S)e ftzidóeSoti/ïcmt Amerikanen spraken met Europeanen Draait Engeland bij? KOEKOEKSKLOKKEN In het Oosten vermist Ministers vergaderen te Rome Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 24 NOVEMBER 1951 43ste JAARGANG No. 12443 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 OVEREEN STEMMING rv V E R E E N STEMMING is een woord, dat wij graag lezen in de krant, en het is ons daarom vooral zo dierbaar, omdat wij het zo zel den tegenkomen. En nu opeens treffen wij het tweemaal op één dag aan en wel in berichten uit Parijs, waar dr. Adenauer, de Westduitse bondskanselier, het eens werd met de ministers van de Grote Drie, en vervolgens in mededelingen uit Ko rea, welke ons het bijna ongeloof lijke nieuws vertelden, dat de on derhandelaars der Ver. Naties en die der rode tegenstanders accoord waren over de vaststelling van de demarcatie-lijn. Wij kunnen moeilijk aannemen, dat men daar in Panmoendjon aan de goede Sint gelooft, anders zouden wij aan een uitgezochte Sinterklaas surprise hebben kunnen denken. Maar waar wij nu wel aan 0 denken, is aan de mogelijk heid, dat er met Kerstmis vrede heerst aan het Koreaanse front. Wij moeten niet al te vroeg juichen, want de geschiedenis van het avontuur in Korea is buitenge woon grillig en als men maanden lang kan haarkloven over futilitei- ten, is het niet eens onmogelijk, dat we pas tegen Kerstmis van het vol gend jaar de vredesklokken kunnen horen luiden. Maar dat neemt niet weg, dat het een aangename gedach te is, te denken dat het leed nu wel dra geleden zal zijn, dat het bloed vergieten een einde zal nemen en het geweer aan de voet kan worden gezet. De kern van het Korea-pro- bleem zal daarmee weliswaar niet opgelost zijn dat kan nog jaren duren maar de moorddadige pha se zal althans voorbij zijn. Het doel, dat de Ver. Naties zich oorspronke lijk hadden gesteld, n.l. de verdrij ving van de invallers uit Zuid-Ko- rea, is bereikt. De roden zijn eruit en zij met hun raadgevers en aan stokers hebben ervaren, dat de vrije volken niet met zich laten sollen, dat agressie niet wordt geduld dat aanvallers kunnen rekenen op. vastberaden tegenmaatregelen, laas hebben de verbonden legers ook kunnen leren, dat de krachten der agressie sterker zijn dan men meende, en dat het noodzakelijk is, scherp uit te kijken en op te passen, Het zou meer voldoening hebben gegeven, wanneer degenen, die de aanval hadden uitgelokt en uitge voerd, flink waren afgestraft en een nederlaag hadden geleden, die klonk als een klok. In plaats daarvan kunnen zij zich een half jaar lang muggenziften en haarkloven veroor loven, terwijl aan de andere kant de Zuid-Koreanen moeten verzuchten: „Van alle bevrijdingen, verlos ons, Heer". Dat zet een klein dompertje op de hoopvolle gedachte aan een na derende Kerstvrede. r\E OVEREENSTEMMING, waar- mede kanselier Adenauer naar huis is gegaan, geeft een voldoening van geheel andere aard. Hier kan de eerste steen gelegd zijn voor de opbouw van een zeer belangrijk mo nument in de historie der Europese samenwerking. Te Parijs is men het eens gewor den over een algemene overeen komst tussen de Westerse mogend heden en Duitsland over een herstel van de Duitse souvereiniteit. De juiste omvang en de tekst van deze overeenkomst is nog niet bekend, maar wel is bekend gemaakt, dat dit herstel niet eerder plaats zal vinden dan nadat West-Duitsland zal zijn ingeschakeld in het West- Europese verdedigingssysteem. Dat laatste is een belangrijk ding Want het was tot nu toe nog onze ker of Adenauer mee zou gaan met de eisen der Duitse socialisten, die wilden, dat eerst de Duitse souverei niteit zou worden hersteld en dat de Duitsers dan vrij zouden kunnen beslissen of en in hoeverre zij een militair bondgenootschap met het Westen zouden aangaan. Het was duidelijk, dat de Westerse geallieer den daar niet van terug hadden; zij wilden zekerheid hebben dat de Duitsers hun niet uit de hand zou den vallen, als zij hun vrijheid zou den terugkrijgen. Blijkens het ac coord van Parijs heeft Adenauer in deze voorwaarde