RONDOM RERUM NOVARUM
Prijsbeschikking voor gehele
handel
Contact-rail
Mad het óaciadótne geen yetyh?
DINSDAG 3 APRIL 1951
UK LEIDSE COURANT
TWEEUF BLAD - PAGINA 1
Naar de „Telegraaf" verneemt, kan
waarschijnlijk gedurende het heden
in de Tweede Kamer aanvangende
debat over de loon- en prijspolitiek,
een belangrijke regeringsmededeling
verwacht worden. De minister van
Economische Zaken, prof. dr. J. R.
M. v. d- Brink, zou voornemens zijn
een prijzenbeschikking af te kondi
gen voor de gehele groot- en detail
handel, waarbij de winstmarges be
perkt worden (gelijk onlangs bij de
prijzenbeschikking-texticlhandel liet
geval was) tot 103 van het peil
in het tijdvak van 1 Juni 194931
Mei 1950.
Met de berechting der delicten uit
eventuele overtredingen van deze
nieuwe beschikiking voortvloeiende
zullen belast worden de rechters van
economische aangelegenheden bij de
verschillende arrondissementsrecht
banken, die met ingang van 1 Mei a.s.
de tuchtrechters voor de prijzen ver
vangen. De economische controledien
sten zullen opdracht krijgen, strenge
controle uit te oefenen op de nale
ving der prijzenbesch ikking.
De thans ontworpen beschikking is
tot stand gekomen na overleg met de
Hoofdgroep Handel.
Koningin weer thuis
Koningin Juliana is gisteren met
de drie oudste prinsesjes per trein
uit het Oostenrijkse wintersportcen
trum Sankt Anton in Soestdijk terug
gekeerd.
Hedenmorgen gaan de prinsesjes
weer naar school. Prinses Marijke zal
in de loop van de ochtend uit Apel
doorn in Soestdijk terugkeren.
MINISTER PETERS IN
NEDERLAND.
Ir. L. A. H. Peters, de nieuwe Mi
nister van uniezaken en overzeese
rijksdelen, is gistermiddag om kwart
voor vier met de Constellation Ven-
lo van de K.L.M. op Schiphol aange
komen.
RADIOREPORTAGE UIT DE
KAMER.
Hedenavond om 21.30 uur zal via de
zender Hilversum I een reportage
worden gegeven van de interpellatie
in de Tweede Kamer over lonen en
prijzen.
C. J. KUIPER, t
Gisteravond, na te zijn voorzien
van de H-H. Sacramenten der Ster
venden, is te zijnen huize plotseling
overleden de heer C. J. Kuiper, oud
lid van het dagelijks bestuur der Ka-
tho'ieke Arbeidersbeweging en oud
lid de* Tweede Kamer.
De heer Kuiper bereikte de leeftijd
van ruim 75 jaar. Hij was ridder in
de Orde var Oranje-Nassau, de Ne-
derlandsche Leeuw en St. Gregorius.
Autorijden op
petroleum
De heer A. Zdrojewske uit Schaes-
berg heeft in samenwerking met de
monteur H. Flaake. eveneens uit
Schaesberg een instrument gecon
strueerd, dat het mogelijk zou maken
auto's op tractor-petroleum te laten
rijden. Het instrument zou in iedere
auto gemonteerd kunnen worden.
Volgens de heren zal het gebruik
van petroleum in dubbele mate voor
delig zijn: tractor-petroleum is veel
goedkoper dan benzine, terwijl het
verbruik per liter ook voordeliger is.
Ook zou de trekkracht van een auto,
die op petroleum loopt, aanzienlijk
vergroot worden.
De heer Zdrojewske zal octrooi
aanvragen.
De ANWB wijst de bromfietsers er
op, dat berijders van rijwielen met
hulpmotor in België tenminste de
leeftijd van 18 jaar moeten hebben
bereikt.
Bromfietsers hebben voor België
ook 'geen rijbewijs of nummerplaat
nodig, doch moeten in bezit zijn van
de gewone geldige Nederlandse be-
lastingkaart.
De bedoeb'nig is de winstmarges aan
te passen aan de thans ten aanzien
van textiel bestaande situatie.Deze
situatie is aldus, dat de winstmarges
op textiel met ingang van 28 Sept.
1950 werden vermeerderd met drie
procent van de normaal geldende
marges in het tijdvak Juni 1949 tot
Mei 1950.
