De Onderwijs-motie-Peters
z.h.st. aangenomen
Tweede Kamer sprak 167 uren over de begroting
Provinciale Staten
Zuid Holland
jJ/^eisjeshandel
ZATERDAG 22 DECEMBER 1951
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
Tweede Kamer
Bij de aanvang der vergadering
van de Tweede Kamer is gistermid
dag gestemd over enige moties, welke
zijn ingediend tijdens de behande
ling van de begroting van het depar
tement van onderwijs, kunsten en
wetenschappen. Over de motie van
de heer Peters (KVP) betreffende
een wettelijke regeling van het ge
heel van schoolgeldheffingen, waarin
het beginsel van gezinsreductie tot
uiting komt en die van de heer Pe
ters (KVP) betreffende het vaststel
len van een hoger vermenigvuldi
gingscijfer dan één ten aanzien van
het schoolgeld voor het lager onder
wijs en het uitgebreid lager onder
wijs werd de beraadslaging her
opend.
De heer Peters (KVP) bracht re
dactionele wijziging aan.
De motie van de heer Van Sleen
(Anb.) betreffende het verstrekken
van kosteloos onderwijs geeft de heer
Stokman (KVP) aanleiding te ver
klaren» dat zijn fractie haar stem er
niet aan zal geven. In beginsel acht
spr. kosteloos onderwijs verwerpelijk.
De minister verklaarde na de wij
ziging der eerste motie-Peters geen
bezwaar ertegen te hebben. Aan zijn
bezwaren tegen de tweede motie is
door de wijziging toegemoetgekomen.
Zijn bezwaar tegen de motie-Van
Sleen handhaafde hij; hij achtte haar
onaanvaardbaar.
Tenslotte werden de moties-Peters
zJh-s. aangenomen; de motie-Van
Sleen werd verworpen met 57 tegen
27 stemmen, die van P. v. d. A. en
CPN.
Radio en televisie.
Staatssecretaris Cals beantwoordde
nog de sprekers, die Donderdagavond
over radio en televisie het woord ge
voerd hadden. De Kamer mag ver
wachten, dat het kabinet voor het
aftreedt de nieuwe radiowet bij de
Kamer zal hebben ingediend. Er is
een onderzoek gaande naar de moge
lijkheid van commerciële uitzendin
gen via de Wereldomroep en dit on
derwerp zal ook ten aanzien van de
televisie in studie genomen worden,
maar in geen geval voor wat betreft
de binnenlandse omroep.
Alle politieke partijen, die aan de
verkiezingen deelnemen, hebben
recht op zendtijd behalve partijen,
die de volksvrijheid misbruiken om
haar te vernietigen, verklaarde mr.
Cals en hij sprak daarmee geheel in
de lijn van de heer Peters (KVP)
die gezegd had: „De democratie is
wel goed maar niet gek".
Aan het wetsontwerp op de kijk
gelden wordt gewerkt. Mr. Cals vond
f 30,per jaar niet te hoog. Ds. v. d.
Zaal (AR) die aangedrongen had op
verwijdering van de vertegenwoordi
gers der omroepverenigingen uit de
televisieraad een wens die ook bij
de betrokkenen leeft kreeg ten
antwoord, dat deze mensen als des
kundigen zijn uitgenodigd tot de raad
Militairen moeten port
gaan betalen
De vrijdom van port voor brief
kaarten, welke aan in werkelijke
dienst zijnde Nederlandse militairen
wordt met ingang van 1 Januari op
geheven.
Op dezelfde datum wordt ingetrok
ken de portvrijdom verleend aan mi
litairen hier te lande voor de ver
toe te treden. Met hun uitspraken in
de televisieraad binden zij de instan
ties, waartoe zij behoren, dus niet.
Ook de staatssecretaris achtte het
niet geheel juist dat het IKOR wel
en de kerken die reeds voordat het
IKOR uitzendingen verzorgden, niet
in de televisieraad zijn vertegen
woordigd. Deze kerken zullen nu in
de gelegenheid worden gesteld haar
zienswijze kenbaar te maken over de
vraagstukken, die de raad bestudeert.
De voorzitter sprak een Kerstrede
uit (zie elders in dit blad).
De Kamer zal op 29 Januari weer
bijeenkomen.
