S)e CcidóeSou/ta/nt Hoogspanning aan Suez-kanaal Engelsen sturen versterkingen naar Suez RUMOERIGE DEMONSTRATIES IN CAIRO De premier van Pakistan vermoord Een luchtslag boven Noord-Korea Mossadeq dreigt naar huis te gaan Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 17 OCTOBER 1951 43ste JAARGANG No. 12411 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 RUMOER OM SUEZ HTERWIJL HET OLIEVUURTJE nog lustig brandt thans van Perzië verhuisd naar de zaal van de Veilig heidsraad te New York is er reeds weer een nieuwe brand ontstaan aan de wateren van het Suez-kanaal. Het ziet er op het ogenblik nogal drei gend uit, omdat de Egyptenaren met verhitte koppen rondlopen en luid keels demonstraties houden, waarbij zij allerlei .bedreigingen uiten aan het adres van de Engelsen. Gelukkig zijn de Engelsen nogal flegmatiek; zij kunnen tegen een stootje. Bovendien is een betoging van Egyptische studenten te Caïro niet doorslaggevend voor het 0 beleid van de Egyptische rege ring. Maar de stemming, die er thans in Egypte heerst, is toch niet geschikt voor een vreedzame ontwik keling van het gerezen geschil. Een demonstratie kan in de hitte van de Egyptische zon gemakkelijk leiden tot incidenten en dan is het hek van de dam. De Engelsen hebben in Abadan leergeld betaald en schijnen nu geenszins van plan te zijn, zich een tweede nederlaag daar in het Mid den-Oosten te laten welgevallen. De Britse troepen in de kanaal-zóne wor den versterkt en zij zullen zich door geen decreten van Caïro laten ver jagen. De Egyptische regering heeft ge meend het voorbeeld van Mossadeq te kunnen navolgen, in de verwach ting, dat de Perzische geschiedenis zich in Egypte zou herhalen. Maar zij heeft over het hoofd gezien, dat er in Abadan geen Brits leger aanwezig was en dat het Suez-kanaal geen pijpleiding is. Olie kan men des noods ook in een ander winkeltje kopen dan bij vriend Mossadeq, maar het Suez-kanaal is een levensader van het Britse Gemenebest en een zeer belangrijke verbinding tussen Oost en West ook voor andere landen. Engeland kan in z'n conflict met de Egyptenaren op heel wat meer steun rekenen dan bij het Perzische olie-geschil. In Teheran kon Mossa deq een starre houding aannemen,, omdat hij kon aanleunen tegen het verdrag met Sovjet-Rusland, dat aan Moskou het recht gaf militair in te grijpen zodra troepen in Pezië zou den binnenvallen; maar Nahas Pasja heeft zoiets niet achter de hand. Hij kan alleen bogen op de eenstemmig heid, waarmede zijn parlement alle regeringsbesluiten heeft goedge keurd. Het is niet onwaarschijnlijk, dat ook dit vuurhaardje naar de Veilig heidsraad wordt gedragen, waar het dan in de doofpot gaat. Daar ligt trouwens nog een hoopje as van het vorige Brits-Egyptische vuurtje, een klacht van Egypte tegen de Engel sen. Deze kwestie dateert al van 1947 en is nog altijdin behande ling. 5)e kappen taken danig, aethit £ng.e£le pAinl&i in Qanada ^^ROOT-BRITTANNIë heeft aangekondigd, dat het zijn garnizoen in de landengte van Suez versterken zal, waar Engelse troepen gisteren tot actie zijn overgegaan tegen oproerige en plunderende Egyptenaren. Het ministerie van Buitenlandse Zaken deelde mede: „Als gevolg van een reeks incidenten, die in de Kanaalzone hebben plaatsgehad, en de maatregel van de Egyptische autoriteiten om zekere faciliteiten aan de Engelse strijdkrachtên aldaar te weigeren, is besloten als noodzakelijke voorzorg de Engelse troepen in de Kanaalzone te versterken. VOOR DE VEILIGHEIDSRAAD? Dinsdagavond is een opstand uit gebroken onder de gevangenen van de gevangenis van West-Virginië te Moundsville. Tweehonderd van de 1300 gevangenen weigerden na hel luchten naar de cellen ferug te ke ren. De directeur heeft de gevange