S)e &2idóe(Soti/taiit
DE BEY IN
VERZET
De Bey van Tunis wilde niet
Frankrijk grijpt met geweld in
£ex&te miniatex aan Jttdia öpxeefU
Het rumoer om Triëst in Italië
Schepen smokkelden vermoedelijk
wapens
Prins Bernhard gaat naar
Mexico
Onderzoek naar bacteriën-
oorlog geweigerd
JCoxxeCtje
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 27 MAART 1952
43ste JAARGANG No. 12547
Papengracht 32f Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
plant zich voort over Noord-
Afrika. Na Egypte, waar de strijd,
om zich los te maken van de ban
den, weike het land binden aan En
geland, thans weer in kalmer banen
is geleid en althans het terrein van
de straatrelletjes, de sabotage en de
represaillemaatregelen heeft verlaten
na Egypte is Tunesië aan de beurt
gekomen.
Ook daar zit de ontevredenheid al
lang te broeien. Reeds een jaar gele
den heeft Tunis volledige autonomie
voor zich opgeëist; de Bey is er voor
naar Parijs getrokken, maar -zonder
resultaat teruggekeerd. Frankrijk,
onder wiens protectoraat dit Noord-
Afrikaanse gebied staat, wil en kan
het niet maar zó loslaten;
0 het wil rekening houden met
de vele Fransen, die zich in
middels in Tunesië hebben geves
tigd en daar een tweede vaderland
hebben gevonden. De TunesiërS wil
len een eigen parlement, geheel be
staande uit Tunesische afgevaardig
den. De Fransen willen echter ook
Frans-Tunesische afgevaardigden, ge
kozen door die Fransen, die langer
dan 5 jaar in Tunis hebben gewoond.
Dit is niet naar de zin van de Tune
sische nationalisten, die de Fransen
hoogstens een advisérende stem wil
len geven, maar dan ook niets meer.
Zo stonden de partijen tegenover
elkaar, toen het meningsverschil
werd toegespitst door allerlei saibo-
tage-daden en demonstraties.
Franse resident-generaal De Haute-
cloque liet enige raddraaiers arreste
ren en probeerde het met de Bey op
een accoordje te gooien. Maar de
Bey liet zich niet vangen; hij stelde
wel prijs op een goede verstandhou
ding met de Fransen, maar een goede
verstandhouding met zijn onderda
nen stelde hij op nog hoger prijs.
Toen stelde de resident-generaal de
eis, dat de Bey zijn regering naar
huis zou sturen, omdat deze volgens
hem totaal onbekwaam was om te
regeren; hij wilde niet zeggen, dat
het Tunesische ministerie de relletjes
doelbewust had uitgelokt, maar fei
telijk had het toch maar heel weinig
gedaan om ze te verhinderenN en
blijkbaar deed het niet voldoende
om de goede verstandhouding met
Frankrijk, welke nu al 70 jaren ach
tereen bestond, te handhaven.
De Bey weigerde evenwel zijn mi
nisters naar huis te sturen, hij vond
ze nog zo kwaad niet. De premier
Tsjenik had zelfs een schrijven ge
richt tot de Amerikaanse minister
Aoheson en de Engelse minister Eden
met het verzoek om in de Veilig
heidsraad op te komen voor de be
langen van Tunesië. Blijkbaar vond
de Bey, dat dit geen misdaad was.
Maar de Fransen dachten daar an
ders over. De resident-generaal nam
de premier en nog ëen paar andere
ministers gevangen en interneerde
hen op een veilige plaats in het bin
nenland. Tegelijkertijd werd de staat
van beleg afgekondigd en het bevel
over het land opgedragen aan de
Franse generaal Garbay, de sterke
man in Tunis.
Nu gaat het een krachtproef wor
den; het moet buigen of barsten.
Geeft de Bey niet toe, dan is de kans
groot, dat hem hetzelfde lot treft als
zijn voorganger en hij wordt afgezet.
