Langdurige strubbeling rond
een pastoorsbenoeming
Stimulering tijdige belasting
aangifte
Minister over belasting
verhoging
Nadere
ramingen
Voorlopigs resultaten van
een geheimzinnig kistje
Kleinhandel zag zijn omzet dalen
ZATERDAG 9 JUNI 1951
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
Langeraar van jaar tot jaar
r\E NIEUWE PASTOOR VAN LA NGERAAR werd Gysbertus de Rec-
der, Utrechtenaar van geboorte. Hij heeft drie kapelaans gehad, die
ook de Reeder heetten; zijn neef Johannes, die in 1717 stierf als pas
toor van Montfoort; een Theodorus Bonifacius, eveneens een oomzeg
ger van de pastoor; hij overleed als kapelaan bij zijn oom te Langeraar
op 21 Augustus 1695 en werd in de oude kerk in de Kerkbuurt begraven,
evenals later zijn oom en voor hem een andere kapelaan van Langeraar
Abraham Stouthandel, die in 1652 gestorven was. De derde kapelaan
de Reeder, was Nicolaas, te Gorcum geboren, ook al een oomzegger van
pastoor Gijsbertus, die in de laatste pastoorsjaren van zijn oom hem ter
zijde stond; hem zouden de inwoners van Langeraar bij de dood van
pastoor Gijijsbertus in 1699 graag tot opvolger gehad hebben, maar de
kerkelijke overheid besliste anders. Pastoor Gijsbertus de Reeder had
ook nog een broer werkzaan in de Hollandse missie, en wel Wilhelmus
die pastoor te Schoonhoven is geweest en die ten huize van zijn broer
in Langeraar overleed.
Van de Langeraarse pastoor Gijs
bertus de Reeder staat opgetekend,
dat hij een zeer mildadig mens was,
die grote zorg besteedde aan de ver-
fraaing van zijn kerkje; heel zijn
pastoraat lang bleef hij bezig om het
kerkje te verbeteren en altijd was hij
tevreden met wat zijn gemeente er
voor wist te geven. Hij was dan ook
erg bemind in zijn statie. Ook de
patorie werd verbouwd en de pas-
stoor betaalde het grotendeels uit
eigen zak; het kostte hem ver over
de duizend gulden. Hij stierf vrij
werd er pastoor. Blij zong men over
Sluyter: „Sluyter, de sluyt de
ganse statie, Want is een lid met
approbatie".
Apostolisch Vicaris werd geschorst
Zij hadden twee jaar lang gevochten
De man werd pastoor te Zaandam; tegen een door hun wettelijk kerke-
blijklbaar kende men daar zijn ver- lijke overheid benoemde pastoor en
leden niet en hij werd er met blijd- zij hadden de overwinning behaald,
schap ontvangen. Maar weldra gin- 1 Die victorie steeg hun naar het hoofd
gen de ogen open; want toen Codde en zij meenden voortaan zich gerech-
door Rome werd geschorst in zijn tigd in te grijper als zij dachten dat
ambt en later ontzet, bleef de Zaan- het welzijn van de statie dat eiste.
plotseling op 9 Februari 1699 en na damse pastoor hem trouw en kwam In hun verzet hadden zij steun ge-
zijn dood wilde men zijn neef Nico
laas, die bij heeroom sedert 1695 ka
pelaan was, tot zijn opvolger.