KOLEN
voor alle doeleinden
CREYGHTON
Hooiqr.46 Tel.20114
Minister Lieftinck
in Amerika
De besprekingen tussen enige par
ticuliere Amerikaanse banken en
minister Lieftinck, dezer dagen te
New York gehouden, hebben de slui
ting van beperkte leningen voor Ne
derland beoogd, zulks ter overbrug
ging van de aflossingsverplichtingen
aan de Export-Importbank, welke
dit en volgend jaar nogal zwaar
drukken, aldus heeft de minister
gisteren te Washington in een exclu
sief interview met de Amerikaanse
correspondent van ANP verklaard.
Het gaat hierbij om de twee laatste
tranches, elk dertig millioen dollar,
van het crediet groot tweehonderd
millioen, vijf jaar geleden door de
Export-Import Bank verleend, aldus
de minister, en het is de bedoeling
deze verplichtingen enigszins uit te
strijken, aangezien Nederland in
1954 en de volgende jaren geringere
aflossingsverplichtingen heeft. Hij
zeide dat de besprekingen een zeer
bevredigend verloop hebben gehad.
De overeengekomen voorv/aarden
waren niet oqgunstig. De Min. ver
klaarde in Washington een „zeer be
langrijk" gesprek met het hoofd der
HET PALEIS-NOORDEINDE.
Het kabinet heeft besloten, met
erkentelijkheid het aanbod te aan
vaarden, dat H.M. de Koningin in be
ginsel gedaan heeft, om het konink
lijk paleis aan het Noordeinde in
Den Haag ter beschikking te stel
len van het op te richten internatio
naal academisch instituut. Aan het
stichtingsbestuur zal echter de defi
nitieve keuze tussen het koninklijk
paleis in Den Haag en het Instituut
voor de Tropen in Amsterdam gela
ten worden, zo deelde minister Rut
ten in de Tweede Kamer mede.
De regering heeft daarbij over
wogen, dat het paleis aan het
Noordeinde niet weer als koninklijk
ontvangstcentrum behoeft te wor
den ingericht. Als zodanig staan het
Huis ten Bosch en het koninklijk
paleis in Amsterdam ter beschik
king. Het ligt in de bedoeling in Sep
tember 1952 met de exploitatie te
beginnen.
ECA, Bissel gehad te hebben over
de economische hulp aan Nederland
en het gebruik der tegenwaarde
fondsen, De minister sprak de hoop
uit, dat de resultaten van het ge
sprek spoedig merkbaar zouden zijn.
Toch vermaning aan de regering niet zo veel te praten
Kortenhorst hoort de Kerstklokken
De voorzitter der Tweede Kamer,
dr. L. G. Kortenhorst, heeft de be
grotingszittingen besloten met een
rede.
In deze rede wierp hij een terug
blik op de afgelopen periode, zomede
een blik vooruit.
Bij de terugblik achtte hij een
zekere voldoening op haar plaats
Hij wenste Kamer en Regering er
geluk mede, dat de Kamer voor het
eerst sedert de herfst van 1946 er in
is geslaagd de gehele begroting voor
het Kerstreces af te doen.
Men kan z.i. niet zeggen, dat de
gehele begrotingsbehandeling nu bij
zonder kort heeft geduurd, al was zij
samengedrongen in een tijdperk van
zes weken.
De Kamer heeft immers in deze
:s weken zich vrijwel uitsluitend
aan de begroting gewijd, en er is nau
welijks enige tijd voor andere werk
zaamheden besteed.
Zodoende is zij er in geslaagd niet
minder dan 167 uur voor de begro
tingsbehandeling beschikbaar te stel
len, een cijfer, dat lager is dan de
laatste jaren.
Thans is er voor deze arbeid meer
tijd nodig dan voor de oorlog. Spr.
verklaarde dit uit de toegenomen
omvang van de staatstaak, o.a. tot
uitdrukking komend in een groter
aantal departementen, waarbij nog
komt, dat sommige departementen
twee ministers hebben of een minis
ter en een of meer staatssecretaris
sen.
Naarmate de rantsoenering van de
spreektijd voor de leden straffer
wordt, schijnt het wel alsof van de
zijde der regering langer, althans
zeker niet korter, gesproken wordt.
