Rumoerige demonstraties in Egypte
CAIRO WEER IN
OPWINDING
RIJK
EN GEMEENTE
POLITIE SCHOOT IN CAIRO
OP DE MENIGTE
Britten verstevigen hun greep
op de kanaalzone
Hervatting van de wapenstilstands
besprekingen
Wa'vc&uCde aan dWimeö &i&aBetfi
Grootse plechtigheid in St. Pieter
Hongaarse industrie haait het niet
SteftjidóeGouhmmX
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 24 OCTOBER 1951
43ste JAARGANG No. 12417
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Rijk en de gemeenten is een
zaak, die niet gemakkelijk tot een
oplossing zal worden gebracht.
Wat is er eigenlijk aan de hand?
Er bestaat een Noodwet 1947, waar
bij het Rijk belastingen heft en een
deel daarvan aan de gemeenten af
staat. Die afdracht is toen bepaald
op 8% van het geheel. Vóórdien
hadden de gemeenten een eigen be
lastinggebied. Wij zullen ons nu
maar niet verdiepen in alle histori
sche verscheidenheden, de zaak is
zo al ingewikkeld genoeg, maar de
gemeenten beschouwden dat geld
als gemeentegeld behorende tot het
belastinggebied van de collectiviteit
der gemeenten. De belastingen
brachten echter in de jaren 1948 tot
en met 1950 veel meer op dan de ra
mingen. Wat deed nu het Rijk? Zij
gaf de gemeenten niet meer dan 8%
van de ramingen, de 8% van de
mééropbrengst deed zij in een reser-
vepot en daar moesten de gemeen
ten afblijven. Dat was een bedrag
van 280 millioen.
Die Noodwet moest nu herzien
worden en zo kwam de zaak deze
week in de Tweede Kamer en be
grijpelijk was toen de hond los.
HET ging dus om die 280 millioen.
Maar niet alléén daarom. Het
ging veel meer An het beginsel, dat
de gemeenten een eigen belasting
gebied moeten hebben. Het ging om
die 280 millioen in zoverre ook, dat
de gemeenten erkend wilden zien,
dat dit werkelijk geld van de ge
meente was. Nu is de situatie na
tuurlijk zo, dat minister Lieftinck
dat geld in 's Rijks schatkist heeft
gedaan en het heeft gebruikt voor
allebei financieringen. Dat maakt
de zaak alleen nog maar wat inge
wikkelder. Maar het is in ieder ge
val wel duidelijk, dat bij het ontbre
ken van een eigen belastinggebied
voor de gemeenten de zelfstandig
heid der gemeenten in het geding is.
De gemeent krijgen zóveel uit het
gemeentefonds, eventueel mét bij
slagen, tot men mag aannemen dat
hun begroting is gedekt. Weg zelf
standigheid! zeggen de gemeen
ten met recht. Op het ogenblik is
aldus is de redenering bijvoor
beeld van een eigen financieël be
leid in de gemeenteraden geen spra
ke. De heer Oud heeft dat deze week
in de Kamer duidelijk aangetoond.
Er is immers geen eigen stuk belas
tinggebied. Men kan niet opereren
met de vraag: zal die of die belas
ting hoger of lager moeten zijn? Als
wij ons die en die uitgaven veroor
loven, moeten wij dan daartegen
over die en die belasting verhogen
en zijn inderdaad die uitgaven die
belastingverhoging waard?
De oplossing zou misschien kun
nen liggen in de .collectiviteit der
gemeenten, welke in 1929 bij de
wet-de Geer geschapen werd. Deze
onderving de moeilijkheid, dat tal
van gemeenten met veel indus
trieën en een grote arbeidersbevol
king de belastingen zo hoog moge
lijk moesten opschroeven, terwijl
rijke gemeentac industrieën en ar
beiders zoveel mogelijk weerden en
de belastingen daardoor laag kon
den houden. Deze mogelijkheid
werd geschapen door de Gemeente
fondsbelasting voor de collectiviteit
der gemeenten, daarnaast konden
de gemeenten al naar hun behoef
ten nog opcenten heffen tot een
hoogte van honderd.
