BOEKHOUDEN Moeder Sebastiana "t Onderwijzers moeten meer contact zoeken met de gezinnen VIJFTIEN JEUGDIGE KNUTSELAARS KREGEN EEN PRIJS VOOR HUN MOOIE WERKSTUKKEN Eenzaam moeder-varken brak uit en zette Voorhout op stelten MAANDAG 7 JANUARI 1952 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 2 Toegewijd raadgeefster en leidsvrouwe, met hart en ziel aan Leiden verknocht BIJ HET OVERLIJDEN VAN MOEDER SEBASTIANA. Toch nog enigszins onverwachts bereikte ons vanmorgen het bericht, dat moeder Sebastiana is overleden. We wisten, dat dit iedere dag ge beuren kon, maar juist de laatste da gen scheen haar sterke wil weer over het zwakke lichaam te zullen zege vieren. Die stérke wil, samen met een vol- kosten in het St. Elisabethziekenhuis te ondervangen, nam moeder Sebestia- na omstreeks 25 jaar geleden 't initia tief om door een speciaal fonds mo gelijk te maken, dat katholieken, die liever in het St. Elisabethziekenhuis werden behandeld, een tegemoetko ming zouden krijgen van de Elisa- beth-penning. Zeer velen hebben daarvan in de loop der jaren mogen profiteren en dankbaar zullen die oud-patiënten ongetwijfeld zijn voor hetgeen moe der Sebastiana hier heeft weten te bereiken. Wat we hierboven over het werk zaam leven van moeder Sebastiana chreven, betreft dan voornamelijk haar werk, zoals wij het met Leidse ogen konden volgen. Doch haar werkzaamheid strekte zich nog veel hardende werkkracht en een juist i verder uit. Na een slepende ziekte is heden nacht te half vier in de ouderdom van 63 jaar overleden de Eerw. Moe der Sebastiana, overste van Huize Elisabeth en de St. Margarita van Cortona Stichting aan de Haagweg. Niet zonder ontroering zullen de talrijk velen, die in de loop der ja ren met Moeder Sebastiana in rela tie kwamen, van dit overlijdensbe richt kennis nemen, want met haar is een uitzonderlijk goed mens heen gegaan. Zij was een religieuse, die ondanks haar kloosterstaat midden in het volle leven stond en zowel in de ene als andere staat een raadgeef ster was, als men slechts zelden zal tegenkomen. Begaafd met ^en zeer scherpzin nig verstand, heeft zij gedurende een lange reeks van jaren de belangen behartigd van allen, die aan haar zorgen waren toevertrouwd en voor velen is zij geworden een moeder vol toewijding, die door haar bemin nelijk karakter iedereen voor zich innam. Waar zulks nodig was, kon zij de dingen in haar dikwijls on gekunsteld Brabants zo scherp en duidelijk naar voren brengen, maar altijd toch op een wijze, die een te genstrever ontwapende door de be minnelijke wijze, waarop zij haar overtuiging kracht wist bij te zetten, zodat men zich tenslotte gaarne bij haar oordeei neerlegde. Moeder Sebastiana was een reli gieuse, die voor ieder, hetzij geeste lijke of leek, raad wist jn de moei lijke vraagstukken, waarbij men bij haar om hulp kwan en zo heeft zij in haar rijk kloosterleven velen on schatbare diensten bewezen. Haar heengaan reeds zo lange tijd gevreesd zal een leegte ach terlaten in de communiteit, waar zij een zeer voorname plaats innam. Het zal een leegte achterlaten in het katholiek zieken-leven in Leiden, voor welker belang zij steeds op de bres stond. Maar niet minder zal moeder Sebastiai a gemist worden in de Cortona-stichting, waarover de leiding zoveel verantwoordelijkheid en tact vereist, eigenschappen, wel ke zo uitzonderlijk goed vertegen woordigd waren in deze geboren leidster, die in de dikwijls hopeloze gevallen op de juiste manier haar invloed ten goede wist aan te wen den. Moeder Sebastiana (Elisabeth Voogt) werd 28 Juli 1888 te Klundert ge boren en trad op 4 Sept. 1913 in net klooster der Zusters Franciscanessen aan de Hendrikstraat te Breda. Op 