toegestemd. „West- Duitsland is nu voor altijd opgeno men in het Westelijke kamp", zeide Adenauer na afloop van de confe rentie. Hij toonde zich zeer tevre den, zodat men mag aannemen, dat hij niet de enige is geweest, die een concessie heeft gedaan. Er is nog niets getekend en de overeenkomst moet ook nog worden goedgekeurd en aangevuld met na dere uitwerkingen, zodat men nog niet kan spreken van een voldongen feit. Niettemin kan men dit accoord van Parijs met Adenauer een „his torisch gebeuren" noemen. De op bouw van een Europees leger ligt ni in het verschiet, ondanks de tegen kanting van sommige kleine naties o.a. ook Nederland die zwaar hebben tegen het afstaan van hun zeggenschap over eigen man schappen en materiaal. Ofschoon er dus nog heel wat geregeld en gere organiseerd moet worden, kunnen wij toch met voldoening vaststellen, dat er eindelijk weer eens andere geluiden gehoord worden dan „on overbrugbare meningsverschillen" of „onverenigbare standpunten". Het woordje „overeenstemming" klinkt ons aangenaam in de oren. Teleurstelling over trage gang van zaken r\E VEERTIEN AMERIKAANSE C ONGRESLEDEN en de twintig voor- U aanstaande leden van Europese parlementen, die te Straatsburg bij een zijn, hebben Vrijdag hun debat over het vraagstuk der Europese eenheid, dat vijf dagen heeft geduu rd, beëindigd, maar zij kwamen niet tot overeenstemming. De Amerikanen waren verdeeld: sommigen willen snel een volledige Europese federatie, anderen wensen, dat deze federatie geleidelijk tot stand komt. Wat de Europeanen be treft, de Scandinaviërs en Engelsen zijn tegen een politieke federatie gekant en wensen een geleidelijke out wikkeling; de Fransen, Italianen i van een volledige federatie, In een Amerikaanse verklaring, die werd voorgelezen, voordat de bij eenkomst geëindigd was, werd ge zegd, dat de Amerikanen betreurden, dat er „geen realistischer voortgang is gemaakt in de richting van Euro pese eenheid, zowel economisch als politiek". De delegatie geloofde ech ter, dat de discussies zeer nuttig zou den blijken te zijn. De slotbijeenkomst werd geken merkt door een woordenstrijd tussen Amerikaanse en Europese afgevaar digden. Tot slot zei Paul Henri Spaak, voorz, van de raadgevende vergade ring van de Raad van Europa, dat het probleem der West-Duitse her bewapening niet kon worden opge lost zonder een Europees leger. Wan neer dit en het plan-Schuman ver werkelijkt zouden zijn, zou iedereen zien, dat een of andere soort van- po litieke eenheid in Europa tot stand moet komen. De veertien Amerikaanse senato ren en Congresleden hebben in elk geval te Straatsburg wel een duide lijk beeld gekregen van de verdeeld heid, die onder de politici van het oude werelddeel bestaat. „Wij zijn het er tot onze spijt over eens, dat niet veel werkelijke vooruitgang naar een Epropese Unie is gemaakt", zo constateerde de Amerikaanse dele gatie aan het einde van de zitting. De kernvraag in het debat was, om met de Amerikaanse senator Brenton te spreken, de vraag of de raad van Europa op een continent als federatie moest aanstevenen, nu Engeland en Scandinavië niet van zins waren gebleken zich daarbij aan te sluiten. De Fransman Paul Reynaud, van wie de gedachte tot een samenkomst met de Amerikaanse parlementsle den is uitgegaan, was in deze week de voornaamste woordvoerder van de continentaal-federalistische rich ting. Hij kreeg daarbij in hoofdzaak Gr.-Brittannië zal spoedig stappen ondernemen om zich nauwer te ver binden' aan het Schuman-plan ter samensmelting vgn de Europese ijzer- en staalindustrie en het zou be reid zijn troepen te leveren voor het Europese leger, mits zij teruggeno men kunnen worden, indien Enge land ze zelf nodig heeft, zo verneemt A.P. te Londen. Fa. JAN M. PIERROT Maarsmansteeg 21Tel. 20778 sommige Duitsers zijn voorstander steun van de Amerikaanse afgevaar digden. Hun argument was kort en bondig en vol scherpe critiek op En geland, dat naar hun mening ook de functionele samenwerking tegen werkte door zich buiten het plan- Schuman en het Europese leger te stellen. Wanneer