Nieuwe gezichten in de Tweede Kamër
Wat de leiders ervan denken
Oud-minister Wijffels in K.V.P.-gelederen
PERSSTEMMEN OVER DE VERKIEZINGEN
Tweede Kamer-verkiezingen
in enige provincies
Stemmenpercentages en zeteltallen van 1918 tot 1952
r
DONDERDAG 26 JUNI 1952
DE LE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Onder de dertig thans gekozen
KVP-leden bevinden zich 23 zittende
leden. Voorts zijn gekozen de demis
sionaire staatssecretarissen mr. J. M.
L. Th. Cals en H. C. V. Moorman.
In de Kamer keren niet terug de
heren mr. F. J. F. M. van Thiel, dr
W. P. L. M. de Kort, mr. J. J. de
Haas, mej. A. H. Nolte, mr. E. G. M.
Roc\® ink, H. M. J. Dassen, B. J. Ver-
ho n, J. H. W. van Koeverden en
mr. F. J. H. Bachg.
Nieuwe verschijningen in de Ka
mer zijn voor de KVP de volgenden
Mr. Pieter Alfons Blaisse, die op
24 April 1911 te Amsterdam werd
geboren, heeft, nadat hij de lagere
school en het gymnasium doorlopen
had, rechten en economie gestudeerd.
Hij was achtereenvolgens werkzaam
als advocaat en procureur in de
hoofdstad, secretaris van de N.V. H.
Puvenbroek's Textielfabriek, secre
taris van de directie van de N.V. Phi
lips en secretaris van de Hoofdgroep
Industrie. Na de tweede wereldoor
log trad de heer Blaisse in overheids
dienst. Hij werd belast met de lei
ding van de afd. buitenlandse ban
del v. h. min. van ec. zaken. Kort
hierop volgde zijn benoeming tot
directeur van de buitenlandse econo
mische betrekkingen van het min.
van ec. zaken. In deze hoedanigheid
heeft de heer Blaisse aan tal van
economische en handelsbesprekingen
deelgenomen. Hij is tevens vice-
voorzitter van de programma-com.
van de O.E.E.C. In April 1952 heeft
hij zitting gehad in de delegatie, die
deelnam aan de conferentie voor de
agrarische intergratie. Verder maakte
hij deel uit van de delegaties bij de
besprekingen van het plan Schuman
en voor de Europese Defensie Ge
meenschap.
Ir. Cornells Johannes van Meel
werd 13 Februari 1903 te Oud- en
Nieuw-Gastel geboren. Hij bezocht
de H.B.S. te Bergen op Zoom en de
Landbouwhogeschool te Wageningen
en aanvaardde daarna de benoeming
van adj. secr. van de landbouw
crisis-organisatie van Noord-Brabant.
Achtereenvolgens was hij als direc
teur verbonden aan de gewestelijke
Tarwe-organisatie, Prov. v Inkoop-
Centrale Akkerbouwproducten en
het Prov. Aan- en Verkoopbureau
voor Akkerbouwproducten. De heer
Meel was wnd. burgemeester van
Hilvarenbeek en maakte deel uit
van de Ged. Staten van Noord-Bra
bant. Tevens was hij werkzaam als
voedselcommissaris voor Noord-Bra
bant. In 1946 werd de heer Meel be
noemd tot landbouwattaché bij de
Ned. amibassade te Parijs.
Mr. Karei Thomas Maria van Rijc-
kevorsel werd 27 Maart 1913 te Vught
geboren. Hij bezocht het gymnasium,
deed in 1935 notarieel staatsexamen
en behaalde in 1939 de titel van mr.
ïn de rechten. Hierna vestigde hij
zich als advocaat en trad jaren op als
plaatsvervangend-landsadvocaat.
Mej. dr. Anna de Waal werd 25
November 1906 te Culemiborg gebo
ren. Zij studeerde sociale geografie
te Utrecht en was van 1932 tot 1939
lerares te Bandoeng en Soeraibaja.
Na de oorlog aanvaardde zij de
functie van wetenschappelijk amb
tenaar aan het Geografisch Instituut
te Utrecht. Mej. De Waal is gemeen
teraadslid van laatstgenoemde plaats
en afdelingsbestuurslid van de KVP
aldaar. Tevens is zij presidente van
het R.K. Vrouwendispuut. In 1951
werd zij afgevaardigd naar de alge
mene vergadering vah de Ver. Na
ties te Parijs.
