S)e CéidóeGoti^oiit
MM
Japans vredesverdrag vandaag getekend
Ridgway's voorstel niet
aanvaard
De koude oorlog
om Berlijn
VREDE
MET JAPAN
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1951
42ste JAARGANG No. 12379
HELPT oe BISSCHOP J
ST KtRKEH aoumep/ J
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert,: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GROMYKO KREEG GEEN
VOET AAN DE GROND
Japan erken i schadevergoedingsplicht
IJET SECRETARIAAT van de vredesconferentie te San Francisco heeft
bekend gemaakt, dat het verdrag met Japan door alle aan de confe
rentie deelnemende landen, uitgezonderd de Sovjet-Unie, Polen en Tsje-
cho-Slowakije, zal worden getekend.
De ondertekening zal vandaag te 18.00 (Nederlandse tijd) geschieden.
De Southern Pacific Railroad heeft medegedeeld, dat de Russische dele
gatie twee rijtuigen heeft besproken van een trein, die Maandagmiddag
uit San Francisco vertrekt en Donderdagmiddag in New York aankomt.
JOSJIDA AAN HET
WOORD
Gisteren hebben alle delegaties, die
nog niet aan het woord geweest wa
ren, hun verklaringen afgelegd. Zij
zouden alle het verdrag onderteke
nen, al verklaarden sommigen, dat
zij zich het recht voorbehielden om
later met Japan nader te onderhan
delen over de kwestie der schadever
goedingen.
Nadat alle delegaties gesproken
hadden, kreeg de Japanse afgevaar
digde, premier Josjida, gelegenheid
om iets te zeggen.
Hij verklaarde, dat Japan zijn ver
plichting om herstelbetalingen te
doen aan de landen, die het had over
weldigd, zou nakomen. De vrees be
stond, dat Japan het wellicht nimmer
zou klaarspelen om herstelbetalingen
te verrichten, met het oog op de
clausule in het verdrag, die sommi
ge geallieerde landen toestaat beslag
te leggen op Japanse eigendom op
hun gebied. Japan had echter de ver
plichtingen van het verdrag in dit
opzicht op zich genomen en was ook
van plan om ze gestand te doen.
Josjida verzekerde Indonesië, dat
Japan later bilaterale onderhandelin
gen zou beginnen ter bepaling van
de omvang van de Janpanse visserij
in Indonesische wateren.
Josjida noemde het verdrag recht
vaardig en edelmoedig, doch zag er
tevens enkele „pijnlijke" punten in
In dit verband sprak hij de hoop uit,
dat het beheer van de Rioe Kioe- en
Bonin-eilanden in een niet al te ver
verwijderde toekomst aan Japan zou
worden teruggegeven. Japan was
voorts bezorgd over de toekomst van
de Koerillen en van Sachalin, welke
door de Sowj et-Unie worden bezet.
Het verdrag zou Japan beroven van
zijn reusachtige overzeese activa. Ook
wenste Japan de terugkeer van hon
derd duizenden krijgsgevangenen uit
de Sow jet-Unie.
Vervolgens verdedigde Josjida het
veiligheidspact met de V.S. door te
verklaren, dat Japan ongewapend
was in een wereld „waar de duistere
krachten van totalitaire onderdruk
king en tyrannie werkzaam zijn".
GROMYKO BUITEN DE ORDE.
Nadat Josjida gesproken had, vroeg
Gromyko om een uitspraak over de
Woensdag door hem ingediende voor
stellen en amendementen. Voorzitter
Acheson zeide, dat Gromyko Woens
dag zijn amendementen niet als zo
danig had gekwalificeerd, zodat er
dus geen amendementen te behande
len waren.
Hij verklaarde het verzoek van
Gromyko buiten de orde. Het enige
wat er nog te behandelen was, aldus
Acheson, was een motie van Ceylon,
gesteund door Cuba, om een ieder,
die dat wenste nog een half uur
spreektijd toe te staan. Deze motie
werd met 41 stemmen tegen 1 (Tsje-
cho-Slowakije) aangenomen.
