S)e CöldóeSoii^ant
De herbewapening mag niet
verminderd worden
WAT ER OOK IN KOREA
GEBEURT
De laatste jaren van Pétain
DINSDAG 24 JULI 1951
42ste JAARGANG No. 12341
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Is het weer mis
in
Perzië?
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Adverts 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Truman waarschuwt tegen verslapping
„Wat er ook in Korea moge gebe uren, in geen geval mag de herbe
wapeningsinspanning van de Verenigde Staten en West-Europa vermin
derd worden. Integendeel, deze inspanning zal nog moeten worden ver
groot". Aldus verklaart president Truman in zijn halfjaarlijks econo
misch rapport aan het Congres, er aan toevoegend: „De grootste bedrei
ging van de wereldvrede komt nog steeds van de kant der Sovjet-Unie".
Daarom wil Truman de kosten van het Amerikaanse veiligheidspro
gram, die nu reeds een bedrag van meer dan 35 milliard dollar hebben
bereikt, verhogen tot 50 milliard voor het einde van dit jaar, en tot 65
milliard voor het midden van 1952.
RUSLAND BLIJFT
HET GEVAAR
Het waren weer zeer scherpe be
woordingen, waarin de president
zijn mening over de politiek van de
Sovjet-Unie weergaf: „Wij moeten
niet alleen naar Korea kijken, maar
wij moeten ook rekening houden
met wat er gebeurt in Perzië, aan de
grenzen van Joegoslavië, in Indo-
China en bovenal in Rusland zelf.
De wereldvrede wordt het meest be
dreigd door de groeiende militaire
macht, welke de Spvjet-heersers ter
beschikking staat en door hun be
reidheid agressie te gebruiken ter be
reiking van hun doel"
„Er kan zo vervolgde Truman
geen vrede zijn, wanneer wij de
ze bedreiging niet overwonnen heb
ben. Dat nu is het doel van ons vei
ligheidsprogram. Aarzeling of eën
gebrek aan vastberadenheid zou de
grootste zwakheid zijn, die Amerika
aan de dag zou kunnen leggen."
VEILIGHEIDSPROGRAM
Het veiligheidsprogram nader toe
lichtend wijst de president er dan
op, dat de door hem gevraagde be
dragen zouden betekenen, dat aan
het einde van dit jaar 15 procent
van de Amerikaanse productie voor
de defensie wordt aangewend en
over een jaar 20 procent, tegen op
het ogenblik 11 procent.
Truman leverde ernstige critiek op
de „extremisten, die na het begin
van de aanval op Zuid-Korea een
leger van tien millioen man op de
been wilden brengen en drastische
economische controlemaatregelen
wilden invoeren, maar nu een pre
cies tegenovergesteld standpunt hul
digen"
„Wanneer wij nu naar deze extre
misten zouden luisteren, zou dat
een nog kostbaarder fout worden,
dan wanneer we een jaar geleden
op hun suggesties waren ingegaan.
Wij hebben geen reden om te gelo
ven, dat de gebeurtenissen in Korea
de grondslagen van de Russische be
doelingen hebben veranderd".
Het defensieplan is ontworpen om
sterke parate strijdkrachten op de
been te brengen, en deze als de
nood aan de man komt snel te
kunnen uitbreiden.
„Wij hebben bijna ons eerste doel,
om 3,5 millioen mannen en vrouwen
op de been te brengen, bereikt,
maar op het gebied van de wapens
zijn er nog vele maanden en jaren
van harde inspanning voor de boeg
eer er voldoende uitrusting beschik
baar zal zijn voor de parate troepen
voor onze bondgenoten en voor de
reserve-voorraden."
„Sinds de inval in Korea is onze
militaire productie belangrijk ver
groot" zo vervolgde Truman. De af
levering van de belangrijkste goede
ren zoals tanks, vliegtuigen, wa
pens en munitie is iweer dan ver
drievoudigd. Desondanks is de mi
litaire productie als geheel enigszins
op het schema achter. Ten dele is
NIET TE SCHEIDEN
Een ander punt, waarop de presi
dent nog eens sterk de nadruk leg-
dee is, dat de verdediging van de
vrije volken niet te scheiden is en
dit zowel in strategische, economi
sche als morele zin. Truman haalt
daarbij cijfers aan en zegt: „Met
slechts 10 procent van de bevolking
der vrije volken en slechts een frac
tie van hun natuurlijke hulpbronnen
zouden wij, indien wij van de rest
van de wereld geisoleerd zouden
worden tegenover enorme moeilijk
heden komen te staan". Maar onze
bondgenoten hebben in de loop van
dit jaar hun militaire productie ver
dubbeld en vele landen zullen in de
toekomst hieraan nog uitbreiding ge
ven. Hun economische toestand is
echter anders dan de onze en hun
bronnen zijn minder. Al deze facto
ren hebben meegeteld bij het opstel
len van ons programma voor de hulp
aan de andere vrije landen.