8 Dec. 1914 legde zij haar plechtige proiessie at na reeds in Februari van dat jaar in het toenmalige St. Elisabethgasthuis alhier bij de ver pleging der zieken te zijn werkzaam geweest. Geheel haar kloosterleven heeft moeder Sebastiana in Leiden doorge bracht, zodat zij als 't ware met hart en ziel aan Leiden, aan het St. Ehsabeth-ziekenhuis en al wat daar aan vastzit, verknocht was. In het jaar 1929 volgde haar be- noeming tot overste van het St. Elisabethziekenhuis en toen de ter- 1 mijn van zes jaar was verstreken en 1 zij als zodanig moest aftreden, zag men dit tijdstip met lede ogen na deren. Gelukkig bleef zij toch voor Leiden behouden, want tot aller blijdschap volgde haar benoeming tot overste der St. Margarita van Cortona Stich ting, Haagweg 47, welke instelling in middels onder het beheer der Zus ters van dè Hooigracht was geko men. Daardoor kreeg de Margarita van l Cortona Stichting niet alleen een inzicht in de opgaven, waarvoor zij stond, maakten de jarenlange sa menwerking met haar tot een voor het werk en voor ons vruchtbaar ge noegen. Het is de liefde tot haar God en tot haar medemensen geweest, die ^anks haar slepende ziekte en an- Immers, als raadzuster der Con gregatie, neeft zij gedurende meer aan 2U jaren een groot aandeel ge had in hel mede-bestuur der con gregatie. Slechts ingewijden weten var. welKe betekenis het werk van Moeder Sebastiana in dit opzicht is geweest, maar het feit, dat zij on- dere veelomvattende werkzaamhe den steeds op haar pesten gehand haafd bleef, getuigt c.i. wel zeer sterk van de plaats, welke zij steeds, zowel in de Congregatie als in Lei den heeft weten in te nemen. Memoreren we voerts nog het grote aanaeel, dat zij hc-eft gehad in .:e nieuwbouw van hot Si. Elisabeth- haar met zoveel toewijding deed werken voor hen, die zoveel zorg en liefde misten: de ongehuwde moe ders. Voor haar werk en voor haar voorhield God dankend, vragen wij Hem voor haar de eeuwige rust. HET BESTUUR VAN DE je nieuwbouw MARGARITA VAN CORTO- z.ekenliu.s. Toen Moeder Sebastiana NA-STICHTING in 1929 voor het eerst werd be noemd tot overste, was men druk be zig aan de eerste uitbreiding van het Elisabethziekenhuis aan de zijde van Stichting werd verkregen en waar- i Middelstegracht. Deze uitoreiding door van een voorgenomen noodza- met de nieuwe kapel kwam in 1931 kelijke uitbreiding van dit huis voor- j oereed en vier jaar later werd de lopig kon worden afgezier. Van 15 arote nieuwe zijvleugel in gebruik Juli 1935 tot 11 Maart 1945 bleef i genomen. Intussen werd enkele ja- Moeder Sebastiana in de Cortona ren geleden ook de operatiekamer Stichting, waarna zij wederom be- gemoderniseerd en op het ogenblik noemd werd tot overste van het St. i-ggen de plannen klaar voor de Elisabeth Ziekenhuis. nie uwbouw i K.O.V. Leiden en Omstreken in het goud Een H. Hartbeeld is niet voldoende HET GOUDEN FEEST van een vereniging is vaak aanleiding tot een stemming van voldaanheid over bereikte resultaten. Dan is het feest een herdenking zonder meer. Wil het gouden jubileum echter een mijl paal zijn, dan dient er vooral in de toekomst gekeken te worden. Het was daarom dat rector B. J. de Bot, moderator van de Kath. Onderwij zersvereniging in het bisdom Haarlem, „St. Augustinus", aan het slot van zijn magistrale rede zei: „Denk niet, dat de taak van Uw organisatie is afgedaan. Een nieuwe taak, belangrijker nog dan de vorige, wacht ons. Volsta er niet mee de contributie op tafel te leggen en het bestuur alles te laten opknappen, maar toon persoonlijke belangstelling, studeer, vorm gesprekcentra, leg Uw ziel in het werk, opdat wij het door ouders en Kerk aan ons toevertrouwde jonge geslacht beter