Tot op zekere hoogte achtte spr. dit
begrijpelijk, maar hij meende, dat
de regering tooh zal moeten beseffen,
dat een beperking van de spreektijd
alleen dan volledig effect heeft, in
dien ook zij met een bescheiden
spreektijd genoegen neemt.
De lege zetels.
Men heeft er de laatste maanden
wel eens aanmerking op gemaakt, dat
er bij bepaalde gelegenheden weinig
leden aanwezig waren. Spr. erkende,
dat deze critiek niet geheel onge
grond is, dooh hij voegde er aan toe,
dat het quorum in deze zitting in
elke vergadering is bereikt zonder
dat het ooit nodig is geweest een z.g.
straflijst voor te lezen. En dat ter
wijl niet zelden een flink aantal le
den ambtshalve in het buitenland
vertoefde.
Cijfers betreffende de aanwezig
heid der leden in de periode tussen
September en Kerstmis had spr. nog
niet, wel echter over de gehele zit
ting 19501951. In die zitting hadden
92 openbare vergaderingen plaats.
Gemiddeld woonde een lid der Ka
mer er hiervan 73,4 bij. Dit is een
aanwezigheidspercentage van rond 80.
Opmerkend, dat sedert de opening
van deze zitting in het geheel tien
stellen mondelinge vragen tot de re
gering zijn gericht tegen 40 schrif
telijke, zeide spr., dat de verhouding
zich begint te wijzigen ten gunste
van de mondelinge, over welke ont
wikkeling hij zich zeide te verheu
gen en hij deelde mede, dat bij de
seniores der Kamer een voorstel in
overweging is om de regeling van
het vragenrebht zo te wijzigen, dat
dit nog beter aan zijn doel zal be
antwoorden.
Smaakrijke inkleding.
O.m. herinnerde de voorzitter nog
aan het bezoek van Kamerleden aan
Nederlandse industrieën, dat o.a.
heeft geleid tot het instellen van een
vaste commissie voor de industrie.
De heer Kortenhorst vermeldde nog,
dat de aankleding van het Kamer
gebouw gewonnen heeft door het in
bruikleen verkrijgen van een aantal
meubels, afkomstig uit gerecupe-
reerd kunstbezit. Hij hoopte, dat 'net
De proef van verleden jaar. met medewerking der regering mo-
j Ten aanzien van de voorbereiding j gelijk zal zijn op deze weg nog ver-
'der openbare behandeling der be-der te gaan.
zending 'van scTmmigT stukken" naar i groting herinnerde de voorzitter er Spr. wenste de Kamerleden, de
Indonesië, Nederlands Nieuw-Guinea aan» dat de Kamer de proef verleden j parlementaire pers, de leden van het
Suriname' en de Nederlandse An til-jaar genomen met een systeem van kabinet, de staatssecretarissen en de
len. Eveneens wordt ingetrokken hetbegrotingscommissies, zonder afde- ambtenaren, die bij het inspannende
verlaagde port voor de verzending i lingsonderzoek in deze zitting heeft j parlementaire werk betrokken zijn
van sommige stukken, bestemd voor j herhaald. Hij zeide de indruk te heb- j geweest een Zalig Kerstfeest en een
militairen, verblijvende in Indonesië, j ben, dat dit systeem thans beter j Gezegend jaar 1952. De zieke KameV-
op Nederlands Nieuw-Guinea, in Su- j heeft voldaan dan bij de vorige be-j leden, mejuffrouw Tendeloo en de
riname of op de Nederlandse Antil- j groting. heren Terpstra, Donker en Ten Ha
len. i Vervolgens trad de voorzitter ingen wenste hij een spoedig herstel
De militaire portvrijdom voor port j 0611 beschouwing over verschillende j toe Zijn goede wensen voor Kerst-
naar en van Nederland blijft bestaan denkbeelden, die de laatste tijd aan mis en Nieuwjaar deed hij ook uit-
voor de militairen, die zowel aan de hand zijn gedaan om een tijdige gaan naar alle Nederlanders in bin-
boord van de Nederlandse torpedo-en toch gedegen behandeling van de nen- en buitenland, daarbij
bootjager als bü her Nederlandse begroting te bevorderen. a^v^a
Detachement Verenigde Naties in
Korea dienst doen.