Daarmede begeeft Frankrijk zich
evenwel op een gevaarlijk pad, want
de tijden zijn intussen gewijzigd. In
Frankrijk zelf, waar men nu al jaren
gewikkeld is in een zeer onfortuin
lijke strijd in Indo-Ghina, wordt de
tegenzin tegen al die .koloniale' ver
wikkelingen hoe langer hoe groter,
terwijl de sympathie in de wereld
speciaal in de Amerikaanse we
reld eerder uitgaat naar het on
afhankelijkheidsstreven der Tune-
siërs dan naar de vasthoudendheid
van de Fransen.
f^E FRANSEN hebben, zoals gisteren gemeld, de staat van beleg in hun
protectoraat Tunesië afgekondigd, nadat zij de avond tevoren premier
Mohammed Tsjenik en drie leden van zijn kabinet gearresteerd hadden.
De politionele bevoegdheden zijn onmiddellijk overgegaan op de militaire
autoriteiten, die in het gehele land nationalistische leiders in verzekerde
bewaring hebben gesteld, een uitgaansverbod van zonsondergang tot zons
opgang afgekondigd en een strikte censuur uitgevaardigd.
DE STAAT VAN BELEG.
De eerste berichten luiden, dat de
toestand normaal blijft, hoewel alle
zaken in de Arabische wijk van Tunds
zijn gesloten- Slechts de militaire con
troleposten aan de ingangen van de
stad verraden, dat de staat van beleg
heerst. Generaal Garbay, de bevel
hebber van de Franse strijdkrachten
in Tunesië, heeft de doodstraf gesteld
op inbreuken op de „veiligheid van-
de staat".
Als commandant van alle veilig
heidsstrijdkrachten in het gebied
heeft hij proclamaties laten aanslaan,
waarin staat, -dat betogingen en sa
menscholingen verboden zijn. Tune-
siërs, die in het bezit blijken te zijn
van wapens worden bedreigd met
gevangenisstraffen tot 5 jaar. Wets
overtreders zullen voor krijgsraden
terechtstaan.
Franse kringen zeggen, dat zij in
gegrepen hebben omdat de Bey met
terdaad heeft geweigerd zijn regering
te ontslaan en een premier te benoe
men, die zou zorgdragen voor „op
rechte samenwerking". De Bey zou
niet bereid zijn geweest handelend
op te treden, hoewel hij niet gekant
was tegen het ontslag van de rege
ring. De Fransen zouden met hun op
treden de invloed van Boerguiba
hebben willen breken, een einde ma
ken aan het onbekwame bewind van
Tsjenik, die eveneens onder invloed
van Boerguiba zou staan, en een halt
toeroepen aan de nationalistische be
weging, die zich nauwer zou heb
ben aangesloten bij de communisten.
Er zouden reeds 500 nationalisten zijn
gearresteerd.
De Franse resident-generaal
Frans
ontwapeningsplan
De ontwapeningscommissie der
V.N. zal Donderdag een Frans plan
bespreken, waarin wordt voorge
steld:
1. Bekendmaking en verificatie
van alle wapens, met inbegrip
van atoomwapens, en van alle
strijdkracht.
2. Een regeling voor alle strijd
krachten met inbegrip van:
a. atoomwapens en de controle
op atoomenergie;
Hauteclocque heeft in een uitzonding
voor radio-Tunis Tsjenik beschuldigd
van het aannemen van een „vijandige
houding jegens Frankrijk, die in te-
gespraak is met de politiek van sa
menwerking, die sinds 70 jaar in Tu
nesië is nagestreefd met banden var
hechte vriendschap". Hij zette uit
een, dat het noodzakelijk was gewor
den „de atmosfeer te zuiveren var
kwade opzet", zodat de hervormin
gen, die hij had opgesteld om aan de
wettige Tunesische verlangens tege
moet te komen, ingediend konden
worden.
De crisis in Tunis ontstond nadat t
de Bey vorig jaar een bezoek aanregering.
Parijs bracht met het doel, hervor
mingen te eisen. Hij kwam echter
vrijwel met lege handen uit Parijs
terug, omdat de resident-generaal het
goedkeuringsrecht behield. Sindsdien
heerst er opwinding onder de na
tionalisten, hetgeen in het begin van
dit jaar leidde tot wijdvertakte ter
reur en sabotage.
