S)e Ccid6e<Soii/ïcmt
West-Duitsland in de Europese gemeenschap
BESLUITEN DER GROTE DRIE TE WASHINGTON slagen, zou onze vrijheid, die van on-
Mijnongeluk
in Belgie
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1951
42ste JAARGANG No. 12355
ieipr oe e/sscHOP l
2 hckmch oot/n/e/y/ 1
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
KAÏN EN ABEL
Tua res agitur. Het gaat
om uw eigen belang.
drukt, welke de grenzen aangeeft
van het bisdom Haarlem en van de
dekenaten, waarin dit bisdom is on
derverdeeld. Het is een kaart, waar
op, vermoeden we, getuurd en ge
studeerd zal worden! Het is voor de
meesten de eerste keer, dat zij een
kaart van het bisdom onder ogen
krijgen, waarbij hun zal opvallen
(indien zij sterk zijn in vaderlandse
geschiedenis), dat de kromstaf van
Haarlem vrijwel dezelfde zwaai
maakt als de schepter van de graven
van Holland. Op 't Gooi na en de
omgeving van Vianen en Geertrui-
deniberg is de bisschoppen van Haar
lem in geestelijke macht toegevallen,
wat de brave Jannen, Dirken en
Willemen van Holland tot wereld
lijke macht bij elkaar hebben ge
trouwd of Clandestien hebben inge
palmd. Het bisdom Haarlem zou
men even goed het bisdom van
Holland en Zeeland kunnen noe
men. Zoals Holland in staatkundig
opzicht alle andere provincies over
troeft, doet het dit in kerkelijk op
zicht; het is, met ruim 1 millioen
Katholieken, het voornaamste bis
dom van de Nederlandse kerkpro-
JVAT klinkt alles trots en fier als
de klauwende Hollandse leeuw
zelve, maar er is een „maar". En
die maar is juist dat millioen Ka
tholieken, dat voor een groot deel
samengedrongen zit in de grote ste
den, met alle nadelige gevolgen
daaraan verbonden. Om een voor
beeld te geven: van alle Neder
landse Katholieken, die hun Paas-
piicht niet vervullen, wonen er 2 op
de 3 in het bisdom Haarlem. Met de
gemengde huwelijken in het nog een
graad erger. Ook het Zondagse
kerkbezoek is in de drie grote ste
den aan de slappe kant, vooral in
die zeer volkrijke parochies, welke
meer dan 9000 zielen als Katholiek
aangegevenen tellen.
Er zijn in dit bisdom 30 van zulke
groot-bedrijf-parochies, waarvan som
mige veel méér dan 9000 zielen tel
len en tezamen moeten deze on
overzienbare parochies óver een
kwart van de gehele Hollandse Ka
tholieke bevolking bestrijken.
Het is met dat forse getal van 1
millioen dus maar zo-zo en, wan
neer we alle cijfers voorlegden, zou
er maar weinig reden blijken
zijn om Hollands trots te laten
bovendrijven.
^E Katholieke bewoners van mid-
Italiaans vredesverdrag wordt herzien
NIEUWE TOEKOMST VOOR OOSTENRIJK
II7EST-DUITSLAND moet zo spoe dig mogelijk zelfstandig in de Euro
pese gemeenschap treden en zijn plaats innemen in het Westerse
defensiestelsel, aldus hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van
de „Grote Drie" op hun vijfdaagse conferentie te Washington besloten.
Italië heeft de goedkeuring van de drie ministers verworven op zijn
streven naar herziening van het vredesverdrag, dat zijn gewapende
strijdkrachten tot 300.000 man beperkt. Oostenrijk zal het onderwerp
zijn van een nieuwe poging om met de Russen tot overeenstemming te
komen over een accoord over de toekomst van dit land. Deze ver strek
kende besluiten staan vermeld in een communiqué, dat de ministers
gisteren na afloop van hun overzicht van de wereldsituatie wereldkundig
hebben gemaakt.
Verstrekkende besluiten
De Westelijke mogendheden bieden
West-Duitsland een „vredesovereen
komst" aan, waarbij zij hun recht
om zich in binnenlandse Duitse aan
gelegenheden te mengen opgeven,
maar hun recht om troepen op Duits
grondgebied te legeren behouden.
De ministers hebben plannen ont
worpen (voorlopig tot een vredes
verdrag met een verenigd Duitsland
mogelijk zal zijn) die het West-
Duitsland mogelijk maken een bij
drage tot de Westerse defensie te le
veren en zich „op voet van gelijk
heid" aan te sluiten bij de Europese
gemeenschap op het vasteland, wel
ke deel zal uitmaken van een zich
steeds verder ontwikkelende Atlan
tische gemeenschap.