nen voor de keus gesteld: óf naar de cellen terugkeren, óf de nacht op het gevangenisterrein doorbrengen. Zij kozen het laatste. De gevangenen hadden klachten over de „onreinheid van één der koks" en over gebrek aan kleding. De man nen schenen aanvankelijk rustig te blijven, doch plotseling viel een groep van ongeveer 200 man mei messen gewapend de kantoren aan. Zij werden door een- hagel van ge weer- en machinegeweerkogels te ruggedreven. Er vielen geen slacht offers. Wat er gisteren gebeurde Een grote oproerige menigte heeft een Engels kamp te Port Said aan gevallen, zo meldt een communiqué van het Engelse leger. Engelse troe pen en Egyptische politie-agenten openden het vuur. Fen klein aantal oproerkraaiers werd gedood of ge wond en een Engelse soldaat liep verwondingen op. De Egyptische premier Nahas Pasja heeft in een radiorede het Egyptische volk tot kalmte gemaand en het ver zocht zich van onlusten te onthou den. Veel heeft dat niet geholpen, want tot diep in de nacht hebben in Cairo studenten en arbeiders uit de Britse militaire kampen gedemonstreerd voor de parlementsgebouwen en de woning van de Egyptische premier. Zij riepen: „Geef ons wapens en we zullen de Brittten er wel uitgooien" Het Brits legercommuniqué bericht te nog, dat de toestand te Ismaillia, in het hart van de landengte, waar eerder op de dag onlusten uitbraken en Engelse troepen het vuur open den, onder controle was. In de stad is een voorlopig hoofdkwartier opge zet. De tx-oepen kwamen de Egypti sche politie te hulp, nadat oproerlin gen hadden gepoogd een legercantine, legerauto's en woningen in brand te steken en te plunderen. Het Engelse leger is verstoken van douanefaciliteiten te Port Said en de telefoon- en telegraafverbindingen tussen de ambassade te Cairo en het hoofdkwartier te Fayid zijn volgens A.F.P. verbroken. Egyptische arbei ders leggen hier en daar het werk op legerbouwwerken neer Elders is schade aangericht aan waterleidin gen. Luitenant-generaal Sir George Er- skine, de bevelhebber in de zóne, heeft zijn manschappen over de radio opgeroepen gereed te staan voor zelfverdediging en hun kameraden bij te staan als zij aangevallen wor den. In kringen der Verenigde Naties te New York verluidt, dat Engeland het geschil wellicht voor de Veilig heidsraad zal brengen, die hetzelfde onderwerp in 1947 na een Egyptische klacht zonder tastbaar resultaat heeft besproken. In Londen verluidde dat Cyprus uitgekozen was voor het hoofdkwar tier van het nieuwe commando voor het Midden-Oosten, waarin Egypte geen plaats wil innemen. Het nieuws van de ongeregeldhe den heeft in Londen grote bezorgd heid gewekt. Men besefte, dat ge welddadigheden het geschil in een nieuwe en ernstige fase zouden kun nen brengen. Men acht plaatselijke incidenten en botsingen onvermijde lijk. De betogingen in de beide grote steden van Egypte gingen gepaard met aanvallen op bussen, trams, taxi's en personenauto's onder het geroep „revolutie" en „weg met Tur kije". In Parijs heeft een woordvoerder van het Franse ministerie van bui tenlandse zaken verklaard, dat de Franse regering d». Britse regering ten volle zal steunen bij haar verzet tegen ongerechtvaardigde Egyptische druk. „Indien Engeland niet stand houdt in Egypte, kunnen de Westelijke mo gendheden haar gehele verdedi gingspositie in het Midden-Oosten waarschijnlijk vaarwel zeggen", zegt men aan het ministerie van buiten landse zaken te Parijs. Noodtoestand te Rawalpindi afgekondigd r\E 56-JARIGE minister-president van Pakistan, Liaquat Ali Khan, i« 1-/ gisteren te Rawalpindi het slachtoffer van een aanslag geworden. Een fanaticus vuurde twee schoten op hem af. De premier is later aan zijn verwondingen overleden. De moordenaar werd ter plaatse door een menigte om het leven gebracht. De aanslag geschiedde op het ogen blik dat de premier opstond om het woord te richten tot een bijeenkomst van de ïslamietische bond.