Naar men mag verwachten zal de
maatregel van minister Van den
Brink met terugwerkende kracht gel
den tot dezelfde datum als voor de
textiel, dat wil zegigen tot 28 Septem-
1950.
De groenten-uitvoer
naar Duitsland
Geheel gestaakt
Naar van bevoegde zijde wordt
vernomen, zal de uitvoer van groen
ten naar West-Duitsland op zeer kor
te termijn worden gestaakt. Welis
waar zijn de licenties welke nog on
der het oude invoercontingent vie
len tot 1 Mei a.s. verlengd, maar het
betalingscontingent zal dezer dagen
zijn uitgeput.
Vermoedelijk zal het geruime tijd
duren alvorens de export weer kan
worden hervat. Op het ogenblik vin
den te Parijs onderhandelingen
plaats binnen het kader van de O.E.
E.S. tussen West-Duitsland en de an
dere leden-landen van deze organisa
tie. Van het resultaat van deze be
sprekingen zal het geheel afhangen,
of weer deviezen beschikbaar worden
gesteld ten behoeve van onze groen-
tenuitvoer.
In officiële kringen is men hier
omtrent uiterst somber gestemd. Men
wees ons er op, dat het stopzetten
van de uitvoer ons land iedere week
mülioenen guldens zal kosten. Bin
nenkort komen de tuinders en telers
met hun voorjaarsproduct op de
markt. Gezien het grote aanbod
dat niet door het binnenland in zijn
geheel zal kunnen worden opgeno
men dreigt het prijspeil beneden
de kostprijs te zakken. Alhoewel
men in tuinbouwkringen in de afge
lopen jaren wel eens eerder voor
moeilijke situaties geplaatst is ge
weest, ziet men thans de toestand
zeer pessimistisch in, tenzij op korte
termijn een verandering in de situa
tie komt. Maar de kans hierop wordt
vooreerst niet erg groot geacht.
PROEVEN MET PLASTIC TEGEN
NACHTVORST.
In het belang van de aardbeien
teelt neemt men te Beverwijk proe
ven met plastic ter bestrijding van
de nachtvorst. Verleden jaar hebben
de veilingen, de tuinbouwvoorlich-
tingsdienst en De Bilt proeven geno
men met bepaalde papiersoorten. De
ze proeven mislukten, omdat het pa
pier teveel vocht absorbeerde. Voor
komen moet worden dat plantende
len een lagere temperatuur krijgen
dan de omringende lucht.
Voorts is een nieuwe waarschu
wingssysteem tegen vorst bedacht.
Op verschillende plaatsen zullen na
acht uur 's avonds op borden medede-
ingen worden gedaan over de te ver
wachten weersomstandigheden.
In het college van directeuren van
keuringsdiensten van waren is in
behandeling de vraag, of het wense
lijk is voor te schrijven, dat op de
flesjes coca-cola moet worden ver
meld, dat de inhoud een bepaalde
hoeveelheid cafeïne bevat. Een be
slissing is binnenkort te verwachten,
weet „Parool'''.
Het bestuur van de Dioc. Bossche
Kath. Middenstandsbond overweegt
de stichting van een dr. van Beurden
huis ten dienste van deze bond. Het
dr. van Beurden-huis is bedoeld als
centraal administratiegebouw voor
de Dioc. Middenstand.
ALBERT HEIJN HEFT
KERNFONDS OP.
De directie van de N.V. Albert
Heijn's fabrieken heeft de perso-
neelskern en het kernfonds van het
bedrijf opgeheven, omdat zij meent,
dat het wederzijdse vertrouwen is ge
schokt.
De personeelskern zou het resul
taat van een bespreking met de di
rectie over de vijf procent loonsver
hoging niet op de juiste wijze aan
het personeel hebben weergegeven.
De directie heeft thans een onder
steuningsfonds gesticht.
„Volkskr."
Het Radioprogramma
NIEUWE DAGVAARDING
De Nederlandse radio-omroepver
enigingen hebben na de drukker van
Het Radioprogramma nu ook de
stichting van die naam doen dag
vaarden in een kort geding, dat mor
genmiddag om drie uur zal dienen
voor de president van de Amsterdam
se Rechtbank.
Mr. dr. P. Witteman zal als pro
cureur van de omroepverenigingen
eisen, dat het de gedaagde stichting
op straffe van betaling van een
dwangsom van 10.000 gulden wordt
verboden, de Nederlandse radiopro
gramma's te publiceren in haar blad.,
waarvan vorige week Zaterdag het
derde nummer is verschenen.
