S)e CetdóeSoutemt Weer 'ns een concessie van Gromyko Maar ook een voorwaarde MacArthur in debat met Senaat Duitslands Neo-Nazi's Minister Stat over de leger- uitbreiding ZATERAAG 5 MEI 1951 42ste JAARGANG No. 12274 Directeur: C. M. v. BAMEKSVELQ Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 52, Tel. 20015, Adm. en Adv. 2J826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs t 0.40 p. w., t 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. i 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. telefoontjes t 1.50 WIE HEEFT GELIJK? THOEN ANDREI GROMYKO gistermiddag op de 43ste zitting der Klei ne Vier zijn plaats in de voorzitterszetel had ingenomen, opende hij de bijeenkomst met de verrassende mededeling, dat de Russische re gering bereid is één der drie alternatieve agenda-ontwerpen van het Westen, die hem Dinsdag ter keuze waren voorgelegd te aanvaarden. Groot was het enthousiasme bij de Westelijke vertegenwoordigers ech ter niet, want de Rus verbond aan de ze aanvaarding de voorwaarde, dat Frankrijk, Engeland en Amerika de Russische formulering van het punt over de vermindering der bewapeningen zouden overnemen. Dit punt is een der voornaamste geschillen, die tot de impasse op de conferentie hebben geleid. De Westelijke vertegenwoordigers hebben reeds meermalen en ook nu weer laten weten, dat zij deze conces sie onmogelijk kunnen doen. Rusland wil namelijk op de mi nistersconferentie eerst praten over de vermindering der strijdkrachten en pas dan over de tegenwoordige omvang der bewapening. Bovendien wil het dit punt beperken tot de strijdmacht der Grote Vier. Frank rijk, Engeland en Amerika willen echter eerst de tegenwoordige om vang der bewapening bespreken en daarna vermindering der strijd krachten aan de beurt laten komen. Zij willen bovendien, dat ook de be wapening van andere landen dan de Grote Vier ter tafel gebracht wordt. De Westelijke vertegenwoordigers lieten Gromyko weten, dat zijn „voorwaarde" de conferentie geen stap verder had gebracht. Davies (Engeland) verklaarde, dat de Russi sche formulering van de bewape ningskwestie vooruitliep op beslis singen, die de ministers behoren te nemen. Dr. Jessup (V.S.) constateer de, dat de overeenstemming'over een agenda er nu van afhing, of Rusland de Westelijke formulering van het omstreden punt wilde aanvaarden. Gromyko repliceerde met de op merking, dat al deze beweringen on gegrond waren. Het is intussen aan Westelijke waarnemers op de conferentie op gevallen, dat Gromyko vandaag niet meer gesproken heeft over zijn eisen, dat ook het Atlantisch Pact en de Amerikaanse bases overzee op de agenda moeten worden opgenomen. Zij trokken daar de conclusie uit, dat de Rus deze voorwaarden kennelijk heeft laten vallen. Diplomatieke kringen te Londen vragen zich af of Rusland het weg laten van het Atlantisch Pact en de Amerikaanse basas wil „kopen" met de Russische formulering van de be wapeningskwestie. Communisme Amerika's grootste tegenstander Schermutselingen op Korea Chinese hoofdmacht teruggetrokken De strijdkrachten van de V.N. hebben Zaterdag het initiatief in alle sectoren van het front in Korea be houden. In het Westen en in het Oosten verzetten de communisten zich hevig. Op verschilende punten ontston den botsingen door agressieve geal lieerde patrouilles, de artillerie en de luchtmacht maakten vele slachtof fers onder de tegenstanders. Geallieerde tanks trokken weer Oeidjongboe, 19 km. ten Noorden van Seoel binnen, maar troffen, evenals gisteren, daar geen communisten aan. In het Oostelijk gebied van het centrale front trokken patrouilles op tot even ten Zuiden van de 38ste breedtegraad. Evenals in de andere frontgebieden schijnt de communis tische hoofdmacht over een onbe paalde afstand teruggetrokken te zijn, slechts kleinere dekkingseen heden achterlatend. Gemeld wordt, dat enige duizenden Chinese solda ten, waarvan sommigen Amerikaanse uniformen droegen, en 500 paarden drie dagen geleden in het gebied ten Noorden van Kapjong in Noorde lijke richting trokken. Op het Oostelijke front rukten ge allieerde patrouilles uit Oostelijke richting op naar Indje, maar ten Zuidwesten van de stad sloegen