Voor uitvoer overzee belasting-faciliteiten
Meer pensioen voor
Tweede Kamerleden
Vlotte regeringsformatie
Met inzendingen van koningin
Elisabeth en kardinaal Spellman
Uniek hulpprogramma loopt
ten eindé
Opleiding landarbeiders
Belangrijke tentoonstelling door
Prins Bernard geopend
Persoonlijke aanval
in radio?
ZATERDAG 28 JUNI 1952
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
INGEDIEND WETSONTWERP
Vervroeging van afschrijvingen - Onbelaste exportreserve
Teruggave van vereveningsheffing
Wfi de exportnota, welke in Mei j.l.
•n de Tweede Kamer is behandeld,
werd reeds in het belang van een
verbetering vani de betalingsbalans
en een vergroting van de werkgele
genheid de noodzaak bepleit om door
middel van een drietal belastingfaci
liteiten de Nederlandse exportposi
tie, met name wat betreft de uitvoer
naar landen buiten Europa, te ver
stevigen. Met dit doel is thans door
de Minister van Financiën een wets
ontwerp bjj de Tweede Kamer inge
diend.
De faciliteiten worden verleend
aan degene, die binnen het kader van
een hier te lande uitgeoefend bedrijf
of zelfstandig beroep, een z.g. export-
omzet naar gebieden heeft, welke
door de minister van Financiën in
overeenstemming met de minister
van Economische Zaken worden
aangewezen. Het is de bedoeling dat
de faciliteiten zullen gelden zowel
voor de fabrikant als voor de expor
teur en eventueel voor de tussenhan
delaar, alsmede voor degenen, die
voor de aangewezen gebieden
diensten hebben verricht.
De eerste faciliteit ligt op het ge
bied van de inkomstenbelasting en de
vennootschapsbelasting en betreft
een vervroegde afschrijving met be
trekking tot bedrijsmiddelen, welke
in de jaren 1953 tot en met 1957 zijn
verworven, verbeterd, besteed of aan
besteed, voorzover de aanschaffings-
of voortbrengjngskosten na 31 De
cember 1952 zijn gemaakt.
Het vervroegd af te schrijven ge
deelte vani deze kosten is afhankelijk
gesteld van het aandeel van de ex-
portomzet naar de aangewezen ge
bieden in de totale jaarlijkse omzet
van de ondernemer. Het bedraagt
10% bij een exportaandeel
7M%10%, 15% by een aandeel van
10%15%, 20% bij een aandeel van
15%20% enz., tot een maximum
van 331/3% bij een exportaandeel
van 30% of hoger. Met de vervroegde
afschrijving, welke geen definitieve
belastingvermindering, doch slechts
een verplaatsing van de belasting
druk naar de toekomst beduidt, zijn
voornamelijk de kapitaal-intensieve
onderneming gebaat.
De tweede faciliteit bestaat uit een
onbelaste exportreserve, welke de on
dernemer gedurende de jaren 1953
tot een met 1957 ten laste van zijn
jaarlijkse winst voor de heffing van
de inkomstenbelasting of vennoot
schapsbelasting kan vormen. De jaar
lijkse reservering is gebonden aan
een maximum van 3% van het deel
van de exportomzet naar aangewezen
gebieden, diat betrekking heeft op
goederen waarvan de belastingplich
tige de fabrikant is, en van 1% van
het overige deel van die exportom
zet. De minister van Financiën kan
bepaalde diensten aanwijzen, waar
voor in plaats van 1% eveneens een
limiet van 3% geldt. Om belasting
technische redenen is een jaarlijkse
reservering voor een bedrag kleiner
dan 1500 niet toegestaan. Overigens
is de ondernemer geheel vrij de re
servering te onderbreken dan wel de
onbelaste export-reserve geheiel of
gedeeltelijk weder aan de winst toe
te voegen. De onbelaste exportreser
ve welke eveneens slechts een ver
plaatsing van belastingdruk naar de
toekomst betekent, is gelijkelijk voor
kapitaal-intensieve als voor loon-
intensieve ondernemingen van nut en
zal in het algemeen voor de handel
wel de belangrijkste van de drie fa
ciliteiten zijn.
