S)e£<2icbeöou/fca/nt
Kritieke toestand
FRANSE MAATREGELEN IN TUNIS
Naar een open oorlog in Egypte?
£ng.et&e JCaning. naax Zuid-Clpii&a
Dr Drees over het Europese leger
ffiwnd ut de „Maaltand"
Eens had Indonesië een grote
suikerexport
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 25 JANUARI 1952
43ste JAARGANG
No. 12494
IN EGYPTE
Papengracht 32, TeL 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
LEEFTIJDSGRENS
DIJ de voorstellen van de regering
tot wijziging van de Grondwet is
er een, dat bedoelt de leeftijdsgrens
voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer en van de Provinciale Staten
te wijzigen en te brengen op drie en
twintig jaar. Thans is de leeftijd der-
tig jaar
Er schijnt thans in politieke krin
gen enig verzet te rijzen tegen dit
voorstel.
Ons bevreemdt het ten enenmale
niet. De argumenten, welke de re
gering hiervoor heeft aangehaald, lij
ken ons uitermate zwak.
Het eerste argument is, dat de leef
tijdsgrens voor actief en passief kies
recht door dit ontwerp gelijk wordt
gemaakt. Men moet dit wel een bui
tengewoon zwak argument noemen.
Het verschil immers tussen het actief
en passief kiesrecht is zó groot, dat
men deze beide grootheden niet van
uit dezelfde gezichtshoek kan bezien.
Het maakt toch immers een groot
verschil of men iemand van een be
paalde leeftijd in staat acht te kie
zen tussen verschillende partijen en
tussen bepaalde politieke beginselen
dan of men zo iemand in staat acht
deel te hebben aan" de politieke werk
zaamheden, welke het parlementaire
en staatkundige werk van hem vraagt.
Voor het laatste is een zekere erva
ring noodzakelijk en niet alleen een
bepaalde theoretische staatkundige
kennis. Deze ervaring heeft men op
deze leeftijd nog niet. Ook niet al
zou men begiftigd zijn met een nog
zulk een uitzonderlijke begaafdheid.
LIET volgende argument van de re-
gering is, dat de verlaging van
de leeftijdsgrens een gevolg zou zijn
van de uitbreiding van het aantal Ka
merleden. Wij hebben reeds in een
vorig artikel uiteengezet, dat deze
uitbreiding onze instemming aller
minst had, omdat deze het practische
werk in het parlement nog meer zou
belemmeren dan- nu reeds het geval
is. Het voornaamste argument voor
de uitbreiding van het aantal Kamer
leden is het werk dat in de buiten
landse vertegenwoordigingen moet
worden verzet. Maar dat geldt alleen
voor de kleine fracties. In de grote
fracties speelt het geen rol. Als er
bijvoorbeeld tien leden in Straats
burg zitten, kan de zaak in het parle
ment evengoed door gaan, omdat er
dan nog genoeg leden overblijven, die
het lopende werk kunnen afdoen.
Worden nu de kleine fracties met
vijftig procent uitgebreid, ook dan
zullen deze de huidige moeilijkheden
nog niet hebben overwonnen.
Het gaat intussen over de leeftijds
grens en het zal voor deze fracties
geen verschil maken of hun verte
genwoordigers al of niet onder de
dertig jaar zullen zijn, aL het gaat
om de buitenlandse vertegenwoordi
ging. Dit argument van de regering
betreft alleen het aantal. En voor de
kleine fracties is de kwestie met een
uitbreiding van vijftig procent zeker
niet opgelost.
Als men ziet hoe weinig Kamerle
den er thans zijn, die niet ouder zijn
dan vóór in de dertig, kan> men moei
lijk aannemen, dat de behoefte aan
nog jongeren zo groot zou zijn. Men
moet zich ook afvragen, of er werke
lijk zulk een gebrek is aan krachten,
dat men zijn toevlucht zou moeten
nemen tot mensen beneden de der
tig jaar om vijftig nieuwe Kamerle
den- uit te kiezen.