De Europese
landbouwgemeenschap
Op de voorbereidende conferentie
voor de vorming van een Europese
landbouwmarkt te Parijs is Woens
dagmiddag besloten, dat in één der
maanden Juni tot en met Septem
ber een plenaire conferentie te Pa
rijs zal worden bijeengeroepen. De
resultaten van die conferentie zul
len dan aan de mening van de con
sultatieve vergadering van de Raad
van Europa worden onderworpen.
Bepaalde internationale organisaties
zullen als waarnemers op die confe
rentie worden toegelaten.
Vandaag zullen de afgevaardigden
zich bezighouden met de opstelling
van de agenda van de komende con
ferentie. Deze besprekingen zullen
door de ingewikkeldheid van het
vraagstuk mogelijk zeer langdurig
zyn. Er zullen vermoedelijk werk-
commissies worden gevormd.
Nederlands kaasexport
naar de V. S.
Kans op herstel
De Amerikaanse Senaatscommissie
voor Bank- en Valutazaken heeft gis
teren de handhaving van een abso
luut verbod van de invoer van zui
velproducten van de hand gewezen.
In plaats daarvan sprak zij zich
uit voor een compromisoplossing,
die, naar voorzitter Burnet Maybank
verklaarde, ook voor president Tru
man en minister Acheson (die ophef
fing van de invoerstop hebben ge
vraagd) aanvaardbaar zou zyn.
Dit compromisvoorstel dat nu
door de Senaat behandeld zal wor
den komt neer op de wederinvoe
ring van een bepaling uit de jongste
wereldoorlog. Deze houdt in dat (1)
de invoer niet zal worden aangemoe
digd, indien de voorraden in een be
vriend land er door in gevaar zouden
worden gebracht en (2) de invoer
geen invloed zal mogen uitoefenen
op de voorraden der Amerikaanse
De eerste minister van India Jawaharlal Nehroe spreekt tot een grote me
nigte Indiërs bij de opening van de Atoel-fabriekcn, een gezamenlijke
Indiase-Amerikaanse onderneming, te Parnera. Dit is de eerste onderne
ming van deze aard in India. Vele toehoorders hadden meer dan tien mijl
gelopen om bij de plechtigheid aanwezig te kunnen zijn. De fabriek ver
vaardigt verven en chemicaliën voor Indiase en Amerikaanse tcxtiel-onder-
nemingen.
Het Britse kaasrantsoen zal met
ingang van 20 April a.s. verminderd
worden van 1 *A ounce tot 1 ounce
per week.
Olie op de hooggaande golven
b. uitschakeling van wapens voor j j,ERWIJL qE 1TALIAANSE P0LITIE met krachtige hand ingreep
hliriniphticfp ctllrif>nt£>nhe>tr>ain«on nitnn Tr-iX.-t 4TD vi .1
massale vernietiging en controle
er op;
luidruchtige studentenbetogingen over Triëst te Rome en Napels de kop
c benerkine en evenwichtige ver- ln te bukken maakten de geallieerde autoriteiten in het omstreden gebied
c. peperKing en evenwicnuge ver een verzoenenti gebaar door aan te kondigen, dat op 25 Mei in
pe'£sder™?anVdê strijdtochTenTn I kaans-Engelse zóne gemeenteraadsverkiezringen ge~hoJdon"zuïlen' worden,
controle daarop StnjaKraCm8n en Het, vrije gebrnd van Triest zal dus in de politieke strijd van Italië delen,
Werkwijzen en roosters voor de in het Zulden cn Midden dergelijke verkiezingen
uitvoering van het ontwapenings
program.
Jacob Malik d Sow jet-afgevaar
digde, zeide Woensdag, dat hij het
plan ernstig zou bestuderen, maar
voegde er aan toe, dat het op het
eerste gezicht op sommige punten
niet erg bevredigend leek.
DE ONTPLOFFINGSRAMP BIJ
NAPELS.
Het aantal doden tengevolge van
de ontploffing, welke zich Dinsdag
in een tunnel nabij Napels heeft
voorgedaan, is gestegen tot 39. 42
Personen liepen verwondingen op.
