S)e CdxióeSoii^mvt Britse troepen stevig aan het Suez-kanaal Na Egypte weldra Marokko? Behandeling van oliegeschil uitgesteld Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG 20 OCTOBER 1951 43stc JAARGANG No. 12414 ff e LPT BISSCHOP i jL KfR"e" oouwen/ J Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd-, f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 POLITIEKE ZEDEN DAT AMERIKA zich het verloop van het Koreaanse avontuur iets anders had voorgesteld als wat er sinds de zomer van het vorig jaar werkelijk is gebeurd, behoeft niemand in twijfel te trekken. Nie mand heeft van te voren kunnen denken, dat de gevechten daar zo'n vreemde wending zouden nemen en zelfs kenners van Oosterse gewoon ten hebben een dergelijke slakken gang bij de wapenstilstandsonder handelingen te Kaesong niet voor speld. Het heeft er veel van weg, dat de Chinezen op aanstoken van Moskou opzettelijk traineren en de Ameri kanen in hun vuistje uitlachen. Deze indruk wordt versterkt door de nota, welke Rusland on- 0 langs aan de Ver. Staten heeft gestuurd in antwoord op een Amerikaans verzoek om een einde te helpen maken aan de sle pende onderhandelingen op Korea. Dat verzoek was mondeling gedaan door de Amerikaanse ambassadeur te Moskou aan Wisjiriski. Er was geen ruchtbaarheid aan gegeven, omdat men hoopte in een onderling vertrouwelijk gesprek meer te kun nen bereiken dan door openbare ge dachten wisseling. Het Kremlin heeft de gelegenheid echter aangegrepen om er propaganda-munt uit te slaan. Het stuurde een nota terug en zorg de, dat de inhoud bekend werd. „Wij begrijpen best, dat jullie be zorgd zijt over de stand van zaken I daar in Korea", zo was de strekking van het Russische betoog, ,want je hebt je lelijk in de vingers gesne den. Jullie moeten het nu maar zelf zien klaar te spelen; wij staan er buiten, wij zijn nu eenmaal vrede lievend" De Amerikaanse ambassadeur had als argument voor de urgentie van de oplossing van het Korea-conflict ook betoogd, dat met het voortdu ren van de strijd de onderlinge be trekkingen tussen Amerika en Rus land er niet beter op werden. Hier op vroeg Wisjinski, of het dan nog slechter kon worden. Hij meende, dat, als de president van de V. verklaarde, dat overeenkomsten met de Sovjet-Unie zelfs het papier, waarop zij waren geschreven, niet waard waren, dit zulk een diepte punt in de wederzijdse betrekkingen betekende, dat het moeilijk nog la ger kon worden. Waarop Truman weer antwoord de, dat hij zijn mening over de waarde van overeenkomsten met Rusland nog altijd handhaafde. In dit opzicht is hy het dus eens met MacArthur, die deze week nog verklaarde, dat het z.i. nutteloos was om met communisten te onder handelen. UET OUDE ADAGIUM „Pacta sunt servanda" (verdragen moe ten worden nageleefd) heeft overi gens niet alleen in Rusland een flin ke knauw gekregen. Het wordt ook elders een meer en meer gebruike- llijke weg, om verdragen, welke niet meer voordelig geacht worden, een voudig op te zeggen en overboord te gooien. Het Perzische olie-confliict is daar een voorbeeld van en de gebeurte nissen in Egypte eveneens. Teheran pakte de Engelsen hun olie-installaties af, ofschoon de ver leende concessie nog lang niet af gelopen was, en Cairo vond, dat het nu maar eens uit moest zijn met het Brits-Egyptische verdrag, dat o.a. de Engelsen toestond troe pen aan het Suez-kanaal te houden. Londen heeft zich door de huilen de Mossadeq laten overdonderen, maar toen Nahas Pasja hetzelfde spelletje wilde spelen, zette de Brit se regering zich schrap. Van de Perzische pijpleidingen kon men de Engelsen wegmanoeuvreren, maar het