Generaal Ridgway stelt besprekingen voor
NOORDELIJKEN UITGENODIGD
TOT BIJEENKOMST
Premier van Thailand
ontvoerd
Een anti-Britse demonstratie te Teheran
Drake„Het werk moet doorgaan"
De regie
van een proces
ZATERDAG 30 JUNI 1951
42ste JAARGANG
No. 12321
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
SjjjfpBSÊË netpr oe bisschop i
KEKKBN BOUW5H.' J
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert,? 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Op Deens hospitaalschip in Wonsan
/GENERAAL RIDGWAY, opperbevelhebber der verbonden troepen in
Korea, heeft de opperbevelhebb er der Noordelijke troepen uitgeno
digd tot een bijeenkomst met zijn ve rtegenwoordiger aan boord van een
Deens hospitaalschip in de haven va n Wonsan te bespreking van een wa
penstilstand. Aldus heeft het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse
zaken gisteravond medegedeeld.
De boodschap van Ridgway, die hem door President Truman was ge
zonden en die geadresseerd was aan de opperbevelhebber van de com
munistische strijdkrachten in Korea luidt.
„Als opperbevelhebber van het co mmando der V. N. heb ik opdracht
gekregen u het volgende mede te delen.
„Mij is medegedeeld, dat u een bij eenkomst zou wensen ter bespreking
van een wapenstilstand, die voorziet in het staken van de vijandelijkhe
den en alle daden van gewapend ge weid in Korea met voldoende waar
borgen voor de handhaving van een dergelijk bestand.
„Na de ontvangst van een medede ling van u, dat een dergelijke sa
menkomst verlangd wordt, zal ik be reid zijn mijn vertegenwoordiger te
benoemen. Ik zal tezelfdertijd ook een datum voorstellen waarop hij
met uw vertegenwoordiger zou kun nen samenkomen. Ik stel voor, dat
een dergelijke bijeenkomst zou kun nen worden gehouden aan boord
van een Deens hospitaalschip in de haven van Wonsan."
WAARSCHIJNLIJKE
VOORSTELLEN
Volgens Reuter werd het in diplo
matieke kringen mogelijk geacht, dat
Ridgway gemachtigd was het volgen
de voor te stellen:
1. Een gedemilitariseerde zone van
32 km breedte over Korea (ter hoog
te van de 38ste breedtegraad);
2. Neutrale waarnemers orrt' in
Noord- en Zuid-Korea toezicht te
houden;
3. Geen vervoer van wapens, muni
tie of versterkingen naar Korea;
4. Geen overschrijding van de li
nies door vliegtuigen.
De militaire bevelhebbers zouden
ook het vraagstuk van de waarbor
gen tegen een hervatting van de vij
andelijkheden bespreken.
SPOEDIG EINDE VERWACHT
In hoge kringen van de U.N.O. ver
wachtte men gisteravond, dat de
vijandelijkheden wellicht reeds bin
nen 24 uur gestaakt zouden worden.
En in Washington waren diploma
tieke kringen van mening, dat de
comm'unistische strijdkrachten bereid
zijn om tot een wapenstilstand over
te gaan.
De communistische bevelhebber tot
wie de boodschap van Ridgway is ge
richt, is maarschalk Kim II Soeng
(die tevens premier van Noord-Ko-
~rea is), terwijl de Noordkoreaanse
commandant te velde generaal Nam
II is. De commandant der Chinese
vrijwilligers is generaal Peng Teh-
hoeai.
Het Deense hospitaalschip is het
motorschip „Jutlandia", dat door de
Deense regering ter beschikking van
de V.N. werd gesteld. De „Jutlandia"
ligt voor anker in de haven van Poe-
san in Zuid-Korea, maar kan onmid
dellijk vertrekken.
De reis van Poesan naar Wonsan
neemt normaal ongeveer 24 uur in
beslag.
JONGE STRAALJAGERPILOTEN
UIT AMERIKA TERUG. Met het
lijnvliegtuig uit New York zijn Vrij
dagmorgen dertien van de onlangs
in de Verenigde Staten gebrevet
teerde dertig vliegers van de Neder
landse Luchtmacht op Schiphol aan
gekomen, De Nederlandse vliegers
voor het toestel. Het zijn K. Alings,
M. Boon, J. Cosijn, S. Dierdorp, J. J.
Frqncoys, J. P. G. Heyboer, H. J.
Hoogendoorn, G. W. Kohier, J. C.