on geveer 500 communisten een aanval van Zuid-Koreanen af, die na zware gevechten op hun oude stellingen terugtrokken. Het Britse Gloucestershire Regi ment, dat bij het communistische lente-offensief de achterhoede der UNO-troepen dekte, is praktisch ge heel in vijandelijke handen gevallen. Van de 600 tot 700 man, die aan de strijd deelnamen keerden slechts 40 man terug. In drie dagen tijds zijn Britse verliezen aan doden, gewon den en vermisten gemeld, die in to taal 922 man belopen. De helft van hen behoorde tot het Gloucestershire Regiment. OORLOGSBUIT. Het Engelse motorschip „Euryme- don" is te Liverpool aangekomen met honderd ton oorlogsbuit uit Korea. Uitgebreide voorzorgsmaatregelen zijn getroffen om de aankomst van deze eerste zending buitgemaakte oorlogsgoederen uit Korea geheim te houden. Men heeft onder deze lading kanonnen gezien met Russische ken tekenen. Op bijna honderd verschillende plaatsen in de Amerikaanse staten New Engeland, New York en New Jersey zijn gisteren bosbranden uit gebroken, die honderden hectaren bos hebben verwoest. Brandweerlieden, soldaten en bur ger-vrijwilligers zijn erin geslaagd, de branden te blussen. VRIJDAG is de tweede zitting ge commissies, die een onderzoek tiek in het Verre Oosten. MacArthur verklaarde o.m., dat na in Februari en Maart de commu holpen. Eerder had hij gezegd, dat d te waren van zijn opmars naar de opmars goedkeurden. De Sowjet-Un tegenstander, maar 't communisme thur, en de V.S. zouden elk gebied dedigen. Als Tsjiang Kai-Sjek beslo len, zouden de V.S. hem „redelijke Voorts was MacArthur van me ning, dat de andere leden van de V.N. die deelnemen aan de strijd in Korea, veel grotere strijdkrachten zouden moeten zenden. Over het bombarderen van Mand- sjoerije zei hij, dat de Chinezen een ultimatum moest worden gesteld, dat als zij weigerden een wapenstil stand te overwegen, dt. V.S na een redelijk tijdsverloop militaire en economische sancties zouden treffen. Dit zou zonder twijfel bombarderen ten Noorden van de Jaloe inhouden, aldus MacArthur. In een scherp duel tussen senator MacMahon en MacArthur herinnerde MacMahon de generaal er aan. dat hij het aan het verkeerde eind had gehad, toen hij verklaarde, dat de Chinezen niet aan de strijd zouden deelnemen. „Gij zoudt het ook ditmaal mis kunnen heebben met uw uitspraak, dat de Sovjet-Unie niet in de oorlog zal gaan" zeide MacMahon. „Iedereen kan in dergelijke zaken een fout maken" antwoordde Mac Arthur. Er bestaat echter geen twij fel aan het bloedbad, dat het gevolg zal zijn, als de huidige Koreaanse politiek wordt voortgezet. De oorlog in Korea heeft dat land reeds 20 millioen mensen gekost. Ik heb nog nooit een dergelijke verschrikking gezien. Ik werd er ziek van, toen ik er de laatste maal was en toen ik ge keken had naar die verwoesting en die ontuitsprekelijke ellende U laat dat voortduren, ten gevolge van wel ke drogredenen ook. Wat gaat u doen? Nogmaals, ik herhaal die vraag: wat is de politiek m Korea? President Truman heeft de veiligheid van het land in gevaar gebracht door mij te ontslaan." houden van de Amerikaanse Senaats instellen naar de Amerikaanse poli- de uitvoer van Hongkong naar Chi- nisten in Korea aanzienlijk had ge- e Amerikaanse stafchefs op de hoog- Jaloe in November en dat zij deze ie was niet Amerika's voornaamste in de gehele wereld, aldus MacAr- tegen het communisme moeten ver- ot het Chinese vasteland aan te val- hulp" moeten geven. „Het is buitengewoon belangrijk er voor te zorgen, dat de verdediging van West-Europa sterk is repliceerde MacMahon. De Sovjet-Unie zou, te zamen met West-Europa een grotere productie-capaciteit hebben dan de Verenigde Staten." „Ook ik ben voor de grootst mo gelijke bescherming van Europa" antwoordde MacArthur. Ik ben er voorstander van, dat wij elke plaats verdedigen en ik heb gegevens, dat wij daar de capaciteit voor hebben." MacMahon vroeg: „Zijn wij gereed om op het ogenblik een Russische aanval op West-Europa te weer staan?" „Het antwoord daarop dienen de chefs van de staven te weten," zei de generaal. Canadese troepen naar Europa Ter beschikking van Eisenhower Canada zal troepen naar Europa