Voor militairen aan boord van in
buitenlandse havens vertoevende
schepen der Koninklijke Marine blijft
het tarief van 20 cent voor m'axi-
maal 19 gram gehandhaafd.
De genoemde faciliteiten gelden
alleen voor postverkeer tussen de
desbetreffende militairen en Neder
land en omgekeerd.
De voorzitter herinnerde er voorts
aan, dat de Kamer voor de behande
ling der begroting tal van belang
rijke andere wetsontwerpen heeft
behandeld en hij merkte op, dat de
Kamer nog een belangrijk program
ma in de komende maanden wacht.
Spr. deelde mede, dat hij zich voor
stelt onvoorziene omstandigheden
voorbehouden de Kamer tegen 29
Januari a.s. weer bijeen te roepen.
eerste plaats denkend aan onze sol
daten in Korea.
De heer Kortenhorst besloot zijn
rede aldus:
In gedachten hoor ik de Kerst
klokken luiden over ons vredig, ar
beidzaam volk, welks stem wij ver
tolken. Mogen wij dat in vrijheid
blijven doen in de geest als gegrift
staat in de grote klok van Rotterdam
met de dichtregels van Anthonie
Donker:
Standvastig in het wisselend getij
Weerklinke uit bronzen borst een
fors geluid.
Verwachting boven tijd'lijk
noodgeschrei,
Lui goede tijden in, lui slechte uit.
Minister RUTTEN feliciteerde de
Kamer namens de regering ermede,
dat de begrotingsbehandeling voor
het Kerstreces is geëindigd. Wat
niemand mogelijk had geacht is ge
lukt, zeide hij en hij betuigde zijn
erkentelijkheid voor de medewerking.
Te kwart voor vijf sloot de voor
zitter daarop de vergadering. De le
den verdrongen zich daarop rond het
voorzittersgestoelte om president en
griffiers de hiand te drukken.
De gewijzigde moties
De gewijzigde moties van de heer
Peters (K.V.P.), welke gistermiddag
in de Tweede Kamer z.h.s. zijn aan
genomen, luiden aldus:
„De Kamer, van oordeel, dat het
ter hand nemen van de voorbereiding
ener wettelijke regeling van het ge
heel van schoolgeldheffingen, waarin
het beginsel van gezinsreductie tot
uitdrukking komt. voor alle takken
van geheel of ten dele door rijksgel-
den in stand gehouden onderwijs
wenselijk is, gaat over tot de Orde
ivan de dag".
„De Kamer, van oordeel, dat het
vaststellen van een hoger vermenig-
vuldigjngscijfer dan een ten aanzien
van het schoolgeld voor het gewoon
lager onderwijs, het builengewoon
lager onderwijs, het voortgezet ge
woon lager onderwijs en het uitge
breid lager onderwijs de daaruit
voortvloeiende lasten voor de school-
geldplichtigen in vele gevallen in be
langrijke mate verzwaart en een dui
delijke ongelijkheid in schoolgeld
heffing in de verschillende gemeen
ten voor dezelfde takken van onder
wijs tengevolge heeft, nodigt de re
gering uit, in nadere overweging te
nemen het achterwege laten van
rijkswege van elke invloed, welke tot
vaststelling van een hoger vermenig-
vuldigingscijfer dan een zou kunnen
leiden, en aan de Kamer mededeling
te doen van het resultaat van deze
overweging: gaat over tot de orde
van de dag".
WASMACHINE-OORLOG IN
SNEEK.
Geen vlees- of broodoorlog, doch
een wasmachine-oorlog is thans in
Sneek aan de gang.
De eigenaar van een parfumerie
zaak kwam dezer dagen op het idee
om 20 machines van een bepaald
merk te verhuren. Dit namen de
plaatselijke installateurs niet.
De volgende dag verschenen ad
vertenties in de plaatselijke bladen,
dat zij met 30 machines van hetzelf
de merk zouden komen. Dat gaf de
stoot tot de openlijke strijd: adver
tenties met steeds lagere prijzen.
De machines worden in bestel
auto's gehaald en gebracht, geheel
franco. De prijzen liepen al terug
van 1.75 tot 0.75 per 2 uur.
