S)e £oicW(Soti/fccmt Het wordt weer rustig in Egypte Invoer wordt danig beperkt PAinizi 13-ealu* 14 jaaA DE TOESTAND IN EGYPTE KLAART OP Wat steekt achter Panmoendjon? Mu bet daoiiueex ex ió Jiaviettje Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 30 JANUARI 1952 43ste JAARGANG N< Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w.» 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50 FAR0EKS INGRIJPEN beZuinjgell l meer, dat het ingrijpen van ko ning Faroek van Egypte op het juiste moment is gekomen en bovendien een goede greep is geweest. De ko ning heeft van zijn macht gebruik gemaakt en de regering van Nahas Pasja aan de dijk gezet op een ogen blik, dat er waarschijnlijk stukken gemaakt zouden worden. Nahas Pas ja had met zijn opruiende propagan da geesten opgeroepen, welke hij niet meer de baas kon worden. Op een gegeven moment sprongen zij uit de band en dreigde er een situatie te ontstaan, welke levensgevaarlijk was zowel voor Egypte zelf als voor de vrede in dat deel van de wereld, dat men het Nabije Oosten noemt. Nadat de Engelsen hadden 0 geconstateerd, dat de politie te Ismailia niet deugde en dat er in de politie-kazerne aldaar, wapens waren opgeslagen, werd de politie gesommeerd zich over te geven aan de Britse troepen. De politie weiger de, verschanste zich in de kazerne, met het gevolg, dat het gebouw in puin werd geschoten. Daarop volgde te Cairo Zaterdag jl. een golf verontwaardiging, welke zich uitte in allerlei ongeregeldheden, niet al leen tegen de Engelsen maa- tegen de vreemdelingen als zodanig. De re gering had de situatie niet meer in de hand. Dat was het moment, waarop ko ning Faroek ingreep. Hij zette zijn ministers af, met de uitdrukkelijke motivering, dat zij de relletjes van Zaterdag niet hadden kunnen on derdrukken. Waarschijnlijk was het voor hem een welkome gelegenheid om zich van Nahas Pasja te ontdoen, een man die hem wat al te populair werd. Zijn ingrijpen kwam net op tijd, want de regering-Nahas was juist aan het beraadslagen of men de betrekkingen met Engeland nu maar niet zou opzeggen en één van de ministers had er reeds op gezin speeld, dat men de Russen te hulp zou roepen. Wie weet, hoe de toe stand zich ontwikkeld zou hebben, als dat doorgegaan zou zijn. Thans is een nieuwe premier aan gesteld, Ali Maher Pasja, voor de Egyptenaren geen onbekende. Was men aanvankelijk benieuwd naar de reactie van het parlement, datin meerderheid uit aanhangers van Na has Pasja bestond, al spoedig bleek, dat Ali Maher de juiste toon had we ten te vinden. Hij kon moeilijk zeg gen, dat hij het met de Engelsen op een accoordje zou gaan gooien en daarom proclameerde hij voortzet ting van de actie om de Britten uit de Kanaalzone en de Soedan te krij gen, maar tevens liet hij niet na om erop te wijzen, dat het met de onbe kookte relletjes uit moest zijn. Op dat program heeft hy het Egyptische parlement als één man achter zich gekregen. Het parlement is nu voor een paar weken naar huis en Ali Ma- her kan dus rustig beginnen met in het binnenland de boel op te knap pen. Daarna zal hij eens gaan praten met de Engelsen. Het is van Ali Maher niet te ver- EUROPESE INVOER BLIJFT GEHANDHAAFD IJONDERD VIJFTIG millioen pond sterling per jaar gaat Engeland op zijn invoer bezuinigen. En minister Butler (Financiën) liet gister avond na de bekendmaking van deze maatregel in het Lagerhuis de sombere voorspelling horen, dat iedere Brit de gevolgen daarvan weldra aan den lijve zal gevoelen. De voornaamste door Butler aangekondigde versoberingen zijn: 1. Verlaging van de kolenimport uit Amerika met 2,5 mill, per jaar. 2. Inkrimping van de tabaksinvoer met 22 mililoen. 3. Halvering van de jaarlijkse deviezentoewijzing voor reizen naar het buitenland van 50 tot 25. 4. Vermindering van de staaltoewijzingen voor de binnenlandse pro ductie van niet-militaire goederen met 16 procent. Met als gevolg: minder auto's, fietsen, radio's, wasmachines enz. 5. Ontslag voor 10.000 ambtenaren (besparing 5 millioen). 