De neef werd geen pastoor
Petrus Codde was in die dagen
Apostolisch Vicaris en dus ging het
verzoek om kapelaan de Reeder tot
Pastoor te benoemen naar hem. Maar
Codde benoemde een ander en wel
Gerardus Johannes Sluyter tot Pas
toor van Langeraar. Sluyter was ge
boortig uit Zutphen en hij was lange
tijd kapelaan geweest te Rotterdam
in de statie „Het Paradijs". Daar
reeds had hij zich doen kennen als
een fel aanhanger van het jansenis
me, gelijk trouwens ook kapelaan
Nicolaas de Reeder aanvankelijk deze
partij aanhing. Maar hij keerde later
terug en werd een vurig bestrijder
van het schisma. In Langeraar wist
men van zijn gevoelens af en wilde
men Sluyter niet ontvangen als pas
toor; het was er bekend dat het
stadsbestuur van Rotterdam hem al
de stad had uitgewezen van wege de
vele moeilijkheden en ruzies die
zijn optreden, openlijk op de preek
stoel, had veroorzaakt. Er ging een
verzoek naar Codde om de benoe
ming van Sluyter in te trekken, maar
deze weigerde dit. Toen stelde de
rechtzinnige Langeraarders zich in
verbinding met de niet-katholieke
baljuw en het gelukte hem de pas
benoemde Sluyter uit de statie te
verdrijven. Daarop strafte Codde de
katholieken van Langeraar met het
interdict; zij kregen niet alleen voor
lopig geen pastoor, -maar bovendien
verbood hij aan de buurtpastoors
aan de Langeraarders de Sacramen
ten toe te dienen. Dezen hielden vol
en twee jaar lang duurde hun verzet.
Zij begrepen dat zij nooit Nicolaas
de Reeder tot pastoor konden krijgen
deze was trouwens verplaatst naar
Rotterdam en werd in 1706 pastoor
te Voorburg. Maar Sluyter wilden zij
in geen geval en zij vroegen Codde
de pastoor van Wateringen, Rudolf
van Beest te benoemen tot pastoor
van Langeraar, hetgeen deze aan
vankelijk bleef weigeren.
Verwarde toestand
We beleven in die dagen een wel
heel merkwaardige toestand in de
Hollandse missie, een tijd van strijd
en verwarring. Aanvankelijk waren
heel wat priesters op de hand van
Codde, al was het alleen maar uit
nijd tegen de paters, vooral de Je-
suieten. de meest felle bestrijders
van het jansenisme; de eeuwige
kwestie tussen regulieren en secu-
lieren heeft de strijd over het janse
nisme niet weinig vertroebeld. Zo
kon het gebeuren, dat later vele
priesters weer tot inkeer kwamen,
toen de beweging van het jansenisme
op een bctreuringswaardig schisma
uitliep. We zagen het al met de per
soon van Nicolaas de Reeder. Van
Voorburg werd hij pastoor te Oegst-
geest en daar toonde hij zijn ijver
om te verbranden hetgeen hij vroe
ger aanbeden had; alle jansenistische
boeken en catechismussen, die hij
maar te pakken kon krijgen ver
scheurde hij openlijk op de preek
stoel en verbrandde ze daarna ten
aanschouwe van heel het volk. Daar
bij werd dat het volk op het hart
gedrukt met de wijdlopige welspre
kendheid van die tijd, dat het ieder
zo zou vergaan, die het jansenisme
durfde aanhangen; branden in de
eeuwige vlammen van de. hel. De
burgelijke overheid liet maar stil be
gaan, gedachtig het spreekwoord:
verdeel en heers. Meerdere pastoors
in Rijnland maakten handig gebruik
van die merkwaardige verdraag
zaamheid om hun kerken te ver
groten, door de aanwas van hun ge
meente nodig geworden,, hetgeen
anders vaak op de grootste moeilijk
heden en bezwaren van de burger
lijke autoriteiten stuitte.
Leids kapelaan kreeg stokslagen
daardoor in openlijk verzet tegen de vonden bij de niet-katholieke burge-
Kerk. Geleidelijk aan lieten zijn lyke overheid. En hoe treurig stond
mensen hem in de steek en gingen het met de kerkelijke bezittingen!
bij rechtzinnige buurtpastoors ker- De nieuwe pastoor klaagde, dat er
ken; hij overleed er in 1731, nage- by zijn aankomst in de statie wel een
noeg door heel zyn statie verlaten. bedrag van 40 mille was zoek ge-
Inmiddels was dan in Langeraar raakt. Gedeeltelijk had men het bezit
Rudolf van Beest pastoor geworden, van de kerk blijkbaar begraven: in
De rechtzinnigheid was daarmee ge 1717 werd nog „aan goud in 't opge
red, maar de gevolgen van het twee graven van kerk gevonden bij Jan
jarig verzet van de Langeraarders Korsz", een bedrag van ruim 285
bleek noodlottige gevolgen te hebben gulden geboekt' in 't kasboek.
