Braakman een
betonnen ponton gelegd. Gisteren
werd de afsluiting voltooid door het
invaren van een tweede betonnen
bemoeiing te vuur en te zwaard be
strijden en gelijktijdig weigeren zelve
de noodzakelijke ordening van het
bedrijfsleven tot stand te brengen,
Laat men dit na dan is niet de rege
ring maar de klager zelf oorzaak van
de bemoeiingen der overheid.
Gelukkig is er een begin (land
bouw, diverse bedrijfstakken in mid
den- en kleinbedrijf) maar de groot
industriëlen zijn er die de weg naar
liet departement maar al te goed we
ten te vinden als er moeilijkheden
zijn.
De vraag rijst echter of de over
heid b.v. de figuur van het verbin
dend verklaren van ondernemers
overeenkomsten nog moet handhaven
nu de wet op de BPO er is. Er bestaat
aanleiding toe tot de ondernemers in
bepaalde bedrijfstakken te zeggen: er
is een betere weg: de PBO. Als ge
dat niet wenst dan onthouden we u
de publiekrechtelijke binding van uw
privaatrechtelijke overeenkomsten.
Intussen kan de hulp van de over
heid langs deze weg slechts gering
zijn. Van beslissende betekenis blijft
de gezindheid, de wil tot samenwer
king der bedrijfsgenoten in welk ver
band spr. zich bijzonder verheugde
over de goede richting waarin zich de
verhouding ontwikkelt van de - Chr.
vakbeweging tot de Prot. Chr. onder
nemersorganisaties.
CENTRUM VOOR STAAT
KUNDIGE VORMING.
In de onlangs gehouden jaarverga
dering van de bestuursraad van het
Centrum voor Staatkundige Vorming
heeft de wnd. voorzitter, prof.
L. de Block het voorzitterschap
overgedragen aan prof. mr. W. C. L.
van der Grinten. Het bestuur van het
Centrum is thans als volgt samen
gesteld:
Prof. mr. W. C: L. van der Grin
ten te Tilburg (voorzitter), mag. dr.
J. G. Stokman O.F.M. te Utrecht
(vice-voorzitter), mr .dr. Th. W. F.
Speetjens te Venlo (penningmeester),
drs. J. H. L. Albers te Bilthoven, mr.
A. M. Engels te 's Gravenhage, mr.
Ph. A. M. Hillen te Arnhem, mr. H.
P. A. M. Mastboom te Oud-Gastel, dr.
L. G. J. Verberne te Breda (leden),
mevrouw M. van Nispen tot Seve'
naerRu ijs de Beerenibrouok te
Warnsveld, prof. mr. A. L. de Block
te 's Gravenhage (adviserende leden).
Secretaris van het bestuur, tevens
directeur van het bureau van het
Cenrum is drs. J. M. Aarden te Voot-
burg.
PATER HENTZEN GEHULDIGD.
Aan een maaltijd in hotel „Groot
Berg en Dal"' bij Nijmegen heeft de
Algemene Katholieke Werkgevers
vereniging de geestelijk adviseur pa
ter Cassianus Hentzen O.F.M. gehul
digd ter gelegenheid van zijn 70ste
verjaardag op 8 Juni jl. Pater Hent
zen heeft wegens het bereiken van
deze leeftijd ontslag gevraagd als
geestelijk adviseur De voorzitter der
vereniging ,de heer L. A. J. M. van
Hest, uit Den Haag, deelde mede. dat
pater Hentzen tot erelid van de or
ganisatie is benoemd. Als meer ma
terieel geschenk zal pater Cassianus
in de gelegenheid gesteld worden
een reis naar Rome te maken. Het
woord werd toen gevoerd door de
oud-algemeen secretaris, de huidige
voorzitter der Tweede Kamer dr. L.
G. Kortenhorst.
VAN K.V.P. NAAR K.N.P.
Voor de gemeenteraadsvergade
ring van Bergen op Zoom Vrijdag
avond had de heer P. 'van Mechelen
bericht van verhindering gezonden
maar de voorzitter, burgemeester
Witte, las een brief van hem voor,
waarin hij om een andere plaats ver
zocht in de raadszaal.
De burgemeester vroeg in verband
daarmee aan de Katholieke fractie
of deze in haar geheel een plaats
zou willen opschuiven om plaats te
maken voor de heer Van Mechelen.
Wat de fractie terstond beloofde,
want nu de heer v. M. niet aanwe
zig was, behoefde zij niet onmiddel
lijk te verhuizen.