sturen. De Canadese minister-presi dent, Saint Laurent, maakte giste ren in het Lagerhuis bekend, dat zijn regering van plan is een expe- ditieleger, ter sterkte van een bri gade en uitgerust met Amerikaanse wapens, uit te zenden naar het Euro pese vasteland. Hiermee wil Canada een directe bijdrage leveren tot de verdediging van het Westen in het kader van het Noordatlantisch ver drag. De Canadese troepen zullen ter beschikking worden gesteld van generaal Eisenhower. Syriërs en Israëliërs Wapenstilstand 'al gauw geschonden Slechts drie en een half uur nadat een wapenstilstand van kracht was geworden, werd hij geschonden door de Syriërs, die hun aanvallen op Is raëlisch grondgebied gistermiddag om 6 uur hervatten zo werd van Israëlische zijde meegedeeld. Het nieuws bereikte Tel Aviv, terwijl de Israëlische minister van buitenland se zaken besprekingen voerde met de waarnemende stafchef van de Uno-commissie. Na een gevecht van anderhalf uur werd de Syrische aan val afgeslagen. De Syriërs leden zware verliezen. De gemengde wapenstilstandcom missie (Joden, Syriërs en waarne mers van de Uno) hadden overeen stemming bereikt over een „volle dige, definitieve en ernstig gemeen de" wapenstilstand. De Syrische de legatie beloofde, dat Syrië niet meer tussenbeide zou komen in de gede- militairiseerde zóne. Syrië verplichtte zich bovendien een einde te maken aan het smokkelen van wapens en munitie naar de zóne. HERDENKING OP DE GREBBE- BERG. Op de Nationale Herden kingsdag vond op de Grebbeberg, op de Militaire begraafplaats te Rhe- nen, een herdenkingsplechtigheid plaats. De Minister van Oorlog en Mari ne, Ir. C. Staf, legt een krans aan de voet van het nieuwe monument dat op de Grebbeberg komt. Knokploegen verboden De Westduitse regering heeft gis teren het „Reichsfront", de „Zwart- hemden"-groepen van de socialisti sche „Reichspartei", welke gelijken op Hitler's knokploegen van „Bruin- hemden", verboden. De regering ver bood tevens enige andere formaties van de partij, die zelf niet verboden is. tot misnoegen van de socialisten, die de regering van halfheid beschul digen. Het „Reichsfront" heeft zich gisteren na het verbod van de rege ring zelf ontbonden, om de regering het democratische karakter van de „Reichspartei" te bewijzen, aldus graaf Wolf von Westarp, lid van een bekende Pruisische familie, die als de intellectueel van de partij be schouwd wordt. Robert Lehr, de minister van Bin nenlandse Zaken verklaarde op een persconferentie, dat de regering het federale constitutionele hof zal ver zoeken de partij ongrondwettig te verklaren, zodra het hof gevormd zal zijn. Volgens de socialisten had dit hof er sinds lang moeten zijn. RELLETJES IN BERLIJN. In een Westberlijns station hebben zich ongeregeldheden voorgedaan toen douanebeambten voesdelpakket- ten, welke reizigers uit de Oostelijke zone in West-Berlijn wilden invoe ren, in beslag poogden te nemen. De Wcstberlijnse politie kwam tussen beide om te voorkomen, dat de douanebeambten werden mishandeld. Er bestaat een verbod om goederen uit de Russische zone in te voeren, om de Westberlijnse economie te be schermen. Het verbod was ingesteld, toen Westberlijnse zakenlieden had den geklaagd, dat het invoeren van Oostduitse producten hoofdzake lijk brood en gevogelte hun zaken ruïneerde. Het parlement van Eire is Vrij dagavond ontbonden. Op dertig Mei zullen algemene verkiezingen worden gehouden en het nieuwe parlement zal op dertig Juni bijeenkomen. De regering besloot het parlement te ontbinden, toen zeker werd, dat hij zou worden verslagen bij een stemming over de begroting voor de landbouw. Het krachtige getij en een groot aantal wrakken bemoeilijken de dui kers, die zoeken naar de Engelse on derzeeboot „Affray", die op 16 April ten Zuiden van Wight zonk met 75 man aanboord. In een communiqué van de Britse admiraliteit wordt gezegd, dat onder zoekingsvaartuigen 70 wrakken had den gevonden, die één voor één door duikers zijn ondgrzooht. Geen bleek echter een onderzeeboot te zijn. KoA\e.