Boekhouder zette
inbraak in scène
De inbraak bij de United States Li
nes te Rotterdam, die Zaterdag werd
ontdekt en waarbij een bedrag van
10.000 werd verduisterd, blijkt door
de chef-boekhouder te zijn geënsoe
neerd.
Men vond Zaterdagochtend
meldt „Parool" de brandkast ge
opend. Er voor lag een geldlaatje, een
opengebroken geldkistje en wat boe
gen. De kast en ook de buitendeur
van het kantoor verto"iiden geen
sporen van braak.
Na een onderzoek werd de 37-jari-
ge chef-boekhouder H N. meege
nomen. Deze bekende in de loop van
oe dag de inbraak te heb1: en geënsce
neerd. In September van het vorige
jaar was hij begonnen mt-1 het be
zoeken van speelgelegenheden. Hij
verioor. steeds en begun toen geld van
de zaak te gebruiken. Er ontstond
hic-idcor een tekort dat tot i3 OOu
opliep Aangezien de man dit gat
nie' meer kon stoppen, verzon uij
een middel om er uit te komen In
zijn wanhoop nam hij Woensdag jl.
toen hij ƒ9000 voor salarissen k-eeg,
hiervan ƒ2000 af om te trachten al
zijn geld terug te winnen. Hij ver
loor echter weer. Vrijdagavond nam
hij het geldkistje van de kassier mee
naar huis. Hij brak het open en nam
er circa 10.000 uit. Daarna bracht
hij de lege kist terug.
..OLD VIC'' MAAKT TOURNEE
DOOR ONS LAND. Het bekende
Engelse toneelgezelschap „The Old
Vic" zal een tournee door ons land
maken. Deze tournee zal in het te
ken staan van de herdenking van de
schryver G. B. Shaw, die in het eind
van het vorig jaar overleed. Er zul
len opvoeringen gegeven worden
van een van zijn minder bekende
werken, nl. „Captain Brassbound's
Conversion".
Foto toont een scène uit de 3de
acte van dit stuk Ursula Jeans als
„Lady Cioely Waynflete" en Wil
liam Devlm als „Rankin", de Schot
se missionaris.
IN PLAATS VAN DE
BOVENLEIDING
Ir. L. F. A. Knottnerus uit Amster
dam heeft een nieuwe systeem be
dacht voor het toevoeren van stroom
bij electrische spoorwegen. Het is ge
baseerd op dc contactrail tussen de
twee andere rails in en maakt dus een
einde aan de wirwar van draden, die
op drukke punten in het spoorweg
net kan ontstaan. Ir. Knottnerus
heeft reeds geruime tijd geleden pa
tent op zijn uitvinding aangevraagd.
Het systeem van de contactrail be
staat al lang, maar tot nog toe was
het te duur, omdat ftien een verdeling
in secties van vier meter toepaste. De
nieuwe inrichting heeft secties van
tweehonderd meter, voor de verbin
ding waarvan dus veel minder scha
kelaars nodig zijn.
Voordelen zijn verder onder meer
nog: veel lager in prijs dan het bo
venleidingsysteem (60.000 in plaats
van 120.000 gulden per kilometer),
veel minder slijtage dan bij het sys-
steem met de bovenleiding en een
grotere veiligheid (bij het rijden
voorbij een onveilig sein wordt de
stroom automatisch uitgeschakeld).
Er bestaat geen gevaar, dat het pu
bliek in aanraking zal komen met
een onder stroom staande contactrail,
want elke sectie wordt door de trein
zelf ingeschakeld.
MAANDELIJKSE UITGAVEN PER
HOOFD DER BEVOLKING.
Een verhoging der uitgaven van
een volk, zoaL deze uit de grafiek
blijkt, toont wel duidelijk aan hoezeer
de kosten van het levensonderhoud
gestegen zijn. Per maand geeft het
gehele Nederlandse volk thans 210
millioen gulden meer uit dan drie
jaar geleden.
Deze uitgaven worden uit drie
componenten samengesteld, en wel:
a) voedings- en genotmiddelen;
b) duurzame consumptiegoederen,
waaronder verstaan worden o.m.
textiel, woninginrichtig, huisraad,
schoeisel;
c) overige goederen en diensten,
w.o. huishuur, levering van gas
en electriciteit enz.