Na dit zonderlinge begin van de
vergadering, waarbij men de politie
ke spanning sterk kon voelen ook al
werd er geen woord over gerept,
deelde de heer C. Hendrickx (K.V.
P.) mede, dat de Kath. raadsfractie
had besloten de heer v. Mechelen
ontslag te geven als haar voorzitter
en hem de heer Hendrickx tot
wnd. voorzitter had benoemd. De
oorzaak van dit alles? De heer van
Mechelen is politiek overgegaan naai
de K.N.P. en is daarom uit de K.V.
P. getreden. Gezien zijn verzoek om
een andere plaats schijnt hij wel lid
van de raad te blijven.
(Msb.)
In een der Haagse ziekenhuizen is
in de afgelopen nacht plotseling
overleden de heer J. J. C. M. Ver-
wiel, burgemeester van Óisterwijk.
De heer Ver wiel had gisteren in Don
Haag examens afgenomen voor ge
meente-administratie. Des avunds is
hij in een tram onwel geworden.
Burgemeester Verwiel, die 61 jaar
oud werd, was ridder in de Orde van
Oranje-Nassau. Hij maakte zich ver
dienstelijk in de Nederlandse Bond
van Gemeenteambtenaren, in de
Stichting het Noord-Brabants Land
schap; voorts heeft hij veel gedaan
voor de verfraaiing der gemeente
Óisterwijk.
Prof. dr. Fred. L. Polak, wiens be
noeming tot commissaris voor de werk
gelegenheid dezer dagen wordt ver
wacht, ziet als zijn taak het brengen
van meer organisatorische eenheid in
velerlei belangen, welke onderscheide
ne departementen behartigen ten aan
zien van de werkgelegenheidspolitiek.
Een en ander wordt nu reeds zodanig
voorbereid, dat men in staat is sterke
coördinatie in het gereedmaken der
plannen te bereiken. Zodoende kam de
langdurige voorbereiding, welke vaak'
nodig is bij de uitvoering van plan
um, worden bekort.
Gedacht wordt hier speciaal ,aan
het vormen van een voldoende voor
raad openbare werken, die technisch
en administratief zodanig gereedge
maakt kunnen worden, dat men ze
indien nodig als het vv^re met een
druk op de knop tot uitvoering kan
brengen. Men heeft vaak aldus prof.
Polak tot in de hoogste instanties
niet voldoende beseft, dat de uitvoe
ring van een plan gauw een jaar voor
bereiding kost.
Het standpunt der decentralisatie is
toe te juichen. De provinciale organen
zijn bijzonder actief. Maar het gaat
niet alleen om openbare werken. Uiter
mate belangrijk zijn de werkgelegen
heidsproblemen der hoofdarbeiders, de
vraagstukken met betrekking tot' de
jeugdwerkloosheid, de oudere arbei
ders, de kunstenaars en die betreffen
de bepaalde andere beroepen en be
drijfstakken.
Prof. Polak blijft nog de functie
vervullen van buitengewoon hoogle
raar in de sociologie aan de economi
sche hogeschool te Rotterdam.
De enige oplossing voor de zieken
fondsen om uit hun financiële moei
lijkheden te komen is een premie
verhoging van 3.8 procent tot 4.4
procent. Over 1953 verwachten de
ziekenfondsen in Nederland, dat zij
tezamen een verlies zullen lijden van
Honderd specialisten traden uit
circa dertig millioen gulden. Verde
re vermindering van verstrekkingen
aan verzekerden wordt niet moge
lijk geacht.
Dit zei gisteren de heer C. J. van
Lienden te Utrecht bij de opening
van de jaarvergadering van onder
ling beheerde ziekenfondsen.
Zou liet voor de werkgevers niet
mogelijk zijn, de volle premieverho
ging te dragen, aldus de heer Van
Lieden, dan rijst de vraag of de
overheid een deel voor haar reke
ning kan nemen, zoals dit gebeurt
bij de premie voor de werkloosheids
wet. Hij achtte stabilisatie bij de pre
mievaststelling voor de eerstkomen-
dz drie of vier jaren van het groot
ste belang voor het ziekenfondswe
zen.
De heer Van Lieden heeft voorts
gesproken over de verhouding van
de ziekenfondsen tot de medewer
kers, huisartsen, apothekers, tand
artsen en specialisten. Met de maat
schappij ter bevordering van de
pharmacie is men voor de komende
drie jaren tot overeenstemming ge
komen.
Voor de tandartsen is op 1 Januari
1952 een nieuwe honorering tot stand
gekomen op basis van de betaling
der verrichting.