£tj,e... Het is geen kunst om laat op te blijven, maar wel om vroeg op te staan. Eerst herscholing van kader, dan van de troep TUCHT IN HET LEGER De minister van Oorlog, ir. C. Staf, heeft gistermiddag een persconfe rentie gehouden, waarop hij heeft gesproken over de oefeni ngCrescen- tio en het voorgevallene in Witten berg. Over het begrip mobilisabele divisie bestaat volgens de minister een misverstand. Soldaten behoeven niet in het grote verband van een regimentsgevechtsgroep te hebben geoefend om in een mobilisabele di visie te kunnen worden onderge bracht. Tr. C. Staf achl een divisie mobili- sauel als: 1. de goederen, die de divisie nodig heeft, voorhanden zijn* 2. het kader is ingedeeld en zoveel mogelijk bekend 's bij de troep; 3. de militairen, naar huis gezonden met hun uitrusting, weten waar zij bij mobilisatie naar toe moe ten. De manschappen behoeven slechts in batajonsverband te zijn ge oefend; de staven echter moeten ver trouwd zijn met wat zij nebben te verrichten in het grotere verband van een regimentsgevechtsgroep. Ook zonder troepen kunnen de sta ven oefenen, namelijk op papier. Dit kan een goed sluitend geheel opleveren volgens de minister en het plan om aan het eind van dit jaar drie divisies gereed te hebben komt er niet door in gevaar. Door het vervallen van de oefe ning Crescendo komt er meer tijd beschikbaar om de militairen in ba- taljnsverband te oefenen. Een goed geoefend bataljon is een eenheid en als het stafwerk goed is, dan kan dit bataljon in de regimentsgevechts groep ook goed werken. De oefening Crescendo was opge zet, zeer goed opgezet, als afsluiting van de oefentijd voor de lichting 1949 II. Men heeft gedacht deze oefe ning ook te gebruiken voor het her scholen van de Indonesische vetera nen. Dit is nu volgens de minister niet mogelijk gebleken. Niemand heeft ooit de Indonesi sche veteranen de schuid gegeven voor het mislukken van deze oefe ning. Zij moeten echter leren in groter verband op te treden dan zijn in Indonesië gewend waren. Dat bij de indeling hier en daar fouten zijn gemaakt, is aanvaard baan In verscheidene gevallen is geen zorgvuldigheid betracht. Daar komt bij, dat de Amerikaanse orga nisatie thans vor sommige militai ren herscholing noodzakelijk maakt. Vier weken is hiervoor volgens de minister wel de kortste tyd. In de toekomst zullen de Indone sische veteranen weer worden op geroepen maar op het ogenbik is niet te bepalen van hoe lange duur deze herhalingsoefening zal zijn. Wij willen, aldus ir. C. Staf, het le ger opbouwen in vier jaren en men dient zich te realiseren, dat in nor male omstandigheden er een tijd mee zou zijn gemoeid van tien jaren. De legerleiding heeft een zware taak en het geforceerde tempo brengt na tuurlijk bezwaren met zich. Gebeurtenissen op de Wittenberg Over het voorgevallene in Witten berg heeft de minister van Oorlog ook nog gesproken. Volgens hem werd er niet anders geschreven dan over de kwade overste Beaumont en is er geen woord gezegd over de misdragingen van honderden solda ten. Niet drie, maar honderden sol daten hebben langs de straten van Apeldoorn gelald, aldus de minister, en hebben burgers en vrouwen ge molesteerd. De maatregelen, die werden geno men, waren correct. De militairen die nen tucht en discipline te aanvaar den. In andere legers dan het Ne derlandse zijn zij zeker strenger. Ook staatssecretaris H. C. W. Moorman besprak de moeilijkheden en wees op de zwarigheden, die men bij de oefeningen van de Kon. Ma rine had gehad en waarover niet zo veel was gepubliceerd. Het kader moet eerst rustig worden opgeleid. De heer Moorman vorspelde bij de versnelde opbouw van de luchtstrijd krachten straks ook moeilijkheden. MET MACARTHUR'S eerste ver schijnen voor de Amerikaanse Senaatscommissie van buitenlandse zaken op Hemelvaartsdag is het gro te debat over de Aziatische politiek van de Amerikaanse regering be gonnen. De twee grote tegenspelers zijn Truman en MacArthur en achter hen staan voor- en tegenstanders, vogels van soms zeer verschillende pluima ge. Het roerigste en het bontste ge zelschap schaart zich rond MacAr thur, en de voornaamste daarvan zijn de Republikeinen. Deze laatstcn pro beren politieke munt te slaan 0 uit de herrie rondom het ont slag van de generaal, hetgeen inderdaad een unieke gelegenheid is om