3)eftMdóe(Eowlcvtü
Amerika bereid tot vreedzame regeling
Mits het een reële poging is
Truman's antwoord op
Malik's voorstel
Storm over
Hongarije
Is Peking het met Malik eens?
n A DINSDAG 26 JUNI 1951
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes l.fO
Directeur: C. M. v. HANIERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOI
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.4
MERIKA IS VANDAAG, evenals voorheen, bereid om deel te nemen
aan een vreedzame regeling voor Korea", verklaarde president
Truman gisteren. „Maar het moet dan ook een regeling zijn, die volko
men een eind maakt aan de agressie en die het dappere Koreaanse volk
veiligheid en vrede weergeeft". Met deze woorden gaf Truman Amerika's
standpunt weer tegenover het door Malik gelanceerde wapenstilstands-
voorstel, zonder dat de Amerikaanse president overigens met zoveel
woorden van de Russische suggestie gewag maakte. Maar tegelijkertijd
gaf Truman in ongemeen krachtige bewoordingen duidelijk te verstaan,
dat de Verenigde Staten niet van plan zyn, in een valstrik te lopen.
GEEN OVERIJLDE ACTIES.
President Truman voerde het
woord bij de inwijding van het lucht
vaartlaboratorium, genoemd naar wij
len generaal H. Arnold, die de lucht
oorlog tegen Duitsland heeft geleid.
Hij had zijn redevoering van te vo
ren opgesteld, doch bracht er tijdens
het weekeind nog enige wijzigingen
in kennelijk naar aanleiding van
het Russische voorstel.
Hij waarschuwde voor overijlde
acties, die het risico van een wereld
oorlog inhouden, maar tegelijkertijd
voor slap optreden, dat een beloning
zou zijn van agressie.
„Wij moeten het hoofd koel houden
en vastberaden zijn. Als wij ontmoe
digd raken of ongeduldig worden
kunnen wij alles verliezen waarvoor
wij werken. Maar als wij slagen zul
len wij een der belangrijkst^, keer
punten in de geschiedenis der mens
heid hebben gemarkeerd. Dan zullen
wij een vaste wereldvrede hebben
verzekerd, die jaren kan duren".
Truman wees er op, dat de aan
vallers op Korea niet hebben bereikt,
wat zij verwachtten. Integendeel
de verenigde volken zijn vaster aan
eengesloten dan tevoren. „De aanval
op Korea heeft de vrije volken ge
prikkeld om met dodelijke ernst hun
verdediging te organiseren. Amerika
gaat voorop door 40 milliard uit te
geven voor zijn bewapening, maar
ook andere landen offeren een aan
zienlijk deel van hun nationale in
spanning. Nooit tevoren in de ge
schiedenis hebben wij zulke maatre
gelen genomen om de vrede te hand
haven nooit zijn de kansen, die
een aanvaller tegen zich krijgt, zo
duidelijk afgebakend vóór een aanval
werd ontketend".
„Maar het Kremlin", zo voer Tru
man voort, „probeert nog steeds, de
vrije volken onderling te verdelen.
Want wat het Kremlin het meest
vreest is de eenheid van de vrije we
reld. Zijn doel is, ons te beroven van
onze geallieerden. Indien het daarin
namelijk slaagt, kan het zijn plan uit
voeren om de wereld land voor land
onder zijn heerschappij te brengen".
Dat is op Korea mislukt en als ge
volg daarvan is er nieuwe hoop op
gevlamd in de harten der vrije vol
ken, die vreesden, een voor een ten
offer te zullen vallen aan de Russi
sche expansiezucht. De communisten
op Korea zijn verslagen, ze hebben
meer dan een millioen man verloren,
het ene leger na het andere, en zijn
nu teruggeworpen op hun uitgangs
punt.
