®eCcki6eSoiTtaril
Britse troepen bij Suez aangevoerd
Olie-debat in Veiligheidsraad
AMERIKA STEUNT ENGELAND
Hoogtijdag voor Katholiek
Nederland
Bij de opening der medische
faculteit te Nijmegen
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 18 OCTOBER 1951
43ste JAARGANG No. 12412
Londen tot Cairo
„Kom maar op"
Papeiigracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
CAROLINA
EN DE DOKTERS
HET is voldoende de twee woor
den: Nijmeegse universiteit af
te drukken, om te bereiken, dat de
meeste lezers met hun belangstelling
op de loop gaan en van het verdere
verloop dezer beschouwing zich
niets meer aantrekken! De Katholie
ke universiteit is er en iedereen vindt
dat prachtig en de meesten zijn wel
bereid er een kleinigheid per jaar
aan te geven, doch voqr het overige
is de „Carolina" iets wat heel in de
hoogte zweeft, waarmede men nooit
rechtstreeks in aanraking komt. De
moedigen, die jaarlijks voor de St.
Radboud-stichting huis aan huis de
boer opgaan, ontmoetten vaak deur
aan deur dezelfde ontmoedigende er
varing, dat de meeste Katholieken
plichtmatig wat afschuiven, doch zel
den van harte. De „eigen" universi
teit is zo wéinig kind-in-huis in het
geestelijk leven van Nederlands Ka
tholieken, dat dikwijls eerst de ope
ning van de nieuwe medische facul
teit de ontdekking bracht, dat er in
Nijmegen nog nooit een medische
faculteit had bestaan.
Het zal daarom wel opgevallen zijn,
bij het luisteren naar de bisschoppen-
brief op Zondag j.l., dat de bisschop
pen, die de Katholieke belangen bre
der, hoger en dieper bezien dan de
gewone man vergund is, zó hoog op
gaven over de waarde van een Kath.
Universiteit en over de uitbouw der
bestaande „romp-hogeschool" met
een geneeskundige afdeling, dat zij
haar op de eerste rij plaatsten in de
rangorde van de Katholieke belan
gen.
Het is voor de hand liggend, dat
de vreugde over de stichting van een
medische faculteit te Nijmegen groter
is in het Zuiden en het Oosten, dan
hier in het Westen. De studie-gele
genheid voor a.s. dokters wordt er
in die streken door vergemakkelijkt.
Licht is men geneigd in het Wes
ten dan de gevolgtrekking te maken,
dat het er feitelijk'te nauwer nood
bij betrokken is! Ook de aanbeve
ling, dat Nijmegen in staat zal zijn
zulke goede Katholieke dokters af te
leveren, is weinig geschikt de nood
zaak van een Westelijke bijdrage aan
een Oostelijke universiteit te doen
inzien, nademaal wij over 'de Katho
liciteit van onze artsen geen klagen
hebben. Dezen juist, de Katholieke
artsen, zullen echter de eersten zijn,
om het nut van een Nijmeegse medi
sche faculteit in te zien! Men be
hoeft daarom bij hen nieteen per
soonlijk minderwaardigheidsgevoel te
veronderstellen, want zij delen dat
inzicht met alle meer ontwikkelden.
De hoge waarde van een Katho
lieke universiteit en van een medi
sche faculteit ligt niet op de eerste
plaats in hei vormen van genees
heren voor de practijk, (ofschoon
iedere arts zal toegeven, dat een har-
monieuse ontwikkeling niet te ver
smaden is), doch in de beoefening en
bevordering der wetenschap. Een
universiteit is een bolwerk van be
schaving en nu is het toch niet te
boud om te beweren, dat er een
Christelijke beschaving is, die, omdat
zij het Christendom tot bodem en op
bouw heeft, alle andere in waarden
verre overtreft en voor het welzijn
der mensheid van beslissende in
vloed is.
Het eigene van een eigen univer
siteit heeft niets over zich van een
angstvallige schotjes-zetterij, alsof
wat niet eigen is, niet goed zou zijn.
