Progressie in
kinderbijslag
Man bedolven bij aardverschuiving
in St. Pietersberg
ZONDE R
SCHULD
DINSDAG 24 JULI 1951
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
Brabant gaat vóór
Op de dezer dagen gehouden zo-
merzitting van de Provinciale Sta
ten van Noord-Brabant is dc sala
riëring van het provinciaal perso
neel aan do orde gekomen. De frac
tieleider van de K.V.P., mr. E. M. J.
A, Sassen, betoogde, dat het aanbe
veling verdient om de gewijzigde
voorziening in de arbeidsvoorwaar
den van het provinciaal personeel
te benutten om deze ambtenaren een
progressieve kinderbijslag te geven.
„Het is tooh geen wet van Meden
en Perzen", zo zeide de heer Sassen,
„dat de provincie en de gemeenten
het Rijk in alles moeten volgen". De
provincie kan in deze ook voorgaan
en stimulerend werken.
De fractieleider van de Partij van
de Arbeid, de heer C. J. van Dien
den, zou een afwijking van de alge
mene regeling betreuren. De kwes
tie, moet, aldus spreker, in de Cen
trale Commissie voor georganiseerd
overleg in Ambtenarenzaken wor
den behandeld.
De debatten liepen tenslotte uit
in een door de K.V.P.-ers ingedien
de motie, waarmede ook fractiele
den van de P.v.d.A. accoord gingen.
.Deze motie luidt:
„De Provinciale Staten van
Noord-Brabant, van oordeel dat
de regeling nopens een progres
sie in de kinderbijslag voor het
provinciaal personeel gewenst
is, verzoeken Gedeputeerde Sta
ten het tot stand komen van
zulk een regeling met bekwame
spoed te bevorderen en gaan
over tot de orde van de dag".
De
Toeslag voor de inleggers.
directeur van de Rijkspost
spaarbank brengt ter algemene ken
nis. dat er gelegenheid van het 70-
jaxig bestaan aan de inleggers een
toeslag zal worden verleend. Deze
wordt toegekend aan allen, die gedu
rende het gehele jaar 1951 een spaar
bankboekje of rekening bij de Rijks
postspaarbank hadden en bedraagt
5 procent van de rente.
Naar de „Tel." verneemt, over.
weegt de minister van Economische
Zaken, prof. mr. J. R. M. v. d.
Brink, in verband met dc prijzen
slag in verschillende artikelen in
de detailhandel, de veelomstreden
Prijzenbeschikking Handelsmarges
1951 binnenkort weer in te trekken.
De op handen zynde uitbreiding
der vredesorganisatie van de land
macht en de luchtmacht biedt aan
een beperkt aantal reserve-officie
ren tot en met de rang van majoor,
die thans met groot verlof 'zijn, de
gelegenheid weer in militaire dienst
te komen.
Zij kunnen een verbintenis slui
ten voor onbepaalde tijd, maar op
zijn hoogst tot het bereiken van de
zestigjarige leeftijd.
DE EMIGRATIE NAAR CANADA
EN NIEUW-ZEELAND.
De regeringscommissaris voor
emigratie-aangelegenheden, mr. ir.
B. W. Haveman heeft in een toe
spraak, die hij gisteren hield, ter
gelegenheid van de voorlichtings
dag van de katholieke midden
standsbond te 's Hertogenbosch me
degedeeld, dat de Nieuw-Zeelandse
regering thans in beginsel emigran
ten uit alle beroepsgroepen toelaat,
zij het dat vooralsnog voor gehuw
den de beperkende bepaling, dat zij
tevoren in hun huisvesting moeten
voorzien, blijft gelden. De Nieuw-
Zeelandse regering deelt echter va
catures, waaraan huisvesting ver
bonden is, mede. Deze zijn bij de
aanmcldingskantoron bekend.
Ofschoon reeds meer dan 9000
emigranten in het eerste halfjaar
naar Canada vertrokken zijn, wach
ten nog 4000 op vervoersgelegcn-
heid. Alle beschikbare vervoers
ruimte is reeds volgeboekt De re
gering tracht voorzieningen te tref
fen en voor een deel der wachtenden
zal in September of begin October
nog mogelijkheid tot vertrek komen,
Een deel zal echter hier te lande
blijven als gevolg van te late aan
melding en door verlies van hun
sponsor geheel opnieuw moeten be
ginnen. Van degenen, die volgend
jaar naar Canada willen emigreren,
kunnen alleen zij in 1952 met zeker
heid op vervoer rekenen, die zich
uiterlijk in September 1951 daartoe
aanmelden.