1VTU is deze hele zaak in handen
van het Rijk gekomen. En het
Rijk is arm. Er spelen dus twee za
ken ^dooreen. Het Rijk kan het geld
niet uitbetalen en indien het hier
aan vasthoudt op principiële gron
den is de autonomie der gemeenten
naar de maan.
Voor wat het eerste betreft heeft
minister Lieftinck duidelijk genoeg
gezegd, dat zelfs een gedeelte ijke
uitkering van die 280 millioen het
monetaire evenwicht van ons land
in gevaar zou kunnen brengen.
Maar andere argumenten, die hij
overigens aanvoerde, sneden geen
Sd invdr„\?£aüPdighheidStdërge!!..Geef ons wapens'
meenten. Er is nu in de Kamer voor
wat betreft de kwestie van die 280 De betogingen gingen in de mees-
millioen naar een oplossing gezocht. Ite gevallen gepaard met opgewon-
Minister Lieftinck wilde de gemeen den redevoeringen en het werpen
ten daarvan lenen tegen rente, van stenen, waardoor tal van ruiten
maar men voelde er van gemeente- sneuvelden. In Cairo, Alexandrië en
wege niets voor zijn eigen geld ivele provinciesteden trokken dui-
en daar kwam het vraagstuk al- zenden arbeiders en tudenten joe-
weer om de hoek kijken te"en I '?nd d°or de straten en herhaalde-
rente te mogen lenen. Het is nu zo 'Ük klonk het geroep: „Geef ons wa-
uitgevallen, dat dit bedrag op e„.i pe?s!".
geblokkeerde rekening za komenAlexandrie ontstonden vecht-
by het Rijk, welke rente zal dragen Partijen voor het gebouw van het
van 1 Januari 1951 af. De blokke- BrTltae consulaat
ring zal uitsluitend plaats vinden
op machtiging van de ministers van
Binr ilandse Zaken en Financiën.
De bedoeling daarbij was, dat deze
tegoeden zullen kunnen worden
bruikt tot aflossing
schulden ten behoeve van de kapi-
taaldienst der gemeenten.
Maar daarmee zijn wij er nog niet
In Cairo is het gisteravond weer r umoerig geweest. Er werd geschoten
in de straten en de politie moest jacht maken op duizenden schreeu
wende demonstranten, nadat de gehele dag door in tal van steden het
ene incident op het andere was gevolgd.
Onder al dit rumoer verstevigden de Britten hun greep op de Suez-
kanaal-zone door al het spoorwegverkeer naar en van Suez tot nader or
der te verbieden, het vervoer van benzine naar Cairo stop te zetten en
het scheepsverkeer door het Suezkanaal in Noordelijke richting stevig
onder controle te houden.
morgen al vroeg ondanks het re
geringsverbod van demonstraties en
ondanks het beroep van premier Na-
has Pasja op het volk om zich kalm
te houden. De gehele politiemacht
was op de been gebracht, en op één
plaats had zij de grootste moeite om
een opgewonden menigte te weer
houden van een opmars naar het dis
trict, waar de Britse en Amerikaan
se ambassades gelegen zijn. Er moes
ten zelfs traangasbommen aan te
pas komen en toen dat nog niet
hielp, klonken de droge knallen van
geweerschoten scherp uit boven het
getier en gejoel in de propvolle stra
ten.
Voor de Russische legatie riepen
Later verklaarde minister Serag
el din Pasja (Binnenl. Zaken), dat
één betoger gedood en vier zwaar
gewond werden, toen de Egyptische
politie het vuur opende. De minister
van vlottende i Xerb°?d hiaraan, de waarschuwing,
1 dat demonstranten beschouwd zul
len worden als „verraders", tegen
„uiterst streng" zal worden op-
uoai i'itu ifjil WJJ ui liyJB lüCL
Zelfs de heer Oud heeft erkend, dat Setreden
men op het ogenblik niet kan plei- In Calr0 be8°" de onrust Slster"
ten voor het terugdraaien van het
wie-, omdat de technische ontwik
keling op het stuk van de inkom
stenbelasting, met name door de
invoering van de loonbelasting, tot
deze moeilijkheden heeft geleid,
voor welke techniek op het ogen
blik geen oplosing is te vinden.
