S)e £eidóe(2oti4a/nt Koningin eredoctor Columbia Universiteit HULDE AAN RECHTSGEVOEL VAN HET NEDERLANDSE VOLK Bij de Ver. Naties op bezoek WAAROM VIA MOSKOU? Aanbod van Moskou verwacht JieeA ffitaekman in Vaaxhaut Staking in de Amerikaanse staalindustrie afgelast JlaweCtje Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 9 APRIL 1952 43ste JAARGANG No. 12558 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 RUSTIGE KRACHT QNZE KONINGIN heeft gisteren de hoge onderscheiding gekre gen van het ere-doctoraat van de Columbia Universiteit te New York. Men mag daarbij denken aan de woorden van Churchill, die zoveel ere-doctoraten had verzameld, dat hij schertsend zeide: „Ik ben de geleerd ste man ter wereld"; en men mag daarbij overwegen, dat een dergelijke onderscheiding meer een uiting is geworden van de eerbied en hoog achting, welke men iemand toedraagt dan een erkenning van iemands we tenschappelijke prestaties. De koningin zelf antwoordde op de haar gebrachte eer in beminnelijke bescheidenheid: „Persoonlijk acht ik mij deze graad geheel onwaardig. Wanneer ik deze graad aanvaard, dan doe ik dat, omdat ik ge- 0 voel, dat het een hulde is, ge bracht aan het rechtsgevoel van het Nederlandse volk van nu". Men moge er van denken wat men wil, maar als men leest, welke woor den onze koningin heeft gesproken tot het Amerikaanse volk in de ver schillende redevoeringen, welke zij gehouden heeft, dan lijkt het ons, dat deze zulk een hoge erkenning zeker verdienen. Zeer opmerkelijk was de rede, welke de koningin hield na haar joyeuse intocht in de wereld-stad New York, waar zij met de gebruike lijke luidruchtigheid en de befaamde tickertape-parade in Broadway was verwelkomd. In deze lawaaierige bu. siness-stad, waar iedereen haast heeft, waar iedere minuut wordt uitgebuit om geld te verdienen, hield de ko ningin een pleidooi voor wat meer rust, voor meer bezinning. Wat zou de wereld ermee gebaat zijn, wan neer de mensen, en speciaal de ver antwoordelijke staatslieden, zich wat meer tijd gunden om de ingewikkel de vraagstukken van de dag te over denken. „Maak van de tijd uw bond genoot", 'zei de koningin. Forceer de ontwikkeling niet, maar laat het groeien in rust. De wereld kan moei lijk gered worden door jakkerende mensen, die zelf zenuwpatiënten zijn geworden in de wervelstorm van de jachtende tijd. Deze bedachtzaamheid behoeft geen slapheid of besluiteloosheid in te houden. De koningin wees daarop in haar rede voor de leden van de Vei ligheidsraad. Daar kon en moest zij anders spreken dan in het jagende gewoel der New Yorkse business mannen. „Waar het op aankomt, zo zeide ko ningin Juliana, is dat de Verenigde Naties resoluter worden in hun hou ding tegenover agressie. Dit ver sterkt het vertrouwen in de Verenig de Naties. De Volkenbond is aan zwakheid bezweken. Maar de wer kelijke bereidheid van tegenwoordig handelend op te treden ter wille van een doel, dat in overeenstemming is met de idee der Verenigde Naties, koste wat het koste: dat is het wat telt en vertrouwen geeft ook voor de toekomst". De woorden van de koningin, ge sproken in alle oprechtheid, getuigen van een bezonken wijsheid, welke een ere-doctor volkomen waardig is. „De wereld zou een veel gelukkiger oord zijn, wanneer alle volkenleiders uw menselijke voorbeeld konden vol gen", aldus zeide Bokhari, de voorzit ter van de Veiligheidsraad tot de ko ningin. En de secretaris-generaal van de Ver. Naties Trygve Lie verklaarde, de rede van de koningin.van groot belang te achten; hij vroeg de Ne derlandse diplomaten, of zij er zeker van waren, dat