Bij verzuim hogere
aanslag
Bij Nota van Wijzigingen heeft de
minister van financiën aan de
Tweede Kamer met betrekking tot
het besluit op de Inkomstenbelas
ting 1951 voorgesteld aan de voor
schriften inzake de aangifte enige
bepalingen toe te voegen, die tot
doel hebben verbetering te brengen
in de ongewenste toestand, dat steeds
meer belastingplichtigen hun aan
giftebiljet voor de Inkomstenbelas
ting niet of aanzienlijk te laat indie
nen.
De minister stelt nl. voor, te be
palen, dat, indien de vereiste aan
gifte niet is gedaan, de belasting
plichtige bij aangetekende brief kan
worden aangemaand om binnen een
daarbij te stellen termijn aan deze
verplichting te voldoen Is aan deze
aanmaning niet voldaan, dan wordt
de op te leggen aanslag verhoogd
met 5 doch ten minste met vijf
gulden. De minister van financiën
vraagt verder in dit verband de be
voegdheid op grond van dwaling of
verschoonbaar verzuim, kwijtschel
ding of vermindering te verlenen
van de verhoging.
In de toelichting bij deze in ce
voegen bepalingen wijst de minister
er op, dat de belastingdienst tenge
volge van te late of nagelaten indie
ning van aangiftebiljetten door be
lastingplichtigen voor de noodzaak
komt te staan vele aanslagen ambts-
halve vast te stellen naar een ge
schat inkomen. Deze aanslagen moe
ten dan in de regel later weer wor
den gewijzigd aan de hand van de
gegevens, die de belastingplichtige
eindelijk meent te moeten verstrek
ken. Deze gang van zaken leidt voor
de belastingadministratie tot veel
overbodig, tijdrovend werk en heeft
Verschenen is de Memorie van Ant
woord op de voorlopige verslagen
van de commissie van rapporteurs
uit de Tweede Kamer over de nota
inzake de voorstellen tot verhoging
van enige belastingen in verband
met de bijzondere uitgaven voor de
defensie, en de wetsontwerpen tot
wijziging van de Omzetbelasting en
tot verhoging van de Motorrijtuigen
belasting.
Daarin komt de minister tot een
nadere raming van de Inkomstenbe
lasting over 1951, n.l. van f 820 mil-
lioen tot ƒ920 millioen.
Ook andere belastingramingen die
nen te worden verhoogd en wel de
dividendbelasting tot 55 millioen,
de accijns op tabak tot ƒ270 millioen,
de rechten van zegel tot 30 millioen,
de rechten van registratie tot ƒ42
millioen en de rechten van successie
tot ƒ80 millioen.
Van de genoemde herzieningen
(incl. Inkomsten- en Omzetbelasting)
komt, na aftrek van het aandeel van
het Gemeente- en Provinciefonds
rond 150 millioen ten goede aan het
Ryk. Dit betekent, dat het in de nota
vermelde begrotingstekort voor de
gehele dienst 1951 ad ƒ785 millioen
volgens de thans bestaande inzichten
dient te worden verlaagd tot f 635
millioen. Indien men daarnaast reke
ning houdt met het vermoedelijk ef-
Bijslagen voor
gepensionneerden
De regering heeft aanleiding ge
vonden de gepensionneerden opnieuw
tegemoet te komen in de moeilijke
omstandigheden, waarin zij verkeren.
Bij de Tweede Kamer is n.l. inge
diend een wetsontwerp tot wijziging
van de wet van 9 November 1950 tot
verhoging van pensioenen met een
bijzondere toeslag en van de kinder-
toelagewet voor gepensionneerden.
Nu de loop der omstandigheden
reeds ten derde male aanleiding geeft
om maatregelen tot verbetering van
de positie der gepensionneerden te
nemen, is de regering blijkens de Me
morie van Toelichting van oordeel,
dat het systeem van een gelijk be
drag aan alle gepensionneerden niet
langer in de huidige vorm dient te
worden gehandhaafd, omdat dit in
strijd met de redelijkheid by verdere
toepassing te nivellerend werkt.
