Ste CcidacGoti/fcaiit
HORLOGES 1
Sensationele verklaring van Amerik. officier
DUIZENDEN GEALLIEERDE
KRIJGSGEVANGENEN
VERMOORD
Het voorgestelde Europese
leger
Nederland wijst Indonesisch protest af
BEREID TOT NADER OVERLEGD
Min. Stikker zal initiatief daartoe nemen
D
Het water overspoelt de
Po-vlakte
Vrachtwagen met evacués
door het water weggesleurd
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZÈN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1951
43ste JAARGANG No. 12436
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., t 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. i 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
SCHADUW DER
VEKKIEZINGEN
1_IET was te verwachten, dat de
schaduw der verkiezingen, welke
het volgend jaar zullen worden ge
houden, zou korhen te liggen over de
algemene beschouwingen over de
Rijksbegroting, welke deze week in
de Tweede Kamer zijn gehouden.
Daar komt nog iets bij. Het zijn ten
eerste eigenlijk nog maar slechts en
kele maanden, welke ons van deze
verkiezingen scheiden en dus ook
nog slechts een half jaar, dat deze
regering niet zo heel veel méér zal
kunnen doen dan de lopende zaken.
Ten tweede zijn deze lopende zaken
waaronder als centrale problemen:
de defensie, de betalingsbalans en
de investeringsbeperking, al zo uit
en te na besproken, dat men nu
langzamerhand wel weet hoe deze
zaken er voor staan. Een uitzonde
ring moet allen worden gemaakt
voor een ander centraal probleem,
namelijk dat der volkshuisvesting,
dat met de veertigduizend in de
Troonrede in het uitzicht gestelde
woningen nog wel een debat waard
blijkt te zijn en dan ook in de Ka
mer deze week druk is aangesneden.
En eigenlijk tegen de parlementaire
gebruiken in om niet in eerste instan
tie reeds moties in te dienen heeft
de heer Andriessen toch een motie
ingediend over deze zaak in de over
weging, dat alle fracties deze zou
den ondersteunen, een verwachting,
waarin hij niet bedrogen zal worden,
daar alle woordvoerders op hetzelfde
thema hamerden, zodat minister In
't Veld straks bij het verdedigen van
zijn begroting van volkshuisvesting
wel harde noten te kraken zal krij
gen.
Over de andere drie centrale pro
blemen is echter al genoeg gezegd.
Wij weten, dat het schrikbarend ho
ge bedrag door de Russische bedrei
ging voor onze defensie nodig is. Wij
weten, dat alle zeilen moeten wor
den bijgezet om onze productie op
het peil te krijgen, die onze beta
lingsbalans vraagt. Wij weten, dat
er zo nodig andere middelen zullen
moeten worden gebruikt om die be
talingsbalans in evenwicht te krij
gen en over de investeringsbeper
king is verleden week bij de behan
deling van het wetsontv/erp over de
credietcontrole al zoveel gezegd, dat
er moeilijk nog wéér iets nieuws
over te vertellen zou vallen.
Hoe dus deze parlementaire perio
de zal moeten eindigen, weten wij
nu wel, al weten we dan ook niet
precies of het zal luken deze proble
men geheel of ten dele op te lossen.
Men kan nog wat nakaarten over de
wijze, waarop wij in de narigheid
zijn geraakt en de Kamer heeft dat
dan ook trouw gedaan. Minister Lief-
tinck heeft weer opnieuw moeten
horen, dat de Staat veel zuiniger
dient te zijn en dat hij zich maar eer
der aan de gewijzigde levensomstan
digheden had moeten aanspassen.
Maar dat is gauw verteld en heeft
niet zo heel veel zin meer.
de fracties hebben zich dus voor
het grootste deel geworpen op de
komende verkiezingen en als men
eens nagaat, wat daarover zoal is ge
zegd, dan is dat beeld al even som
ber als de rest. Men kan hier spreken
van zoveel hoofden, zoveel zinnen. In
dit opzicht is er nog geen enkel
nieuw inzicht gegroeid sinds de ka
binetscrisis, welke wij in Febrauri en
Maart van dit jaar beleefden en die
niet minder dan zeven weken
duurde.
De P. v. d. A. wenst een smalle
basis met het argument, dat een bre
de basis minder kans geeft op een
krachtig regeringsbeleid.