De laatste faciliteit, welke een de
finitieve belastingvermindering is en
in het bijzonder voor de loon-inten-
sieve ondernemingen van belang is,
betreft een teruggaaf van door de
ondernemer betaalde vereveningshef
fing, naar verhouding van het aan
deel van de exportomzef. naar de
aangewezen gebieden in zijn totale
omzet. Deze faciliteit is voor het eerst
toepassing op de vereveningshef
fing betaald in het jaar 1953, en
geldt, in tegenstelling tot de beide
andere faciliteiten, voor onbepaal
de duur. Ook voor de teruggaaf van
de vereveningsheffing is een grens
gesteld en wel in dit geval van 300
beneden welke bedrag geen restitu
tie plaats vindt.
Het wetsontwerp omvat de
hoofdlijnen van de faciliteiten; de
verdere regeling van bepaalde pun
ten zal bij de uitvoeringsbeschik
king moeten geschieden. Daar het
hier betreft een uiterst ingewik
kelde materie, waarmede in Ne
derland nog generlei ervaring is
opgedaan, valt alleen op. deze wij
ze gaandeweg een regeling op te
bouweni die zo goed mogelijk aan de
verwachting voldoet en waarbij de
verzwaring van de taak van de fis
cus en van de administratieve
werkzaamheden van de onderne
mer, welke deze faciliteiten onver
mijdelijk medebrengen, tot het
strikt nodige kan worden beperkt.
Ook kan aldus worden voldaan aan
de eis dat de regeling soepel moet
zijni in die zin. dat zij snel en doel
treffend kan worden aangepast aan
wisselende economische omstandig
heden en in het algemeen aan de
behoeften van de practijk.
Naar een globale raming "komen de
budgetaire consequenties van de fa
ciliteiten neer op een verminderde
belastingopbrengst vani: 25 tot 30
millioen voor de vervroegde afschrij
ving; 30 tot 35 millioen voor de
onbelaste exportreserve; 5 tot 7H
mililoen voor de teruggaaf van de
vereveningsheffing.
GEEN MELKOORLOG MEER
IN DORDRECHT.
De saneringscommissie van de
Dordtse melkhandel en het actie
comité „melksanering" zijn tot over
eenstemming gekomen inzake invoe^
ring van een vrije melksanering. Be
sprekingen met het actiecomtié heb
ben er toe geleid, dat besloten kon
worden per 1 Juli de vrije sanering
in te voeren, waarbij de consumen
ten kunnen kiezen uit de in een sec
tor van de stad werkende melkhan
delaren.
Voorstel van regering
De regering is van oordeel, dat er
wegens de stijging van de kosten
voor het levensonderhoud, aanleiding
is om het bedrag van het pensioen
van de leden der Tweede Kamer we
derom te verhogen. Daarbij moeten
ook de al verleende pensioenen wor
den aangepast.
Er van uitgaande dat het ambtena-
renpensioen, dat vergelijkbaar is met
het bij de wet van 1 Augustus 1947
verhoogde kamerlidipensioen, gemid
deld ligt tussen 11600 en 19O0 en
dat hierop een bijzondere bijslag van
ƒ200 of ruim 10 pet. is verleend,
meent zij, dat f 167,50 tot 207,50
voor elk jaar, gedurende hetwelk zij
lid van de Kamer waren, tot een
maximum van f 3750 billijk is te
achten.
In aansluiting hieraan moeten de
reeds verleende pensioenen van ge
wezen kamerleden en van weduwen
en wezen van overleden kamerleden
en overleden gewezen kamerleden
dienovereenkomstig worden herzien.
De regering wil deze herzieningen,
waarvan de kosten op f 25.000 per
jaar worden geraamd in werking la
ten treden met ingang van 1 Jan.
1951.