Suez-kanaal in de steek laten, dat nooit. Nu zijn de Engelsen in Egypte ongetwijfeld in een veel gunstiger positie dan zij in Perzië waren en zij hebben daar ook terdege gebruik van gemaakt. Toen het duidelijk werd, wat de Egyptenaren in hun schild voerden, hebben de Britten onmiddellijk troepen versterkingen uit Cyprus laten komen en alle stra tegische punten in de kanaalzone bezet. Zodra de eerste relletjes, veroorzaakt door een opgezweepte menigte, hun te na kwamen, scho ten zij raak, wat de zucht tot de monstreren althans in de gevaarlij ke zóne aanmerkelijk deed afkoe len. In Caïro zelf zijn de koppen nog steeds verhit. Daar eisten zelfs de studenten, die zich in Egypte heel wat meer met politiek bemoeien dan bij ons in het Westen, dat de re gering de staat van oorlog met En geland zou afkondigen. Zover heeft de Egyptische regering zich niet la ten drijven, maar het tekent wel de stemming, welke er in de Egyptische hoofdstad heerst. Het zal de rege ring heel wat moeite kosten om de geesten, welke zij heeft opgeroepen, wederom kwijt te raken en te voor komen, dat de geestdrift van haar onderdanen geen explosie veroor zaakt. Het zal nu zaak zijn om een uit weg te vinden uit de warboel, wel ke door het al te onbesuisde optre den van de Egyptische regering is ontstaan. Engeland voelt zich sterk genoeg en wordt gesteund door Amerika, Frankrijk en vele andere landen; het zal niet toegeven. De Egyptenaren zullen bakzeil moeten halen en het zal de kunst zijn, dat op een elegante manier te doen. HET EGYPTISCH LEGER ZIT INGEKLEMD DE BRITTEN hebben elke toegangsweg tot het gebied van het Suezka- naal en tot elke haven daar onder zware bewaking gesteld. Het niet-militaire verkeer van Egyptenaren vindt doorgang, maar wordt streng gecontroleerd. Dagelijks mag er één passagiers- en één goederen trein naar het schiereiland Sinai rijden, waar de kern van het Egypti sche leger één divisie gelegerd is. Deze Egyptische legermacht zit thans opgesloten tussen de strijdmacht van Israël aan de ene kant en de Engelse bezetting aan de andere kant. en Alexandrië was het rustig. De Egyptische politie werkte sa men met Britse militairen om de rust en orde in de voornaamste ste den te bewaren De scheepvaart door het kanaal bleef normaal. De Britse militaire autoriteiten zijn bezig het beheer over Port Said en Ismalia aan de Egyptische bur gerlijke politie over te dragen, na dat zij zich ervan hebben overtuigd, dat de normale toestand is hersteld. De Egyptische regering heeft thans bij de Britse ambassadeur te Cairo geprotesteerd tegen de „agressie" in de kanaalzone en geëist, dat het Britse opperbevel de „provoceren de" patrouilles uit de steden terug trekt en maatregelen neemt voor de terugtrekking van het gehele garni zoen. Daartegenover zegi een nota van de Britse regering, dat Egypte verantwoordelijk is voor de schade, aangericht bij de relletjes. NIEUWE VERSTERKINGEN Nieuwe eenheden Britse soldaten op Cyprus worden met volledige uitrusting geconcentreerd en staan gereed om die Britse basis te verla ten „met onbekende bestemming". Drie Britse torpedobootjagers zijn Vrijdag het Suez-kanaal opge- stoomd. Zij kwamen van Abadan en voeren door het Grote Bittermeer in de richting van Port Said, waar de kruiser „Liverpool", het vlagge- schip van admiraal sir John Edel- sten, opperbevelhebber van de Brit se vloot in de Middellandse Zee, spoedig verwacht wordt. Uit de kanaalzone zijn Vrijdag geen incidenten gemeld Britse tanks patrouilleerden evenwel door de straten en gewapende afdelingen bewaakten de toegangswegen naar de zóne, de bruggen en de bel-mg- rijke punten in