De verdeeldheid van Duitsland en
het veiligheidsprobleem, waarvoor
de bondsrepubliek zich gesteld ziet,
noodzaakt de geallieerden hun troe
pen in Duitsland te laten. Het opge
legde bezettingsstatuut zal echter
vervangen worden door een vredes
overeenkomst, maar de geallieerden
handhaven hun rechten, die samen
hangen met het legeren en de vei
ligheid van hun troepen, alsmede
met Berlijn en Duitsland als geheel,
met inbegrip van een eventueel vre
desverdrag en de vreedzame her
eniging van Duitsland.
De ministers scharen zich achter
het initiatief van de Franse regering
om een Europese kolen-, staal- en
verdedigingsgemeenschap te vormen,
(plan-Schuman en plan-Pleven) als
een belangrijke bijdrage tot de Eu
ropese eenheid. De Engelse regering
wenst zich zo nauw mogelijk te ver
binden met de Europese gemeen
schap op het vasteland in haar ge
hele ontwikkelingsgang. Het algehe
le doel is het verstevigen van de
veiligheid en de welvaart van Euro
pa zonder het zuivere defensieve ka
rakter van de organisatie van het
Noordatlantisch pact aan te tasten,
aldus de bekendmaking.
De geallieerde hoge commissaris
sen in Duitsland zullen opdracht ont
vangen om onderhandelingen over
wederzijds aanvaardbare overeen
komsten met de Westduitse regering
te voeren, waardoor de betrekkingen
tussen de Westelijke mogendheden
en de Bondsrepubliek volkomen zt>l-
len veranderen „in het licht van de
Duitse deelneming aan de Westerse
defensie", die binnen het verband
Er blijkt enig misverstand te zijn van Atlantische organisatie onder
ontstaan over de berichten van Don- opperbevel van generaal Eisen-
Eerst Europees
leger
Daarna Duitse soldaten
ADENAUER: „GOED NIEUWS."
Konrad Adenauer, kanselier van
de Westduise bondsrepubliek, zei
bij de ontvangst van het communi
qué: „Dit is goed nieuws. Deze be
sluiten openen de deur voor onder
handelingen, die de ware vrijheid
aan het Duitse volk zullen geven."
Te Bad Ems sprak dr. Adenaur de
bevolking toe. Hij noemde de beslis
sing van Washington een nieuwe
phase in de geschiedenis van het
Duitse volk.
„Wij danken God, dat de beslissing
zo is uitgevallen. Wij moeten allen
de gelofte afleggen, dat wij met ver
eende krachten zullen samenwerken
aan de toekomst van Duitsland en
Europa. Alles wat wij tot dusverre
in Duitsland hebben gedaan, had
slechts één doel: de vrede te behou
den voor ons volk en Europa. Wan-
ze kinderen en alles wat ons lief is,
zijn weggenomen door het barbaren
dom uit Azië".
ALGEMENE VOLDOENING
In Parijs was men voldaan over
de resultaten, voornamelijk omdat
een democratisch Duitsland opgeno
men wordt in de Europese en daar
mee in de Atlantische gemeenschap
en omdat het Franse plan om de
eenheid van Europa tot stand te
brengen via een gemeenschappelijke
legermacht en zware industrie wordt
aanvaard.
In kringen, welke in nauw con
tact met de Oostenrijkse regering
staan, zijn de besluiten van Washing
ton met grote voldoening ontvangen.
Een woordvoerder van de Oosten
rijkse Volkspartij, die de grootste
fractie in het parlement heeft, zeide
te hopen, dat het aanbod van de Wes
telijke geallieerden aan West-Duits
land ook een stap voorwaarts zou
betekenen naar een Oostenrijks ver
drag.
