S)e CöidóeSoti/fca/iit ZET EN TEGENZET Russen heffen wegversper ring weer op Lagerhuisdebat over Duitse herbewapening Onthulling van „Le Monde' ontmaskerd Eisenhower in Londen Frankrijk pakt straffer aan Europees leger bijna in kannen en kruiken DONDERDAG 15 MEI 1952 43ste JAARGANG No. 12588 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 de drie HET ANTWOORD van Westelijke mogendheden aan Moskou inzake Duitsland heeft de Russische propaganda, welke dui- mendik op het voorstel van het Kremlin lag, vrij aardig gepareerd. Rusland had zoals men zich herinneren zal toen het Europese leger wat gestalte begon aan te ne men en het ernaar uitzag, dat West- Duitsland inderdaad een Westelijke koers zou gaan varen, het voorstel gelanceerd om de Duitse kwestie nog eens op een Viermogendhedencon- ferentie te gaan bepraten. Het liet daarbij uitkomen, dat naar zijn me ning de kwstie best zó kan worden cpgelost, dat een herenigd Duitsland het resultaat zou zijn, want het vre desverdrag behoorde z.i. onderte kend te worden door een regering, v/elke geheel Duitsland vertegen woordigde. Deze regering zou dan eerst gekozen kunnen worden in een vrije verkiezing. Ofschoon het Westen er 0 geen ogenblik aan twijfelde, dat dit voorstel propaganda was zonder meer, was het niettemin een handige zet van het Kremlin, want voor de Duitsers glinsterde het lokaas van een herenigd Duitsland te mooi om het zonder meer van de hand te wijzen. Maar, zei de Russische rattenvan ger, willen jullie al dat moois krij gen, dan moeten jullie beloven, geen militair bondgenootschap aan te gaan. En hier kwam vrij openlijk de ware aard van het Russische voor stel aan de dag; het was bedoeld om de Westduitsers af te houden van een deelneming aan het Westerse defensiestelsel. Goed, zeggen nu de Westelijke mogendheden, wij willen gaan pra ten, maar dan moet er eerst een in vrijheid gekozen Duitse regering zijn en om te weten, of dat mogelijk is, moet er voordien door een onpartij dige instantie onderzocht worden of de voorwaarden voor werkelijk vrije verkiezingen aanwezig zijn. De kern van de hele kwestie wordt dus: zullen de Russen toelaten, dat er in Oost-Duitsland inderdaad vrije verkiezingen worden gehouden en zullen zij de mogelijkheid daartoe door een onpartijdige beoordelaar laten controleren? Wij moeten het nog zien voor wij dat geloven. Maar als de Russen daar niet op ingaan, is het voor een ieder duide lijk, dat zij indertijd geen serieus bedoelde voorstellen hebben gedaan. Zij zullen nu kleur moeten beken nen. Het doel, dat zij met hun voorstel hebben trachten te bereiken, zal hun evenwel ontgaan, want het Westen zet alles op 'haren en snaren om het complex van verdragen met West- Duitsland nog deze maand onderte- .kend te krijgen. En het ziet er naar de ,.speldeprikken" der Russen in uit, dat het hun lukken zal, ondanks Berlijn en de dreigementen van Walt ter Ulbricht. Het antwoord der Westelijke mo gendheden merkt in verband daar mee op, dat het ongetwijfeld de be doeling van het vredesverdrag is Duitsland weer onafhankelijk te ma ken en een onafhankelijk land kan men moeilijk verbieden zich aan te sluiten bij vredelievende verdragen, zoals bijv. de Europese Verdedi- gings Gemeenschap. Dat lijkt voor iedereen redelijke taal, maar wij voorzien, dat juist Adenauers ondertekening van de verdragen met het Westen door Mos kou zal worden aangegrepen om het voorstel van vrije verkiezingen van de baan te^gchuiven, onder het voor wendsel, dat onder dergelijke om standigheden geen gezamenlijke ver kiezingen mogelijk zijn. Het Westen neemt dan immers een agressieve houding tegen het Oosten aan en West-Duitsland heeft zich dan laten opzetten tegen Oost-Duitsland! Mos kou wilde wel, maar de saboteurs zitten in 'het Westen. Zo draait men de wereld een rad voor de ogen. Agitatie-gevaar groter dan blokkade-gevaar Onverwacht hebben de Russen gisteravond halfzes weer een Amerikaanse patrouille toegelaten tot de weg van Berlijn naar Helmstedt en daarmede hun zeven dagen oude verbod voor geallieerde patrouilleritten langs deze heirbaan opgeheven. Het