Madurodam meldt:
Loco-burgemeester behandelde eerste agenda
Gistermiddag heeft burgemeester
Schokking in de raadzaal van het
oude Haagse stadhuis het gemeente
bestuur geïnstalleerd van .Maduro
dam", de miniatuurstad, die op 2 Juli
door haar burgemeester, prinses
Beatrix, in de Scheveningse Bosjes
zal worden geopend. H.K.H. was bij
installatie gisteren niet aanwezig,
echter wel de 36 leden van 't stads
bestuur, Haagse jongens en meisjes
tussen 12 en 17 jaar, die in het mid-
De tentoonstelling „Eeuwfeest Postzegel"
Heden wordt de I.T.E.P., de inter
nationale tentoonstelling „Eeuwfeest
Postzegel", die in het Jaarbeursge
bouw te Utrecht wordt gehouden, ge
opend. De heer T. van Houwelingen,
oud-directeur-generaal van de P.T.T.
en vice-voorzitter der I.T.E.P., en de
verzamelaar, de heer Jan Poulie te
Amsterdam, hebben enige mededelin
gen gedaan over de opzet van deze
tentoonstelling, die enerzijds een ex
positie van het P.T.T.-bedrijf, ander
zijds een philatelistische tentoonstel
ling is.
De heer Ernest A. Kehr, postzegel-
nieuwsredacteur van de „New York
Herald Tribune" verklaarde, dat
reeds dit jaar te Philadelphia in het
National Philatelic Museum een ten
toonstelling is gehouden, die geheel
aan Nederland was gewijd. Het was
de mooiste en belangrijkste tentoon
stelling, die daar in de vier jaar van
het bestaan van het museum werd
ondergebracht. Zij moest dan ook met
een maand verlengd worden, daar zij
WAT HET VOOR EUROPA BETEKENDE
(Vervolg van pag. 1, tweede blad)
De Amerikaanse hulp zal zich voort
aan van het Programma voor We
derzijdse Beveiliging voornamelijk
richten op de defensie-productie, de
opvoering der productiviteit en de
Europese economische samenwer
king. Zoals bekend, trad dit program
ma 31 December 1951 in werking en
heeft het M.S.A., het Bureau voor
Wederzijdse Beveiliging, zich voor
de nog desterende periode tevens be
iast met de taak van het Bureau voor
de Marshall-hulp.
Tegen honger, armoede en chaos.
Ofschoon het herstel in Europa
dank zij een schier bovenmenselijke
inspanning en talrijke opofferingen
in de jaren kort na de oorlog gesta
dig vorderde, zag de toestand er om
streeks 1947 verre van rooskleurig
uit. De grote achterstand op het ge
bied van de landbouw, industrie en
het transportwezen, de ontredderde
financiën en staatsbegrotingen en het
gebrek aan deviezen waren er de oor
zaak van. Een economische ineenstor
ting scheen onvermijdelijk. Het was
generaal George C. Marshall, toen
Amerikaans minister van Buitenland
se Zaken, die op 5 Juni 1947 in een
opmerkelijke rede voor de Harvard
Universiteit een uniek plan tot hulp
verlening ontvouwde.
„Europa moet worden geholpen",
stelde George Marshall vast. „Laten
de Europese volken samenwerken en
vaststellen wat zij denken nodig te
hebben. Het initiatief moet echter
van Europa uitgaan. Onze politiek
is niet gericht tegen één of ander land
of tegen enige levensbeschouwing,
Europese Economische Samenwer
king.
Het eerste schip.
Op 3 April 1948 tekende President
Truman de Wet op de Buitenlandse
Hulpverlening en nog geen veertien
dagen later, op 26 April, voer het
eerste schip, de Noorddam", met
Marshall-godederen aan boord de ha
ven van Rotterdam binnen. Sinds die
datum heeft Amerika ruim
13.150.000.000 dollar besteed voor de
hulp aan Europa en wel in de vorm
van goederen, grondstoffen, machine
rieën, technische bijstand, leningen en
door financiering van voor het econo
mische herstel belangrijke grote en
kleine projecten. In de periode van
3 April '48 tot 31 Mei '52 ontving Ne
derland 960.5 millioen dollar. Van de
andere Marshall-landen ontving En
geland in de periode 3 April '4831
Maart '52 ongeveer 3.1 milliard;
Frankrijk 2.7 milliard; Italië 1.4 mil
liard; West-Duitsland 1.3 milliard,
Griekenland 643.2 millioen en Oos
tenrijk 665.8 millioen dollar.