-Liaquat Ali Khan, die neerviel, toen de ko gels hem in de borst troffen, werd ijlings naar een ziekenhuis overge bracht voor een bloedtransfusie en een noodoperatie. Hij bezweek ech ter aan de verwondingen. Het kabinet van Pakistan kwam onmiddellijk te Karatsji bijeen. De regering gaf opdracht met ingang van heden alle vlaggen voor drie dagen halfstok te hangen, kondigde een na tionale rouwtijd van 30 dagen af en verbood samenscholingen en het dra gen van wapens. Het stoffelijk over schot van de premier werd met een vliegtuig naar de hoofdstad overge bracht voor de begrafenis, die van daag zal plaats hebben. In Rawalpindi is de noodtoestand afgekondigd. De strijdkrachten van Pakistan hebben opdracht gekregen zich voor alle eventualiteiten gereed te houden. Liaquat Ali Khan studeerde aan de universiteit van Oxford. Hij werd in 1947 eerste minister van het nieuwe dominion Pakistan, dat op die da tum werd geboren. Hoewel hij advo caat was, heeft hij zich bewogen op sociaal, opvoedkundig en politiek ter rein. Hij wordt, evenals Gandhi, be- WESTELIJK OFFENSIEF ONTWIKKELT ZICH A MERIKAANSE SABRE-STRAAL VLIEGTUIGEN raakten gisteren bo- ven Noordwest-Korea slaags met communistitsche MIG-15's. Er sneu velden 8 MIG's en er werden er vijf beschadigd. Gedurende een kwar tier maakten 33 Sabres jacht op de communistische straalvliegtuigen op een hoogte, variërende van 10.000 meter tot de toppen van de bomen, nabfj Sinanjoe. Een negende MIG w erd omlaag geschoten bij een klein gevecht, dat in de loop van de werd beschadigd. LANGZAME OPMARS Aan het Westelijke front in Korea heeft een plaatselijke aanval van de V.N. zich ontwikkeld tot een aanval 6CC nannen ótaan fuin 6£aed af r gen plaats had. Eén van de Sabres langs het gehele front als tegenhan ger van de aanvallen in Midden- en Oost-Korea. Aan het centrale front dringen de verbondenen langzaam op in de rich ting van Koemsong. Zij ontmoeten matige tegenstand, hoewel het er naar uit schijnt te zien, dat de on ophoudelijke druk de communisti sche verdedigers afmat. NIEUWE NEUTRALITEITS- SCHENDING? Radio-Peking heeft medegedeeld, dat op 15 October, enige uren nadat de communisten van generaal Ridg- way het bericht hadden ontvangen waarin de laatste schending werd toegegeven, een Amerikaanse bom menwerper opnieuw de neutrale zóne van Kaesong heeft geschonden. In de uitzending werd niet gezegd, dat de bommenwerpers doelen in de neutrale zóne had aangevallen, doch dat het vliegtuig over de zóne had gevlogen. Zeshonderd nonnen van het Aartsbisdom New York gaven gevolg aan de oproep van kardinaal Spellman hun bloed af te staan. Deze grootste i. assa-bloeddonatie in de geschiede nis van het New Yorkse Rode Kruis vond plaats in het St. Vincentius- ziekenhuis. De nonnen wachten hun beurt af, terwijl hun temperatuur ge nomen wordt. Toen na de bevrijding „Seyss" in de gevangenis en zijn villa aan de Loo- laan te Apeldoorn vrij kwam, meen den zowel de Staat als de eigenaar, de heer J. J. C. Arnolds aanspraak op het buiten te kunnen maken. Men heeft toen tot een aceoord kunnen komen, door de baten de villa i werd als bezienswaardigheid inge- I richt te verdelen tussen de Stich ting 19401945 en de eigenaar. Een dezer dagen is bekend geworden, dat de regering tot aankoop van de villa is overgegaan met het doel daar bu reaux van de Genie onder te brengen. Er heerst enige ontstemming over dit feit, daar de Stichting 19401945 hierdoor een belangrijke bron van inkomsten gaat verliezen. schouwd als een van de „architec ten" van de onafhankelijkheid