einde van deze „kleine blokkade" kwam kort na een bezoek van de drie Westelijke commandanten van Berlijn aan het Rus sische hoofdkwartier te Potsdam. Amerikaanse woordvoerders zeiden, de indruk te hebben, dat de Russische beperkingen iets hadden uit te staan met een vertraging in het afgeven en verstrekken van nieuwe papieren. munisten hebben tegen Vrijdag een massademonstratie, ter herdenking van de „slachtoffers der Westduitse terreur" georganiseerd, op 800 meter van de grens met de Westelijke sec toren. Indien zich bij deze betoging grensincidenten zouden voordoen, die tot schietpartijen zouden leiden, acht men de kans op nieuwe maat regelen tegen West-Berlijn niet denk beeldig. Eenheden van de Oostduitse volks- politie sloten gisteren de grens met de Amerikaanse sector over een lengte van 10 km af. Terwijl de stadscommandanten nog te Potsdam vertoefden, stak mi nister Acheson te Washington de be zorgde Berlijners een hart onder de riem dooi te verklagen, dat de Ver. Staten vastbesloten zijn de positie der Westelijke mogendheden in West-Berlijn te handhaven, en de bevolking van de stad, evenals die van West-Duitsland, te beschermen. Acheson's woorden uitgespro ken op zijn wekelijkse persconferen tie werden te Washington uitge legd als een indirecte waarschu wing aan de Sovjet-Unie. „Iedereen, de Sovjet-Unie inbegrepen", zo zei hij letterlijk, „moet goed begrijpen, dat wij ons niet uit Berlijn laten verdringen". De minister voegde aan deze ver klaring nog toe, dat de Ver. Staten een „dringend onderzoek" instellen naar de Russische maatregelen tegen de geallieerde patrouilles op de weg van Helmstedt naar West-Brlijn. En over de dreigementen van de Oostduitse vice-premier Ulbricht, welke hij als „enigszins oorlogszuch tig klinkend" bestempelde, zei de minister, dat de Amerikaanse rege ring daar ,,wel degelijk'" nota van heeft genomen. „Dit alles schijnt mij de keerzijde toe van de „vrede-en-eenheid-munt" welke aan de Russisch-communisti- sche kant wordt opgehouden", zo zei Acheson grimmig. „De Ver. Staten beschouwen al deze woorden en da den als een zeer ernstige zaak". Vrees voor onlusten Ondanks de jongste serie Russische „speldeprikken" verklaarden geal lieerde en Westberlijnse functiona- rissèn, dat zij een nieuwe blokkade van West-Berlijn niet waarschijnlijk achten. Wel vreest men ongeregeldheden, indien de agitatie-spanning over de schietpartij van Zondag te Essen r.iet afneemt. De Oost-Berlijnse com- RiddeAi uan de Weg,: Waketi tegen Ro-iM.and NOG STRUBBELINGEN. Gewapende Russiscne wachten te Berlijn hebben vandaag weer een patrouille-auto van de Amerikaanse militaire politie, die de autoweg van Eerlijn naar Helmstedt wilde oprij den, aangehouden en teruggezonden. Vrlgens geallieerde functionarissen in Berlijn worden geallieerde patrouil les van Helmstedt naar Berlijn wel doorgelaten Woensdagavond hadden de Russen een patrouille-jeep van dc Amerika nen toegestaan van Berlijn naar 'West-Duitsland te rijder, nadat drie westelijke geallieerde officieren zich naai het Sowj et-Russische leger- hoofdkwart:er te Potsdam hadden begeven om de Russische maatrege len te bespreken De Brits-Amerikaanse patrouilles hebben voornamelijk tot taak geal lieerde civiele automobilisten, die op de 160 km. lange autoweg pech krij ger. te helpen, daar zij in geen geval de v/eg mogen verlaten. De A.N.W.B.-wegenwacht krijgt er een nieuwe taak bij. Voortaan zullen de „ridders van de weg" in samenwerking met de bosbrandweer op ver schillende plaatsen langs de grote wegen in de Stichtse Lustwarande en op de Veluwe waarschuwen tegen bosbrandgevaar .Deze op paaltjes bevestigde borden zijn door de A. N. W. B. zo geconstrueerd, dat de Wegenwacht de waarschuwing „BOSBRANDGEVAAR" direct kan voordraaien als de aan houdende droogte aangezegd wordt dat het gevaar voor bosbrand niet denk beeldig is. Ook de Wegenwachtmotoren worden dan onmiddellijk van een zelfde waarschuwingsbord voorzien. Gehoopt wordt het uitbreken van bos branden, die zo gemakkelijk door een onvoorzichtigheid veroorzaakt kun- uen worden, te voorkomen. Labour