Ondanks de nog vele bestaande pro
blemen kunnen de Europese volken,
wanneer zij terugblikken, niet onte
vreden zijn over de gemaakte vorde
ringen. De West-Europese industriële
productie lag midden 1951 ruim 43
pet. hoger dan die in 1938 De agrari
sche productie was in' vergelijking
met 1947 midden '51 met 25 gestegen.
De staalproductie was in dat jaar
het dubbele van die in '47. Meer dan
36 millioen gulden is besteed aan -de
openbare gezondheid, terwijl alle ver
woeste West-Europese havens mede
met Marshall-hulp zijn hersteld.
Zonder ovedrijving kan worden
•astgesteld, dat Europa dankbaar ge-
maar tegen honger, armoede, wan- bruik heeft gemaakt van de aangebo
hoop en chaos'
Het antwoord van Europa kwam
snel. Reeds op 12 Juli 1947 kwamen
zestien West-Europese landen te Pa
rijs bijeen om over het plan te be
raadslagen. Eén der resultaten was de
oprichting van de Organisatie voor gegeven."
den hulp. Zoals een vooraanstaand
Amerikaan het zei: „De vooruitgang
is in de eerste plaats te danken aan
de inspanning van de West-Europe
se volken zelf, Amerika heeft hun
slechts de werktuigen en de middelen
vele duizenden bezoekers trok. De
heer Kehr zeide vijftien jaar lang de
internationale tentoonstellingen der
gehele wereld te hebben bezocht,
maar deze Utrechtse tentoonstelling
belooft zonder enige twijfel naar ont
werp, organisatie, expositie, de mooi
ste en meest aantrekkelijke te wor
den, die hij heeft gezien. Niet alleen
zijn alle inzendingen in kaders on
dergebracht, maar de kwaliteit, die
soms nog wel eens te wensen over
laat, noemde hij in dit geval prachtig.
Er zijn 35 collecties uit de Verenigde
Staten, maar zij zullen niet zoveel
prijzen behalen, als hij aanvankelijk
wel dacht. Hij verklaarde dan ook
zeer onder de indruk te zijn. De ten
toonstelling moet al sinds jaren zijn
voorbereid.
Verder vernamen wij, dat er 250
inzenders zijn met in totaal 1000 ka
ders. De oudste zegels van alle post
administraties, die Nederland voor
gingen in postzegeluitgifte, zijn in
een erecirkel bijeengebracht. Binnen
die erecirkel vertoont het Nederlands
Postmuseum zijn belangrijkste schat
ten, waaronder proeven, die tot nu
toe aan de verzamelaars onbekend
waren. Onder anderen wordt ook
tentoongesteld de plaat-constructie
van de oudste Nederlandse zegels
destijds opgezet door de Engelse
verzamelaar Warren, welke construc
tie zich nu in het museum bevindt.
In de erehof komt een verzameling
van de Engelse koningin, welke ver
zorgd wordt door de conservator sir
John Wilson .Een tweede belangrijke
inzending is die van de befaamde
Franse verzamelaar, die zich ver
schuilt onder de naam Marcus Pro-
bius, met de eerste zegels van de Be-
weluxlanden. Verder zullen er o.a.
te zien zijn de vermaarde Mauritius-
foutdrukken „post office" in plaats
van „post paid", die een grote verza-
melaarswaarde hebben. Er is een brief
met de gehele serie.
Verder zijn er belangrijke inzendin.
gen in de ereklasse en de concurren-
tieklasse en o.a. ook een inzending
van de Amerikaanse kardinaal Spell-
mann, die speciaal beoogt jongelui op
te wekken het verzamelen te gaan
beoefenen. Gedurende de tentoonstel
ling wordt gelegenheid geboden de
film ,,'t Is maar een postzegel" te zien.
De Minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening heeft een
commissie ingesteld- om hem te ad
viseren over de mogelijkheden van
de opleiding tot vakbekwame landar
beiders met subsidie van overheids
wege. Voorzitter der commissie is ir.