het gebied. In Cairo foegadauiócfie piCaten duchtten ttaax Zuiitóeviand Twee leden van de bemanning van een Joegoslavisch lijnvliegtuig dat op weg was naar Belgrado, hebben zich van het vliegtuig meester gemaakt en zijn naar Zwitserland gevlogen. De beide bemanningsleden hadden hun vrouwen en kinderen bij zich aan boord De overige passagiers wilden weer naar Joegoslavië terug ke ren. Een speciaal vliegtuig is overgekomen om deze weer op te halen Linker foto: het door de politie be waakte vliegtuig, D.C. 3 „YU-ABF". Daarachter het later uit Belgrado gekomen toestel, dat de 18 passagiers en de drie bemanningsleden terug brengt. Rechter foto: De Joegoslavische vice-consul (geheel links) in ge sprek met de passagiers in hotel Bramen nabij Zuerich. Sympathie met Egyptische actie A BDEL KHALAK TORRES, een der vooraanstaande figuren van het Marokkaanse nationale front, heeft er voor gewaarschuwd, dat Noord west-Afrika waarschijn ijk het volgend toneel zal zijn van geweld dadigheden in het opkomend getij van het Arabisch nationalisme. Millioenen Marokkanen, aldus Torres, koesteren een diepe sympathie voor de nationale aspiraties van andere landen. Torres verwees naar een verkla ring, die vorige week door de Franse resident-generaal in Rabat werd af gelegd, waarin deze zei, dat „het nationalisme in Marokko de grond rijp maakt voor het communisme" en zei: „Het gevaar ligt in het feit, dat de zaden van het communisme wortel kunnen schieten onder het volk zelf, dat wanhopig is omdat zijn nationale verlangens niet in-vervul ling gaan; hoewel wij die nu spreken nen, ons tegen het communisme ver zetten, kan het zo sterk worden, dat wij in ons eigen land uitgeworpenen worden". Torres sprak nog de vrees uit, dat het Marokkaanse volk tot opstand zou komen uit angst voor hernieuwing van Franse militaire maatregelen. „De eenvoudige man," aldus Tor res, „zegt nu, dat de Britten in Per- zie geen gebruik maakten van hun troepen en bereid zijn ze wel in voor de meerderheid der Marokka- Egypte te gebruiken, omdat Perzië ffiiittm fteiuaken g.ep£undetde cantine in JCanaaizane l Zwaarbewapende Engelse troepen bewaken de N.A.A.FI.-cantine die door plunderaars is overhoop gehaald in het gebied van het Suezkanaal. De Egyptische regering heeft de noodtoestand afgekondigd in het ganse land en 2000 leden van de politie van Caïro zijn naar dit gebied overgeplaatst. en de Sowjet-Unie een gemeen schappelijke grens hebben, terwijl dit met Egypte niet het geval is. Indien Amerika de Franse politiek jegens Marokko goedkeurt, zullen wij dan net zo beschouwd worden als Egypte, daar wij ook geen gren zen met Rusland hebben?" Irak doet het rustic er Irak is niet van plan het voor beeld van Perzië en Egypte te vol gen door zijn wensen tot herzie ning van het verdrag met Engeland met veel tamtam wereldkundig te maken en te doen volgen door een zijdige verbreking en internationale beroering aldus meldt het Alg. Dagblad. Premier Noeri Pasha en andere Irakse leiders willen in een rustige sfeer met de Britten onderhandelen en een rechtvaardige regeling berei ken, waarin ook rekening wordt ge houden met de belangen van het Westen. Zij hopen daarmee gunstiger re sultaten te bereiken en tegelijkertijd de extremisten in Irak de wind uit de zeilen te nemen Dezen krijgen nu minder kans de bevolking met anti-Britse leuzen op te zwepen. Nederlanders op Korea in voorste linie Het Nederlandse detachement Ver enigde Naties, dat thans op Korea in de voorste linie vertoeft, is dezer dagen in de strijd geworpen tegen een zwaar tegenstand biedende vijand. Hoewel verliezen werden ge leden aan doden en