Truman stelt dan voor 8.5 milliard
dollar aan buitenlandse hulp ter be
schikking te stellen, waarvan 6.3
milliard voor militaire doeleinden.
Van de overblijvende 2.2 milliard
dollar zou dan meer dan de helft
naar West-Europa gaan.
Nadat de president nog verklaard
had, dat de economie van Amerika
thans sterker is dan bij het begin van
de uitvoering van het bewapenings-
programa deed hij een dringend be
roep op het Congres de militaire uit
gaven in het komende fiscale jaar
te verhogen en directe en indirecte
maatregelen tegen de inflatie te ne
men.
Prikkeldraad rond begrafenisstoet
RUST IN JERUZALEM
DE begrafenis van de vermoorde koning Abdoellah is gisteren rustig
verlopen; maar men had ook alle voorzorgsmaatregelen daartoe
genomen. t
De weg, die de rouwstoet van het paleis naar de begraafplaats moest
afleggen was echter met prikkeldraad afgezet en kanonnen en
machinegeweren stonden op de omliggende heuvels opgesteld en wer
den op jeeps in de stoet meegevoerd.
ANGST VOOR AANSLAGEN.
Toegang tot de omgeving van het
koninklijke paleis, waar Abdoellah
sedert Vrijdag opgebaard heeft ge
legen, werd- alleen verschaft op
vertoon van speciale toegangsbewij
zen. Overal in de omgeving pa
trouilleerden de mannen van het
Arabische Legioen en alle veilig
heidsmaatregelen waren verdubbeld
uit angst voor mogelijke aanslagen
op de Arabische hoogwaardigheids
bekleders, die bij de begrafenis aan
wezig waren.
Terwijl geschutsbatterijen om de
minuut een salvo losten, werd de
kist op een affuit geplaatst en naar
OP HET EILAND YEU
Het ballingsoord, waar Pétain zijn
laatste dagen sleet en waar hij gis
teren is gestorven, het eiland Yeu,
is een vlakke rots met een door de
golven uitgeholde kustlijn, van het
vasteland gescheiden door een zee
arm. Over de zandheuvels waait
steeds een stevige wind.
Te midden van pijnbomen, die de
lidtekens dragen van zovele stormen,
staat een oude vesting, die door een
ophaalbrug met de buitenwereld is
verbonden. Vlakbij ligt Port-Joinville
een vissersdorpje. In deze vesting,
omringd door dikke muren, en be
heerst door een uitkijktorentje van
jongere datum, sleet „de oudste ge
vangene ter wereld" zijn laatste zes
jaren, onder de voortdurende bewa
king van een wacht van 120 man
schappen, die aan zo strenge voor
schriften onderworpen waren, dat zij
zelfs niet op het binnenplein van de
vesting mochten komen, wanneer Pé
tain zijn dagelijkse wandeling maakte.
Niemand is tijdens de gevangenschap
van Pétain de vesting binnen kun
nen gaan, zonder speciale vergunning
van de minister van justitie. In de
omstreken van het fort stonden bor
den om aan te duiden, dat elke toe
gang en het nemen van foto's ver
boden waren. Ook de omstreken
werden streng bewaakt.
De enige verzachting van de deti-
neringsvoorschriften, welke de ge
vangene genoot was, dat mevr. Pé
tain, die enkele dagen na de aan
komst van haar man in de vesting,
naar het eiland was gesneld, hem da
gelijks een bezoek mocht brengen,
maar steeds in het bijzijn van ver
tegenwoordigers van het gevangenis-
bestuur. Alleen de pastoor van het
eiland, die de grijsaard als aalmoeze
nier was toegewezen, had vergun
ning om zich met hem alleen te on
derhouden. Eens of tweemaal per
jaar hadden de advocaten van de
veroordeelde, maitre Jacques Isorni,
en maitre Jean Lemaire, evenals en
kele familieleden, toegang tot de
sombere vesting, waar de wacht
voortdurend in alarmtoestand was.
