S)e CéidóeGoti/to/nf
Kapitein Carlsen moest
vertellen
SLAGZIJ
JCapitein Gcvdd&a zet uaet aan iaat
West-Duitsland biedt kolen-
export aan
AL ZIJN BEZITTINGEN IN DE
GOLVEN VERDWENEN
Ter beschikking
van de O. E. E. S.
Bonn ratificeert het
Schuman-plan
NA EEN DRIEDAAGS FEL DEBATj
KallePt'e..
J\tiemötCet& teió naai ffiuóCand
DE TRAGISCHE DOODSTRIJD en
de uiteindelijke ondergang van
de Amerikaanse vrachtboot „Flying
Enterprise" hebben in de wereldpers
een weerklank gevonden, welke ver
uitgaat boven de werkelijke beteke
nis van het ongeval. Vrachtboten
vergaan er wel meer, zonder dat er
een haan naar kraait en hier zijn
tenslotte ook geen mensenlevens bij
te betreuren. Toch hebben wij met
de strijd van het schip tegen de woe
dende golven en met de wanhopige
pogingen van de kapitein intens mee
geleefd, omcjat rrs Nederlanders
vooral de strijd met het water ver
trouwd is. Het vechten met de zee,
onze aartsvijand, en het ontrukken
van haar prooi aan de golven zit ons
van oudsher in het bloed en in kapi
tein Carlsen vinden wij onze eigen
tradities van zeevarend volk weer
spiegeld. Maar ook andere volken
hebben deze dertien-daagse
0 worsteling met de zee met
spanning gevolgd en sommi
ge buitenlandse kranten zijn er van
in extase geraakt. Neem bijv. eens
het Romeinse blad „Tempo", dat de
ondergang van de „Enterprise"
noemde de „schoonste schipbreuk in
do geschiedenis der zee, de meest
harmonische, de schitterendste en
bemoedigendste schipbreuk in één
woord, de meest beschaafde schip
breuk".
Als dat geen kolder is, weten we
niet meer wat het wel is. Wij ken
nen het onderscheid tussen een be
schaafde en een onbeschaafde schip
breuk niet; wel kunnen wij ons een
schipbreuk van de beschaving voor
stellen. En dan denken wij aan de
zware slagzij, welke onze aloude
Europese beschaving maakt sinds de
jongste wereldoorlog.
Het heeft iets weg van de „Flying
Enterprise". Europa is op het ogen
blik lelijk op drift, gehavend door
een strijd van vijf jaren. Het wordt
voortgesleept door Amerika, dat ons
door middel van een kabel van dol
lars wil binnen brengen in de vei
lige haven van bestaandszekerheid,
vrijheid en vrede. Zal het lukken, de
stormen uit het Oosten de baas te
worden? Als de kabel met Amerika
het houdt, zal het wel gaan, maar
wij maken zelf zo'n hopeloze slagzij
en daarmee vertragen wij het red
dingswerk in belangrijke mate.
EEN SYMPTOOM van onze slag
zij is de crisis in België en in
Frankrijk. Vooral in Frankrijk, want
deze komt erg ongelegen. De rege
ringscrisis in België moge voor ve
len een veeg teken zijn, omdat daar
een regering aftreedt niet omdat zij
in conflict gekomen is met het parle
ment maar wegens innerlijke ver
deeldheid, zij is met het oog op de
wereldsituatie toch niet van zó groot
gewicht. Maar de crisis in Frankrijk
is van dien aard, dat zij nog weken
duren kan en de innerlijke krachte
loosheid en stuurloosheid van het
land openbaart. Dat geeft een uiter
mate ongewenste vertraging juist
nu er gewichtige besluiten dienen te
worden genomen. De uitvoering van
het Schuman-plan staat voor de
deur; er moet iets gebeuren met het
Europese leger en met de vorming
van de strijdkrachten in het verband
van het Noord-Atlantische Pact. Zelfs
kondigt zich de politieke federatie
van de West-Europese landen aan en
wordt van de regeringen reeds ge
vraagd om haar standpunt in deze
te bepalen. Wat wij voor het ge
wichtige jaar 1952 nodig hebben zijn
sterke regeringen, die ver dragende
besluiten durven te nemen, omdat
zij zich krachtig gedragen voelen
door het vertrouwen van de volken,
welke zij leiden en vertegenwoor
digen.