Een commissie van onderzoek is
aangekomen om de juiste oorzaak
van het ongeluk vast te stellen en
na te gaan, wie voor het gebeurde
verantwoordelijk moet worden ge
acht.
Aan Java's Westkust
Het Indonesische ministerie van
Defensie stelt een onderzoek in naar
de geheimzinnige schepen, die Vrij
dag jl. aan de Zuidkust van West-
Java in de omgeving van de Wijn
koopsbaai zijn gesignaleerd. Er is een
Uit China verdreven
Pater C. J. Heemskerk, van de Fo
reign Mission Society van „Mary-
knoll" (Ver. Staten) is uit Toengon
in de provincie Kwantoeng in Hon-
kong aangekomen.
Met hem arriveerden meldt Uni
ted Press vijf andere missionaris
sen, die gevlucht zijn uit Hengyang,
in de provincie Hoenan.
Pater Heemskerk is afkomstig uit
Hillegom en verliet op 21-jarige
leeftijd ons land, om zich in de Ver.
Staten te specialiseren in de bloem
bollen-kwekerij. Hij begon en vol
tooide daar echter de priester-studie
en werd missionaris te Maryknoll.
Pater Heemskerk is thans van na
tionaliteit Amerikaan. De winter van
19471948 bracht hij hier te lande
door, ten huize van zijn broer, de
heer J. Heemskerk te Sassenheim.
patrouille naar het kustgebied ge
zonden.
Het „Nieuwsblad" veronderstelt,
dat de onbekende schepen contact
hebben gezocht met opstandige troe
pen in het binnenland om hen van
wapens te voorzien of geheime agen
ten aan land te zetten. Het is bekend,
dat een deel van deze troepen sterk
onder rode invloed staat. Bij gevech
ten met leger en politie is meerma
len gebleken, dat de opstandelingen
merkwaardig goed bewapend zijn.
Dat de subversieve elementen nog
altijd actief zijn, is in het eind van de
vorige week gebleken toen twee on
dernemingen in de streek ten Zuiden
van de Wijnkoopsbaai door een bende
van 400 man werden geplunderd.
Op de cassave- en klapperonder
neming Tjigeband (waar geen Euro
pese planters waren) werd voor
25.000 roepiah geroofd en van een
rubberonderneming in dezelfde streek
werden een rubberwals en een hoe
veelheid ongerookte sheets gestolen.
PREMIER BIJ ERFOPVOLGING.
Dudley Senayake, de zoon van
Don Senayake, die Zaterdag is over
leden, zal zijn vader als premier van
Ceylon opvolgen. De nieuwe premier
is 40 jaar oud.
gehouden zullen worden.
Het militaire geallieerde bewind
van de Amerikaans-Engelse zóne
heeft aangekondigd, dat de kieswet
ten van Triëst in overeenstemming
zullen worden gebracht met het Ita
liaanse kiesstelsel, waaronder par
tijen hun lijsten kunnen verbinden.
Op deze wijze kunnen de niet-com-
mundstische pro-Italiaanse partijen
een overweldigende meerderheid be
halen over de communistische en pro-
Joegoslavische bewegingen.
In diplomatieke kringen te Londen
beschouwt met deze maatregelen als
een belangrijke tegemoetkoming aan
Italiaanse wensen. Het Arneri-
kaans-Engelse beleid zou er op ge
richt zijn de spanning na de jongste
betogingen te verlichten. Er is een
voorstel in overweging om Italiaan
se troepen in de bezetting van Triëst
te doen delen, zo verluidt in Lon
den.
BOTSINGEN IN NAPELS.
e botsingen in Napels droegen
gisteren een ernstig karakter. De po
litie sloeg duizenden stenen-gooiende
studenten met gummiknuppels uit-
Stalin was er niet
Maarschalk Stalin was gisteren
niet met de andere leden van het
Politburo aanwezig op de openings
bijeenkomst van de opperste raad
der Sowjet-Russische gefedereerde
republiek.
Onder de aanwezige leden van het
Politburo bevonden zich de vice-pre-
miers: Molotof, Beria en Malenkof.
De Opperste Sowjet nam een agen
da van drie punten ter bespreking
aan.