Het eigene ervan is, dat zij, voor
gelicht door de Waarheid, de gehele
beoefening der wetenschap zet in het
stralend licht dier waarheid.
Het zou wel buitengewoon aanma
tigend zijn te veronderstellen, dat op
ander universiteiten niet naarstig en
met veel succes de wetenschap be
oefend werd, maar het is volkomen
gerechtvaardigd ervan te zeggen, dat
het stuk-werk is, voortreffelijk elk
in eigen vak, doch zonder een alge
meen-leidend beginsel, dat de stuk
werkers behoedt voor krom-zichtige
dwalingen.
„Het is de taak van de R.K. Uni
versiteit" zei de aartsbisschop
coadjutor van Utrecht bij de ope
ning van de med:sche faculteit
„om geloof en wetenschap in vol
maakte harmonie te brengen en te
beoefenen". Een van de terreinen,
waar de wetenschap zeer nauw in
aanraking komt met de mens in zijn
hoogste bestemming is de moderne
geneeskunde.
Die aanraking is vaak (zy 't ogen
schijnlijk) een botsing. Want een pro
fessor kan nog zo knap zijn, om een
voorbeeld te geven, in de bacteriolo
gie, maar men staat ervan te kijken,
hoe oerdom zo'n bacteriën-kenner is,
wanneer hij nèt buiten de rein-cul-
tuur van zijn bacteriën komt. De
meeste wetenschaps-mensen zijn zo
verschrikkelijk eenzijdig gericht, dat
zij op andere gebieden gelijkgescha
keld kunnen worden met ongeschool
den.
Wetenschaps-beoefening schrééuwt
om een algemeen leidend beginsel,
om een verwijding van de stuk-werk-
studie in de grote samenhang van
natuur en bovennatuur. Ook aan
niet-Katholieke universiteiten wordt
deze behoefte zwaar gevoeld, doch
het tragische ervan: er is geen vast
beginsel.
Men ..vraagt er nog steeds met Pi-
latus: wat is Waarheid?, terwijl de
Waarheid intussen reeds lang ge
openbaard is. Deze Waarheid nu, wel
ke uit haar schoot de Christelijke
beschaving voortbrengt, is het „eige
ne" van een Kath. Universiteit. Deze
Waarheid op alle gebieden der we
tenschaps-beoefening tot richtsnoer
te houden, is haar bizondere taak.
Misschien, als men deze gehele be
schouwing braaf te" einde heeft ge
lezen!, zal het thans klaar en duide
lijk zijn, waarom de bisschoppen en
ieder ander ontwikkelde het uitzon
derlijk belang van een Kath. univer
siteit en van een medische faculteit
daaraan ten sterkste benadrukken:
omdat zij een apostolaat heeft te ver
vullen van de hoogste orde, alle mo
derne vindingen en inzichten moet
overstralen van het Licht, zonder
hetwelk de gehele wereld in duister
nis zou terugzinken.
Bittere woorden
van Mossadeq
De Engelse afgevaardigde bij de
V.N., sir Gladwyn Jebb, heeft giste
ren in de veiligheidsraad meegedeeld,
dat Engeland bereid is, de amende
menten van Joego-Slavië en India op
de Britse resolutie inzake het En
gels-Perzische oliegeschil te aanvaar
den. Deze amendementen zouden het
gevolg hebben, dat elke vermelding
van de voorlopige uitspraak van het
Internationaal Gerechtshof uit de
resolutie geschrapt zou worden.
De afgevaardigden van de Ver. Sta
ten, Frankrijk, Nederland en Brazi
lië verklaarden de aldus geamen
deerde Britse resolutie te steunen.