In de Provinciale Staten van Zuid-
Holland hebben gisteren G. St. ge
antwoord op de algemene beschou
wingen over de provinciale begroting
voor 1952.
De gedeputeerde J. A. J. Jansen
Maneschijn (A.R.) wees erop, dat het
interprovinciale overleg, waarop de
heer Meertens had aangedrongen,
reeds bestaat. Er zijn al verscheide
ne vergaderingen geweest onder an
dere over de financiën, over krank
zinnigenverpleging en over perso
neelsbeleid. Ook is er interprovin
ciaal overleg gepleegd over de in
vesteringscommissie, en spr. verklaar
de, dat de minister zeer ernstig reke
ning heeft gehouden met de adviezen
van de verschillende colleges en Ge
deputeerde Staten. Wat het werk van
de investeringscommissie betreft, zei
spr., dat de gemeentebesturen over
plannen, die bedragen van meer dan
100.000.betreffen, eerst overleg
plegen met G. St. Zijn die het er mee
eens, dan wordt het plan aan de
commissie voorgelegd, die dan ad
vies uitbrengt aan G. St. Dit is o.m.
gebeurd met het tunnelplan van Rot
terdam.
Gedeputeerde mr. J. J. R. Schmal
(C.H.) deelde mee, dat inzake het
ambachtsonderwijs een rapport van
het economisch technologisch insti
tuut is gevraagd. Dit is op het ogen
blik nog in behandeling.
Na re- en dupliek werd de provin
ciale begroting voor 1952 z.h.s. aan
genomen, met de aantekening dat de
communistische fractie geacht wil
worden te hebben tegengestemd.
De voorziter sloot hierna de twee
de gewone zitting van dit jaar, de
leden alle goeds toewensende voor
Kerstmis en Nieuwjaar.
Auto rijdt amazone en
paard omver
Berijdster overleden
Op de rijksweg te Brummen is
gisteravond voor het hotel Het Wa
pen van Zutphen een ernstig ongeluk
gebeurd. Freule Fioen, dochter van
baronesse van Sytzema van der
Feltz, wilde te paard een langs de
weg geparkeerde auto passeren, toen
de heer W. uit Enschede, komende
uit de richting Arnhem, in volle
vaart amazone en paard omver reed.
Freule Sytzema werd de ouderlij-
woning binnen gedragen. Zij is met
een zware, hersenschudding, een
schedelbasisfractuur en waarschijn
lijk een wervelfractuur later per am
bulance naar het Algemeen Zieken
huis te Zutphen vervoerd, waar
zij in de loop der avond is over
leden. Het paard, dat in zijn val nog
een rijwiel verbrijzelde, stierf ter
Oud-militair reisde op
vals paspoort
Enige tijd geleden werd de 28-ja-
rige M. P. door de Nederlandse re
cherche aangehouden, omdat hij
probeerde met een vals paspoort de
Nederlandse grens over te komen.
Hij wilde voor bezoek naar zijn fa
milie in Den Haag, en ofschoon hij
wist, dat de Nederlandse recherche
hem zocht in verband met een de-
viezenovertreding, ten tijde van de
Westerling-affaire, waagde hij toch
de kans. Met een paspoort op naam
van Arends probeerde hij 22 Novem
ber j.l. bij Rosendaal in de trein van
Antwerpen naar Den Haag door de
controle te komen. Dit lukte niet.
Men herkende hem en detinering in
het huis van bewaring te Breda
volgde.
Voor de rechtbank verklaarde hij
g;steren, dat hij onschuldig was aan
de deviezenovertreding en dat hij in
staat zou zijn zijn onschuld te bewij
zen, Voor deze kwestie zal hij ech
ter nog in Amsterdam terechtstaan.
De officier van justitie beperkte zich
nu evenwel tot de vervalsing van
het paspoort en vroeg vijf maanden
gevangenisstraf met aftrek van voor
arrest. Deze eis vond de verdediger,
mr. Houben, wel een beetje hoog en
hij drong, gezien de bijzondere ver
diensten van zijn cliënt gedurende
de bezetting en zijn diensttijd in In
donesië, aan op vermindering van
straf. Hieraan gaf de politierechter
gevolg, door de gevangenisstraf te
verminderen tot drie maanden met
aftrek.