Het voorstel luidt, dat de bijzon
dere toeslag van 90 wordt verhoogd
tot 250 300 of 350, indien het
totaal van pensioen de toeslag inge
volge de wet van 5 November 1948
onderscheidenlijk minder dan f 1500,
1500 of meer, doch minder dan
3000 en 3000 of hoger bedraagt
en dat de bijzondere toeslag van 50
wordt verhoogd tot 150, 200 of
250 .naargelang de grootte van het
pensioen.
De beperking van de bestaande 20
pst. grens van artikel 2, vierde lid,
van de te wijzigen wet blijft gehand
haafd.
De beperking van het totaal van
Ben Leids kapelaan, Johannes ?f.nsioen{, l°fs.lagen ?n extra bijslag
tnt rif» nrisnliiT.f* mavimn wollro trnnr
Threes liep rond als een briesende
leeuw in de dorpen in Rijnland, maar
maar in Roelofarendsveen werd hij
meermalen zo geducht op stokslagen
onthaald door de rechtzinnige boe
ren, dat hij er zich tenslotte niet
meer durfde laten zien; zelfs de
baljuw was tegen hem, en klaagde
hem aan als verstoorder van de open
bare rust en orde.
Na twee jaren van hardnekkig ver
zet, kwam er voor Langeraar toch
een oplossing; de katholieken kre
gen hun zin en Rudolf van Beest
tot de absolute maxima, welke voor
pensioenen zijn gesteld, vervalt.
De kosten van het onderhavige
voorstel worden geraamd op rond
24.680.000 meer dan de kosten ad
12.120.000 van de wet van 9 No
vember 1950.
De regering heeft van deze gele
heid tevens gebruik gemaakt de Kin-
dertoelagewet voor gepensionneerden
allereerst te wijzigen overeenkomstig
de bestaande en toekomstige regeling
van de Kinderbijslagwet voor invali-
diteits-, ouderdoms- en wezenrente-
trekkers.
fect van hel gewijzigde systeem van
winstvaststelling (nader geraamd op
omstreeks 100 millioen) beloopt het
totale begrotingsdeficit ƒ735 mil
lioen.
BEZUINIGING.
Wat de bezuinigingen van over
heidswege betreft zegt de minister,
dat van bepaalde grondstoffen, voor
uitgaven als die voor het Prijsbe-
heersings- en Distributieapparaat,
eerder met een stijgende dan met
een dalende tendentie rekening moet
worden gehouden.
Indien de Kamer daarop prijs
mocht stellen, is de regering niette
min bereid met een daartoe aan te
wijzen commissie uit de Kamer de
verschillende taken, waarmede het
overheidsapparaat is belast en waar
voor begrotingscredieten zijn aange
vraagd, aan een nadere critische be
spreking te onderwerpen.
OMZETBELASTING.
Een verhoogde opbrengst van de
Omzetbelasting moet thans niet wor
den gezocht in een verhoging van het
algemeen percentage, maar in een
verhoging van het tarief van de zg.
Weeldebelasting, zijnde dit het aan
gewezen middel om het niet noodza
kelijke verbruik te beperken.
Met betrekking tot de opmerking
over het verband met de komende
Benelux-unificatie zij medegedeeld,
dat het onderhavige ontwerp ten
dele, n.l. voor zover het niet bestaat
uit een wijziging van de Weeldebe
lasting, anticipeert op de komende
unificatie in Benelux-verband. In de
huidige bijzondere omstandigheden,
waarin Nederland zich genoodzaakt
ziet tot een drastische beperking van
het niet-noodzakelijke verbruik, ter
wijl die beperking niet zonder een
verhoging van het tarief van de
weeldebelasting kan worden verwe
zenlijkt, meent de regering, dat het
verantwoord is in deze tijdelijk op
dit punt af te wijken van de rich
ting, welke bij de unificatie, naar het
zich laat aanzien, zal worden inge
slagen.