BOOSAARDIGE AANVALLEN.
man. „Dat is in dit land de methode
om tot beslissingen te komen. Maar
sommige lieden hebben een cam
pagne ontketend om het vertrouwen
van het volk in zijn regering te ver
nietigen. Zij vallen de integriteit van
de stafchefs aan. Zij hebben boosaar
dige aanvallen gedaan op generaal
Bradley (de voorzitter der gezamen
lijke stafchefs). Zij hebben getracht
de loyaliteit te besmeuren van minis
ter Marshall, die onze strategie heeft
geleid tot de overwinning in de groot
ste oorlog van de geschiedenis, zij
hebben welbewust geprobeerd Dean
Acheson te vernietigen, die een van
de grootste ministers van Buitenland
se Zaken is, welke onze geschiedenis
heeft gekend.Het is tijd, dat aan
deze vuilspuiterij een einde komt".
„Dit is het ogenblik" zo besloot
Truman „om tot hen die verdeeld
heid zaaien en verwarring stichten
te zeggen: „Geen politieke partij
heeft op de lange duur iets bereikt
door in een tijd van groot gevaar een
onverantwoordelijk spel te drijven
met de veiligheid van het land."
AMERIKAANSE REACTIE.
„Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft ook buiten
gewone behoedzaamheid in zijn com
mentaar aan de dag gelegd", zo
wordt erop gewezen, „omdat het re
kening moet houden met de andere
vijftien landen, die eveneens strijd
krachten in Korea hebben. Er wordt
in dit verband op gewezen, dat het
ministerie, enige uren na het uit
spreken door Malik van zijn rede,
niet daarop in krachtige termen
commentaar wil geven zonder de
regeringen der andere, in de Kore
aanse strijd betrokken staten, te
hebben geraadpleegd.
De voornaamste oorzaak van de
voorzichtigheid van het State De
partment is gelegen in de wijze
waarop Malik een politiek voorstel
doet, dat slaat op de militaire toe
stand in Korea. Indien b.v Maliks
voorstel zou worden aanvaard en de
verbonden strijdkrachten van de
38ste breedtegraad zouden worden
teruggetrokken, rijst de militaire
vraag of hiermede van de zijde der
communisten beoogd wordt de linies
op het slagveld te verplaatsen en
hen militair in een betere positie te
doen komen.
Het gevaar van een onverhoedse
tegenaanval door de communisten en
het verbreken van een gesloten wa
penstilstand bestaat altijd. Op zich
zelf verwerpen de Verenigde Staten
het denkbeeld van een gedemilitari
seerde zóne niet. Er kan enige waar
de aan dit gedeelte van Maliks voor
stel worden toegekend, al behoeft
dit niet noodzakelijkerwijs een te
rugtrekken van de 38ste breedte
graad in te houden.
De woordvoerder verklaarde ver
der nog, dat het komen tot een sta
king der vijandelijkheden in Korea
groter moeilijkheden oplevert dan
het geval was in Indonesië en bij de
gevechten tussen Israël en zijn Ara
bische buurstaten, „daar bij het Ko
reaanse conflict te grote mogendhe
den betrokken zijn".
Niet-officiële waarnemers te To
kio vroegen zich vandaag af of de
hiervoor weergegeven en door gene
raal Ridgway's hoofdkwartier voor
publicatie vrij gegeven verklaring
van „een welingelichte bron van het
bureau van de Amerikaanse politie
ke raadgever van generaal Ridgway"
door het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken is geïnspi
reerd en zo ja, waarom dit is ge
schied.
De woordvoerder verklaarde ten
slotte nog, dat zijn opmerkingen
niet als officieel moeten worden be
schouwd. Hij ontkende eveneens, dat
zij rechtstreeks door het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken
of door generaal Ridgway zouden
zijn ingegeven.
ALGEMENE VERGADERING DER
V.N. BIJEEN?
Secretaris-generaal Trygve Lie
heeft op zijn reis naar Amerika te
Londen verklaard, dat de algemene
vergadering der Verenigde Naties
bijeen zal moeten komen, om de toe
stand te bespreken, welke ontstaan
is door het doen van de voorstellen
van Malik. Trygve Lie heeft zijn va-
cantie in Noorwegen afgebroken.