aan de maatschap pij zullen afleveren dan totnutoe is geschied. Dit wens ik U toe voor de komende 50 jaren!" en blijft in ontwikkeling; we moeten zoeken naar wat voor dit moment het gunstigst is. Het is daarom nodig, dat we ons bezinnen en durven oppone ren, krachtig en eerlijk. Uitgaande van de stelling, dat iede re mens een persoonlijkheid is met een eigen persoonlijk doel en souve- rein om zichzelf op dat doel te rich ten God heeft iedereen een vrije wil gegeven en niemand heeft het recht op eigen gezag anderen op te voeden kwam spr. tot drie maat schappijen, die gezag over de mens hebben: gezin. Kerk en staat. Het gezin brengt het kind voort en voedt het op. De Kerk voedt het op in de bovennatuur. Of de staat zich met de opvoeding mag bemoeien, wilde spr. thans buiten beschouwing laten, doch constateerde, dat de staat in ieder geval recht heeft op opgevoede bur gers. Deze drie maatschappijen oefe nen hun invloed uit door middel van verschillende instituten, o.a. de school, die geen gezag aan zichzelf ontleent. Op 21 Maart 1950 keerde zij nog- Elisabethziekenhuis maals op de Haagweg terug als over- uj,breiding zowe! van Huize Elisa ste van Huize „Elisabeth" en de Cor- bcth als van de Cortona Stichting tona Stichting. I aan de Haagweg. Intussen had een ernstige kwaalHaar rusteloze geest zat nnnmer haar gestel ten zeerste qndermijnd sm en er wcrd haar een zware last en verschillende operaties deden van h,.t hart gnomen toen zij ons haar krachten sterk afnemen Maal kon mededelen, dat de plannen van haar wilskracht bleef ongeschokt en aj deze verbouwingen en uitbreidin- 1 u gen ,in kannen en kruiken" waren telkens opnieuw hervatte zij het haar toevertrouwde werk met een ijver en toewijding, als nauwelijks is le geloven. Hoezeer het werk van Moeder Sebastiana werd gewaardeerd, bleek wel op ondubbelzinnige wijze bij de haar gebrachte hulde ter gelegenheid van haar zilveren professiefeest op 16 December 1939. Onder het vele werk, dat moeder Sebastiana op het gebied der zieken verzorging behartigde, mogen we ook niet onvermeld laten, dat zij de op richtster was van de St. Elisabeth- penning, een instelling, waardoor tal van ziekèn, die minder draag krachtig waren, van een goedkopere verpleging in het St. Elsabethzie- kenhuis konden profiteren. Het feit, dat de operaties in het rijksacade- misch ziekenhuis gratis geschiedden, deed velen, die gaarne in het St. Eli sabethziekenhuis waren opgenomen naar dit ziekenhuis gaan. Óm nu de aan de Zijlpoort. dat de tekeningen nog slechts op de goedkeuring van enkele instanties wachtten om tot uitvoering t? ko men. Helaas zal zij de verwezenlijking er van niet meer kunnen meemaken, doch het feit, da: zij zich ondanks haar zwakte in de laatste jaren met alle energie aan de verwerkelijking dezer plannen heeft gegeven, zal niet nalaten mede haar stempel op dit werk te doen rusten. Moge de goede God zich ontfermen pver deze trouwe dienares, die zich in offervaardigheid en naastenliefde niet liet overtreffen. De plechtige uitvaart zal a.s. Don derdagmorgen te 9 uur worden ge houden in de kapel van het St. Eli sabethziekenhuis. Te 11 uur volgt de begrafenis op het R.K. Kerkhof Goede inzet van het gouden feest Zo werd gistermorgen de eerste vie ring van het gouden feest van de Kath. Onderwijzersvereniging, afd. Leiden en Omstreken, meer dan een herdenking; het werd een zich instel len op de toekomst, een zuiver stellen ook van de taak, die de kath. onder wijzer moet vervullen. Verheugend was het daarom, dat de opkomst zo bijzonder goed was. De heer S. .W. Neefjes, voorzitter, sprak er z'n grote vreugde over uit, nadat hij aan het ontbijt reeds hartelijke woorden had gesproken