van de IndiaasPakistaanse subcontinent. Hij heeft meer dan 20 jaar gestreden aan de zijde van Mohammed Ali Djinnah voor de vorming van Paki stan. Hij werd geboren te Karnal in India, waar hij voor de geboorte van Pakistan heeft vertoefd. Zijn stam vader kwam 500 jaar geleden uit Perzië. De moord gebeurde zeven maan den, nadat hij de ontdekking van een samenzwering „tot het stichten van verwarring in het land door geweld dadige middelen en ter ondermijning van de loyaliteit van de strijdkrach ten" had bekendgemaakt. Er werden toen 14 personen gearresteerd, onder wie de secretaris van de Pakistaanse communistische partij en hoge offi cieren, die allen terecht hebben ge staan. De moordenaar, naar verluidt een lid van een fanatische Mohamme daanse vereniging, werd gegrepen en nog met de revolver in de hand door de woedende menigte letterlijk aan stukken gescheurd. Particuliere berichten, die in Lon den zijn ontvangen, duiden er op, dat de moordenaar een Khaksaar is. De Khaksaren vormen een militante en fanatieke Mohammedaanse bewe ging, die een schop als symbool voert. Van het recente verleden van deze beweging is men niet op de hoogte, daar men van mening was, dat zij sinds de geboorte van India en Pa kistan in ontbinding verkeerde. Tij dens de oorlog verdacht men de lei ding van de beweging van fascisti sche sympathieën. In Londen wordt het zeker geacht, dat de moord nog grotere onstabili teit tot gevolg zal hebben in een deel van Azië, waar het reeds zo onrus tig is. Een ongedwongen opname van de Engelse Kroonprinses Elizabeth tij dens een statiediner ten huize van de Canadese Gouverneur-Generaal. Prinses Elizabeth heeft zich gedu rende dit bezoek dat 35 dagen duurt grote populariteit verwor ven; evenals haar echtgenoot, de Hertog van Edinburgh, die haar op dit statiebezoek vergezelt. Prins Bernhard bij Truman Prins Bernhard heeft gisteren, in gezelschap van de Nederlandse am bassadeur in de Ver. Staten, dr. J. H, van Royen, een bezoek gebracht aan president Truman. Volgens een woordvoerder van de Nederlandse ambassade droeg het onderhoud een volkomen niet-officieel karakter. Weer twee Engelse geleerden zoek De Londense „Daily Mail" meldt, dat weer twee Engelse geleerden naar het buitenland zijn verdwenen met hun gezinnen. Het blad vermeldt de volgende namen: Dennis O'Connor, een 25-ja- rige communist, en William Camp bell, die beiden werkzaam waren bij het onderzoek van radio-isotopen voor het nationale instituut van me disch onderzoek. O'Conner was gewoon het station voor atoomonderzoek te Harwell te bezoeken om grondstoffen voor het onderzoek te halen. Radio-isotopen zijn bijproducten van een atoomoven. Zij worden aangewend in de genees kunde en in de industrie. ALS HET STORMT OP SICILIë. Te Catania (Sicilië) zijn zeventien personen om het leven gekomen, toen Dinsdagavond gedurende een hevige storm een oud huis instortte. Door de storm werd in het haven gebied van Catania een taxi het wa ter ingeblazen; de twee inzittenden kwamen om het leven. In het plaatsje Riposto, 30 km. ten Noorden van Catania, sloegen de gol ven de zeewering aan stukken, waar door het laagliggende gedeelte van Riposto werd overstroomt: 70 huizen werden vernield. DE WERVELSTORM IN JAPAN. Volgens de laatste berichten van de Japanse politie zijn door de wer velstorm 448 personen om het leven gekomen en 1.755 gewond. 37 Perso nen worden nog vermist. 