H.H. WIJDINGEN
Z.H.Exc. mgr. J. Goumans O.S.Cr.,
Apostolisch Vicaris van Bandung, zal
op Woensdag 25 Juli a.s. in de kloos
terkerk van de Eerw. Kruisheren te
St. Agatha (bij Cuiok) de navolgen
de H.H. Wijdingen toedienen:
H. Subdiaconaat aan de Eerw. Fra
ters C. de Groen, L. Sips, Th. Da-
lessi, A. de Haan, A. Pepping, Th.
de Jong, Fr. Waldram, L. Blessing,
M. Sommers en M. v. Zeeland van
de Kruisheren en aan de Eerw. Fra
ters J. Verduit, P. J. M. van den
Brandt en P- E. Cops van de Con
gregatie van het Allerh. Sacrament.
H. Priesterschap aan de Eerw.
Fraters G. Notermans, J. Schelle-
kens, Fr. Lubbers. J. van Grunsven,
M. Rutten en J. Raaymakers van de
Kruisheren.
Z.H.Exc. mgr. Ludolphus Brems
O.Praem., zal op Zondag 29 Juli a.s.
in de abdijkerk tc Hceswyk de H.
Priesterwijding toedienen aan de
Eerw. Fraters A. Buters, M. der Kin
deren, E. Richters, O. Klesser, H.
Verbakei, E. Lent j es, M. Thijssen, J.
Broeren, P. Gevers, L. v. d. Meeren-
donk, E. Dekkers en A. van Zeeland,
allen Norbertijnen van de Abdij van
Berne en de Priorij „De Essenburgh"
Nog eens:
Het vergeten leger
Het Hoofd Legervoorlichtings-
dienst schrijft ons:
Naar aanleiding van het artikel in
Uw editie van 10 Juli jl. getiteld
„Zes vergeten soldaten werden weer
ontdekt", deel ik U het volgende
mede:
De in het artikel bedoelde zes
man, die behoorden tot de 43e. Hulp-
venbandplaatsafdeling van de H-
ibrigade, zijn inderdaad begin Mei
1950 naar Ifar overgeplaatst onder
toezegging dat zij omstreeks Augus
tus 1950 naar Java zouden worden
teruggevoerd ter inscheping naar
Nederland tezamen met de andere
leden van hun onderdeel. Zoals ech
ter bekjend, is de repatriëring van
de H-brigade door het Ambon-con-
flict bijna driekwart jaar vertraagd,
waardoor ook de gehele 43e Hulp-
verbandplaatsafdeling instede van
in" Augustus 1950, eerst in April en
Mei 1951 naar Nederland terug
keerde.
Daarnaast trad onvoorziene ver
traging op in de aflossing van de in
Nieuw-Guinea gestationneerde ge
neeskundige troepen. Het aflossings-
personeel kon eerst tussen Maart
en April 1951 in groepen per vlieg
tuig worden aangevoerd en in groe
pen geleidelijk de dienöt overnemen.
De „zes man" waren de laatste, die
afgelost werden, maar arriveerden
op 25 Mei op Schiphol, dus nog in
dezelfde periode dat hun kamera
den van Java per boot aankwamen.
Er is natuurlijk geen sprake van
dat zij ooit „vergeten" en „weer ont
dekt" zijn geweest. Zij hebber» zich
steeds bevonden in Ifar, dat 40 en
niet 400 km. van Hollandia ligt en
waar een gemeenschap van circa uol^ua6.,,ul5C11
500 Nederlanders is, waaronder de sergeant J. J. Seeuwen uit Den Haag,
Koningin Juliana
bezocht festival
Koningin Juliana heeft gistermor
gen een bezoek gebracht aan de ten
toonstelling van het Festival of Bri
tain op de Zuidelijke oever van de
Theems. Het bezoek, dat een geheel
particulier karakter droeg, heeft on
geveer twee en een half uur geduurd.
De directeur van dc tentoonstelling
overhandigde de Koningin een spe
ciaal ingebonden exemplaar van de
gids voor het Festival. Later kreeg
Koningin Juliana speciaal snoepgoed
voor haar dochters ten geschenke.
De Koningin droeg een beige, ge
bloemd zijden japon, met een goud
kleurige strohoed en bruine schoe
nen.