Met 46 stemmen tegen drie en één
onthouding (Honduras) weigerde de
conferentie de Russische amende
menten te bespreken.
Tegen het einde van de debatten
verliet de Russische delegatie de zaal,
gevolgd door de Poolse en Tsjecho-
Slowaakse delegaties. Na enkele mi
nuten keerden de communistische de
legaties echter glimlachend weer
terug.
Aanslag op
Gromyko?
Opzet of toeval
Een tip, over een complot tegen
het leven van Andrey Gromyko
bracht gisteren de politie in het ge
bied van San Francisco in alarm
toestand.
Met een snelheid van 120 km per
uur escorteerden twaalf politieauto's,
waarbij zich aan de rand van de stad
nog drie agenten van de motorpoli
tie voegden, de Russische delegatie
leider van zijn tijdelijk verblijf bui
ten de stad, naar de vergaderzaal
Een aantal personen naar men
zegt Wit-Russen was van plan een
verkeersongeluk te ensceneren: met
een bierauto wilde men de wagen
van Gromyko rammen.
Dit zou des te minder opvallen
daar de hoofdweg, die Gromyko
moest volgen, het hoogste percenta
ge verkeersongevallen heeft van alle
wegen der V.S.
Toevallig kantelde kort nadat de
Russische delegatie „Hillsborough",
haar verblijfplaats, had verlaten, een
vleesauto op de hoofdweg. De Russi
sche wagen zwenkte nog juist met
een vaart van 100 km per uur om de
omgevallen auto heen. Merkwaardi
gerwijze werd de vleesauto gevolgd
door twee bierauto's, die moesten
stoppen.
De politie was gewaarschuwd door
een agent van het F.B.I. (de Ameri
kaanse veiligheidsdienst).
„SCHAAMTELOOS", ZEGT PEKING
pR IS WEINIG KANS, dat de Chinezen en Noordkoreanen zullen in-
gaan op het voorstel van generaal Ridgway om de bestandsbesprekin
gen van Kaesong over te brengen naar elders. Het rode opperbevel
heeft nog niet geantwoord op Ridgway's boodschap, maar radio Peking
noemde het voorstel van de UNO-be velhebber „een schaamteloze poging
om de verantwoordelijkheid voor de incidenten in Kaesong af te wente
len op de communisten".
het aanbreken van de dag een aan
val uit. De aanval werd afgeslagen,
maar de Noordelijken vielen opnieuw
aan. Na een hevige strijd trokken de
Noordelijken tegen de middag zich
terug.
Op andere plaatsen aan het front
DE STRIJD AAN HET FRONT.
Strijdkrachten van de geallieerden
in Korea hebben Vrijdag een commu
nistische aanval ten Noord-westen
van Tsjorwon, die gedekt werd door
een rookgordijn, na een veldslag van
SM®
leger gezegd. Dit was de enige actie
van belang in de Westelijke sector.
Ten Zuid-oosten van Pjongjang
voerde een Noordelijk bataljon voor
$)z ^landende. otietankó te AaonmautU
Zestien olietanks raakten in brand in de Avonmouth dokken te Bristol
na vier ontploffingen, die de gehele omgeving deden schudden. Alle
brandweercorpsen uit de omtrek spoedden zich naar de plaats van de
brand. Drie of vier personen, die bezig waren met het schilderen van de
top van een der tanks, werden gedood tijdens de explosie. Men schat de
hoeveelheid verloren gegane olie op 50 millioen liter. Zware rookwolken
stijgen uit de brandende olietanks te Avonmouth.
DEMENTI VAN TASS.
Het Sow jet-Russische persbureau
Tass heeft de berichten over de aan
wezigheid in Korea van grote troe
pencontingenten uit de Kominforrm
landen tegengesproken.
