3)e C<2icbe(Soi4^cmt
De koningin thans in Canada
Koningin vloog
naar Canada
Ter geruststelling van Franse
bezorgdheid
Gevangenisoproer
Wat Duitse getuigen zeggen
Zestienduizend walvissen
sneuvelden
DINSDAG 22 APRIL 1952
43ste JAARGANG No. 12568
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. innd., f 6.p. kwart. Franco p. p. i 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
STEMMEN
UIT DE WEST
over de RT.C. met de West spra
ken wij de hoop uit, dat men zich
op deze conferentie aan de grote lijn
zou vasthouden en zich niet zou
verliezen in allerlei pietluttige de
tails, die de zaak alleen maar zou
den kunnen verwarren.
Als men de berichten hoort van
de conferentie zelf, verkeert men in
de sectievergaderingen, die er tot nu
toe alleen nog maar zijn geweest
nog steeds in het stadium der ver
kenning. Maar aan het einde van
deze week zou er weer een plenaire
vergadering worden gehouden, waar
op de resultaten der sectievergade
ringen aan een bespreking zouden
worden onderworpen. Men is dus
nog bezig aan de algemene lijn, maar
men steekt het in kringen van de
West niet onder stoelen of banken
dat in tweede lezing zal worden be
gonnen met een bespreking van de
details en dan zal de zaak wel wat
moeilijker komen te staan. Een ge
lukkig symptoom is het, dat het
werkstuk, waarop nogal critiek is
geleverd, als basis voor de bespre
kingen in feite niet zoveel moeiijk-
heden schijnt op te leveren en van
die zijde zal men dus nog moeten
afwachten wat de verdere bespre
kingen zullen brengen.
Intussen zijn er echter reeds hier
èn in de West verontrustende
stemmen opgegaan. De „Democraat",
het orgaan van de democratische
partij in de Nederlandse Antillen
heeft een wel zeer opzienbarend ar
tikel gepubliceerd. Als wij zeggen
opzienbarend, dan geldt dit mis
schien niet voor hen, die de politie
ke verhoudingen in de Nederlandse
Antillen beter kennen. Dit opgewon
den artikel, want dat is het, acht de
hele toon van het werkstuk domweg
koloniaal en dus onaanvaardbaar.
Er is volgens dat blad geen sprake
van een geest van gelijkwaardig
heid, omdat het werkstuk „alleen de
plaatsen regelt, waar Suriname en
de Nederlandse Antillen op Zon- en
Feestdagen binnen het Koninkrijk
mogen treden". „Nederland,
schrijft het, blijft onwrikbaar het
Koninkrijk. Nu heeft het blad zelf
wel aangevoeld, dat de eis, want
daarop komt het in feite neer, om
de Antillen en Suriname ook mee te
laten beslissen in Nederlandse aan
gelegenheden, op zijn minst geno
men een teken is van lichtelijke
zelfoverschatting, waar het schrijft,
dat „wij niet naast onze schoenen lo
pen van zelfoverschatting".
Als Nederland een land van hon
derdduizend inwoners en een van
tweehonderd dertig duizend inwo
ners autonomie geeft in de eigen in
terne aangelegenheden en de ge
meenschappelijke belangen gezamen-
zijn en in hun hele ontwikkeling nog
op Nederland zijn aangewezen. Dit
geldt voor Suriname wel heel sterk,
k een hier te lande opgericht
initiatief-comité „Anti-werkstuk
ter R.T.C.", zoals het zeer onwel
luidend heet, heeft nu tijdens de
conferentie van zich doen spreken.
Het eist voor Suriname de Domi
nion Status als »,een rechtvaardige
Het Surinaamse volk zou zijn
rechten op karaktervolle wijze wil
len verdedigen „al zou het uiterste
middel wapengeweld moeten zijn".
Ziezo, nu weten wij het. Maar als
het manifest dan „om de delicate
toestand van het Rijk het Indonesi
sche voorbeeld maar niet aanhaalt,
maar daar een streep onder zet",
dan vraagt men zich toch af of er
met zulk een gedachtengang nog wel
samen te redeneren valt. Vooral als
dan Willem van Oranje er ook nog
aan te pas komt.