Pétain is een volmaakte gevangene,
zo zei de heer Simon, directeur van
de vesting. Hij heeft nooit enige
klacht of eis geuit. Het gedrag van
de gevangene was voorbeeldig Men
sloot de ogen, toen hij lust begon te
krijgen in het triktrakken. De maar
schalk en mevr. Pétain speelden dan
eindeloze partijtjes. Men liet even
eens oogluikend toe, dat twee katten,
die op onbekende wijze in de vesting
waren geraakt, bij Pétain in de cel
bleven.
Als de maarschalk in zijn zetel zat,
kwamen „monsieur et madame
Mickey" zich op zijn schoot neste
len.
Dagelijks, behalve de veertien da
gen, die zij jaarlijks te Parijs door
bracht, kwam mevr. Pétain in het
fort op bezoek. Een groep onbeken
de sympathiserenden uit de Vendée
had haar een oude auto aangeboden,
waarmede Eugenie Pétain, die meer
en meer aan jicht begon te lijden,
dagelijks naar de vesting reed. Te
voren begaf zij zich steeds alleen
door alle weer in en wind naar
haar man. Ongetwijfeld had zij, die
die moest bestaan op het pensioen
van weduwe van een divisie-generaal,
dat haar door de regering van de
vierde republiek was toegekend, niet
de middelen om zich de weelde van 'n
taxi te veroorloven. De vissers van
het eiland groetten steeds opvallend
de vrouw van de gevangene, die de
weg naar de vesting insloeg met haar
pakje lekkernijen en een stapeltje
van honderden brieven, die zij dage
lijks uit alle hoeken van de wereld
ontving.
Mevr. Pétain had toestemming
haar man alles te geven, waarnaar
hij verlangde, behalve alcohol. Pé
tain trouwens was hiervan nooit een
groot liefhebber. De tabak en de si
garetten, die als geschenk voor de
grijsaard bij zijn vrouw werden af
gegeven, deelde deze steeds uit, daar
Pétain sedert hij ambassadeur te
Madrid was geweest het roken had
opgegeven.
de begraafplaats gevoerd. Langs de
weg stonden treurende Jordaniërs
opgesteld om de verscheiden mo
narch een laatste groet te brengen.
Voorop liepen in de stoet de zoon
van Abdoellah, prins Naif, die thans
regent is van het koninkrijk, als
mede de regent van Irak, Emir Ab-
doel Illah; daarna volgden-de auto
riteiten van het hof, het voltallige
kabinet, de leden van de delegaties
uit de Arabische landen en het
corps diplomatique.
De witte Arabische hengst van
de koning, bedekt met een zwart
staatsiekleed, liep mee in de stoet.
Het zwaard van Abdoellah en zijn
rijlaarzen waren op de rug van het
dier bevestigd.
JERUZALEM LIJKT EEN
KAMP.
Inmiddels is de oude stad van
Jeruzalem veranderd in een groot
militair kamp. In de nauwe straten
van de oude stad patrouilleren sol
daten, de stalen helm op het hoofd
en met „tommyguns" in de handen
geklemd, terwijl anderen posities
hebben betrokken in met zandzak
ken versterkte versperringen
Aan de Joden, die hier wonen, is
de verzekering gegeven, dat deze
maatregelen niet tegen hen zijn ge
richt, maar desondanks is het
wachtwoord aan de Israëlische zijde
van de demarcatielijn: verhoogde
waakzaamheid en dit blijkt ook uit
de Israëlische perscommentaren.
Zo schrijft de diplomatieke cor
respondent van de invloedrijke „Je
ruzalem Post": „De toestand wordt
scherp in het oog gehouden. Deze
situatie is verleidelijk voor ver
scheidene elementen in de Arabische
wereld".
Schaduw over de Perzische olie
HARRIMAN „DIEP TELEURGESTELD"
^^P pE VERWACHTING, DAT ee n oplossing van het Perzische olie
geschil in zicht was, werd gister avond de domper gezet, nadat presi
dent Truman's speciale afgevaardigd e, Averell Harriman, nieuwe voor
stellen aan de Perzische olie-commi ssie te Teheran had voorgelegd. Het
optimisme van de laatste twee dage n verdween als sneeuw voor de zon
en in sommige kringen werd al gez egd dat Harriman „diep teleurge
steld" was.