6. Bezuinigingen op de voorlichtingsdienst van 1,2 millioen per jaar. 7. Betaling voor medicijnen, pruiken en corsetten, die tot dusver door de nationale gezondheidsdienst werden bekostigd. Om de betalingsbalans iSJnaenn^nverlagingdervoed' Maar ook de thans afgekondigde beperkingen betekenen reeds een verlaging van sommige levensmid delenrantsoenen. En meer dan dat: uit de dollar- ook minder textiel worden Met al deze maatregelen hoopt Butler te bereiken dat de betalings balans van het Gemenebest ook door medewerking van de andere landen dezer gemeenschap in de 1 gebieden zullen tweede helft van dit jaar weer in i fruit, schoenen en evenwicht komt. Slechts de import aangevoerd. En hoezeer de beper- uit de dollargetieden wordt er door king der staaltoewijzingen dienst (troetelkind van de Labour- rebel Aneurin Bevan) betreft, na de valse gebitten en brillen worden nu ook de drankjes, pruiken en corset ten van de gratis-voorzieningen ge schrapt. Elke fles-medicijn komt de Britten voortaan op 1 shilling te staan. Vanwege de „uitzonderlijke eco nomische omstandigheden" zal But ler reeds 4 Maart in plaats van, zoals gebruikelijk, in April zijn begroting indienen. De minister vroeg van het Britse volk een uiterste krachtsinspanning om de productie en de export te ver- Ontmoeting met Stalin? Niet uitgesloten, zegt Churchill In de eerste Lagerhuiszitting na het Kerstreces liet Winston Churchill gistermiddag de mogelijkheid van een ontmoeting met Truman en Sta lin open, toen Labourleden bij hem daarop aandrongen. Het lid John McGovern liep zelfs op een dergelijke samenkomst voor uit en verklaarde: „Stalin heeft von Ribbentrop ontmoet, en Tsjang Kai- Sjek en de Japanse ambassadeur, die hy op beide wangen kustte. Zou de heer Churchill er voor willen zor gen, dat dit laatste zich niet her haalt, wanneer hij Stalin ontmoet?" Het gelach om deze vraag zwol hogen. Met grote ernst waarschuwde nog verder aan, toen Churchill ant- hij, dat Engelands economische toe- woordde: „De heer McGovern is een Stand zo slecht is, dat het standhou den van de vrije wereld tegen de communistische agressie er door in gevaar komt. „Want zo ernstig is de even goed beoordelaar van derge lijke genoegens als ik". Op de opmerking van het Labour- lid Norman Dodds, dat er een alge situatie, dat wij uit onze strategische meen verlangen naar een ontmoe.ing voorraden hebben moeten putten met Stalin bestond, omdat deze wei- om harde valuta te sparen". LABOUR-OPPOSITIE. Intussen heeft getroffen. Nadrukkelijk verklaarde Britse economie ingrijpt, wordt wel andere fractielede opgewekt 7 te licht de spanning zou kunnen ver minderen, antwoordde Churchill: „Er bestaan geen plannen voor on- derhandelingen over algemene vraag- Labourparty stukken met de Sovjet-Unie, maar gisteravond laat besloten dat zu zich de mogeltjkheid van een ontmoeting *e-en de nieuwe versober ngsvoor- dcr ho6ogs(c pomieke leiders moeBt hefTweeliYeende~mov~| """^"d gint. Waarschijnlijk zal zij pogen, omstandigheden daartoe een daartoe dienende resolutie in y stemming te brengen. Aneurin Bevan, leider van de lin kervleugel van de Britse Labour - partij, heeft op een vergadering de gunstig Butler, dat Engeland de handel met geïllustreerd door het voorbeeld van de Europese landen op het huidige1 de auto-industrie: voor het binnen- peil wenst te handhaven. land komen dit jaar slechts 120.000 Het continent van Europa zal de wage^ftS; de markt' tegen vor g Britse deviezennood slechts merken Ja'^* 210.000. aan de drastisch verlaagde toewij zing voor de toeristen. LAGERHUIS LUISTERDE IN SPANNING. Een tot de nok gevuld Lagerhuis hoorde in ademloze spanning But lers verklaring aan. Meermalen on derstreepte de minister, dat een andere weg voor Engeland niet mo gelijk is: „Het geld vloeit te snel weg, "en wij moeten deze stroom ten koste van alles afdammen. Iedereen in dit land