N. van Vliet, directeur van het land.
bouwonderwijs, secretaris de heer P.
van der Schans, adjunct-secretaris
van de hoofdafdeling sociale zaken
van de Stichting voor de Landbouw.
WERKTIJDVERKORTING EN
WERKLOOSHEIDSWET.
Ter vermijding van misverstand
wordt er van de zijde van het minis
terie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid de aandacht op gevestigd,
dat ook na het inwerkingtreden van
de Werkloosheidswet op 1 Juli
artikel 8 van het Buitengewoon Be
sluit Arbeidsverhoudingen 1945 zijn
gelding behoudt. Dit betekent, dat de
werkgever, om zijn bedrijf korter dan
48 uur per week te laten werken, ook
na genoemde datum vergunning van
I de Arbeidsinspectie nodig heeft.
den van de raadzaal hadden plaats
genomen, met aan de kanten zeer
vele bij de bouiw en de organisatie
van Madurodam .betrokken dames en
heren
Nadat burgemeester Schokking was
binnengeleid, installeerde hij met een
korte toespraak het gemeentebestuur.
Hierna stond een bestuurslid van 12
jaar op en verzocht burgemeester
Sahakking hen behulpzaam te willen
z(jn bij de verkiezing van B. en W.,
waartoe de heer Schokking zich
gaarne bereid toonde. Op zijn voor
dracht werden bij acclamatie geko
zen: tot loco-iburgemeester de 15-jar.
Ghr. van Beuge, tot wethouders Jo
hanna Koen, Leonhard Dalhuizen,
Johannes Tuineniberg en Cornelis
Mooyman. Johanna Scholten werd
benoemd tot secretaresse van Madu
rodam.
Burgemeester Schokking verrichtte
zyn laatste installatiedaad door het
uitreiken van het insigne hunner
waardigheid aan elk der stadsbe
stuursleden. Dit insigne bestaat uit
het wapen van Madurostad aan een
lint in de blauw-witte stadskleuren.
B. en W. en de secretaresse namen
hierop plaats aan de bestuurstafel.
Hoewel 700 jaar jonger dan Den
Haag, hoopt Madurodam binnenkort
even vermaard te zullen zijn en de
leden van het stadsbestuur hopen
„als vroede vaderen" over het wel en
wee van de stad te waken.
Het eerste agendapunt was de lo
ting van leden voor de commissie
van ontvangst bij de opening van Ma
durodam op Woensdag a.s., het tweede
aanvaarding van een aanbod tot in
stelling van „het Madurodams minia-
tuurstedelijk orkest", hetgeen bij
acclamatie werd aanvaard. Hierna
gingen de grote vleugeldeuren van
de raadzaal open en zong het zo juist
ingestelde orkest met koor, opgesteld
buiten de zaal, de „Hymne van Ma
durodam", dat daarna door alle aan
wezigen uit volle borst werd meege
zongen.
Anjers voor
(culturele) defensie
Prins Bernhard heeft gisteren
reeds het eerste cadeau ontvangen
voor zijn verjaardag, die hij Zondag
aanstaande hoopt te vieren. In het
gebouw van de Nederlandse Handel
maatschappij te Amsterdam werd
hem namelijk een bloemstuk
enige dozijnen witte anjers aan
geboden door de heren C. Thim,
ere-voorzitter van de kring bloe
mist-winkeliers en A. de Zoeten,
bestuurslid van de Vereniging de
Nederlandse Bloemisterij. Deze paar
dozijn anjers zijn voor de prins per
soonlijk. De overige 50.000 stuks, die
de Nederlandse bloemisterij heeft
aangeboden, zijn bestemd voor de
anjeractie van het Prins Bernhard-
fonds. De levende anjers zullen op
Anjerdag ten bate van het P. B.-
fonds worden verkocht.
