Moet een arts doodsoorzaak vermelden? ftwde GOLF SCHIPPER COEN BOT WORDT 70 JAAR DONDERDAG 21 FEBRUARI 1952 DE LE1DSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 2 Principiële kwestie voor Tilburgs Kantongerecht Is een arts verplicht op het zogenaamde formulier A. ten behoeve van de ambtenaar van de burgerlijke stand de doodsoorzaak te vermelden, wanneer een van zijn patiënten is overleden? Deze vraag kreeg de kantonrechter te Tilburg te beantwoorden. De gedaagde was dr. J. B. Stolte, directeur-ge neesheer van het Sint Elisabet'hs-ziekenhuis te Tilburg. Hij had in een be paald geval geweigerd de doodsoorzaak te vermelden, zich daarbij beroe pende op zijn beroepsplicht van geheimhouding. De ambtenaar van de bur gerlijke stand was van mening, dat deze weigering uitvoering van artikel 5 van de wet op de uitoefening van de geneeskunst juncto artikel 3 van de begrafeniswet verhinderde. Volgens deze artikelen wordt een medische verklaring geëist omtrent de doodsoorzaak als voorwaarde voor het afgeven van een „verlof tot begraven". De ambtenaar van het O.M. beriep zich op de wet en eiste een princi piële boete van zes gulden, subs. 1 dag hechtenis. Over 14 dagen wordt schriftelijk vonnis gewezen. Deze zaak krijgt te meer relief omdat de herziene Begrafeniswet op stapel staat. Een medicus is in eer en geweten gebonden aan zijn zwijgplicht en be schikt dus in sommige gevallen over een zwijgrecht. Mèt gedaagde zijn zeer veel dok-formulier B. ters van mening, dat artikel 3 vun de huidige Begrafeniswet overboiig is en bovendien aan de medici een niet geringe kwelling bezorgt. Zij stuiten in de practijk namelijk op gevallen, waarin het naai bun eer en gtweter noodzakelijk is te zwij gen over een bepaalde doodsoorzaaK. Nu moet een dokter inderdaad bij een geval van overlijden een for mulier, gemerkt A, ter gemeente-se cretarie inleveren Dit eist artikel 3 van de Begrafeniswet. Daar staat echter bij, dat dit zo nauwkeurig mogelija met inachtneming van d.p geheimhouding moet geschieden. Welnu, aldus dr. Stolte. dan voel ik me verplicht om in practisch alle voorkomende gevallen te zwijgen. Die formulieren A komen namelijk in handen vun derden (poktic en jus titie b.v.) en dan kan ik in geen enkel geval meer controleren hoe met mijn zwijgplicht wordt omge sprongen. De verdediger, mr. Molkenboer, wees er op, dat bovendien de dage lijkse practijk bij het invullen van die formuieren A de uitleg van dat befaamde artikel toch al tot een farce had gemaakt. Vele dokters vul len bij netelige kwesties als doods oorzaak b.v. in: inwendige ziekte of zwak hart (uiteraard in het La tijn) en dat wordt door de ambtena ren grif geslikt. Aan deze grappen makerij met de wet wil dr. Stolte en met hem mr. Molkenboer nu einde lijk wel eens een einde gemaakt zien door middel van een principiële uit spraak door de rechter. Andere aangevoerde argumenten, door dc verdediger met klem naar voren gehaald, waren o.a. het door de medici trouw en nauwkeurig na elk overlijdensgeval ingevulde for mulier B ten behoeve van de lan delijke statistiek (hierbij wordt de kring van de beroepsgèheimhouding nimmer verbroken) en het aange ven van de ratio van het omstreden artikel. Hij toonde aan, dat een ge neeskundige verklaring eigenlijk in hoofdzaak gevraagd wordt terwille van de statistiek. Hiervoor zorgt dat Het feit van de dood kan dan door middel van fomulier A worden vast gesteld en gevallen van besmettelij ke ziekten zullen door de medici, in dien zulks met het algemeen be lang strookt zeker tijdig en ruim voldoende ter kennis van de autori teiten worden gebracht. Wanneer