De regering acht deze tijdelijke af
wijking te meer verantwoord, nu in
België om budgetaire redenen een in
voering van het nog bij verdrag vast
te leggen unificatie-stelsel voorlopig
niet kan worden verwacht.
Engels voor Ned.
emigranten
Speciale B B.C. cursus
een stremmende invloed op het inlo
pen van de bestaande achterstand in
de aanslagregeling.
De verhoging is slechts verschul
digd, indien de belastingplichtige
tevoren bij aangetekende brief is
aangemaand en hij ook dan nog in
gebreke is gebleven de vereiste aan
gifte te doen. Het by de aanmanir.g
te verlenen respijt voor de indiening
van de aangifte zal niet op een kor
tere termijn dan tien dagen worden
gesteld. Ernstige gevallen voorbe
houden ligt het niet in de bedoeling
om, indien de inspecteur wegens de
verzuimde aangifte de belasting ver
hoogt, voor het zelfde feit boven
dien een strafvervolging te doen in
stellen.
MINISTER ALBREGTS
PAUSELIJK ONDERSCHEIDEN.
Z. H. de Paus heeft prof. dr. A, H.
M. Albregts, minister zonder porte
feuille en belast met de verhoging
der productie, tot voor kort secr.-
generaal van de Uniapac, de Inter
nationale Unie van Kath. Werkge
versorganisaties, alsmede de heer
Charles Harmei, voorzitter van de
Unie. ter gelgenheid van de her
denking van 60 jaar „Rerum Nova-
rum", benoemd tot Commandeur in
de Orde van Sint Silverster.
Gistermiddag heeft de pauselijk
internuntius mgr. Paolo Giobbe, ten
huize van minister Albrechts, mede
deling gedaan van deze hoge pause
lijke onderscheiding. Hierbij waren
ook mgr. mr. F. Op de Coul, direc
teur van het Kath. Centraal Bureau
van Onderwijs en Opvoeding, en de
heer P. J. Spoorenberg, vice-voor-
zitter van de Alg. Kath. Werkgevers
vereniging in Nederland, aanwezig.
PU ROL IS PUUR GENEESKRACHT
voor elke plek van Uw huid die verwond, gebrand, ruw, rood is of ontstoken.
EEN MIDDEL TEGEN WORTELROT?
Het is nog niet zo heel lang gele
ien, dat er in de Bollenstreek sterke
verhalen de ronde deden over een
middel tegen het van de wortel gaan
van narcissen, een van de meest ge
vreesde ziekten in het bollenbedrijf.
Een zekere heer Werner van het Ned.
Instituut voor Wichelroede-onder-
zoek in Den Haag plaatste op ver
schillende akkers een geheimzinnig
kistje, dat de aardstralen, die het van
de wortel gaan zouden veroorzaken,
moest beschermen.
Er is in kringen van wetenschaps
mensen hartelijk om deze uitvinding
gelachen en bij het begin van dit
artikel willen wij uitdrukkelijk
vaststellen, dat wij geen uitspraak
gaan doen over de vraag of dit ten
onrechte geschiedde of niet. Wij willen
slechts iets vertellen over de erva
ringen, die verschillende kwekers
met het „kistje" hebben opgedaan.
De heer Lubbe in Oegstgeest ver
telde, dat hij niet het minste vertrou
wen had in de uitvinding van de
heer Werner. Ook nu is hij nog niet
Een der moeilijkheden, waarmee overtuigd, maar toch wees hij ver-
Nederlandse emigranten naar Engels
sprekende landen te kampen heb
ben, vormt het gemis aan voldoende
kennis der Engelse taal.