„Nog altijd hangt de schaduw van
een dreigende nieuwe oorlog over
ons", zeide Truman dezer dagen in
zijn „State of Union", zijn „troon
rede" voor het Amerikaanse parle
ment. Hoe eerder wij uit die schaduw
stappen in het licht van zekerheid
en veiligheid, des te beter is het.
Eén van onze kapiteins, Churchill,
is op het ogenblik bezig in Amerika,
de sleepkabel tussen Amerika en En
geland wat steviger te maken en als
wij ons niet vergissen de coramu-
niqué's van de gehouden besprekin
gen zijn uiterst vaag dan heeft
Churchill moeten beloven, dat En
geland zich wat meer daadwerkelijk
zal gaan interesseren voor de plan
nen van de Europese één-wording.
De Amerikanen worden wat onge
duldig en vinden de Europese rege
ringen maar slap en laks. Men zegt
zelfs, dat Eisenhower zidh daarom
alleen heeft laten overhalen om zich
candidaat te stellen voor het presi
dentschap van de Verenigde Staten,
omdat hij moe is van het vechten
tegen de trage en tegenstribbelende
staten van Europa bij de vorming
van een Atlantisch leger.
Dat is misschien wat overdreven,
want men aanvaardt doorgaans het
presidentschap niet als een toevlucht
voor vermoeiden, maar het illustreert
wel de visie van de doorsnee Ame
rikaan op onze situatie.
Laten wij hopen, dat ons Europese
schip zich alsnog opricht uit z'n slag
zij en het lot van de „Enterprise"
ontgaat.
VERZOEK VAN EDEN?
Anthony Eden, de Britse minister
van buitenlandse zaken, die tezamen
met Winston Churchill in Amerika
verblijft, heeft de Amerikanen in een
rede voor de universiteit van Co
lumbia met nadruk verzocht er bij
Groot-Brittannië niet verder op aan
te dringen zich bij een Europese fe
deratie aan te sluiten.
ZATERDAG 12 JANUARI 1952
43ste JAARGANG No. 12483
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80.
Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
MA DE OFFICIëLE ONTVANGST heeft kapitein Carlsen op een pers-
conferentie verslaggevers te woord gestaan. Gedurende de conferen
tie kwam bericht binnen, dat Llyods hem de zilveren medaille heeft ver
leend, die bestemd is voor „diegenen, die door buitengewone inspanning
bijgedragen hebben aan het behoud van schepen en ladingen, die in ge
vaar verkeerden". Hij vertelde niet van plan te zijn een bezoek te bren
gen aan Denemarken, doch zo spoedig mogelijk naar New York te zullen
vliegen.
Vragen beantwoordend zei hij op
zijn geheugen te moeten vertrouwen,
omdat zijn logboek en alle scheeps
papieren met de „Enterprise" waren
ondergegaan. Hij had, op zijn horloge
na, al zijn bezittingen aan boord ver
loren. Het ergste van al die dagen
had hij gevonden het ogenblik, waar
op zijn schip in de golven verdween.
Driftig ontkende hy, dat hem „een
fortuin" zou hebben gewacht, indien
hij er in geslaagd zou zijn zijn schip
binnen te brengen.
De eerste week van zyn verblijf
alleen aan boord van de „Flying En
terprise" had hy geleefd van een
taart, die de kok had gebakken voor
de Nieuwjaarsviering. De komst van
stuurman Dancy betekende een bui
tengewone steun en een verhoging
van zijn moreel, aldus Carlsen.
Carlsen achtte het zijn plicht tegen
over de eigenaars en allen, die het
schip en de lading hadden verzekerd,
iedere poging te doen om het schip
binnen te krijgen. Het besluit om de
„Enterprise" te verlaten had hij ge
nomen, toen onder druk van het bin
nenstromende water de deuren van
de stuurhut werden ingedrukt.