Er zijn geen afspraken gemaakt voor een volgende bijeenkomst en
waarnemers vatten dit op als een te ken, dat zijn gewijzigde voorstellen
om het geschil met Groot-Brittannië te regelen niet 'bij de Perzen in de
smaak zijn gevallen. Uitlatingen va n de leden van de olie-commissie
wezen in deze richting.
Een lid van de olie-commissie ver
klaarde in de loop van de dag, dat
een basis voor het heropenen van
de besprekingen met de voormalige
Engelse olie-maatchappij besproken
werd en dat de Perzen hoopvol ge
stemd waren. Volgens waarnemers
is het heel goed mogelijk dat Har
riman en de Perzen geen accoord
hebben kunnen bereiken over de
Perzische eis, dat de Engelsen de
wet op de nationalisatie van de olie
industrie moeten erkennen, alvo
rens de besprekingen weer op gang
gebracht kunnen worden.
De Engelse minister van Buiten
landse zaken, Herbert Morrison, zal
heden met leden van de regering te
Londen overleg plegen over het
oliegeschil.
Morrison heeft zijn beloofde ver
klaring aan het Lagerhuis opnieuw
moeten uitstellen.
PERZISCHE KABINET BUEEN
Dc Perzische olie-commissie gaf
na het onderhoud met Harriman de
volgende verklaring uit: „Wy dan
ken Harriman voor zijn bemoeiin
gen, wij zijn zeer voldaan. De
uitslag van het overleg zal aan het
kabinet medegedeeld worden". Het
Perzische kabinet kwam spoedig
daarop in aller ijl bijeen, maar
waarnemers waren ontmoedigd door
het „afscheid", dat in de verklaring
van de commissie werd uitgespro
ken.
Radio Teheran heeft na de bijeen
komst van Harriman en de olie
commissie de uitlating van een Per
zische woordvoerder aangehaald,
dat er besprekingen met Harriman
waren gevoerd vóór diens thuisreis.
De beslissing daarover zou het ka
binet nemén.
De commissie had Harriman op
de hoogte gesteld van de reactie van
de regering op zijn eerste voorstel
len. Deze voorstellen gaven een uit
eenzetting van de gronden, waarop
het olie-overleg met de Engelsen
heropend zou kunnen worden.
De Perzen stelden na een kabinets
zitting enige wijzigingen voor welke
Harriman evenwel niet wilde aan
vaarden. Hij stelde veranderingen
voor, welke thans bestudeerd wor
den.
OVERGROOTMOEDER VERTELT
SPROOKJES. De Engelse vier
ling van de familie Good vierde
reeds haar derde verjaardag. Zij
brachten een bezoek aan hun 99-
jarige overgrootmoeder Mrs. Fair-
clough in Keynsham. Wc zien de
vier meisjes hier aandachtig luiste
ren naar een verhaal, dat misschien
wel bijna een eeuw geleden is ge
beurd.
V.l.n.r, zijn het Frances. Eliza
beth, en Bridget en Jennifer (op
overgrootmoeders schoot).
DEMONSTRATIES IN TEHERAN.
Tanks en pantserwagens hebben
vandaag een cordon gevormd om
het Perzische parlementsgebouw.
Een menigte van enkele duizenden
demonstranten dreigde namelijk het
gebouw te bestormen uit protest
tegen „het brute optreden van dc
politie bij de jongste onlusten in
Teheran".
De demonstranten verzamelden
zich vroeg in de morgen. Sommigen
verklaarden bloedverwanten te zijn
van de 20 personen, die bij de on
lusten omgekomen waren. Vracht
auto's met soldaten, tanks en pant
serauto's werden met spoed naar
het parlementsgebouw gezonden.
Toen een deputatie tot het gebouw
werd toegelaten, begonnen de de
monstranten zich te verspreiden. De
troepen kregen toen opdracht tot
de terugtocht.
Ongeveer een half uur later ech
ter begonnen de demonstranten zich
opnieuw, en thans in grotere getale
te verzamelen. Men zeide, dat dui
zenden studenten zich bij hen zou
den voegen. De troepen kregen toen
opdracht zich weer naar het parle
ment te begeven. Uit drie richtingen
reden de pantservoertuigen het
plein voor het gebouw op. Er werd
een cordon om het gebouw gevormd
en de menigte trok zich onder drei
ging der vuurmonden naar de ran
den van het plein terug.