Lemstra, B. Luitink, J. Lagendijk,
H. Th. J. Sanders, A. Steen.
De Deense regering heeft het ge
bruik van de „Jutlandia" als plaats
van ontmoeting tussen de opperbe
velhebbers in Korea goedgekeurd.
De haven Wonsan ligt aan de Oost
kust van Noord-Korea, ongeveer 125
km ten Noorden van de 38ste breed
tegraad.
DE HUIDIGE POSITIE
De gevechtslinie in Korea strekt
zich thans uit van een punt aan de
West-kust even ten Zuiden van de
38ste breedtegraad, loopt vervolgens
naar het Noorden tot ongeveer der
tig km. ten Noorden van de breedte
graad in het midden van Korea en
eindigt tenslotte aan de Oostkust,
veertig km. ten Noorden van de
breedtegraad. Afgezien van een kust
gebied ten Noordwesten van Seoel,
de Zuid-koreaanse hoofdstad, zijn in
gehele Zuid-Korea thans geen Noord
De Amerikaanse en andere troe
pen aan het front op Korea verkeren
al een beetje in een vredesstemming
en algemeen verwachtte men, dat de
gevechtshandelingen binnen enkele
dagen zullen worden gestaakt
Dezelfde stemming scheen aan de
Chinese kant van het front te heer
sen, want de vijand schoot alleen
terug, wanneer van de kant der
UNO-troepen geschoten werd Slechts
bij Yongtsjon (centrale front) en
ten Oosten van de rivier de Imjin
(Westelijk front) heerste enige ac
tiviteit, maar deze bleef in hoofdzaak
beperkt tot patrouillegevechten.
.GENERAAL TUIMELDE OMLAAG.,
Generaal James van Fleet, de op
perbevelhebber van het achtste le
ger, ontkwam gisteren ternauwer
nood aan een ongeluk met een hef-
schroefvliegtuig van de Amerikaan
se marine. De helicopter tuimelde
tijdens de landing op de kruiser „Los
Angeles" voor de Oost-Koreaanse
kust door een plotselinge rukwind
van drie meter hoogte op het dek.
Generaal van Fleet, schout-bij-nacht
Burke en de piloot klommen onge
deerd uit het toestel. Van Fleet keer
de met een motorboot naar de kust
terug voor een inspectie van de troe
pen aan het Oostelijke front.
koreaanse troepen meer, maar kleine
groepen guerillastrijders zijn nog ac
tief in de bergen van Zuid-Korea.
ZUID-KOREAANSE PRESIDENT
BEDENKT ZICH.
De Zuid-Koreaanse president,
Syngman Rhee, heeft Zaterdagmor
gen te Poesan een spoedbijeenkomst
gehouden met zijn minister-pre-
dent John Tsjang en andere hoge
functionarissen. Naar verluidt is het
mogelijk, dat de president bij het
hoofdkwartier der Verenigde Na
ties een gewijzigde verklaring over
zijn standpunt ten aanzien van een
staken van het vuren zal indienen.
DOOR GROEP REBELLERENDE MARINIERS
Ï"\E PREMIER VAN THAILAND, PIBOEL SONGGRAM, is door een
Thailandse marine-eenheid ont voerd. De premier woonde een plech
tigheid van de overdracht van de baggermachine „Manhattan" door de
V.S. aan Thailand bij in de haven van Bangkok. Tijdens de plechtigheid
gingen de mariniers aan boord en ontvoerden de premier. Volgens di
plomatieke kringen te Singapore heeft de radio van de Thailandse ma
rine omgeroepen, dat een groep officieren, die de landmacht, de lucht
macht en de marine vertegenwoordigt, de regering had overgenomen,
omdat zü ontevreden was met het huidige regiem.
De radio voegde er aan toe,, dat de prins-regent de staat van beleg
had afgekondigd.
EEN VERWARDE TOESTAND.
De radio van het Thailandse leger
instrueerde daarentegen de bevol
king de radio van de marine te ne
geren en deelde mede, dat de minis
ter van buitenlandse zaken, Nai Wa-
rakarn Bantsja, zich aan het hoofd
van de regering had gesteld in af
wezigheid van de premier.
Uit de laatste berichten blijkt, dat
het Thailandse leger en de politie
samenwerken tegen de groep mari
niers en dat zij Zaterdagochtend de
stad Bangkok nog in hun bezit had
den, afgezien van een electrische
PERZISCHE WAARNEMERS TE DEN HAAG
HTE TEHERAN IS VRIJDAG EEN GROTE ANTI-BRITSE DEMON
STRATIE GEHOUDEN. Een menigte van naar schatting 10.000 per
sonen drong aan op vervanging van Britse olietechnici door Sowjet-
Russische. De politie was aanwezig en hield de wacht voor de Britse en
Amerikaanse ambassades.