Zelf is hij als voorzitter van de
Staatscommissie inzake het herstel
van de financiële zelfstandigheid
yan gemeenten en provinciën al vijf
jaar bezig met het zoeken naar een
oplossing en hij heeft nu zelf ver-
k aard, dat hij van het begin af
sterke twijfel heeft gehad of het
hem wel binnen twee jaar zou ge
lukken een oplossing voor dit pro
bleem te vinden.
De ontwikkeling in de wereld is
nu eenmaal zo, dat wij in veel gro
tere collectiviteiten zouden komen
te leven en dan is het moeilijk vast
houden aan individuele gemeente
lijke rechten. De ontwikkeling gaat
door en men heeft maar te volgen.
No ens vol ens. Op gevaar af straks
tussen twee stoelen op de grond te
geraken.
VANDAAG VOOR HET EERST WEER BIJEEN
j^A TWEE MAANDEN van onder breking zijn hedenmorgen om 11 uur
plaatselijke tijd de besprekingen tussen de delegaties over een staken
van het vuren in Korea hervat. Dit is bekend gemaakt door generaal
Ridgway, de opperbevelhebber der V.N., nadat de communisten de over
eenkomst van Panmoendjon hadden geratificeerd, hetgeen door de ver
bondenen reeds geschied was. De overeenkomst bepaalt het instellen
van neutrale zönes en de voorwaar den voor de hervatting der bespre
kingen.
MET BALLONS EN ZOEKLICHTEN
Een convooi van negen vracht
auto's is met zoeklichten, ballons en
tenten naar Panmoendjon vertrok
ken. De zoeklichten en ballons zul
len gebruikt worden voor de afba
kening van het neutrale gebied met
een straal van negenhonderd meter
om Panmoendjon.
„Wanneer de Amerikanen dat wil
len, kan de oorlog op Korea zeer
spoedig tot het verleden behoren.
Maar dan moeten zij eerst hun po
litiek van obstructie laten varen",
heeft Mao Tse-tung, de leider van
Rood China, gisteren in een radio
rede gezegd.
Meer Russische troepen
in Hongarije?
De .,Suedv.si Tagepost", een dag
blad dat de mening van de Oosten
rijkse Chrisrelijke Volkspartij weer
geeft, h^eft Dinsdag medegedeeld
vernomen te hebben, dat de Russi
sche troeper. in Hongarije versterkin
gen hebben ontvangen Voorts zou
den Russisch- en Hongaarse troepen
gezamenlijk in West-Hongarije op
grote schaal militaire oefeningen
houden. Het doel van dit alles zou
zijn de Russische troepen langs de
Joegoslavische grenzen meer armslag
te geven en de verbindingslinies dei-
Sovjets met Oostenrijk te beveligen.
Het blad oeelt verder mede, dat in
ber^hten ui- de Oostenrijkse provin.
cie Burgenland wordt gemeld, dat de
Hongaarse troepen langs de grens
van dit gebied zijn versterkt en de
lanes de Oostenrijks-Hongaarse grens
opgeworpen versperringen nog wor
den uiteebrci'.
In gewoonlijk wélingelichte Weense
kringen trekt men de juistheid van
het bericht ir. twijfel Verklaard
wordt, dat er inderdaad aanwijzingen
zijn dat de Russen in Hongarije
herfstmanoeuvres houden, doch er
zijn geen bewijzen voor de beweerde
v^terking dei- Russische troepen
aldaar.