Een half uur bracht Koningin Ju
liana door in dc telekinema, waar zij
stereoscopische films zag. Ook zag zij
haar eigen beeltenis op het televisie
scherm in de foyer.
Later hebben de Koningin, prins
Bernhard en dc prinsessen Beatrix
en Irene de opening van de Interna
tional Horso Show, wedstrijden voor
ruiters, die worden gehouden op het
terrein van White City, bijgewoond.
Veestapel in 1951
De voorlopige uitkomsten van de
door het centraal bureau voor de sta
tistiek gehouden Meitelling 1951 ge
ven met betrekking tot de rundvee-,
de varkens- en de paardenstapel het
volgende beeld te zien.
De rundveestapel ip zijn geheel is
sinds Mei van het vorige jaar met 6
procent uitgebreid. Hij bedraagt nu
2.882.090 stuks tegen 2.723.000 in 1950.
Het aantal stuks melkvee steeg van
1.518.000 op 1.543.500 2 pet.).
Het jong vee nam toe met 100.000
stuks (10 pet.). Relatief was de toe
neming het sterkst bij het mestve,
dat de helft hoger bleek te liggen
dan in Mei 1950 (96.000 stuks tegen
64.000).
Anders is de situatie bij de var
kens. Wel is ook hier het totale aan
tal en ook het aantal mestvarkens
hoger dan in Mei 1950, doch uit ver
schillende aanwijzingen valt duide
lijk af te lezen, dat sedert de herfst
van het vorig jaar de belangstelling
voor de varkensh uderij vermin
derd is.
In December 1950 lag het aantal
mestvarkens nog 45 pet. boven het
niveau van de overeenkomstige
maand van het voorafgaande iaar. nu
bedraagt deze voorsprong (t.o.v. Mei
1950) nog slechts 18 pet. Bovendien
liep het aantal fokzeugen tegenover
Mei van het vorig jaar met 28.400
(10 pet.) achteruit. Opmerkelijk groot
is het aantal fokzeugen, dat tijdelijk
buiten de fokkerij wordt gehouden
(22.500 t.o. 14.400 in Mei 1950).
Bij de landbouwpaarden, welke een
geringe vermindering laat zien (1.100
stuks) valt in het bijzonder een ver
oudering waar te nemen, welke blijkt
uit een verschuiving van de 3-11 jari
gen naar de oudere leeftijdsklasse.
Er werder 1500 veulens meer geteld
dan in Mei 1950.
SCHIPHOL VEEL BEZOCHT.
Op 25 Juli a.s. zal het vijf Jaar
geleden zijn dat Schiphol weer werd
opengesteld voor luchthavenbezoek
en rondleiding. Reeds voor de oorlog
was Amsterdam's luchthaven voor
het publiek te bezichtigen. Van 1 Juli
1929 tot en met 31 December 1939
werd hiervan door niet minder dan
2.449.000 personen gebruik gemaakt,
waarvan 1.179.000 aan de rondlei
ding deelnamen.
In de vijf jaren na de oorlog was
de belangstelling voor Schiphol nog
aanmerkelijk groter. 3.700.000 perso
nen brachten een bezoek aan deze
luchthaven. Hieronder bevonden zich
1.540.000 deelnemers aan de randlei-
ding. In de maand Juni van dit jaar
werd Schiphol door niet minder dan
111.632 (in het jaar 1929 was hot to
taal aantal bezoekers 77.000) perso
nen bezocht en bijna 49.000 hiervan
namen deel aan de rondleiding. Van
elke 20 Nederlander' hebben na de
oorlog er zeven een bezoek aan Schip
hol gebracht.
Zeer waarschijnlijk zo vernemen
wij van de K.L.M., zal de rondleiding
op Schiphol het volgend jaar de be
schikking krijgen over een nieuwe,
bijzondere bezienswaardigheid, n.l.
het nationale luchtvaartmuseum, dat
een plaats zal krijgen op deze bedrij
vige luchthaven en waarin de hele
geschiedenis en ontwikkeling van de
Nederlandse luchtvaart in beeld zal
worden gebracht.
Prosp
ere had 'n
uitje
staf van dc Commandant Land
macht Nieuw-Guinea. Totdat zij
werden afgelost hébben zij normaal
dienst gedaan bij de geneeskundige
verzorging van de Nederlandse troe
pen in het garnizoen te Tfar.
