TED HEATH
AVIFAUNA
Ontstaan en bestrijdin van kankei*
Wie puzzelt mee
(20 pers.)
GENEZING
MOGELIJK
KWIKSTAART
ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1951
Dfc LE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
t/m I Septembep
dagelijks
in
Smoesje. Moeder: „Ria ik
schaam me over jou. Ik zag, dat die
Fransman je in de hall van het ho
tel verschillende keren, kustte.
Waarom verbood je hem dat niet?"
„Ria: „Ik kon niet, moeder."
Moeder: „Niet kunnen? Waarom
niet?"
Ria: „Ik spreek toch geen Frans.
Uitverkoop. Een zekere mijn
heer Harvest had een kledingmaga
zijn op de eerste verdieping van een
wolkenkrabber, die vijf en tachtig
étages telde.
Midden in het seizoen, toen de
prijzen goed waren, plakte hij plot
seling grote biljetten' aan met het'
opschrift: „Algehele uitverkoop. Al
le goederen worden geleverd voor
de helft van de prijs".
Binnen een minimum van tijd
belden vele woeste collega's op.
„Ben je gek geworden, om nu de
prijzen kapot te maken", vroegen zij.
„Ik ben helemaal niet gek gewor
den", antwoordde Harvest. „Maar de
verdieping staat in brand."
Tact. De eigenaar van een def
tig restaurant in New York zag tot
zijn schrik, dat een van de gasten
zijn servet om de hals had ge
knoopt.
„Jan", zei hij tegen een kellner,
„tracht die mijnheer op een tacti
sche manier duidelijk te maken,
dat we hier iets dergelijks niet kun
nen accepteren.
De kellner stapte toen op die
mijnheer af en vroeg: „Knippen of
scheren, mijnheer?"
Leugenaar. De officier maakte
zijn wandeling door de cantine en
stelde bij de verschillende tafetjes
de gebruikelijke vraag: „Heeft
iemand nog klachten?"
Hen soldaat stond op en zei: „Ja
zeker, kapitein. Deze thee smaakt
naar chloor!"
De kapitein liet zich wat van die
thee inschenken en proefde voor
zichtig.
„Je bent een leugenaar, soldaat",
zei hij toen. „De thee smaakt naar
carboleum."
Wijs gelal. Een dronken kerel
werd opgebracht en in een cel op
gesloten. Toen een politie-agent
kwam kijken, of hij zich rustig hield,
vroeg de man: „Waarom hebben
jullie me hier naar toe gebracht?"
„Voor drinken", zei de politieman
kortaf.
„Hij is fijn", lalde de dronkaard,
„laten we dan maar meteen begin-
Zelf kennis. „Opmerkelijk, zo
veel als u op uw vader lijkt, jon
geman!"
Jongeman: „Nou ja, maar u bent
ook niet van de mooiste".
Veiligheidshalve. Moeder: Maar
man, waarom verbrand je al je ge
tuigschriften?
Vader: Omdat ik gemerkt heb, dat
Pietje ze zit te lezen.
Het verschil. Jansen: Telkens
als ik jouw vrouw zie, ben ik in de
zevende hemel.
Pieterse: Waarom heb jij haar dan
niet getrouwd?
Jansen: Dat doet het hem nou
juist.
Belasting-slachtoffer. Verzeke
ringsagent: Voelt u misschien iets
voor een brandverzekering?
Man: Ach, waarom? De dingen
die in huis staan heb ik nog niet be
taald en mijn eigendommen staan in
de lommerd.
Verzekeringsagent: Maar uw gar
derobe!
Man: Die heb ik aan.
Optimist. „Het afgelopen jaar
is niet zo best geweest, maar het
komende zal ons in ieder geval meer
opleveren!"
„Wat dan?"
Tenminste één dag, want het is
een schrikkeljaar."
Gesprek. „Smit en Jansen don
gen allebei naar de hand van juf
frouw Lyda".
„En wie was de gelukkige?"
„Dat zal de toekomst moeten leren.
Maar ze nam Smit.