tot de aanwezige leden, waaronder zich ook de beide oud voorzitters en oud-leden van het hoofdbestuur, de heren de Boer en van der Krogt bevonden. Aan rector H. Sondaal, moderator van de afde ling, werd dank gebracht voor zijn groot medeleven met de vereniging. Het kind, een epiphanie. De dag begon met een gezongen H. Mis. opgedragen door rector Sondaal, in de kapel van het St. Lidwinahuis aan de Zoeterwoudse Singel. Na het Evangelie hield de rector een korte predicatie, waarin hij verband legde tussen het feest van Drie Koningen, Epiphanie, het feest van de openba ring, en de zorg voor het kind, dat ook een epiphanie. een openbaring van God is. „Dank God voor uw roe ping: Hem in het kind te mogen openbaren". Drie maatschappijen. Nadat aan het ontbijt in „In den Vergulden Turk" alle eer bewezen was, ving rector de Bot zijn rede aan over „Onderwijs en Zielzorg", daarbij een serie problemen aansnij dend, waarvoor geen oplossing kant en klaar te geven is. De mensheid is Assoc. in kl. clubs door SPECIALISTEN Kon. Erk. PITMANSCHOOL PLANTSOEN 65 TELEFOON 26558 (Advertentie) „Vanmiddag zijn hier drie ver-1 De ere-prijs, ten vulpen en vulpot- Van links naar rechts: Mia Heels bekwame leidster, die de inrichting schrikkelijk eerlijke mensen ge-1 lood, beschikbaar gesteld door De met haar poppenhuis, rector Berne in de wel zeer moeilijke tijdsomstan-1 weest, die jullie werk van alle kan- Leidse Courant, werd gewonnen feld, mevr. Neuwahl, de heer van der ten bekeken hebben en die toen heb- door Mia Heetveld, die een keurig Meer, mevr. Driessen en Jo Blom ben uitgemaakt wie van jullie een 1 poppenhuis gemaakt hid, waarin al- met z'n stoomschip. krijgen. Het aantal ingezon- j le meubeltjes van lege lucifersdoos- (Foto: „De Leidse Courant"). digheden in goede banen wist te lei- j ten bekeken hebben en die toen heb den, terwijl Moeder Sebastiana te vens en vooral tijdens de ziekte prijs van de eerw. Moeder Avellina haar waakzaam oog over de belan-1 verleden jaar, maar ze zijn veel gen van het St. Elisabethziekenhuis i mooier". Aldus rector Bernefeld gis- kon laten gaan. I termiddag in het zaaltje Maria Gij- In de zomer van 1939 nam Moeder zensteeg. voordat hij overging tot de Sebastiana een nieuwe last op haar prijsuitreiking, het slot van een in- houders door de inrichting van teressante knutselwedstrijd, waar- Huize „Ter Wetering", Haagweg 49. mede het comité R.K. Vaeantiebe den stukken is wel iets minder dan 1 jes waren vervaardigd. De eerste I prijs was voor Jo Blom (vulpen en I dak voor de Zusters der Cortona name ontspanning bezorgde. schoorstenen en alles wat op een groot schip thuishoort. De tweede t.m. veertiende prijs zigheden een aantal Leidse kinderen werden resp. gewonnen door Simon gedurende de Kerstvacantie aange-1 Stolwijk (tafeltennis), Corrie vulpotlood) die zijn beste krachten Truus van der Meer (boek), Jan had gewijd aan de bouw van een Witte (boek), Han Duindam (boek), grote oceaanstomer, compleet met Corrie van Wieringen (boek), Leny I (tafeltennis), Thea Offerman (boek) Thijssen (boek), Jan van der Meer (vulpotlood), Jac. van Breukelen (zakmes), Rinus Juffermans (zak mes) en Annie Juffermans (vulpot- Koot j lood). Onder de ingezonden voorwer- GezinOnderwijzer. Hierbij springt het eerst naar vo ren de verhouding gezinonderwij zer. Het gezin heeft een deel van zijn taak overgedragen aan de school, maar is de verhouding altijd juist? Is er voldoende contact? Er zijn veel bezwaren tegen huisbezoek, maar hoe kan de onderwijzer een kind begrij pen, wanneer hij het milieu van dat kind niet kent? Dit probleem hangt samen met de wijze waarop de on derwijzer zijn taak opvat. Is hij een ambtenaar, die