de tekst in het bezit vani de voorlichtingsdienst van de Verenigde Naties was gekomen, om dat hij de rede als document van de V.N. wilde laten publiceren. Het wil ons voorkomen, dat konin gin Juliana op haar eigen wijze niet alleen het Nederlandse belang, maar de belangen van de gehele wereld gediend heeft door haar woorden en heel haar optreden tijdens deze waar lijk koninklijke reis. De gevaren van specialisatie eredoctoraat in de rechten is gistermiddag tijdens een plechtige bij eenkomst in de „Lord Memorial Library" verleend aan koningin Juliana. De promotie werd geleid door dr. Grayson Kirk, plaatsvervanger van ge neraal Eisenhower, die president der Universiteit is. De plechtigheid werd bijgewoond door ruim 1000 faculteitsleden, studenten en hoge gasten. Buiten de bibliotheek stond een even grote menigte, die een glimp van de aankomst en het vertrek van de koninklijke gasten trachtten op te vangen. DANKWOORD VAN H.M. Dr. Kirk zeide ojn.: „De Columbia Universiteit, die gebouwd is op wat eens het Nederlandse Bloemendaal of Bloomingdale was, is verheugd in de gelegenheid te zijn hulde te brengen aan Uwe Majesteit en het volk van Nederland, waarmed' wij reeds twee eeuwen lang zo talloze en vruchtbare betrekkingen onderhouden". „Mijn diepgevoelde dank, mijnheer de voorzitter, voor de grote eer, uit uw handen de graad van doctor in de rechtswetenschappen te mogen ont vangen", zeide de Koningin nadat zij de doctorsbul in ontvangst had ge nomen. „Persoonlijk acht, ik mij deze graad geheel onwaardig, vooral waar deze wordt verleend door een zo eer biedwaardig en eminent college van vele van de vooraanstaande geesten van onze tijd. Wanneer ik deze graad aanvaard, dan doe ik dat, omdat ik gevoel dat het een hulde is, gebracht aan het rechtsgevoel van het Neder landse volk van nu". Int het vervolg van haar toespraak wees H.M. op de gevaren van een steeds verdergaande specialisatie die het gevolg is van de vervolmaking der wetenschap. De mensen worden zo gespecialiseerd en gedifferentieerd, dat zij zijn als de stukken van een legkaart. Door de een of ander mid delpuntvliedende kracht worden zij steeds meer uit elkaar geschoven, tot zij niet meer weten hoe zij ooit weer in elkaar zouden moeten passen. Zij beginnen zich af te vragen, wat ter wereld de afbeelding was, die zij vroeger samen vormden. Zij lopen „Kent u misschien de koningin?" De Amerikaanse radiospreek ster MacCreary bevond zich Zon dagavond op een cocktail party bij de Gimbels te New^ York. Daar hoorde ze van één van haar vrienden, dat zich onder de tasten een Nederlander bevond. lacCreary ging naar hem toe en vertelde hem hoe zeer zij de koningin en de prins bewonder de en hoe ze er steeds naar ver langd had eens met hen kennis te maken. „Ik heb gehoord zo zeide z'ij dat het koninklijk paar hier met een heel gevolg is. Kent u misschien één hunner of kent u misschien de ko ningin?" „Als u het graag weten wilt", antwoordde de aangesprokene, „ik behoor zelf tot het gezel schap en als u het precies wilt weten: ik ben de echtgenoot van de koningia". het gevaar kleine voorwerpen zonder doel te worden. Dit betekent zwakheid voor de maatschappij. Het is een vorm van ontbinding: als een planeet die tot gruis is geworden, de wezenlijke kern is verloren. De Koningin zeide echter te gelo ven, dat wij over het algemeen ge nomen, de mens beginnen te heront dekken in zijn totaliteit. De mens is geen verzameling van ken had. los samenhangende delen, de mens is als één geheel geschapen. Hetzelfde geldt voor de menselijke samenleving: deze is in wezen een