S)e CöidóeGou^o/nf
De doorvaart Suez-kanaal blijft vrij
Wie wint de Engelse
pot vandaag?
SCHEPEN VAREN OP EIGEN
RISICO
r®
Naar een oplossing van het
olie-conflict?
Pres. Sukarno hield een rede
Bestands
besprekingen hervat
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEV
DONDERDAG 25 OCTOBER 1951
43ste JAARGANG No. 12118
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 et* p. mm. Telefoontjes f 1.50
DE STEMBUS
DE ENGELSEN zijn vandaag naar
de stembus getogen om door
hun stem te beslissen, hoe het land
geregeerd zal worden. Tot vanavond
9 uur (10 uur Ned. Tijd) hebben zy
daartoe nog gelegenheid, zodat de
uitslag van de verkiezing eerst in
de loop van Vrijdag bekend kan
zijn. Er moeten niet minder dan 625
nieuwe Lagerhuisleden worden ge
kozen, zodat er heel wat getelefo
neerd, gekabeld en gerekend zal
moeten worden voordat alles bekend
zal zijn. En ook ditmaal zal waar
schijnlijk wel tot het laatst gewacht
moeten worden, voordat men een
conclusie trekt, want een grote ver
schuiving van stemmen wordt niet
verwacht. Alle voorspellingen, ge
baseerd op de peilingen van
0 het Gallupp-instituut wij
zen in de richting van een
nek-aan-nek-race en op de eerste
uitslagen kan men geen staat maken.
Vrijdagmorgen worden de uitsla
gen verwacht van de eerste helft der
625 districten, maar daarin liggen
juist de gróte steden en de industrie
gebieden, zodat de eerste helft ver-
moedlijk een voorsprong van La
bour te zien zal geven. Maar daarna
komen de plattelandsdistricten ach
teraan, waar de verbindingen altijd
wat moeizamer zijn, en daaruit zul
len wel de meeste conservatieve can-
didaten komen, die de balans weer
in het voordeel van Churchill c.s.
kunnen doen omslaan. Natuurlijk
hopen zowel de Labour-voormannen
als die der Conservatieven op een
klinkende overwinning en dat is bij
Engelse verkiezingen altijd zeer goed
mogelijk. Het districten-stelsel is
nu eenmaal een bron van allerlei
verrassingen. Ieder district heeft zijn
eigen afgevaardigde en bij de keuze
spelen daai persoonlijke motieven
een grotere rol dan in Nederland.
De partijen zijn er ook niet zo straf
georganiseerd, zodat allerlei wissel
vallige gevoelens zoals misnoegd
heid over de afloop van het Perzi
sche olie-conflict of de hoop door
een krachtiger bewind het verloren
prestige in het Midden-Oosten te
herwinnen de doorslag kunnen
geven. Vooral de Liberalen vormen
een element van onzekerheid, spe
ciaal in die districten, waar zij
geen eigen candidaat hebben.
Overigens beseffen de Engelsen
thans zeer goed, dat de verkiezingen
van vandaag van grote betekenis
zijn. Het gaat er nu om, of aan Att-
lee zal worden toegestaan zijn La
bour-program nog verder te verwe
zenlijken, of dat men het weer eens
zal proberen met Churchill, de
vechtjas, van wie men een krachti
ger internationale politiek verwacht.
In elk geval is het te hopen voor
alle partijen dat de man, die als
overwinnaar uit de strijd komt, een
behoorlijke meerderheid achter zich
zal hebben en dat de ellendige toe
stand van thans niet bestendigd
zal blijven. Een meerderheid van
een paar zetels, zoals de Labour-
regering op het ogenblik in het La-
geriiuis heeft, is wel het ergste, dat
een regering kan overkomen. Dat
voortdurend balanceren op zo'ji
smalle basis is funest voor elke con
sequente regeringspolitiek.
Eén geluk: het weer is nogal
goed. Dat is bij vele verkiezingen
een uiterst belangrijke factor. Ook
in Engeland, waar geen wettelijke
stemplicht bestaat en waar vele ge
makzuchtige kiezers gauw thuis blij
ven als het regent.
Engeland dreigt met tegenblokkade
EEN (MISLUKTE) Egyptische poging om het Suez-kanaal voor Brit-
se schepen te doen sluiten, heeft de internationale Suezkanaal-maat-
schappij gisteravond bekend gemaakt, dat zij zal vasthouden aan de be
palingen van haar concessie, waarin uitdrukelijk is vastges eld, dat alle
schepen van het kanaal gebruik mogen maken, zolang zij zich aan de
daarvoor ges.elde regelen houden. De schepen hebben het recht gekre
gen op eigen risico door het kanaal te varen zonder de hulp van een
loods der maatschappij (zoals tot dusver regel was).