Tenslotte: Bij het Ministerie van
Oorlog is geen rekest ontvangen.
De Inspecteur-Generaal van de Ko
ninklijke Landmacht, Z.K.H. Prins
Bernhard, heeft in Februari 1951 een
brief ontvangen van de vader van
S. van der Werf, welke brief op 28
April door het Ministerie van Oor
log is beantwoord met de medede
ling dat voor gedeeltelijke aflossing
van het geneeskundig detachement,
waartoe zijn zoon behoorde, reeds
personeel was uitgezonden, terwijl
getracht zou worden het nog reste-
NA EEN MAAND WEER TERUG
NAAR KOREA.
De jongens kunnen mij toch niet
missen", zo sprak Zaterdagmorgen
die zich inscheepte aan boord van
het Amerikaanse troepentransport
schip „General J. H. Mc Rae", dat
hem met 't aanvullingsdetachement
naar Korea zal brengen.
Ongeveer een maand geleden
kwam deze sergeant .net hetzelfde
schip in ons land aan. Hij had toen
een verwonding aan zijn arm, die hy
had opgelopen bij de overval op de
commandopost te Hoengson.
„Ik ga weer terug, 'k Moet nog
wel een maand rusten, maar dat kan
mooi gedurend» reis".
STERFGEVAL TIJDENS
TONEELUITVOERING.
Voor meer dan 2500 toeschouwers
werd Zaterdagavond in het open-
ronde gedeelte van dat detachement 7"" ia,teraagav™t! |n .net 0Pen\
medin Mei af te lossen luchttheater te Ede het «geunerspel
De bosbessenstruiken op de
Veluwe zitten ook dit jaar vol. Er
wordt veel geplukt, doch de echte
dagplukkers, die hun oogst verko
pen, treft men dit jaar niet zoveel
aan. De geringe uitvoer naar Enge
land is hiervan waarschijnlijk de
oorzaak.
Verdeeld Kamp opgevoerd door de
Edese Toneel Combinatie. Tijdens de
pauze werd één van de bezoekers,
mevr. Van de Ham uit Ede, onwel en
overleed enkele ogenblikken later.
Dit sterfgeval verwekte onder de
bezoekers grote verslagenheid en
men besloot daarom de tweede helft
van deze uitvoering af te gelasten.
„Trouw".
„Leve de vrijheid" moet Prospère
de grote chimpansé uit het Noorder
dierenpark te Emmen Zondagmid
dag gedacht hebben, toen hij kans
zag te ontsnappen .Deze ongeveer 8-
jarige aap, die iedere dag met de op
passer door het park wandelt en
vaak in de speeltuin een rondje
maakt in de draaimolen, ging op
zijn eentje op avontuur uit. Het eerst
ontmoette hij de gnoe. Het „wilde
beest" raakte tot zijn vreugde in
grote opwinding. Hij rende met de
gnoe op en neer en stampte met han
den en voeten op de grond, waar
door het beest steeds wilder werd.
Toen dit spelletje de aap begon te
vervelen, toog hij verder op onder
zoek uit. Van de kamelen, die al die
opwinding rustig aanzagen, moest hij
blijkbaar niets hebben, want hij liep
er in een grote boog omheen. Plot
seling ontdekte hij de wilde zwij
nen; met een bezem, die hij achter
de ren vond, ging hij de zwijnen
te lijf. De „modderwroeters" stoven
verschrikt uit elkaar. Na nog in een
boom met de bezem allerlei manipu
laties „aan de vliegende trapéze" te
hebben uitgevoerd, koos Prospère
de richting van het wildpark.
Bij de Nylgau Antilopen draaf
de hij enige tijd op en neer.. Toen
de heer Bootsing, de directeur van
het park, op een gegeven ogenblik
in het gras ging zitten, vleidde Pros
père zie hnaast hem neer om uit te
rusten van de vermoeienissen.
Daar Prospère dol is op autorij
den, werd, om hem met een zacht
lijntje te vangen, een auto gehaald.