Carlsen en Dancy hadden afgespro
ken by elkaar t§ blijven, als zy in het
water zouden moeten springen. Zy
hebben dit gedaan door eikaars hand
vast te houden, toen zij in zee spron
gen en in feite hebben zij ieder met
één hand gezwommen in de richting
van de „Turmoil".
Op advies van de vertegenwoordi
gers van zijn rederij gaf Carlsen geen
bijzonderheden over de oorzaak van
de ramp en dé slagzij van de „En.
terprise".
Op een vraag, waarover Carlsen en
Dancy gepraat hadden gedurende hun
eenzame verblijf aan boord van de
„Enterprise" antwoordde hij: „We
vertelden elkaar de verhalen, die zee
lui vertellen. En eerlijk gezegd
bracht al de publiciteit ons van ons
stuk en daarover hebben we heel
wat gesproken".
Kapitein Parker van de „Turmoil"
verklaarde, dat de kansen om de
„Enterprise" te lichten, nihil zijn.
AANBIEDINGEN AFGESLAGEN.
De Amerikaanse filmproducent en
-acteur Orson Welles zou, volgens de
„Daily Herald", hebben getracht van
kapitein Carlsen de rechten voor de
verfilming van de geschiedenis van
de „Flying Enterprise" te verkrijgen,
maar hy zou evenmin succes hebben
gehad als de publiciteitsbureaux, die
de kapitein geweldige sommen heb
ben aangeboden voor het verkrijgen
van het recht om zjjn naam te ver
melden in hun reclames.
Carlsen zou voorts een som van on-»
geveer 700.000 gulden voor auteurs
rechten van de geschiedenis van de
„Flying Enterprise" hebben afgewe
zen.
West-Duitsland heeft aangeboden
zijn gehele kolenexport ter beschik
king te stellen van de Organisatie
voor Europese economische samen
werking (O.E.E.S.), zo verneemt
Reuter in de Westduitse hoofdstad.
Dit aanbod zou betekenen, dat er een
onmiddellijk einde komt aan het in
ternationale lichaam van toezicht op
i t Ruhrgebied, waarin de drie Wes
telijke geallieerden, Benelux en West-
Duitsland, op gezette tijden de om
vang van West-Duitslands kolenex
port bepalen. West-Duitsland heeft,
aldus Reuter, als voorwaarde gesteld,
dat alle landen-leden van de O.E.
E.S., die Duitse kolen ontvangen,
West-Duitsland voldoende grondstof
fen en voedsel voor de toekomst ga
randeren.
De Westduitse overheid is van me
ning, dat haar kolenexport met dit
aanbod onmiddellijk op een werkelijk
Europese basis komt zonder dat men
eerst zal behoeven te wachten op het
in werking treden van het plan-Schu-
man. Te Bonn verluidt, dat men zich
van Amerikaanse zijde reeds gunstig
over het voorstel heeft uitgelaten,
maar dat België zich er tegen verzet,
omdat het zich voor zyn uitvoer van
grondstoffen niet bij voorbaat wenst
te binden. Verwacht wordt, dat het
Westduitse voorstel levendige discus,
sies in de O.E.E.S. zal uitlokken. Lan
den, die Duitse kolen importeren zijn:
Frankrijk, Luxemburg, Nederland,
België, Italië, Zweden, Zwitserland
en Denemarken.
Generaal de Lattre
Churchill in Ottawa
overleden
Kapitein Carlsen die de nacht heeft
doorgebracht aan boord van de „Tur
moil" in de haven van Falmouth,
heeft Vrijdagmorgen onder donde
rend gejuich van de menigte en over
weldigende belangstelling van de
pers, voet aan wal gezet.
Boven: Tijdens de huldiging op de
Pier. V.l.nr. Kapitein Parker van de
„Turmoil", Kapitein Kurt Carlsen,
Carlsen Sr. zijn vader en de Deense
marine-attaché te Londen, J. Jeg
strup.
Links: Tijdens de huldiging: stuur
man Dancy, Kapitein Carlsen met
bloemen. Schuin achter hem zijn va
der, Carlsen Sr.