Ook voor de specialisten is op de
zelfde datum een nieuwe regeling in
werking. Een aantal specialisten
heeft zich echter verenigd tot een
oppositiegroep die zich heeft gekeerd
tegen het vastgestelde plafond.
DE ROOFOVERVAL TE SUSTEREN
De Maastrichtse Rechtbank heeft
gistermorgen uitspraak gedaan in de
zaak tegen vijf personen uit Echt en
Sittard, die op 16 Maart de alleenwo
nende 83-jarige W. Hoorens te Suste-
ren overvallen hebben. Terwijl de
machinist J. M. C. de oude man in
bedwang hield, sleepten de vier
vrouwen verschillende voorwerpen
en meubelstukken uit het huis. De
rechtbank veroordeelde de machinist
C., tegen wie anderhalf jaar geëist
was, tot tien maanden gevangenis
straf, waarvan vier maanden voor
waardelijk. De vier vrouwen kregen
dezelfde straf. Het openbaar ministe
rie had tegen twee van deze vrouwen
anderhalf jaar, twee jaar en tegen de
laatste een jaar geëist.
Aanslag te Weesp
Ongegronde jalousie veroorzaakte
gistermorgen in het kantoor van de
houthandel „De Vechtstreek" te
Weesp een drama, waarbij de oudste
firmant dier firma zeer ernstig ge
wond werd: Een metaalbewerker uit
Weesp kwam het kantoor binnen en
bracht de firmant een messteek toe in
de borst. Hierna stak de dader zich
zelf in de arm en nam de vlucht. De
getroffene werd naar het Wilhelmi-
nagasthuis te Amsterdam vervoerd
en zijn toestand is levensgevaarlijk.
De dader kon door de politie in de
loop van de middag worden gearres
teerd. Enige maanden geleden heeft
de messetrekker ook een aanslag op
zijn zwager gepleegd.
WATER
Overvloedig veel
bosbessen
I
Maar niemand wil ze hebben'
Alhoewel de bossenbessenoogst, be
gunstigd door he^ mooie weer, over
vloedig schijnt te worden, zijn de
voruitzichten niet zo erg hoopge
vend, daar de handel voor de bosbes
sen geen afnemers v/eet. Engeland
heeft de invoer beperkt en ook de
Nederlandse jamindustrieën kunnen
geen grote quanta gebruiken. Het
gevolg hiervan is, dat de prijzen aan
merkelijk lager liggen, dan het vorig
.jaar. Werd in 1951 aan de plukkers
70 tot 80 ct. per kilo betaald, momen
teel ligt dit cijfer 20 tot 30 ct. la
ger.
Emigratie naar
Canada
Inschrijving beperkt
De aanmelding voor emigratie naar
Canada voor het jaar 1953 is met in
gang van 1 Juli opengesteld. Voorlo
pig zullen echter alleen de aanmel
dingen worden aanvaard van de vol
gende categorieën:
alandbouwers.
b zij, die reeds over werk en huis
vesting in Canada beschikken,
c. zij, die emigreren op uitnodiging
van reeds in Canade gevestigde
naaste familie.
Om er zeker van te zijn, dat men
in het voorjaar van 1953 zal kunnen
vertrekken, dienen gegadigden zich
in de komende maanden Juli, Augus
tus en September bij de daarvoor
aangewezen kantoren te melden.
Het is in het algemeen, doch wel
zeer in het bijzonder voor landbou
wers, een gebiedende eis, reeds in het
vroege voorjaar in Canada te arrive
ren, wil men er zeker van zijn, dat de
plaatsing aldaar geen moeilijkheden
zal opleveren.
Honderd specialisten, die zich niet
konden verenigen met de nieuwe re
geling, zijn zelfs uit de Koninklijke
maatschappij tot bevordering van de
geneeskunst getreden. De meesten
van hen wonen in Amersfoort. Bre
da en Tilburg. Hoewel moeilijkheden
niet uitgesloten zijn, menen de zie-
kenfondsorganisatics niet aan hun
bezwaren tegemoet te kunnen ko
men.
Men denkt zich de oplossing voor
de moeilijkheden zó, dat bij over
schrijding van het begrotingsbedrag
het verschil zal worden gedragen
door de ziekenfondsen en de geza
menlijke specialisten, ieder voor de
helft. Do ziekenfondsen kunnen hun
houding in deze niet wijzigen, om
dat zij geen grotere financiële offers
kunnen dragen, aldus de heer Van
Lienden. Daarom zou de overheid
met een bindende prijsbepaling moe
ten komen,
SPORT
DISTRICTSZOMERFEEST P.T.T.
Op Zaterdag 5 Juli.