Tass noemt de berichten „vals van
het begin tot het eind". Zij waren
bedoeld om de wereldopinie om de
tuin te leiden.
Het Chinese persbureau „Nieuw
China" heeft Zaterdagochtend ge
meld, dat de Noordelijken in Korea
twee Zuid-Koreanen gevangengeno
men hebben, die bekend hebben, de
neutrale zóne van Kaesong binnen
gekomen te zijn en Chinese militai
ren aldaar gedood te hebben.
DJAKARTA TEKENT NIET VAN
HARTE.
In het Indonesische parlement
werd Vrijdagavond een motie inge
diend, die de regering vraagt op haar
besluit inzake de ondertekening van
het vredesverdrag met Japan terug
te komen. Bij de stemming verlieten
de meeste partijen de zaal, zodat
geen beslissing genomen kon wor
den.
Burgemeester nam
wraak
De waarnemende geallieerde hoge-
commissarissen in Duitsland hebben
de Sowjet-Russische opperbevelheb
ber generaal Tsjoeikof, gelijkluiden
de protesten tegen de „voortdurende
belemmering van de normale verbin
ding tussen West-Berlijn en West-
Duitsland" doen toekomen.
Vrijdagmorgen hebben op bevel
van burgemeester Kressmann van de
Berlynse voorstad Kreuzberg 500
politiemannen en douane-ambtena
ren vier uurlang belasting geheven
op alle Oost-Duitse en Oost-Berlijn-
se voertuigen, die de voorstad pas
seerden. De voertuigen werden vast
gehouden tot dezelfde belasting was
betaald als geheven wordt op West-
Duitse voertuigen, die gebruik ma
ken van de -autoweg naar Berlijn.
Ruim 1.000 Mark aan „belasting"
werd geïnd.
Het bestuur van V^est-Berlijn heeft
zich echter officieel van het optreden
van de burgemeester van Kreuzberg
gedistancieerd.
Op het Londense congres, dat zich
ernstig bezig houdt met reizen via
luchtruimstations naar de maan en
Mars, heeft de Britse geleerde R.
Smith een ander geluid doen horen,
„Over deze luchtruimstations is meer
onzin gezegd dan over enig ander
onderdeel der astronautica. De ver
klaringen over het gebruik van
luchtruimstations voor militaire
doeleinden acht ik louter gezwam.
Een rondcirkelend voorwerp zou
trefbaar zijn als een zittende eend.
Ik ben er absoluut zeker van. dat de
militaire autoriteiten dit feit zelf al
ontdekt hebben en omdat zij meer
gezond verstand hebben gaan zij min
der snel op dit gebied te werk dan
sommigen onzer zouden wensen", al
dus Smith.
Min. Lieftinck
te New York
De Nederlandse minister van fi
nanciën, prof. mr. P. Lieftinck, is per
vliegtuig uit Amsterdam te New
York aangekomen om Maandag de
vergaderingen van het Internationa
le Monetaire Fonds en de Wereld
bank te Washington bij te wonen. In
een interview verklaarde minister
Lieftinck het volgende: „Waar het
om gaat is de verdeling van de fi
nanciële last onzer militaire inspan
ningen, die eerlijk en billijk zou
moeten geschieden naar ieders draag
kracht". Op de vraag, welk land zijn
aandeel zou kunnen leveren, ant
woordde minister Lieftinck: „Mijns
inziens hebben wij ons deel reeds be
taald. Wij hebben onze militaire be
groting, die een derde van ons jaar
lijks inkomen beloopt, geweldig ver
hoogd". Op de vraag, of Nederland
nog meer kon doen, antwoordde de
minister: „Neen, mijns inziens is dat
de grens",
KOFFIETUINEN DOOR KLOET
VERWOEST.
De directie van de N.V. Cultuur
Maatschappij Soember Moedjoer
deelt mede, dat door uitbarsting van
de Kloet op Java 55 H.A. koffietui
nen van de onderneming Bantaran
zijn verwoest. De opstallen leden
geen schade en de bevolking bleef
rustig.