ZcmdcupnMqm
OP DE DAKVORST
rvE beduimelde zakagenda's, die
U weldra, te zamen met de afge
legde levensbaan, in de vergetelheid
van de prullemand gaan verdwijnen,
vermeldden op 21 December:
Begin van de winter.
Daar maken we ons ieder jaar
knorrig over. Het is al zo lang win
ter, dat er nodig een eind aan moest
komen! Hoeveel kolen zijn al niet
opgestookt en hoe gewend zijn we al
niet aan de kruik-met-kous in bed?
Wanneer we in de hevigste graad
van opwinding zijn geraakt door dat
„Begin van de winter", komt de
weerslag als een vertroosting. Alle
zak-agenda's, alle kalenders mogen
praten, dat de winter op 21 Decem
ber begint, het zijn maar papieren
leugenaars. Rond Kerstmis heeft de
zon haar dieptepunt bereikt. Zij gaat
weer stijgen, iedere dag een streepje
hoger, hoger, naar de lente en de
mid-zomer. In de straat, welke wij
gedurende onze doortocht bewonen,
staat ook aan de overzijde een rij
huizen. Ieder jaar op 2 Decemiber
treedt de poolnacht in en kan de zon
haar stralen-bos niet meer over de
dakvorst verheffen. Maar oip 13
Januari indien 't helder weer is
is ze weer zo ver, dat ze in de huis
kamer schijn en weer licht en leven
brengt. Dat is altijd een dag van
feest en vreugde en van dankbaar
heid, waar lang naar is uitgezien. Al
de bewoners aan deze zijde van de
straat zien naar die dag uit als naar
de dag, waarop het licht'der wereld
hen weer beschijnt. Zo is het ook ge
weest in de dagen „so langk geleên",
toen de gehele wereld snakte naar de
Verwachte der Volkeren, het Ver
langen der Eeuwige Heuvelen. Heel
stil en kalm is het Licht der Wereld
over de dakvorst van Kerstmis gaan
stralen om de duisternis te verjagen.
„Maar de duisternis heeft het niet
begrepen". De heidenen hebben het
niet begrepen, de moderne godlozen
hebben het niet begrepen, de Joden
hebben het niet begrepen en ook,
dat is het rampzaligste van al es, ook
wij, Christenen genaamd, hebben het
in groten getale niet begrepen. Wij
hebben de goddelijke dwaasheid niet
begrepen van de Kerstnacht, onge
hoord en van te voren ondenkbaar,
dat de Verwachte der Volkeren een
kind van arme mensen zou zijn en
zo arm geboren zou worden, dat het
in een veestal en, bij gebrek aan een
wieg, in een voerbak te vinden is:
„Hier voert de neergedaalde God
De trotsche wereld om met spot".
God kwam in een stal, God lag in
een koeien-voerbak, om de eerste
en voornaamste les in de wijsheid des
vredes en de wijsbegeerte van het
heil te geven: dat, als de Schepper
nederig is, het schepsel niet hoovaar-
dig mag zijn. De hoovaardij hult ons in
een dikke mist en houdt de zon weg.
Zij schijnt wel en wil ons verwar
men, maar wij begrijpen het niet, wij
wil'ien het niet begrijpen en indien
wij het begrijpen, schuiven we de
gordijnen dicht. Want zo'n Zon wil
len we maar liever niet zien. Wij
weigeren nederig te zijn en als we
dat weigeren, kan God ons niet meer
helpen. MARIUS.
CARBOVIT (Actieve Kool-Dragées)
reinigt maag en ingewanden van kwade
»toHen^e^doo^4^ct^lacor^^L03.
(Advertentie).
Puzzle-oplossing van
vorige week
Horizontaal: 1. melis, 3. vaart, 7.
stengel, 9. roos, 10. mede, 11. sta, 13.
stil, 14. raam, 16. ink, 19. lade, 21.
sits, 22. sterkte, 23. malle, 24. aleer.
Verticaal: 1. Maart, 2. iets, 4. adem,
5. takel, 6. shit, 7. somtijds, 8. legatie,
11. Ali, 12. ark, 15. sloom, 17. nors,
18. aster, 20. etui, 21. stal.