Het lijkt ons beter het Indonesi
sche voorbeeld maar wel aan te ha
len. Internationale machten hebben
ons kleine land toen gedwongen te
doen wat wij deden met het gevolg,
dat een volk souvereiniteit kreeg op
een ogenblik, waarop het daarvoor
nog niet rijp was. Op een ogenblik,
dat heel deze souvereiniteit alleen
nog maar was gebaseerd op senti
menten, waarvan vele Nederlanders
in .Indonesië, mensen, die hebben
meegeholpen daar de welvaart te
brengen, nu de kwade gevolgen on
dervinden. Dat zijn de kwade ge
volgen door uitzetting uit hun amb
ten, overvallen op Nederlandse be
zittingen, het gevangen houden van
Nederlanders en het vermoorden
van Nederlandse mannen en vrou
wen op de ondernemingen, een ver
schijnsel, dat nog geregeld plaats
vindt.
Als Indonesië toen niet de souve
reiniteit over het eigen gebied zou
hebben verkregen, zou het deze
hoogstens over tien jaar toch heb
ben gekregen. Maar dan na een
zorgvuldige voorbereiding, na een
zorgvuldige opleiding van Indone
siërs zelf in de ambten, waar men
hen direct zou nodig hebben. Dan
had men niet met het gevaar geze
ten van allerlei communistische
woelingen, waarvoor het land bij
zulk een plotselinge souvereiniteits-
overdrecht wel uiterst gevoelig
moest zijn.
Ziet dit Surinaamse comité niet in,
dat het in haar land dezelfde kant
zou opgaan, omdat het zelf nog niet
voldoende krachten oplevert voer
een bestuur, dat een zo kleine natie
vooral op defensief en buitenlands
terrein de grootste moeilijkheden
zou brengen?
Mogelijk zullen Amerika en En
geland het nu wél inzien.
Én hopelijk zullen de delegaties,
die nu aan het onderhandelen zijn
niet van zelfoverschatting naast
hun schoenen lopen, maar r^ërl en
I verstandig de toekomst van hun
eigen gebied in het oog houden.
Speciale garantie van Engeland en Amerika
Naar Reuter's correspondent Harold King in officiële kringen te Parijs ver
neemt, is een ontwerp-overeenkomst opgesteld, waarin Engeland en Ame
rika aan Frankrijk een speciale steun beloven voor het geval een der zes
aan de Europese defensiegemeenschap (E.D.G.) deelnemende landen zich
daaruit zou terugtrekken. Nog deze week zuMen tussen Britse, Amerikaanse
en Franse autoriteiten besprekingen beginnen over deze garantie, die ken
nelijk bedoeld is om de Franse vrees voor een herleving van een Duits
nationaal leger weg te nemen.
zal mogen herbewapenen, maar het
stelde daarbij als voorwaarde, dat
deze herbewapening zou geschieden
onder internationale controle, door
middel van het voorgestelde Euro
pese leger. Deze controle zou een
soort van garantie vormen tegen een
heroprichting van een onafhanke
lijks Duits nationaal leger, maar er
is nog geen waarborg dat een een
maal bewapend Duitsland zich niet
onder bepaalde omstandigheden uit
de E.D.G. zou terugtrekken.
Daarom acht men in gezaghebben
de Franse kringen zekere Britse en
Amerikaanse stappen tegen een
eventueel uittreden van Duitsland
uit deze E.D.G. als een militaire
noodzaak en bovendien als een po
litieke voorwaarde om het verdrag
voor een Europees leger door de Na
tionale Vergadering geratificeerd te
krijgen.
Frankrijk is er zich van bewust,
aldus King, dat het voor het Ameri
kaanse Congres zeer moeilijk zal zijn,
te stemmen voor een velomlijnde
garantie, maar de „belofte van steun"
zou de vorm kunnen krijgen van een
soort „bereidverklaring" door de pre
sident. Wat Engeland betreft, hoopt
men in Franse kringen, dat de be
lofte van -steun door het parlement
geratificeerd zal worden.