TRYGVE LIE BREEKT
VACANTIE AF
Trygve Lie, de secretaris-generaal
der Verenigde Naties zal zijn vacan-
tie in Noorwegen bekorten en via
Londen naar New York vliegen, ver
nam Reuter gisteravond laat in Os
lo. Lie zal morgen in New York aan
komen.
Wat zegt men van
Maliks voorstel
PARIJS ZIET ER WEL WAT IN
Maandag heeft de Franse minister
van Buitenlandse Zaken. Schuman
verklaard, dat de Franse regering
de verklaring van Malik beschouwt
als „een positief element voor zover
het het beginnen van onderhandelin
gen over een bepaald punt, namelijk
het staken van de vijandelijkheden
in Korea en het terugtrekken van
de troepen aan beide zijden van de
38ste breedte graad, mogelijk maakt,
zonder voorafgaande politieke voor
waarden".
Volgens Schuman onderzoekt de
Franse regering de tekst van Maliks
redevoering. „Het schijnt, dat de
Sowjet-afgevaardigde voor de eerste
maal sedert een jaar geleden de
oorlog in Korea begon, heeft beseft,
dat, als men vrede wil, eerst de oor
log gestaakt moet worden", aldus
Schuman.
„ALS PEKING ER MEE ACCOORD
GAAT"
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Morrison, heeft Maan
dagnamiddag in het Lagerhuis ge
zegd, dat de Britse regering naar
wegen en middelen zoekt om door te
gaan op het door Malik gedane voor
stel ten aanzien van een staken van
het vuren in Korea. Wanneer de ver
klaring van Malik, was gedaan met
het ernstige verlangen om vrede in
Korea te bewerkstelligen en wanneer
deze gevoelens door Chinezen en
Noord-Koreanen werden gedeeld,
zou het mogelijk zijn „voortgang te
maken in die richting, die wiy allen
wensen".
„OPPASSEN", ZEGT TITO
Het Joegoslavische ministerie van
Buitenlandse Zaken is van mening,
dat het voorstel van de Sowjet-afge
vaardigde bij de V.N. Jacob Malik,
met reserve moet worden tegemoet
getreden, aldus meldt het Joegosla
vische persbureau Tanjoeg.
In de verklaring wordt gezegd,
dat, indien Maliks voorstel „echt
gemeend" is, het „een toegeven bete
kent van het falen van de gehele
politiek, die in het afgelopen jaar
door de Sowjet regering is georgani
seerd en gesteund".
Het ministerie was ook van me
ning, dat het voorstel een „gewone
propaganda truc" zou kunnen zijn,
aldus Tanjoeg.
Nederlands
standpunt
De geest van Malik
Het Nederlandse ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag
beschouwt de voorstellen van Malik
inzake het sluiten van een wapen
stilstand in Korea als uiterst belang-
rk doch is van mening, dat deze
voorstellen gezien moeten worden
in de geest, waarin Malik zijn toe
spraak hield. In zijn rede voor de
zender van de U.N.O. sprak Malik
over de mogelijkheid van een vrede
in Korea maar tevens ondernam hij
ook heftige aanvallen op de Weste
lijke mogendheden.
Een woordvoerder van het Neder
landse ministerie verklaarde: „Als
de voorstellen van Malik werkelijk
een kans bieden om de agressie in
Korea te doen eindigen, zal de Ne
derlandse regering deze gaarne ern
stig in overweging nemen in overleg
met de andere landen, die troepen
daarheen hebben gezonden. Het is
voorts van belang te weten, welk
standpunt de regering van Peking
tegenover de voorstellen van Malik
inneemt".
WAPENSTILSTAND IS NOG
GEEN OPLOSSING.
In een officieel voor publicatie
vrij gegeven verklaring van het
hoofdkwartier van generaal Ringway
te Tokio wordt de volgende uitlating
van een Amerikaanse diplomatieke
woordvoerder aangehaald: „De Ver
enigde Staten gevoelen zich niet
verlokt tot het aanvaarden van het
voorstel om de verbonden strijd
krachten van de 38ste breedtegraad
terug te trekken, daar het vraagstuk
van het vinden van een oplossing
voor het Koreaanse geschil veel ver
der gaat dan slechts een terugtrek
ken van troepen."