Ir. Franciscus Cornelis Marie Wijf
fels werd 10 April 1899 geboren. Hij
studeerde voor mijnbouwkundig in
genieur aan de Teahn. Hogeschool te
Delft alwaar hij in 1925 het inge
nieursexamen aflegde. De heer Wijf
fels is chef- van de dienst voor Re
search Mijnbouwkundige en Docu
mentatie geweest. Thans is hij hoofd
ingenieur van de staatsmijnen. Hij
heeft zitting gehad als minister van
sociale zaken en waterstaat in het
kabinet Gerbrandy te Londen van
Febr. 1945 tot de bevrijding. Tevens
is hij oud-voorzitter van de Mijn-
industrieraad te Heerlen. Ook is hij
curator van de Technische Hoge
school te Delft ,lid van de Radioraad,
lid van de Prov. Staten van Lim
burg en oud-gemeenteraadslid van
Brunssum. De heer Wijffels is oud
voorzitter van de Adelbert Ver. afd.
Heerlen en oud-adviseur van de
Alg. Kunstzijde Unie. In December
1945 vertegenwoordigde hij de Ned.
regering op de internationale mijn
bedrijf conferentie te Londen. Hij is
ridder in de orde van de Ned. Leeuw.
Nieuwe gezichten bij andere
partijen.
Onder de negen thans gekozen
C.H.U.-leden bevinden zich acht zit
tende leden. Voorts is gekozen de
demissionaire minister ir. C. Staf.
Onder de twaalf gekozen A.R.-
leden bevinden zich twaalf zittende
leden. Door het verlies van een zetel
keert in de Kamer niet terug de heer
H. J. W. A. Meijer ink.
j de V.V.D.-fractie bevinden zich
ze,en zittende leden. In de Kamer
keert niet terug mr. G. Vonk. Nieuwe
verschijningen in de Kamer voor de
WD zijn de heren mr. H. F. van
Leeuwen en H. J. Ankersmit.
Onder de zes thans gekozen leden
der CPN bevinden zich vier zittende
leden. In de Kamer keren niet terug
mevr. M. E. LipsOdinot en de he
ren J. Hoogcarspel, C. Borst en mr.
B. J. Stokvis. Nieuwe verschijningen
in de Kamer zijn de heren P. van
Staveren en J. F. Reuter.
De heer P. v. Staveren, die zich
wegens desertie in Indonesië in ge
vangenschap bevindt, zal waarschijn
lijk niet tot de Tweede Kamer wor
den toegelaten, omdat hij de daar
voor vereiste leeftijd nog niet heeft
bereikt.
Onder de dertig thans gekozen P.
v. d. A.-leden bevinden zich 21 zit
tende leden.
Voorts zijn gekozen de ministers
Drees, Joekes en Mansholt. In de
Kamer keren niet terug de heren G.
Boekhoven, R. van de Brug. Om zes
plaatsen zal worden geloot tussen
dertien candidaten. Dit zal moeten
gebeuren, wanneer in de volgende
week het centraal stembureau bij
eenkomt.
Deze candidaten zijn: dr. S. A.
Postumus, F. J. Goedhart, J. J. A.
Berger, mej. mr. J. Zeelenberg, mr.
Th. J. A. M. van Lier, J. Emmens,
D. Roemers, F. J. Kranenburg, mevr.
A. C. PloegPloeg, J. Blom, C. W.
van Wingerden, J. Bommer en C.
Egas.
Nieuwe afgevaardigde KNP.
Onder de twee thans gekozen KNP
leden bevindt zich het zittende lid
de heer Ch. J. I. M. Weiter. Nieuwe
verschijning in de Kamer is dr. M.
W. L. G. Lemaire.
Dr. mr. William Lodewijk Gerard
Lemaire werd 25 September 1907 te
Indramaju in Indonesië geboren. Na
de H.B.S. te hebben doorlopen deed
hij doctoraal examen in de rechten
en promoveerde in 1932 cum laude.
De heer Lemaire is secretaris-gene
raal van het departement van jus
titie te Batavia geweest en bekleedde
na de souvereiniteitsoverdracht tot
begin 1951 de functie van algemeen
adviseur van de minister van justitie
van Indonesië. Van 1946 tot 1951 was
hij hoogleraar aan de universiteit van
Indonesië. Hierna keerde hij naar
Nederland terug. Thans is hij be
stuurslid van de Indonesische Missie
vereniging te 's Gravenhage. De heer
Lemaire is officier in de Orde van
Oranje Nassau en ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw.