Mossadeq, die zijn verklaring door
een ander liet voor lezen verklaarde:
„Waar ook de voormalige maatschap
pij (de Anglo Iranian) in de toe
komst mag werken, echter nooit in
Pezië",
„Wij zullen nimmer meer in wel
ke vorm ook aan buitenlanders het
recht verlenen onze oliebronnen te
exploiteren. Wij zijn bereid olie te
verkopen, en deze te laten stromen
door de oude kanalen". De olie-in
dustrie in Perzië-was opgebouwd door
het zweet en de arbeid van de Per
zen en niet door d inspanning van
de Engelsen, aldus Mossadeq.
Tenslotte sprak dr. Mossadeq nog
maals de hoop uit, dat de Veilig
heidsraad niet zou handelen naar
aanleiding van de Britse klacht. Hij
dankte de raad voor het feit, zijn
zaak te hebben gehoord en zeide
toen naar Perzië terug te moeten ke
ren, omdat zijn plichten aldaar hem
riepen.
De zitting van de Veiligheidsraad
is daarop verdaagd tot Vrijdagmor
gen.
Premier Mossadeq heeft verslagge
vers medegedeeld, dat hij de zitting
van Vrijdag nog zal bijwonen. Ver
vacht wordt, dat Vrijdag over de
Britse resolutie zal worden gestemd.
Op de Pakistanse minister president
Liaquat Ali Khan .is Dinsdag een
aanslag gepleegd. Hij voerde het
woord op een bijeenkomst te Rawal
pindi toen hij getroffen werd door
twee pistoolschoten in de borst en
ineen zeeg. Hij is in het ziekenhuis
overleden Een recente foto van de
premier van Pakistan.
Nahas Pasja: Geen samenwerking
met onderdrukkers
IÏIOENSDAGAVOND heeft de Egyptische premier, Nahas Pasja, in het
Egyptische parlement verklaard: „Wij zijn op alle mogelijkheden
voorbereid. Van deze dag af zal er geen samenwerking meer zijn met
welke bezetters, onderdrukkers of vij anden van ons land ook. Wij hebben
onze weg gekozen en zullen dat blijven doen, ondanks ontberingen en
opofferingen. Wij maken thans een zeer critieke en delicate periode door,
maar zijn op alle gebeurlijkheden voorbereid. De tijd van praten is
voorbij en de periode van ernstig en positief werk is aangebroken".
Nahas Pasja veroordeelde destructieve, oproerige betogingen, waarbij op
portunisten de zaak van het land schaden.
waaronder de brug te El Firdan, 12
K.M. ten Noorden van Ismailia, en
de waterwerken hadden bezet.
De Egyptische waarnemend minis
ter van oorlog en marine heeft alle
luchtvaartmaatschappijen gewaar
schuwd, dat hun vliegtuigen niet in
de kanaalzone mogen landen en dat
maatregelen zouden worden genomen
tegen maatschappijen, die zich niet
aan deze raad hielden.
De toestand te Cairo is thans min
der gespannen. Grote transportvlieg
tuigen voerden naar de luchthaven
Fajid soldaten van de 16de Britse
valschermbrigade aan. Donderdag
morgen was de gehele brigade, be
staande uit 3500 soldaten, overge
bracht. Op Malta wordt de Britse
kruiser „Liverpool" in gereedheid
gebracht en men verwacht, dat de
kruiser vandaag naar Port Said zal
vertrekken.
Volgens een woordvoerder van de
Suez-kanaalmaatschappij heeft het
scheepvaartverkeer door het kanaal
normaal voortgang.
BEROEP VAN ACHESON.
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Acheson, ver
klaard, dat de Verenigde Staten En
geland steunen bij het besluit om de
Britse positie in de kanaalzone te
handhaven. Hij deed een beroep op
Egypte om de afwijzing van de voor
stellen voor een commando in het
Midden-Oosten opnieuw en zorgvul-
Engeland
verantwoordelijk
In de Senaat verklaarde de minis
ter van binnenlandse zaken, Foead el
Din Pasja, dat het de schuld van de
Engelsen is, dat bij de incidenten
van Dinsdag slachtoffers zijn geval
len. Er zijn in het geheel 7 doden.