De demonstranten gingen, zonder dat incidenten waren voorgevallen,
uiteen, nadat verscheidene sprekers er op aan hadden gedrongen dat de
Britten onmiddellijk uit Perzië zouden worden verwijderd.
Eric Drake, de bedrijfsleider der Anglo-Iranian heeft te Basra voor
zün vertrek naar Londen, waar hij overleg gaat plegen met de directie
van de maatschappij verklaard, dat hij opdracht heeft gegeven het
werk op de raffinaderij en de olievelden, zo lang mogelijk voort te zet
ten. Ook het onderhoud van de inst allaties moet doorgaan.
BEZOEK VAN GRADY
Gistermorgen heeft de Ameri'
kaanse ambassadeur te Teheran dr.
Grady een bezoek gebracht aan pre
mier Mossadeq. Deze leek zeer ont
daan door het vooruitzicht, dat alle
Engelse deskundigen zouden volhar
den in hun weigering om voor Per
zië te werken, zo vertelde Grady na
afloop van zijn gesprek. Op gezag
van Londen had de ambassadeur
echter zijnerzijds aan Mossadeq de
verzekering gegeven, dat Engeland
welicht bereid zal zijn het personeel
van de Anglo-Iranian te overreden
aan het werk te bliijven. Hetgeen
blijkens bovenstaande opdracht van
Drake ook inderdaad gebeurd is.
HET HAAGSE HOF.
Vanmorgen is te Den Haag het In
ternationale Hof van Justitie bijeen
gekomen ter behandeling van de
olie-kwestie. Perzië wilde geen ver
tegenwoordigers zenden, maar heeft
toch wel „waarnemers" naar Den
Haag gestuurd. Dat bleek, toen van
morgen om kwart voor vijf een
Iraanse delegatie op Schiphol arri
veerde.
De leden der delegatie waren
uiteraard zeer vermoeid na de lange1
reis. Het enige, dat zij zeiden was;
„Wij zijn naar Den Haag gekomen
om te zien hoe zich de zaak ontwik
kelt".
De delegatie werd op het vlieg
veld verwelkomd door de Iraanse
gezantschapsraad, de heer Chariar,
die met zijn echtgenote de gehele
nacht op het vliegveld heeft doorge
bracht in afwachting van haar aan
komst.
DE SJAH VAN PERZIc ZIEK?
Volgens welingelichte Perzische
kringen te Teheran is de Sjah van
Perzië ziek en moet hij misschien
:n operatie ondergaan.
BRITSE NOTA AAN PERZIc.
De Engelse ambassadeur te Tehe
ran heeft aan de Perzische regering
een nieuwe nota overhandigd, waar
in de waarschuwing wordt geuit,
dat de Perzische politiek, indien zij op
dezelfde wijze wordt voortgezet,
spoedig zou leiden tot sluiting van
de olieraffinaderij te Abadan.
De Engelse nota vestigt de aan
dacht op de aan de tankschepen ver
leende opdracht, niet naar Abadan
te varen, en voegt nieraan toe: „Daar
de opslagruimte te Abadan beperkt
is, moet dit betekenen, dat de raffi
naderij zal moeten sluiten, zodra de
huidige opslagruimte voor geraffi
neerde producten vol is. De toevoer
van ruwe olie van de olievelden zal
spoedig gestaai: t moeten worden".
„Engeland kan moeilijk geloven,
dat de Perzische regering zelfs te elf
der ure niet de onverstandigheid van
haar onverzoenlijke houding zal in
zien", aldus deze nota.
Nederlandse
krijgsgevangenen
uit Rusland
Vrijdagavond is in Berlijn verno
men, dat een groep van 5 Nederland
se krijgsgevangenen op weg naar
Nederland Donderdag Berlijn gepas
seerd is. Zij kwamen uit een kamp
bij Kiew. Aan de Pools-Duitse grens
werd de groep opgewacht door een
speciale bus, die de gevangenen on
middellijk door Oost-Duitsland naar
een onderzoekingskamp te Friedland
in West-Duitsland vervoerde.
Binnenkort wordt nog een groep
krijgsgevangenen verwacht, zo deel
de Vrijdagavond een ambtenaar van
het Nederlandse consulaat in West-
Berlijn mee.