eenheid. Zie met aandacht om u heen, aldus H.M., naar de tekenen, en ik denk dat ge het er mee eens zult zijn, dat dit begrip groeiende is. Persoon lijk zie ik het aan kracht winnen, hier en daar en overal. „Wanneer iedere man en iedere vrouw het begrip hervindt „iemand" te zijn, iemand met een geheel eigen persoonlijkheid als niemand anders, iemand met een geheel eigen taak jegens de gemeenschap, dan zullen we op de goede weg zyn". WIL BEATRIX IN DE V.S. STUDEREN? Tijdens een interview te Washing ton heeft Koningin Juliana o.m. de schriftelijke vraag ontvangen of haar kinderen misschien in de Ver. Staten willen studeren aL zij wat ouder ge worden zijn. De Koningin antwoord de hierop lachende, dat haar oudste dochter haar reeds daarover gespro- De particuliere afvaardiging uit En geland, die deelneemt aan de econo- 1 mische conferentie te Moskou, heeft Koningin sprak tot de raadsleden Koningin Juliana zat Dinsdagochtend in de Nederlandse zetel van de Veilig heidsraad in het 36 verdiepingen tellende gebouw van de Verenigde Naties, dat als een enorme luchtkolos aan de Eastriver in New-York is opgetrok ken. Het koninklijk paar arriveerde omstreeks tien over elf bij het N. V.- gebouw en werd ontvangen door secretaris-generaal Trygve Lie, de heer D. J. von Balluseck, permanent vertegenwoordiger van Nederland bij de Ver. Naties en dr. P. J. Schmidt, Nederlands lid van het V. N.-secretarjaat. Toen de hoofdarchitect van het gebouw, de heer Wallace K. Harrison, het koninklijk paar de zaal van de Veiligheidsraad liet zien, waren de Ameri kaanse fotografen wat al te hinderlijk met hun camera's. De Koningin maakte voor het eerst tijdens de reis hierover een opmerking: „Heren, ik wil ook nog wel graag iets van de zaal zelf zien", zeide zij. bijzonder in een tijd, waarin propa ganda de feiten verwart. Gelukkig zijn uw ogen scherper dan sommige mensen hopen. Tegenwoordig overschaduwt de vrees voor een nieuwe oorlog alles in de harten en geesten der mensheid. Waarom is 't mensdom in de greep van zulk een grote angst? Is het dat het natuurlijke levensbeginsel, dat de mens de meester is van zijn instru menten, zijn werktuigen, zijn wapens, nu het gevaar loopt omgekeerd te worden: dat het instrument de mees ter van de mens wordt, de dreigende robot, het monster dat wij zelf heb ben gemaakt? In de loop van deze jaren, waarin wij leven, gaan we óf naar onze on dergang, óf wij komen tot vrede. Wij komen dan nog niet in een paradijs, maar ten minste tot vrede. Ik geloof, aldus H.M., dat hier in derdaad een grote opdracht voor u te vervullen is door uw streven naar veiligheid voor de gemeenschap der volkeren, voor alle mensen, of zij nu in de Ver. Naties vertegenwoordigd zijn of nog niet. Deze twee milliard gewone normale mensen, zoals u en ik, moeten ter wille van hun veilig heid het doen met een volkerenorga nisatie, die per slot van rekening nog hard worstelt om vervolmaking. Zij zien verlangend uit naar goede be moedigende resultaten. KONINGIN SPRAK MET MALIK. Tijdens het diner heeft de Konin gin een lang gesprek gevoerd met de Sowj et-Russische vertegenwoordiger in de Veiligheidsraad, Malik. Na afloop van het diner zeide Ma- lik: „De Nederlandsf Koningin is een erg gevoelige en erg aardige vrouw". Voorts sprak de Koningin lange ■tijd met de Indonesische vertegen woordiger in de Veiligheidsraad, Pa- lar. Diner met de raad „In de korte, maar veelbewogen ge schiedenis van deze raad heeft Neder land uw pad gekruist. Wij waren het r.iet steeds ten volle eens over de we gen én middelen, maar wij waren het niet oneens met u, waar