Qhwicfiitt en, de Enq,etie
u-elkieyLnyen,
VERHOUDING
WORDT SLECHTER
De Britse marine heef* gisteren
verklaard, dat de verhouding met
de Egyptische autoriteiten te Port
Said slechter is geworden. Ook van
de arbeiders, die in Britse dienst
zijn, blijven er steeds meer weg. In
de omgeving van Suez verscheen
zelfs geen enkele Egyptenaar op zijn
werk. Egyptische leveranciers van
de Britse troepen werden in pam
fletten met de dood bedreigd, wan
neer zij zouden voortgaan de Britten
te bevoorraden. Een Britse woord
voerder heeft echter verklaard, dat
de voedselaanvoer nog altijd nor
maal is.
Een medewerkei van Reuter meidt
dat Woensdag Britse schepen, in
hoodfzaak tankboten, in Noordelij
ke en Zuidelijke richting door het
Suez-kanaal voeren. De Egyptische
autoriteiten hebben Egyptische car
gadoorsfirma's in de kanaalzone ver
boden Britse schepen van water en
brandstoffen te voorzien. Van be
trouwbare zijde wordt echter verno
men, dat de Britse autoriteiten maat
regelen treffen om de uitwerktng
van deze Egyptische handelwijze te
niet te doen. Mogelijk zullen op be
paalde plaatsen in het Suez-kanaal
Britse tankboten voor ar.ker gaan,
van waaruit de passerende Britse
schepen zullen worden bediend.
Verscheidene honderden Egypti
sche Mekkagangers zijn uit de Rode
Zeehaven Djiddah per schip in Suez
aangekomen. De Britse militaire
autoriteiten hebben twee treinen
doen inleggen, waarmede zij Don
derdag en Maandag a.s. naar Cairo
zullen kunnen doorreizen Overigens
ligt het hele spoorwegverkeer stil.
Vele Egyptenaren trekken thans,
met hun gezinnen, uit de kanaal-
zóne weg.
Vandaag heeft een Britse militaire
woordvoerder te Fayid medegedeeld,
dat de algemene toestand met be
trekking tot de Britse schepen, die
gebruik maken van het Suez-kanaal,
„kennelijk slechter is geworden."
De douane te Pórt Said weigert
nog steeds schepen voor de Britse
mi itaire autoriteiten te behandelen,
aldus de woordvoerder.
Volgens Britse militaire autoritei
zen wijzen tekenen er op, dat n:et
slechts Britse schepen, doch moge
lijk ook andere schepen bij de hui
dige tegenwerking van de Egyptena
ren zullen worden betrokken.
Egyptische arbeiders, die helpen
bij het meren van schepen zijn
Port Said en Suez in staking gegaan.
Te Port Said weigeren zij alle sche
pen te meren, te Suez geldt de wei
gering slechts de onder Britse vlag
varende schepen.
Te Port Said helpen zeelieden van
de kruiser „Gambia" en torpedo-
bootjager „Chevron" bij het meren.
De Britse militaire woordvoerder
heeft verklaard, dat „geëigende
maatregelen worden getroffen
de toestand het hoofd te bieden en
hij verwacht niet, dat de scheep
vaart ernstig vertraagd zal worden"
Op last van de Egyptische minister
van binnenlandse zaken zullen alle
Egyptische regeringsscholen in
Kanaalzone met ingang van morgen
gesloten worden. Het aantal arbei
ders, dat in de zone het weik neer
legt, neemt toe. Te Tel el Kebir,
waar het grootste bevoorradings
depot van het Britse leger is geves
tigd, liet 60 procent van de arbeiders
verstek gaan. In de haven van Suez
hebben de arbeiders het werk neer
gelegd. In de nabijgelegen haven
van Adabijah hebben Britse solda
ten het werk overgenomen.
Op het eerste gezicht lijkt het, als
of deze Londense Bobby op het Pad-
dington Station, een dansje maakt,
doch bij nader inzien blijkt het, dat
een vrouwelijke aanhanger van de
Conservatieve Partij de vroegere
Minister President Winston Chur-
ehill vol geestdrift wil aanmoedigen
voor de komende verkiezingen. Haar
enthousiasme werd echter ..geremd"
door de agent, die Chnrchill begeleid
de, toen deze op weg was naar Ply
mouth
EX-KONINGIN AMELIA
VAN PORTUGAL OVERLEDEN
Ex-koningin Amelia van Portugal
is in Versailles op 87-jarige leeftijd
aan angina pectoris overleden. Zij
"was reeds een maand ernstig ziek.