1.113 Japanse kustvaartuigen zijn gezonken en bijna 8.000 beschadigd of losgeslagen. De wervelstorm heeft naar schat ting een schade van ongeveer hon derd millioen gulden aangericht. Dit is de ergste wervelstorm in Japan sedert verscheidene jaren. Het Amerikaanse legercommando deelde mee, dat voor een millioen dollar schade is toegebracht aan mi litaire installaties. JltaA&adeq, in CLmeükaanó ked Een opname van de Iraan$e Premier Mohammed Mossadeq in het zie kenhuis te New York, tijdens een bezoek van de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties Trygve Lie (midden) en de Iraanse vertegenwoor diger bij de Verenigde Naties Nasrollah Entezam (rechts), President van de Algemene Vergadering, die in het ziekenhuis met de, 72-jarige Pre mier besprekingen voerden. HIJ SPREEKT ONVERZOENLIJKE TAAL r\E PERZISCHE PREMIER MOSSADEQ heeft Engeland er gisteren in de Veiligheidsraad van beschuldigd, dat het de besprekingen van het oliegeschil in de Raad gebruikt om druk op Perzië uit te oefenen. Hij dreigde naar huis te zullen gaan. „Wij zijn niet bereid", aldus de premier" om hier onbepaalde tijd te blijven teneinde getuige te zijn van een vertoning, zoals de Britse dele gatie in Teheran deze zomer gaf. Nu Engeland er niet in geslaagd is de wereld de fabel van het lam dat de wolf bedreigde te doen slikken, hoopt het de Veiligheidsraad er van te kunnen weerhouden de klacht van de agenda te schrappen door allerlei redenen te bedenken, op grond waarvan het zich met onze zaken zou mogen bemoeien." „De enige kwestie betreffende de olie-installaties, die nog niet is op gelost, is, hoeveel aan de vroegere maatschappij daarvoor moet worden betaald en dat is een zaak tussen die maatschappij en ons, waarmee En geland niets te maken heeft." „Wij hebben door woord en daad getoond dat wij gaarne willen on derhandelen", aldus Mossadeq. „Het was onnodig de veiligheidsraad las tig te vallen om ons met Engeland aan de conferentietafel tc krijgen. Zij waren het en niet wij die plotse ling die tafel verlieten en elke uit nodiging om terug te komen van de hand wezen. De tijd dringt en als ons aanbod tot bespreking van de daar voor in aanmerking komende pun ten weer wordt afgewezen, staat ons niets anders te doen dan naar huis te gaan". De Engelse afgevaardigde sir Gladwyn Jebb verklaarde teleurge steld te zijn, dat de Perzische minis ter-president zo veel van zijn tijd had besteed aan „nutteloze en in feite onvruchtbare uiitleg van voor bije gebeurtenissen". Jebb deed een ernstig beroep op Mossadeq zich de practische feiten van het drijven van een olie-industrie voor ogen te stel len en „over de nauwe grenzen van nationalisme heen te letten op de ruimere gezamenlijke belangen van de wereldgemeenschap". Vervolgens diende sir Benegal Rau (India) drie gemeenschappelijke amendementen van India en Joego slavië in, waardoor de vermelding van de uitspraak van het Internatio naal Gerechtshof In de Engelse re solutie zou worden geschrapt. De Sow jet- Russische afgevaardig de Tsarapkin verklaarde, dat zijn de legatie zich verzet tegen de Engelse ontwerp-resolutie en tegen de amen dementen van India en Joego-Slavië. Mossadeq vroeg tijd om Woensdag te antwoorden op de verklaring van Jebb. De zitting is daarop tot Woens dag verdaagd. Nog altijd koude oorlog in Berlijn De Sowjet-autoriteiten hebben gis teren geweigerd vergunning te geven voor het vervoer van een grote hoe veelheid exportgoederen van West- Berlijn door de Sowjet-zone naar West Duitsland. Functionarissen van het gemeente bestuur van West-Berlijn verklaarde dat deze weigering schending bete kent van de voorwaarden, die Oost en West-Duitsland zijn overeengeko men bij de ondertekening van het nieuwe interzonale handelsverdrag op 20 September j.l. Deze voorwaar den. die door West-Duitsland zijn ge steld, voorzagen in ongehinderde handel en verkeer tussen Berlijn en West-Duitsland. KoA'izftje... Het komt er niet op aan hoelang, maar hoe deugdzaam men geleefd heeft. Senera.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1