Winst P. v. d A. niet verwacht
Zodra de voorlopige uitslag van de
verkiezingen voor de Tweede Kamer
hedennacht bekend was, heeft het A.
N.P. zich in verbinding gesteld met
een aantal politieke persoonlijkheden,
om hun mening over het resultaat
van de stembusstrijd te vernemen.
Niet allen bleken in het nachtelijk
uur bereikbaar te zijn.
A.-R. had last van plinterpartij.
„Mijn maximum verwachting was
13 zetels maar in mijn hart ver
wachtte ik er twaalfzo vertelt dr.
J. Schouten, de A.-R -lijsttrekker. „U
moet niet vergeten, dat wij 25 a
30.000 stemmen aan het Gerefor-
meeid Politiek Verbond zijn kwijt ge
raakt en daarnaast hebben wij in ver
houding de meeste kiezers aan emi
gratie verleren. Op grond van de uit
slagen is te zien, dat deze verliezen,
waarvan de totale betekenis tijdens
de stembusstrijd niet goed te over
zien, doch wel te verwachten was, uit
anderen hoofde niet zijn goedge
maakt. Onze twaalfde zetel is een
restzetels. Ik kan niet zeggen, dat ik
ontevreden ben'aldus dr. Schouten.
Negatieve propaganda.
De heer H. W Tilanus, de voorzit
ter van de C.-H Tweede Kamerfrac
tie, verklaarde, dat hij dankbaar is
voor het resultaat, dat zijn partij bij
deze verkiezing heeft verkregen. Hij
was van oordeel, dat de P v. d. A.
haar winst voor een deel behaald
heeft ten koste van de C.P.Nterwijl
zij ook winst boekte in Noord-Bra
bant. De winst ten koste van de C.P.
N., achtte hij toe te juichen. In de
vooruitgang van V.V.D. en K.N.P.
zag hij een verschuiving in conser
vatieve richting.
Dat de K.V.P. verlies had te boe
ken betekent z.i., dat de actie-Duyn-
stee niet zonder betekenis is geweest.
Naar zijn oordeel duidt het er ook op,
dat men in sommige Rooms-Katholie-
ke kringen het samengaan met de P.
v d. A. niet kan kan nemen. Uit het
feit, dat de A.-R. is achteruitgegaan
en dat terwijl een zeer sterke propa
ganda van die zijde is gevoerd, zeide
de heer Tilanus af te leiden, dat ne
gatieve propaganda niet door ons
volk wordt gewaardeerd.
Angst aan twee kanten.
De heer mr. P. J. Oud, voorzitter
van de V.V.D.-fractie in de Tweede
Kamer, verzekerde voor de uitslag
der verkiezingen voor wat de V.V.D.
betreft zeer tevreden te zijn. Hij
zeide de indruk te hebbene dat de P.
v d. A. twee zetels van de C.P.N. en
waarschijnlijk één van de K.V.P.
heeft verworven. De Katholieke kie
zers, zo oordeelde hij, zijn naar twee
kanten angstig geworden. Eensdeels
zullen zij bevreesd zijn geweest, dat
de K.V.P. te veel zou gaan in de rich
ting van de heer Duynstee en ander
zijds zullen zij bezwaar hebben ge
had tegen het samengaan met de P.
v. d. A. De heer Oud meende, dat het
verlies van de K.V.P. en de winst van
de P. v. d. A. wel buiten de verwach
ting lagen In het bijzonder zeide hij
verheugd te zijn over het succes van
zijn gedachte met betrekking tot de
derde macht. s
N.I.P.O. was nep.
De heer G. Wagenaar, voorzitter der
C.P.N.-fractie gaf als zijn oordeel te
kennen, dat niet gesproken kan wor
den van een aardverschuiving, maar
toch wel van een aanzienlijke ver
schuiving. De winst van de P. v. d. A.
zeide de heer Wagenaar niet te heb
ben verwacht; z.i. hebben de K.N.P.
en de P. v. d. A. geprofiteerd van de
intensieve campagne, die tegen prof.