De laatste maal verscheen de 72-
jarige Stalin in het openbaar op 21
Januari, toen hij de herdenkings
bijeenkomst van Lenin's sterfdag in
het Bolsjoi-theater bijwoonde.
De Sowjet-Russische gefedereerde
repbliek is de grootste van de zestien
republieken der U.S.S.R.
SUPERFORT NEERGESTORT.
Woensdagmiddag is bij de lucht
basis Davis-Monthan in Arizona een
superfort neergestort en in brand
gevlogen. Acht personen zijn daarbij
om het leven gekomen.
Er werden meer dan 120 de
monstranten gearresteerd. Is Rome
probeerden studenten ruiten in te
gooien bij het gebouw van het com-
Ter opening van Ned. tentoonstelling
Prins Bernhard heeft van dc Mexicaansche president Miguel Aléman een
uitnodiging ontvangen om dit najaar een grote Nederlandse tentoonstelling
van industriële en agrarische producten te Mexico City te komen openen.
De Prins heeft, mede in verband met de grote betekenis, die de Nederlandse
regering aan deze tentoonstelling hecht, aan president Aléman geantwoord,
dat hij diens uitnodiging gaarne aanvaardt.
De tentoonstelling zal in September of October, waarschijnlijk in de eerste
helft van October, worden gehouden. Het initiatief \ot deze 14-daagsc expo
sitie is genomen door het Nederlandse bedrijfsleven, dat heeft ervaren, dat
dc reis van prins Bernhard naar Mexico in 1950 de belangstelling voor het
Nederlandse product, zowel als de afzetmogelijkheden daarvan in dit land,
aanzienlijk heeft vergroot.
De Mexicaanse regering heeft in
het hart van haar hoofdstad 6000
vierkante meter tentoonstellings
ruimte, waarvan de helft met stands
bezet kan worden, ter beschikking
van het Nederlandse bedrijfsleven
gesteld. Tal van Nederlandse bedrij
ven hebben op het eerste bericht
van 4 Maart, dat de tentoonstelling
gehouden zal worden, spontaan ge
reageerd. Ongeveer dc helft van de
beschikbare ruimte is thans reeds
besproken. Het Nederlands-Zuid-
Amerikaans instituut te Den Haag
heeft zich met de regelingen belast
onder auspiciën van het .Comité Ne
derlandse tentoonstelling in Mexico".
Dit comité staat onder bescherm
heerschap van prins Bernhard. De
voorzitter van het instituut, mr. J. I.
munistische dagbled ,,Unta". De com- M. Welter, is tevens voorzitter van
munistische staf nam aan het ge- het comité.
vecht tussen politie en studenten deel 1 In het land Mexico bestaat veel
door inktpotten qit de ramen te I belangstelling voor kapitaalgoederen,
gooien. ZOals landbouwmachines, zuivel-
Malik laat zich in de kaart kijken
De Sovjet-Unie heeft het Amerikaanse voorstel om het internationale Rode
Kruis te laten onderzoeken of de beweringen, dat de Amerikanen de oorlog
in Korea met bacteriën voeren, verworpen. Dc Sovjet-afgevaardigde Jacob
Malik hield vol, dat de ontwapeningscommissie der Verenigde Naties dc
communistische klachten tegen het opperbevel der Verenigde Naties zelf
moet behandelen.
Malik vond de Zwitserse „natio-;
nale" organisatie niet onpartijdig.
Hij eiste, dat de ontwapeningscom
missie bacteriologische wapens zou
verbieden en overtreders ter verant
woording moest roepen. Het Rode
Kruis had in de afgelopen oorlog ook
gezwegen over dc „wreedaardighe
den van de Hitleriaanse monsters".
Overigens had een „internationale
commissie van rechtsgeleerden,, al
een onderzoek ingesteld in China en
Korea, aldus Malik, die in de ontwa-
ningcommissie te New York sprak.