zal het aan den lijve gaan gevoelen. En zou de economische situatie in de wereld nóg slechter worden, dan zullen er nóg meer of fers moeten worden gebracht, met De regering overweegt ook de be perking van de import van Ameri kaanse films. Deze kwestie kan ech ter pas in September aan de orde komen, wanneer de bestaande con tracten aflopen. En wat de nationale gezondheids- deeld. verzetten tegen de nieuwe bezuini- gingsvoorsteilen van ue cons..a- tieve reger ng door middel van een motie van afkeuring. Hij betoogde dat het bewapeningsprogram, indien dat over vier of vijf jaar (in plaats van drie) wordt verdeeld, kan wor den uitgevoerd zonder bezuiniging op de gezondheidsdienst en andere bezuinigingsmaatregelen. De men ng op de fractievergadering was ver- Inval in Noord-Kenya Met speren en geweren bewapen de Ethiopische stamleden zyn de Britse kolonie Kenye 120 km. diep binnengedrongen en hebben daar 65 mensen vermoord 40 kinderen, 20 vrouwen en vijf mannen. MAHER EN NAHAS BERADEN ZICH De nieuwe premier van Egypte, Maher Pasje, heeft gisteren een ge heim onderhoud gehad met zijn voorganger Nahas Pasja, naar men vermoedt over de betrekkingen met Groot-Brittannië. In de loop van de dag begaf de nieuwe min ster-president zich te voet door de hoofdstad, om de verwoestingen in ogenschouw te nemen, die oproerlingen tijdens het weekeinde hrd^en aangericht. De schade beloopt 40 millioen pond sterling (ruim 400 millioen gulden). Het staat nu vrijwel vast, dat negen Engelsen het leven hebben verloren, vier werden gewond en dat er nog drie spoorloos zijn. Chinezen kennen elkaar beter ¥>E VORDERINGEN bij de wapenstilstandsbesprekingen te Panmoend- U jon zijn even gering als een paar weken geleden, toen men in ieder geval hoopte, dat het bevel „staakt het vuren" gecommandeerd zou wor den binnen de 30-daagse periode. Er zijn nog vele verschilpunten op tc lossen. Zodra men denkt, dat een bepaald agendapunt is behandeld, ko men er weer moeilijkheden tevoorschijn, die men niet had voorzien. Als men mediteert over de resultaten van de besprekingen, dan moet men zich wel afvragen: „Ziin de communisten nu wel zo verlangend naar een wa penstilstand?". „Wordt er oprecht geconfereerd en geven de onderhande laars van beide zijden alles wat in hun vermogen is om tot een spoedi ge oplossing van het 'geschil te komen?" aldus schrijft de Nederlandse oorlogscorrespondent, de res. kapitein B. M. Koster aan de L.V.D. We zijn te gast geweest by de Chi- worden indien het zo uitkomt LANGZAME VERBETERING. De Engelse militaire autoriteiten hebben in de regeringswisseling Speciale politie-afdelingen en Brit- geen aanleiding gevonden haar nood- troepen met pantserwagens zijn maatregelen op te heffen, zolang er ijlings naar de_ overvallen_streek geen duidelijke bewijzen zijn, dat de nieuwe regering de orde herstelt en wachten, dat hij frère et compagnon DnnSs naar ae met de Britten zal gaan spelen; hy ^et gebied ten O. van het Rudolf- is minstens zo anti-Engels als zijn I meer» *n Noord-Kenya) gezonden, een eind maakt a3n het optreden der voorganger. Maar hij is voorzichtiger maar- de daders (naar schatting 50 terroristen. De algemene toestand is man) zijn reeds naar Ethiopisch ge- na de veldslag te Ismailia aanzienlijk bied ontkomen. Zij namen niets mee, verbeterd. De Egyptische gouver- maar in de algemene paniek en ver- neurs van Port Said en Suez hebben warring is veel have en goed verlo- van de staat van beleg gebruik ge ren gegaan. i maakt om een aantal heethoofden H. K. H. Prinses Beatrix die morgen Donderdag, 31 Januari, haar veer tiende verjaardag viert. (Opname M. Woldringh N.F.K.) en bovendien heeft hij een schone lei. Hij kan gemakkelijker met de Engelsen gaan praten dan Nahas Pasja en op hun beurt kunnen de Engelsen tegenover hem toegeven der zijn dan tegenover Nahas. Het lijkt waarschijnlijk, dat de Engelsen even begerig zijn om het heilloze heibeltje rondom het Suez-kanaal