ZU1D-KOREA WIL ALLES
OF NIETS.
De Zuid-Koreaanse ambassadeur in
de V.S., dr Yoe Tsjang Yang, heeft
Maandag verklaard, dat Zuid-Ko-
rea elke overeenkomst betreffende
staken van het vuren van de hand
zal wijzen, die niet voorziet in „de
volledige hereniging van het Ko
reaanse schiereiland".
Dit was gezegd in een boodschap
van president Syngman Rhee uit
Poesan.
Dr. Yoe verklaarde, dat hij twij
felde aan de oprechtheid van het
voorstel van Malik.
Gromyko af
Andrie Gromyko, de Sowjet-Rus-
sische afgevaardigde naar de confe
rentie van plaatsvervangers te Pa
rijs, is gisteren om half twee met de
andere leden van de delegatie in een
Dakota van de Russische luchtmacht
van het vliegveld Orly (Parijs) naar
Moskou vertrokken.
DE TOON IS NOG
KRIJGSZUCHTIG
Radio-Peking deelt mede, dat het te
Peking verschijnende blad „Volks
dagblad" in een hoofdartikel ver
klaart, het geheel eens te zijn met
de voorstellen van Malik voor een
vredelievende regeling van het Ko
reaanse conflict.
Maliks voorstel, aldus het blad,
vormt een nieuwe proef of de Ver
enigde Staten „een les hebben ge
leerd" en bereid zijn het Koreaanse
conflict op vreedzame wijze te re
gelen. Indien Amerika vrede wenste
kon het ingaan op de „herhaalde
voorstellen van de Chinese volks
republiek, de Sowjet-Unie en ande
re landen, die de vrede wensen".
Indien de Verenigde Staten het
voorstel van de hand zouden wijzen,
AARTSBISSCHOP GROESZ.
Portret van Mgr. Joseph Groesz, de
Hongaarse Aartsbisschop die voor
een gerechtshof te Boedapest terecht
stond om zich te verantwoorden
voor dezelfde feiten, waarvan des
tijds kardinaal Mindzsenty werd be
schuldigd.
Liquidatie der kerkelijke
hiërarchie
Voor de tweede maal is dc storm
der vervolging over de Kerk in Hon
garije losgebarsten; ditmaal heeft
hij zijn voornaamste slachtoffer ge
vonden in de persoon van Mgr.
Grösz, aartsbisschop van Kalocsa en
voorzitter van dc Hongaarse bis
schoppenconferentie. Het proces, dat
tegen hem wordt gevoerd, onder
leiding van dezelfde rechter, die ook
kardinaal Mindszenty heeft veroor
deeld, verloopt zoals dit van te voren
is vastgesteld door Istvan Kossa, de
leider van het kort geleden ingestel
de bureau voor Kerkelijke Zaken
te Boedapest.
Kossa is een berucht communist
van de oude garde. Zijn oorspronke
lijk beroep is stratenmaker. Spoedig
na de eerste wereldoorlog kwam hij
als communistisch afgevaardigde in
het parlement. Na 1945 was hij enige
tijd minister van financiën. Wie zijn
naam opzoekt in het politieregister
zal tot de ontdekking komen, dat
hij verscheidene malen wegens dief
stal met de politie in aanraking is
gekomen. Bovendien staat hij als
drankzuchtig bekend. Deze man is
het, die het Kremlin heeft uitverko
ren om de betrekkingen tussen Kerk
en Staat in Hongarije te onderhou
den en te regelen.
Wat zich tegenwoordig in Honga
rije afspeeld is dc koude liquidatie
van de hiërarchie en van de geeste
lijkheid. die getrouw blijven aan de
H. Stoel. Daarnaast wordt de nog
overgebleven élite der Kath. Kerk
uit de weg geruimd. Zo werd de
laatste dagen de vice-provinciaal
der paters Jezuiëten in Hongarije,
pater Csavossy Elemer, gearresteerd.