Gistermiddag is de Britse premier
Churchill met zyn gezelschap uit
New York in Ottawa aangekomen
voor zijn besprekingen met de Cana
dese regering. Hij zal vyf dagen in
Canada blijven.
De Britse premier had twee dagen
door willen brengen bij zijn oude
vriend Bernard Baruch om uit te rus
ten van zijn vermoeiende besprekin
gen met president Truman. Het slech
te weer van de laatste dagen maakte
de reis per vliegtuig naar Ottawa
echter te riskant en ten einde niet te
veel tijd te verzuimen, besloot
Churchill dan maar een dag eerder
met de trein te gaan.
De Moskouse bladen hebben giste
ren voor het eerst gewag gemaakt
van de besprekingen tussen Churchill
en Truman. En op gezag van het Rus
sische persbureau Tass meldden zij,
dat het overleg op geen enkel be
langrijk punt ook maar enig resul
taat had opgeleverd....
j
De Westduitse Bondsdag heeft Vrijdagmiddag met een meerderheid van
89 stemmen zijn goedkeuring gehecht aan de ratificering van het plan
Schuman. De sociaal-democraten, die zich in de loop van het driedaagse
debat vol wantrouwen hadden getoond jegens de Franse ontwerpers van
het plan, hebben ondanks een krachtig beroep, dat dr. Adenauer op hen
deed, hun afwijzende houding niet herzien. Met hen stemden de com
munisten en enkele extreme rechts-radicalen tegen het plan.
SCHERPE WOORDENSTRIJD.
De laatste dag van het driedaagse
debat over het plan heeft opnieuw
een scherpe woordenstrijd tussen de
regeringsploeg en de socialisten ge
bracht. Bondskanselier dr. Aden
auer vond daarbij ditmaal niet zijn
oude vinnige tegenstander, dr. Schu
macher tegenover zich. De slotronde
werd voor de socialisten gestreden
door Erich Ollenihauer, de plaatsver
vanger van de socialistische leider,
die wegens ziekte voor geruime tijd
van het politieke toneel verdwenen
is. Ollenhauer toonde zioh in dit
debat een niet minder slagvaardig
tegenspeler dan zijn voorman en met
de kanselier maakte hy het einde
van dit debat tot een van de meest
spannende en hoogstaande duels in
de nog jonge geschiedenis van de
Bondsdag.
Dr. Adenauer had zijn gewone
koude nuchterheid afgelegd, toen hij
kort voor de eindstemming de socia
listische critiek nog eens onder een
vloed van Europese argumenten
trachtte te bedelven. Hij sprak met
een door hem zelden getoond enthou
siasme, toen hij de socialisten ver
weet de Huigenbergs van deze tijd
te zijn en zich geen beeld te vormen
„hoe het er in de buitenwereld
eigenlijk uit ziet" De hele socialis
tische argumentatie was vervuld ge
weest van een wantrouwen jegens
de partnerlanden. „Maar", zo vroeg
dr. Adenauer zijn tegenstanders, „is
uw geheugen dan zo zwak? Hebt u
dan reeds vergeten, dat door Duitse
nationaal-socialisten de oorlog is
ontketend, waaruit de gehele ellende
der wereld is ontstaan?"
„Kan de Duitse Bondsdag na zulk
een verleden, dat andere volken met
diep wantrouwen vervuld heeft, nog
verlangen, dat anderen hét eerst be
wijzen van Europese geest zullen
leveren? Men moet zich afvragen, of
in de socialistische opvatting niet
weer de oude Duitse ondeugd een rol
speelt, alles van de anderen te ver
langen en zelf niets te geven".
Het ging er om. volgens Adenauer,
dat het Duitse volk zou pogen bij an
dere volken weer vertrouwen te
winnen.
In dit verband "kondigde dr. Aden
auer met kennelijke voldoening aan,
dat hij in het voorjaar naar Was
hington zal gaan.
EEN INCIDENT.