IN DEZE TIJD, waarin Haak-in-Acties ondernomen worden ten bate van de kankerbestrij
ding en het nationaal huldeblijk, bij de troonwisseling aan prinses Wilhelmina aangeboden,
voor hetzelfde doel werd bestemd; in deze tijd dus, waarin kanker in het brandpunt der be
langstelling staat, wil ik trachten, U een zo goed mogelijk inzicht te geven in deze eigen
aardige ziekte.
Ik zal het geheel zo schematisch mogelijk beschrijven, te beginnen bij het ontstaan en ver
der de te volgen behandeling.
Dit artikel bevat niet, en heeft ook niet ten doel, een nieuwe behandeling voor deze ge
vreesde volksziekte bekend te maken, maar door de mensheid een beter inzicht in haar kwa
len te geven, wordt veel ongegronde vrees weggenomen en vele kwakzalverijen ontmaskerd.
Kanker in haar beginstadium.
Wanneer we in een voor eenieder begrijpe
lijke taal een inzicht willen geven in het ont
staan van de kanker, dan moeten we eerst een
klein zijsprongetje maken naar de wordings
geschiedenis van de mens.
Als de bevruchte eicel zich gaat delen, ont
staan er eerst 2 gelijke cellen; na de volgende
deling zijn er 4 gelijkwaardige cellen gekomen
en na de derde deling hebben wij 8 van zulke
cellen.
Deze eerste delingen gaan nog een vrij groot
aantal keren zo door, zodat aan het einde van
deze phase een heel groot aantal cellen is ont
staan, die niet alleen er onder het microscoop
precies gelijk uitzien, maar die tevens de on
begrijpelijke wonderlijke eigenschap bezitten
op dit moment ook gelijkwaardig te zijn,
maar.en nu komt het belangrijke punt.
over enkele ogenblikken geheel verschillende
eigenschappen gaan ontplooien, m.a.w. de
ene cel gaat zich delen en vormt op die manier
na maandenlange delingen b.v. het hart, terwijl
een andore cel de lever zal gaan vormen, of de
hersenen of de beenderen of de bloedvaten of
de haren.
Als het mensje nu klaar is (en voor dieren
geldt precies hetzelfde) dan gaan de delingen
van alle cellen nog door, maar de hartcellen
kunnen alleen nog maar hartweefsels vormen
en de darmcellen darmweefsei. Het tempo nu
van deze celdelingen is buitengewoon belang
rijk, n.l. op volwassen leeftijd zijn de delingen
het langzaamste en bij de ongeboren vrucht
het anelste en wel des te sneller naarmate de
cel z.g. jonger is.
Nu kan ik pas althans ten dele antwoord
geven op de vraag: wat is kanker? Bij kanker
staat op de voorgrond het in zeer snel tempo
gaan delen van cellen in een tijd, dat de delin
gen eigenlijk langzaam moesten verlopen. De
cel, die een kankergezwel gaat vormen, krijgt
dus opeens de eigenschap van de allereerste de
lingscellen. Niet alleen zal deze cel zich dus
enorm snel delen temidden van normale cellen
en er dus als het ware geen plaats is waarin het
vlug groter wordende bolletje past, maar oojc
zullen deze cellen nog jonger zijn in hun ge
drag.
Dit laatste betekent, dat deze cellen niet ge
schikt zijn voor de functie van het orgaan
waarin ze groeien. Is de kankercel nu zeer jong,
dus uit de eerste delingsphase, dan ontstaat er
een weefsel met onbestemde eigenschappen:
zo'n kankergezwel doet niets alleen maar
groeien.
Ontstaat er een kankergezwel uit minder
jong weefsel, dan zijn er soms wel eigenschap
pen die vergelijkbaar zijn met het normale or
gaan, en is de losbandige cel die opeens zich
zelfstandig gaat delen zonder zich te bekom
meren over het orgaan waarin hfj gezeteld is,
bijna rijp» zullen de eigenschappen ook duide
lijker naar voren komen.
Verschillende soorten kanker.
Tot zover zal iedereen dit weliswaar zeer
schematische antwoord op de vraag: wat is .kan
ker? willen aanvaarden, Maar nu komt een heel
groot yerschilpunt tussen de artsen en leken in
hun opvatting over deze aandoening.