Dp Birmese premier, Thakin Noe,
heeft Dinsdag op een persconferen
tie te New Delhi verklaard, dat zijn
reeerin? de olie-industrie in Birma
wil nationaliseren. Op het ogenblik
werden echter onderhandelingen ge
voerd met de „Birmese Oliemaat
schappij" om gezamenlijk de olie
velden te exploiteren.
LUCHTGEVECHTEN.
In de lucht heeft gisteren grote
activiteit geheerst. Honderdvijftig
vijandelijke straaljagers zijn in ge
vecht geweest met enige Amerikaan
se vliegende forten van het type B-
29 en bijna honderd straaljagers. Ten
minste veertien rode jagers zijn ver
nield of beschadigd. Twee Ameri
kaanse jagers zijn neergeschoten en
twee beschadigd.
Generaal Hoyt Vandenberg. de
chef van de staf van de Amerikaan
se luchtmacht heeft gisteren gezegd,
dat Russisch-sprekende piloten som
mige van de straaljagers van de
Noordelijken besturen. Men vroeg
de generaal of hij bedoelde dat de
vijandelijke jagers door Russen wer
den bestuurd. Hij antwoordde: „Men
en die Russisch spreken, vliegen in
die jagers. Wie daar een conclusie uit
wil trekken, ga zijn gang!"
Tijdens hun bezoek aan Canada waren prinses Elizabeth van Engeland
en de hertog van Edinburgh getuigen van een niet alledaags huldebe
toon door de bemanning van de internationale brandweerboot op de De
troit rivier. De brandweerlieden spoten met hun waterkanonnen mach
tige waterstralen de lucht in en bewezen zodoende eer aan de vorstlijke
bezoekers.
de betogers luid om hulp en wapens
„om de Westelijke imperialisten te
bestrijden."
SUEZ-ZONE ONDER BRITSE
CONTROLE
Intussen hebben de Britten alle
toegangswegen tot de Suez-zóne
krachtig onder controle. Mannen
van de verbindingsdienst hebben al
le seinposten en andere controle-
organen van de spoorwegen bezet
om de ban op het Egyptische trein
verkeer zo doeltreffend mogelijk te
doen zijn.
Deze ban werd ingesteld, omdat de
militaire treinen, die het Britse le
ger had gevraagd voor de ontsche
ping van de hoofdmacht van de 2e
infanteriebrigadegroep in Port Said
uit de „Empress of Australia" niet
werden verstrekt.
Voorts werd het vervoer van ben
zine naar Caïro en de delta verbo
den, totdat de Egyptische arbeiders
zijn teruggekeerd naar de haven van
Adabiya, ten Zuiden van Suez, waar
de voornaamste benzine-installaties
zijn gelegen.
De Egyptische minister van bin
nenlandse zaken heeft Dinsdagavond
te Caïro meegedeeld, dat 25 Britse
tanks zijn waargenomen, die de
Westelijke grenzen van Egypte na
deren.
Clarks benoeming
uitgesteld
Naar het Witte Huis gisteravond
bekend heeft gemaakt heeft presi
dent Truman besloten, generaal
Mark Clark tijdens het reces van het
Congres nog niet te benoemen tot
de eerste Amerikaanse ambassa
deur bij het Vaticaan.
Volgens Joseph Short, Truman's
perssecretaris, is dit besluit geba
seerd op de opvatting van juristen,
dat generaal Clark tijdens het reces
van het Congres niet als zodanig
benoemd kan worden zonder verlies
van zijn militaire rang. Gen. C ark
wenst echter zijn militaire rang niet
op te geven.
Het besluit om Clark tijdens dit
reces nog niet te benoemen, bete
kent, dat de gehele zaak maanden
lang aangehouden zal worden.
De benoeming van gen. Clark tot
ambassadeur werd Zaterdag j.l. aan
gekondigd. Gisteren werd verklaard,
dat president Truman „enige hon
derden" brieven en telegrammen had
ontvangen met protesten tegen deze
benoeming, die vooral van protes
tantse zijde veel critiek ondervond.