in kalmer vaarwater te brengen als de verantwoordelijke Egyptenaren. Wel iswaar zijn er Britse troepen genoeg onderweg om desnoods heel Egypte te bezetten, maar zover zouden de Engelsen toch liever niet gaan. Zij hebben nu getoond dat zij niet zo zwak zijn als men in Egypte dacht, dat zij waren, na hun Perzische ne derlaag; maar na hun „gezicht" gered te hebben voelen zij toch niets voor een verder doordringen in 't wespen nest daar aan de Nijl. Bovendien heb ben zij rekening te houden met de Amerikanen, die nu eenmaal een in geboren afkeer hebben van vechten tegen „onderdrukte" volken en die Churchill's voorstel om hem tenmin ste op „symbolische wijze" te helpen aan het Suez-kanaal koel hebben af geslagen. De Egyptenaren verwach ten van de Amerikanen, dat zij de Engelsen tot concessies zullen kun nen bewegen, maar welke die con cessies dan moeten zijn, is tot nu toe nog niet duidelijk. Men zal in elk ge val tot overeenstemming moeten zien te komen inzake een compromis tus sen de eisen van de Britten nopens een gegarandeerde vrije doorvaart door het Suez-kanaal en de nationale gevoelens van de Egyptenaren, die geen vreemd leger op hun grond gebied verdragen. De eerste schuch tere toenaderingspogingen zijn reeds gedaan. GRONDWETSWIJZIGING 12 FEBRUARI AAN DE ORDE. De voorzitter van de Tweede Ka mer heeft medegedeeld, dat deze week verwacht wordt de memorie van antwoord op het voorlopig ver slag der Kamer nopens zes wetsont werpen tot wijziging van de grond wet. Hij is voornemens deze wetsont werpen op 12 Februari aan de orde te stellen. Dooiweer in de grote stad: „Trek overschoenen aan....**. achter slot en grendel te zetten. De Brise minister van buitenland se zaken, Anthony Eden, heeft Dins dag in het Lagerhuis het aanbod aan de Egyptische regering, om de onderhandelingen over herziening van het Brits-Egyptische verdrag van 1936 te hervatten, hernieuwd. Het aanbod was reeds op 19 Novem ber jl. gedaan. In welingelichte diplomatieke krin gen te Cairo verwacht men een spoedige terugkeer van de Egyp tische ambassadeur, Abdel Fattan Amir Pasja, naar Londen. Dit wordt gezien als een aanwijzing, dat de nieuwe Egyptische regering wil aan dringen op een beter begrip van de nationale verlangens. Amir Pasja is in December door de vorige regering teruggeroepen als protest tegen een incident te Suez. Troepenzending opgeschort. Het zenden van Britse troepen die op Syprus gestationneerd zijn, naar de Suez-kanaalzóne overzee en door de lucht is opgeschort als gevolg van de wijziging van de toestand in Egypte. Het bevel is naar men meent te weten uitgegaan van het algemeen hoofdkwartier voor het Midden- Oosten. De onderhandelingen in Korea Dinsdag zijn de Geallieerde en Noordelijke onderhandelingen op Korea in beginsel overeengekomen, dat zieke en gewonde krijgsgevange nen op voorrangsbasis zul en worden gerepatrieerd wanner een wapen stilstand ls getekend. De subcommis sie voor het vraagstuk der krijgsge vangenen is het er bovendien over eens geworden, dat de uitwisseling van krijgsgevangener zou kunnen ge schieden ergens in de gedemilitari seerde zóne. De geallieerde afgevaar digden hebben de Noordelijken ech ter te verstaan gegeven, dat de V.N. hun eis, dat krijgsgevangenen vrij moeten zijn om te beslissen of zij gerepatrieerd zullen worden of niét, „nimmer zullen inwilligen". Aan het front was het Dinsdag rustig. Britse en Amerikaanse oor logsschepen beschoten doelen aan de Oost- en Westkust van Noord-Ko- rea. Daarnaast drongen superforten tot ver boven Noord-Koreaanss ge bied door om aanvallen op verbin dingen te ondernemen. In een lucht gevecht van straalvliegtuigen zou een Mig beschadigd zijn. nese nationalistische generaal Kong en de luitenant-kolonel Liu, die in Seoul vertoeven als militaire atta- ché's. Natuurlijk hebben we hun me ning gevraagd over de wapenstil- standsberorekirgen. Hun antwoorden geven reden tot nadenken. Deze mili tairen van maarschalk