Voor de leek is in het algemeen kanker een
aandoening, die gepaard gaat met al dan niet
zichtbare gezwelvorming, die het gezonde weef
sel verwoest en in de laatste stadia niet meer
met het leven verenigbaar is. Voor de arts is de
diagnose „kanker" direct verbonden met de
uiterst belangrijke vraag: wat voor soort kanker
is dit? En deze vraag valt weer uiteen in twee
andere punten n.l. hoe onrijp waren de ont-
staanscellen in dit speciale geval (iets wat on
der het microscoop vrij goed geschat kan wor
den) en in welk orgaan zit het?
Voor de meeste leken is het horen van de
diagnose „kanker" dus meest een oordeelvel
ling, terwijl het voor de arts direct betekent:
hoe moeten wij in dit speciale geval proberen
tot genezing te komen?
Daarover straits meer.
Nu moeten wij nog twee feiten heel goed
vaststellen: er is nooit een kankercel, dus een
cel die onrijper is dan zijn omgeving en zich
daardoor in een sneller tempo deelt, die op
houdt met zijn delingen en tevens er zijn ver
schillende kankercellen die zeer langzaam
groeien. Hieruit volgt, dat een kankergezwel
nooit zal verdwijnen als er niet wordt inge
grepen en alle verhalen die de ronde doen van
wondergenczingcn, waarbij gezwellen als
sneeuw voor de zon wegsmolten, als onwaar
terzijde gelegd kunnen worden: alleen als de
kankercel en alle uit zijn delingen te voor
schijn komende cellen verdwenen zijn, het zij
door operatie, bestralingen of in de toekomst
misschien door bepaalde chemische stoffen die
speciaal sneldelende cellen verwoesten, terwijl
de normaal groeiende cellen onschadelijk blij
ven, alleen in deze gevallen kunnen wc begrij
pen en in de praktijk blijkt dit ook het geval
te zijn, dat de kanker genezen is.
In de tweede plaats zagen we dat een be
paald soort kankercellen zich onderscheidt van
de meeste andere doordat ze heel langzaam
groeien. Het is zelfs bekend dat er soorten
zijn die wel 10 jaar en langer groter worden
zonder ernstige verschijnselen te geven. Deze,
ik zou haast zeggen goedaardige soorten van
kanker, spelen nu een grote rol bij het z.g. ge
nezen van kanker.
Bestralingen en kwakzalverij.
Patiënten worden, ook in Nederland, gede
monstreerd met een gezwel in de borst dat na
een bepaalde straïenbehandeling niet meer
groeit (dit wordt dan als triomf vermeldt, ter
wijl het zonder enige behandeling net zo goed
het geval zou zijn geweest) en die ook overi
gens in uitstekende conditie zijn. Op de leek,
die geen onderscheid kent tussen de verschil
lende vormen van kanker en tussen de snel-
en langzaam groeiende kankers, maken zulke
gevallen een grote indruk, d&ar hij denkt, dat
alle kankers hetzelfde zijn. Dit heeft twee ge
varen. Aan de ene kant vinden door deze fout
in het denken, verhalen over wonderbaarlijke
„genezingen" tengevolge van behandelingen",
die geen werkelijke behandelingen zijn, zo ge
makkelijk gehoor. Anderzijds zijn er vele men
sen, die helemaal geen kanker hebben, alleen
maar angst voor deze aandoening. De z.g, kan-
kervroes is voor de mens, die er door aange-
vreten wordt, niet licht te tellen en als deze
mensen te horen krijgen na een zeer grondig
onderzoek: „nee, U hebt geen kanker", dan is
het helemaal nog niet zo zeker dat ze van hun
angst genezen zijn; iedere arts kent daar staal
tjes van. Zegt men echter tegen deze ongelukki-
gen: „U komt net op tijd ik zal U genezen"
en vooral wanneer ze dan maandenlang, regel
matig „behandeld" worden, dan wordt niet al
leen hun beurs, maar ook hun gemoed veel
lichter en zullen zij worden tot vurige pro
pagandisten van de een of andere methode van
schijnbehandeling of, wat nog erger is, van vor
men van echte kwakzalverij.