A.s. Zaterdag organiseert het District
Zuid-West van het Nederlands Verbond
van PTT-sport-, on t wikkel ings- en
ontspanningsverenigingen en districts
zomerfeest in de Leidsc Hout. Het pro
gramma vangt aan te 2.15 uur met de
opmars der deelnemers, vlaggenpara-
de en de start der wandelaar-;.
Daarna zal een programma van voet
bal, athletiek, turnen en basketbal
worden afgewerkt met een demonstra
tie van lijnbestuurde modelvliegtuigen.
Medewerking wordt verleend door
„Holland' '(Leiden), Gona en SVGT
(Den Haag), VIOK (A'dam) en na
tuurlijk de Sportver. PTT te Leiden.
De Leidse Postharmonio zal voor de
nodige muzikale afwisseling zorg dra
gen.
ROLHOCKEY
In het te Oporto voortgezette
tournooi oni het wereldkampioen
Rolhocky. verloor Spanje met 3—2
van Italië en behaalde Engeland een
41 overwinning op Zwitserland.
Engeland sloeg Denemarken met
6—0, terwijl Frankrijk een 90 ne
derlaag leed tegen Portugal.
WATERPOLO
Leidsc WatervriendenDie Haghe
II (dames) 16. De tegenpartij
was overwegend sterker en bij de
rust leidden de Hagenaars reeds met
30. In de tweede helft hetzelfde
spel en het einde kwam met 61
voor de gasten.
IN HET GRIJS
door GEORGETTE MACMILLAN
vertaling: HERMAN ANTONSEN
31)
Fiske bereikte de voet van de trap
en bleef daar staan luisteren, of hij
enig geluid hoorde in huis. Dienst
boden waren er niet en het werk
werd gedaan door een schoonmaak
ster, die 's avonds altijd naar huis
ging. De detective had Esther geen
woord gezegd over zijn voornemen,
om in het huis van de Sohumakers
een onderzoek in te stellen.
Hij had, zonder iets van zijn plan
nen los te laten, de huissleutel, door
Esther meegenomen bij het vertrek
uit het 'huis van haar oom, te leen
weten te krijgen. Esther vermoedde
wel wat zijn bedoeling met die sleu
tel was. maar had geen enkele be
merking er over gemaakt.
Op de tweede verdieping liet Fiske
zyn licht door een kleine zitkamer
rondschijnen.
„Hier moeten die twee schurken
dus samen hebben zitten praten,"
dacht hij bij zichzelf. ..terwijl Miss
Hendrick hiernaast zat."
Hij doorsnuffelde vlug de papieren
op 'n kleine lessenaar, vermoedelijk
de lessenaar, waar uit Esther de
portefeuille door haar aan Franklin
toevertrouwd, had weggenomen. De
kamer er naast was blijkbaar nog
kort geleden door een vrouw in ge
bruik geweest en daaruit maakte
Fiske op, dat dit de kamer van het
meisje geweest moest zijn. Hij onder
zocht die kamer vlug en vakkundig.
Hij zocht in kasten en laden, bevoel
de de kleren die er in hingen of la
gen en beklopte de muren of hij er
gens een geheime bergplaats kon
ontdekken.
Toen hij met de beide benedenste
verdiepingen gereed was, ging hij
naar de bovenste, die als bergplaats
scheen dienst te doen. Er stonden
koffers en kisten, waarvan sommige
speeltafels en ander speelgerei be
vatten door de Schumakers bij hun
onwettig bedrijf gebruikt.
Haastig zocht Fiske overal rond.
Ten slotte trof hij een oude verweer
de koffer aan, waarvan het roestig
slot gemakkelijk te verbreken was.
Toen hij de inhoud van de koffer
bekeek, ontsnapte hem een kreet van
verbazing. Er viel een nieuw licht op
de geheimzinnige zaak door hem on
derzocht.
Tegelijkertijd werd zijn vertrou
wen in Esther en het door haar ge
geven relaas van het gebeurde, ver
sterkt. Voor zijn verbeelding vormde
zich een aannemelijke theorie en een
duidelijker voorstelling van de ma
nier waarop de misdaad bedreven
moest zijn. Hij sloot het deksel van
de oude koffer en ging weer naar
beneden, waar hij de slaapkamer van
George Schumaker binnentrad. Uit
een kast haalde hij een donkere
broek, hier en daar met bruine mod
der besmeurd en gerafeld van ouder
dom te voorschijn. Naast die broek
vond hij een donkere vuile jas- Met
deze kledingstukken begaf hij zich
naar het vertrek, waar de koffer
stond. Met een triomfantelijk glim
lachje opende hij hem weer en be
keek de inhoud. Hij ging naar de
deur en luisterde daar enkele secon
den aandachtig. Hij keerde terug en
scharrelde tussen de papieren in de
koffer. Het waren oude aanplakbil
jetten van variété's theaters en foto
grafieën.