YïleJUtc wok JAailandl&
kindcKen
In alle delen van dc wereld verricht
het Internationale Kinderen Nood
Fonds der Verenigde Naties zijn
prachtige taak. Voedselpakketten,
kleding, schoeisel, medicamenten en
andere onontbeerlijke zaken vinden
hun weg naar de jeugd, die daaraan
behoefte heeft. Bij het transport
maakt men gebruik van de modern
ste verkeersmiddelen, doch in on
herbergzame streken geschiedt het
vervoer nog op prlmifievc wijze.
Melk, bestemd voor kinderen in
Thailand, wordt op een os naar de
bestemde plaats gebracht.
DRIE ITALIANEN HEILIG VERKLAARD
In de vroege kille herfstochtend
van Zondag 21 October dromden dui
zenden pelgrims uit geheel Italië en
uit vele landen in de richting van de
St. Pieter om getuige te zijn van een
drievoudige heiligverklaring, de hei
ligverklaring namelijk van Ignatius
van Laconi, een Capucijner broeder,
van Antonius Gianelli, bisschop van
Bobbio en Franciscus Xaverius Bian-
chi, van de Orde der Barnabieten.
Reeds om acht uur vulden de leden
van het Corps Diplomatique bij de
H. Stoel, onder wie de Nederlandse
gezant jhr. Mark van Weede, allen
in ambtskleding, de officiële tribu
nes. Achter hen zetten zich neder
Italiaanse senatoren, kamerleden,
prefecten, en burgemeesters als offi
ciële vertegenwoordigers der burge
rij uit de streken, waar de drie hei
ligen hebben geleefd en hun heil
zaam apostolaat hebben uitgeoefend.
Het bruin der pijen van de Capucij-
nen voerde echter de boventoon.
Op een extra-tribune hebben vijf
personen plaats genomen, die op voor
spraak van de drie heiligen zijn ge
nezen.
Om 8.50 uur betreedt de processie,
die de H. Vader voorafgaat de St.
Pieter. Drie gobelins met daarop de
afbeeldingen der drie heiligen wor
den in de processie meegedragen.
Voorafgegaan door de kanunniken
van dc vier patriarchale basilieken
van Rome, ceh zestigtal aartsbis
schoppen en bisschoppen, elf Curie
kardinalen alsmede de kardinalen
Agagianian, Ascalesi, Fossati en Cag-
giano, wordt de H. Vader, gezeten op
de Sedia Gestatoria, de St. Pieter
binnengedragen.
In plechtige stilte spreekt daarop
de H. Vader, precies om kwart over
negen, als Opperherder van Gods
Heilige Kerk op aarde, dc formule
der heiligverklaring uit. Met een
enthousiasme, dat ons steeds weer
verbaast en met bewondering en ver
wondering vervult, reageren de tien
duizenden op de met heldere stem
voorgedragen verklaring en barsten
zij los in een daverend Evviva, wan
neer de doeken, die tot dusver de
afbeeldingen der heiligen in de glo
ria van Bernini hebben bedekt, wor
den weggetrokken. Dan zet de H.
Vader het Te Deum in, dat triomfan
telijk wordt overgenomen door het
machtige koor der Sixtijnse kapel, en
beginnen alle klokken van de bijna
vierhonderd kerken van Rome te
beieren.
Tijdens het in het Latijn gehou
den homilie onder do plechtige Paus
mis heeft de H. Vader tenslotte Zijn
vreugde uitgesproken over deze drie
voudige heiligverklaring cn de deug
den der drie heiligen geprezen.
Na afloop der plechtigheden begaf
de H. Vader zich naar Zijn particu
liere vertrekken in het Apostolisch
Paleis. Gehoor gevend aan het onop
houdelijk „Evviva- Leve dc Paus"-ge-
roep op het St. Pietersplein, heeft Hij
nog driemaal van Zijn venster de
menigte op het reusachtig plein ge
zegend. Om tien minuten voor half
twee vertrok de H. Vader wederom
per auto naar Castel Gandolfo, Zijn
zomerresidentie. Op Zijn tocht door
Rome's straten werd Hij luide toe
gejuicht.