Romme is gevoerd. Het N.I.P.O. on
derzoek, aldus tenslotte de heer Wa
genaar, is een nep-onderzoek ge
weest, alleen de C.P.N. was goed ge
schat.
Ds. Zandt, de lijsttrekker van de
Staatkundig Gereformeerden, bleek
zeer verheugd over de verkiezingsre
sultaten. „Wij zijn 12000 stemmen
voruit gegaan, dat is een mooie
winst"
Weiter niet voldaan.
De heer C. H. Weiter, de voorzit
ter van de K.N.P. zeide dankbaar te
zijn voor de erkennig door het Ne
derlandse volk voor de arbeid gedu
rende vier jaar van een eenling in de
Kamer. Niet tevreden was hij over 't
f it, dat hij 2.8 pet. der stemmen be
haald hebbende slechts twee zetels
zal krijgen. Dat is z.i een der vele on
gunstige gevolgen van het stelsel der
Evenredige Vertegenwoordiging, dat
er toe meewerkt, dat de grote par
tijen aan een aantal restzetels wor
den geholpen. Ik ben dankbaar, zei
de hij, maar niet voldaan. Hij be
treurde de toeneming van het aan
tal stemmen op de P. v. d. A.
DE MENING IN INDONESIë.
In politieke kringen te Djakarta,
waar men het verloop van de verkie
zingen in Nederland met de grootste
aandacht heeft gevolgd, was men
Donderdag na het bekend worden van
de einduitslag, nog voorzichtig met
het trekken van conclusies uit het
verrassende verloop der stemming.
Wel meende men in Indonesische po
litieke kringen uit di nieuwe sterkte
verhoudingen te kunnen verwachten,
dat een te vormen regering een coa
litiekabinet zal moeten worden, mo
gelijk op breder basis dan de vorige
regeringen.
Men was niet pessimistisch met be
trekking tot de te verwachten hou
ding jegens Indonesië. Men hoopte
n.l., dat de Partij van de Arbeid als
een gevolg van haar winst, in de coa
litie haar opvattingen iets nadrukke
lijker zou kunnen doen gelden, ter
wijl anderzijds, door het afvloeien
van extreme invloeden uit de Katho
lieke Volkspartij naar de aanhang
van de heer Weiter, het politieke ge
drag van de K.V.P. gunstig zou kun
nen beinvloeden.
Hieraan werd toegevoegd, dat de
achteruitgang van de Anti-Revolu-
tionnairen en de vooruitgang van wat
men noemde „de partij van Stikker"
redenen zijn tot een voorzichtig op
timisme, aldus genoemde Indonesische
kringen.
De „Tijd" erkent:
De uilslag is, wat de K.V.P. aan
gaat, een ernstige slag. Niet al
leen heeft zij haar plaats als
grootste partij verloren zij 't dan
dat zij in de Kamers een gelijk
aantal zetels bezeat als de PvdA
maar haar positie als katholeke
eenheidspartij heeft een schok ge
kregen.
De katholieke kiezers, die gere
kend konden worden met de
groep-Steenberghe verbonden te
zijn, hebben blijkbaar in aanzien
lijk aantal niet het advies van die
groep gevolgd, dat na het accoord
met het bestuur der K.V.P. werd
gegeven, maar een ruim deel van
hen heeft zich achter Weiter ge
schaard. Aan de andere kant
heeft de onrust, door deze onver-
zoenlijken gewekt en in vele pu
blicaties verbreid, een deel der ka
tholieke arbeiders, niet in de laat
ste plaats in het Zuiden, tot de te
gengestelde stap gebracht en bij de
P. v. d. A. hun heil doen zoeken.
Zowel de propaganda van Weiter
als die van Vorrink, die katholieke
kiezers aanvuurden, orn hun me
ning in de K.V.P. tot gelding te
brengen door hun stem buiten de
K.V.P. te plaatsen, hebben succes
gehad.
De consequenties van deze stem
busuitslag zijn nog allerminst te
overzien Noch voor de kabinets
vorming, noch voor de K.V.P. op
zichzelf, die een uiterst kritische
periode tegemoet gaat.
De „Maasbode" echter verklaart
zonder blikken of blozen:
Voor de politieke voormannen
in ons katholieke volksdeel een
ernstige aanwijzing dat, wil men
ooit geraken tot herstel van de
door allen verlangde eenheid, de
bakens zullen moeten worden ver
zet voor wat betref^ een tijdiger,
soepeler en intensiever overleg
dan tot nu toe heeft plaats gehad.