het ons ge meenschappelijk doel, een toestand van vrede, gerechtigheid en vrijheid te vestigen, betrof." Deze woorden sprak koningin Juliana gisteravond tijdens een diner, dat zij de leden van de Veiligheidsraad aanbood in de Co lony Club te New York. De handhaving van vrede en veilig heid brengt hoogachting voor de be staande orde en we' met zich mee, zorgzaamheid voor gevestigde instel lingen en eerbied voor die verhoudin gen in de menselijke samenleving, die 1 haar waarde hebben bewezen, aldus de Koningin. Aan de andere kant ge beurt het soms, dat nieuw leven groeit achter de oude orde, dat nieu we gezichten om de hoek kijken en dat nieuwe staten vragen om zitting te krijgen aan onze tafel, aanspraak op vol respect voor hun rechten ma kend en voor hun nieuwe waardig heid. In de Ver. Naties laten zowel het oude als het nieuwe, de regels het gevestigde recht en het ontwikke lingsproces, zich gelden. De Veilig heidsraad zal veel wijze voorzichtig heid moeten betrachten, terwijl hij zowel met het oude als met het nieu we rekening houdt en onderscheidt wat waarde heeft en wat niet. In het Toestemming in vrije verkiezingen in Duitsland Volgens een hooggeplaatste Westelijke woordvoerder bestaat zo ver neemt A. P. in officiële geallieerde en Duitse kringen de verwachting, dat Rusland vóór 1 Mei een spectaculaire poging zal doen om met behulp van ingrijpende concessies het Atlantisch defensieprogramma te ondermijnen en Duitsland te „neutraliseren". Volgens deze kringen zal Rusland óf en deze kans acht men 't grootst toestemmmend in de Westelijke eis voor het houden van vrije verkie zingen in geheel Duitsland, vóór er sprake kan zijn van een vredesver drag, óf wel een aanbod doen om te onderhandelen over de kwestie van de Oostduitse gebieden, die na de oor log aan Polen zijn gekomen. (Dit is altijd de Russische troef geweest bij de pogingen om Duitsland te neutralise ren of van het Westen los te weken). Met zijn spectaculaire aanbod zou Rusland willen bereiken, dat de on dertekening van het „vredescontract" tussen Duitsland en de geallieerden wordt opgehouden, aldus A.P. Ook de mogelijkheid van een ont moeting van de Westelijke Drie met Stalin is opnieuw in de belangstel ling gekomen na het onderhoud, dat de ambasadeur van India, Radha- krishnan, te Moskou met de genera lissimo gehad heeft. Radhakrishnan vliegt deze week van Moskou via Londen voor een kort officieel con tact naar India terug. Volgens de diplomatieke correspondent van de „Daily Tel." heeft Stalin via de am bassadeur van India een proefballon opgelaten voor een conferentie op hoog niveau. ORIENTEXPRESS ONTSPOORD. Vijf Italianen zijn ernstig gewond geraakt, toen de Orientexpress Dins dagavond bij Rho veertien km. ten Noordwesten van Milaan ont spoorde en de woning van een lijn- werker vernielde. Vier van de ern stig gewonden zijn gezinsleden van de Italiaanse lijnwerker. Een aantal treinreizigers liep lichte verwondin gen op. De twee electrische locomotieven, de bagagewagen en twee slaapwagens van de trein, die van de Balkan op weg was naar Parijs, ontspoorden bij het passeren van een wissel. Toen Kees Broekman gistermiddag met zijn verloofde een bezoek aan de Bollenstreek bracht, werd hij in Voorhout bijna overrompeld door de schooljeugd. Nauwelijks was Kees uit de auto gestapt en een beetje be komen van de onverwachte toejui chingen, of honderden schoolkinderen bestormden hem voor een handteke ning. Kees nam het gemoedelijk op en met onuitputtelijk geduld krab belde hij zijn naam op ieder stukje papier, dat hem in de hand werd ge drukt. De