een ambtenaar zonder de officieel meegedeelde doodsoorzaak geen verlof tot begraven kan of wil geven, dan kan hij toch altijd nog lijkschouwing vragen, om daarna zijn verlof uit te reiken. Ook hier staat de weigering van dr. Stolte dus niet in de weg. Met deze principiële zaak wenst dr. Stolte door middel van het be roepsgeheim de menselijke persoon lijkheid te verdedigen. In hoeverre eventueel de nieuwe wet moet worden aangepast aan de zienswijze van dr. Stolte, die zich gesteund weet door een bijzonder achtenswaardig gezelschap uitste kende medici, zal mede 'van de wet gever afhangen. INDERDAAD VEELBELOVEND De 19-jarige student uit Schoon hoven, K. van Ipenburg, die Maan dag j.l. voor het candidaatsexamen chemie van de wis- en natuurkun dige faculteit te Utrecht geslaagd is, kreeg daarbij van de faculteit een compliment voor zijn zeer vlotte studie. Hii is ook een vlotte leerling geweest bij het middelbaar onder wijs. Op 12-jarige leeftijd verliet hij de lagere school, behaalde na twee jaar het mulodiploma B, stapte over in de vierde klas van de 5-jarige HBS, die hij na twee jaar met een fraaie puntenlijst voor het einddi ploma B verbet. Wederom twee jaar later, slaagde hij in ongeveer de helft van de daarvoor staande tijd, voor het candidaatsexamen. De heer van Ipenburg, die benoemd is tot as sistent van prof. dr. ir. Smittenberg. hoogleraar-directeur van het labora torium voor analytische scheikunde aan dc rijksuniversiteit in de Dom stad, gaat zich thans bekwamen voor het doctoraal examen. Bij een hotelcontrole heeft de re cherche van de Amsterdamse politie een meisje aangetroffen, dat een half jaar geleden uit een inrichting te Hekken ontvlucht bleek te zijn. Het meisje, dat ijlings verdween toen de politie-ambtenaren verschenen, werd aangehouden. Eerst gaf zij een naam op, die na onderzoek niet bleek te be staan. Toen gaf zij tenslotte de naam op van een bekende van haar, een vrouw, die in het opsporingsregister gesignaleerd stond en nog een boete van 20 gulden had te betalen. Deze boete werd voldaan. Maar de recher cheurs vertrouwden het toch nog niet helemaal. Uit het voortgezet onder zoek kwam de ware toedracht aan het licht en de jongedame werd op nieuw aangehouden en op transport gesteld naar Rekken. B. en W. van Workum voor de politierechter Geen vergunning voor stadhuisverbouwing MINISTER SUBARDJO AFGETREDEN. Naar Aneta thans medeaeelt, werd het besluit van het Indonesi sche kabinet, om zich te distansieren van het beleid van minister Subard- jo inzake de Mutual Security Act, genomen in een kabinetsraad van heden, Donderdag. Aangezien het kabinet zich niet verenigen kan met min. Subardjos beleid in de M.S.A.-kwestic, wordt de brief van mr. Subardjo van 11 Februari van kracht, waarin hij schreef, zijn portefeuille te zullen neerleggen, indien het kabinet zich niet met het door hem gevoerde be leid zou verenigen, aldus lichtte de minister van voorlichting na afloop van de ministerraad het besluit van het kabinet officieel toe. Zoals reeds gemeld, zal in afwach ting van een andere beslissing, de portefeuille van buitenlandse zaken worden beheerd door de minister president. Op vragen aan leden van het ka binet of door deze ontwikkeling van zaken ook de MSA-overeenkomst als zodanig komt te vervallen werd geen antwoord gegeven. Op een Vrijdag te houden vergadering van het ka binet zal hierover nader worden ge sproken. Opstandige elementen in Indonesië Het restant van de bende onder leiding van Alif, die op 11 Februari in hevige gevechten werden gedeci meerd en toen haar leider verloor, is thans in een gevecht