De K.V.P. wenst nog altijd een zo
breed mogelijke basis om allen teza
men de lasten te kunnen dragen,
welke ons volk drukken.
De heer Oud wenst de breedst mo
gelijke basis liefst mét de derde
macht, welke niet bestaat dan alleen
in het brein des heren Oud en die
beide christelijke partijen vierkant
afwijzen. De heer Weiter verlangt
na al de kabinetten, die wij hebben
gehad sinds de bevrijding en die
alle steunden op een parlementaire
meerderheid, hartstochtelijk naar een
kabinet, dat niet steunt op een par
lementaire meerderheid, maar dat
geval voor geval het parlement zal
hebben te overtuigen van de nood
zakelijkheid van haar maatregelen.
En de A.R. wenst nog wel geen po
litieke, speclulaties te doen, maar
komt toch de heer Weiter het meest
nabij, als zij zegt: het zou wel eens
noodzakelijk kunnen zijn, dat wij
het volgend jaar een Godsvrede slo
ten om te samen de schouders onder
de moeilijkheden te kunnen zetten.
Wij menen zo, dat dit laatste be
grip wel wat meer kon doordringen
in de politieke opvattingen van dit
ogenblik. Met al deze verschillende
opvattingen over politieke bases zal
het 't volgend jaar nóg moeilijker
worden een kabinet samen te stel
len, dat een werkmeerderheid zal
hebben. Men dient daarbij niet te
vergeten, dat het oude begrip van
oppositie in een tijd van nood niet
die waarde heeft, welke men in nor
male tijden daaraan kan hechten.
Veeleer zal dan een oppositie de in
druk maken van een gebrek aan
saamhorigheid in een tijd, die om
aller samenwerking schreeuwt.
Men kweekt dan het gevoel van
politieke ontevredenheid en afk°er
van de politiek. Juist in een tijd van
nood, nu er van het volk zulke gro
te offers worden gevraagd, moe: dat
zelfde volk overtuigd zijn, dat de
leiding weet. dat er nu andere pro
blemen zijn dan politieke geschillen,
dat de handen in elkaar worden ge
slagen om zo eendrachtig mogelijk
£an de moeilijkheden het hoofd te
bieden. En dat bereikt men niet door
nu reeds de geschillen over polit'eke
bases toe te spitsen. Mét de nood van
de tijd zou anders ook het histori
sche radeloos, redeloos en reddeloos
kunnen terugkeren.
1 5 steens Anere
Fa. JAN M. PIERROT
Maarsmansteeg 21 - Leiden
Door communisten uit China en Korea
Luitenant-kolonel James Hanley, verbonden aan de juridische afdeling van
het achtste Amerikaanse legercorps te Poesan, heeft grote beroering verwekt
door op een persconferentie te Tokio te verklaren, dat de Chinese en Noord
Koreaanse communisten sinds het begin van de Koreaanse oorlog duizenden
geallieerde krijgsgevangenen hebben vermoord. Hanley citeerde rapporten
van het tachtste legerkorps en verklaarde, dat de getallen alle getoetst wa
ren en naar de V. N. zouden worden gezonden.
CHEFS WISTEN
VAN NIETS
Noch de bevelhebber van het acht
ste leger, luitenant-generaal van
Fleet, noch het commando der V.N.
of de voorlichtingsdienst te Tokio
waren van te voren van deze ver
klaring van Hanley op de hoogte ge
bracht.
Hanley's chefs zijn door deze on
verwachte verklaring zeer ontstemd
en hebben hem ter verantwoording
geroepen. De inhoud van de verkla
ring is echter niet tegengesproken en
er zijn geen aanwijzingen, dat deze
officieel zal worden ingetrokken. Zij
werd door Hanley afgelegd tegen
over verslaggevers van de voor
naamste persbureaux der wereld.
Hanley had er aan toegevoegd,
dat het vrijgeven van dit bericht
geen verband hield met de bespre
kingen te Panmoendjon. Desondanks
zijn officieren ven het commando der
V.N. te Tokio er bezorgd over, dat
een dergelijke verklaring onbevoegd
is afgelegd, nu juist de kwestie der
krijgsgevangenen nog op de agenda
van de onderhandelingen over een
staken van het vuren staat. Het com
mando had liever het tijdstip van
publicatie van een dergelijke be
schuldiging in handen willen hou
den.