Tsjang Kai Sjek zeggen: communisten een oorlog te winnen. Zij hebben dat geleerd van Moskou. Met succes pas sen zij het geleerde toe. Zij zaaien on>- rust in de wereld en alleen bij uiter ste noodzaak komt het tot een „war me" oorlog. Dan gaan zy onderhan delen en gebruiken deze onderhan delingen in hun propaganda en zó en op geen andere wijze, trachten zij tot een wereldheerschappij te komen. Wij hebben ervaring met deze lieden. Soms benutten zij de tijd, waarin men confereert, voor de opbouw van hun strijdmacht, soms stellen zy door niet beschouwd als bindende overeen komsten, doch als nietszeggende stukjes papier. De Chinese roden hebben bij deze onderhandelingen meer achtergronden. Zij loeren op een erkenning van Amerika en an dere landen. Wij z(jn er zeker van, dat de U.N. krijgsgevangenen een Altijd gebruiken de goede behandeling hebben gekreun onderhandelingen om in China. Allicht. Uit propagandisti sche overwegingen zijn zij goed be handeld, want de wereld moet zeg gen. „Zie je, die roden vallen wel mee". Wij hebben het meegemaakt, dat wy soldaten terug kregen op For mosa, die krijgsgevangen waren ge weest en opnieuw vrijgelaten. Deze soldaten* hadden een dusdanige goede verzorging ontvangen, dat zij bij hun terugkomst tegen de troep zeiden: „Waarom zullen we vechten tegen eigen volk? Wij zijn goed behandeld en we zien niet in waarom we weer de wapenen opnemen!" Deze eenvoudige krijgslieden door zien het einddoel van de communis ten niet.... namelijk de beheersing der wereld". De ontoegankelijke Bey De Bey van Tunis weigerde gis teren nog altijd de Franse Hoge Commissaris Jear, de Hauteeloque te ontmoeten, die hem nieuwe Fran se voorstellen voor de hervatting der Frans-Tunesische onderhande lingen wilde voorleggen. Diplomatieke kringen te Parijs ge loven, dat de Bey zelf wel het over leg wenst te heropenen, maar onder druk staat van extreme nationalis ten. Dezen zouden menen dat, naar mate de spannin langer duurt, de besprekingen moeilijker worden. Toch verklaarde de Hauteeloque in een interview, dat hij spoedige her vatting der besprekingen voorziet. Hij achtte het noodzakelijk van de huidige periode van betrekkelijke rust gebruik te n aken om de Tune- siërs nieuwe voorstellen te doen. onderhandelingen beslissingen uit, want Moskou moet altijd worden in gelicht en geraadpleegd. Tractatcn Ali Maher Pasja, de nieuwe Egypti sche minister-president Functionarissen van het Ameri kaanse departement van buiten landse zaken hebben verklaard, dat de Japanse industrie reeds lang mu nitie voor de Amerikaanse bezet- tingsstrijdkrachten vervaardigt. Zij deelden dit mede in antwoord op vragen over een Japans persbe richt, dat Japan de productie van munitie had het vat en plannen had voor het fabriceren van tanks. De bestellingen voor wapens en militaire goederen by de Japanse industrie zijn toegenomen na het uitbreken van de gevechten in Ko rea, aldus de functionarissen. Rusland in gebreke gesteld De politieke commissie van de V. N. tc Parijs heeft Dinsdag met 24 tegen 9 stemmen bij 25 onthoudin gen een resolutie goedgekeurd, die de Sowjet-Unie in gebreke stelt wat betreft de nakoming van een ver drag van yriendschap en bondge nootschap met China. De resolutie hun gezag in Mandsjoerije na de Ja panse capitulatie opnieuw te vesti gen en de Chinese communisten heeft gesteund in hun strijd tegen de nationalisten. Verwacht wordt, dat deze door nationalistisch China ingediende resolutie ook In de Alge mene Vergadering waar een meer derheid van twee derden vereist is, zai worden aangenomen. Onder de vele onthouders hadden sommigen betoogd, dat de V.N. de klok niet te rug kunnen zetten en dat de politie ke commissie niet gerechtigd is een oordeel te vellen over de wettigheid van internationale verdragen. Aan de stemming is een debat van drie dagen voorafgegaan. Het geheim van te vervelen is al les te zeggen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1