Reuters medewerker Paul Scott
Rankine meldde Woensdag, te Wash
ington te hebben vernomen, dat de
Britse minister van buitenlandse za
ken Morrison in een vertrouwelijk
en persoonlijk schrijven aan zijn
Amerikaanse collega Acheson heefï
verklaard, dat de Britse regering
voornemens is de positie van Enge
land in de Suez-kanaalzóne „tot el
ke prijs te handhaven".
Indien de Egyptische regering zou
pogen de Britse strijdkrachten in de
kanaalzone te blokkeren zal Enge
land, teneinde hun veiligneid en d:e
van de bevolking van de Soedan te
verzekeren de reeds opgestelde plan
nen voor een tegenblokkade ten uit
voer brengen", aldus Morisson, die
Acheson verder schreef, dat
Egyptische besluit om het in 1936'
gesloten Britse Egyptische ver-
nemen der Britse regering om voort
te gaan met het uitvoeren der plan
nen voor het instellen van een op
perbevel voor het Midden-Oosten en
evenmin wijziging behoort te bren
gen in de houding van andere rege
ringen, die hetzelfde doel nastre
ven".
Morrison verzocht de Verenigde
Staten niet um enige militaire hulp,
doch hij wilde wel hun morele steun
hebben.
Na ontvangst van dit schrijven
legde Acheson verleden week zijn
verklaringen af, waarin hij het ver
werpen looi Egypte van de Wes
terse voorstellen tot deelneming aan
de verdediging van het Midden-
Oosten en de eenzijdige \Egyptische
opzegging van het verdrag van 1936
met Engeland en de overeenkomst
van 1899 voor het Brits-Egyptische
bestuur over de Soedan in krachtige
bewoordingen veroordeelde.
GEEN BEZWAAR TEGEN
VOLKSSTEMMING IN DE SOEDAN
De perschef van de Egyptische de
legatie bij de Verenigde Naties heeft
gisteren te New York verklaard, dat
zijn regering geen bezwaar heeft te
gen het houden van een volksstem
ming in de Soedan teneinde de be
volking zelf over haa* toekomst te
laten beslissen.
Egypte zou zich tegen geen en
kele actie van de Verenigde Naties
in de Soedan verzetten. „Indien de
ze in overeen, temming was met de
idealen van de organisatie der V.N.
er, de asoiraties van het Egyptische
en het Soedanese volk", aldus de
perschef.
Faroek weiqerde
geloofsbrieven
„Zo heet ik niet"
Het Egyptische besluit koning Fa-
roek uit te roepen tot „koning van
Egypte cn de Soedan", heeft tot een
diplomatiek incident geleid, waar
van de consequenties waarvoor
ook Nederland binnenkort zal komen
te staan nog niet zijn te over
zien.
Egypte heeft namelijk geweigerd
de geloofsbrieven van de nieuwe
Griekse gezant te accepteren, omdat
deze slechts aan „Faroek, koning
van Egypte" waren gericht. Men
weet nog niet of de Egyptische rege
ring ook van de reeds geaccredi
teerde diplomatieke vertegenwoordi
gers nieuwe geloofsbrieven zal ver
langen. dan wel alleen van de
nieuwbenoemde vertegenwoordigers
zal eisen, dat zij Faroek formeel als
koning Van de Soedan erkennen.
In de naaste toekomst zullen ook
de diplomatieke vertegenwoordigers
van Nederland en België hun ge
loofsbrieven moeten aanbieden.
Rao-cLlcfiappen doen ondeh, militaOi yeleidt
Inwoners van Cairo bedekken, om uiting aan hun gevoelens Te gfven,
de Europese opschriften boven de winkels.
MOSSADEQ SPRAK MET DE MIN. ACHESON
DE AMERIKAANSE minister van buitenlandse zaken, Dean Acheson,
heeft Woensdag besprekingen gevoerd met de Perzische premier,
dr. Mossadeq. Acheson overhandig de hierbij Amerikaanse voorstellen,
die beogen het hervatten van de Br its-Perzische besprekingen te verge
makkelijken. Het onderhoud vond plaats in het militaire ziekenhuis
van Washington, waar Mossadeq th ans verblijf houdt.
Washington zal rekken. Het schijnt,
dat hij de uitslag van de Engelse
verkiezingen afwacht, alvorens zich
te laten verleiden tot een bindende
afspraak.