U.ïïl. Koningin Juliana be^ocAt Wageningen
derdag uit Washington, waaruit
bleek, dat Frankrijk had toege
stemd in de onmiddellijke recrute-
Atlantische landen zal zijn goedge
keurd en voordat de benoeming van
een „defensie-commissaris" (een
Europese minister van defensie) en
de vorming van een parlement voor
het behandelen van internationale
problemen, welke het optreden van
het Europees leger raken, hun be
slag hebben gekregen. Frankrijk
wil namelijk zeer beslist voorkomen,
delgrote steden en de landelijke I ring van Duitse soldaten voor het
bevolking beschouwen soms zichzelf, J Europese leger. De Franse regering
bij de geruisloze afval en verslap-1 heeft daarom gisteren bekend ge
ping, die in de grootsteden aan de I maakt, dat er volgens het Franse
dag treedt, als Abels, maar zij zou- j standpunt geen Duitsers als solda
den meer op Kafns lijkjen, als zij de i ten mogen worden geworven, voor
zorg luchthartig van zich afschud- i dat het plan-Pleven voor een Euro
den met de uitroep: „Ben ik mijns pees leger door de parlementen der
broeders hoeder!" Zou hun gemeen-
schapszin te zwak zijn om zorg voor
anderen te koesteren, dan mogen zij
wel eens aan hun eigen belang en
het be'ang van hun nageslacht den
ken. Velen toch verkeren in de
waan degelijk Katholiek te zijn, ter
wijl uit de practijk blijkt, dat zij
slechts degelijk Katholiek zijn, om
dat zij in een degelijke omgeving
wonen.
Tot ere immers van de grote ste
den en tot oneer van het platteland
moet geconstateerd worden, dat, ter
wijl de echte, inheemse kern van
de grote steden zeer trouw is aan het
geloof der vaderen, het vaak de van
buiten binnenkomenden zijn, die in
de vreemde omgeving hun geloofs
ijver lat,en verslappen en vaak het
geloof zelf verliezen.
De trek van buiten naar de indus
trie-centra is echter niet te stuiten.
In de industrie-centra is werkgele
genheid, maar dan moet er ook ge
zorgd worden voor kerkgelegenheid.
Er moet voor gezorgd worden, dat
er in de reusachtige nieuwe woon
wijken van de industrie-plaatsen
ook nieuwe parochies en nieuwe
kerken komien, om de van buiten
emigrerenden op te vangen en in de
godsdienstige sfeer te houden.
QE nieuwbakken stedelingen heb-
ben het toch al moeilijk door de
verandering in hun dagelijkse om
geving en 'beroep; het is onverant
woordelijk en die verantwoording
drukt zwaar op iedere Katholiek van
dit bisdom het hun nog moei
lijker te mak/en door hen in men
sen-pakhuizen te vestigen en Chris
tus niet in hun midden te brengen.
Ieder Katholiek kan een „Christo-
foor", een Christusdrager zijn, als
hij wekelijks een flinke gift geeft
aan zijn bisschop, voor de bouw van
nieuwe kerken. Over de besteding
van de gelden vindt men elders in
dit blad bijzonderheden. Zij worden
goed besteed, zonder strijkstokken!
Maar wanneer we even op de
kaart van het bisdom terugkijken,
krijgt men de indruk, dat de klem
mende nood van nieuwe kerken in
de stad Leiden, Duinstreek en Rijn
streek niet al te scherp wordt ge
zien.
„De donkerste dekenaten gaven
de hoogste bijdrage per paschant"
staat er op de toelichting van de
kaart.
Maar de donkerste dekenaten lig
gen niet hier
Het zijn gestreepte, geruite of ge-
puncteerde dekenaten, een pikzwart
dekenaat is er niet bij. Het zijn
hower zal staan.
Zeven mijnwerkers
opgesloten
Zeven mijnwerkers zes Italia
nen en één Belg zijn gisteren
door een instorting in een mijn te
Queregnon, nabij Bergen, in Bel
gië, van de buitenwereld afgesne
den. Het ongeluk geschiedde ruim
dat «"óóit" zelfs* maar 'e'enTmbóyo «^onderd meter onder de grond,
van een Duits nationaal leger zal i Reddmgploegen werken koortsach-
bestaan B om ingeslotenen, die zich ach-
I ter een vijftien meter dikke muur
van steenkool bevinden, te berei-
1 ken.
's Avonds om 23 uur waren de lij-
J ken van drie der ingesloten mijn
werkers geborgen. Twee mijnwer
kers, waarvan men weet, dat zij nog
zwarte schapen, omdat zij niet
zwart zijn; het zijn verduisterde ge
bieden, omdat zij zo licht zijn.
Moge er een edele wedijver ont
staan onder de bevolking der deke-
naten, om bij een volgende telling in leven zijn, waren nog niet bevrijd,
tot de donkerste te worden gere- Omtrent het lot van de twee over-
kend. blijvenden is nog niets bekend.
Ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Landbouwhogeschool,
bracht H. M. de Koningin Vrijdag een bezoek aan Wageningen. De 7-
jarige Michcline Klein, die tijdens de bezetting in het Concentratiekamp
Vught werd geboren, biedt H. M. de Koningin bloemen aan. Links de
Rector Magnificus van de Landbouwhogeschool, Prof. Dr. H. J. C. Ten-
delo, rechts de burgemeester van Wageningen, Mr. M. de Niet.
