k
L
Problemen van het herstel van
harmonische dorpsgemeenschao in
Oosterse maatschappij
„In Memoriam 1940-1945"
van de Leidse Universiteit
unstleven in Leiöen
Leidse K.V.P. stelde negen voorlopige
candidaten voor de Tweede Kamer
A. van Dijk Gemeentepolitiek
„Dinner at eight1' een
gespeeld, vermakelijk
goed
spel
P.C.A. ten Broek: Woningbouw
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1952
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 3
377e Dies van de Leidse Universiteit
Dies-rede van prof. dr. J. H. Boeke
Voor het eerst sinds jaren werd he denmiddag de rede van de rector-
magnificus van de Leidso Universltei t ter gelegenheid van de 377ste dies
nataiis van de Academie uitgesprok en in de Stadsgehoorzaal, waar sich
onder de talrijke toehoorders o.m. bevonden leden van het Curatorium,
van de Academische Senaat en van d e academische gemeenschap in de
ruimste zin des woords, benevens vele oud-alumni, die de komende da
gen in nog groter getale aanwezig zullen zijn bij de speciale oud-alum-
nidagen. De rede van prof. dr. J H. Boeke was, overeenkomstig de tra
ditie, gewijd aan een wetenschappe lijk onderwerp en ditmaal ontbrak
de algemene inleiding, die vorig jaar bij de diesrede bijzonder de aan
dacht trok.
Oud probleem wacht
op een oplossing
De rede van prof. Boeke was ge
wijd aan problemen, verbonden aan
het herstel van de harmonische
dorpsgemeenschap in de Oosterse
maatschappij.
Spr. herinnerde aan het feit, dat
hij reeds meer dan twintig jaar deze
E roblemen in een voordracht he
chtte, en dat dit onderwerp nog
steeds niet zijn passendplaats heeft
Sevonden in het schema van een wel-
oordachte welvaartspolitiek ten be
hoeve van de honderden millioenen,
die men thans, hun eigen cultuur en
levensopvatting negerend, met man
en macht liever vandaag dan mor
gen, in onze twintigste eeuwse ma
teriële Westerse beschaving zal drij
ven, met beperking van hun keus
tussen twee sociale stelsels: het Wes
terse kapitalisme of het Westerse
communisme.
Spr. formuleerde in zijn inleidend
betoog zijn critiek op de internatio
nale welvaartspolitiek ten bate van
de „landen in versnelde ontwikke
ling". Deze politiek is gericht op ma
teriële economische ontwikkeling in
Westerse richting. De hiermede even
wijdige geestelijke ontwikkeling
wordt gedekt door het begrip accul
turatie". Aan beide vormen van
Westerse politiek, economisch en cul
tuur-politiek, ligt geringschatting,
ontoereikendverklaring, terzijde
schuiving, onschadelijkmaking van
het typisch niet-Westerse ten grond
slag. Spr. constateerde, dat deze za
kelijke Westerse politiek voor het
dichtbevolkte platteland in de dua
listische gebieden (de gebieden in
versnelde ontwikkeling) onvrucht
baar, uitkomstloos en dus ongeschikt
is, althans als massapolitiek en dat
zij het overbevolkingsvraagstuk eer
verzwaart dan oplost, en dat derhal
ve ook haar geestelijke wederhelft,
de acculturatiepolitiek, als Oosterse
massa politiek onbruikbaar is
Prof Boeke verdiepte zich daarna
in de vraag, welke de kenmerken
moeten zijn van een dorpspolitiek,
waaraan de plattelanders der dua
listische gebieden iets wezenlijks aan
hebben.