volwassenen o. w. de burge meester hadden het grootste plei- zier om het enthousiasme van de jeugd. Foto's Nic. v. d. Horst. bekend gemaakt, dat zij met China een handelsovereenkomst ten bedrage van 10 millioen heeft afgesloten. Engeland zal vóór eind 1952 voor 35 pet. van dit bedrag aan textiel ex porteren, voor 30 pet. aan chemische producten en voor 35 pet. aan metaal producten. De Britse invoer uit China zal voor 25 pet. bestaan uit bunkerko len, 20 pet. eieren en eierproducten en 55 pet. in landbouwproducten als sojabonen, zaden, oliën e.d. In Londen was een woordvoerder van het ministerie van Handel scep tisch gestemd over het (zowel door Reuter als A.P gegeven) bericht uit Moskou Het was hem niet duidelijk, waarom Chinese zakenlieden naar Moskou moesten komen, terwijl Brit se agenten te Hongkong nu al twee jaar lang tevergeefs trachten textiel aan rood China te verkopen. Ook in Franse regeringskringen twijfelt men, naar Reuter meldt, aan de oprechtheid van Ruslands bedoe lingen, de handel met het Westen te vergroten. Bijna drie maanden gele den heeft Frankrijk de officiële Sov jethandelsdelegatie een gedetailleer de offerte gemaakt zonder dat er enig antwoord jp is gegeven. West-Duitsland neemt een minder gereservee d«> houding aan dan Frank rijk en Engeland. De vertegenwoordi ger van de industrie neeft er bij de regering op aangedrongen, nauwge zet na te gaan, welke kansen er voor de Duitse nijverheid in zitten. Het autarkische streven van de Sovjet- Unie. zo betoogt men, is doorbroken door het inzicht, dat men "industrie producten uit het Westen nodig heeft. Politietroepen en het Europees leger Frankrijk, Engeland en de Verenig de Staten hebben het Duitse verzoek ingewilligd om de politietroepen van de zes aan het Europese leger deel nemende landen onder controle van de hoge autoriteit van het Europese leger te stellen, aldus gewoonlijk goedingelichte kringen te Parijs. Dit voorstel, waarvan de opzet is te voorkomen, dat een land onder de dekmantel van politietroepen een clandestien leger opbouwt, is door do juridische commissie van de confe rentie van het Europese leger reeds goedgekeurd, aldus deze kringen. Mogelijk zullen Italië en de Benelux bezwaar maken tegen de aanvaar ding van dit voorstel. Pinay overwinn a Frankrijks premier Antoine Pinay heeft zijn „redt de franc"-bcgroting er door gekregen. Want omstreeks middernacht gaf de Nationale Ver gadering met 311 tegen 206 stemmen haar goedkeuring aan het laatste van de tien punten, waaraan Pinay de vertrouwenskwestie had verbon den, nl. de begroting in haar geheel. Sinds gistermorgen 9 uur hadden de stemmingen over de voorgaande negen vertrouwenskwesties geduurd, en alle op één na wist de premier met ruime meerderheid te winnen. Alleen de clausule tot het verlenen van amnestie aan belastingontduikers punt dat de regering het meest zorgen baarde had een minder ruime meerderheid: 259 tegen 209. Dit is de eerste Franse begroting van na de oorlog, die zonder nieuwe belastingen in evenwicht is gebracht, en tevens de eex-ste keer, dat bezui nigingen op de burgerlijke dienst op grote schaal door het parlement zijn aangenomen. (Foto: N. J. v. d Horst) Truman beval industrie over te nemen De staking in de Amerikaanse staalindustrie is niet doorgegaan. Een half uur na het afbreken der onderhandelingen tussen werkgevers en vak bond had president Truman de minister van handel, Sawyer, opdracht gegeven de industrie over te nemen. Voorts had Truman de minister ge machtigd met de vakbond van meta alarbeiders te onderhandelen over ar beidsvoorwaarden. In