De ambtenaar voegde er aan toe,
dat de groep van 5 in betere toestand
verkeerde dan de voorgaande, die
onlapgs uit Rusland is aangekomen.
centrale, welke in handen van de
marine was.
Passagiers van een KLM-vliegtuig,
dat Zaterdagmorgen uit Bangkok te
Singapore aankwam, verklaarden,
dat vliegtuigen van de Thailandse
luchtmacht de buitenwijken van
Bangkok bombardeerden, toen het
toestel vertrok.
De radio van de Thailandse lucht
macht te Bangkok verklaarde om
02.15 uur (Ned. tijd) dat het station
sloot wegens „naderend kanonvuur".
Uit Bangkok werd nog gemeld,
dat de telegraafkantoren in de stad
niet toegankelijk waren voor de pers
en het publiek.
De marine-opstandelingen staan
onder leiding van luitenant-generaal
Katsj Songgram, voormalig comman
dant van de Thailandse mariniers,
die meer dan een jaar geleden door
premier Songgram werd verbannen,
beschuldigd van samenzwering met
het doel de regering omver te wer
pen.
Generaal Katsj ging naar Hong
kong, maar keerde twee maanden
geleden naar Bangkok terug, waar
hü in hechtenis werd genomen, be
schuldigd van afpersing van Chinese
kooplieden. Hij werd twee weken ge
leden weer vrij gelaten.
Hij was een van de belangrijke fi
guren, die een rol hebben gespeeld
bij de staatsgreep, waardoor veld
maarschalk Piboel Songgram in Nov.
1947 aan de macht kwam.
Mgr. Grösz gebruikte
vreemde uitdrukkingen
In een opvallend artikel heeft het
Franse dagblad „Le Monde" zijn in
drukken weergegeven van alle uit
zendingen die radio-Boedapest aan
het proces tegen mgr. Grösz en zijn
acht mede-beklaagden heeft gewijd.
Het blad komt tot de conclusie dat
Boedapest met het proces-Grösz be
oogt de katholieke Kerk in haar ge
heel in discrediet te brengen, terwijl
het proces tegen kardinaal Minds
zenty in de eerste plaats de persoon
Mindszenty betrof.
„In het proces tegen mgr. Grösz
werden alle misdaden waarvan df
beklaagden werden beticht voorge
steld als de normale praktijken in
de Hongaarse katholieke Kerk. Maar
het spelletje werd te mooi gespeeld
om natuurlijk te zijn De beklaagden
spraken rustig, bijna alsof ze uit
boek voorlazen. Zonder aarzeling
gaven ze kleine bijzonderheden over
kwesties, die van 25 jaar her date
ren.
reeds antwoord op vragen die nog
gesteld moesten worden," aldus Le
Monde. Het viel ook op, dat de be
klaagden zich van de taal bedienden
die de communistische leiders overal
ter wereld gebruiken, woorden die
indruisen tegen hun eigen opvattin
gen.
Zij zeiden zinnen als: „Ik smeedde
een complot om leden te vermoor
den van het dappere Rode Leger, dat
Hongarije bevrijdde" „Wij stonden
in contact met Westelijke imperia
listen" en „ik stond in contact met
fascistische benden, Titoïstische mis
dadigers." Ellenlange schuldbeken
tenissen legden de beklaagden in
deze trant af.
De „Monde" concludeert dat „bui
ten Hongarije de regie over het pro
ces werd gevoerd, in ieder geval
door personen, die niet op de hoogte
waren van de mentaliteit en de psy
chologie van het Hongaarse volk".
BIJGEDRAAID
npWEE BRANDENDE kwesties hou-
den de wereld momenteel in
spanning, nl het Korea-vraagstuk en
dat van de Perzische olie. In beide
kwesties staat een keerpunt te wach
ten, een wending ten goede of ten
kwade.
In Korea staat een wapenstilstand
voor de deur, als waardige afsluiting
van een jaar verbeten vechten; de
vooruitzichten worden daar vrij op
timistisch beoordeeld. Beter in elk
geval, dan die van de Perzische
0 olie. waar het nog altijd een
dubbeltje op z'n kant is. Toch
is het eerste teken er al, dat ook hier
de keer ten goede aanstaande is; de
Perzische premier Mossadeq heeft nl.
de wet op de sabotage ingetrokken.
De beoordeling van een bepaalde
situatie op een grote afstand is altijd
riskant, daar men afhankelijk is van
de inlichtingen, welke verstrekt wor
den. En in een conflict zijn de in
lichtingen zelden onpartijdig. Bo
vendien werkt men gaarne met bluf
om de tegenpartij te intimideren.