gewonden, werd de opgedragen taak volbracht. De bedoeling was infiltratie van de vijand tegen te gaan. Er sneuvelden vijf vrijwilligers wier namen al wer den vermeld. DOUANE-AMBTENAREN DEDEN HET KALM AAN. Reizigers op Parijse vliegvelden hebben Vrijdag in lange rijen staan wachten, omdat de douaneambtena ren „volgens de reglementen" te wjerk gingen en e k stuk bagage aan een nauwgezet onderzoek onderwier pen. De Franse ambtenaren waren het langzaam-aan gaan doen uit pro test tegen het uitblijven van een loonherziening voor ambtenaren. En kele vliegtuigen vertrokken een uur te laat van Le Bourget. Russische nota aan Frankrijk Rusland heeft de Franse regering er opnieuw van beschuldigd, dat zij het Frans-Russische verdrag heeft geschonden door de herbewapening van Duitsland te steunen. Dit is gebeurd is een nota, door de Russische minister van Buiten- landse Zaken, Wysjinski, overhan digd aan de Franse zaakgelastigde te Moskou, Jean Brionval. De nota be tekent het Russische antwoord op de Franse nota van 27 Sept., waarin Frankrijk, in antwoord op eerdere Russische aantijgingen, de verzeke ring gaf, dat het zich zal blijven ver zetten tegen de wederopstanding van een autonoom Duits leger en tegen een eventueel „gebruik van Duitsland als een basis voor agres sie". Wysjinski's nota van gisteren zou deze verzekering echter ais „on waar" van de hand hebben gewezen. Voorts zou de Russische nota het plan-Schuman hebben gebrandmerkt als in strijd met de Franse verzeke ringen van vredelievendheid en als een plan, dat oorlogsdoeleinden moet steunen. Bovendien beweert de nota, dat de Franse generaals Weygand en Charles de Gaulle in de eerste dagen van de wereldoorlog II oorlogsplan nen smeedden tegen de Kaukasus en Leningrad. Naar A.P. van een Franse woord voerder vernam, zou Frankrijk waar schijnlijk tegenover deze laatste Russische beschuldigingen een ze fde houding aannemen als na de eerste aantijgingen. Atoomproef is uitgesteld Na anderhalf uur gespannen wach ten met afgeschermde ogen konden de inwoners van Nevada gistermid dag hun bril en weer afzetten. „Ope ratie Woestijnrots", de oefening met atoomontploffingen in Nevada, was wegens een technische storing uitge steld tot Zaterdag, op voorwaarde dat de weersomstandigheden gunstig zijn. Bij deze grote oefening, die onder leiding staat van de Amerikaanse commissie voor de atoomenergie en waarbij voor het eerst troepen ten getale van 5000 man betrok ken zijn, wordt voor de eerste maal de waarde van atoomwapens voor het slagveld beproefd. Een officiële verklaring zegt, dat het uitstel noodzakelijk was „in verband met een mechanische fout in een belangrijk e'cctrisch proefcir- cuit tussen het controlepunt en de toren" hetgeen de eerste officiële bevestiging is, dat een atoomwapen van een toren (plm. 22 m.) tot ex plosie wordt gebracht. De villa van Seyss is aan het Rijk verkocht voor 72.000 gulden, terwijl de Stichting 1940'45 de bun ker als bezienswaardigheid kan blij ven exploiteren. £le deAtog. u-an Wmdixfi in Quitiland De Hertog van Windsor die sedert 1937 voor het eerst weer in Duits land is. heeft in Wuppertal dc para de afgenomen van het 1ste Bataljon van het vijfde Engelse regiment „Wels Guards". Hij was comman dant van dit regiment toen hij nog Engels koning was. De journalisten en persfotografen waren niet op het paradeterrein toegelaten. Deze foto van de nertog is dan ook genomen na dc parade in gezelschap van de regimentscommandant Davics Scour- field. Meer bevoegdheden voor Bonn De Westelijke geallieerden hebben hun bevoegdheden in kwesties van buitenlandse handel en op constitu tioneel