Prospère waardeerde dat zeer, maar
dacht er niet aan in het voertuig te
gaan zitten Veel liever beklom hij
het dak van de auto om eens flink
aan de ruitenwisser te kunnen
trekken. Dat was echter niet de be
doeling. Men bracht de wagen toen
maar weer weg. Tenslotte geraakte
de chimpansé, die in het geheel
geen kwade bedoelingen had, ver
moeid van het spelen. Met een ket
ting wist zijn oppasser het dier te
pakken te krijgen. De pret, die
twee uur had geduurd, was toen
voor Prospère afgelopen,
HILVERSUMMER KON HET
NIET LATEN
De politie heeft de 40-jarige J. G.
v. D. uit Hilversum opgesloten om
dat hij wel wat al te hardleers is
gebleken door als briefhoofd de
naam van een credietwaardige fir
ma te voeren en na het ondergaan
van een gevangenisstraf rustig door
te gaan met deze onhebbelijkheid.
Verscheidene firma's werden op
deze wijze voor totaal 3500 opge
licht.
De man deed zaken onder dc
naam ,Actu" en vroeg offertes aan
bij chemische fabrieken en in de
jutc-industrie. Firma's in Rotter
dam, Amersfoort, Maastricht, Am
Een zware aardverschuiving in de
flank van de St. Pietersberg heeft de
24-jarige F. van den Booren bedol
ven en gedood. Zijn schoonvader G„
die op een ladder stond, werd slechts
gedeeltelijk bedolven en kon worden
gered.
Omstreeks 8 uur in dc avond, na
een hevig onweer met slagregen, wil
de de 24-jarige Van den Booren met
zijn schoonvader zijn duiven inspec
teren. Het duivenkot was achter in
Twee jongens
doodgereden
Twee vriendjes, dc twaalfjarige
Willy van Hogen en de elfjarige
Gerard Egbcrink, beiden uit Olden-
zaal, zyn gistermiddag omstreeks
kwart voor één op de straatweg
HengeloOldenzaal op enkele hon
derden meters van de plek, waar de
rondweg om Oldenzaal begint, door
een Zweedse auto gegrepen en op
slag gedood.
De beide jongens gingen in de
richting Hengelo. Zij zaten op één
fiets. Op zeker ogenblik wilden zij
de weg oversteken. Op dat moment
naderde een Zweedse auto met
twee studenten afkomstig uit Stock
holm, die terugkeerden van een va-
cantiereis naar Spanje. De wagen
reed met een snelheid van meer
dan honderd kilometer, naar later
is komen vast te staan. Toen de
chauffeur van de wagen plotseling
de fiets met de twee jongens voor
zich zag, trachtte hij nog te rem
men, maar de beide knapen werden
door de auto gegrepen met het ver
melde noodlottige gevolg. Zwaar
verminkt bleven de beide jongens
aan de kant van de weg liggen. De
wagen kwam na enkele tientallen
meters tot stilstand.
De beide studenten, twee jonge
mannen van 22 en 23 jaar, waren
ten zeerste ontdaan door het ver
schrikkelijke ongeluk. Zij vertelden
dat zij plotseling de fiets voor de
wagen zagen, zodat een aanrijding
niet meer te voorkomen .was. De
wagen, die aan de radiator werd
beschadigd, is, nadat de verkeers
politie een onderzoek had ingesteld,
naar een garage vervoerd.
het tuintje gebouwd tegen de St.
Pietersberg aan. De schoonvader klom
op het laddertje en de schoonzoon
bleef beneden. De huizenrij aan de
Luikerweg, waar het ongeluk ge
beurde, ligt tegen de westflank van
de St. Pietersberg.
Plotseling kwam de aarde in bewe
ging. Honderden kubieke meters zwa
re klei en mergel drukten het huisje
omver en bedolven Van den Booren
totaal cn zijn schoonvader tot aan de
borst. Deze laatste kon worden ge
red. Licht gewond werd hij naar het
ziekenhuis vervoerd. Zijn toestand is
bevredigend. Hoewel onmiddellijk
met man en macht werd gegraven
en gezocht, werd het lichaam van het
andere slachtoffer pas omstreeks elf
uur in de avond gevonden. De dood
was ingetreden. Van den Booren was
anderhalf jaar getrouwd en vader
van één kind.
De grondverschuiving wordt toe-
geschreven aan de zware regenval
van de laatste dagen. Halverwege de
berghelling heeft het vermoedelijk
tot op de mergel doorgedrongen wa
ter de met gras begroeide klei wegge
spoeld. Deze klei is vervolgens over
een breedte van ea. tien meter gaan
schuiven. Zware grondmassa's stort
ten in enkele achtertuintjes van
langs de mergelweg gelegen huizen,
met het bekende noodlottige gevolg.
BOER STAK HUIS IN BRAND.