Zo gaat het ook in Perzië.
Voorop moet men stellen, dat bei
de partijen in dit conflict, Perzië zo
wel als Engeland, grote belangen
hebben bij de oplossing van het con
flict. Perzië zit op zwart zaad en kan
zich de weelde niet veroorloven, dat
de olie-productie een jaartje of zo
stil ligt. Hangende het geschil over
de nationalisatie heeft de Anglo
Iranian haar betalingen aan de Per
zische regering stopgezet en prompt
is Perzië in financiële moeilijkheden
geraakt. Gaan de Engelsen de raffi
naderijen sluiten en verlaten zij de
olievelden, dan kunnen de Perzen
slechts met de grootste moeite de
oliewinning gaande houden, als zij
er tenminste in slagen om mensen
te vinden, die daar verstand van heb
ben. Maar zelfs als zij daarin slagen,
zitten zü nog met het vervoer van
de olie, daar de tankvloot groten
deels in Engelse en Amerikaanse
handen is. En wat hebben de Perzen
aan olie, als zij deze niet kunnen
verkopen?
De andere partij staat er wat beter
voor; Engeland zal niet zo spoedig in
financiële narigheden geraken. Maar
dat neemt niet weg, dyt een even
tueel verlies van de Perzische olie
ook voor Engeland een gevoelige
klap zou betekenen. Vooreerst zijn
het erg dure installaties, welke de
Engelsen zouden moeten achterlaten;
een bedrag van drie-en-een-half mil
liard is daar zeker mee gemoeid.
Vervolgens betekent het uitblijven
van de olie, dat Engeland e.v. olie
zal moeten gaan kopen in Amerika.
Tot nu toe kon Engeland een groot
deel van de olie uit Perzië aan an
dere landen verkopen, en.... eraan
verdienen. Wat dat betekent, weten
wij uit ervaring sinds wij de produc
ten uit Indic missen.
DEIDE PARTIJEN hebben er dus
u grotelijks belang bij, dat er een
oplossing wordt gevonden voor het
heersende conflict, maar beide par
tijen houden zich groot, zoals het
gewiekste zakenlui betaamt. Wan
neer de ene partij dreigt met terug
trekking van het personeel, een
kruiser zendt en troepen concen
treert, dan weet men niet hoeveel pro
cent bluf daarbij is. Evenmin, wan
neer de andere zijde beweert dat al
le maatregelen genomen zijn om een
behoorlijk functioneren van de in
stallatie te verzekeren.
Beide partijen weten van elkaar,
dat zij bluffen, maar zij weten niet
tot hoever die bluf gaat. Zo dacht
Mossadeq, dat de Engelsen wel zou
den zwichten, als hij hen met een
sabotage-wcF achtervolgde en het
dreigement, dat de Britten zich
daaraan niet zouden onderwerpen
achtte hij bluf. Hij wilde de kapi
teins der tankers dwingen om een
verklaring te ondertekenen, waarbij
z(j impliciet de Perzische staat als
rechthebbende op de olie zouden er
kennen. Het dreigement, dat de ka
piteins liever met lege tankers zou
den vertrekken, achtte hij bluf. Maar
de tankers stoomden werkelijk weg
en de Britten maakten werkelijk een
begin met de evacuatie van het per
soneel. En toen zakte Mossadeq door
de knieën; hij trok de anti-sabotage-
wet in, waardoor de Britten dus niet
langer met allerlei straffen bedreigd
worden als zij weigeren voor de
Perzen te werken. Tevens werd
aan mr. Drake, de algemene bedrijfs
leider van de Anglo-Iranian olie-
«s™ n-i "p>ü ss
was uitgeweken, verzocht om terug
te keren óm de leiding van het be
drijf weer op zich te nemen
Keert mr. Drake straks terug, dan
kunnen wij dit opvatten als een be
wijs, dat de toenaderingspogingen in
derdaad succes hebben en dat ook
dit gevaarlijke conflict wederom zijn
scherpte heeft verloren en bezig is
geliquideerd te worden. De wereld
heeft op hot ogenblik problemen ge
noeg; wij zullen om de liquidatie van
het olie-geschil niet rouwig zijn.
En dit behoort onze bezigheid te
zijn, n.l.: zichzelf overwinnen, dage
lijks zich meer meester worden en
vooruitgaan naar iets beters.
Thomas a Kempis.