De Britse minister van buitenland
se zaken, Anthony Eden, heeft in het
Lagerhuis bekendgemaakt, dat de
Britse minister van defensie, veld
maarschalk Lord Alexander, binnen
kort met zijn Franse ambtgenoot,
Réné Pleven, een onderhoud zal heb
ben over de vraag, hoe de Britse
strijdkrachten op het vasteland bij
de Europese Verdedigingsgemeen
schap kunnen worden ingeschakeld.
Eden zei, dat de Britse regering nauw
overleg wil plegen over zaken van
gemeenschappelijk belang. Hoewel
Engeland zich niet in feite bij de E.
V.G. kan aansluiten, tonen de voor
stellen, die de Engelse regering heeft
gedaan om de Raad van Europa met
de E.V.G. te verbinden, duidelijk aan,
dat Engeland zich met het lot van
deze gemeenschap verbonden voelt
en aan haar zijde staat, aldus Eden.
WELDRA BESPREKINGEN
De vorm, waarin deze garantie aan
Frankrijk wordt gegoten is nog ge
heim. Maar zij zou, zo zegt Harold
King, kunnen variëren van het ope
nen van wederzijdse besprekingen
tot het ondernemen van eei. stap,
waarbij het uittreden uit de EDG ge
lijkgesteld zou worden met een oor
logsverklaring.
Tot dusverre was Frankrijk het
enige land, dat zich niet geheel be
vredigd gevoelde door de Britse ga
rantie aan de EDG. (Daarbij ver
klaarde Engeland, dat het een aan
val op een der landen dezer verde
digingsgemeenschap zou beschou
wen als een aanval op Engeland, ter
wijl, omgekeerd, een aanval op En
geland of op zijn troepen in Europa
gezien zou moeten worden als een
aanval op de EDG.)
Weliswaar heeft Frankrijk er mee
ingestemd, dat West-Duitsland zich
Sir Stafford Cripps
overleden
Sir Stafford Cripps, de voormalige
Britse minister van financiën, is
gisternacht te Zürich overleden.
Hij werd daar de laatste maanden
verpleegd in een particuliere kliniek
voor een ontsteking van het rugge-
merg. De kwaal verspreidde zich
geleidelijk door zijn gehele uitge
putte lichaam, en had alle organen
lijk wil behartigen, dan geeft het Want beter dan een bevredigd sen
naar onze smaak heel wat aan lan-1 timent is altijd nog de basis voor
den, die nog lang niet selfsupporting een goede en wel- arende toekomst.
Eenvoudige ontvangst te Ottawa
Koningin Juliana is met haar gevolg te 4.30 uur, hedenmorgen uit De
troit per vliegtuig in Ottawa aangekomen.
Glimlachend, maar met een gezicht, dat vermoeidheid verried na een
bezoek van drie weken aan de V.S., stapte koningin Julian^ uit het vlieg
tuig. De Canadese minister van buit enlandse zaken, Lester Pearson, en
de Nederlandse ambassadeur te Otta wa, mr A. H. Lovink, hadden zich in
Detroit reeds bij het koninklijk gez elschap gevoegd, dat met een speci
aal vliegtuig van de Canadese lucht macht van Detroit naar Ottawa werd
gebracht.
Wegens de rouw, die in Canda in
acht wordt genomen met het oog op
overlijden van koning George van
Engeland, was de ontvangst op het
vliegveld zeer eenvoudig, zonder sa
luutschoten en zonder opstelling van
een erewacht. Alleen een kleine
groep Canadese hoogwaardigheidsbe
kleders was aanwezig om de vorste
lijke personen te ontvangen. De po
litie bestond uit de beroemde Can.
„mounted police" (bereden politie).
De koningin droeg een kleine hoed
met witte bloemen en was gekleed
in een ntfst zwart afgezette grijze ja
pon. Op verzoek van de fotografen
en cineasten drukte zij de Canadese
premier verscheidene malen de hand.
Zij vertrok in 'n Cadillac onder toe
juichingen van een delegatie van de
Nederlandse kolonie.
REDEVOERINGEN VAN H. M. IN
BOEKVORM.