wil weer verkiezingen In het Engelse Lagerhuis is W-oensdag een debat gehouden over Europese aangelegenheden. Bij de opening van het debat verklaarde de minister van buitenlandse zaken, Eden, dat elke poging, nieuwe belangrijke voorwaarden voor de herbewapening van Duitsland te stellen, de kans op overeenkomst zou vernietigen. De leiders van de Labourpartij hadden verklaard, dat in West-Duitsland nieuwe verkiezingen zouden moeten worden gehouden, voordat de DuitserS worden herbewapend. „Het zou op dit ogenblik zeer noodlottig voor Engeland zijn, een dergelijk voorstel aan de andere Ned. kloosterzusters mogen Tsj. Slowakije niet uit In de Oostenrijkse „Katholieke Nieuwsbrief" van Woensdag wordt gemeld, dat tien kloosterzusters, le den van de Carmelietenorde van het Hart Van Jezus, die naar het te Sit- tard, in Nederland, gevestigde hoofd kwartier van hun Orde willen terug keren, geen uitreisvisa der Tsjecho- Slowaakse autoriteiten hebben kun nen krijgen. De tien religieuzen wa ren tot voor een jaar werkzaam op een bewaarschool voor kinderen te Krupka. Zij zijn toen naar een con centratiekamp te Bila Voda overge bracht. Gemeld wordt, dat zij thans in fabrieken en op boerderijen wer ken. Nader wordt gemeld, dat bij infor matie in Sittard is gebleken, dat het hier geen Nederlandse maar Tsjecho- Slowaakse kloosterzusters betreft. Reeds een jaar lang wordt getracht deze zusters naar Nederland te laten overkomen, tot nu toe echter zonder resultaat. Se Medeitandóe ZuiueünduöHie Dezer dagen maakt een groep landbouwjournalisten een pers-excursie langs Nederlandse zuivelbedrijven in alle delen van ons land. Als voorbeeld tot welk peil van hygiëne en efficiency men gekomen is in de Coöperatieve Zuivelindustrie, zien wij hier een interieur van een melkfabriek. Het vullen der melkflessen gaat automatisch. „Rapport" stamt uit tijdschrift-artikel Het laat zich aanzien, dat een Nederlands dagblad de of althans een bron heeft ontdekt van het zogenaamde rapport van de Amerikaanse admi raal Fechteler, dat de vorige week werd gepubliceerd door het neutralisti- sche Franse blad „Le Monde". Deze sensationele publicatie heeft allerwe gen opzien gebaard, omdat zij het vertrouwen kan schokken in Amerjka's wil om Europa te verdedigen en zijn vermogen om de vrede te bewaren. Het stuk zou door admiraal Fechteler geschreven zijn tussen 10 en 17 Januari 1952. Fechteler heeft het intussen ontkend. Wel zou hij de archieven laten nazoeken, of er iets was dat er op leek. Op de redactie van „Le Monde" zelf heerste over het geval geen eenstemmigheid. De politieke hoofdartikelen schrijver-binnenland, Roure, nam ontslag, omdat hij de publicatie onver antwoord achtte en de herkomst van het stuk niet vertrouwde. Het socialis tische blad „Le Populaire" stelde voor om een journalisten-commissie te laten onderzoeken, waarom de hoofdredacteur-directeur van „Le Monde" het document betrouwbaar achtte. Maar men stond nog steeds voor een raadsel. GESCHREVEN IN SEPT. 1950. Een redacteur van het „Algemeen Handelsblad" nu herinnerde zich een artikel van soortgelijke strekking, ge- Terreur op West Java Drie autobussen, twee in het Che- ribonse en een in de buurt van Tasik- malaja, werden in de afgelopen da gen aangehouden door in hinderlaag liggende terroristen. In het ene geval werden twee reizgiers gedood, in het andere geval werd de bus in brand gestoken en in beide gevallen wer den de passagiers beroofd. In het Cheribonse werd de desa Keringsa door een bende terroristen in brand gestoken, waarbij in totaal 125 woningen afbrandden en vijf desabewoners in de vlammen om kwamen. De materiële schade hier bij wordt geschat op een kwart mil- lioen rupiahs. WANORDELIJKHEDEN IN ALGIERS. Te Orleansville, in West-Algiers, hebben wanordelijkheden plaats ge vonden. Zes a zevenhonderd demon strerende jongens van vijftien a twin tig jaar, die met stokken en sikkels waren bewapend, verzetten zich te gen de politie. Zij bekogelden de po litiemannen met stenen. Deze losten eerst waarschuwingsschoten in de lucht, doch toen dit niet hielp werd met scherp