Verleden week Dinsdag is, zoals
medegedeeld, door hooibroei brand
uitgebroken in de boerderij van de
heer J. Twerda te Cubaard. Dank
zij het sneloptreden van de brand
weer kon het woonhuis worden ge
spaard. Enkele dagen later brandde
echter ook dit woonhuis af Aan
vankelijk dacht men dat dit gewe
ten moest worden aan nasmeulend
vuur. Er waren echter omstandig
heden, die het vermoeden deden
rijzen, dat de bewoner het vuur een
handje had geholpen. Hij werd daar
om door de rijkspolitie van Worn-
mels aangehouden. Thans heeft de
heer Twerda bekend inderdaad het
woonhuis in brand te hebben gesto
ken met behulp van een blik ben
zine. Hij is thans voorlopig op vrije
voeten gesteld. Men neemt niet aan,
dat hij in eerste instantie de boer
derij zelf heeft aangestoken.
w j Reurs - Overzicht
Vrouw vermoord
Te Kielwindeweer in de ge
meente Hoogezand-Sappemeer is in
de nacht van Zaterdag op Zondag
de 68-jarige weduwe L. Meyer
Venema in haar woning aan
Sluisweg door worging om
leven gebracht.
In verband hiermede zijn twee
personen gearresteerd, nl. W. B. uit
Hoogezand en D. R. uit Anlo.
Beiden waren in de bewuste
nacht in het huis aanwezig en heb
ben daar verschillende borrels ge
dronken. De woning staat nl, be
kend als een gelegenheid waar
clandestien drank wordt getapt. Het
was daar steeds een komen en gaan
van bezoekers en het rumoer, dat
de buren in de bewuste nacht hoor
den was dan ook niets bijzonders.
Men heeft er geen aandacht aan
besteed, doch later bleek dat er een
ruzie is ontstaan tussen de beide
mannen en de vrouw. Om ongeveer
half vier werd de familie Nieland
door R. gewekt. Hij was onder in
vloed van sterke drank en deelde
mede, dat de weduwe Meyer dood
was. Onmiddellijk waarschuwde
men politie en een dokter die vast
stelde dat het slachtoffer door wor
ging om het leven was gebracht.
Het onderzoek in deze zaak duurt
nog voort.
Tussen twee bezoekers van een
café aan de Wolphaertsbocht te Rot-
terdag ontstond Zaterdagavond on
enigheid over de betaling. De kas
telein, de 32-jarige A. W. C. R. be
moeide zich er mee en kon zich niet
meer beheersen. Hij gaf de 48-jarige
koopman G. Polak twee klappen op
sterdam en Geldrop werden van de kin, waardoor de man viel. Hij
zijn handelwijze de dupe en de po
litie vermoedt, dat hij nog meer
slachtoffers heeft gemaakt. Hij zal
voor de officier van justitie worden
geleid. (N.v.d.D.)
raakte het biljart en moest met een
schedelbasisfractuur naar het Zui
derziekenhuis worden vervoerd. Des
nachts is de koopman overleden. De
caféhouder is in bewaring gesteld.
Licht verdeelde, zeer kalme markt
Ook deze week opende de beurs
in een vacantiestemmnig. Er heer
ste zeer weinig activiteit en de
markt sloot per saldo licht verdeeld.
Vrydag" is op de nieuwe 4 pet. le
ning Philips in dollars voor een be
drag van niet minder dan 1.662.900
dollar ingeschreven, hetgeen men
ter beurze een formidabel bedrag
achtte. Wel moet men hierbij niet
vergeten, dat Vrijdag 1.1. de geaccu
muleerde vraag van drie dagen ver
werkt is. Ook gisteren was de be
langstelling vrij groot, doch men
verwachtte dat letaal nog niet de
helft van het bedrag van Vrijdag
zal worden ingeschreven.
De industrieafdeling was enigs
zins verdeeld, waarbij Kon. Olie en
Philips vrij gunstig lagen en twee
punten monterden. Unilevers open
den drie punten lager. Dit werd ten
dele in verband gebracht met het
feit, dat Dinsdag het dividend van
12 pet. der Unilever betaalbaar zou
zijn, en waardoor er waarschijnlijk
enige verkopen op fiscale gronden
zijn geschied. Later volgde een her
stel tot 245 (246).