Deze dorpspolitiek mag niet louter
economisch zijn, noch zakelijk. Te
genover zakelijk staat persoonlijk en
als een welvaartspolitiek niet zake
lijk zijn mag, zal zy dus persoonlijk
moeten zijn. Wat is daaronder te ver
staan? Bij de dorpspolitiek betekent
zulks, dat zij zich op het standpunt
van de dorpeling moet stellen en de
zaak uit zijn ooghoek moet bekijken
en belichten. „Persoonlijk" betekent
echter meer dan dat. Het wil niet al
leen zeggen het binnendringen in de
mentaliteit van de dorpeling doch
ook deze eenvoudige, weinig gecom-
BOLWERK VAN VRIJHEID
Namenlijst van oorlogsslachtoffers
Toen na de bevrijding in 1945 de in 1940 werden ingeschreven en
universitaire gemeenschap van Lei- dus nauwelijks hun eerste schreden
den zich langzaam weer herstelde,op het pad der wetenschap gezet
werd smartelijk geconstateerd, dat er j hadden, toen de oorlog hen over-
vele plaatsen waren opengevallen, viel.
ÏLSSTÏÏ ,dif Onder de namen stut, voor rover
li», «IJS™ -^ng bekend, de plaats vermeld, waar de
«vallen waren, werd ala een I slachto(lerB overleden zljn. Men ont.
king gevallen waren, werd als een
eerste plicht gevoeld en reeds op 26
September 1945 stelde de Senaat
een „Commissie voor een Gedenkte
ken ter herinnering aan de in de
moet er plaatsnamen, die een ge
voel van afgrijzen doen opkomen:
Westerbork, Auschwitz, Bergen-Bel-
sen, Dachau, Buchenwalde, Scheve
Oorlog 1940—'45 omgekomen leden 7 V j
der Leidse Clvttas Academica in. 1 "Ütaïïhl
nesie, Tjimahi, Scmarang, Bandjir-
Weldra bleek, dat getracht moest ™sin. Ambarawa, Bondowoso, die
worden een vorm te vinden, die zo- herinneren aan de tragische verha-
len, welke na de bevrijding ons van
de Japanse overheersing in Indone
sië bereikten.
Het is een sober boekwerk, ge-
wel monumentaal zou zijn, als voor
iedere der gevallenen zij het be
scheiden cenotaaf. Hier openbaar
de zich de tweeledigheid van deze
opgave, die ten slotte geleid heeft tot
een dubbele vorm van twee ge- j
pliceerde geesten in beweging bren
gen, te wekken en hun horizon te
verruimen en het besef te hergeven,
dat zy leden zyn van een plaatselij
ke gemeenschap voor welker gezond
heid, voorspoed, hechtheid zij aan
sprakelijk zijn tegenover hun om
geving en familie.
Slaagt deze geestelijke aanplant,
dan zal dit uit zijn vruchten moeten
blijken:het verdere initiatief tot con
crete maatregelen zal van het dorp
moeten uitgaan.
Vervallen in oude fout.
De goedwillende maar autoritaire
ethische politiek in handen van de
Westerse koloniale machthebbers is
onder de tegenstand van het nationa
listische onafhankelijkheidsstreven
bezweken. Maar zij schijnt thans in
internationale gedaante te herleven.
En ook de souverein geworden dua
listische staten maken weer, om op
snelle en sprekende resulta.en te
kunnen wijzen, van dezelfde, eer
tijds bestreden en verworpen, auto
ritaire zakelijke ethische politiek ge
bruik. De kleine man moet gehol
pen worden, dadelijk en met Wester
se middelen. Maar is daarbij alleen
object van de hulp en voor zelfwerk
zaamheid en zelfverantwoordelijk
heid wordt hem geen gelegenheid
gelaten. Wat is daarop zijn reactie?
Wie als onverantwoordelijke, onmon
dige behandeld wordt zal ook als
onverantwoordelijke onmondige han
delen. Men verstikt alle gemeen
schapsbesef, verlamt de zo nodige lo
cale auto-activiteit en verhindert al
le verruiming van het eigen sociale
plichten veld.
Een dorpspolitiek mag niet autori
tair, niet autocratisch zijn. Zal zy
daarom democratisch moeten wezen?