MALARIA-GEVAAR IN DE V. S.
De Amerikaanse regering heeft de
bevolking gewaarschuwd voor een
mogelijke malaria-epidemie. Er zijn
namelijk ruim achthonderd gevallen
van malaria gemeld onder uit Ko
rea terugkerende militairen
Dit jaar geen
oorlog
„Ik voorspel, dat er dit jaar geen
wereldoorlog zal komen", zo ver
klaarde gisteren Trygve Lie, de al
gemene secretaris van de V.N., met
nadruk.
Niettemin gaf hij tijdens een pers
conferentie toe, verontrust te zijn
over het afbreken van de wapenstil
standsonderhandelingen in Korea.
Maar, zo voegde hij hier aan toe. de
tijd is nu gekomen voor definitieve
bewijzen, dat het voorstel van Jacob
Malik (om vredesbesprekingen over
Korea te beginnen) ernstig genomen
moet worden.
Woensdagavond j.l. omstreeks
kwart voor tien kwam het Italiaanse
s.s. „Maria Bibolini" aan de Engelse
Oostkust ten Zuidoosten van New
Castle in aanvaring met de Britse
treiler „Aucuba (Grimsby 117).
De Italiaan nam de uit tien kop>
pen bestaande bemanning aan boord
en zette koers naar Rotterdam, waar
het schip vannacht met de geredden
arriveerde.
ïïliniliel MiAiel en aan flayen bij. Ackeion
Mr. D. U. Stikker, de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken en
de heer J. II. van Royen, de Neder landsc ambassadeur in de Verenigde
Staten arriveren aan het hotel te San Francisco voor een onderhoud
met de Amerikaanse Staatssecretaris Dean Acheson inzake de Japanse
vredesconferentie. Links: minister Stikker.
VfINISTER STIKKER heeft het
toch niet over zijn hart kun
nen krijgen om te weigeren het
vredesverdrag met Japan mede te
endertekenen. Men had in Den Haag
aanvankelijk wat stug gedaan en
o.a. gezegd, dat het zenden van een
delegatie naar San Francisco nog
niet betekende, dat Nederland het
verdrag ook tekenen zou en men
had gewezen op de ernstige bezwa
ren, welke Nederland tegen het
ontwerp-verdrag had. Maar in ernst
verwachtte toch niemand, dat Ne
derland werkelijk kwaad weg zou
lopen. Ook wij hebben er reeds eer
der op gewezen, dat Nederland zich
de luxe niet kan permitteren, om op
een dergelijke manier in de
0 kaart van Moskou te spelen
en blijkens mededelingen
van de Amerikaanse correspondent
van Aneta, die zijn inlichtingen wel
van de Nederlandse delegatie zelf
zal hebben ontvangen, is deze over
weging ook inderdaad één van de
redenen geweest, van Nederlands
besluit om zonder voorbehoud te
tekenen. De twee andere redenen
waren, dat er ter conferentie een zó
grote eenstemmigheid heerste om
de tekst te aanvaarden, dat Neder
land geen uitbijter wilde zijn en dat
het aanbrengen van amendementen
onmogelijk was gebleken.
Minister Stikker heeft vóór de
aanvang van de conferentie nog ge
probeerd, of er geen mouw te pas
sen was aan de Nederlandse bezwa
ren, waarvan de voornaamste was
het ontbreken van een regeling tot
schadevergoeding van de Nederlan
ders, die van dc Japanse bezetting
te lijden hebben gehad.