„Het zal u ongetwijfeld interes
seren" aldus zei de prins
„dat reeds gebleken is, dat de co-
mité's, die de anjers aan het pu
bliek moeten verkopen, uw aan
bod met zo grote belangstelling
hebben ontvangen, dat wij zelfs
verscheidene comité's moesten te
leurstellen. Ik vertrouw erop,, dat
het publiek uw prachtige daad
van burgerzin naar waarde zal
schatten en voor een vlotte ver
koop zal zorgdragen, zodat de kas
van het Prins Bernhard-fonds met
een goede duit versterkt zal wor
den. Dit is wel nodig, want de
aanvragen om steun voor culturele
arbeid nemen nog steeds toe. Rond
150.000.— heeft het fonds in 1951
kunnen besteden voor de vrije Ne
derlandse cultuur. Maar er is veel
meer nodig. De cultuur heeft het
in deze dagen wel zeer moeilijk en
elke steen is er een voor het ge
bouw van de culturele defensie",
aldus Prins Bernhard.
ZotulaqMoJiq&n
DE BENOEMING VAN
PROF. F. POLAK TOT
COMMISSARIS VOOR DE
WERKGELEGENHEID
De heer Fred. L. Polak werd in
1907 te Amsterdam geboren. Reeds
in zijn studententijd aldaar vestigde
hij de aandacht op zich door een
diepgaande studie over de Franse
financiën, op grond waarvan hem
een beurs werd toegekend. Hij was
een aantal jaren werkzaam in ver
schillende posities in bankbedrijf en
geldwezen en werd in 1939 benoemd
tot lid van de hoofddirectie van een
filialen-concern.
Tijdens de bezetting ontslagen,
wist hij onder zeer moeilijke om
standigheden een economisch proef
schrift te voltooien, waarop hij na
de oorlog cum laude promoveerde.
Na enkele verzoeken tot bezetting
van een leerstoel in de economie te
hebben afgeslagen, aanvaardde de
de heer Polak een benoeming tot
buitengewoon hoogleraar in de so
ciologie aan de Nederlandse Econo
mische Hogeschool te Rotterdam. In
1949 werd prof- Polak vanwege de
Unesco een stipendium toegekend
tot voortgezette studie in de U.S.A.
In 1946 werd de heer Polak ver
bonden aan het Centraal Planbureau
en daar tot adjunct-directeur be
noemd. In 1950 werd hij tevens be
last met dé directie van het nieuwe
bureau werkgelegenheid. De minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen benoemde hem tot zijn
persoonlijk adviseur.
Prof. Polak geldt als een voor
aanstaande figuur in den lande op
cultureel gebied. Verschillende ge
schriften van zijn hand over de toe
komstige ontwikkeling der maat
schappij trokken de laatste jaren
veel aandacht.
„Film en Foto"
Z- K. H. Prins Bernhard, talrijke
ambassadeurs, gezanten, consuls-ge
neraal, hoogleraren en vertegen
woordigers van handel, industrie,
scheepvaart, luchtvaart, leger, vloot,
luchtmacht, sociale, culturele en
overheidsinstellingen traden gister
middag door een gigantische balg
van een fototoestel het RAI-gebouw
te Amsterdam binnen, voor de ope
ningsplechtigheid van de tentoon
stelling „Film en Foto". De tentoon
stelling, die zich beweegt op het ge
bied van de fotografie, cinematogra
fie, röntgenologie en reprografie
blijft geopend tot en met 6 Juli a.s.
Tentoonstellingen in Nederland,
waarbij de fotografie te pas kwam,
zijn er ongetwijfeld reeds vele ge
weest en ook het begrip fotobeurs
in Nederland is niet nieuw. Reeds
vóór de laatste wereldoorlog immers
waren op bescheiden voet in be
perkte localiteiten fotobeurzen ge
houden, In 1950 en 1951 werden
deze opnieuw georganiseerd; betrek
kelijk laat dus, maar men bedenke,
dat in de eerste jaren na 1945 van
fabricage en import van fotomate
riaal en foto-apparatuur hier te lan
de nog slechts in geringe omvang
sprake kon zijn.
„Ik waag het te zeggen, aldus de
heer H. C. N. Becker jr. in zijn wel
komstwoord, dat dit ideaal thans
voOr zijn verwezenlijking staat, dat
eententoonstelling wordt geopend,
die de toepassing der fotografie op
tal van gebieden van ons maatschap
pelijk en persoonlijk leven treffend
demonstreert. Daar staat het foto
grafisch en cinematografisch mate
riaal, de apparatuur, de optiek, maar
daar staan ook de werken, welke
door mensengeest en mensenhand
met -behulp van dit materiaal, deze
apparatuur en deze optiek zijn tot
stand gebracht".