Onder de tienduizenden, die de laat
ste tijd uit Boedapest zijn gedepor
teerd bevinden zich zeer vele leiden
de Katholieken.
Intiemer wordt het proces tegen
Aartsbisschop Grösz en acht anderen
voortgezet. Er werden gisteren 24
getuigen gehoord, waarvan allen op
één na zich in arrest bevinden.
Hugo Payr, industrieel en oud
worstelkampioen, verklaarde o.a. dat
1st van Friedrich, die als minister
president van de tcgenrevolutic zou
zijn aangewezen, zijn ambtseed wilde
afleggen in handen van Mgr. Grösz,
die als „voorlopig staatshoofd" zou
zijn benoemd.
DE STRIJD IN INDO-CHINA.
Troepen der Vietminh hebben
vandaag voor het eerst in zes maan
den de Indo-Chinese hoofdstad, Sai
gon, beschoten. Vijf granaten kwa
men terecht bij het douanepakhuis
aan de rivier. Er waren geen per
soonlijke ongelukken.
zouden de Koreaanse en Chinese
strijdkrachten „zeker in staat zijn de
overwinning op do vijandelijke in
vallers te Voltooien".
Het hoofdartikel somt een aantal
verklaringen door de minister van
buitenlandse zaken, Tsjoe en Lai, en
andere Chinese leiders op, waarin
aangedrongen wordt op het terug
trekken van alle vreemde troepen
en het regelen door dc Koreanen
zelf van hun eigen problemen
Het blad beschuldigt de regering
van de V.S. er van „deze juiste en
redelijke standpunten en voorstellen
herhaaldelijk te hebben verworpen
en voor te gaan met het uitbreiden
van het Koreaanse conflict, het be
dreigen van de Chinese veiligheid en
het beledigen van de Chinese vrede
lievende ontwerpen."
De strijd in Korea wordt beschre
ven als „een Amerikaanse aanvals
oorlog, die communistische overwin
ningen hebben doen mislukken."
Zwaarste straf
De openbare aanklager te Boeda
pest heeft vandaag de „zwaarste
straf" geëist tegen de Hongaarse
aartsbisschop mgr. Grösz. Deze eis
betekent dat mgr. Grösz zowel tot
de doodstraf, als tot levenslang ge
vangenisstraf kan worden veroor
deeld.
De aanklager, die ook optrad in
het proces tegen kardinaal Minds
zenty, verklaarde, dat het volk eiste,
dat dc „grootste gestrengheid bij de
toepassing van de wet" zou worden
betracht en dat „zijn vijanden meedo
genloos gestraft" zouden worden. De
vonnissscn dienden een waarschu
wing te zijn voor „alle vijanden van
het Hongaarse volk in het buiten
land", dat het „Hongaarse volk zich
verenigd zal verzetten tegen aansla
gen op de vrede".
De beschuldigden, zo vervolgde hij,
hadden geen kans te ontkennen on
der aanwezigheid „van de bezwaren
de bewijzen
IS HÉT SERIEUS?
u^iJ DE AANVAJNQ van het tweede
jaar van de Korea-oorlog is Ja
cob Malik met zijn vredesvoorstel ge
komen. Men kan niet zeggen, dat de
Westerse wereld er afwijzend tegen
over staat; integendeel: iedere gele
genheid, die ook maar een klein
perspectief biedt, wordt gretig aan
gegrepen om een einde te maken aan
een strijd, welke men allang grondig
moe is. Maar men kan ook niet zeg
gen, dat het Westen nu overmatig
enthousiast is. De wereld heelt nu
leergeld genoeg betaald; zij heeft zo
pas vriend Gromyko naar huis
0 /.ien gaan met z'n zak vol niet
aanvaardbare agenda's en
staart zich niet langer olind op het
zwaaien met een vredespalm. Men
stelt zich nu terecht dc vraag
of degene, die met zo n kalm zwaan
daarmede ook vredelievende bedoe
lingen heeft. En dat zal nog moeten
blijKen.