U begrijpt, dat ik slechts kleine facetten van
dit heel belangrijke vraagstuk voor U kan be-
Misplaatste angst.
Waarom komen de mensen voor de kleinste
kleinigheden bij hun dokter aangehold en lopen
ze door met soms grote afwijkingen die ze zelf
heel best gemerkt hebben? Ja, er zijn zelfs
mensen die bepaalde afwijkingen bij zichzelf
waarnemen, er onder gebukt gaan, de gedachte
aan kanker de hele dag bij zich hebben en er
zelfs met hun echtgenoot niet over durven
spreken.
Waarom die grote angst? Omdat, ik heb het al
enige keren gezegd, maar dit is dan ook het
kernpunt van iedere doeltreffende voorlichting,
de mensen de gedachte kanker te hebben, niet
onder de ogen durven zien, omdat voor hen
kanker een vreselijk lijden betekent, waar toch
eigenlijk geen kruid voor gewassen is.
Omgekeerd zien we ook, wanneer een vrouw
van b.v. 45 jaar baarmoederkanker krijgt en
daarvoor geopereerd wordt, dat dit, als de pa
tiënt 60 jaar is en natuurlijk allang geen pa
tiënt meer, door haarzelf en de familie be
schouwd wordt als een wonder, alsof dat uit
zondering is.
Het zou werkelijk niet zo gek zijn (misschien
hebben ze dat in Amerika al wel) om een club
op te richten van genezen kankerlijders als le
vend bewijs er voor, dat de diagnose kanker in
het geheel niet behoeft te betekenen, dat het
einde in zicht is.
Maar laat het publiek dan ook zijn taak ver
staan bij de kankerbestrijding: het is noodzaak,
De vereniging „Koningin Wilhelminafonds",
dat de bestrijding van kanker beoogt en zich
grote bekendheid heeft verworven door de
roemruchte „Haak-in-actio". publiceerde een
artikel over deze volksziekte, geschreven door
dr. Elsa Pereira-d'Ollveira. Deze dokter 6e-
schrijft in zeer bevattelijke taal het ontstaan
en de kentekenen van de kanker. Ook toont hij
in zijn artikel aan, dat kanker geen hopeloos
geval behoeft te zijn.
dat men het goede doel het Koningin Wilhel
mina Fonds voor de kankerbestrijding finan
cieel steunt, maar nog veel belangrijker is, dat
de mensen een ander inzicht krijgen in deze
zaak en zelf meewerken door niet te wachten
met naar de dokter te gaan als ze verdachte
symptomen waarnemen bij zichzelf. Want er
zijn helaas wel enkele kwaadaardige gezwel
len, die in het begin zo sluipend verlopen, dat
de drager er nauwelijks iets van merkt, maar
veel meer komt het voor, dat de drager wel
degelijk iets bij zichzelf opmerkt en uit angst
negeert.
Nog geen afdoende geneesmiddel.
Ik vertelde U al, dat een kankercel echter
nooit ophoudt met groeien en iedere dag, dat
U wacht met naar de dokter te gaan, is verlies
van kostbare tijd: het gezwel groeit door en
zal misschien morgen een bloedvat bereikt heb
ben, dat eenvoudig aangevreten wordt (een
typische eigenschap van kankercellen) en daar
na worden er kankercellen doe- de bloedbaan
door het hele lichaam vervoerd en dan, ja dan
is het werkelijk te laat. Behandeling is zeer
goed mogelijk zolang het gezwel nog plaatse
lijk is, maar op het ogenblik werkelijk nog niet
als er versleping plaats vond. Er wordt overal
ter wereld hard gewerkt om middelen of een
middel te vinden dat kankercellen zal remmen
in hun groei of zelfs zal verwoesten, maar tot
op heden is dit ideaal nog niet verwezenlijkt.
Natuurlijk duiken zo nu en dan berichten
op, vooral Amerika is daar sterk in, die aan
kondigen dat hét geneesmiddel tegen kanker
gevonden is. Na verloop van tijd horer. wij er
dan niets meer van: dat betekent alleen maar
dat zo'n middel niet lang genoeg aan een groot
materiaal getoetst is.