DEN ander argument van de rege-
ring is dit, dat in West-Indië ook
de leeftijdsgrens van drie en twintig
jaar bestaat. Dit argument had men
beter achterwege kunnen laten. De
weinig navolgbare practijken, welke
in West-Indië inheems zijn, moedigen
niet aan tot een verlaging van de
leeftijdsgrens tot drie en twintig jaar.
Tenslotte is er dan volgens de re
gering de schifting, welke de candi-
daat stellende organen plegen toe te
passen. Hierdoor zou het gevaar wor
den ondervangen, dat weinig bekwa
me en onrrjpe jongelieden tot lid der
Kamer zouden- worden toegelaten.
Het is de heer Tilanus, de voorzit
ter van ce christelijk historische frac
tie, die hiertegen verzet heeft aange
tekend. Wij kunnen dat verstaan.
Men kan het argument aanvoeren,
dat in de wetenschappelijke en be
drijfseconomische sector ook jongelie
den van drie en twintig jaar een lei
dende functie vervullen, als zij blijk
geven van een zekere begaafdheid.
En men- zegt dan: waarom zou dat in
de politiek ook niet mogelijk zijn?
Ons antwoord is dan, dat een derge
lijke begaafdheid een uitzondering is
en dat deze geen reden geeft om een
uitzondering te maken op de alge
mene regel, welke tot heden geldend
was. De vraag, welke beantwoord
moet worden, is deze, of de grens van
drie en twintig jaar in het algemeen
aanvaardbaar is. En dan zeggen wij:
deze grens is te laag.
Er zijn n-atuurlijk jongeren, die zó
begaafd zijn. dat zij in aanmerking
zouden komen voor het lidmaatschap
op deze leeftijd, maar het aantal van
hen is zo laag, dat het niet aanvaard
baar is voor deze enkelen de grens
te verlagen met het gevolg, dat dit
lidmaatschap ook open zou komen te
staan voor een groter aantal van deze
jeugdigen, die nog te onrijp zijn en
te weinig ervaring hebben om dit
werk aan te kunnen.
In het algemeen is een mens van
deze leeftijd de jongelingsjaren nau
welijks ontwassen. Hij heeft misschien
zijn theoretische kennis, maar een
kennis, die r.og niet bezonken is en
nog niet tot vruchtbaarheid is geko
men in de practijk. En als hij uitzon
derlijk begaafd zou zijn, zó begaafd,
dat hij een belangrijke rol zou kun-
Troepenversterkingen in aantocht
DRANSE troepen hebben gisteren in Midden-Tunis twee steden, Te-
boel'ba en Moknin, heroverd, die zich sedert Woensdag in handen
der nationalisten bevonden. In dit steeds onrustiger wordende protec-
toraatsgebied vielen ook gisteren weer vijf doden en negen gewonden
bjj botsingen tussen politie en demonstranten.
Om aan het groeiende verzet het hoofd te bieden, gingen gisteravond
in Zuidfranse havens 3000 man van de Garde Mobile, spahis (Marok
kaanse cavalerie) en commandotroepen scheep, die het 10.000 man tel
lende Tunesische garnizoen gaan versterken.
OPROEP TOT KALMTE.
Terwijl dus de spanning opnieuw
toenam, en het dodencijfer an de
afgelopen negen dagen dc pas
seerde, reed de Franse resident-
generaal, Jean de Hautecloque, naar
het winterpaleis van de bey, om bij
hem aan te dringen op steun bij het
herstellen van de orde.
Het was de eerste ontmoeting met
de bey, sedert de onlusten uitbra
ken. De afgelopen dagen had de bey
geweigerd de resident-generaal te
ontvangen, omdat hij (naar hij liet
weten) zich ziek gevoelde.
Na een onderhoud van twee uur
met de bey heeft de Franse resi
dent-generaal, per radio een beroep
op het volk gedaan, de kalmte te
bewaren. Deze oproep werd gedaan
„in volkomen overeenstemming met
Zijne Hoogheid de bey" aldus de
Hautecloque. „Alleen een sfeer van
kalmte en waardigheid zal het mo
gelijk maken, dat de voorlopige
maatregelen, die kortgeleden wer
den getroffen om op te treden te
gen zekere Tunesiërs, worden inge
trokken".