zieltjes te winnen voor de a.s. verkiezingen. Reeds al te lang naar hun smaak hebben de Democraten het bewind in handen gehad en met een man als MacArthur in hun mid den hebben zij een pracht van 'n kans om Truman en de zijnen een hak te zetten. Over het ontslag als zodanig be ginnen de denkende koppen in de Verenigde Staten het wel eens te worden. Meer en meer komt men tot de conclusie, dat Truman inderdaad niet anders kon doen dan MacArthur ontslaan. Het ging om de principiële kwestie, of een generaal er een eigen politiek op na mag houden, of dat het leger de politiek van de regering behoort te steunen en dus zijn stra tegie heeft in te richten volgens de richtlijnen verstrekt door de civiele autoriteiten. Wie objectief de zaken probeert te bezien, zal moeten toe geven, dat het ontslag van MacAr thur meer dan gerechtvaardigd was. Zo hebben bijv. verscheidene leden van de faculteit der politieke weten schap aan de Universiteit van Cali- fornië een verklaring gepubliceerd, waarin zij ronduit constateren, dat „niet president Truman, maar gene raal MacArthur door zijn optreden de basis van de Amerikaanse consti tutie heeft aangetast, aangezien hij gepoogd heeft het militaire apparaat onafhankelijk te maken van het burgerlijk gezag en dit laatste daar aan zelfs te onderwerpen". Zo is het ook en daarom had Tru man gelyk met MacArthur terug te roepen. Maar do kwestie van de rechtmatigheid van het ontslag is al lang naar de achtergrond geschoven. Waar men zich druk over maakt, is: waren de stafchefs van leger en vloot het met MacArthur's strategie eens of niet? Generaal macarthur heeft, zoals men weet, bij zijn terug keer in Amerika verklaard, dat de stafchefs het met hem eens waren, een verklaring, welke heel wat be roering heeft verwekt, want de staf chefs hadden juist verklaard, dat zij het Truman eens waren. Voor de Senaatscommissie heeft MacArthur zijn bewering herhaald en er bij gevoegd, dat Truman blijk baar de stafchefs heeft bewerkt om iets anders te verklaren dan wat oorspronkelijk hun mening was. Dat is nu juist een kolfje naar de hand van de Amerikanen, dat moet worden uitgezocht en uitgeplozen. De grote lijn van het debat moge daar bij zoek gaan, als maar kan worden nagegaan, wie aan 't intrigeren is geweest, en als dat niet is uit te ma ken, dan blijft er altijd een pracht gelegenheid over om heerlijk te rod delen. Truman zit intussen ook niet stil en heeft op een persconferentie mee gedeeld, dat de generaal hem op Wake-eiland verzekerd had, dat de Chinezen zeker niet zouden ingrijpen in het Korea-conflict. Zij hebben dat intussen wel gedaan, wij weten dat maar al te goed, en deze vergissing is een kwade noot voor de generaal. Want de kern van de hele zaak is tooh maar, of de zienswijze (niet de houding) van de generaal op zichzelf juist is en een zwaar wegend argu ment is daarbij de grote kennis en ervaring van MacArthur van het Oosten en de Oosterse mentaliteit. Uit Trumans onthulling blijkt nu, dat de generaal helemaal geen pro feet is en de houding van de Chine zen totaal verkeerd heeft geïnter preteerd. Zo zou hij zich ook wel eens kunnen vergissen in de reactie van de Russen, voor het geval de legers der UNO tot een openlijke oorlog met China zouden overgaan, zoals de generaal wil. Want de vraag of men China al dan niet straf moet aanpakken, bijv. door de Mandsjoe- rijse bases te bombarderen, hangt samen met die andere vraag: wat zal in dat geval Rusland doen? Houdt Rusland zich afzijdig, dan kan men inderdaad beter de luchtbases van de Chinezen onder vuur nemen. Maar vindt Moskou dit een aanlei ding om in te grijpen, dan zijn wij verder van de wijs af. MacArthur meent dat de Russen wel wijzer zul len zijn en dat zij niet zullen inter veniëren; maar wat, als hij zich we derom vergissen zou? Het thans ingeleide debat over Amerika's Azië-politiek belooft in elk geval wel interessant te worden, maar wij vrezen, dat de kern-vraag had MacArthur gelijk of niet er niet door zal worden opgelost en dat alleen de geschiedenis mogelijk later zal aantonen, wie van de beide grote rivalen het bij het rechte eind had.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1