geschoten. Twee demon stranten werden dodelijk en een der de ernstig gewond. De politie kreeg hulp van mobiele garde en de beto gers werden verspreid. De demonstratie was georganiseerd ter gelegenheid van de aankomst in Orleansville van Messali Hadj, lei der van de „Beweging voor de over winning der democratische vrijhe den" (de Algierse nationalistische partij). Messali Hadj is na de bot sing tussen betogers en politie gear resteerd. titeld „Sea of Decision" vani de hand van commander Anthony Talerico (U.S. Navy) en voorkomend in de Proceerings van September 1950 van het Ü.V. Naval Institute. Het „Algemeen Handelsblad" schrijft: „De tekst is op vele plaatsen let terlijk overgenomen, soms enigszins pasklaar gemaakt, en verder door aanvullingen actueler geworden. Wij stellen hieronder een deel vani de tekst van de „Monde" en het corres ponderende deel van het artikel uit de Proceedings naast elkaar, maar wijzen er op, dat de opsteller van het zogenaamde rapport-Fechteler wel gebruik heeft gemaakt van dit arti kel van een Amerikaans zeeofficier, doch door toevoegingen een wijdere strekking heeft gegeven aan het ge westelijke landen te doen", aldus Eden. „Een dergelijk voorstel, door het hoofdbestuur van de Labourpar tij gedaan, zou neerkomen op het sa boteren van al het werk, dat jaren lang voor de opbouw van de defensie van Europa is verricht. Het zou be tekenen, dat de zaak voor onbepaalde tijd wordt tegengehouden en voor de herfst of de winter van het volgende jaar niet zou kunnen worden onder tekend. De huidige Duitse regering is ten volle gerechtigd namens de be volking van de federale republiek te spreken evenals iedere andere op de mocratische wijze gekozen regering". Het voor de opbouw van de Euro pese defensie verrichte werk heeft invloed gehad op de politiek van de Sowj et-Unie, zo ging Eden voort. „Ongetwijfeld beginnen zich resul taten van onze politiek af te teke nen. De laatste Sowj et-Russische stappen moeten nauwkeurig worden onderzocht en overwogen. Misschien wijzen zij op een verandering ini de Sowj et-politiek en spreekt er een verlangen uit naar een regeling op sommige punten", aldus Eden. Generaal Eisenhower is vandaag, vergezeld van zijn echtgenote, te Lon den aangekomen; hij brengt een af scheidsbezoek van twee dagen aan Groot-Brittannië. De generaal zou vandaag het noenmaal met koningin Elizabeth en het avondeten met pre mier Churchill gebruiken. Eisenho wer en echtgenote zullen ook door de koningin-moeder en door koningin Mary worden ontvangen. Naar functionarissen van het Ame rikaanse ministerie van defensie me dedelen, zijn aan generaal Eisenho wer de officiële orders uitgevaar digd om naar de Verenigde Staten te rug te keren. Dit zal waarschijnlijk eind Mei of begin Juni geschieden. De generaal zal officieel ter be schikking van de stafchef van het le ger te Washington staan, doch zal zonder speciale opdracht te New York worden gestationneerod, even als indertijd generaal Mac Arthur. In feite kan de generaal dan weer het presidentschap van de Columbia universiteit op zich nemen, welke post hij bekleedde, toen hij in Euro pa werd benoemd. Nieuw bewindop Koje Er waait een nieuwe wind in het geallieerde krijgsgevangenenkamp op het eiland Koje. Generaal Hayden Boutner, de derde commandant in successie na de tijdelijk door de ge vangenen gegijzelde generaal Dodd en zijn opvolger Colson, kwam gis termorgen vroeg op het eiland aan en riep binnen een kwartier de kamp leiders voor een vergadering bijeen. Vervolgens inspecteerde hij de nieu we veiligheidsmaatregelen, die een herhaling van het gebeurde met Dodd moeten verhinderen. Tanks zijn nog steeds bij het kamp geconcentreerd. Uit Tokio bracht generaal Van Fleet, de commandant van het Ame- rikanse Achtste leger, per vliegtuig een kort bezoek aan het kamp, om zich persoonlijk op de hoogte te stel len van de door Boutner getroffen maatregelen. De opperbevelhebber der VN- strijdkrachten in Korea, generaal Mark Clark heeft Donderdag het „accoord, dat de vorige commandant van het krijgsgevangenenkamp op Koje, brigade-generaal