bij Wonoso- bo (Midden-Java) geheel opgeruimd. Negen bendeleden werden gedood, 43 gevangen genomen en een aantal vuurwapens werd in beslag geno men. Bij Brebes, eveneens in Midden- Java, hebben opstandige leden van het gedeserteerde bataljon in het be gin van deze week 75 huizen in brand gestoken. NIEUWE VERING VOOR FIETSEN EN MOTORFIETSEN. Het is dc Salzburgse uitvinder Ger- hart gelukt, een nieuwe voor- en ach tervering voor fietsem en motorfietsen te construëren, welke belangrijke voordelen biedt. Dank zij deze vering worden schokken in het voor- en ach terwiel zo opgevangen, dat men pret tig kan rijden, zonder dat de fiets al te zeer belast wordt. De aandacht wordt er vooral op gevestigd, dat deze nieuwe vering geen verandering van het frame of van de voorvork van de fiets of motorfiets noodzakelijk maakt. Het monteren van de voor wielvering duurt vijf minuten, het monteren van de achterwielvering geschiedt in vijftien minuten. Deze uitvinding kan zowel by heren- als bij damesfietsen worden toegepast. De instortingen te Sussen Hastlucht trok door de mergel Gisteren bracht ir. D. C. van Schaik, wetenschappelijk onderzoe ker van de St Pietersberg, op uitno diging van Belgische champignon kwekers een bezoek aan de catastro phale grondinstortingen in het Belgi sche dorpje Sussen. Ir. van Schab: b'.-gaf zich in de gangen nabij het in- stortingsgebied, teneinde een voorlo pig onderzoek to kunnen instellen. Hij gaf als zijn menhig te kennen dat zich thans waarschijnlijk geen verdere grondinstortingen zullen voordoen. Hij achtte 't echter hoogst noodzakelijk om op korte termijn afdoende voorzorgsmaatregelen te treffen, daar er anders in de toe komst vrij zeker meer verzakkingen zullen optreden. De bewoners van vier Belgische dorpen bij de Nederlandse grens le ven echter in voortdurende vrees, dat de aarde zal scheuren en hun hui zen eveneens zullen instorten. Deskundigen wijten het verzwak ken van de kilometers lange tun nels onder de dorpen aan de zware regen en het smelten van de sneeuw, die de opgeloste mergel week heeft gemaakt. Sommige dorpsbewoners immers gebruiken deze tunnels als broeikassen voor paddestoelen. Vol gens een dorpeling zijn sommige de zer onderaardse gingen, „zo hoog als een kathedraal". De steunpilaren, waarop de zolde ring van de groeven rust, zijn één a twee meter dik. Voor de paddenstoe lenteelt gebruikt men paardenmest, gemengd met kunstmeststoffen. Nu blijkt, dat de dampen, die uit deze stof opstijgen, de mergel oplos sen. Dinsdagmorgen stortte een stuk v/eiland achter de verwoeste hui zen in. Man trachtte zijn vrouw te vermoorden De 29-jarige garagehouder M. P. K. uit Nieuw St. Joostland werd giste ren door de arrondissementsrecht bank te Middelburg veroordeeld tot 6 jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest, wegens zware mishande ling van zijn echtgenote, gepleegd door toediening van voor het leven of de gezondheid schadelijke stoffen. K. is sinds 10 Februari 1951 gedetineerd. In de nacht van 30 op 31 Januari 1951 heeft K. getracht zijn vrouw van het leven te beroven. Via een in de garage aangebrachte koperen pijp leidde hij de uitlaatgassen van een stationnair draaiende automotor in de slaapkamer van zijn echtgenote. Toen K. op het huilen van zijn, eveneens in de bovenverdieping van de woning aanwezige dochtertje, ging kijken vond hij zijn vrouw en dochtertje be wusteloos. Na het kind in de buiten lucht gebracht te hebben, snelde hij naar zijn in de nabijheid wonende va der. Kort daarop kon aan de vrouw eerste hulp worden verleend en haar leven bleef gespaard. In een op de