„De Egyptische politie beheerste de
toestand, totdat de Engelsen er zich
mede gingen bemoeien". Voorts deel
de hij mede, dat Britse soldaten alle
sleutelposities in de kanaalzone,
dig in overweging te nemen. „Wij
hebben met verbazing kennis geno
men van het feit, aldus Acheson, dat
de Egyptische regering voorstellen
van een dergelijk belang heeft ver
worpen zonder deze de zorgvuldige
en weloverwogen aandacht te hebben
geschonken, die zij verdienen".
Te Blackhall heeft de Britse mi
nister van defensie, Shinwell, in een
verkiezingsrede gezegd, dat de Brit
se troepen, die reeds in Egypte wa
ren of op weg zijn daarheen, vol
doende waren om de situatie meester
te blijven. Engeland zal zijn strijd
krachten in Egypte houden, totdat
de Egyptische regering zal onder
handelen en totdat een bevredigende
Vrouwen van Britse militairen, die
zich bij hun echtgenoten in het Mid
den-Oosten willen voegen, zijn offi
cieel gewaarschuwd, Engeland niet te
verlaten. Voor de Egyptische ambas
sade in Londen staan twee politie
agenten op wacht met het oog op
eventuele ongeregeldheden.
Uit gewoonlijk betrouwbare bron
te Khartoem is vernomen, dat voor
bereidingen worden getroffen tot
vereniging van de voornaamste par
tijen in de Soedan zowel pro-Britse
als pro-Egyptische, in een gemeen
schappelijk front, dal zich als voor
naamste doel zou stellen de vorming
van een grondwetgevende vergade
ring, die het recht van zelfbeschik
king onder toezicht der V.N. zou
uitoefenen, totdat het land onafhan
kelijkheid zou hebben verkregen.
Standêeeid de £e&&epó bedteiyd
Nu de tekst van de wetsbesluiten, waarbij de verdragen met Engeland
inzake de verdediging van het Suez kanaal en de Soedan zijn opgezegd,
in de Egyptische Staatscourant zijn verschenen, is naar Egypteischc op
vatting een einde gekomen aan de Britse rechten op het Suczkanaal.
Ernstige ongeregeldheden en anti-Britse demonstraties zijn de laatste
dagen dan ook niet van de lucht. Op aandringen van het linkse blad „Al
Lewa AI Guadid" wil men het standbeeld van Ferdinand de Lesscps ver
nietigen, dat bij de Ingang van het Suczkanaal te Port Said staat.
Rouw in Pakistan
Was de moordenaar
gehuurd?
Liaquat Ali Khan, de vermoorde
premier van Pakistan, is gisteren,
binnen 24 uur na de aanslag door de
Afghaan Syed Akbar, met de ge
bruiken van de Islam te Karatsji ter
aarde besteld onder overweldigende
belangstelling. Pakistaanse matrozen
trokken de met bloemen overdekte
affuit, die begeleid werd door rui
ters van de lijfwacht van de gouver
neur-generaal in rode tunieken met
goudbestikte tulbanden. Hun puntige
lansen met rode en witte vaantjes
glinsterden in het zonnelicht.
Urenlang stonden de Pakistanen,
van wie velen zwarte armbanden
droegen, langs de route in de gloeien
de zon om een glimp van de stoet op
te vangen.
Liaquat Ali Khan werd met mili
taire eer ter aarde besteld naast het
graf van Mohammed Ali Djinnah, de
grote voorvechter van de vrijheid
voor Pakistan en India.
De regering van Pakistan neemt
aan, dat de moordenaar, in wiens
verblijf veel geld werd gevonden, .ge
huurd' 'was.
Plechtige Academische
zitting
In een persconferentie deelde dr.
A van der Werf, procurator der St.
Radboudstichting, bijzondyheden
mede over de bereikte resultaten en
plannen voor de voltooiing der me
dische faculteit van de R.K. Univer
siteit.