Er zijn op het ogenblik inderdaad verschil
lende stoffen bekend die een duidelijke invloed
op de groei van de kankercel hebben, maar nog
geen enkel middel, dat de kanker geneest.
Laat het publiek dan in ieder geval zo goed
mogelijk profiteren van de mogelijkheden die
er nu zijn.
Het ondergaan van een operatie is voor me
nigeen helaas nog zoiets als een schrikbeeld,
terwijl het toch eigenlijk behoort vergeleken te
worden met het uittrekken van een pijnlijke
kies. Ik bedoel met deze vergelijking alleen
maar: een kies laten trekken noch een opera
tie laten ondergaan, is iets wat men voor zijn
plezier laat doen, maar iedereen weet dat, hoe
vlugger we nu maar naar de tandarts lopen,
hoe vlugger we er af zijn.
Een enkel woord tot slot over de periodieke
controle, die wel gepropageerd wordt na het
40ste jaar en ook al weer in Amerika al toe
gepast. Ik kan in theorie voor zo'n contróle
door de huisarts veel voelen, niet echter voor
de controle door een speciale groep zoals In
Amerika, In het laatste geval kijkt men spe
ciaal naar aandoeningen die nog geen enkele
klacht geven, maar waarvan men weet, dat op
den duur daar wel eens kanker uit voortkomt.
Deze onderzoekingen, willen ze effect hebben,
moeten zeer diepgaand zijn ook in letterlijke
zin, want de moderne hulpmiddelen, die de art
sen tegenwoordig bezitten voor hun onderzoek,
maken het mogelijk, vele verborgen schuilhoe
ken van het menselijk lichaam te bekijken om
met steeds groter wordende nauwkeurigheid
vast te stellen, of er iets aan de hand is en
wat. Deze onderzoekingen kunnen kostbaar zijn
en soms onaangenaam voor de patiënt. Maar is
dat zo onoverkomelijk, als er een kans is, dat
veel andere narigheid kan worden voorkomen
door een tijdig onderzoek, al was het alleen
maar dat er vrees kan worden weggenomen.
Mijn bedoeling van dit artikel was
drieëerlei:
1. U met nadruk te vertellen en zelfs te la
ten begrijpen, dat er zeer veel verschil
lende soorten kankers zijn, variërend van
zeer „goedaardig" tot zeer kwaadaardig.
2. U er op te wijzen dat genezing in een
min of meer hoog percentage, afhankelijk
van het gezwel, mogelijk is.
3. U ervan te doordringen, dat het niet al
leen in Uw eigenbelang is bij verdachte
symptomen zo vlug mogelijk naar de
dokter te gaan, maar ook Uw plicht je
gens anderen om het praatje uit de wereld
te helpen, dat aan „kanker" toch niets ge
daan kan worden.
ZondaymoAijm
je met de ramen open of met
de ramen dicht moet slapen, is
een vraag, die iedereen met het
eigen geweten moet uitmaken.
Wij voor ons slapen, als 't enigs
zins kan, met de ramen en de gordij
nen wagenwijd open. Er dwaalt wel
eens een regenbui naar binnen en
bij vliegend stormweer waaien we
keer op keer het bed uit, doch afge
zien van deze kleine ongemakken in
al te rumoerige nachten, heeft het
zijn bekoring, de ramen open te hou
den.
Het is ons niet om de frisse lucht
te doen.
Onze opcn-ramen-politiek streeft
niet naar het luchtige, ntaar naar het
luchtledige en. konden we bij dit
streven ons doel bereiken, dan zou
den we, met de ramen open, reeds
lang zijn gestikt. Dat heb je er dan
van!
De grote bekoring, voor ons, van
de ramen open is de vergenoegdheid
onder de dekens te kruipen, in slaap
gewiegd op de Harmonie der Sferen.