Zondek oookicfdp de Haioe uoekeld kond
Het Zweedse vrachtschip „Christer Salen" van ongeveer 5000 ton, arri
veerde in de haven van Bremen met een provisorische voorsteven. Op
weg van Yokohama naar Vancouver geraakte het schip op 15 Februari in
een typhoon en verloor zijn voorschip. De bemanning van 37 koppen en
tien passagiers kwamen met de schr ik vrij. Op eigen kracht kon het naar
Yokohama terugkeren, waar een pr ovisorische voorsteven werd aange
bracht. Tijdens de réis naar de scheepswerf te Bremen over.de Indische
Oceaan, de Rode Zee. de Middelland se Zee en de Atlantische Oceaan nam
de gehalveerde vrachtboot zelfs nog op de Philippijnen een lading van
3000 ton copra en cocos-olie aan bo ord. De „Christer Salen" in de haven
Bremen, waar het schip van een nie uwe voorsteven zal worden voorzien.
De strijd in Korea|^eer een overval
op Java
De verbonden troepen zijn Vrij
dag langs vrijwel het gehele front
langzaam verder opgetrokken, waar- J
bij hevige tegenstand werd ontmoet,
vooral aan het Oostelijk front.
Aan het centrale front ten Noor-
den van Koemhwa schijnen de
Noordelijken hun hoofdmacht te
hebben teruggetrokken.
Vliegtuigen van de verbonenen
zettn hun aanvallen op en achter
de frontlinie onophoudelijk voort.
Lhasa „bevrijd"'
Chinezen in Tibetaanse
hoofdstad
Radio-Peking heeft Vrijdag omge
roepen dat eenheden van het Chine
se communistische volksleger de Ti
betaanse hoofdstad Lhasa zijn bin
nengerukt.
Radio-Peking meldde verder nog,
dat de Chinese troepen „op uitbun
dige wijze werden verwelkomd"
door de Tibetanen. „Leden van het
plaatselijk bestuur en geestelijken
namen aan het welkom deel. Zij bo
den de Chinese bevelhebber bloe
men en andere geschenken aan, om
uiting te geven aan hun dankbaar
heid voor de bevrijding", aldus het
communistische omriepstatoon.
De Amerikaanse Senaat heeft
Vrijdag de benoeming van Robert
Lovett tot minister van defensie, als
opvolger van de afgetreden gene
raal Marshall, bevestigd.
Een bende van ongeveer 400 man
heeft het district Kadanghauer in
het Indramajoese aangevallen,
waarbij de kantoren van het dis
trictshoofd en de voorlichtingsdienst
in brand werden gestoken.
In totaal werden ruim 150 hui
zen vernield. Onder de aanvallers
waren kinderen beneden de 10 jaar.
Zeventig procent van alle Russen
is ontevreden over de toestanden in
de Sowjet-Unie", zo verklaarde
23-jarige Orlof, een voormalig sol
daat van een nabij Berlijn geleger
de Russische artillerie-brigade, te
Hannover.
Orlof deserteerde in Juli j.l. Hij
zei naar het Westen te zijn ge
vlucht, omdat:
1) Zijn broeder, die van spion-
nage werd beschuldigd, is verdwe
nen;
2) zijn ouders slecht werden be
handeld;
z3) hij gunstige berichten had ge
hoord over de toestanden in het
Westen.
Voor hij bij het rode leger werd
ingelijfd werkte Orlof als werktuig
kundige te Tsjelyabinsk, in de Oeral.
Hier hoorde hij Russen, die hun mi
litaire dienstplicht hadden vervuld,
vertellen over de betere levensom
standigheden op de Westerse boer
derijen en de hoge graad van ont
wikkeling der Westerse cultuur.
EEN GROOT
MAN
MET GENERAAL MARSHALL, die
dezer dagen is afgetreden, is een
heengegaan, die stellig een der
grootste figuren uit deze eeuw ge
noemd mag worden.
Truman zeide terecht, dat „in feite
geen man ooit zijn land met een
meer bijzondere staat van dienst en
meer vaderlandsliefde heeft gediend
dan Marshall".