AMERIKA VERONTRUST.
De invloedrijkste journalisten eisen
van de regering „dat zij de conse
quenties uit de gebeurtenissen in Ko
rea trekt".
De „Washington Star" verzoekt een
officiële verklaring en zegt, dat het
aantal voorstanders voor het gebruik
van de atoombom in enkele uren
aanzienlijk toegenomen is. De kwes
tie van de krijgsgevangenen diende
aan de Verenigde Naties voorgelegd
te worden en men moest Mao Tse
Toeng als oorlogsmisdadiger veroor
delen.
In diplomatieke kringen, aldus A.
F.P., vreest men, dat de wapenstil
standsbesprekingen noodlottig be-
invloed zullen worden.
Meer dan ooit dienden de geallieer
den van Amerika hun invloed te ge
bruiken om een negatief resultaat
van de besprekingen te voorkomen.
Men vraagt zich af, of het niet wen
selijk zou zijn onderhandelaars van
andere dan Amerikaanse nationali
teit aan de delegatie toe te voegen
Volgens de Washingtonse corres
pondent van de „New York Times",
James Reston, heeft de Amerikaanse
regering de onderhandelaars in Ko
rea opdracht gegeven, het belang
van de bestandslijn niet te over
schatten en zo spoedig mogelijk over
te gaan naar de kwestie van de
krijgsgevangenen. Men zou de poli
tiek voeren, dat met geen wapenstil
stand ingestemd zou worden als niet
een bevredigende overeenstemming
was bereikt over de kwestie van het
uitwisselen van krijgsgevangenen en
het toezicht op het niet-aanvoeren
van versterkingen.
ENGELSE GENERAAL GEDOOD.
Politiemannen hebben in het ge
bouw van de Academie voor Mili
taire Wetenschappen te Londen het
lijk gevonden van de 56-jarige ge-
neraal-majoor D. R. Jolley van het
Britse leger; de dood bleek door een
revolverschot teweeg te zijn
bracht. De omstandigheden van de
dood van de generaal zijn nog niet
opgehelderd.
Konincf, wan SnqelancL
mei kleinzoon
Dit is de eerste opname van Koning
George VI van Engeland sedert zijn
ziekte en zware operatie. Hij staat
hier afgebeeld met Prins Charles,
zijn kleinzoon. Prins Charles is
Woensdag drie jaar geworden en
ging bij die gelegenheid op bezoek
bij zijn grootvader in Buckingham
Palace.
Op het Witte Huis en op het Ame
rikaanse ministerie van defensie ko
men thans duizenden brieven aan
van mensen, die ongerust zijn over
het lot van hun verwante militairen
in Korea. De stroom briéven is be
gonnen te stromen naar aanleiding
van het bericht, dat duizenden Ame
rikaanse krijgsgevangenen door de
de Noordelijken gedood zouden zijn.
Sommige parlementsleden eisen
(Advertentie) „atoomrepresailles" en alle kranten
I NEDERLANDSE REGERING heeft aan de Indonesische regering
laten weten, dat zij de kwalificatie van Djakarta alsmede het protest
over de Nederlandse voorstellen tot Grondwetswijziging met betrekking
tot Nieuw-Guinea als volstrekt ongegrond heeft afgewezen.
Den Haag zegt het te betreuren, dat de regering der R.I.A. aanleiding
heeft gevonden om die voorstellen tot Grondwetswijziging te beschou
wen als een onvriendelijke daad, waartegen Djakarta zelfs gemeend
heeft protest te moeten aantekenen.
Intussen zegt de Nederlandse regering van mening te zijn ,dat een op
lossing van de huidige moeilijkheden wellicht zal kunnen worden bevor
derd door onderling overleg tussen de Nederlandse en Indonesische mi
nisters van Buitenlandse Zaken inParijs, waartoe minister Stikker nog
deze week het initiatief zal nemen.
Geheime beraadslagingen te Parijs
"HE PARIJS is Donderdag een speciale geheime bijeenkomst gehouden
door de ministers van buitenlandse zaken (of hun vertegenwoordigers)
van Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Nederland en Luxemburg.