de Noordelijke groep zich dan al afzijdig wenst te 'houden, aldus de Amerikaanse rede nering, waarom geeft dan de conti nentale rest niet een moedig voor beeld door zich terstond tot een fe deratie aaneen te sluiten? Om het in 1789 door dertien Amerikaanse sta ten gegeven voorbeeld te volgen was, volgens hen, niets anders nodig dan de moed om bepaalde nationale belangen even naar het tweede plan te verdringen. Tijdens dit vijfdaagse debat ble ken de Amerikaanse afgevaardigden nogal ongecompliceerde inzichten te hebben over de hindernissèn op de weg naar een Europese federatie. De Nederlandse afgevaardigde van de Kieft hield de gasten voor, dat de problemen niet kunnen worden op- gelast door de Europeanen eenvou dig een copie te geven van de Ame rikaanse onafhankelijkheidsverkla ring en constitutie. Ook van de Kieft pleitte voor meer daadwerkelijke steun van Engeland in het bijzonder voor het plan-Schuman en het Euro pese leger. De Europese afgevaardigden heb ben getracht tijdens de discussie meer begrip te wekken voor de eco nomische verlangens, die in Europa jegens de Verenigde Staten bestaan. Als één man hebben zij storm gelo pen tegen de Amerikaanse tarief- muren. Door velen is de hoop uitgespro ken, dat dit experiment van onder linge besprekingen zal worden her haald. Mevrouw A. H. FühriMierop, hoofdredactrice van de „Nieuwe Courant" in Surabaja, is Vrijdag ochtend door de plaatselijke politie aangehouden. Zij zou de zelfde dag naar de gevangenis zijn gebracht. Volgens een bericht uit Surabaja was de aanleiding hiertoe een arti kel van haar hand, dat op 27 Octo ber in de „Nieuwe Courant" is ver schenen. In dit artikel, getiteld ,.Oude koeien", reageerde mevrouw FühriMierop op de rede, die pre sident Sukarno heeft uitgesproken bij de viering van de dag der Ver enigde Naties. MOSSADEQ TE TEHERAN. De Perzische premier Mossadeq is uit Cairo te Teheran teruggekeerd. Hem viel een uitbundige ontvangst door de bevolking ten deel. Onmiddellijk na zijn aankomst heeft de premier zich naar de Sjah begeven. Langs de weg van het vliegveld naar de stad hebben naar schatting 100.000 mensen de premier toege juicht. De trieste Po-vlakte Niamand durft de slachtoffers te schatten Door zestien breuken in de dijken van zijn benedenloop loost de Po thans zijn (voorlopig) laatste vloed golf over de steden en de dorpen in zijn delta. Sinds gisteren heeft het hoge water vijf nieuwe gaten gesla gen in de doorweekte dijken. De be woners van zeven dorpen zijn in pa niek op de vlucht geslagen. De reddingsploegen kijken intus sen machteloos en verslagen toe en wachten af, totdat het geweld van het water is gekalmeerd, vóórdat zij weer uitvaren op zoek naar drenke lingen. De Po biedt een troosteloze aan blik. Het aantal mensen, dat door de stroom meegevoerd wordt naar de Adriatiscche Zee, zal wellicht nooit berekend kunnen worden. Langs de oevers on in de steden, waar de vluchtelingen zich verzamelen, vraagt iedereen inlichtingen over vermiste familieleden en bekenden. Maar nie mand weet iets. IN FRANKRIJK ZAKT HET WATER Vrijdagavond is de Rhöne bij Sau- veterre in de buurt van Nimes door een dijk gebroken, waardoor onge veer 1.000 H.A. hoogst vruchtbaar bouwland werd overstroomd. Daar entegen wordt in berichten uit alle streken van Zuid-Frankrijk melding gemaakt van een daling van water stand der rivieren. In de afgelopen 24 uur is het peil van de Rhóne een meter gedaald, mede doordat het weer aanmerkelijk is verbeterd. Werklieden hebben Vrijdag in twaalf uur de spoorlijn ParijsMarseille, waarvan een stuk van honderd me ter was weggeslagen, hersteld. Van daag zal de tweede spoorbaan bruikt kunnen worden. Ontploffing te Kopenhagen Vijftien slachtoffers In een wapenopslagplaats van de Deense marinebasis te Kopenhagen heeft zich Vrijdagavond een zware ontploffing voorgedaan. De ontplof fing zou zijn veroorzaakt door een brand, die bij oen mijnenvoorraad zou zijn uitgebroken. Volgens schat ting zijn 15 personen om het leven ge komen en 34 ernstig gewond. De ontploffing was zo hevig, dat