van 9 tot 4 werkt, of een opvoeder uit roeping? Hij heeft nog gerechtvaardigde wensen, maar zijn positie is thans toch wel zó, dat hij tijd heeft om aandacht te besteden aan dergelijke problemen. De onderwijzer mag daarbij nooit vergeten, dat hij in dienst is van de ouders, die op de eerste plaats ver antwoordelijk zijn, ook al weet hij verschillende zaken in theorie beter dan zij. We moeten het kind naar de ouders toe richten, naar het gezin toe laten groeien, de ouders er op wijzen, dat hun gezag op school wordt voort gezet. Heb geen illusie, dat Uw ge zag in het gezin groot is; zelden wordt in het gezin waarderend over de on derwijzer gesproken; men ziet hem als een noodzakelijk kw&d. De school is bovendien een over gang tussen het koesterend gezin en de hardheid van het maatschappelijk leven. Zorg voor een geleidelijke overgang, wees voor de kinderen be grijpend en, ik zou bijna zeggen: lief! Kerkonderwijzer. De Kerk, die het kind in de bo vennatuurlijke orde opvoedt, heeft tot taak gekregen: Gaat en onderwijst alle volkeren. Die volkeren zijn niet alleen China en andere missielanden; daar hoort ook Jantje uit die en die straat bij. Deze taak geeft de Kerk het recht scholen te stichten. De ka tholiciteit van een school wordt niet bepaald door schoolmissen en een H. Hartbeeld, maar door de katholiciteit van de onderwijzer. Een kind denkt concreet; hij moet het katholicisme concreet in de onderwijzer kunnen zien. Dit legt op de laatste een grote verantwoordelijkheid, want de in vloed van de onderwijzer is zeer groot, ook ten kwade. Daarom moet de onderwijzer een persoonlijkheid zijn. Een onderwijzer, die een goede persoonlijkheid is, heeft een juist gericht gebedsleven nodig en een ge fundeerd liturgisch leven. De noden van de Kerk moeten ook zijn noden zijn. Sprekend over schoolmissen en schoolbiecht, wees spr. op het ge vaar, dat kinderen deze begrippen teveel met de school gaan vereen zelvigen en na de schooljaren H. Mis en biecht overboord gooien. Een oplossing? Niet pasklaar! De onderwijzer dient naar suggesties te zoeken. Dit geldt ook voor de Zondagskindermis; de kinderen moeten via hun ouders de Kerk le ren zien. Ouders—schoolbestuur. Een probleem apart is de verhou ding oudersschoolbestuur. Terecht wordt de besturen vaak ondeskundig heid verweten en de invloed die de ouders hebben, is zeer gering. Ook de onderwijzer zal de ouders bewust moeten maïcen van de taak, die zij rechtens in het schoolbestuur hebben. Dit alles bij elkaar kan samenge vat worden tot de taak van de onder wijzer in de zielzorg, een taak, die veelomvattend en van grootse al lure is. Wolspinnerij ontslaat zestig arbeiders De Leidse Wolspinnerij heeft zich genoodzaakt gezien 60 leden van het personeel op wachtgeld te stellen, in verband met slapte in het bedrijf, veroorzaakt door de ongunstige eco nomische toestanden, waarin de Ne derlandse textiel-industrie zich be vindt. Het betreft hier voorspinners, spinners, twijnsters en haspelaarsters Het is nog niet te zeggen wanneer zij weer aan het werk kunnen gaan. LEIDSCHE ONDERWIJSINSTEL LINGEN VEROORDEELD. De sinds 1929 bestaande Middel baar Chemische School te Leiden, eigendom van drs. A. van Vianen, die opleidt tot analyst, heeft in kort geding de N.V. Maatschappij ter be vordering der Leidsche Onderwijsin stellingen gedagvaard wegens het verwarrend voeren van de naam „Middelbaar Chemische School", la ter „Middelbaar Chemische School Leiden", terwijl de naam vóór Juli 1950 „Leidsche Laboratoria voor On derwijs en Industrie" geluid heeft. Eiser had reeds veel nadeel van deze naamsverwarring ondervonden en betoogde, dat zijn school het karakter draagt van middelbaar