£en Hcfdig, Hapje
u-oo-ï de miniiteï
Gewapende Britse soldaten begeleiden twee Engelse huisvrouwen, die
boodschappen gaan doen in de thans zo rumoerige stad Ismailia in Egyp
te. De soldaat rechts helpt de baby-mand dragen. Na de jongste troebe
len mogen de echtgenoten van het Britse personeel zich niet zonder
militair geleide op straat begeven.
Men neemt aan, dat de Verenigde
Staten Perzië zullen voorstellen, dat
dit land met hulp van deskundigen
uit het Westen en onder controle
van een neutrale directeur, die niet
van dezelfde nationaliteit als de ge
noemde deskundigen zal zijn, zijn
oliebronnen zelf zal exploiteren.
Volgens dit voorstel zou Perzië zijn
olie tegen een nog nader vast te stel
len prijs aan Engeland verkopen.
Het zou de taak van Engeland zijn
voor de verdeling van de olie te
zorgen.
De Amerikaanse regering zou van
mening zijn, dat het verhogen van
de levensstandaard in Perzië de
enige werkelijke oplossing van het
Perzische vraagstuk betekent. Zij
zou m.a.w. willen bereiken, dat de
gelden, die uit de olie-industrie zul
len worden verkregen, zodra een
overeenkomst met Engeland is ge- j
sloten, door de Perzische regering
op doeltreffende wijze zullen worden
besteed.
Tot dusver aarzelt de Amerikaan
se regering leningen voor het bou
wen van waterwerken voor het op
wekken van energie en voor be
vloeiing aan Perzië te verstrekken,
zolang er geen garantie bestaat, dat
de Perzische regering een modern
en doeltreffend belastingstelsel in-
voert, dat zij in staat is behoorlijke
administratie te voeren en dat zij
tenminste de verschuldigde rente
kan betalen.
De voornaamste oliedeskundige
van Perzië, Kazem Hassibi, zal zich
zo spoedig mogelijk uit Teheran naar
Washington begeven, zo is in de j De nieuwe Zweedse minister van
Perzische hoofdstad medegedeeld. Landbouw, de heer Sam Norup,
Deze aankondiging heeft verwach- opende in Stockholm een voedsel-
tingen gewekt aangaande de kansen tentoonstelling. Hem werd bij deze j
op hervatten van het overleg tussen gelegenheid een sneedje rendiervlees i
OP DE DAG DER
VER. NATIES
Ter gelegenheid van de zesde dag
der Verenigde Naties heeft president
Sukarno Woensdagavond in zijn pa
leis te Djakarta in het Engels een
rede gehouden voor radio Indonesia,
in tegenwoordigheid van vrijwel het
voltallige corps diplomatiek, leden
en functionarissen van de regering.
Het is een voorbeeld van een rede,
zoals men op de dag der Ver. Naties
juist niet moet houden.
Na er aan te hebben herinnerd, dat
Indonesië thans meer dan 1 jaar lid
is van de Verenigde Naties heeft
president Sukarno een uiteenzetting
gegeven van de positie van Indonesië,
toen de Verenigde Naties als organi
satie in werking trad. „De Indonesi
sche onafhankelijkheid was toen juist
geproclameerd, in het geloof, dat de
vrijheidsliefde Man Indonesië zou
drag eenzijdig op te zeggen „geen I Engeland en Perzië Men verwacht aangeboden, dat de minister zich
verandering zal brengen in het voor-1 dat premier Mossadeq zijn verblijf te
best liet smaken
Dag der
Verenigde Naties
Gisteren is voor de zesde maal in
de hoofdsteden van vrijwel alle lan
den ter wereld de „dag van de Ver
enigde Naties" gevierd en daarmede
het feit herdacht, dat zes jaar gele
den het handvest van de organisatie
van kracht werd.
President Truman noemde het gis
teren „uitzonderlijk dwaas", dat de
leiders der Sovjet-Unie zich verzet
ten tegen de gezamenlijke wil van
alle andere volken. Hij hoopte, dat
de regeerders der communistische
landen binnen niet al te lange tijd
zelf de dwaasheid daarvan zouden in
zien.
„Zolang echter de agressieve mach
ten blijven voortgaan de Verenigde
Naties aan te vallen", zo zeide de
president in een rede ter gelegen
heid van de UNO-daj», „zolang mag
de vrije wereld zich niet verzwakken
en de inspanningen om haar defen
sie op te bouwen niet verslappen".
In een andere rede, op een congres
van de National Guard Association,
verklaarde Truman, dat een derde
wereldoorlog feitelijk 't einde der be
schaving zou betekenen. De Verenig
de Staten hebben twee wereldoorlo
gen nodig gehad om hun plaats
in de wereld te bepalen, thans po
gen zij een derde te voorkomen,
voegde hij hieraan toe.