een door de radio en televisie uitgezonden rede van uit het Witte Huis had Truman verklaard, dat „nationale veiligheid en de vredeskan- sen afhangen van de Amerikaanse defensie productie en deze productie hangt af van staal Eén uur voor de staking van ongeveer 650.000 arbeiders zou beginnen heeft daarop de voorzitter van de bond van arbeiders in de staalindustrie, Murray, de staking afgelast. Truman verklaarde voorts te ver wachten, dat werkgevers en werkne mers zouden voortgaan met bespre kingen. „Het is mijn oprechte hoop, aldus de president, dat de partijen zonder verwijl als het mogelijk is morgen reeds tot overeenstem ming zullen komen". Twee grote staalmaatschappijen hebben vanmorgen een aanklacht te gen president Truman ingediend, waarin zij de wettigheid van zijn be vel aan de regering om de staalin dustrie over te nemen, bestrijden. De National Production Autho rity had Dinsdag de hervatting weer toegestaan van de staaluitvoer naar het buitenland, die in verband met de dreigende staking in de Ameri kaanse staalindustrie Maandag was opgeschort. Dinsdag werd een order uitgevaardigd, waarbij de opschor ting werd verzacht en aan staalfa brieken werd toegestaan uit voorra den rechtstreeks aan kopers in bin nen- en buitenland te leveren. De opschorting werd niet opgeheven voor kleinhandel en vemen. Duikboot zat vol levensmiddelen Deense duikers hebben bij het eiland Funen een tot zinken gebrachte Duit se duikboot onderzocht en vastge steld, dat er mensen ingezeten moe ten hebben, die uit het instortende Derde Rijk trachtten te vluchten. Onmiddellijk nadat een lanceerbuis voor torpedo's door een dynamietla- ding opengereten was kwamen grote hoeveelheden ingeblikte levensmidde len naar de oppervlakte, en weldra was de zee bedekt met bedorven wor sten, die grote aantallen vraatzuch tige, schreeuwende zeemeeuwen aan trokken. Uit het daarop volgende onderzoek bleek, dat alle lanceerbuizen vol in geblikte levensmiddelen zaten en dat de duikboot geen torpedo's of munitie aan boord had. De boot was op 4 Mei 1945 door vliegtuigen van de RA.F. tot zinken gebracht. Het ligt voor de hand, dat zij onderschept werd toen zij trachtte te vluchten. Het doel van de reis was wellicht Zuid-Amerika. Maar tot dus ver zijn geen logboek of andere pa pieren gevonden, waaruit de identi teit van de opvarenden en hun be stemming blijkt. De U-boot werd op de dag, dat zij haar ondergang tegemoet ging, ver gezeld door twee andere duikboten, waarvan één eveneens in de grond werd geboord. In Kopenhagen be- scnouwt men de ontdekking als een bewijs voor de stelling dat een aantal hooggeplaatste Nazi's per duikboot heeft getracht te vluchten. Sommigen Denen geloven zelfs, dat Hitier zich aan boord-van één der duikboten be vonden heeft In elk geval is het be kend, dat het hoofdkwartier van ad miral Doenitz zich bij de Deense grens bevond. Nieuw spionnage- geval in Zweden De Zweedse veiligheidspolitie heeft een nieuwe, ogenschijnlijk zeer ern stige spionnage affaire ontdekt. On geveer drie weken geleden bereikten de veiligheidspolitie de eerste aanwij zingen. Het spoor leidde naar Stock holm. Zaterdag is de eerste arrestatie verricht. De arrestant is een 57-jarige man uit Stockholm, die werkzaam is in overheidsdienst. In zijn functie kreeg hij dagelijks inzage van „gewichtige documenten". Hij zou vertegenwoor digers van een „vreemde mogend heid" van de inhoud op de hoogte ïebben gesteld Men verwacht dat nog verscheidene arrestaties zullen volgen Niets is onnozeler dan onnozel gelach.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1