KREMLIN BEMOEIT ER ZICH MEE
Het Kremlin gaat zich bemoeien met de Hongaarse zware industrie. Reeds
twee jaar heeft men de in deze industrieën gesteide productie-cijfers van
de vijf-jarenplannen niet kunnen bereiken en imdat het overgrote deel
der producrie in de vorm van herstelbetalingen naar Rusland wordt uitge
voerd, zijn de Russische economen hier zeer bezorgd over geworden.
Hun eerste algezant, de Hongaarse economische deskundige Jeno Vargas,
die een jaar in Moskou heeft gewoond, is dezer dagen in Boedapest aange
komen met de opdracht daar een blijvende woonplaats te zoeken van
waaruit hij de vernieuwing van de Hongaarse industrie kan leiden.
Men heeft het nuttig geoordeeldmet medeneming van hun extra kle-
hem in de woning van de voormalige ding. die zij later op de zwarte
minister van buitenlandse zaken Rajk markt verkopen.
die in 1949 wegens hoogverraad
ter dood were gebracht onder te
brD°gweimi!e bezoeken, die varkas Yle.de.Kt. metk wo-K AmeKiAaanle itK'jdkKacMeti
in het afgelopen jaar aan Hongarije
bracht zijn steeds gevolgd door groot
scheepse ontslagen en zuiveringen.
Enkele honderden mijnwerkers, die
de vorige maand klaagden over de
verlaging van het extra vetrantsoen,
zijn de vorige week gearresteerd.
Slechte bouwmethoden en een groot
aantal zieken belemmeren de bouw
van een aantal nieuwe fabrieken
aan de Donau. Van officiële zijde
heeft men toegegeven, dat in de eer
ste helft var. dit jaar meer dan 70.000
werkdagen verloren zijn gegaan,
doordat de Cn uwvakarbeiders niet op
het werk kwamen. Het gebouw van
twee verdiepingen, dat na een spe
ciale opdracht een maand geleden
met haastige spoed werd opgetrok
ken. is vorige week in elkaar gezakt.
Hierop volgde een officiële bekend
making, dar men de Russische metho
de zou gebruiken, „om de bodem te
versterken."
Wat Vafgos denkt te doen is niet
duidelijk. .,Aile industriële leveran
ties zijn in gevaar door een tekort
van een half millioen ton kolen. Ons
jaarprogramma voor de mijnen is een
millioen ton' verklaarde de Hon
gaarse minister voor de mijnen Maan
dag te Boedapest. Maar extra-rant
soenen, noch propaganda hebben
enige invloed op de arbeidsprestaties
van de mijn merkers. Bij Tatybanya
werden zij gedwongen een extra-pro
ductie van 9500 ton op het eind van
dit jaar te heioven. Maar op eerste
dag van de nieuwe campagne zakte
de productie tot 65 percent van de
normale dagproductie. De meeste
nieuwe mijnwerkers hebben na en
kele weken genoeg van de commu
nistische toezichten en verdwijnen
Nederland heeft een belangrijk aandeel in de voedselvoorziening van de
Amerikaanse strijdkrachten in Europa. Vooral de zuivelproducten, die
van hoge kwaliteit zijn, vinden gretig aftrek. Speciale zorg is besteed
aan het vervoer van aan bederf ond ei-hevig zijnde artikelen Dagelijks
vertrekt uit Amsterdam een express trein met 50.000 flesjes van de rijk
ste melk in Europa, bestemd voor h et Amerikaanse leger in Duitsland,
naar Frankfort. Andere treinen, in d e geregelde dienst op Parijs vervoe
ren de levensmiddelen, welke best emd zijn voor de Amerikaanse gar
nizoenen in Frankrijk. De betaling geschiedt in dollars. Foto loont het
inladen van de flesjes in de „Melk Express" naar Frankfort.