Nederland was vertegenwoordigd door mr. Stikker. Reuters medewerker
Harold King meldt uit Parijs, dat de bijeenkomst ten doel had de me
ningsverschillen te behandelen, die tussen enkele der genoemde landen
zijn gerezen bij het uitwerken van het plan-Pleven voor het instellen
van een Europees leger.
De Fransen willen vooral niet, dat
het instellen van een Europees leger
zal leiden tot te grote Duitse mili-
SpaauueyatityeCufï Ut Tiet. Siaten
Slechts een verwrongen massa restte er nadat in de Verenigde Staten
twee personentreinen tijdens een zware sneeuwstorm op elkander re
den. Minstens 27 personen werden gedood en meer dan 200 gewond.
Beide treinen waren van hetzelfde type en hadden Chicago tot bestem
ming. De foto toont de overblijfse len van de uitzichtwagen (midden)
van de ene trein en de dieselmoto ren (links) van de andere.
taire macht. Daarom willen zij dat,
evenals bij het plan-Schuman, aan
een hoogste gezargsorgaan, dat de
feitelijke zeggenschap over het ge
bruik van het Europese leger zou
moeten krijgen, controlerende be
voegdheden zullen worden toegekend.
België neemt tendeze een meer te
rughoudend standpunt in; het wil
meer nationale zeggenschap behou
den dan in het Franse voorstel is
voorzien.
De Duitsers willen volgens King,
dat nu uitvoering wordt gegeven aan
de plannen voor een Europees leger,
daar West-Duitsland dan tevens een
souvereine staat wordt.
Er is nog niet diepgaand gesproken
over de wijze waarop de uitgaven
voor een Europees leger zullen wor
den bestreden en het aandeel dat elk
der deelnemende landen hiervan zal
dragen. Voor dit vraagstuk kan na
melijk nog geen oplossing worden
gevonden zolang nog niet bekend is
hoe groot de militaire hulp zal zijn,
die de Verenigde Staten in de ko
mende twee jaar aan de staten-leden
van het Atlantische Verdrag zullen
verlenen.
Truman voelt
weiniq voor
„Grote Vier"
President Truman heeft Donderdag
op een persconferentie verklaard, dat
internationale geschillen veeleer door
de V.N. dan door conferenties van de
„grote vier" tot een oplossing dien
den te worden gebracht. Truman zei-
de verder, nog steeds te hopen, dat
de Sowjet-Unie het Westerse voor
stel voor een geleidelijke ontwape-
i ning tenslotte zouden aanvaarden.
OPLOSSING NIET URGENT.
In haar antwoord aan Djakarta her
haalt de Nederlandse regering nog
maals hetgeen zij reeds eerder aan
de Indonesische regering heeft ken
baar gemaakt, welk standpunt even
eens korte tijd geleden werd gepubli
ceerd. De Nederlandse regering zegt
niet in te zien, waarom oplossing van
het Nieuw-Guinese vraagstuk van de
behandeling van de a.s. grondwets
wijziging in de Staten-Generaal, wel
ke in verband met de in de Neder
landse grondwet opgenomen herzie
ningsprocedure en het voorgeschre
ven tijdstip der verkiezingen niet kan
worden uitgesteld, urgent zou zijn.
De Nederlandse regering spreekt
voorts haar verwondering uit over
de wijze, waarop de Indonesische re
gering op de inhoud van de grond
wetsvoorstellen reageert. Deze voor
stellen beogen immers niet om in za
ke Nieuw-Guinea enige wijziging tot
stand te brengen, doch wel om uit
de Nederlandse grondwet te elimi-
De Nobelprijzen
1951
De Zweedse Academie heeft giste
ren de Nobelprijs voor letterkunde
1951 toegekend aan de 60-jarige
Par Lagerkvist, schrijver van o.a.
„De Dwerg" en „Barabas".
Lagerkvist zal een cheque van
167.612 kronen ontvangen van ko
ning Gustaaf Adolf tijdens de plech
tige uitreiking van de prijzen, die
op 10 December zal plaatsvinden.
Dat Lagerkvist de prijs zou krij
gen werd in literaire kringen ver
wacht. Hij is een fel anti-fascist en
een der weinige humanisten, die niet
tot pessimisme zijn vervallen.
De Nobelprijs voor scheikunde is
toegekend aan professor Glenn Theo
dore Seaborg van de universiteit
van Berkely (Californië) voor diens
ontdekkingen van nieuwe elemen
ten, waaronder plutonium.