Ja en neen. Ja in zover ieder vol
wassen dorpeling zich mede aan
sprakelijk voor en actief bij de be
langen der dorpsgemeenschap zal
moeten voelen. Neen, in zover de ver
houding van persoonlijke ongelijk
heid in de Oosterse samenleving nog
veel algemener is dan in Weslerse
landen en als de normale verhouding
wordt aangevoeld.
Ook in de dorpsherstel politiek zal
het leidersbeginsel toepassing moe
ten vinden, doch dit moeten uit eigen
midden voortgekomen leiders zijn,
die de maatregelen nipt van zichzelf
mogen laten uitgaan, aangezien d't
weer in zakelijke richting zou wer
ken. De buitendorpse leider moet
niet meer willen zijn dan raadsman,
R«»n Bunm,P v,,. v.,., Lw» completeerd met de redevoering, die leraar vraagbaak vermaner, maar
rfonitrsmon Hif> nn 95 Nov 1950 inlPror- dr* J* L- *>uy vendak hield geen uitvoerder, geen bestuurder,
denkramen, die op 25 Nov. 1950 in «.««Lnin» van h* Seen voorcanaer
het groot-autoditorum onthuld weï- b" d« ™tbul,ln' 7" de "taSKSE-u.k
,-.„—1 ;;b- Tr, ajTo gedenkramen op 25 Nov. 1950, wel- Een dergelijke taak
ramen thans met dit „In Memo- «ma, doch moet maten
Burgerlijke Stand
Geboren: Jan Hendrik, z. van S.
Martijni en J. Seller; Antoinette Ma
ria, d. van A. G. Silvester en A. H.
Neuteboom; Margaretha Theresia
Maria, d. van C. Ruigrok en A. E. M.
Jongmana- Johanna Maria, d. van J.
Kuijt en T. Maas; Johannes Lauren-
tius, z. van G. C. van Haaster en W.
J. de Jong; Lena, d. van H. van Rijn
cn J. Hogewoning- Gcrrit, z. van G.
Ravensbergern en P. van Vliet.
Ondertrouwd: F. F. van Zessen en
A. G. Nagtegeller; P. J. van der Burg
en J. M. Nieuwenhuijsen; A. A. M.
Hamerlynck en H. M. M, A. Brooij-
mans; C. Mol en G. Kuiken; F. J. van
Noort en M. E. Steijger; P. J. Hart
man en J. Spierings; B. Boomsma en
H. Koning; A. Siera en J. Siebert; L.
Steyger en M. J. dc Graaf; W. van
Riet en M. Bucsi; J. Beij en J. G. C.
Ie Mair; D. Groenewegen en H. A.
van Namen; A. Honders en A. M.
Driessen; J. H. Hornes en P. M. van
Sonsbeek; C. ligtvoet en E. P. J. Pen
seel; J. W. Louwe en T. Bossc; E. E.
N. van Ris en E. H. Millaard.
Gehuwd: D. Koolmoes en A. C. Ma-
tijssen.
Overleden: H. M. van Weeren man
33 j.; J. de Roo man 77 j.; M. Berlijn
wed. van Voorbij 72 j.; M. C. W. Wil-
lems huisvr. van Steenbergen 39 j.;
G. H. C. Vreeman man 64 j.
RESIDENTIE-ORKEST.
Zo is dan gisteravond tijdens het
abonnementsconcert een merkwaar
dig en hoogst interessant program
ma gemaakt door een zeer gecon
centreerd orkest, spelend onder een
dirigent, die een hoogst artistieke
interpretatie heeft gegeven. Geopend
met „Hymne du grand Meaulnes"
van Rudolf Escher, geschreven (in
opdracht van de Wagenanrstiohting)
voor Willem van Otterloo en het Re
sidentie-orkest. Dc naam van dit
werk is ontleend aan een roman
van Alain Fournier, cn aangezien
het nergens een verklaring van een
handeling of episode van de roman
is, valt 't werk niet onder pro
grammamuziek. De bezetting voor
de uitvoering ervan is uitgebreid,
met veel blazers en slagwerk. Een
serieus werker is hier aan 't woord.