De Scheepvaartmarkt was over
wegend lager, waarbij K.P.M. zich
3 punt zag ontgaan. Scheepvaart
Unie bleef prijshoudend, de overige
soorten circa 1 punt lager. De Cul
tures trokken in het geheel geen be-
langselling, maar waren 'niettemin
prijshoudend. Slechts hier en daar
kon een fractioneel verlies gesigna
leerd worden.
Het bericht dat de nieuwe 4 pet.
lening ten laste van de gemeente
Haarlem niet geheel voltekend is,
wekte niet veel verwondering. De
•beleggingsmarkt hield zich vrij
goed en was incidenteel zelfs een
fractie hoger. Hoewel Amerikanen
uiterst verwaarloosd bleven, kon het
agio een half procent monteren tot
15 pet. Prolongatie 4 procent.
»1)
„Ik neem u de woorden, in uw
opwinding gesproken niet kwalijk,
(mijn beste, jonge vriend, want ik
zei het zelfde, toen ik he; vernam,"
«prak mr. Brenner ernstig maar
vriendelijk, „Welnu de bewijzen zyn
zo zeker, dat wij aan de schuld van
Wendt bijna niet meer kunnen twij
felen."
En nu vertelde hij hem de onder
zoekingen van Friedeberg, gedaan
te Eldersleben en te Furstheim. Met
een doodsbleek gezicht en saam ge
perste lippen luisterde Meihert Ell-
xners naar de woorden van de oude
magistraat. Toen de rechter gespro
ken had, sloeg Meinert de handen
voor het gelaat en stamelde luid:
„Mijn arme Stina, mijn arm meis
je! Wat zal deze mededel'ng je aan
grijpen! Je houdt zo innig veel van
Hij hem begaan heeft, daaraan valt
ik wil het niet geloven."' '-iep hij
twijfelend uit. „Meneer Brenner, u
kent kapitein Wendt sedert ver
icheidene jaren, u weet, wat een
goed, edel mens hij is. Kunt u het
geloven?"
„Mijn beste vriend," antwoordde
dc rechter goedig, „dat Heinrich
Wendt aan de moord schuldig is, dat
hij hem begaan heeft, daaraan valt
volgens de mededelingen van de
commissaris niet meer te twijfelen,
maar tot uw troost wil ik u niet
verzwijgen, dat de mogelijkheid niet
is uitgesloten, dat het een ongeluk is
of dat Wendt uit zelfverdediging
heeft gehandeld. Dit zal nader
moeteen blijken. Als rechter moet ik
natuurlijk de strikste rechtvaardig
heid in acht nemen en kan ik nie
mand ontzien, want voor jle recht
bank zijn mij alle mensen gelijk.
Meinert Ellmers strekte, nadat hij
de verdenking tegen Wendt had ver
nomen, de hand naar de grijze ma
gistraat uit en deze drukte ze, wel
wetend, dat de deelneming in het
verdriet van de jonge geneesheer nog
groter was dan die van hem zelf.
Meinert zou dus de schoonzoon wor
den van een moordenaar?
„Nu verzoek ik u beleefd" zei mr.
Brenner, de hand van Meinert losla
tend, „om er met niemand over te
spreken. Niet alleen omdat daardoor
zijn huisgenoten in opspraak zouden
komen, maar ook omdat de schuld
van de kapitein nog niet bewezen is"
Meinert knikte zwijgend, 't Was
of hem de keel werd dichtgeschroefd
Nog eenmaal reikte hij de goede
rechter de hand en verliet met tra>
nen in de ogen de kamer. Mr. Bren
ner keek geruime tijd naar de deur,
toen deze zich achter de jonge dok
ter 'had gesloten.
Vijftien jaren lang bekleedde hij
reeds de betrekking als rechter te
Bruchholm; honderden had hij reeds
voor de groene tafel zien verschij
nen; dagelijks veroordeelde hij die
ven of vechtersbazen; vaak had hij
'n innig meelijden in zich voelen op
wellen voor een beklaagde, die door
anderen in het verderf was gestort:
hartverscheurende taferelen had hij
bijgewoond. Moeders had hij zien
snikken, zien jammeren om strafver
mindering voor hun zoon, nvaar nim
mer had hem iets zo zeer getroffen
als de beschuldiging tegen de kapi
tein, waardoor zijn vrouw en lieve
dochter, de verloofde van de jonge
dokter Ellmers, in de diepste rouw
en de grootste droefheid werden ge
dompeld. Niet zozeer deed het hem
leed een man, al was het dan ook
een zijner beste kennissen te moe
ten veroordelen. Neen, dat was zijn
plicht: dit eiste zijn rechtvaardig
heid. Maar dat hij een ganse familie,
met wie hij vriendschappelijk ver
keerde, die hij hoog schatte, zou
moeten ten gronde richten, zou moe
ten ontnemen de achting van geheel
Bruchholm, o, dat pijnigde hem zon
der ophouden. Hij moest de godin
der Gerechtigheid volgen, zonder
aanzien van persoon, zonder aanzien
van stand of rang. Hij moest haar
blindelings volgen, zonder even
slechts te mogen blikken naar rechts
of links.