Beneden in het huis werd een deur
dicht geslagen. Fiske schrok er van
op. Hij bleef roerloos zitten luisteren,
daarna draaide hij het enige licht in
de kamer uit.
Beneden klonken voetstappen en
stemgemompel. Dc bewoners waren
blijkbaar thuis gekomen.
Boven aan de trap eekorr.cn bleef
hij met het onuitputtelijk geduld van
een bekwame detective staan luiste
ren, totdat het stemgeroes uitgestor
ven en het licht op de benedenver
diepingen uitgedraaid was.
Hij wachtte tot hij de Schumakers
in hun slaap hoocde snurken. De
eerste flauwe lichtschijn van de da
geraad viel over de koffers en rom
mel, waarmee de- bovenverdieping
was volgepropt.
Fiske keerde terug naar het ver
trek, waar de oude koffer met zijn
vreemde inhoud stond. Hij begon
weer in de oude papieren te zoeken.
Hij haalde er een hand vol uit, be
nevens een stapeltje programma's en
aanplakbiljetten en stak die in zijn
binnenzak. Daarna bekeek hij nog
maals 't voormerp dat midden tussen
al die papieren lag. Het was een ver
sleten pop welke een roodwangige
jongen voorstelde met een losse on
derkaak en een beweegbare hals. 'n
pop,, zoals door buiksprekers bij hun
voorstellingen gebruikt wordt. De
grote mond met de openhangende
kaak grijnsde hem dwaas tegen.
Zwijgend sloot hij het deksel en her
stelde het beschadigde slot zo goed
mogelijk.
Daarna verliet hij de kamer, luis
terde nog even in de gang, en pas
toen hij zekerheid had, dat de bewo
ners rustig doorsliepen, sloop hij
geluidloos de trap af en de voordeur
uit. Een tevreden glimlachje lag
over zijn gelaat toen hij buiten ge
komen 'het huis nog eens van onder
tot boven bekeek. Blijkbaar was
Stanley Fiske in zijn schik.
XIV
Een teleurstelling voor Seabree
De man, door Franklin overwon
nen, worstelde tevergeefs om te ont
komen aan de hand van zijn over
winnaar, die het zwarte masker
trachtte te verwijderen. Toen einde
lijk het gelaat van de indringer bloot
kwam, stiet Franklin een kreet van
verrassing uit bij het zien van de
door hem overweldigde man. Het
blozende gelaat was nu zo rood als
een biet, de ogen puilden uit en
schenen uit hun kassen te springen
en het witte snorretje stond borstelig
overeind.
„Grote goedheid, Orville Seabree!"
riep hij uit.
Hier was geen vergissing mogelijk.
Het was de president van de Super-
ba Rubber Company. Het raadsel
achtigste van het geval was echter
de reden, die hem bewogen kon heb
ben, als inbreker op te treden.
Franklin haalde zijn zakmes te
voorschijn en riep Simms toe, dat hij
bij hem moest komen. De huisknecht
liet zioh van de divan rollen en
krabbelde op een rr/alle manier naar
zijn meester toe. Z'n ronde ogen ver
toonden niet dc minste verbazing.
Franklin sneed zijn boeien door en
toonde niet de minste verbazing,
samen bonden ze Seabree vast op 'n
stoel, met zijn armen achter dc rug
leuning en zijn benen tegen de po
ten.
„Dit nachtelijk avontuur toont me
duidelijk, dat ik u niet vertrouwen
kan," zei Franklin. „Daar blijkt me
de president van de Superba Rubber
Company als inbreker op te treden.
Wat staat me verder te wachten?"
De man op dc stoel zette zijn tan
den vast op elkaar.
„Jc hebt de overhand gehouden,
Franklin," zei hy, „maar to.-h komt
het me voor dat y slechts cén plaats
kan zijn, waar die papieren gebleven
.kunnen zijn tussen h~t ogenblik, dat
ze uit het bezit van Blair raakten en
dc aflevering van dat pakje blanco
Dapier aan rr.ij. Die forrrulos ziin van
levensbelang voor on70 maatschap
pij. Al mag ik dan mijn rechten te
buiten zijn regaan in mijn ijver
voor het welzijn onzer vennootschap,
ik ben er van overtuigd, dat ik op
slot van zaken toch gerechtvaardigd
zal worden."
(Wordt vervolgd)