Hij geeft een polyphoon weefsel,
mooi van samenklank, maar hoe
knap ook, te lang, wel met Iets heel
eigens, 't Werk werd met waardering
ontvangen en de componist werd
toegejuicht en teruggeroepen. Clara
Haskil solieerde in het „pianocon
cert a kl. t." van Schumann, waarin
Vrijdag 8 Februari.
Dat Stadskok gisteren niet in
deze kolommen verschenen is, vindt
een simpele verklaring in het feit,
Uu. de^cr dagen de prachtige boom
od de Vismarkt omgehakt ls. Lezers,
die weten hoezeer Stadskok zijn hart
verpand heeft aan onze goede oude
stad, zullen begrijpen hoe wij ge
schokt waren toen Woensdagmorgen
enige wrede mannen met bijlen en
zagen gewapend, een aanval op die
e i?p d~den. Tengegevolge
daarvan konden we gistere ngeen
letter op papier krijgen. Binnen en
kele uren was de reus geveld. Nu
staat de Korenbeurs er akelig kaal....
Het niet nader te omschrijven hou
ten hokje, dat door deze boom
vooral 's zomers - enigszins aan het
gezicht onttrokken werd, staat nu
orutaal en uitdagend vooraan, als
een lelijke wrat op onze mooie Ko
renbeurs. Gelukkig heeft Stadskok
vanmorgen gezien hoe een tuinman
bezig was een nieuwe boom, een lin
de, op dezelfde plaats te planten.
Het ls iets, maar het rijke bladerdak
zal nog wel enige jaren op zich la
ten wachten!
We hebben ook gezien, dat de Be-
stratingsdienst dc grond bestraat
heeft, waarop kort geleden een
b va^r huis werd afgebroken:
hoek PieterskeikgrachtLokhorst
straat. Naar onze bescheiden me
ning betekent deze bestrating, dat
er voorlopig niet gebouwd wordt.
Hetgeen wij jammer vinden. Omdat
er nu een gat blijft in dit karakteris
tieke stadsnoekje
Komaan, we moeten verder. We
ten de K.A.B.-leden ai dat zij he
denavond van 8 tot 9 uur en Zater
dag van 4 uui tot half zes kaarten
voor het Vastenavondfeest op de
Zondagen 17 en 24 Febr. a.s. afge
haald kunnen worden in de zaal
Hooglandse Kerkgracht 40? Het pro
gramma vermeldt de opvoering door
„Vondel" van Katrina, de hoogste
prijs!", een klucht in drie bedrij-
zU de schoonheid tot de hoogste
hoogte voerde, verzonken in haar
spel. Met dit concert heeft zU haar
uitverkoren terrein betreden, waarin
zij, hoogst bescheiden cn eenvoudig,
groot-meesteres is. Ongestoord cn
weldadig heeft men naar haar no
bele en kleurrijke voordracht kun
nen luisteren. Mooi en indrukwek
kend. Door de stampvolle zaal werd
haar een ware hulde gebracht Zü
deelde haar succes met dc dirigent
en 't orkest En toen volgde de ge
weldige „Sacre du Printemps", de
rijkste partituur, die Strawinsky
schreef, overweldigend, vol effect,
machtig en nieuw, terwijl 't werk van
1913 dateert. Een bonte reeks van
teelden uit 't oud-historlscho Rus
land: Dc aanbidding van do aarde;
hierin o.a lonteronden, optocht van
dc wijze, dans van dc narde. Het
offer, als 2e deel. Mysterie-kringen,
vcrhoerlijknig van dc uitverkorene,
rituele handeling. Sacrale dans, het
mensoffer. De rhythmische en in
strumentale vondsten volgen elkan
der in hevige stuwing op; vanaf de
eerste inzet van de fagot tot de orgie
van d« sacrale dans wordt een reeks
gevormd. De klankencombinatie*
zijn prachtig van timbre, de rhyth
mische stoten, toén in 1913 zeker
nog niet gehoord. Wij kunnen Van
Otterloo en 't orkest niet dankbaar
genoeg zijn, dat wij dit fascinerende
werk een keer hobben mogen horen.