Dc inleiding, welke Malik hield op
zijn voorstel, gaf daarvan al bitter
weinig te bespeuren. Het was één
en al aanval op de Westerse mo
gendheden en beschuldigingen aan
net adres van Amerika. Het Westen
pleegt agressie, zit vol met aanvals
plannen, houdt een krankzinnige be
wapeningswedloop enz. Daarnaast
staat de vreedzame Sovjet-Unie, die
consequent de zaak van de vrede
dient, niemand bedreigt en niets an
ders doet dan alsmaar streven naar
vredelievende betrekkingen met alle
staten.
Het schijnt een soort poging tot
massa-suggestie te zijn van de kant
van dc Russen, om altijd maar weer
hetzelfde te herhalen in de ijdelc
hoop, dat de wereld tenslotte gelo
ven zal. En in elk geval, zijn wij er
al zozeer aan gewend geraakt, dat
wij zulke beschuldigingen voor ken
nisgeving aaunemen, zonder er ver
der aandacht aan te schenken.
De Nederlandse regering heeft ex-
bij het bepalen van haar houding ten
opzichte van Maliks voorstel wel re
kening mee gehouden, want ons mi
nisterie van buitenlandse zaken ver
klaart, dat het voorstel gezien moet
v/orden in de geest van Maliks toe
spraak „die helaas ook aanvallen op
de Westerse mogendheden behelst".
Indien wij echter teveel op Maliks
woorden letten, komt er helemaal
niets van terecht. En die geest? Wel.
licht is het dc houding van een jon
gen, die op z'n kop heelt gekregen
en zich niettemin een houding tracht
.e geven.
Want hierop komt het tenslotte
aan: willen de Chinezen, die door
Moskou in de oorlog zijn gedreven,
nu op aanwijzing van datzelfde Mos
kou cr nu mee uitscheiden, of niet?
Moskou heeft geprobeerd, een
streek uit te halen. Dat is mislukt.
Erkent het nu, zijn mislukking en wil
het er een einde aan maken, welnu,
dan kan dat gebeuren, onafhankelijk
van de toon, waarin zijn vredesaan
bod klinkt.
President Truman heeft in die
geest reeds geantwoord; Amerika is
bereid, mits het een werkelijk vre
desaanbod is en de agressie in Korea
daarmee werkelijk uit de wereld
wordt geholpen.
Maliks voorstel bevatte ge n voor.
waarden, zoals de gebruikelijke eis
van toelating tot de Verenigde Na
ties en overdracht van Formosa. Dat
is een voordeel, want anders was het
voorstel al reeds bij voorbaat tot
mislukking gedoemd. Dat wil echter
niet zeggen, dat Peking deze eisen
heeft laten vallen; maar dat is dan
een zorg voor later.
Het eerste wat nu te doen schijnt,
iü de bijeenroeping van de Veiligheids
raad. waar men de nadere bijzonder
heden over de wapenstilstand zal
kunnen bespreken. De secretaris-ge
neraal van de UNO, Trygve Lie,
heeft zijn vacantie reeds afgebroken,
en is op weg naar New-York.
Het wachten is nu nog op een dui
delijk antwoord van Peking. Welis
waar heeft Mao officieus door
middel van een dagbladartikel la
ten doorschemeren, dat hij het met
Malik eens is, maar een meer recht
streeks antwoord lijkt toch wel ge
wenst, voordat men gaat praten.
KaVie.ltte...
Lopen in de nacht, dat zuivert het
gemoed. Dan spreekt de natuur tot
de mens met veel dieper zin dan ooit
overdag.
Maar behalve een oproep tot onder
linge eenheid tussen de Verenigde
Naties was president Truman's toe
spraak tevens een beroep op de re
publikeinen om terug te keren tot
een gemeenschappelijke buitenlandse
politiek, een twee-partijen derhalve.
„Ik heb natuurlijk niets tegen een
eerlijke politieke strijd", aldus Tru-
PRINSES WILHELMINA IN NOOR
WEGEN. H.K.H. Prinses Wilhel-
mina zal een vacantie van enige we
ken in Noorwegen doorbrengen. Zij
zal verschillende plaatsen van het
land bezoeken.