rechtzitting op 8 Februari j.l. over gelegd psychiatrisch rapport werd K. als verminderd toerekenbaar en als een gevaar voor zijn omgeving ge kenschetst. Mede op grond van deze uitspraak veroordeelde de rechtbank K. tot 6 jaar gevangenisstraf met af trek. Burgemeester en wethouders van Workum, de heren Jacob Russchen, Aril Gaastra en Pieter Niemantsver- driet, stonden gistermiddag terecht voor de economische politierechter te Leeuwarden ter zake van het zonder vergunning doen herstellen van' het stadhuis en met hen stonden terecht de heer Hotze Wiersma, directeur van gemeentewerken, de architect Hen drik F. Rappange uit Amsterdam en de aannemers Pieter Middendorp en Cornelis de Vries, beiden wonende te Oostzaan. Uit het verhoor kwam vast te staan, dat de benodigde verguninin- gen door Rijksmonumentenzorg en Gedeputeerde Staten waren afgege ven, doch dat verzuimd was ook de vergunning te vragen van het rijk. De burgemeester zei, dat het verzuim" bij het college ligt. Nadat de over treding was geconstateerd is het werk gedeeltelijk stopgezet, welke stagna tie nog steeds voortduurt. Tijdens de bouw in December 1950 overleed de architect, de heer de Meijer, die werd opgevolgd door de heer Rappange. Deze was in de veronderstelling, dat de vergunningen aanwezig waren. Het vonnis luidde: tegen de burge meester 50.boete, tegen de wet houders, de aannemers en de archi tect ieder 25.boete en vrijspraak voor de directeur van gemeentewer ken. De directeur van gemeentewerken moest zich voorts nog verantwoorden voor het doen bouwen zonder ver gunning van twee noodwoningen. In het eerste geval werd de zaak aange houden en in de tweede zaak kreeg hij 100.boete. De twee aanne mers Jetse en Andreas van der Meu- len te Workum kregen ieder 20. boete. FRAUDERENDE BOEKHOUDER VEROORDEELD. Veertien dagen geleden hoorde de 44-jarige boekhouder F. de J. te Leeuwarden door de officier van ju stitie aldaar twee jaar gevangenis straf tegen zich eisen. Verdachte stond toen terecht ter zake van ver duistering van ruim 50.000.met welk geld hij zich o.m. een auto, een motorboot, een zeilboot en een woon schip aanschafte. Hij was werkzaam op het kantoor van de Nationale On derlinge Verzekeringsmaatschappij en hield uit dien hoofde de debiteuren administratie bij van de Ned. Be- drijsfvereniging voor de middenstand. De rechtbank veroordeelde de ver dachte gisteren tot een jaar en ne gen maanden. Jaarverslag A'damse Bank-lncasso Bank Het gezamenlijke jaarverslag van de door een belangengemeenschap verbonden Amsterdamsche Bank N.V. en Incassobank N.V. maakt mel ding van gunstige resultaten in het afgelopen boekjaar. Gedurende een belangrijk deel van het jaar moest het concern geld opnemen bij de Nederlandsche Bank als gevolg van de credietcontrole. Hierdoor werd de renterekening ongunstig beïnvloed. De directie acht het huidige systeem van cre dietcontrole en daaraan verbonden sancties uitermate onbillijk en hoopt, dat eerlang de nieuwe wet „Toezicht Credietwezen" zodanig zal worden uitgevoerd, dat discrimina tie wordt vermeden. Het saldo winst is groot 11.810.383 (v. j. 11.485.442). Voorgesteld wordt hiervan 3 millioen aan het reser vefonds toe te voegen, 4 dividend uit te keren op de preferente en 9 op de gewone aandelen der Amsterdamse Bank N.V. en 316.865 op nieuwe rekening over te brengen. „De boog te strak gespannen" De directie juicht het toe, dat met kracht gestreefd wordt naar nor maal herstel van het evenwicht in de betalingsbalans. De gevolgde po litiek eist echter belangrijke offers. Zij meent, dat inzake de fiscale las ten de boog bepaaldelijk te