De horschcoping was zo hoogst ar
tistiek; een overtuigend pleidooi
voor Strawinsky's groots meester
werk. De resoect afdwingendo inter
pretatie werd met laaiend enthou
siast applaus begroet als een presta
tie van de eerste rang, en 't enthou
siast applaus groeide aan tot eon
meermalen herhaalde ovatie.
J. KORTMANN.
ven. Dc K.A.B.-symphonie komt de
avond opluisteren, die met een bal
o.l.v. Evcrt Castelein besloten wordt.
STADSKOK.
DIEFSTALOPGELOST
Lei donnar bleek de dader.
Na ccn langdurig onderzoek ia de
Wassenaarsc recherche er, in samen
werking met de recherche in Leiden
in geslaagd de in October '51 gepleeg
de diefstal van 1700.vanuit het to-
talisatorgcbouw op Duindigt, tot
klaarheid tc brengen.
Verdacht werd de 21-jarige opper
man v. L. uit Leiden. Hij werd aan
gehouden en bekende, li ij had voor
het geld een sierlijk radiotoestol en
dito tafeltje gekocht. Deze zaken
werden in beslag genomen. Het ove
rige geld had hij opgebruikt.
moriam", welk boekwerk thans
verschenen is bij de Universitaire
Pers Leiden, in opdracht
waait niemand
rusten op een gedo-
riam 19401945" gecompleteerd I 8en opleiding en opvoeding. Voor
zijn. Sober, maar indrukwekkend.1 een verder ziend Nederland kan in
belangrijke taak
r\E K.V.P., AFD. LEIDEN heeft gisteravond tijdens oen vergadering in
*^„De Doelen" gebruik gemaakt van een der meest democratische rech
ten: voorlopige candidaatslelling voor de Tweede Kamer, üin te beginnen
slelde het afdelingsbestuur candidaat de reed* zittende leden mej. A. Noltc
en de heren Th. Hooy, Haarlem, mr. Th. M. J. de Graaf, burgemeester van
Llcse, M. P. v. d. Weijden, burgemeester van Zevenhoven, en C. J. van der
Ploeg, voorzitter van de R.K. Landarbeidersbond tc Haarlem. Uit de leden
vergadering werden de heren F. C. de Hosson te Leid:n, lid van de Leidse
Gemeenteraad, voorzitter van de R.K. Middenstandsbond in het Bisdom
Haarlem, en dr. W. J. J. Dljssclbloem te Oegstgeest, directeur van het Arka-
bureau te Den Haag, candidaat. Belde candidaten kregen precies het ver
eiste aantal van 10 stemmen. Bovendien werd voorgesteld de heren drs. J.
Schiphorst, oud-jongeren-commissaris van de K.V.P., en de heer M. P. A.
Meissen, burgemeester van Wateringen, candidaat te stellen. Zij kregen
resp. 12 en 13 stemmen, zodat ook zij op dc voorlopige lijst geplaatst wer
den. Opgemerkt dient to worden, dat candidaten pas op de lijst geplaatst
worden, wanneer zij in minstens vijf afdelingen zijn aangewezen. De kies
kringen Leiden, Dordrecht en Middelburg kunnen samen op 3 zetels re
kenen, wanneer tenminste het aantal kamerleden op 100 gehandhaafd blijft.
een zeer belangrijk Volksgezondheid: Het gesticht En-
de degeest wordt gemoderniserd. Er is
Ac^mlscte 'senaaLgedruk^1 door 0»<ut MjM doorbudereo van d« I
doh. Enschedé en Zone/te Kaar,en,.
- ger voorbijtrekt van mensen, die wij Onder de vele aanwezigen bevon-
Het neeic dus langer dan zes jaar aJ of niet geiten(j hebben en die het den zich minister Joekes, jhr. Bee-
e~r trotse devies van de Leidse Univer- laerts van Blokland, vice-president
|m jjj| siteit „Praesidium Libertatis" van de Raad van State, en prof. dr.