Wie het fluisteren van de harmo
nie der sferen wil beluisteren, moet
beginnen de ramen te ontsluiten, de
ramen van de slaapkamer en de ra
men van zijn ziel, en zich, behaag
lijk uitgestrekt, volkomen één weten
en voelen met wat Vondel noemde,
,.den grooten al"
Ook overdag suizelt en ruist de
harmonie der sferen, doch we kun
nen haar dan te nauwernood ver
staan. Wij wandelen tussen de hui
zen en tussen het verkeer, of we zien
de blauwe hemel zich welven over
het groene tapijt van ons goede va
derland.
Overdag horen en zien we zoveel,
dat ons zelden vergund is te zien,
dat we eigenlijk leven tussen de
schermen van een beperkt toneel,
waarop een groene mat is uitge
spreid en waarboven een blauwe pa
raplu is uitgespannen.
Als het licht op het toneel ver
dwijnt in een glorieuse zonsonder
gang van Bengaals vuur, wordt tege
lijkertijd de paraplu opgerold en op
geborgen. Dan vermogen we eens
klaps, hoewel we niets meer zien.
veel verder te zien. Dan wordt „het
gordijn van de tempel" op zij ge
schoven en staren we in dp geheim-
nisvolle hallen van oneindigheid en
eeuwigheid.
Wanneer men zich heel rustig
houdt, verneemt men, niet via de
oorschelpen, maar met de geest de
wondere Harmonie der Sferen, op
welker melodie het milliarden-heir
der sterren zijn rondedans uitvoert
voor de Troon der tronen, een ronde
dans van sierlijke kringen en slin
gers, in volkomen rust en beheerste
maat.
Het is al weer vele jaren geleden,
dat in de schemeravond de trein
het was nog een stoomtrein stil
hield op het station te Woerden.
Naast het stdtion te Woerden is
een met riet gezoomde spoorput.
Terwijl we uit het coupé-raam
hingen, om de schone herfst-avond
in ons op te snuiven, streek er een
zwerm neer van witte kwikstaarten,
die aan het envigreren waren naar
Afrika. Deze vogeltjes hadden beslo
ten te overnachten in het riet van
de Woerdense sooorput en voelden
zich klaarblijkelijk onbezorgd en te
vreden, want het was een lieve lust
het gekwetter aan te horen. Na wat
pret gemaakt te hebben, staken zij
rustig de kopjes in de veren op die
wereld vol gevaren, op die grote we
reld, welke de zware zwarte duister
nis van de nacht tegemoet wentelde,
op die grote wereld, welke hoe
begrijpt niemand als een toverbal
los hangt en draait in een put zo
bodemloos, dat van ..boven" of „be
neden" niet meer kan gesproken
worden,
Er is ons, mensen, opgedragen te
leven zo onbekommerd voor de dag
van morgen als de vogels. Wanneer
we 's nachts in bed door de open ra
men liggen te staren naar het lang
zaam schuiven van de pientere ster
ren-oogjes elk van die oogjes is
een zon van onvoorstelbaar-reusach
tige afmetingen- en wanneer we
doodstil luisteren naar de ruisende
accoorden van der Sferen Harmonie,
kunnen we ons soms onverwacht
zo'n kwikstaart voelen in de Woer
dense spoorput, klein, als een vogel
tje zo klein, en hulpeloos en tegelijk
zo zorgeloos in de machtige omspan
ning van een Vaderlijke Hand. Als
na de duistere klaarte van de nacht
de dag weer aanbreekt met zijn ver
lichte duisternis, voelen we ons ech
ter geen kwikstaart en niet zorge
loos meer. We springen op de fiets
en rijden door de straten naar ons
werk, en geloven zelf niet m'eer, wat
we 's nachts hebben mogen aan
schouwen.