Dat is oorzaak geweest, dat de toe
komstige emigranten zich bij het
verkrijgen van toelating in deze
landen, eerst enigszins in de kennis
van de Engelse taal zullen moeten
bekwamen. Daarvoor worden reeds
vele cursussen gehouden
De BBC, die reeds vele jaren een
„English by radio"-programma in
haar uitzendingen heeft opgenomen,
dat over de gehele wereld wordt
uitgezonden, heeft zich thans ook
meer in het bijzonder bezig gehou
den met het geven van Engelse les
sen voor Nederlandse emigranten
Ten behoeve daarvan werd door
het „research-department" van de
Londen University een speciale cur
sus uitgewerkt, welke afwijkt van
de cursussen, die totnutoe door de
BBC over de radio werd gegeven,
zoals voor de Aziatische landen en
ook voor Indonesië De cursus is ge
heel ingesteld op de Nederlandse
emigranten. Op eenvoudige wijze
begint men met een uitleg door een
Nederlander, waarna langzamerhand
een en ander geleerd wordt, dat het
familieleven als uitgangspunt heeft.
De BBC is daarmee twee weken
geleden begonnen. De lessen worden
door de BBC op Zaterdag en Zon
dag uitgezonden om 17.00 uur (41,61,
30,26 en 25,49 meter) en op Zondag
en Maandag om 8 uur f30.26, 48.56
en 41.61 meter).
De BBC heeft aan het Nederlandse
ministerie van Sociale Zaken aange
boden deze lessen op gramofoonpla-
ten te verschaffen. Het materiaal
kan op die wijze bijv. aan boord van
de emigrantenschepen worden ge
bruikt. Men heeft van de zijde van
het ministerie van Sociale Zaken
veel belangstelling voor dit aanbod
waarvan gaarne gebruik zal worden
gemaakt. Ook de omroepverenigin
gen zullen waarschijnlijk van het
materiaal gebruik maken.
schillende hoeken aan, waar hij vroe
ger geen narcissen behoefde te zet
ten en nu zeer goede resultaten wor
den bereikt. Er was slechts een klein
plekje poeticus-zaailing, dat niet zo
goed was. Er is hier een vooruitgang
geboekt van minstens 50%.
Bij de Gebr. Verdegaal in Sassen-
heim had men uit voorzorg een
„kistje" laten plaatsen. Want hoewel
daar in jaren geen narcissen op de
tuin hadden gestaan, herinnerde men
zich dat de gezondheidstoestand van
de wortels er vroeger niet zo best
was. Ook hier staat het gewas er
best op.
Op de tuin van D. Zandbergen, die
berucht is om het van de wortel
gaan van narcissen, zijn de beste re
sultaten bereikt. De eigenaar was
enthousiast over het middel. Hij toon
de een akker, waar in 1949 een partij
Acteae-bollen naar de bliksem ging.
Er is toen een afschermapparaat van
Werner bij geplaatst en bovendien
liet men de Acteaes vastzitten. Het
jaar daarop was de partij er aanmer
kelijk beter aan toe. Op diezelfde
akker heeft de heer Zandbergen dit
jaar de bekende narcis Helios en er
In verband met twee gevallen voor
niet-tropische malaria te Den Haag
heeft de Geneeskundige en Gezond
heidsdienst een onderzoek naar het
voorkomen van de malariamug
(anopheles) ingesteld.
Het zoeken heeft geen positief re
sultaat opgeleverd. Om het zekere
voor het onzekere te nemen heeft de
G.G. en G.D. een poel in de Haagse
Moerwijk, die broedplaats voor mug
gen is, afgedekt met een olielaag,
waarin DDT-poeder is verwerkt.
Door deze werkwijze zijn milliarden
muggenlarven gedood, zodat aanzien
lijk minder onruststokers zoemend en
stekend in warme zomernachten de
Moerwijkbevolking zullen teisteren.
Cijfers over April
Na de belangrijke stijging van de
omzetten in vele branches van de
kleinhandel is, blijkens de door het
Economisch Instituut voor de Mid
denstand gepubliceerde gegevens, in
April jl. een terugslag gevolgd.
Uiteraard is het niet verantwoord
uit het omzetverfoop in één maand
reeds te concluderen, dat de omzet
ten, althans naar hoeveelheden, zich
blijvend in dalende richting zullen
bewegen. Zulks temeer, omdat het
omzetverloop in Maart van het lopen
de jaar gunstig werd beïnvloed door
de in deze maand vallende Paasda
gen, terwijl voorts in Maart vijf Za
terdagen voorkwamen tegen vier in
April.