Het ernstigste incident van giste
ren deed zich voor in Kairouan,
waar vier doden en negen gewon
den vielen. Veertig kilometer ten
Zuiden van Tunis scheerden Vam-
pire-straaljagers laag over de daken
van het plaatsje Kelibia, nadat de
nationalisten daar de Franse politie
post hadden opgeblazen. Tanks wer
den in gereedheid gehouden om hier
in te grijpen, maar dit bleek later
niet nodig.
De Franse troepen, die thans als
versterkingen onderweg zijn, staan
onder bevel van generaal Garbey,
die in 1948 de revolte op Madagas
kar onderdrukte. Zo nodig ziullen
de Fransen ook versterkingen uit
het nabijgelegen Algiers zenden.
TUNIS
Gibraltar moet
terugkomen
Franco wil wel verpachten
Generaal Franco heeft in een in
terview met de „New York Times"-
correspondent Sulzberger verklaard,
dat Gibraltar (sinds 1704 Brits) „on
vermijdelijk'' onder het Spaanse ge
zag moet terugkeren. Spanje zou
echter bereid zijn deze basis korte
tijd aan Engeland te verpachten,
om de politieke „verwarring", die op
deze overdracht zal volgen, te ver-
makkelijken.
Gibraltars waarde als basis is nu
volgens Franco verminderd, vooral
wanneer het gehele Spaanse gebied
beschikbaar zou komen als gevolg
van de voorgestelde overeenkomst
over de Amerikaanse hulp aan
Spanje.
Twee treinen ontspoord.
Donderdagavond zijn op ongeveer
40 km. van Tunis twee treinen ont
spoord. Eén van de treinen was op
Russisch
duikbotengevaar
De opperbevelhebber der Ameri
kaanse marine, admiraal Fechteler,
heeft in een rede te Washington ver
klaard, dat de instelling van een
Noord-Atlantisch marineopperbevel,
mogelyk geworden na de besprekin
gen tussen Truman en Churchill,
van het grootste belang is, „omdat
de bedreiging van onze bevoorra-
dingsweg in de Atlantische Oceaan
door onderzeeboten in geval van
oorlog ons moeilijkste vlootprobleem
zou zijn"
Fechteler acht de instelling van
een dergelijk commando een onmis
bare factor bij de verdediging tegen
het onderzeebootgevaar. „De Sow-
weg naar Algerië, de ander naarj^t-Russische onderzeeboten zouden
Kef. Dit is de tweede maal in tien jn voorkomend geval gevaarlijker
dagen tijd, dat in Tunesie treinen jtunnen zyn dan de £)uitse tijdens
tot ontsporing zijn gebracht. Er is j de ^wee(je wereldoorlog Naar onze
nog geen melding gemaakt van Lchatting beschikken de Sowjets
joffers. over meer dan drie honderd onder-
Tot dusver zyn geen meldingen zeeboten terwijl de Duitsers er in
binnengekomen over aanvallen op yan Jde OQrl er slechts
^r^nacht. Steden 'I vijftig hadden", aldus Felhtele,
DE BRITTEN ZIJN OP ALLES VOORBEREID
De Britse strijdkrachten in de Suezkanaal-zóne bereiden zich voor op een
open oorlog met Egypte. Alle garnizoenen in de zóne zijn gealarmeerd na
een dreigement van de Egyp ische minis'er van binnenlandse zaken, dat
zijn regering nu daadwerkelijk zal optreden tegen de ..barbaarse maatrege
len der Engelsen". Sinds deze waarschuwing voor de radio werd uitgespro
ken sfaan twaalf luchtdoelkanonnen in stelling voor het hoofdkwar'ier van
generaal Erskine te Moascar. Gepantserde auto's en mortieren staan opge
steld op de toegangswegen naar Ismailia, dat de Egyptenaren, naar men
meent, met een reguliere strijdmacht willen overvallen. Op de strategische
punten van de he'wiste stad de Mohamed Ali-kaöe en de Stengun allee"
graven Engelse infanteristen loopgraven. Een officier van de Brl'se staf
verklaarde gis'eravond: „Wij wachten op het werpen van de handschoen.