Tot de Prins zei de heer Becker,
dat de aanwezigheid van Zijne Ko
ninklijke Hoogheid „niet slechts ge
tuigt van uw alom bekende en zc
hoog gewaardeerde waarachtige be
langstelling voor Nederlands initia
tief, voor Nederlandse handel en Ne
derlandse industrie, maar in het bij
zonder ook van uw liefde voor die
schone inventie van het menselijke
vernuft, die wij fotografie en cine
matografie mogen noemen. Ik weet,
hoezeer u zelf een bekwaam en toe
gewijd amateur-fotograaf en cineast
zijt en dat Uwe Koninklijke Hoog
heid daarom deze tentoonstelling niet
slechts met belangstelling, maar ook
met begrip en deskundigheid zult
rondgaan en, naar ik hoop, bewon
deren".
Het bekende vogeltje kwam te
voorschijn in de vorm van zeven
duiven, die uit een voor de tentoon
stellingsruimtes opgestelde monster
camera kwamen fladderen, toen de
Prins de luchtdruksluiter ontsloot.
De prins en de genodigden maakten
vervolgens een rondgang over de
tentoonstelling, waar een indruk
wekkende hoeveelheid fotomateriaal
is uitgestald.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid Welter (K.N.P.) betreffende het
doen van persoonlijke aanvallen op
politieke tegenstanders in radio-uit
zendingen, heeft de heer Cals,
staats-secretaris van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, schriftelijk
het volgende antwoord gegeven:
De regering keurt niet goed, dat in
radio-uitzendingen persoonlijke aan
vallen worden gedaan op politieke
tegenstanders. Bij nauwkeurige ken
nisneming der tekst van de V.A.R.A.
uitzending „Op de korrel" van 26
Maart jl. blijkt echter, dat hierin
ROND DE
OUDE MOLEN
DEiZE vooravond-overpeinzing is
evenals een (bepaald soort rozij
nen „sun-kissed", gezoend door de
zon, die de inkt droogde bijna voor
de letters uit de pen gelekt waren.
Wij liggen te sdhrijven op het gras
veld van een molen-werf en boven
ons hoofd steekt zwart en scherp een
molenwiek in de blauwe lucht. Er
staan hier twee molens vlak bij el
kaar, als de beide apostelen Petrus
en Pauius, ieder predikend met een
kruis voor zich uit. Bij „Pauius"
woont een molenaar, maar „Pauius",
in zijn ruige rieten pelsmantel, wordt
zo'n beetje aan z'n lot overgelaten.
Daarom nemen we altijd na even,
de molenaar op „Pauius" gedag ge
wuifd te hebben onze toevlucht
tot Petrus en vallen aan zijn voeten
neer. Zo hardleers is een mens, dat
we steeds een paar boeken meenemen
als we ons op de Petrus-burcht te
rugtrekken, ofschoon we er nog nooit
toe gekomen zijn, er een regel te
lezen. Een Fransman, wiens naam
ons ontschoten is, heeft het ook on
dervonden: het Hollandse land met
zijn einder zonder einde, zo kalm als
de zee, zet de ziel tot nadenken. Zo
liggen we hier, in de luwte van Pe
trus en kijken in de groene verte en
luisteren naar de hemelsblauwe stilte.
En de oude Petrus houdt zijn enorme,
verweerde kruis iboven ons hoofd, om
ons te vermanen, dat het paradijs op
aarde nergens meer gevonden wordt.
Voorheen toen we nog jeugdig
waren kwam ons gemoed daar
tegen in opstand. Wie vindt het pret
tig aan erfzonde en hel te denken,
terwijl hij ligt te zonnen, en de zachte
geur van witte klaver een werke
lijk paradijselijke geur! uit het
gras wolkt? Zijn al die verhalen van
hel en duivel wel bestand tegen de
schone werkelijkheid van zomerzon
en groene weiden, van zuivere lucht
en peinzend water, van leeuiwerikken,
die jubelend uit de hemel vallen, eru
van bonte vlinders, dansend over de
zoete adem van de bloemen?