gebied welke zij nog in han den hadden, thans aan de regering te Bonn overgegeven. In een brief aan kanselier Ade nauer zegt de Hoge commissie, dat West-Duitsland, nu er een federaal Hooggerechthof is opgericht, een ge- zagslichaam bezit, dat de rechten van de enkeling voldoende kan be schermen. De bevoegdheden over de buitenlandse handel waren tot dus ver in geallieerde handen geweest om te verzekeren, dat West-Duits land zich hield aan de internationa le handels- en tariefovereenkomst. West-Duitland is onlangs zelf tot deze overeenkomst-GATT toegetre den. NOODWEER IN ITALIë. Tengevolge van noodweer, dat reeds ruim drie dagen woedt in Ca- labrië en op Sicilië en Sardinië zijn tot nog toe 32 personen om het le ven gekomen. De schade wordt op enige milliarden lire geschat. In het gehele kustgebied is het spoorweg verkeer door de overstromingen ge stremd. EERST BESLISSING INTERNATIONAAL HOF |")E BRITS-PERZISCHE OLIECRISIS is op de lange baan geschoven. De Veiligheidsraad heeft gisteren, op voorstel van Frankrijk, be sloten, dat de verdere behandeling van het geschil zal worden uitge steld, totdat het Internationale Hof te Den Haag definitief zal hebben uitgemaakt, of het geschil tot de jurisdictie van het Hof behoort. Vol gens A.P. kan deze beslissing van de Raad een uitstel van weken,'wel licht maanden betekenen. Het voorstel werd ingediend, na dat duidelijk geworden was, dat, als gevolg van de grote verdeeld heid van meningen in de Raad over de kwestie van de bevoegdheid, geen positief oordeel mogelijk was. De uitslag van de stemming was 8 te gen 1 (Rusland) bij 2 onthoudingen (Engeland en Joegoslavië). Thans heeft Perzië tot 3 Decem ber de tijd om zijn antwoord in te dienen op de Britse klacht bij het Int. Hof. In deze klacht verzocht Engeland het Hof, dat het Perzië zou vragen, het geschil aan arbi trage te onderwerpen Bij tussen tijdse uitspraak bepaalde het Hof echter reeds, dat geen van beide partijen iets mocht ondernemen, dat het werk in de raffinaderij te Aba dan zou stremmen uitspraak, die Perzië echter heeft genegeerd. Door de beslissing van de V-raad zal Perzië in de positie komen te verkeren, dat het zichzelf zal moe ten gaan verdedigen bij het Inter nationale Hof. De Perzische delegatie was in de zitting van gisteren niet aanwezig Ook Nederland behoorde tot de voor stemmers van het Franse voorstel. En de Nederlandse gedelegeerde, dr. Luns, voegde aan zijn oordeel toe, dat de loop der gebeurtenissen in dc Raad het aanzien van de UNO stel lig niet zal hebben verhoogd. De Veiligheidsraad heeft thans zijn laatste zitting gehouden, voor dat hij zijn werkzaamheden voor de winter naar Parijs overbrengt. De Britse afgevaardigde Sir Glad- wyn Jobb, is reeds per vliegtuig naar Londen vertrokken. Uit Teheran wordt vernomen, dat Perzië in Rusland 32.000 ton suiker besteld heeft om het „gat" te vul len, dat ontstaan is na de stopzetting van de Britse uitvoer naar Perzië. MANNENTAALI Mrs. Edith Summerskill, de Britse vrouwelijke minister van Nationale Verzekering, heeft gisteravond, hoewel zij een af keer heeft van boksen, één van haar toehoorders op de vuist uitgedaagd omdat hij haar ver kiezingstoespraak keer op keer onderbrak. Zij had hem al eens woedend aangekeken en uitgeroepen: „Ga naar huis en help uw vrouw de vaat doen", maar toen dat niet hielp voegde zij hem toe: „Ga zitten en houd u kalm, anders gooi ik u er uit. En grijns niet zo stom, want al houd ik niet van boksen, ik ben in staat u op de vuist uit te dagen". Ka'i'Ltftie.., Het einde van toorn is het begin van berouw.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1