De gelukkige winnaars van deze
week zijn: C. P. v. d. Berg, 's Gra-
vendamseweg 33, Voorhout (manchet
knopen), J. P. van Seggelen, Boek-
horsterweg 16, Oude Ade (portemon-
naie) en Jan Gordijn, Mauritsstraat
85, Leiden (boek). De prijzen zullen
worden toegezonden.
In het Kerstnummer van vandaag
vinden onze puzzelaars een interes
sante Kerstpuzzle, waarvoor een aan
tal waardevolle prijzen beschikbaar
gesteld is. Ook in het Oudejaars
avondnummer van 31 December ho
pen wij een prachtige puzzle met spe
ciale prijzen te publiceren. Veel suc
ces,!
Geautoriseerde vertaling
Nadruk verboden
17)
De jongedame zag er allerliefst uit.
De rouwkleren, die ze droeg, moesten
we inpakken en de juffrouw Her-
ta heette ze, als ik me niet vergis
moest ze op bevel van de oudste dame
zelf meenemen, hoewel ik graag een
jongen gestuurd had.
Waarschijnlijk vreesde de nobele
weldoenster dat juffrouw Melcher
iets met de jongen zou kunnen be
spreken. wat haar niet aangenaam
was. bromde Valentin. Bij het per
soneel van ..De Gouden Kroon" leek
haar dat minder gevaarlijk want daar
kunnen ze niet lang van hun post
weg; maar zo'n aap van een jongen
blijft dikwijls kletsen terwijl zijn
baas op hem wacht. Mijnheer Gem-
müller, kunt u die kledingstukken
nog nader beschrijven?
Gernmüller deed dat en hij kon
commissaris Valentin ook een knoop
geven van dezelfde soort als er aan
net costuum van Herta genaaid wa
ren. Deze knoop had een eigenaardi
ge vorm', ovaal en hij was half beige
half lichtbruin.
Tevreden stak Valentin hem in de
zak en met een paar woorden van
dank verlieten beiden de winkel.
Herta Melcher schrijft in de
brief over allerlei telegrammen, die
de zogenaamde gravin Merzenstein
verzond en ontving. Ik zal eens naar
het postkantoor gaan, om te zien, of
daar nog iets valt uit te vissen. Ga
je mee?
Natuurlijk.
De ambtenaar aan het loket haalde
enkele formulieren en overhandigde
deze aan doctor Valentin.
Alsublieft.
Deze bekeek ze aandachtig.
N als ik dacht. Het telegram,
dat A Merzenstein opgaf, was
niet a mevrouw Herbinger in
Horstberg gericht, maar aan een an
der adres. Kijk maar. Den heer Cas-
pas Kessler. Werdern, poste-restante.
Verwacht je om achttien uur precies
in het hotel, dat het dichtst bij het
station in Soben ligt Zend telegram
met inhoud, die ik je in de coupé
gaf. En hier hebben we dan dat be
richt, dat zogenaamd van mevrouw
Herbinger afkornstig is. en waarin
sprake is van de ziekte van haar
zoontje. Deze twee telegramformulie
ren spreken boekdelen. Een doorge
stoken kaart. De hier genoemde Cas
par Kessler is natuurlijk dezelfde als
de zogenaamde baron Feldem, die de
rol van broeder der gravin speelde.
De hemel mag weten hoe de kerel
in werkelijkheid heet.
De ambtenaar had aandachtig ge
luisterd en direct begrepen, dat er
hier iets ernstigs aan de hand was.
Nog iets, commissaris, zei hij tot
Valentin, gravin Merzenstein kwam
vroeg in de namiddag hier, haalde
dit telegram hij wees naar het te
legram, dat zogenaarr;d uit Horst-
berg kwam en telefoneerde toen.
Toevallig sloot de deur van de cél
niet goed. en ik hoorde twee woor
den: „Gouden Kroon". Mij viel dat
verder niet op, want het klonk heel
onschuldig.
Ze wilde haar ..broer" het hotel
nader aanduiden. Misschien was ze
bang, dat hij iets zou kunnen beder
ven. Overigens: ik kan het niet hel-
nen. Robert, maar die Herta Melcher
is een lichtgelovig ding. Waarom
keek ze niet naar de plaats van af
zending van het telegram, toen Ade-
le Merzenstein zo onvoorzichtig was.
het haar in handen te geven zoals
immers in de brief aan je moeder
staat?