strak ge spannen wordt en dat de besparin gen, die voor de ontwikkeling van ons economisch leven dringend no dig zijn, door de belastingen sterk in het gedrang komen. Zij vreest toeneming van werk loosheid als gevolg van beperking van verbruik en investering. In som mige delen des lands neemt het werkloosheidsprobleem reeds scher pere vormen aan. Maatregelen om de werkgelegenheid op peil te hou den mogen echter niet opnieuw de betalingsbalans verstoren, want „een land, dat de noodzaak van normaal evenwicht in zijn betalingsbalans miskent, leeft boven zijn kracht en vervalt, na verloop van tijd, onver mijdelijk tot een voor de gehele bevolking rampzalig geldbederf". De gehele toestand van het inter nationale economisch leven in het algemeen blijft „hoogst labiel", het geen het entameren van projecten op lange termijn belemmert. Het te kort op de betalingsbalans is in de tweede helft van 1951 belangrijk verminderd, maar betwijfeld wordt of reeds een toestand bereikt is, waarin een min of meer duurzaam evenwicht gewaarborgd kan worden geacht. Jaarverslag Ned. Middenstands Bank Aan het Jaarverslag over 1951 van de Ned. Middenstandsbank N.V. is het volgende ontleend: Het jaar 1951 is voor een belang rijk deel van de middenstand geen gemakkelijk jaar geweest. invloed van het conflict in Korea leidde in de nazomer van 1950 tot een zekere angstpsychose, zowel bij het kopende publiek als bij het •bedrijfsleven. De plotseling sterk toenemende omzetten, gepaard aan de vrees voor goederenschaarste en voor verdere prijsstijging gaven in verscheidene takken van het mid denstandsbedrijfsleven aanleiding tot grotere inkopen, welke weer grotere voorraden tot gevolg hadden. De financiering van de gestegen voor raden leidde voor velen tot moeilijk heden, in het bijzonder toen in het voorjaar van 1951 de omzet zodanig terugliep, dat in sommige branches van een „kopersstaking" moest wor den gesproken. De toch in het alge meen reeds krappe liquiditeitspositie werd door deze gebeurtenissen in vele ondernemingen nog veel slech ter; de geforceerde zomer-uitverko- pen in tal van winkelzaken vormden daarvan het bewijs. De moeilijkheden traden het meest in de openbaarheid voor de detail handel in meer duurzame gebruiks goederen, doch betroffen in feite een veel grotere groep van middenstan ders, want ook in sommige branches van het amibacht, in de klein-indus- trie en in de grossierderij was in een aantal gevallen tot vergrote voorraadvorming overgegaan met alle gevolgen van dien. Mede als gevolg van de hierboven gesohetste omstandigheden bleef de vraag naar bankcrediet groot; een beduidend deel van de vraag betrof een tijdelijke behoefte aan middelen teneinde de voor de afzet van de overtollige voorraad nodig zijnde periode te kunnen overbruggen. Slechts indien de voorraadvorming geen duidelijk speculatief karakter droeg, is door ons, voor zover moge lijk, aan deze vraag tegemoet geko men. De ontwikkeling van de financie ringspositie van de middenstand sinds de bevrijding heeft een nogal stormachtig verloop gehad; herbe voorrading, stijging van het prijspeil, inkrimping van het leverancierscre- diet en fiscale heffingen zijn wel de voornaamste oorzaken, waardoor het moeilijk was een nieuw evenwicht te vinden. Wij hebben de indruk, dat voor het ogenblik aan deze stormachtige ontwikkeling min of meer een einde is gekomen en dat een zekere stabi liteit in de financieringspositie bereikt, omdat de bovenvermelde factoren geheel of grotendeels uitge werkt lijken te zijn. De winst- en verliesrekening toont een bedrijf so verschot groot ƒ1.034.721,26. Voor de