onderwijs, omdat alle docenten een academische graad met M. O. bevoegdheid bezit ten terwijl de analystenopleiding van de Leidsche Onderwijsinstellin gen geen enkel docent M. O. heeft. Slechts enkelen zouden een onvolle dig analysten-diploma bezitten. De president der Arrondissements- Rechtbank te 's-Gravenhage heeft de gedaagde (Leidsche Onderwijsinstel. lingen) verboden de naam „Middel baar Chemische School Leiden" te voeren, op straffe van een dwang som van 1000.door gedaagde aan eisei te betalen voor iedere maal dat door gedaagde in strijd met dit von nis wordt gehandeld en veroordeelde gedaagde in de kosten van het ge ding, groot 100.50. BEDRIJFSVOORLICHTING „RIJNSTREEK-WEST". De Vereniging voor Bedrijfsvoor lichting „RijnstreekWest" houdt a.s. Woensdagmorgen in de grote zaal van Den Burcht een ledenbijeen komst, waarop ir. C. P. Scheepers, rykslandbouwconsulent, zal spreken over de harmonie tussen voederpro ductie en veebezetting als basis voor een economische bedrijfsvoering. De bijeenkomst zal dit jaar niet het ka rakter hebben van een studiedag. Zij vangt aan om kwart voor tien en zal om half één geëindigd zijn. De serene rust, die bij het vallen van de avond over Voorhout pleegt neer te dalen, werd een dezer dagen wreed verstoord. Op de tijd, dat de jongeren-afde ling van de jeugd in de eerste slaap pleegt te zijn, werd een moedervar ken, toebehorende aan de heer P. v. W. in de Hoofdstraat, erg eenzaam, omdat haar grote kinderschaar de wij de wereld was ingetrokken. Die een zaamheid werd zo benauwend, dat het varken in een plotselinge kracht- bui de omheining, waarbinnen het was opgesloten, onderste boven smeet en een wandelingetje ging ma ken in de Hoofdstraat. Zeer verwonderd moet het beest gekeken hebben naar de mensen, die onder de nieuwe natriumverlichting iets spookachtigs hebben. Zo'n var ken is nog niet ingesteld op de ver schijnselen van de moderne wereld. De mensen van Voorhout zijn dat wel, maar niettemin vonden zij het verschijnen van een varken onder pen bevonden zich veel aardige pop pen, die de meisjes met zorg en smaak gemaakt hadden. Bij het jon genswerk bevond zich o.a. figuurzaag- werk, dat de moeite waard was. Met de prijsuitreiking eindigde ook de tentoonstelling, die 's middags ge houden was. De kinderen pakten hun spullen onder de arm en togen, al of niet met een prijs, weer huistoe. die rare natriumverlichting griezelig. Moeder-varken kreeg het direct op de zenuwen. Een stuiperige ril ling liep over haar omvangrijke lichaam en toen begon een vreem de rondedans, welke een muzikale omlijsting kreeg van rauwe kreten. Gillend zetten de menselijke wan delaars het op een lopen. Het zwak ke geslacht trad in het voetspoor van Fanny BlankersKoen en sprong over tuinhekjes of het niets was. Overal gingen de deuren en ramen open, want het lawaai was zo groot, dat degenen, die binnenkamers wa ren, wel eens wilden zien, wat er aan de hand was. Door panische schrik bevangen nam het varken zijn toevlucht tot de tuin van de zus ters van St. Agnes, die ogen blikkelijk een klopjacht begonnen, omdat er anders van haar tuin niet veel over zou blijven. Struikgewas kraakte, honden blaften, het varken knorde en boven ales uit klonk het geschreeuw van de Voorhouters. Het had iets weg van een oude- j aarsviering, waarbij de dames de taak van de gillende keukenmeiden hadden overgenomen. Aan alles komt echter een einde en zo belandde moe der-varken toeslotte weer bij de eige naar, waar zij voorlopig in een nieuw hok ondergebracht door de vermoeidheid in slaap viel en het verdriet over het heengaan van haar kinderen voor ee- nachtje vergat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 2