Hedenmorgen is te Panmoendjon
de eerste zitting van de vredesdele-
gatlcs der verbondenen en commu
nisten na 22 Augustus gehouden. De
zitting duurde 35 minuten.
Vice-admiraal Joy deelde na af
loop aan de verslaggevers mee, dat
de vergadering „vriendschappelijk"
was geweest.
Er is een subcommissie ingesteld
om de vaststelling van een wapen-
stilstandslijn te bespreken. Deze sub
commissie komt vandaag nog bijeen.
Sedert de besprekingen op 22
Augustus werden onderbroken heeft
geen van beide partijen te kennen
gegeven haar standpunt ten aanzien
van de demarcatielijn te hebben
veranderd. Zoals bekend menen de
V.N. dat de lijn langs de huidige
frontlijn getrokken dient te worden,
d.i. ongeveer 50 km. ten Noorden
van de 38ste breedtegraad; de com
munisten willen een linie langs de
38ste breedtegraad.
worden begrepen door hen, die zelf
voor hun vrijheid hadden gevochten.
Helaas werden wij teleurgesteld. In
donesië was met geweld van zijn sou-
vereine rechten beroofd, eerst door
de Nederlanders, later door de Ja
panners en rekende zichzelf daarom
tot de van souvereine rechten beroof
den. Indonesië heeft de juiste weg
gevolgd en proclameerde de onafhan
kelijkheid, daarmee haar souvereine
rechten herstellend. Maar ondanks
plechtige beloften van de leiders der
geallieerden, ondanks het Atlantic
Charter, ondanks San Francisco,
bleek het, dat onze onafhankelijkheid
niet alleen niet werd erkend, maar
dat er zelfs pogingen werden gedaan
ons met geweld daarvan te beroven"
„De agressiviteit van de Nederlandse
troepen nam toe met hun sterkte en
spoedig ontstonden er botsingen en
incidenten. Het bleek, dat de Neder
landers dwang verkozen in plaats van
samenwerking. Als ik aan deze tijd
terug denk, ben ik verbaasd over de
omvang van onze goede wil, ons ge
duld en onze bereidheid om onder die
omstandigheden nog besprekingen te
voeren", aldus Sukarno.
De president bracht voorts in her
innering de besprekingen tussen Ne
derland en Indonesië, Linggadjati en
Malino. Vervolgens zeide hij: „Ten
slotte sloegen de Nederlanders toe
en zetten zij, wat zij noemde een
„politie actie" in, de grootste sinds
Hitier een soortgelijke „oplitieke ac
tie' 'tegen Polen begon". „India en
Australië brachten de kwestie voor
de Veiligheidsraad en van dat ogen
blik af dateert onze relatie met de
Verenigde Naties".
Sprekende over Irian zei Sukarno,
dat Irian tot Indonesië behoort en
tot Indonesië moet terugkeren. Hij
noemde de kwestie Irian een der on
gelukkigste hoofdstukken uit de he
dendaagse geschiedenis van Indone
sië.
Een andere kwestie van groot be
lang noemde president Sukarno voor
Indonesië en Nederland de vestiging
van betrekkingen, leidende tot eens
gezindheid en samenwerking onder
de gewijzigde omstandigheden van
thans. „Na rijp belaad hebben wij
besloten onderhandelingen te begin
nen over een zo spoedig mogelijke
annulering van de Unie en de ver
vanging daarvan door normale be
trekkingen, welke, daarvan ben ik
zeker, de weg kunnen effenen voor
een harmonieuze samenwerking tus
sen Indonesië en Nederland. Na al
wat ik gezegd heb over onze contro
versen met de Nederlanders, zou de
indruk kunnen zijn ontstaan, dat dit
geïnspireerd is door gevoelens van
wrok. Ik kan u verzekeren, dat ik
de Nederlanders op geen enkele wij
ze een kwaad hart toedraag. Ik ben
tegen systemen. Indien eens, en ik
hoop spoedig alle geschillen tussen
Nederland en Indonesië tot het ver
leden behoren, zal ik de eerste zijn
hen als ware vrienden te begroeten",
aldus Sukarno.
Einde staat van
oorlog
President Truman heeft gisteren
het einde van de staat van oorlog
met Duitsland geproclameerd.
Zijn proclamatie volgt op het aan
nemen van een resolutie door het
Congres, waarin wordt gezegd, dat
de oorlog, welke 11 December 1941
aan Duitsland werd verklaard, op
19 October 1951 is geëindigd.
JCaVLePtie...
Moeilijkheden worden groter naar
mate men dichter bij het doel
komt.