Hij had o.a. gedacht aan een ver
klarend protocol, dat aan het ver
drag zou kunnen worden gehecht
U&lkeeA. tullen Ittelt 'Duitltand en ïiziliyx
Tengevolge van het heffen van hoge rechten door de Oost-Duitse rege
ring voor het gebruik van de autoweg Berlijn—Hclmstcdt wordt het
verkeer tussen Berlijn en West-Duit sland bemoeilijkt. Bij dc controle
post aan dc grens te Helmstedt (Britse zóne) staat een lange rij auto's,
die als resultaat van de Oost-Duitse maatregelen opgehouden zijn. De
bestuurders zijn op de wegberm in het zonnetje gaan zitten
en waarin de aanspraken der Ne
derlanders zouden worden erkend.
Maar daarvan wilden dc opstellers
van het verdrag niets weten; zij
vreesden, dat dan ieder land zijn.
speciale wensen in een dergelijk
protocol zou willen vastleggen en
dat er eindeloze debatten over zou
den worden gevoerd. In feite zou
dat zijn neergekomen op het aan
brengen van amendementen en bij
de boze plannen der Sovjets was dc
vrees in 't geheel niet denkbeeldig,
dat deze gelegenheid zou zijn aan
gegrepen om tot in het oneindige te
gaan redekavelen.
De Nederlandse delegatie erkende
de redelijkheid van dit bezwaar en
zag van een protocol af. Toen dacht
men aan het maken van een voor
behoud, maar ook dat bleek niet
wenselijk, want wilde men er iets
aan hebben dan moest de instem
ming van dc andere delegaties en
speciaal die van Japan verkregen
worden En ook hiervan vreesde
men allerlei spraakwatarnarighoden.
7ODOENDE BLEEF ER niets an-
*-* ders over, dan dc tekst van het
verdrag zonder voorbehoud te aan
vaarden en te hopen, dat de Japan
ners zo redelijk zouden zijn, om
later vrijwillig de Nederlandse aan
spraken te erkennen en daaraan te
gemoet te komen in een afzonder
lijk verdrag.
Minister Stikker heeft dat nu zó
ingekleed, dat hij in zijn verklaring
ter conferentie een bepaalde inter
pretatie aan do tekst heeft gegeven.
Volgens de Nederlandse regering
betekent het afstand doen van
sehadevergoedingseisen niet, dat alle
particuliere aanspraken daardoor
„onteigend" worden. En nu hoopte
men maar, dat dc Japanners, wan
neer zij aan het woord zouden ke
rnen, te kennen zouden geven, dot
zij het met deze interpretatie eens
zijn. Inderdaad heeft de Japanse
premier Josjida verklaard, dat Ja
pan zijn plicht tot schadevergoeding
erkent, al maakte hij enig voorbe
houd wat betreft de financiële mo
gelijkheid. Nederland is trouwens
niet het enige land, dat graag wat
vergoeding zou zien uitbetaald. In
elk geval is deze Japanse verklaring
een uitgangspunt voor latere onder
handelingen.
Zo is San FrancLsco toch in een
kalmer vaarwater terecht gekomen
dan wij hadden durven hopen#
Do methode om een ontwerp-
vredesverdrag uitsluitend langs di
plomatieke kanalen te formuleren
en vast te stellen en de eigenlijke
vredesconferentie te reserveren voor
de plechtige ondertekening, zonder
veel omhaal van woorden, moge dan
verre van ideaal zijn, zij heeft in
de huidige omstandigheden onschat
bare voordelen opgeleverd. Wij
kerefi hiermede terug naar de ge
heime diplomatie, welke vroeger
wegens al te grote bezwaren is ver
bannen, en wij verlaten weer het
pad dor openbaarheid, omdat open
baarheid is ontaard in propaganda-
gezwets, woord-gegoochel en einde
loos gedebatteer.
Maar hoe het ook tot stand is ge
komen, het verdrag met Japan
moge een nieuw tijdperk inluiden
in de Pacific. Wij hopen, dat dit een
tijdperk van bloei en vrede zal
worden, maar vrezen, dat dit slechts
zal worden verwezenlijkt na veel
strijd en geharrewar.
Kaiie(tj,e...