volgens berichten velen op dertig kilometer afstand te Malmoe in Zwe den uit hun bed geslingerd werden. In Kopenhagen zelf heeft men niet zo veel van de ontploffing gehoord tengevolge van he-1 verkeer, doch een man werd op een kilometer afstand gewond door rondvliegende brokken. Dertig brandweerwagens waren bin nen een halfuur op het terrein aan wezig. Even na half twaalf brak een tweede grote brand uit. Een gebouw is geheel verwoest, verschillende an dere gebouwen werden zwaar be schadigd, waaronder de nieuwe zee vaartschool. JCaninM^k zeg.el dex ACedexCanden Het dezer dagen gereed gekomen grootzegel van H.M. Koningin Juliana, in ovale vorm, vertoont de beeltenis van de Koningin, aanziend en staand, hou dend in de rechterhand de Rijksappel en in de linker de scepter. Het rand schrift luidt in Latijnse letters: Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje Nassau. Het nieuwe Koninklijke Zegel met contrazegel dat het Ko ninklijk Wapen voorstelt (rechts), is naar een ontwerp gemaakt van Prof. L. O. Wenckebach, buitengewoon hoogleraar in de boetseer- en beeldhouw kunde aan de Technische Hogeschool te Delft, uitgevoerd door 's Rijks Munt te Utrecht. WEERZIEN NA JAREN „In het Oosten vermist" wat dat betekent, kan men in Duitsland van de vluchtelingen uit het Oosten dikwijls horen. Toen de Poolse troe pen Oost-Duitsland bezetten, werden de Duitse bewoners verdreven. Bij tienduizenden zwierven zij op de landwegen naar het Westen. Moe ders met hun kinderen, ouden van dagen, zieken en gebrekkigen. De mannen waren aan het front. Deze stroom vluchtelingen kwam naar de Westzones. Duizenden zijn onderweg omgekomen. Duizenden ook hebben elkaar uit het oog ver loren. De kolonnes werden bescho ten. Moeders moesten hun doodzieke kinderen in een noodziekenhuis hier of daar achterlaten. Voor de moe ders was er geen plaats. Noodzieken huizen werden later geëvacueerd of door oorloghandelingen vernietigd. De verbindingen werden naar alle kanten afgesneden. Het relaas van deze vluchtende massa's, erger dan dat van de woningnood, moet nog gegeven worden. Het lot der vluch telingen en uitgewezenen hangt als een Godsgericht over Duitsland. HIER IS een merkwaardige ge- moest zij de boerderij tenslotte toch verlaten en werd zij naar het Westen verdreven. Zij bleef echter wachten, hoewel zij reeds eenmaal tien, twin tig jaren tevergeefs gewacht heeft op haar man, die na de eerste wereld oorlog vermist was en als dood werd beschouwd. En zij heeft ervaren, dat er een hoop is, die door tijd en afstand lang zaam verstikt kan worden. In haar stierf haar man de dood van een ver miste. Zij werd weduwe. Haar zoon evenwel moet leven, Zij gevoelt het en weet het en werkt als vluchte linge voor hem, spaart zich de brok ken uit de mond om hem bij zijn thuiskomst te ontvangen, en hem dan in haar armoede zoiets van een warm tehuis te kunnen bieden. HET DéCOR wisselt zich. Voor de barak van een krijgsge vangenkamp in Noord-Siberiö treden drieduizend Duitsers aan, die sinds jaren alleen nog maar nummers in- plaats van namen dragen en nog niet weten, dat er eigenlijk geen Duits Rijk meer is en al bijna vier jaren de oorlog voorbij is. Én even min kennen zij de naam en de ligging van de oervreemde omgeving, in welker wildernis ze levend begraven zijn. In de eindloze wouden hakken schiedenis, die thans in Duitsland de I ZiJ k°ut ^n leggen een weg aan in de ronde doet. Een illustratie van ver- on®inc"6heid. borgen leed in vele gezinnen. e comr"andant roept af niet Weduwe Bertha Redlob uit Inster-1 rs- doch "amen dertig burg in Oost-Pruisen wachtte nog i Duitse "amen van zieken die als de altijd op haar zoon, die sinds vijf ja- j ee^s^e" uit het kamp zullen worden ren in het Oosten vermist is. Zij ont?la§™> tot terufikcer in de Iloi- bleef op haar boerderij, alle angst bij de oorlogshandelingen ten spijt. Zij wilde die voor haar enige zoon bewaren. Na twee moeilijke jaren 5)e scfiip&ieukeluig.en aan de „SteinfkUt? De 22 opvarenden van het Duitse schip de „Steinbutt", een z.g. IJslandse trawler, die