Colson, met de communistische gevangenen had gesloten, geheel gedesavoueerd. Colsons nota aan de communisten „heeft geen enkele waarde", aldus de verklaring. „Generaal Colsons be voegdheid om met de communisten te onderhandelen hield niet de bevoegd heid in om ook maar één enkele van dc gemene en valse klachten, waar op de communisten hun eisen grond vestten, te aanvaarden. Uit een on derzoek is gebleken, dat de hele zaak zorgvuldig was voorbereid om pro paganda te maken, teneinde de krijgs- gevangenenkwestic te Panmoendjon te benevelen", aldus de verklaring van generaal Clark. Huisarrest voor Bey van Tunis? Een langdurig bezoek van de Franse resident-generaal in Tunis, de Hzute- clocque en van de Franse militaire bevelhebber, generaal Garbay aan de Bey van Tunis, is aanleiding geweest tot het gerucht, dat de Bey onder huis arrest zou zijn gesteld, zijn Arabische lijfwacht door Franse troepen zou zijn vervangen, en dat ook twee van zijn kinderen, kroonprins Chadly en prinses Zakia in hun bewegingsvrijheid beperkt zouden zijn. Dit is later door een Franse woord voerder met kracht tegengesproken, maar hij deelde wel mede, dat er in antwoord op de recente bomaansla gen Dinsdag werden vijf mensen gedood door een bom in het hoofd postkantoor van Tunis en gisteren V.TW* t werden drie personen door een an- heel, waardoor dit de nadruk legt op dere bomexplosie gewond stren het prijsgeven van Europa. Overigens ^exe maatregelen genomen zouden zijn tal van termen en zinsneden ge- worden ter handhaving van de vei- lijk aan die van bedoeld artikel". I hgheid. Volgende week ondertekening Naar het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken gisteravond be kend maakte, zullen de ministers van Buitenlandse Zaken der zes landen, die de Europese Defensie Gemeen schap gaan vormen, Maandag te Pa rijs de laatste hand leggen aan het verdrag voor het Europese leger, dat vorige week door de vertegenwoordi gers der ministers reeds is gepara feerd. Kort tevoren had een woordvoer der van dit ministerie verklaard, dat de zes ministers (van Frankrijk, Ita lië, West-Duitsland en de Benelux) pas dan bijeen zouden komen, wanneer de onderhandelingen te Bonn over het Westduitse „vredescontract" dat de bezetting van West-Duitsland zal doen beëindigen voltooid zijn. Over dit „vredescontract", waarover bondskanselier Adenauer reeds ge ruime tijd met de Westelijke Hoge Commisarissen in Duitsland onder handelt, is in de nacht van Dinsdag op Woensdag nog een speciale nach telijke zitting gehouden, waarin Ade nauer gedaan kreeg, dat de geallieer den alsnog een aantal wijzigingen in het ontwerpverdrag aanbrachten zulks op verzoek van de regerings partijen. Zoals de stand van zaken thans is, verwacht men, dat het verdrag voor het Europese leger en het „vredes contract" tussen West-Duitsland en de Westelijke Drie ondertekend zullen worden in het weekeinde van 24—26 Me; De Hauteclocque zou de Bey een boodschap van de Franse regering hebben overhandigd, waarin zou zijn aangedrongen op het afkondigen van de verscherpte staat van beleg, welke de Fransen noodzakelijk achten, nu de extremisten onder de nationalis ten zich meer en meer roeren. Te Parijs heeft de minister van Buitenlandse Zaken, Robert- Schu- man, het Franse kabinet van de jongste ontwikkelingen op de hoogte gesteld. Het kabinet heeft besloten te verzoeken een voor a.s. Dinsdag op de agenda van de Assemblée ge plaatst debat over Tunis uit te stel len of het zeer kort te houden. BEGRAFENIS BARON MICHIELS VAN VERDUYNEN. De teraardbestelling van mr. E. F. M. J. baron Michiels van Verduy- nen, voormalig Nederlands ambassa deur te Londen, die Dinsdag over leed, zal waarschijnlijk Zaterdag ochtend te Wassenaar geschieden, al dus wordt uit gewoonlijk welingelich te bron vernomen. Men verwacht, dat het stoffelijk overschot, hetwelk in een familie graf zal worden bijgezet, Vrijdagmid dag per vliegtuig naar Nederland wordt overgebracht. Slamdtje Leer harde tijden met nog harder wil en grotere vastberadenheid on der de ogen te zien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1