betalen be lastingen moest worden gereserveerd ƒ550.000—, waarna rest. 484.721,26. Besloten is hiervan te bestemmen: voor toevoeging aan de algemene reserve ƒ200.000,voor toevoeging aan de reserve tegen bedrijfsrisico's ƒ200.000,—, tezamen:- f 400.000, zodat ter verdeling beschikbaar is ƒ84.721.26. Hieruit zal worden uit gekeerd 5 dividend op de prefe rente aandelen en op het gestorte gewone aandelenkapitaal, waarvoor nodig is f 84.250,waarna het res tant ad ƒ471.26 oo nieuwe rekening I wordt overgebracht. WEERSVERWACHTING (Geldig van Donderdagavond tot Vrijdagavond. Opgemaakt te 10 uur). WEINIG VERANDERING Zwaar bewolkt met plaatse lijk enkele opklaringen en over wegend droog weer. Matige tot vrij krachtige wind tussen West en Zuid-West. Weinig verande ring in temperatuur. 5 Febr.: zon op 7.43 onder 18.C maan op 6.33 en onder 13,53 uur. waren het in hoofdzaak Mij. Neder land, die het sterkst aangeboden wa ren. Van de Cultures moet genoemd worden H.V.A., die op 81 begon, maar tot 9324 opliep. Amsterdam Rubber werd verhandeld tussen 82 en 84. De Tabakken boden- de meeste weerstand. Ook de Bankaandelen konden zich niet aan de gedrukte tendens ont trekken. Binnenlandse Industrieën kwamen merendeels op lager niveau met name Nederlandsche Ford (min 7), Buhrmann, Kaiser Frazer en Nyma. daarentegen waren Wijers 5 punten in herstel. De kleine coupures premielening Amsterdam noteerden 10524- Met belangstelling wordt de inschrijving van de Nationale Wo- ningbouwlenin-g tegemoet gezien. Op de Staatsfondsenmarkt waren slechts weinig veranderingen. Dollaragio 6j<4. Prolongatie 3J4pct. ECONOMISCHE POLITIERECHTER. Peentjes zonder vergunning. Een tuinder uit Rijnsburg had meer groene kool, peentjes enz. geteeld dan waarvoor hij vergunning had. In totaal was de bruto-opbrengst 5000 gulden geweest, waarvan onge veer 2000 gulden winst. Een deel van deze winst is de tuinder echter al weer kwijt want de Haagse Econo mische Politerechter legde hem 300 gulden boete op omdat hij in over treding was geweest. De officier van justitie had ƒ500 geëist. Ongewogen kazen. Vijftig gul den boete hoorde een veehouder uit Rijpwetering tegen zich eisen omdat hij zijn kazen niet fn het waagge bouw had laten wegen. De economi sche Politierechter veroordeelde hem deswegen tot 4C boete. „Nooit heb ik rozen zien bloeien". „Nooit heb ik rozen zien bloeien' speelde een draaiorgel op straat zo hard dat de officier van justitie zich nauwelijks verstaanbaar kou maken tijdens de behandeling van de zaak tegen twee bloemkwekers uit Alke made en een bloembollenteler uit Leimuiden. De verdachten hadden weliswaar geen rozen zien bloeien, maar wel narcissen. Deze narcissen waren geteeld door een ander dan degene die de teeltvergunning had. Onder de orgelklanken door wer den boetes geëist van 800 en 150. De politierechter maakte er 150 en 100 van. BEURSO VERZICHT BINNENLAND. Overleden is, 81 jaar oud, dr. ir. G. W. van Heukelom, hoofdingenieur bij de Nederlandse Spoorwegen, ont werper van het hoofdgebouw der N.S. te Utrecht. Duizend jonge bomen in de kwe kerij van Peters te Tienray zijn door konijnen van de schil ontdaan en ten dode opgeschreven. De schade be loopt in de duizenden guldens. Tussen Djakarta en Bandoeng zal op 11, 12 en 13 April een bloe men rallye worden gehouden in na volging van de jaarlijkse tulpenral ly e, welke in Nederland wordt gere den. Daarvoor zullen binnenkort per K.L.M. drieduizend tulpen van Schip hol naar Indonesië worden gezonden. De kwekers te Boskoop zullen ter gelegenheid van de Olympische Spelen 6000 Polyantha-rozen naar Finland zenden ter