Als het zover komt zullen wij geen halve maatregelen nemen
RUSSISCHE TANKS VOOR
KATOEN?
Volgens het Egyptische blad „Al
Ahram" zou Egypte de Sovjet-Unie
officieel wapens gevraagd hebben,
voor de strijd tegen de Britten. Sa-
lah el Din Pasja, de minister van
buitenlandse zaken zou Andrei Wis-
jinski te Parijs Egyptisch katoen
hebben geboden in ruil voor auto
matische wapens en tanks.
De Egyptische minister voor het
leger en de vloot, Moestafa Nostra^
Pasja, heeft echter in een Donder
dagavond door hem voor de finan
ciële commissie van de Egyptische
Kamer van Afgevaardigden afge
legde verklaring ontkend, dat er
waarheid schuilt in deze Egyptische
persberichten.
BEMIDDELING.
De bemiddelingsvoorstellen van
kon ng Ibn Saoed in het Brits-Egyp
tische geschil zijn op het Foreign
Office bestudeerd. Men neemt aan,
dat de monarch van Saoedi Arabië
heeft voorgesteld, dat Engeland bin
nen een jaar zijn troepen uit de
Suezkanaalzöne zal terugtrekken en
in samenwerking met Egypte een
nieuw verdedigingssysteem voor het
kanaalgebied zal opstellen. Over de
toekomst van de Engels-Egyptische
Soedan zouden de Soedanezen zelf
moeten beslissen.
GEVECHTEN TE ISMAILIA.
Vrijdag hebben Britse Centurion-
tanks het vuur geopend op een ka
zerne van Egyptische hulppolitie te
Ismailia. In het gehele gebied rond
het hoofdkwartier van de politie
wordt gevochten.
Door tanks en pantserwagens on
dersteund hadden Britse soldaten
het hoofdkwartier ingesloten. De
hulppol tie weigerde de wapens
neer te leggen en opende het vuur
op de Britse soldaten, die langs de
oevers van het zoetwaterkanaal en
op een der pleinen van Ismailia stel
lingen hadden betrokken.
Een waarschuwingsschot van een
Centuriontank werd door de hulp
politie met geweervuur beantwoord,
waarna het gevecht ontstond.
De Britse bevelhebber generaal
Erskine heeft vandaag verklaard,
opdracht gegeven te hebben tot het
ontwapenen van béwakingsafdelin-
gen van de politie in Ismailia en uit
wijzing van deze afdel'ngen uit de
Kanaalzóne.
Bij de gevechten van vandaag met
de Bgyptisdie hulppolitie is één
Britse soldaat gedood en een officier
gewond.
ERNSTIGE ONLUSTEN IN SYRIë?
Volgens de Egyptische pers zijn te
Aleppo in Syrië 27 personen om het
leven gekomen en 280 personen ge
wond bij een botsing tussen studen
ten en troepen.
Het aan de Zuidkust van Natal gelegen Botha-huis, ambtswoning van de
Zuid-Afrikaanse minister-president, dat ter beschikking is ges eld van de
Engelse koning voor zijn rustkuur. Dit gebouw, opge.rokken in Kaaps Hol
landse stijl, was een geschenk aan generaal Louis Botha, eers'c premier van
de Unie van Zuid-Afrika. Het ziet uit over de Indische Oceaan.
Mits aan enige voorwaarden is voldaan
Minister president dr. W. Drees is Donderdagavond na een verblijf van
veerlicn dagen in de Verer.'gde Staten met een toestel van de K. L. M uit
New-York naar Amsterdam vertrokken. Vóór zyn vertrek verklaarde
dr. Drees, dat Nederland in principe bereid is mee te werken bij de vor
ming van een Europees leger, mits aan zekere voorwaarden voldaan uordt
Zo was de premier van mening, dat het internationale gezag niet fn handen
van één man gelegd moest worden, zoals Frankrijk dit wenste doch aan een
groep of een raad moest worden toevertrouwd. Verder stelde de Nederlandse
regering als voorwaarde, dat zij zelf de bijdrage van he'. land mocht bepalen.