De redevoeringen en toespraken,
die de koningin heeft uitgesproken
tijdens het offcieel bezoek van het
koninklijk paar aen de Ver. Staten,
zullen worden gebundeld en uigege
ven. Op 3 Mei zal het boekwerk (bij
de wereldbibliotheek) uitkomen.
De opbrengst dezer uitgaven is be-
De drie laatste dagen voor zijn
dood was hij vrijwel steeds buiten
kennis. Zijn vrouw vertoefde onaf
gebroken aan zijn zijde.
Overwinning van
Malan
Met 78 tegen 61 stemmen heeft de
Zuid-Afrikaance volksraad Maandag
de eis van de oppositie verworpen,
volgens welke de regering zich moest
neerleggen bij het besluit van het
opperste gerechtshof, om de wet op
de afzonderlijke vertegenwoordiging
van de kleurlingen ongeldig te ver
klaren.
Bij monde van de minister van bin
nenlandse zaken kondigde de Zuid
afrikaanse regering aan, dat zij een
wetsontwerp zal indienen, waarbij
een eigen parlementaire hoge raad
wordt ingesteld.
GELELICITEERD.
Perzische technici zijn er Zondag
in geslaagd, een installatie van de
olieraffinaderij te Abadan voor de
vervaardiging van smeerolie weer in
bedrijf te stellen, aldus verluidt te
Teheran. Premier Mossadeq heeft de
betrokkenen geluk gewenst.
stemd voor de slachtoffers van het
verzet en zal daartoe ter beschikking
worden gesteld van de Stichting
1940—1945.
Aan H. M. zal waarschijnlijk op
30 April een luxe gebonden exem
plaar van dit werk worden aangebo
den.
S)e ÜWitiA&óózti opi SfCeu&ettfïof,
Vergezeld van enige vriendinnetjes en vier hofdames hebben de prinsessen
Beatrix, Irene en Margriet gisteren een bezoek gebracht aan de tentoon
stelling de Keukenhof te Lissc. Zij kregen kransjes narcissen, die zij op het
hoofd konden dragen. Links Prinses Irene en Beatrix, rechts Prinses
Margriet. De burgemeester van Lisse, mr. Th. de Graaf, de voorzitter van
Keukenhof, de heer T. M. H. van Waveren en voorzitter van de terreincom
missie van Keukenhof de heer A. M. Belle met zijn echtgenote hebben de
prinsesjes rondgeleid over dc tentoonstelling. Zeer toevallig ontmoetten de
prinsesjes ook de valkenier met een levende valk op zijn arm, die Woensdag
middag in de hofstoet van Jacoba van Beleren zal meerijden. De prinsesjes
hebben meegedaan aan de z.g. tuintjes-wedstrijd, waarin het publiek beslist
welke tuintjes de mooiste zijn. Zij hebben de kaarten hiervoor ingevuld en
in de bussen gedeponeerd.
Prinses Armgard, de moeder van
prins Bernhard, heeft thans haar in
trek genomen in Huize Warmelo te
Diepenheim.
fJititió. ffivinhaid pet deCicaptet
Televisiebeelden
over het Kanaal
De eerste televisiebeelden door
Parijs via Rijssel uitgezonden naar
Londen werden gisteren in de stu
dio's van de B.B.C. ontvangen.
De beelden trilden en waren nog
onduidelijk, maar de technici hopen
de moeilijkheden uit de weg te heb
ben geruimd voor 7 Juli, als bij wij
ze van experiment Parijs program
ma's voor Londen gaat uitzenden.
Meer dan duizend oproerige gevan
genen, onder wie zich enkele der ge
vaarlijkste Amerikaanse misdadigers
bevinden, hebben zich meester ge
maakt van talrijke afdelingen van de
staatsgevangenis te Jackson in Mi
chigan en de opslagplaatsen in brand
gestoken.