Reeds klonk hen? in de oren: Fiat
justitia, mundus psreat!
Hij zuchtte diep; dan zette hij zich
aan zijn schrijftafel en begon hard
te werken.
XL
Zes dagen waren na het bezoek
van dokter Ellmers aan mr. Brenner
vervlogen. De praatgrage Bruch-
holmers hadden ruimschoots hun
fantasie laten werken .Maar daar
aan de geheimzinnige zaak door de
rechters en doktoren geen rucht
baarheid werd gegeven, begon men
allengs te zwijgen.
Bovendien, zoals dat altijd het ge
val is, hadden andere gebeurtenissen
de tongen wederom in beweging ge
bracht en zelden werd er nog over
de zaak-Lenzmann gesproken. Be
gon men er over, hetzij in de café's
hetzij op straat of in de hulskamers,
dan maakte het bestraffende: je weet
er toch niks van, een einde aan het
onderwerp.
Ook de dagbladen hadden daar de
betrokken personen alle inlichtingen
weigerden, gezwegen. Alleen het
Bruchholmer Dagblad had niet na
gelaten om even te schimpen op de
houding der politie, die, naar zijn
oordeel, te lang had getalmd en de
moordenaar ongetwijfeld de kans om
te ontvluchten had gegeven.
Mr. Braudeis, die evenals mr.
Brenner en dokter Ellmers. niet kon
geloven aan de schuld van kapitein
Wendt, kwelde de treinconducteurs,
juffrouw Kahrs, Lenzmann's huis
houdster en alle personen, die maar
enigszins in betrekking tot Wendt
of Lenzmann stonden of hadden ge
staan, met langdurige en vruchteloze
verhoren.
Op een morgen, toen mr. Brau
deis als naar gewoonte zijn werkka
mer binnentrad, vond hij op zijn
schrijftafel een telegram, dat, te oor
delen naar de datum, reeds 's avonds
te voren moest bezorgd zijn. De in
houd, welke hem ten zeerste verras
te en deed schrikken, luidde als
volgt:
„Wendt heden aan boord der Hol-
satia gearresteerd. Kom morgen
avond te Bruchholm. Friedeberg"
„Dit telegram is, zoals ik zie, reeds
gisterenavond aangekomen. Waarom
hebben ze het niet direct bij mij
thuis bezorgd?" vroeg hij wrevelig
de oude gerechtsdinaar.
„Och, ik dacht dat het niet zo ge
wichtig was", antwoordde de oude
nïan met kalmte
„Kon je niet begrijpen, dat de in
houd mij zeer veel belang inboezem
de? Je had het mij ogenblikkelijk
moeten brengen".
„Mijnheer ik wist immers niet wat
er in stond. Het was gesloten" ver
dedigde zich de oude.
Daarop ging hij heen om mr. Bren
ner het telegram te brengen.
Zwijgend, in gedachten verdiept,
legde mr. Brenner het hem overhan
digde ter zijde, toen hij het gelezen
had.
Met nauwgezetheid had hij in de
laatste dagen met hulp van de rech
ter van onderzoek de boeken en
stukken, die van Nienwalde naar
Bruchholm waren gezonden door
snuffeld Merkwaardige resultaten
had het echter niet opgeleverd. Ten
minste niets, waardoor bij 'n plotse
linge dood aan kapitein Wendt een
fortuintje zou ten deel vallen en
juist daarnaar zocht de rechter van
onderzoek met koortsachtige ijver.
In 't geheel was Wendt 18000 mark
schuldig aan Lenzmann. Deze som,
welke vroeger aan kapitein Wendt
niet groot scheen, scheen thans voor
hem moeilijk af te lossen te zijn,
want er werden vele brieven gevon
den, waarin de kapitein om uitstel
van betaling vroeg.