De prijs voor natuurkunde wordt
gedeeld door de Britse geleerden Sir
John Douglas Cockcroft en dr. E. T.
S. Walton, beiden leerlingen van
professor Rutherford. Hun wordt de
prijs toegekend voor hun ontdekkin
gen betreffende kernreacties.
Voorts werd voorlopig besloten
Edwin McMillian van de universiteit
van Berkeley te laten delen hetzij in
de prijs voor scheikunde, hetzij in
die voor natuurkunde.
neren de anomalie, dat daarin Indo
nesië nog als deel van het grondge
bied van het Koninkrijk der Neder
landen wordt vermeld en daarin nog
vermeld staat het programma van de
nieuwe rechtsorde en derhalve onder
meer de Nederlands-Indonesische
Unie en de federale structuur van de
RVBI.
De Nederlandse regering meende
daarom eerder waardering bij de In
donesische regering voor deze wijzi
gingen te zullen ontmoeten dan be
zwaren.
in de nota medegedeelde opvattingen
van de Indonesische regering over de
betekenis van artikel 2 van het char
ter der souvereiniteitsoverdracht het
Nieuw-Guinea-geschil duidelijk als
een rechtsgeschil moet worden gequa-
lificeerd, er voor de Indonesische re
gering niet veeleer aanleiding zou be
staan, de kwestie ook te behandelen
als een rechtsgeschil, b.v. door haar
aan het oordeel van het Unichof te
onderwerpen.
Het bestaan van dit geschilpunt be
hoeft, naar het oordeel van de Ne
derlandse regering, zoals reeds aan
prof. Soepomo te kennen werd gege
ven .evenmin als het eventueel aan
hangig zijn van deze rechtszaak bij
het Uniehof, een belemmering te zijn
voor de tenuitvoerlegging van het
voornemen om op korte termijn tus
sen Nederland en Indonesië vertrou
welijke besprekingen over eventuele
herziening van de Unie te doen plaats
hebben, waartoe door beide landen
reeds voorbereidingen werden ge
troffen en waarmee Nederland in
middels is gereed gekomen.
Een kleine vonk heeft vaak een
grote brand verwekt.
verschuivingen in Italië steeg gisteren over een maand gerekend tot
200. In de laaggelegen delta nabij de Adriatischc Zee, waar de Po-rivier
op drie plaatsen de dijken heeft doorbroken en 40.000 h.a. bouwland
heeft overstroomd, zijn gisteren 33 Italianen, voor het merendeel kin
deren, verdronken, toen een vrachtwagen, waarmee zij werden weg
gevoerd, door het geweld van het water werd meegesleurd. Slechts
zeven mensen konden worden gered, onder wie een moeder, die haar bei
de kinderen van een en drie jaar in het water zag verdwijnen.
Duizenden dorpelingen kampeer
den met matrassen, dekens en hun
dierbaarste bezittingen op de dijken
om hun geïsoleerde woningen niet
uit het oog te behoeven te verliezen.
Duizenden anderen stonden soldaten
en brandweerlieden bij in de strijd
tegen het water. Het werk met zand
zakken werd de gehele nacht bij het
licht van toortsen koortsachtig voort
gezet.
In het bedreigde gebied luiden de
noodklokken van de kerken en gil
len de sirenes om ieder te waar
schuwen als het gevaar nadert. Hon
derden vaartuigen kruisen in het
overstroomde gebied om mensen van
de daken te halen.
De dijken van de Po zijn thans op
drie plaatsen doorgebroken; door
de bressen stromen millioenen ku
bieke meters water. Door de over
stromingen is een reusachtig meer
geschapen, waarover honderden mo
torboten en amphibievoertuigen van
het leger varen.
Ook in Zuid-Italië.
In de afgelopen week alleen zijn
ongeveer 90 personen om het leven
gekomen en in de afgelopen maand
110 bij de stormen boven Zuid-Italië,
Sicilië en Sardinië. De regering heeft
2 milliard lire uitgetrokken voor het
Noorden in aanvulling op eenzelfde
bedrag, dat voor het Zuiden was
uitgetrokken. In 't Zuiden zal voorts
3 milliard lire worden besteed aan
openbare werken;
Noord-Italië door het water bedreigd