„Bolwerk van Vrijheid" met hun Raden Supomo, rector magnificus
bloed verdedigd hebben. J van de Indonesische Univeriteit,
lijst kan publiceren, waarvan de ge
gevens zo betrouwbaar en volledig
mogelijk zouden zijn. De rector mag
nificus, prof. dr. J. H. Boeke, her
innert hieraan in zijn voorwoord en
voegt er toe: „Moge de duur van de
heugenis, die dit gedenkteken levend
wil houden, zo lang zijn, dat de lut
tele jaren aan de zorgvuldige voor
bereiding besteed, daarbij in het niet
verzinken.
Niet geheel volledig.
Ondanks deze zorgvuldige voor
bereiding wil de Commissie niet pre
tenderen een lijst te hebben samen
gesteld, die volledig is, hoewel er
na enige oproepen zeer veel gege
vens van verschillende zyden wer
den verstrekt. Om te bginnen is er
naar gestreefd de namen van on
vaderlandse elementen uit de lijst
verwijrerd te houden. De tijdgren-
zen werden voor Nederland vastge
steld van 10 Mei 1940 tot 5 Mei 1945
en voor Indonesië van 8 December
1941 tot 14 Augustus 1945. De ge
vallen van hen, die na deze tijds-
grenzen overleden zijn, werd het
oordeel gevraagd van een medische
commissie, die als richtlijn vaststel
de, dat zij, die vóór 1 Jan. 1947 over
leden zijn ten gevolge van ontberin
gen tijdens de oorlog, ook op deze
lijst geplaatst dienden te worden.
Aldus werden in totaal 663 na
men op deze lijst vermeld, gerang
schikt naar het jaar van inschrij-
van in het Album Studiosorum. De
eerste naam is die van Eugène Ch.
M. G. Geradts die in 1873 werd in
geschreven en die dus in Mei 1940
ongeveer 80 jaar geweest moet zijn.
De laatsten zijn de studenten, die
T.
9- v.
Dies-
viering
In het kader van de Diesvienng
voeren de toneelclub van de Vrou
welijke Studenten en het Leids Stu
dententoneel met enkele hoogleraren,
leden van de wetenschappelijke staf
en oud-alumni als gast-spelers, een
toneelspel op van de auteurs George
Kaufman en Edna Ferber. Het stuk,
waarvan men de oorspronkelijke
titel „Dinner at eight" (Diner om 8
uur) heeft behouden, speelt zich af
in New York, waar mevrouw Milli
cent Jordan duizend-en-één zorgen
heeft voor het arrangeren van het
„bescheiden etentje", dat zij wil ge
ven voor een paar adellijke gasten
uit Engeland.... die tenslotte nog
niet komen. Maar terwijl mevrouw
Jordan voor niets anders oog heeft
dan voor haar „geweldige" zorgen
voor dit dinertje, laat het stuk in 'n
elftal scènes zien, wat zich allemaal
afspeelt rondom de gasten, die ter
tafel zyn genodigd. En als zy ten
slotte aan tafel gaan, zijn zij gewone
beleefde mensen, aan wie niets te
zien is van hetgeen zij hebben mee
gemaakt en van hetgeen er in hen
omgaat. Een ironische en vaak sar
castische persiflage op onze society-
gewoonten, een blik achter de scher
men, die ons werkelijke leven af
schermen voor de buitenwereld.
Het spel werd gisteravond in de
Schouwburg onder regie van mevr.
Jos van Loon over het algemeen uit
stekend gespeeld, vooral door de
oudere gast-spelers. Het gehoor, dat
pisteravond voornamelijk uit studen
ten bestond, wist dit society-spel
naar waarde te honoreren en ver
maakte zioh, bhalve met de „brui
sende champagne" van de dialoog,
ook met dc herkenning der mede-
soelenden, hetgeen bij een spel als
dit geen afbreuk behoeft te doen
aan de sfeer. De decors waren be
halve in de laatste scène vrij
summier gehouden hetgeen e»en
snelle wisseling ten goede kwam,
wat overigens wel nodig was bij zo
veel verwisselen. Het spel van de
hoofdpersonen mevr. Kuenen—Jans-
sens, mr. Th. Rueb, J. Foudra ne,
mevr. SchadéeHartree, mevr. mr.