Radio-Moëkden heeft omgeroepen
werktuigen cn machines voor dc
extraherende industrie (bewerking
van landbouwproducten als olieper
sen en vczelvcrwerking). Voorts be
staat animo voor vrijwel het gehele
febied van electro-technischc artikc-
en en verder voor vervoerniaterieel
als breed- en smalspoor met tractie
en wagons, haven- cn baggermate-
rieel, visserij- en kustvaartuigen cn
inrichting daarvan, ambulances,
vrachtauto's, vuilnis- en brandweer
wagens en rijwielen en -onderdelen.
Belangrijk voor Mexico zijn ook pro
ducten van de chemische industrie
cn grondstoffen voor de pharma9eu-
t: h? industrie. Ook pootaardappe-
1 en zaaizaden alsmede geconscr-
v-_rde levensmiddelen, chocolade,
biskwie, likeuren, bier en andere
dranken zouden kansen op dc Mexi
caanse markt kunnen hebben.
Naar men hoopt, zal deze, dc ex
port stimulerende, tentoonstelling in
de Mexicaanse hoofdstad een grootse
demonstratie van het Nederlandse
bedrijfsleven worden. Mexico be
hoort tot de dollarlanden. Op leve
ranties naar deze markt krijgt dc
exporteur recht op de tien percent
exportbonus.
BEZOEK VAN DE KONINGIN
AAN CANADA.
Naar nader bekend is geworden,
zal koningin Juliana voor haar offi
cieuze bözoek aan Canada op Dins
dag 22 April uit de V.S. vertrekken.
AMERIKANEN TEGEN DOLLARS.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van financiën heeft
verklaard, dat na betaling van 800.000
dollar vier Amerikanen China heb
ben kunnen verlaten. Hy voegde er
aan toe, dat deze som was gestort
om de vrijlating van twaalf gearres
teerde Amerikanen te verkrijgen.
Omdat de acht andere Amerika
nen nog door de communistische
autoriteiten worden vastgehouden,
heeft de regering besloten een einde
te maken aan storten van gelden te
gen beloften van invrijheidstelling,
aldus de woordvoerder. Men raamt,
dat nog 200 a 300 Amerikanen
Ohina zyn.
Onder tram geraakt
en gedood
A Te ca. kwart voor 3 deze mor-
rienbom gevonden zijn geladen met Ren is dc 44-jarige Haarlemmer van
geïnfecteerde vliegen, muskieten, g., filiaalhouder te A'dam, op het
spinnen en andere insecten. Tc Pan- plei„ v00r het c s t jUnsterdam, bij
onde"rhandelaars1 gte^d'SS da
gram van de secretaris-generaal der i L.Lw £""g£",a°P "Jf
V.N., Trygve Lie te aanvaarden,
waarin hulp werd aangeboden bij
het bestrijden van epidemieën in N.
Korea, „omdat het niets irtet de wa
penstilstand te maken had".
HOOG WATER IN DUITSLAND.
In Frankfort is meegedeeld, dat de
Neckar op verschillende plaatsen
buiten haar oevers is getreden en
enkele wegen en dorpen heeft over
stroomd. Op de bovenloop van dc
rivier is de scheepvaart gestremd. Het
dorpje Murr bij Ludwigsburg is ge
deeltelijk geëvacueerd.
Te Heidelberg en Mannheim ligt
de scheepvaart eveneens stil, omdat
de schepen niet meer onder de brug
gen door kunnen.
Ook het water in de Rijn stijgt. De
AJb, een zijrivier van de Rijn, dreigt
bij Karlsruhe buiten haar oevers te
treden.
De autoriteiten vrezen, dat binnen
enkele dagen de scheepvaart op de
Rijn zal moeten worden gestaakt.
bijwagen geraakt. Zijn beide benen
werden verbrijzeld. Een uur na aan
komst in het Binnengasthuis is hij
overleden.
Naar het N. v. d. D. van welinge
lichte zijde vernemen heeft het be
stuur van het Bedrijfschap voor
Zuivel in zijn heden te 's Graven-
hage gehouden vergadering besloten
zijn sanctie aan de Haarlemse melk-
sanering te weigeren.
De motieven voor de weigering
zouden zijn, dat de melkhandel te
Haarlem een te monopolistisch ka
rakter draagt en dat in Haarlem het
verzet tegen de sanering te groot is.