Maar hij heeft niet alleen zijn va
derland Amerika, maar de hele de
mocratische wereld aan zich ver
plicht door de organisatie van de
grote economische en militaire weer
stand tegen het opdringende rode
gevaar uit het Oosten.' Een werk, zo
groots van conceptie als de wereld
nog nooit heeft meegemaakt. Hij gaf
niet alleen zijn naam aan het beken
de Marshall-plan, maar hij was er
ook de ontwerper van: eqn plan, dat
met name Europa heeft verhoed weg
te zinken in het moeras van een to
tale ontreddering.
Het is reeds de derde maal,
0 dat Marshall afscheid neemt
van een taak, welke hem op
de schouders werd gelegd. In 1945
legde hij zijn functie van chef van
de generale staf neer en vbor vele
anderen zou dit het einde betekend
hebben van een alleszins geslaagde
carrière.
Twee jaar later werd echter een
beroep op hem gedaan om de leiding
van het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken op zich te ne
men en van die tijd dateert de ge
boorte van het groots opgezette
Marshall-plan.
In 1949 legde Marshall zijn ambt
neer, in de zekerheid, dat hij gedaan
had wat mogelijk was en dat de
grondslag was gelegd voor het eco
nomisch herstel van de oude, zwaar
geschokte wereld. Hij ging voor de
tweede maal naar huis, vermoeid cn
pas herstellend van een nier-opera
tie. Maar toch zou dit nog niet het
einde van zijn loopbaan zijn. Verle
den jaar werd hjj geroepen om als
minister van defensie orde te schep
pen in de chaos, welke in Amerikaan
se legerkringcn was ontstaan na de
liquidatie van de oorlogsorganisatic.
Er was gebrek aan samenwerking
tussen de marine, het leger en de
luchtmacht en er waren allerlei ge
ruchten omtrent corruptie. Het uit
breken van de oorlog in Korea zette
deze fouten in een onbarmhartig
schel licht en maakte het een ieder
duidelijk, dat hier diende te worden
ingegrepen. Weer dacht president
Truman aan Marshall, als de man,
die door zijn organisatietalent en zijn
onkreukbaar karakter de aangeweze
ne was om dwars tegen elke opposi
tie in schoon schip te maken op dit
departement en „een gezonde basis
te leggen voor het Amerikaanse le
ger en de militaire productie".
QPNIEUW gaat hij heen en hij
weet, dat hij zijn taak volbracht
heeft. In Amerika is dc opbouw van
het militaire apparaat op een gezon
de basis gebracht en in volle gang;
in Europa is Eisenhower bezig met
dc organisatie van de Atlantische
strijdkrachten, wier opbouw is moge
lijk geworden dank zij het vooraf
gaand economisch herstel door mid
del van de Marshall-hulp.
Nog is alles niet in kannen en
kruiken en verscheidene problemen
moeten nog worden opgelost, maar
de taak, welke Marshall op zich ge
nomen had, kan hij thans gerust aan
een ander overdragen. De thans reeds
70-jarige krijgsman, staatsman en di
plomaat heeft zijn rust wel verdiend.
Dat er iets anders steekt achter dit
als een verrassing gekomen ont
slag, is niet waarschijnlijk. Bij het
motief „gezondheidsredenen" denkt
men al spoedig aan „politieke ziek
ten", maar in dit geval is er niets
dat op een politieke reden wijst, ter
wijl het aan de andere kant zeer aan
nemelijk is, dat dc grijze staatsman
eens eindelijk zijn slofjes wil aan
trekken en een beetje scharrelen wil
in zijn tuin.
Zich helemaal terugtrekken doet
hij nog niet, want hij heeft president
Truman verzekerd, dat deze op hem
rekenen kan als er nog eens een kar
weitje valt op te knappen.
Overigens betekent zijn heengaan
geen wijziging in de Amerikaanse
politiek, want Marshall's opvolger
Lovett is geheel en al doorkneed in
de school van zijn voorganger en is
het met diens politieke lijn volkomen
eens. Hij heeft evenwel niet (of nog
niet) het gezag van generaal Marshall
cn als bijv. de Korca-generaals weer
eens een eigengereide houding zou
den gaan aannemen, is zijn positie
niet zó onaantastbaar als die van zijn
grote voorganger, die het rustig kon
opnemen tegen een MacArthur en
diens oppositie vrij gemakkelijk de.
baas is kunnen worden. Maar iedere
tijd heeft zijn eigen problemen cn z'n
eigen mensen, om die problemen
weer op te lossen. Generaal Marshall
heeft zijn taak volbracht cn uitste
kend volbracht. De wereld zal zich
dit blyven herinneren.
Kokkeftpe...
Het leven is strijd, moeite en zorg,
maar daardoor wordt het gevuld en