bij Terschelling op een mijn is gelopen en Vrijdagnacht om middernacht is gezonken, zijn door de ,3randaris" gered en naar de haven van Terschelling overgebracht. De „Steinbutt" had vierduizend last haring aan boord en was op weg naar Hamburg. De „Brandaris" arriveert met de schipbreukelingen in de haven van Terschelling. De Noord-Atlantische Verdrags-organisatie \7ANDAAG begint te Rome de zitting van de raad van ministers der Noord-Atlantische Verdragslanden, welke vier dagen zal duren en de grootste vergadering totnogtoe van leiders van het Atlantische Pact politieke, militaire en financiële zal zijn. De eigenlijke werkzaamheden zullen pas Maandag beginnen. De gene raals Eisenhower en Gruenther en Averell Harriman zullen op die dag hun rapporten indienen. In kringen van de Noord-Atlan- tische-verdragsorganisatie verwacht men niet, dat er op de huidige zit ting definitieve besluiten zullen wor den genomen over de belangrijkste onderwerpen, die op de agenda staan. De belangrijkste punten van de agenda zijn: 1. Onderzoek naar de algemene toestand, zowel politiek als militair. Een uiteenzetting van Harriman het economische aspect van het program der N.-Atlantische Ver dragsorganisatie. 3. Een algemene uiteenzetting van Eisenhower en een technische van Gruenther. 4. Verslag over artikel 2 van het Atlantisch Pact, dat voorziet in uit breiding van de Atlantische gemeen schap in cultureel, sociaal en econo misch opzicht. 5. Rapporten van de verschillende organen der N.A.V.O. 6. Rapport van Robert Schuman, de Franse minister van buitenlandse zaken, over de kwestie van het Europese leger. De vergadering van de Noord- Atlantische Raad, die zoals bekend de ministers van buitenlandse zaken, defensie en financiën omvat, wor den gehouden in het „Foro Italico". ISRAËLISCH VLIEGTUIG BIJ ZüRICH VERONGELUKT Es Israëlisch vrachtvliegtuig is vanmorgeji ongeveer 5 km ten Noor den van het vliegveld van Zurich bij Ruetti-Winkel neergestort. Vol gens de laatste berichten is de be manning van zeven koppen om het leven gekomen. Het toestel was een DC-4 van de Motal-Al Maatschappij. mat. Als de commandant de naam „Werner Redlob!" over het bcmod- derde plein roep, treedt een dertig jarige naar voren, die er uit ziet, als of hij zestig is. Na het appèl komt er een kame raad naar hem toe, die juist voor het eerst zijn naam gehoord heeft cn fluistert, dat zich daarginds in het kamp der strafarbeiders een Duitser bevindt, die ook zo heet. De volgende morgen, de laatste dag vóór zijn vrijlating, werkt Wer ner Redlob's groep in de buurt van de strafgevangenis; en hoewel de wachtposten ieder gesprek van do gevangenen onder elkaar en vooral het contact met de strafarbeiders plegen te beletten, gelukt het Reb- lob, bij het houtkappen bij de ge straften te komen. Onder dé baar den, waar de ijskegels aanhangen, herkent men nog nauwelijks een menselijk gelaat. „Waar is de Duitser bij jullie?" fluistert Werner in het Russisch. „Daar ginder de ouwe!" En hij gaat naar hem toe en zegt: „Ik heet Werner Redlob en reis naar Duitsland en jij?" De grijsaard kijkt hem aan met ogen, die door hem heen, in een on denkbare wijdte gaan, en spreekt dan dichtbij en toch zo veraf, als uit het Hiernamaals: „Kom je uit Inters- burg in Oost-Pruisen? Pleet je jnoe- der Bertha. en heb je nog een zus ter Hertha?" De jonge Redlob knikt alleen en verbleekt. Dan legt de grijsaard de hand op Werner's schouder: „Groet dan, als je gauw naar Duitsland gaat, moe der en zeg haar, dat je je vader hier gevonden hebt. Zo God wil, komt hij volgend jaar thuis na 30 jaren strafarbeid.' waartoe hem de Russen in 1919 hebben veroor deeld." Een schril gefluit: de wachtpost roept de krijgsgevangene met een luide vloek terug. De volgende morgen tijgt Werner Redlob naar het Westen, naar de Hei mat, en brengt zijn moeder de ver miste zoon terug en een groet uit het aardse Hiernamaals. Aldus het ware verhaal uit het Duitsland van heden. Ko-Vt-efbie.... Met tobben is nog nooit iemand verder gekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1