Zonder twijfel zal er in de naaste
toekomst gelegenheid te ever zijn
om de betekenis van het gebeurde
volkomen tot klaarheid te brengen
en aan de eisen van meer prac-
tisch beleid te toetsen.
De Volkskrant „start" (prof. Rom
me):
Bij de overwinning van de P.v.
d.A. zinkt die van Weiter, overi
gens gebleven beneden zijn eigen
minimum om van welslagen te
kunnen spreken, in het niet. Daar
enboven is het een Pyrrhus-over-
winning. Hem komt intussen niet
de uitsluitende schuld toe van de
P.v.d. A. hoog te paard te hebben
gezet al is zijn verantwoorde
lijk ten deze een grote en een
zware.
Merkwaardig is, dat van de con
structieve partijen de beide verlie
zers zijn de rustigste regeringspar
tij der voorbije perode en de rus
tigste oppositie-partij, de K.V.P.
enerzijds en de Anti-Revolution-
nairen aan de andere kant.
Het artikel besluit:
Een teruggang als thans hebben
de katholieken in hun politieke
geschiedenis reeds eerder geboekt.
Die teruggang andermaal inhalen
is hun Nederlandse en hun katho
lieke plicht.
De Nieuwe Rotterdamse Courant
ziet nieuwe verschijnselen van door
braak.
De verstarring der partijverhou
dingen, waarover zo dikwerf ge
klaagd is, blijkt te zijn verbroken.
Onze politieke constellatie is op
drift geraakt, doch niemand kan
nog onderkennen, welke blijvende
tendenzen aanwezig zijn.
Het belangrijkste aspect van de
opgetreden verschuiving is wel dat
de Partij van de Arbeid in stern-
mental de grootste partij is gewor
den. De K.V.P. heeft haar leiden
de positie in dit opzicht voor het
eerst sinds de invoering van het
algemeen kiesrecht prijs moeten
geven. Dit socialistische succes
schrijven we in belangrijke mate
toe aan de persoon van de lijst
aanvoerder, dr. Drees.
Neemt men ook de teruggang
van de christelijk-historischen in
ogenschouw, dan moet worden
vastgesteld, dat juist de grote
christelijke partijen een veer heb
ben moeten laten. En dat ook de
protestantse partijen aan de P.v.d.
A. moeten hebben verloren. In
dien dit verschijnsel zich bij een
volgende verkiezing zou voortzet
ten, dan zou de „doorbraak", wel
ke de P.v.d.A. beoogde, zich toch
doorzetten en zou dus, zoals bo
ven gezegd, de politieke constella
tie met recht op drift zijn geraakt.
Het „Leidsch Dagblad" verwacht
een zeer moeilijke kabinetsformatie
en schrijft:
De tezamen de zgn. „derde
macht" vormende partijen, de A.R.,
C.H. en V.V.D. brengen het tot 30
zetels, doch gezien de afkerigheid
Der C.H. en A.R. van een dergelijke
combinatie, lijkt het al heel on
waarschijnlijk, dat deze tot stand
zal komen, afgezien nog van de
vraag of de K.V.P. bereid zou zijn
daarmede in zee te gaan. Immers
de grootste partij: de P.v.d.A. zou
daarmede in de oppositie worden
gedrongen en wij geloven voorals
nog niet, dat Romme c.s. hun part
nier van de afgelopen vier jaar zo
smadelijk in de steek zullen laten.
De mogelijkheid daartoe zou o.i.
heel wat groter zijn geweest, wan
neer niet de P.v.d.A., maar de K.
V.P. met enige zetels winst uit de
bus zou zijn gekomen
De „Nieuwe Haarlemsche Courant"
die in de afgelopen verkiezingstijd
geen vinger voor de K.V.P. heeft uit
gestoken en slechts de critiek diende:
De vraag rijst of men hier uit
moet concluderen, dat de princi
piële binding van de K.V.P. enigs
zins is losgewrikt in de richting van
een scherpere tegenstelling naar
sociaal-politieke maatstaven.