De veroordeelden overmeesterden
nog 6 bewakers, die zij met vier an
deren, die zij Zondag reeds gevangen
hadden genomen, als gijzelaars vast
houden. De staatspolitie heeft het ge
bouw omsingeld en waarschuwings
schoten over de hoofden der opstan-
digen afgevuurd. Een gevangene
sneuvelde en twee anderen werden
gewond.
e gevangenen overvielen de
schouwburg van de gevangenis en
hielden in de tuin een optocht met
de muziekinstrumenten. De gevange
nis van Jackson, waar 6,481 gevange
nen verblijven, is een van de grootste
ter wereld. Om een uitbraak-poging
op grote schaal te voorkomen, heb
ben 25 agenten, gewapend met lichte
machinegeweren en traangasbom-
men post gevat op het dak en de
hoge muren. De beruchte roofmoor
denaar „Gekke Jack" leidt de op
stand. Hij heeft gedreigd de gijzelaars
om het leven te brengen, als de poli
tie met scherp mocht schieten.
Te Rahway in New Jersey wach
ten de gevangenisautoriteiten gedul
dig af tot hun 231 oproerkraaiers,
die het al vier dagen uithouden, zich
door honger en dorst gedwongen zul
len overgeven. Als zij de acht gijze
laars geen letsel toebrengen, zullen
zij geen lijfstraffen krijgen.
De massamoord bij Katyn
De commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden die probeert
uit te maken of de duizenden Poolse officieren wier lijken men bij Katyn
heeft gevonden door de Russen of door de Duitsers zijn vermoord, houdt i i
zitting in Frankfort. Eén van dé mensen, die gisteren zijn verhoord was <Te
vroegere Duitse kolonel Bedenk, wiens afdeling, volgens de Russen, de
massamoord zou hebben bedreven.
Hij had van Russische werksters op
zijru hoofdkwartier gehoord dat er in
de bossen van Katyn, waar zijn afde
ling was gelegerd, „veel was gescho
ten". Maar hij had niet begrepen
dat er sprake was van een moord
partij. Hij had de indruk dat de ver
halen van de vrouwen sloegen op ge
vechten met Duitse troepen. Vaak was
hij de kleine heuvels gepasseerd die
de massagraven bedekten zonder te
beseffen wat zij verborgen. De heu
vels maakten op hem de indruk dat
al oud waren en van enigerlei
stank had hij niets bespeurd. Zijn
conclusie was dan ook dat de Duit
sers de moorden niet gepleegd heb
ben. Zijn afdeling was namelijk de
eerste die de bewuste plek bezette.
De graven werden pas in April 1943
ontdekt.
De volgende getuige was de Pool-
officier Czapski, die evenals zijn
vermoorde collega's, krijgsgevangene
van de Russen is geweest. Volgens
hem hebben de Russen de moorden
gepleegd. Hij stelt er het Kremlin
voor verantwoordelijk. Na de oorlog
heeft hij veel moeite gedaan om iets
gewaar te worden over het lot van
Amerika's positie
zeer verbeterd
De militaire positie van de Ver
enigde Staten is „vele malen beter"
dan zij een jaar geleden was. Doch
„een van de grootste gevaren op het
ogenblik is, dat wij en onze vijand
de huidige kracht van Amerika zul
len onderschatten", zo heeft gene
raal Bradley, voorzitter van de com
missie van Amerikaanse stafchefs op
een bijeenkomst van de „Rotary" in
Moberly (Missouri) verklaard.
Dit is van onmiddellijke toepas
sing op de onderhandelingen in
Korea, aldus Bradley. „Onze strijd
krachten in het gebied van Korea
zijn veel sterteer dan zij waren, toen
de onderhandelingen negen maanden
geleden begonnen".
„Doch in de grond is bnze gehele
militaire positie, onze gehele indus
triële positie voorzover militaire
voorraden, uitrusting en bouwwer
ken betreft, vele malen beter dan
een jaar geleden."
In de Zuidelijke IJszee
Prins Bernhard bedient de stuurinrichting van een Helicopter met straal
aandrijving, als hij samen met de President van de Hiller Helicopter Co., de
heer Stanley Hiller (links) een vlucht maakte van San Francisco naar de
nabijliggende luchthaven. Het baarde opzien en belangstelling toen Prins
Bernhard zich met een helicopter midden in de stad liet ophalen voor
deze tocht.
In het op 5 Maart j.l. geëindigde
walvisseizoen van het Zuidpoolgebied
werden 16.971 walvissen gedood in
een jacht, die slechts 64 dagen duur
de en waaraan werd deelgenomen
'door 265 jagers van 19 expedities.