uitplanting in de "parken van Helsinki. Aan de heer D. de Jong in Den Haag, die reeds 75 jaar lang het vak van schoenmaker heeft uitgeoefend en onlangs 86 jaar is geworden, is de zilveren medaille, verbonden aan de Orde van Oranje Nassau uitgereikt. Waaraan het ongunstige verloop van de effectenbeurs de laatste da gen is toe te schrijven, kon moeilijk worden nagegaan. Positieve nieuwe aspecten ontbraken, maar een feit is, dat de markt in een dusdanig apa thische stemming verkeert en zo weinig steun ondervindt, d§t iedere dag weer nieuwe koersverliezen ge leden worden. De fraaie weekstaten van de Nederlandsche Bank ten spijt beziet men ter beurze de situatie met weinig optimisme en verwijst men naar de economische beschouwingen in de jaarverslagen der grote banken, die eensluidend de belemmeringen voor de effectenhandel aantonen. Ook gisteren was het verloop van de markt gedrukt, hoewel niet in zo sterke mate als de vorige dag. Het bleek dat in de hoek van Kon. Olie het publiek enigszins geneigd was als verkoper op te treden, als gevolg waarvan de koers tot 282 achteruit liep en daarmee 4 procent inzakte. Tegen het slot werd 283 genoteerd. Aku's zetten in op 145dus nog be neden het laaste punt van Dinsdag om daarna eveneens iets te herstel len. Het was trouwens algemeen het kenmerk van de markt, dat na de lage opening een kleine verbetering intrad, die echter niet voldoende was om het vorige niveau te benaderen. In certificaten Unilever opende de markt 3 procent lager, oude en nieu we aandelen Philips bleven zelfs ver scheidene punten beneden het vorige niveau. In laatstgenoemd fonds werd de gehele middag in open hoek een vrij drukke affaire afgewikkeld. Ook de Scheepvaartmarkt kan zich slechts met moeite handhaven en wederom Sinds enkele jaren woont aan de rand van Loosdrechts grootste plas, in een huisje, dat verbor gen ligt achter wat bo men, een Nederlands zee man, wiens naam een be grip is geworden voor de helden der zee die er in de meest hevige stormen om uit trekken om het le ven van anderen te red- ?n: schipper Coën Bot. Wii hebben hem op de winterse stilte van de plas eens opgezocht om een praatie met hem te maken, waartoe alle aanleiding bestaat: schipper Coen Bot wordt Zaterdag 23 dezer 70 jaar, een man. die in zijn leven reeds zo vele malen bewijzen heeft gegeven, van sterkte en moed. bereikt de leertijd der sterken. Waarom hij nu in Loos drecht woont, deze man. die zijn, gehele leven lang zo nauw met de zee ver bonden is geweest? Hij heeft welbewust de ban den met de zee verbroken. Toen hii na zijn pensione ring nog in Den Helder woonde, in hetzelfde huis als zijn zoon en opvolger, schipper Piet Bot was er voor de aanstaande zeven tigjarige soms geen hou den meer aan. Dan rin kelde 's nachts de telefoon en trokken zijn zoon en de anderen er op uit. spoedig worstelend met de woe dende golven om mensen, die in nood waren te red- ken. De oude schipper kon aan het reddingswerk geen deel meer nemen, hij zat dan met de handen, tot vuisten gebald, in de schoot als een veldheer, die zijn troepen niet meer mag aanvuren. Hij heeft zich toen aan die ergernis onttrokken en is naar Loosdrecht gekomen, naar zijn huidige huisje aan de plas, waar het soms ook goed „spoken kan en de golven tegen de glazen spatten". Wie zovele gevaarvolle tochten heeft gemaakt, kan w veel verhalen. En schipper Coen Bot is een goed ver- --- teller. Bij hem vliegen voor zijn toehoorders de uren voorbij. Deze redder van 654 mensenlevens, deze bezitter van een schat van onderscheidingen, tovert de barre reddingstochten weer uit het verleden op. uren