Op Heijendaal bij Nijmegen staat
nu het eerste gebouw van het prae-
clinische instituut van de universi
teit. De in dit gehouw verkregpn
ruimte is toereikend voor de eerste
collegejaren voor het candidaatsexa-
men.
In 1954 zal de universiteit over
voldoende ziekenhuisruimte moeten
beschikken voor de opleiding voor
het doctoraalexamen. In April 1.1.
werd door de Sir.t Radboudsticnting
bij de regering een plan ingediend,
waarbij als eers-e phase een zieken
huiscomplex van 450 bedaen w.as in
begrepen. Hierbij werd uitgegaan
van de opvatting dat door nauwe
samenwerking mer het bestaande St
Canisiusziekenhuis de universiteit
zou kunnen besetiikken over onge
veer 630 bedden.
Snel verouderde internationale
omstandigheden en financiële moei
lijkheden van de regering brachten
de St. Radboudstichting tot beper
king der plannen. Men bezon zich op
een oeperkter plossing van de uit
breiding. waardoor men althans
voor de eers e jaren zou kunnen vol
doen aan de minimum-behoeften.
Dank zij toegezegde hulp van het
St. Canisiusziekenhuis, dat over een
zeer ruime economie beschikt, werd
er een hulpziekenhuis ontworpen op
Hijendaal. Enkele van de meest
eenvoudige gebouwen, welke later
deel zullen uitmaken van het defini
tieve praeclinisch instituut, bleken
geschikt voor dit doel.
Voor een en ander is een bedrag
nodig van ruim vier millioen gul
den.
Voor de psychiatrie en de neuro
logie kan in het huidige Canisiuszie
kenhuis geen adequatte oplosing ge
vonden worden. Daarom zal voor de
eerste accomodatie minstens op een
investering van anderhalf millioen
voor dit doel gerekend moeten wor
den.
Dr. A. van der Werf zei, dat de
ingediende plannen, in volle om
vang uitgevoerd, een investering
vragen van ongeveer 40.000.000 gul
den. De beperking tot een eerste
phase, te realiseren in 8 tot 10 jaar,
is thans teruggebracht tot 27.000.000
gulden.
Wat betreft de herbouw van de
in de oorlog verwoeste gebouwen
der drie andere faculteiten deelde
dr. Van dei Werf mede dat hierom
trent voorlopig nog geen beslissing
is te wachten.
Mgr. prof. dr. R. R. Post en prof.
G. H. L. Zeegers, secretaris-directeur
van het Katholieke Sociaai Instituut
betoogden vervolgens nog, dat zij de
verklaring van het ministerie van
Sociale Zaken over het feveel aan
medici in de naaste toekomst onjuist
achten, daar hierdoor de studenten
afgeschrikt worden voor de mediscne
studie.
Een sociografische commissie van
Nijmeegse professoren, zo betoogden
zij, kwam voorts bij een erntigse stu
die van het vraagstuk der toekom
stige artsenbehoefde tot de conclu
sie, dat voor eerst de gewenste aan-
voerbehoefte van artsen zo groot zal
worden, dat de reeds fungerende
medische onderwijsinrichtingen nie'
in staat zullen zijn de daarvoor no
dige aantallen studenten te verwer
ken.
Bovendien is de medische faculteit
der R.K. universiteit nodig om de
bied der academische vorming te
verminderen.
„De Radboudstichting heeft het voor
en tegen lang en ernstig overwogen
en acht de tot stand brenging van
de medische faculteit aan de R K.
universiteit nationaal en katholiek
verantwoord", zo zeiden zij.
Voor de plechtige academische zit
ting van gistermiddag in het concert
gebouw „De Vereniging", waar mgr.
dr. B. J. Alfrink, namens het Neder
lands episcopaat de oprichting en
openstelling der medische faculteit
plechtig afkondigde, was zeer vee!
belangstelling. Om 15 00 uur ver
welkomde de rector-magnificus^rof.
dr. M. Goemans O.F.M. de vergade
ring en hield zijn diesrede.