Deze laatste omstandigheden vor.
men grotendeels een verklaring voor
de omzetdaling, welke van Maart op
April j.l. werd geboekt in de levens
middelensector als kruideniersbedrijf
(17%) slagersbedrijf (14%), detail
handel in aardappelen, groenten en
fruit (9%). detailhandel in zuivel
producten (12 bakkersbedrijf
(13 alsmede in de genotsmiddelen
sector bv. banketbakkersbedrijf (20
chocolateriebedrijf (25 de
tailhandel in tabaksfabrikaten (12%)
detailhandel in alcoholhoudende en
alcoholvrije dranken (14 en de
tailhandel in parfumerieën, cosmeti
sche en toiletartikelen (14
In verscheidene branches kan ech
ter worden geconstateerd, dat ook
zonder de hiervoor genoemde facto
ren een omzetteruggang zou zijn op
getreden, daar het publiek een zeke
re terughoudendheid aan de dag leg
de bij de aankopen van allerhande
artikelen. Zeer waarschijnlijk hebben
de berichten over een daling van een
aantal grondstofprijzen op de wereld
markt en voor een enkele branche de
op handen zijnde verlaging van de
bruto winstmarge hiertoe mede bij
gedragen.
Zulks was o.m. het geval in de de
tailhandel in textiel, in schoeisel, in
glas, aardewerk, porcelein en huis
houdelijke artikelen, ln meubels en
aanverwante artikelen en in het rij-
wielbedrijf. In deze branches waren
de geldomzetten in April jl. resp. 22.
38, 31, 18, 19 en 25 lager dan die
in de voorafgaande maand.
De geldomzetten in de groep duur
zame consumptiegoederen waren vrij
wel alle in April jl hoger dan die in
de gelijknamige maand van 1950. Een
uitzondering wordt slechts gevormd
door schoeisel. In de schoenwinkels
was namelyk sprake van een daling
van de geldomzet van 8 (De pa-
renomzetten waren zelfs ^teruggelo-
pen met 29 In de detailhandel in
textiel werd de geldomzet van April
1950 weliswaar overtroffen met 1
maar het is niet aan twijfel onderhe
vig. dat de hoeveelheidsomzetten ten
opzichte van laatstgenoemde maand
een daling vertoonden.
Het vorenstaande brengt aan het
licht, dat uit het cijfermateriaal over
April 1951 nog geenszins mag worden
geconcludeerd, dat in alle branches
van detailhandel en ambacht de om
zetten ernstig inzakten Minder gun
stig kan de situatie worden genoemd
in de detailhandel in schoeisel en die
in textiel. Vooral in deze branches
volgde een vrij sterke reactie op de
grote aankopen van de voorgaande
maanden.
Uiteraard brengt deze daling van
de kwantitatieve omzet bij vele de
taillisten, b^orende tot deze bran
ches, moeilijkheden met zich; welke
zich vooral manifesteren in een ge
brek aan liquide middelen. Een aan
houdende daling van de hoeveel
heidsomzetten zou verscheidene win.
keiier wel eens tot een geforceerde
verkoop kunnen dwingen.
In verband met de vrii belangrij
ke voorraden in de deta;lhandel de
gecompliceerde internationale toe
stand, waardoor de toekomstige prijs
beweging onoverzichtelijk is en de te
verwachten consumptie-vermindering
zijn veel handelaren in duurzame
consumptiegoederen, nog afgezien van
liauiditeitsmoeiliikheden, weinig ge
neigd hun voorraden te vergroten.
Een en ander heeft reeds feleid tot
afzetmoeilijkheden bij een aantal
schoen- en textielfabrikanten, alwaar
een verkorting van de arbeidstijd
moest worden doorgevoerd, heteeen
tot ontslag of op wachtgeldstellinv
van een deel van het personeel heeft
geleid.
is er geen één te vinden, waar iets
op aan te merken valt. Ook met an
dere soorten werden verbluffende
resultaent bereikt.