van zeemanslust en zee- mansmoed enorme ge vechten tegen de woeste slagzeeën, die het nimmer van hem gewonnen heb ben. Sinds hii als achttien jarige als verstekeling bii wijlen Dor us Rijkers op de boot was gekropen en on middellijk de handen uit de mouwen moest steken. heeft, hij een lange reeks van jaren niet anders ge daan. Telkens weer heeft hii de gretige zee haar prooi ontroofd, telkens weer heeft hij voor de Noord Zuid Hollandse- Reddingsmaatschappij triomfen geboekt. Tot de tijd van scheiden kwam. een scheiden, dat juist voor een man als Coen Bot heel, heel zwaar is. En zelfs, toen hij om de beproe vingen van het thuisblij ven bii storm en reddings werk te ontvluchten naar Loosdrecht was ge gaan. heeft hii nog menig maal bii zwaar weer de auto genomen en is naar de kust gereden, naar de zee. de beukende, woeste zee. die hij nooit vergeten zal. Nu leeft hii op zijn her inneringen. teruggetrok ken aan die stille Loos- drechtse plas. Waar het Zaterdag wel minder stil zal z;;n. want Nederland heeft Coen Bot niet ver-' geten. Wilt U iets weten? Vraag: Wanneer bij pandoeren de tegenpartij uithaalt en men met vijf personen speelt, haalt dan de om beurt stilzittende ook ieder spel uit? Antwoord: Wanneer het spel met vijf spelers wordt gespeeld, wordt hij in het algemeen dus in het spel be trokken. Hij neemt dus deel en deelt in winst of verlies, al naar gelang de uitkomst. Vraag: Is het sportief of tegen het reglement bij pandoeren, om wan neer men hangt bij een praatje op de tweede slag, de eerste slag te nemen om daardoor ook een tweede mee spelende te kunnen laten hangen? Antwoord: Het is zeker niet tegen het reglement van het spel een ander ook te laten hangen. Of het sportief is, u oordele zelf. Indien de eerste verliezer eerste bieder is, baseert hij zijn bod meestal op het feit, dat er troef in het spel is. Komt er een tweede, mogelijk 'n derde bod van gelijke strekking, dan wordt de po sitie van de eerste bieder verzwakt. Is het uitgemaakt, dat hij zal ver liezen, dan mag hii ook meedoen anderen te doen verliezen. Vraag: Als ik bij het pandoerspel de kijkkaart neem, kan ik pandoer spelen maar geen aas vragen; mag ik dan een heer meenemen? Als ik de kijkkaart niet neem, kan ik niet spelen. Wat moet ik dan doen? Antwoord: Het reglement zegt daaromtrent niets. De spelregels in gTote trekken gereglementeerd worden dikwijls uitgelegd naar be staande gewoonten, welke men in een of andere streek, of een of an dere club aanneemt. O.i. is het lo gischer de kijkkaart in zo n geval niet te nemen en dan maar niet te spelen. Het beste is, dat een ploeg bij ev. meningsverschil onmiddellijk een besluit neemt, dat dan in de toe komst voor ieder geldt. Vraag: Bij het jokerspel lagen er twee jokers op tafel. Een der spe lers kon uitleggen als hij eerst de jokers van tafel haalde. Mag dat? Antwoord: Men moet eerst 40 pun ten uitleggen alvorens men de joker of jokers opneemt. z Vraag: Mag men bij klaverjassen ook de boer verzaken, wanneer troef gevraagd wordt? Antwoordr Neen. Vraag: Mag een speler bij kruis jassen 4 boeren roemen en daarnaast een derde van een heer? Totaal dus 220 pnt.? Antwoord: Ja. Er staat daarover niets in het reglement. Daarin staat evenwel toch het volgende: Een roem van vier boeren en een vijf- kaart geeft altijd twee takken aan de boom. Daarmee is dus bewezen,, dat andere roem naast de 200 zeker geldt: Vraag: Hoeveel km. is de route: LeidenAfsluitdijk, Bolsward, Hee renveen, Mëppel, Zwolle, Apeldoorn, Amersfoort, Utrecht, Leiden? Antwoord: Afstand 380 km.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 2