Glastra van Loon—Boon en van de
anderen werd met uitbundig applaus
beloond. Aan het einde werden veel
bloemen aangeboden en zelfs het
Pekingeesje kreeg zijn deel.
De opvoering wordt Zaterdag en
Zondag herhaald.
een derde schoolarts aangesteld,
het aantal schoolkinderen tot 18.000
is gestegen.
Eveneens
agendapunt was de inleiding van
heer A. van Dijk, voorzitter van de
K.V.P.-fractie in de Leidse Gemeen
teraad, die door dc voorzitter van de
afdeling, de heer St. Menken, in ge--.
leid, sprak over vraagstukken van tinanc.en: De toestand is niet roos-
gemeentebeleid. Spr. merkte op, dat kleurig, alhoewel niet bepaald slech-
het afgelopen jaar niet zoveel spec- ter. dan Jn andere gemeenten zoals
taculairs heeft opgeleverd, hoewel dc-Leiden. Spr. wenst de heer de Hos-
raadsneenda'.s ongeveer 250 punten »°n, lid van dc Financiële Comrr.ia-
raadsagenda's ongeveer 250 punten
bevatten, waaruit de heer van Dijk
enige grepen deed.
Sociale zaken: Commissie tot Be
strijding der Werkloosheid inge
steld: helaas is het aantal werklo
zen ln Leiden nog steeds stijgend.
Ambtenaren en gem. werklieden
sle, veel sterkte toe bij z'n moeilijke
houding Rijk-Gemeente is wel iets
verbeterd, zodat 1951, alhoewel de
bogroting een tekort van /900.000
vertoonde, vermoedclyk toch nog
sluitend gemaakt kan worden.
Wat wenselijk is
Van de raadsleden zal nog veel
geduld gevergd worden; lang niet
alles wat wenselijk of noodzakelijk
is, kan verwezenlijkt worden. Wen
sen, naar dc vervulling waarvan ge
streefd wordt, zijn o.a. uitbreiding
en financiële gelijkstelling van het
bljz. kleuteronderwijs, uitbreiding
van het aantal badhuizen (dringend
nood/nice lijk!huisvesting van het
steeds groter wordendo anntnl ouden
vnn dagen, een goede tads ver bin
ding Noord-Zuid met aanpassing
aan het moderne verkeer, verande
ring in de bedroevende wijze wuar-
op dc Sociale Diem.t gehuisvest isi
voortzetting van dc Stadsgehoorzaal
restauratie. nieuwe wUkgebouwcn
voor de kruisverenigingen.
De financiële moeilijkheden, be
sloot de heer van Dijk, zijn geen re
den om minder actief te zijn. Inte
gendeel, we zullen onze armoede zo
rechtvaardig mogelijk moeten ver
delen. De fractie Is echter niet al
wetend en verneemt gaarne wat er
onder de burgerij leeft. Het fractie-
werkzaamheden. De financiële ver- J secretariaat is Anna Paulownastr. 1.
cn W.™. Dc hcer P. C. A tcn Brock, lid kon dit do Gomecnto nl.t helemaal
kregen een toclag" op hun salaris. ^"de Gemeenteraad, hield een in- kwalUk nemen, omdat do Regering
De motie Wilmcr-Van Oyon werd cldln« ov" Prond- 'n woningpoll-1 een aantal montage-woningen voor-
verwezenlijkt: het gomeenteperso- t ck <n b«'chree{ de achrgnende jchreef.
neel kreeg medezeggenschap.