Robert gaf geen antwoord. De an
der had gelijk, maar Herta bezat nu
eenmaal zo'n goed hart. dat ze zulk
geraffineerd bedrog niet eens ver
moedde bij mensen, die haar onsym
pathiek waren.
Valentin dankte de ambtenaar en
ging toen met Robert weer naar bui
ten, waar de taxi van Anton
Schmiedlinger wachtte.
De beide mannen lieten zich naar
het politiebureau brengen en op za
kelijke toon gaf Valentin alle nodige
bevelen. Robert sloeg hem opmerk
zaam* gade. Wanneer hij dienstbeve
len gaf. kon hij bepaald streng res
pect-afdwingend kijken, alle zonnige
vrolijkheid, die anders vaak in zijn
ogen blonk, scheen dan geweken.
Hij was een zeer sympathiek mens.
Iets kleiner dan Robert, met vlugge
en uiterst energieke bewegingen.
Zijn trekken verrieden scherpzinnig
heid en zelfbeheersing.
Zo, sprak commissaris Valentin
eindelijk, terwijl een zucht van ver
lichting hem ontsnaote. Ik ben klaar.
Nu behoef ik eigenlijk nog maar één
ding te doen.
En dat is?
De ogen van de commissaris knip-
oerden vergenoegd.
Op vacantie gaan. Vandaag zit
ik namelijk voor het laatst, op kan
toor.
Robert gezicht werd merkbaar lan
ger.
Dat is beroerd.
Waarom? Ga jij nu maar kalm
naar huis en wacht rustig de resul
taten af, die het onderzoek van de
politie oplevert.
Dan vergis je je tooh lelijk,
vrind. Het is mijn vast plan, op
eigen houtje te onderzoeken, waar
Herta zit. Denk jij, dat ik thuis ook
maar één minuut rust zou hebben?
Commissaris Valentin schudde zijn
vriend de hand.
Bravo, zo wilde ik het horen.
Het was dus rr/aar gekheid, dat
je met vacantie ging?
Waarachtig niet. Maar daarom
kan ik nog wel als „particulier de-
tectieve" naar juffrouw Melcher gaan
zoeken. Natuurlijk moeten we alles,
wat we eventueel ontdekken, aan de
politie-autoriteiten mededelen. Zie
je, in romans vind je allerlei hyper-
slimme amateursdetectives, die twee
boekdelen lang niets dan onzin uit
halen, omdat anders het verhaal te
gauw uit is. Maar wij weten niet
vooruit, hoe het afloopt en daarom
moeten we met de mannen van het
vak samenwerken. Ben je het daar
mee eens, Robert?
En of, zei Robert met stralende
ogen, ik kon niets beters wensen. Hoe
zal ik je danken?
Dank liever de voorzienigheid,
dat er geen kennissen op me zitten
te wachten, of erger nog, een liefheb
bend meisje! Nu kan ik als vrij nvan
naar eigen goeddunken over mijn
tijd beschikken. Wacht hier op me
dan neem ik vlug afscheid van mijn
collega's en gaan we er vandoor. Ik
heb thuis alles al ingepakt, en mijn
auto staat ook al klaar.
Toen liep hij de kamer uit. Robert
bleef alleen, maar zijn neerslachtig
heid was verdwenen, de zekerheid,
dat Herta's zaak in de beste handen
was stelde hem gerust.
Commissaris Valentin kwam al
weer gauw terug en Robert ging met
hem mee naar zijn pension. Zijn hos
pita, de weduwe van een majoor, had
zijn bagage voor de vacantie al ge
reed gezet. De sympathieke jonge
man lag haar na aan het hart en bij
het afscheid gaf ze hem nog allerlei
goede raadgevingen: hij moest toch
vooral niet te vlug rijden om niet te
verongelukken, enzovoorts. Lachend
beloofde Valentin, steeds aan haar
goede raad te zullen denken.
Ook voor Robert Wessler voelde de
goede oude dame terstond svmpathie
en ze scheen blij te zijn. dat haar
gast zo'n aardige vacantievriend ge
vonden had.
(Wordt vervolgdh