Dr. Drees weigerde bijzonderheden te geven over zijn besprek'ngen met
president Truman en de minister van defensie, Robert Lx>ve'.t Hij volstond
met te zeggen, dat men gesproken had over de Noord-Atlantische-verdrags-
organisatie en de West-Europese verdediging.
Nederlanders de noodzaak van Duit
se deelneming aan de West-Europese
verdediging inzien", verklaarde de
Nederlandse premier in antwoord op
een hem gestelde vraag.
De heer Drees had eerder ver
klaard, dat Nederland zijn aandeel
zal vervullen als lid-staat van het
Noord-Atlantische verdrag en dat
het een Europese federatie voorstaat,
op dezelfde wijze als het zich heeft
uitgesproken voor het verdrag-Schu-
man. Hij voegde hier echter aan toe,
dat zijn land eerst wil weten, welke
staten in aanmerking komen om te
zamen een Europese statenbond te
vormen en op welke voorwaarden
dit voor elk land afzonderlijk zal ge
schieden.
Donderdagmorgen heeft dr W.
Drees, na afloop van een bezoek aan
het hoofdkwartier der Verenigde Na
ties te New York, mededelingen ge
daan op een persconferentie.
„Het Nederlandse volk was niet
geestdriftig gestemd over het denk
beeld, dat zyn zonen in één leger
zouden dienen met Duitse eenheden;
het heeft er zich echter by neerge
legd, omdat het er zich bewust van
was dat de verdediging van West-
Europa Westduits., deelneming nood
zakelijk maakt. In de afgelopen oor
log zijn 200.000 Nederlanders door
Duitse handen om het leven geko
men: dit feit was de oorzaak van de
aanvankelijke Nederlandse terug
houdendheid. Nu zich echter een an
der gevaar aan de horizon aftekent,
bestaat er geen twijfel aan, dat de
nen spelen in het parlement, dan kan
hü dat ook nog en zelfs beter als hij
de leeftijd van dertig jaar heeft be
reikt. Het openbare leven biedt der
gelijke begaafden gelegenheid te over
om met hun- talenten elders te schit
teren.
Om voor de enkelen, die zulk een
begaafdheid bezitten, een grondwet In de „Maasland" van de Koninklijke Hollandse Lloyd, welk schip met een
te wijzigen, lijkt ons een bezigheid, broeiende lading zonnebloempitten aan de Oostelijke Handelskade in
die het doel verre voorbij schiet. En Amsterdamse haven gemeerd lag, brak Woensdagavond brand uit. Naar
het is begrijpelijk, dat men te doen I verluidt was er reeds tweemaal brand aan boord geweest. Over de oorzaak
opzichte in verschillende kringen tot van deze branden hangt een waas van geheimzinnigheid. De hoofdstedelijke
bezinning schijnt te komen. I brandweer bezig met de bestrijding van het vuur.
WAT IS DAAR THANS VAN OVERGEBLEVEN?
Van de eens zo grote suikerexport van Indonesië is niets overgeble
ven. Zo nu en dan wordt eens een klein partijtje naar het buitenland
verkocht, doch dit dient eigenlijk hoofdzakelijk ter onderhouding van
het contact met de wereldmarkt. Indonesië heeft nog steeds een uitvoer -
quotum voqr suiker van ruim een millioen ton. Uit vrees, dat dit quo
tum straks zal worden ingetrokken, zouden de regering en handel en
ondernemers het op prijs stellen, indien er weer suiker geëxporteerd
zou kunnen worden. Vooralsnog ziet het er echter niet naar u>it, dat
het weer zover zal komen.
In 1951 bedroeg het aantal malen- iveer 90 fabrieken, die suikerriet
de suikerfabrieken op Java ongevee I ermaalden.