De heer van Reeuwijk te Abbenes
had ook te kampen met wortelrot en
wist door plaatsing van een kistje
goede vorderingen te maken. Alle
soorten stonden daar nu zo groen als
prei, evenals bij de heer G. B. de
Vroomen te Warmond, waar in een
besmette hoek een mooie partij For
tune staat.
Het bleek ons, dat er nog heel wat
kwekers zo'n afschermapparaat heb
ben aangeschaft en zij verklaren, dat
hun akkers er beter van geworden
zijn. Nu moet men wel voor ogen
houden, dat er van een proef na een
of twee jaar weinig gezegd kan wor
den. Tot op heden zijn de resultaten
goed en over een paar jaar hopen
wij iets definitiefs over deze kwestie
te kunnen vertellen.
„Door de eeuwen trouw"
in moeilijkheden
De stichting „Door de Eeuwen
Trouw" en het bureau van de Repu
bliek der Zuid-Molukken (R.M.S.)
zijn in een ernstige crisis geraakt,
meldt de Haagse redacteur van
„Trouw". Deze crisis is ontstaan,
doordat begin Mei in België enige
medewerkers van de stichting en
van het bureau Zuid-Molukken zijn
gearresteerd en doordat in samen
werking met de ex-KNIL-kapitein
Westerling gewerkt werd aan de
uitvoering van enige onberaden, on
deugdelijke illegale plannen. Het ge-
volk van deze gang van zaken is, dat
de stichting thans een tekort heeft
van dertig a veertig duizend gulden,
terwijl het bureau Zuid-Molukken
een bedrag van 357.000, de gelden,
die het bestuur van de stichting
sinds 1 Mei 1950 aan het bureau ter
beschikking heeft gesteld voor de fi
nanciering van de werkzaamheden
heeft verbruikt. Een der gearres
teerden is een zekere Zweers, een
Belgische oud-SS-er, die in België
reeds bij verstek ter dood veroor
deeld werd.
Op 8 Mei jl. werd Zweers, een van
de voornaamste organisatoren van de
Ambonese hulpactie, door de Belgi
sche politie in Brussel gearresteerd.
Hij is Belg van nationaliteit, gewe
zen SS'er. vermeend agent van de
Engelse geheime dienst, werd direct
na de oorlog verboyden aan het Bu
reau Nationale Veiligheid en was
daarna een van de agenten van de
inmiddels opgerolde particuliere in
lichtingendienst Hacke-Elzinga. Sinds
vorig jaar was hij de grote agent
van de Ambonezen in het buiten
land.
De laatste berichten uit Brussel
luiden, dat Zweers op verzoek van
de Engelsen op vrije voeten is ge
steld en zich thans in Perzië bevindt,
in dienst van de Engelse Secret Ser
vice.
Het zou dus wel eens zo kunnen
zijn, dat het vermoeden, dat reeds in
Brussele diplomatieke kringen be
stond, namelijk dat Zweers als En
gelse agent de Ambonese hulpacties
is binnengedrongen, juist is
Kersen worden
niet goedkoop
Voor de eerste grote kersenverko
ping in de Betuwe, die in Tiel werd
gehouden, bestond zeer veel belang
stelling. Dc kooplust was echter niet
zo groot. De prijzen, die voor de ver
schillende percelen werden geboden,
waren beduidend lager dan andere
jaren. Een der oorzaken hiervan is
dat verschillende pachters het vorige
jaar zowel met de kersen als met het
harde fruit gevoelige verliezen heb
ben geleden. Zeer veel kersen wer
den voor circa 5 cent per kg. „op het
hout" verkocht. De beste percelen
Meikersen werden tot 10 cent per kg.
verhandeld, terwijl voor de Duitse
kersen, die het eerste op de markt
kunnen worden gebracht. 15 cent per
kg. werd besteed.
Naar verwacht wordt zullen de
plukkosten circa 20 a 25 cent per
kg. bedragen. Als men hierbij dan
nog voegt de sorteer-, veiling- en
verzendkosten behoeft niet verwacht
te worden, dat de kersen dit jaar or'
in de kleinhandel bijzonder goe'"-
zullen zijn.