Na ongeveer weer een half uur
begonnen de pantservoertuigen door
de hoofdstraten te patrouilleren.
Sterke politie-eenheden bleven ech
ter het parlementsgebouw bewaken.
Er heerste een gespannen sfeer, al
dus Reuter, doch het zag er naar
uit, dat het snelle verschijnen der
troepen een botsing voorkomen had.
LEVEN OP GROTE DIEPTEN
Volgens een bericht van het Deen
se schip voor zeekundig onderzoek
„Galathea" heeft de Amerikaanse
prof. Claude Zobell nabij de Philip-
pijnen het bewijs gevondn van le
ven op grote diepten.
De prof. heeft levende bacteriën
naar boven gebracht van een diepte
van 10.000 meter en heeft ze onder
een druk van 1000 atmosferen in le
ven gehouden.
DEMONSTRATIE IN TEHERAN.
Perzische mannen en vrouwen
demonstreerden opnieuw in de
straten van Teheran. Zij vormden
een lange optocht en voerden span
doeken mee.
DE
UITGESTOTENE
GESCHIEDENIS zal oordelen
over Pélain. Als een uitgeput en
dodelijk vermoeid man is de vroege
re maarschalk van Frankrijk, de held
van Verdun uit de eerste wereldoor
log, gisteren overleden op zijn een
zame eiland. De laatste dagen van
zijn leven heeft hij niet door behoe
ven te brengen in de vesting, welke
hem als gevangenis was toegewezen,
maar overigens is hij gestorven als
een uitgestotene.
De kwc-stie-Pétain is een pynlyke
zaak geweest voor Frankrijk,
0 niet alleen omdat men ge
dwongen was een zó oude man
gevangen te houden, maar voorna
melijk, omdat deze oude man in be
tere jaren één der grote oorlogshel
den was van het Franse volk. Hij was
reeds 58 jaar toen de eerste wereld
oorlog uitbrak en zou menselijker
wijs aan het einde van zyn carrière
geweest zijn, als de oorlogsomstandig
heden hem niet omhoog hadden ge
stuwd tot de hoogste toppen van de
roem. Op die hoogte zou hij zijn le
vensavond hebben kunnen doorbren
gen. gekoesterd door de zon der ere
en de warmte van de genegenheid
van het volk, als andere omstandig
heden hem niet hadden gehuld in dc
grauwe wolken der vijandigheid. De
Duitsers kwamen in 1940 en de toen
84-jarige maarschalk liet zich ver
leiden om het roer van het ontred
derde schip van staat in zijn bevende
handen te nemen. Kan het nog eer
zucht geweest zijn van deze grijs
aard? Of heeft hij gedacht, dat toch
iemand de verantwoordelijkheid van
de nederlaag op zich moest nemen en
dat hij in zijn onkwestbare hoogheid
daartoe de aangewezen man was? In
elk geval heeft hij bereikt, dat een
gedeelte van Frankrijk jarenlang on
bezet is gebleven. Is dit een verdien
ste geweest of was het misschien
toch beter geweest, als Frankrijk di
rect geheel bezet zou zijn? Het is
moeilijk tc zeggen. Na de oorlog
dacht men het te weten en keerde
de toorn van het volk zich tegen de
oude man. Hij werd ter dood veroor
deeld, doch wegens zijn hoge leeftijd
werd het doodvonnis omgezet in een
levenslange verbanning naar een
eenzaam eiland.
Dc geschiedenis zal hem later
wellicht milrjer beoordelen, omdat
de afstand vele dingen verdoezelt,
andere dingen weer beter tot z'n
vecht doet komen. De geschiedenis
van de Vichy-regcring is inderdaad
geen schone bladzijde uit dc kronie
ken der Franse historie, maar in
hoeverre Pétain er de schuld van is
en in hoeverre hij ..geschoven" is,
zonder weerst>nd te kunnen bieden,
is een kwestie welke wij niet gaarne
zouden beoordelen.
De hemel moge'de oude Pétain ge
nadig zijn.
OVERSTROMINGEN IN JAPAN.
Meer dan honderd personen zyn
om het leven gekomen tengevolge
van stormen en overstromingen in
West-Japan.
Er is daar sedert dertig jaar niet
zoveel regen meer gevallen. Het
regenseizoen is thans ten einde.
KoAAeÜfe...
Onbegrijpelijk snel gaan de jaren
voorbij, en alles verandert en toch
blijft er veel meer onveranderd dan
je denkt.