Daarna sprak mgr. dr. Alfrink een
rede uit, waarin hij zijn vreugde uit
te over de totstandkoming van de
vierde faculteit.
De vierde faculteit, zo zeide hij
richt zich door een katholieke oplei
ding van de toekomstige artsen op
de handhaving van de katholieke
geest in de gezinnen.
De toeloop van de studenten is
reeds groter dan verwacht werd.
Vierenzeventig studenten zijn thans
voor de medische faculteit inge
schreven.
Mgr. Alfrink deelde nog mede,
dat een schrijven was binnengeko
men van de Paus, waarin deze zijn
waardering uitsprak en dank be
tuigde voor het werk van de Nij
meegse universiteit. De Paus ver
leende zijn zegen aan alle mede
werkenden. Besloten werd telegram
men van hulde en trouw te zenden
aan H.M. de Kopingin, de Paus en
katholieke achterstand op het ge- aan kardinaal de Jong.
Prof. dr M. Goemans O.F.M., rector magnificus, bij zyn rede ter gele
genheid van dc opening der Medische Faculteit te Nijmegen. Achter hem
'mgr G. Huurdeman, vicaris-generaal van het Aartsbisdom, mgr. R. R.
Post, voorzitter van de Raad van Bestuur der St. Radboudstichting mgr.
B. J. Alfrink, aartsbisschop-Coadjutor en rechts tenslotte mr. J. van
Schalk, voorz. van het Curatorium.
Hierna hield minister Rutten een
rede.
Prof. de Lange, secretaris van de
medische faculteit te Utrecht, sprak
namens alle universiteiten in Neder
land gelukwensen uit. Spreker acht
te deze medische faculteit noodzake
lijk gezien het grote aantal studen
ten in de medische faculteit op an
dere universiteiten, welke als het
ware overbevolkt zijn. Daarna sprak
mgr. prof. dr. Post, voorzitter van de
Raad van Bestuur der St. Radboud
stichting, dankwoorden tot allen, die
aan de tot standkoming van de me
dische faculteit hadden medege
werkt.
In het bijzonder betuigde spreker
dank aan minister Rutten. aan de
staats-secretaris van volksgezond
heid dr. Muntendam, aan de hoofd
inspecteur van de Volksgezondheid,
dr Banning, en aan mr. Woltjer,
die allen op hun gebied volledig hun
medewerking hadden gegeven om
deze medische faculteit van Nijme
gen tot een feit te maken.
Tenslotte sprak oud-minister mr.
Van Schaik als voorzitter van het
curatorium.
De receptie werd door honderden
bezocht. Onder hen waren de com
missaris der koningin in Gelder
land, jhr. dr. C. G. C. Quarles van
Ufford, mgr. van Straelen hoofd
aalmoezenier van het Nederlandse
leger, vertegenwoordigers van gees
telijke orden, van missie-congrega
ties en geestelijke genootschappen,
vertegenwoordigers uit de artsen
wereld, van de K.A.B. en van de
katholieke middenstand.
De Koreaanse
Slakkengang
Aan het centrale front in Korea
"blijven de troepen "an de V.N. aan
vallen en dwongen zij de Chinezen
vijf km. ten Zuiden van Koemsong
terug te trekken.
Aan de andere fronten wordt de
communistische tegenstand hardnek
kiger. In het communiqué van het
achtste leger van Donderdag wordt
gezegd, dat ten Noordwesten van
Jongtsjon het mortier- en artillerie
vuur van de tegenstander krachtiger
wordt.
Te Panmoendjon zijn Donderdag
de verbindingsofficieren weer bijeen
gekomen. Kolonel Kinney verklaarde,
na afloop, dat aanzienlijke voortgang
was gemaakt. De verbonden officie
ren hadden nieuwe voorstellen over
een beperkte neutrale zóne inge
diend. Volgens Kinney moet er ech
ter nog steeds overeenstemming be
reikt worden over enkele fundamen
tele vraagstukken.
KctUe^c...
Het geweten is een onmisbare
graadmeter in de mens.