40. Ver voor de oorlog, tot aan de Voor de oorlog produceerde Java
suikercrisis van 1930, waren het er ruim een millioen ton suiker voor
ongeveer 180. De suikercrisis deed de export en ongeveer 300.000 ton
ongeveer de helft van het aantal voor de binnenlandse consumptie,
suikerfabrieken verdwijnen en toen Thans bedraagt de totale productie
de oorlog uitbrak telde Java onge- ongeveer 400.000 ton, die nagenoeg
geheel op de locale markt wordt af
gezet.
De oogst, die in 1952 verwacht
kan worden, zal indien de omstan
digheden gelijk zijn aan die van dit
jaar, ongeveer 400.000 ton, dus weer
juist genoeg voor de binnenlandse
consumptie, opbrengen, aldus het
„Nieuwsblad voor Sumatra".
In totaal beslaat het beplante
areaal 40 tot 50.000 ha. Voor de oor
log brachten 400.000 ha. riet onge
veer 800.000 ton suiker op. Thans
ongeveer de helft. Oorzaken van
deze sterk verminderde opbrengst:
onveilighed, minder ervaring van
het personeel, slechtere irrigatie en
andere omstandigheden, die een ge
volg zijn van de tweede wereld
oorlog.
De vraag, of Indonesië, indien het
thans een suikeroverschot voor ex
port beschikbaar had, zou kunnen
concurreren met het buitenland, is,
aldus genoemd blad, moeilijk te be
antwoorden. Voor de oorlog was de
kracht van de Ja va-suiker de op
brengst per ha. riet. Die was hoger
dan waar ook ter wereld, en boven
dien was de Javasuiker gewild door
zijn superieure kwaliteit In ieder
geval staat wel vast, dat mede door
de gedaalde productie per eenheid
beplant terrein en door de sterk
verhoogde productiekosten concur
reren met het buitenland moeilijk
zou zijn. In dit opzicht is het type
rend, dat op het ogenblik in Sura-
baja suiker afkomstig van de Philip-
pijnen te koop is tegen een prijs, die
NOORSE KOTTER OP EEN
KLIP GELOPEN
Gisteravond om halfacht is de uit
Drontheim afkomstige kotter „Line-
soey", aan boord waarvan zich ne
gentien man bevonden, voor de
Noorse kust in de buurt van Fosna-
vaag op een klip gelopen. Drie van
de negentien opvarenden zijn omge
komen, elf zijn gered en over het
lot van vijf mannen verkeert men
nog in het onzekere. De „Linesoey"
zonk vrij spoedig nadat zij op de
klip was gelopen en het wordt mo
gelijk geacht dat de opvarenden, die
zich benedendeks bevonden, niet
meer tijdig naar boven konden
komen. De schipbreuk geschiedde
bij het eilandje Kraakoey, tijdens
sneeuwval en ruwe zee. Sneeuw en
duisternis bemoeilijken ook het red
dingswerk. Grote schepen verlicht
ten met hun schijnwerpers vannacht
de eilandjes en klippen in de omge
ving, waarop zich mogelijk vermis
ten zouden kunnen bevinden.
Rusland vertraagt
Oostenrijkse vrede
De Westerse Grote Drie hebben
Rusland er vandaag van beschuldigd
de vrijmaking van Oostenrijk te ver
tragen en tegen te werken.
In een gezamenlijke Amcrikaans-
Brits-Franse nota, die aan de Sovjet
ambassade overhandigd werd, wordt
de klacht geuit, dat Rusland de vol
tooiing van een onafhrnkelijkheids-
verdrag voor Oostenrijk met bijna
twee jaar vertraagd heeft, door vast
te houden aani een bespreking van
kwesties die geen betrekking hebben
op het verdrag.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Woensdag 30 Januari a.s.
geen audiëntie verlenen.
De zeereerw. heer H. J. A. Eras,
pastoor te Vught, is benoemd tot ge
heim kamerheer, uit erkentelijkheid
voor zij tv vele met succes bekroonde
bemoeiingen om de Nederlandse ka
tholieken te doen deel nemen aan dc
verschillende godsdienstige plechtig
heden, die plaats vonden in het Hei
lige Jaar 1950.
Korreltje
lager ligt dan die van de Javasuiker.goedheid zijn.
Op de grond van ons lachen moet