Daaraan koppelt zich tevens de
vraag in hoeverre de socialistische
wensdroom van de doorbraak daar
door een gevaarlijk begin van ver
werkelijking heeft gekregen. Dit
zou in hoge mate te betreuren zijn,
omdat de principiële verschillen op
deze wijze een bepaald ongewenste
kentering zouden hebben gekregen
in de richting van een groeiende
belangenstelling. Wat de winst van
de Partij-Weiter betreft achten wij
het gevaar hiervoor aanmerkelijk
geringer, omdat deze partij een
meer principieel uitgangspunt
heeft.
Het „Vrije Volk" jubelt, begrijpe
lijk, in alle toonaarden:
Er is sinds de bevrijding niet zo
veel gerechtvaardigde vreugde in
de rijen der socialisten geweest als
op de avond van de verkiezings
dag. In verreweg het grootste deel
van het land heeft de P.v.d.A. een
aanzienlijke stemmenwinst be
haald. Het aantal gemeenten, waar
zij de absolute meerderheid heeft,
is gestegen, in vele plaatsen is zij
van een kleine groep gegroeid tot
een kracht van betekenis, in ge
meenten, waar zij reeds een sterke
positie innam, heeft zij haar po
sitie verbeterd.
Het opmerkelijkste feit, dat door
de stemmencijfers aan het licht is
gebracht, is de kracht van de door
braak. Vooral in de overwegend
katholieke provincies, maar ook in
proteütants-christelijke delen van
het land is de winst van de P.v.d.A.
voor een deel behaald ten koste
van de KVP, de AR-partij en de
CHU.
Er valtrekt zich langzamerhand
een scheiding der geesten, die het
politieke beeld van ons land dui
delijker tevoorschijn doet komen
uit de mist der onpolitieke confes
sionele eenheden.
Voor dé toekomstige parlemen
taire periode is deze verhuizing
van grote betekenis. De krachts
inspanning, die door alle niet-so-
eialistische partijen is aangewend
om de P.v.d.A. terzijde te schuiven,
is vergeefs geweest. Een sterk ge
stegen aantal kiezers heeft nadruk
kelijk te verstaan gegeven, dat het
aan een socialistisch beleid de voor
keur geeft boven het afzwaaien
naar rechts. Vooral de K.V.P., die
haar teruggang mag beschouwen
als een ernstige waarschuwing,
mag zich dit voor gezegd houden.
De neiging van de heer Romme om
zich meer zorgen te maken over
de onrust op zijn rechterflank dan
over de ongerustheid in de kringen
der arbeiders en kleine zelfstandi
gen, heeft hem parten gespeeld.
Het concert op twee vleugels is
met een dissonant geëindigd.
Do onzekerheid der K.V.P.-po-
litiek zal nu plaats moeten maken
voor een hervatting vani de lijn
ener sociale politiek, die mede be
paald wordt door socialistisch in
zicht en waarop het conservatisme
geen invloed heeft.
PROVINCIE NOORD-BRABANT
Kieskringen 1 en 2
1948
1952
K.V.P.
433112
77,2
428.125
89.8
P. v. d. A.
58925
10,5
92.139
15.0
A.-R.
18467
3,3
17.598
2.9
C.-H.
14788
2,6
16.079
2.6
V.V.D.
8949
l.'i
12.163
2.0
C.P.N.
9299
1,7
7.794
1.3
S.G.P.
3887
0,7
4.069
0.7
Welter
10339
1,8
31.334
5.1
R. en V.
1.650
0.3
Soc. Unie
440
0.1
J. C. V.
G. P. V.
772
0.1
Midd. parti.
2097
0,4
919
0.1
Over. part.
884
0,2
560747 100 613.082 100
PROVINCIE GELDERLAND
Kieskringen 3 en 4
1948
1952
K.V.P.
168843
31,4
168.156
28.0
P. v. d. A.
134310
25,0 166.817
28.7
A.-R.
64758
12,0
62.171
10.7
C.-H.
74911
13,9
78.329
13.5
V.V.D.
44044
8,2
49.427
8.5
C.P.N.
16772
3,1
12.942
2.2
S.G.P.
22762
4,2
24.418
4.2
Weiter
6126
1,1
12.495
2.1
R. en V.
1.568
0.3
Soc. Unie
1.108
0.2
J. C. V.
585
n.l
G. P. V.
1.917
0.3
Midd. partij 2958
0,6
1.805
0.3
Over. part.