nood, die inwoning tot gevolg heeft,
met alle nadelen van dien. Spr. wees
Ouderwijs: Vele scholen kregen op het verschil in dc houding van de
gelden voor leermiddelen. Het ver- Regering en die van dc particuliere
mcnigvuldigingscljfer voor 't school- bouwnijverheid; de laatste had reeds
geld van middelbaar cn voorber. vóór de bevrijding plannen klaar,
hoger onderwijs werd van 1,2 op 1 tot uitvoer waarvan echter practisch
teruggebracht, wat vooral voor geen gelegenheid werd gegeven, om-
ouders van meerdere schoolgaande dat de Regering contracten afsloot
kinderen belangrijk was. Over de voor montage-woningen op grote
scholenbouw wilde spr. na alles wat schaal, welke contracten ook
er reeds over gezegd en geschreven toen er wèl materiaal voor traditio-
is, niet meer spreken. I nele bouw was nagekomen moes-
Cult. zaken: De Mens in z'n Vrije jten worden-
Tijd kreeg een subsidie. Mede in -
verband met het bestrijden van de' Leidse Bouwkring had een
massificatie hoopte spr., dat op dit v?or woningen, welk plan
gebied nog meer gedaan zal worden cm8° d"'"ndcn guldens gekost had,
helaas echter voor niets. Na her
haalde verzoeken werd pas in 1950
door de Gemeente een bouwvolume
van 63 woningen aan de particuliere
bouwers toegewezen. Hier en daar
word nog iets gebouwd voor de in
dustrie, zodat de particuliere bou
Leidse Universiteit
Geslaagd voor het candidaats- -.
examen Nederlands recht mej H J wcrs 113 woningen bouwden Mot dit
D dc Voogd, Dordrecht en de heer kruimeltje moesten zy zich tevreden
J F. Bellaart, Den Haag; voor het l" j
artsexamen le gedeelte de heren A.
J. van Dijck. Rotterdam, C. H. Hoge
woning Katwijk aan Zee, M. J. Ho-
rikx Leiden en J. F. Janssen, s-Gra-
venhage; voor het artsexamen 2e ge
deelte G. Ph. Vogel, 's Gravenhage,
K L. M. Bronswijk, Wassenaar en
H. J. Leenden, HeeTlen.
Spr. botreurdc, dat de goedkope
bouwgrond hoofdzakelijk bestemd
werd voor woningwetwoningen, hoe
wel spr de arbeiders een behoorlij
ke hulsvesting gunde. Het bouwen
van middenstandswoningin heeft
hiermede echter geen gelijke tred
gehouden. Sedert 1945 werden in
Leiden 1311 woningen gebouwd,
waarvan 121 door particulieren. Op
1 Jan. 1.1. waren er 671 ln aanbouw,
waarvan 29 particulier
Waarom zijn particuliere bouwers
niet actiever nij de Inschrijvingen
van het Gem. bestuur voor arbei
derswoningen? Zij willen niet an
ders bouwen dan voor eigen reke
ning en risico. Zij doen nu zo wei
nig, omdat de lonen en de grond- en
materianlprijzen zó hoog gestegen
zijn, dat het ondoenlijk i.s kapitaal
tegen een percentage van minder
dan netto 4 procent ln onroerend
goed te steken.
Spr. laakte ook de huurpolitiek
van de Regering, waardoor een
groot deel van dc huiseigenaren ver
stellen, terwijl in enkele jeren voor paupert. Dc verhoging van 15 was
de oorlog door één Leidse firma 500 slechts ccn druppel op de gloeiende
woningen in de Prof. wijk werden plaat. De heer ten Broek achtte het
gebouwd. Ook in andere wijken nodig, dat de huren opgetrokken
bouwden particuliere bouwers een worden tot het peil van een «luiten-
groot aantal woningen. Had het Ge
meentebestuur, aldus de heer ten
Broek, deze bouwers eerder inge
schakeld, dan zou de nood nu
do exploitatie.
Hierna ontspon zich over ver
schillende kwesties een intcressont
debat, waar by alle kath. raadsleden
langrljk minder geweest zfjn. Spr. tegenwoordig waren.