Van de Russische „Slava" en de
Panamese „Olympic Challenger" ex
pedities zijn geen productiecijfers be
kend. De overige 17 expeditie- bereid
den 1.810.000 vaten traan tegen het
vorige seizoen 1.680.000 vaten, toen
de campagne 78 dagen duurde. De
gemiddelde productie per blauwe
1 eenheid bedroeg 130.8 vaten, de Noren
bereikten een gemiddelde productie
van 135 vaten per eenheid. Van de
totale Noorse productie is nog 95.000
ton niet verkocht. De tien Noorse ex
pedities en één landstation in Zuid-
Georgië produceerden gezamenlijk
170.000 ton traan. Daarvan kocht de
Noorse regering 40.000 ton tegen een
lage prijs voor binnenlandse con
sumptie en 35.000 ton werd naar el
ders verkocht.
Het is twijfelachtig of alle beschik
bare schepen het volgend jaar door
de Noren weer zullen worden inge
zet. Het is mogelijk, dat de „Antarc
tic" en wellicht ook nog andere oude
fabrieksschepen» zullen worden gebe
zigd als tankers.
andere Poolse officieren die ook in.
Rusland gevangen hadden gezeten.
„Bij dat onderzoek werd ik door de
Russische geheime politie (N.U.V.O.)
voortdurend gehinderd. Ik heb dan
ook niets bereikt".
Als getuige is ook voor de com
missie verschenen een zekere Ste-
phan Werner, die onder Goebbels
heeft gewerkt op het ministerie van
propaganda. Volgens hem was Goeb
bels hoogst verbaasd geweest over de
ontdekking van de graven. Dc minis
ter was naar Hitier gegaan en had
daar order gekregen om de vondst,
waarmee de Duitsers natuurlijk zeer
ingenomen waren, uit te buiten voor
de propaganda.
Protectionisme in
Amerika
Commissies van het Amerikaanse
Congres onderzoeken thans een voor
stel van de republikeinse senator Ca-
pehart, dat beoogt de invoer te be
perken van goederen, die uit grond
stoffen zijn vervaardigd, welke in cjc
Verenigde Staten schaars zijn. Dit
voorstel heeft voornamelijk betrek
king op artikelen, voor de vervaardi
ging waarvan chroom, nikkel en ara-
dere in onvoldoende mate beschik
bare grondstoffen zijn gebruikt. Het
is de bedoeling van Capehart, dat de
invoer van deze goederen tot de helft
wordt verminderd.
Het voorstel, dat door een sterke
republikeinse groep in het Congres
wordt gesteund, is ingediend in de
vorm vani een amendement op de
wet op de verdedigingsproductie. Als
motief voor de voorgestelde invoer
beperking voert Capehart aan, „dat
de buitenlandse producenten, die
minder moeilijkheden bij hun grond-
stoffenvoorziening ondervinden, een
onredelijk concurrentievoordeel op de
Amerikaanse producenten hebben".
Het protectionistische blok in het
Congres beijvert zich om goedkeuring
van de beperkende invoermaatrege-
len te verkrijgen. Waarschijnlijk zul
len het onderhavige voorstel en an
dere soortgelijke voorstellen, die
reeds voorbereid zijn, door het Huis
van Afgevaardigden en de Senaat
worden goedgekeurd, ook al zouden
de commissies de voorstelleil afwij
zen.
VERBLIJFSVERGUNNING VOOR
URKERS IN ARGENTIë.
De positie van de Urkcr vissers,
die in Argentinië verblijven, is thans
enigszins beter geworden. De burge
meester van Urk heeft gistermiddag
een telegram uit Argentinië ontvam
gen van een der daar vertoevende
Urkers. Deze deelt daarin mede, dat
aan de Urkers een verblijfsvergun
ning is verleend. Zij behoeven dus
Argentinië niet te verlaten. De mi
nister van sociale zaken van Argen
tinië heeft persoonlijk zijn bemidde
ling hiertoe verleend.
Jlowiettje
Zeg niet met vele woorden weinig,
doch met weinig woorden veel.
Pythagoras.