2889
0,5
538373 100 581.738 100
PROVINCIE ZUID-HOLLAND
PARTIJEN
1918
Stemmen-
1922
Stemmen-
1925
1929
1933
1937
1946
1948
1952
PARTIJEN
perc. Zetels
perc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
Proc. Zetels
A.-R. Partij
13.43
13
13.73
16
12.23
13
11.60
12
13.43
14
16.40
17
12.91
13
13.21
13
11.31
12
A.-R. Partii
C.-H. Unie
6.56
7
10.88
11
9.90
2.03
11
10.49
11
9.13
10
7.46
8
7.84
8
9.19
9
8.92
9
C.-H. Unie
St. Ger. Partij
0.39
0.91
1
2
2.27
3
2.51
3
1.94
2
2.14
2
2.37
2
2.42
2
St. Ger. Partij
Kath. Volkspartij 1)
30.03
30
29.86
32
28.63
30
29.64
30
27.87
28
28.84
31
30.81
32
31.04
32
28.67
30
Kath. Volkspartij 1)
S.D.A.P.
21.95
22
19.38
20
22.90
24
23.81
24
21.46
22
21.95
23
S.D.A.P.
Vrijz. Dem. Bond
5.27
5
4.59
5
6.07
7
6.18
7
5.08
6
5.90
6
Vrijz. Dem. Bond
Chr. Dem. Unie
0.79
1
0.79
0.45
0.38
1.03
1
2.09
2
Chr. Dem. Unie
P. v. d. A. 2)
(28.01
27)
(24.68
26)
(29.42
31)
(30.37
31)
(27.57
29)
(29.94
31)
28.31
29
25.60
27
28.97
30
P. v. d. A. 2)
Comm. Partij
2.31
2
1.83
2
1.19
1
2.00
2
3.18
4
335
3
10.56
10
7.74
8
6.16
6
Comm. Partij
Vrijheidsbond 3)
15.08
15
926
10
8.74
9
7.37
8
6.95
7
3.95
4
Vrijheidsbond 3)
P. v. d. Vrijheid
6.41
6
P. v. d. Vrijheid
V. V. D.
7.95
3
8.83
9
V. V. D.
K. N. P. (Weiter)
1.26
1
2.71
2
K. N. P. (Weiter)
Overige
4.19
5
8.84
3
6.58
3
6.26
3
9.36
5
8.12
4
1.02
1.64
2.01
Overige
Totaal
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Totaal
1) In de jaren 19181946 R.K. Staatspartij.
2) Voor de Partij van de Arbeid is voor de jaren 19181946 ter vergelijking
en Chr.-Dem. Unie, de drie groeperingen waaruit de Partij van de Arbeid
3) In 1918 diverse liberale groeperingen.
tussen haakjes vernfefcd de som der percentages en zeteltallen van de S.D.A.P., Vrij. Dem. Bond
in hoofdzaak is voortgekomen.
„Trouw"
Kieskringen 5, 6, 7 en 8
1948
1952
K.V.P.
219072
18,3 217.617
16.7
P. v. d. A.
367637
30,7 435.373
33.4
A.-R.
199977
16,7 188.061
14.4
C-H.
120614
10,1 129.013
9.9
V.V.D.
116756
9,7 146.322
112
C.P.N.
87481
7,3 74.887
5.8
S.G.P.
46653
3,9 52.756
4.1
Weiter
16140
1.3 32.711
2.5
R. en V.
4,085
0.3
Soc. Unie
5.620
0.4
J. C. V.
3.740
0.3
G. P. V.
5.820
0.5
Midd. partij 9827
0,8 6.508
0.5
Over. part
14879
1,2
1199036 100 1.302.566 100
PROVINCIE NOORD-HOLLAND
Kieskringen
9, 10 en 11
1948
1952
K.V.P.
222247
23,5 216.153
21.2
P. v. d. A.
276494
29,2 334.834
32.7
A.-R.
104969
11,1 98.073
9.6
C.-H.
50618
5,3 53.587
5.2
V.V.D.
92869
9,8 115.766
11.3
C.P.N.
164257
17,4 149.480
14.6
S.G.P.
4986
0,5 6.348
0.6
Weiter
10600
1,1 28.659
2.8
R. en V.
6.546
0.6
Soc. Unie
4.633
0.5
J C. V.
3.530
0.3
G. P. V.
2.813
0.3
Midd. partij 8136
0,9 3.009
0.3
Over. part
10906
1,2
946082 100 1.023.431 100