MARIUS
Horizontaal: 1. tekengereedschap,
6. kleurstift, 12. koraaleiland, 14.
kettingraadje in een uurwerk, 16. in
het jaar der wereld (afk. Lat.), 18.
in het jaar onzes Heren (afk-. Lat.),
19. beestenvoeder, 21. bijwoord, 22.
voornaamwoord, 23. bindzool, 26.
altijd groene hoge boom, 29. soort
van groente, 30. verdichte vertel
ling, 32. wild zwijn, 33. spil van een
wiel, 34. look, 36. spijsbereider, 37.
muzieknoot, 38. muzieknoot, 39.
vlek, 41. deel van het gebit, 43. uit
roep, 44. bundel stukken, die op
een zelfde zaak betrekking hebben,
45. pers. voornaamwoord, 48. wor
tel, 50. klinknageltje, 53. Algemene
Voorschriften (afk.), 55. als 21 hor.,
56. voorzetsel, 58. afnemend getij,
59. laatstleden (afk.), 60. ontken
ning, 62. snelrit van een paard, 64.
vette vloeistof, 66. zegel, 68. dag der
week, 70. water in Friesland, 71.
jaar (afk. Lat.), 72. vermoeid, 74.
rechten inbegrepen (afk.), 75. af
korting van selenium, 76. lichaams
deel, 78. vliesvleugelig insect, 80.
zuiver, 81. uitbarstmgsmond van een
vuurspuwende berg.
Verticaal: 2. water in N. Brab., 3.
graad (Lat.), 4. zoutas, 5. lengte
maat 7. als 33 hor., 8. dwarslijn
aan de beuglijn, 9. grond, gebied, 10.
maanstand (afk.), 11. een der drie
koningen, 13. muzieknoot, 15. oplo
pende vlakte, 17. een der buitenpla
neten, 19. kruipend dier, 20. plaats,
22. zetmeelpoeder, 24. afkorting voor
neon, 25. bijwoord, 27. telwoord, 28.
in voce (afk.), 31. schuier, 35. elk,
37. meisjesnaam, 39. levensvocht in
organische lichamen, 40. houten vat,
41. voorzetsel, 42. aanwijzend voor
naamwoord, 47. soldatenrugtas, 49.
eens, 51. zwart mengsel, stof gebruikt
in electrische werktuigen, 52. dors-
werktuig, 54. haat, 56. boom der
tropen, 57. stad in Italië, 59. snoer
om papieren aan te rijgen, 61. als 70.
hor., 62. voornaamwoord, 63. fami
lielid, 65. lord (afk.), 67. vroegere
gewichtseenheid, 69. zangwijs, 73.
rund, 76. uitroep, 77. lidwoord, 78.
meester (afk.), 79. muzieknoot,
Oplossingen worden tot en met
Donderdag 30 Augustus op ons bu
reau verwacht. Op de enveloppe
vermelden „Puzzle". Voor de goede
inzenders worden beschikbaar ge
steld; een asbak, een sleutelplaatje
en een boek.
OPLOSSING VORIGE WEEK
Horizontaal: 1. tin, 3. Est, 6. o.a.,
8. estrik, 10. avond, 12 een, 14. Ee,
15. les, 16. agenda, 19. dek, 21. Sn.,
22. smart, 23. nier, 25. sla, 27. Ld.,
28. Ann., 29. ont, 31. espada, 34.
staart, 36. min, 37. ons, 38. in, 40.
ets, 42. most, 44. Sleen, 46. te, 48.
die, 49. eikels, 51. mee, 52. R.K., 54.
dit, 55. leger, 57. malaga, 59. al, 60.
ere, 61. sas.
Verticaal: 1. tevens, 2. non, 3. es,
4. sté, 5. trede, 7. Adam, 8. end, 9.
kok, 10. als, 11. os, 12. eerder, 13.
ent, 17. gal, 18. Annam, 20. er, 22.
Santos, 24. indien, -26. los, 28. A.P.,
30. tante, 32 stilet, 33. ant, 35. as, 39.
nel, 41. steeds, 42. mi, 43. Oerle, 44.
ski, 45. Esla, 47. eer, 48. dom, 50.
Ida, 51. mg., 53. kar, 56. els, 58. ge.
De winnaars van deze week wa
ren:
le prijs: de heer J. Meerood, Ma-
riënpoelstraat 3, Leiden (sigaretten
koker); 2e prijs mej. H. M. Deckers,
Dorpstraat 28, Zoeterwoude (thee
lepel); 3e prijs; mej. W. Hendriks,
Hoofdstraat 234, Sassenheim (een
boek).
De prijzen zullen worden toege
zonden