Het op hoog plan staande debat
werd tijdiens Adenauers betoog on
derbroken door een merkwaardig in
cident. Op de voor vertegenwoordi
gers van de Bondsraad gereserveerde
tribune maakte een vertegenwoordi
ger van Hessen een handbeweging
naar een socialistische afgevaardigde,
waarin een Christelijke afgevaar
digde een spottend kruisteken meen
de te herkennenen. De laatste stond
op en zijn gehele fractie volgde hem
alsof er alarm geslagen was. Zy
namen een dreigende houding aan
tegen de „demonstrant" en de zitting
moest korte tijd worden geschorst.
De voorzitter gelastte ook de ont
ruiming van de zaal en daarna ver
telde de „boosdoener", dr. Fuert-
waengler, dat hij zich van geen
kwaad bewust was en slechts met
gebaren en mimiek iets aan een af
gevaardigde had willen beduiden.
Hij was zelf een gelovig katholiek
en docht niet aan spotternij met het
kruisteken.
DRIE VAN DE ZES.
Het plan-Schuman is nu geratifi
ceerd in Frankrijk, Nederland en
West-Duitsland. België en Italië
hebben het voor hun parlementen
gebracht en Luxemburg heeft be
kend gemaakt tot het laatst te zul
len wachten. Het hoge gezagsorgaan
van de verdragsorgianisatie zal ge
vormd worden, zodra de zes ratifica
ties zijn neergelegd op het Franse
ministerie van Buitenlandse Zaken.
Generaal Jean de Lattre de Tassig-
ny, de Franse hoge commissaris en
opperbevelhebber in Indo-China, is
Vrijdag te Parijs overleden.
Op 2 Februari zou de generaal 62
jaar zijn geworden. Hij overleed in
een kliniek, waar hij sinds twee da
genen een staat van verdoving ver
keerde na twee zware operaties. De
generaal zal 'n staatsbegrafenis krij
gen.
De 97 jaar oude vader van de ge
neraal, die 50 jaar lang burgemees
ter is geweest van MouUleron en Pa-
reds, de geboorteplaats van Jean, m
de Vendée, zou gisteravond door een
familielid ingelicht worden. Om de
oue man het onverwachte bericht te
spaien, had men hem de kranten ont
houden en de radio afgesloten.
Generaal de Lattre, die een roem
rijke militaire loopbaan had, was
niet alleen een groot veldheer, maar
tevens een bekwaam bestuurder.
Generaal de Lattre werd o.a. on
derscheiden met het grootkruis in de
orde van Oranje-Nassau, de Leo
poldsorde van België en Knight
Commandur of the bath". De Neder
landse onderscheiding werd hem
door H. M. e Koningin uitgereikt ty-
dens een verzoek van ons land in
1946.
Aardbevingsramp
in Turkije
In het gebied van Erzcroem, dat
vorige week door een aardbeving is
geteisterd, speelt zich een ware tra
gedie af. Elke dag doen zich schok
ken voor. Het aantal mensen, dat
hun vernielde huizen heeft verlaten,
wordt geschat op 16.000. De tempera
tuur in het getroffen gebied is 30
graden onder nul. De tenten waar
de vluchtelingen zyn gehuisvest zijn
bij een dergelijke koude volkomen
onvoldoende en velen dreigen van
koude om te komen. Bovendien is de
enige brandstof, hout, niet te krijgen
daar er geen bossen zyn. Dagelijks
worden bevroren lyken aangetroffen.
Het vee, dat helemaal geen beschut
ting heeft, sterft in de sneeuw, die
een meter dik ligt. Men vreest, dat
wanneer de vorst aanhoudt, de kou
de meer slachtoffers zal eisen dan de
aardbeving.. De Turkse autoriteiten
doen hun uiterste besrt om de slacht
offers te heioen. Men is begonnen
met de bouw van houten onderko
mens.
Ik heb iets in het algemeen be
lang gedaan. Dus heb ik mezelf ge
diend. Verlies deze waarheid niet
uit het oog!
Ds. Niemöller, president van de Evangelische Kerk van Hessen (links) ver
telt aartsbisschop Boris van de Russische Orthodoxe Kerk in Duitsland
(rechts) enthousiast van zijn zesdaags bezoek aan Moskou, van waar hi|
zo juist is teruggekeerd. Ds. Niemöller bleek erg verbaasd te horen welk
een opwinding zijn reis naar Rusland veroorzaakt had.