De ruige Petrus steekt zijn ver
weerde kruis op, om er aan te her
inneren, dat hij in onze feeën-wereld
met zijn hoofd omlaag een afschuwe
lijke dood wilde ondergaan. Hij stierf
met het hoofd als een molenwiek om-
jedraaid, omdat hij zich niet
waardig achtte te sterven als Chris
tus. En Christus! Hij was zo jong
en de wereld was zo schoon en veel
belovend
Als de einder nu maar een einde
had!
Maar de einder van Hollands vre
dig land dauwt weg in de troosteloze
bouwvallen en menselijke ruïne van
Duitslands vruchtbare golving en
breidt en verwijdt zich eindeloos in
de Russische steppen, verzadigd van
oorlogsbloed. Hoor! de doffe dreun
van bommenwerpers, ontelbaar als
een muggenzwerm. Hoor! de bange
fluistering van millioenen achter de
tralies van de kampen. Hoor! de uit
dagende propaganda tegen God en
Zijn Gezalfde. Er is geen God en de
aarde zij een paradijs
Oorlog en haat lijden en dood.
De duivel is een hoogmoedige
werkelijkheid in deze schone wer
kelijkheid. Hoe geurt de witte kla-
zo zoet!
i zon schijnt over goeden en
bozen, tot de maat der Gerechtigheid
is vervuld. Wat is de hemel blauw
en eindeloos stil!
Dan zal het teken van de' Verlos
sing branden aan het uitspansel.
Er wipt een roodstaart je op het mo-
lenkruis van „Petrus" en zingt een
vrolijk lied.
Twee werkelijkheden in één we
reld, in deze vreemde, zeer Vreemde
wereld, waarin het geheim der on
gerechtigheid reeds overwonnen is
door de nieuwe gerechtigheid van het
Kruis. Het kruis zal in zijn vernede
ring ten slotte zegepralen over de
hoogmoed, de hoogmoed van de erf
zonde, ingeblazen door de duivel.
Hoe diep in de put zouden we ge
raakt zijn onder het stralen van de
zomerzon, als „Petrus" en „Pauius"
niet een kruis droegen, het teken der
verlossing. Want als we niet geloof
den, dat de duivelse samenzwering,
waarmede het mensdom worstelt
vanaf de eerste zondeval, overwon
nen zal zijn in de herschepping van.
de aarde hoe zouden we dan zo
gerust en opgeruimd in de zon kun
nen liggen en luisteren naar de
stilte!
Maar nu weten we, opziend naar
het molenkruis, dat zwart afsteekt
in de blauwe hemel: God heeft de
wereld gered, omdat Hij de mens
heid bemint. En eens hopen we het
te beleven: het is alles opnieuw
„zeer goed".
MARIUS.
weliswaar scherpe critiek wordt ge
leverd op het optreden in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal van een
kamerlid, dat als politieke tegenstan
der van de radiospreker kan worden
beschouwd, doch niet, dat zulks ge
schiedde in de vorm van een aanval
op de persoon van de betrokkene.
Op een door de V.A.R.A. aan het be
trokken Kamerlid gedaan aanbod, in
een microfoongesprek zijn visie over
de gewraakte uitzending kenbaar te
maken, is door deze niet ingegaan.
Het radio-reglement van 1930 be
vatte in artikel 2, lid 2, een aantal
voorschriften, waaraan de uitzen
dingen moesten voldoen. Ten aanzien
van mededelingen van politieke aard
werd daarin bepaald, dat deze niet
anders mochten inhouden „dan een
stellige uiteenzetting, of toelichting
van politieke beginselen". Voornoem
de bepalingen van het radioregle
ment 1930 worden ingevolge artikel
7 van het tijdelijk telegraaf-, tele
foon- en radiobesluit sedert 28 Sep
tember 1944, buiten toepassing gela
ten. De regering is echter voornemens
in het nieuwe ontwerp-omroepwet
bepalingen ter zake op te nemen.