Drie jaar geleden werd aan de
DE* BEVOLKING IN NEOERLAND
no
curcn .MGüLOtN»
UO
mn
foo
'1
70
«O
951
SO
20
SO
if
194
£L_
SS&Si
8 1949 19
urn
50
middelste groep het minst besteed,
thans aan de laatste. Deze verschui
ving toont wel enigszins aan, dat
ons volk zich tegen de oorlogsecono
mie wil wapenen en daarvoor zoveel
mogelijk goederen van duurzame
aard aanschaft. Doch ook in deze ca
tegorie is het duidelijk, dat de prijs
stijgingen het totaal bedrag aan uit
gaven sterk heeft beïnvloed.
De verhoogde' uitgaven worden in
het totaal van 210 millioen (steeds
per maand) voor meer dan de helft
door de groep der duurzame con
sumptiegoederen gevormd (met een
stijging van 122 millioen), waarte
genover aan voedings- en genotmid
delen 57 millioen meer werd gekocht
en slechts voor rond 30 millioen meer
besteed moest worden aan groep C.
Interessant is hierbij de ontwikke
ling van de prijsindex na te gaan. Die
verliep voor alle groepen tezamen als
volgt:
1947100
4 8102
4 9108
5 0115
5 1125
Wil men het beeld van de huidige
economische toestand van ons volk
volledig kunnen overzien dan dient
als derde factor ook de hoeveelheids-
index beschouwd te worden. Het zou
theoretisch immers mogelijk kunnen
zijn, dat de Nederlander thans be
langrijk meer koopt dan jaren gele
den. Dit blijkt in de praktijk niet het
geval te zijn. Wannee we de hoc-
veelheidsindex voor 1947 op 100 stel
len dan zien wij de ontwikkeling van
dit begrip constant blijven tot 1949,
waarna een stijging tot 101 intreedt,
gevolgd door een daling tot 97 in
1950, terwijl wij than* weer even bo
ven de 100 zijn uitgekomen, name
lijk 102. Daarmee is aangetoond, dat
op het ogenblil. niet veel meer ge
kocht wordt dan drie. vier jaar ge
leden, doch dat de prijsindex in die
tijd van 100 tot 125 steeg. De prijs
stijging blijkt ook het sterkst te zijn
in de categorie der duurzame con
sumptiegoederen (130) en het ge
ringst voor de groep „overige goede
ren en diensten" (119).
DUITS—NEDERLANDSE OVER
EENKOMST VOOR SOCIALE VER
ZEKERING ONDERTEKEND. In
het Ministerie van Arbeid van de
West Duitse Bondsstaat is de over
eenkomst inzake Sociale Verzeke
ring tussen Nederland, en West-
Duitsland ondertekend.
West-Duitsland was bij de onder
tekening vertegenwoordigd door
Staatssecretaris Maximiliaan Sauer-
born en Nederland door de Chef van
de Nederlandse Missies in Duitsland.
Vice Admiraal de Booy.
De foto toont het moment van de
ondertekening: zittend links Vice
Admiraal de Booy; rechts zittend
Staatssecretaris M. Sauerborn.
in.
DAT het socialisme in
de vorige eeuw aller
lei onlusten onder de ar
beiders uitlokte om tot
verbetering van hun toe
stand te komen, leren ons
de ongeregeldheden in
Parijs, Luik, Amsterdam
en elders. Het prediken van
de klassenstriid was het
meest geschikte middel
om tot geweld en handge
meen te komen. Voor de
arbeiders zelf, die in blind
vertrouwen bun socialisti
sche leiders achterna gin
gen, had dit dikwijls droe
vige gevolgen. De meeste
slachtoffers vielen aan de
zijde van de a*beiders.
Naast het aanwakkeren
van klassenhaat, propa
geerde het socialisme de
verderfelijke leer van de
afschaffing van het 'pri
vaateigendom. Paus Leo
XIH geeft dit kort en kern
achtig weer in ziin beroem,
de encycliek: „De socialis
ten beweren, dat men het
privaat-eigendom der goe
deren moet afschaffen en
in plaats daarvan collec
tief bezit moet invoeren,
terwijl dan de leiding moet
worden uitgeoefend door
mannen, die ofwel aan het
hoofd van een gemeente
staan ofwel de gehele
maatschappij besturen.
Door zulke goederen
overdracht van de indivi
duen naar de gemeenschap
menen zij de tegenwoordi
ge ellende te kunnen gene
zen." (Rer. Nov. no. 3). De
Paus gaat dan verder en
toont aan. dat afschaffing
van het privaateigendom
een aanval is op een van
de eerste rechten van
iedere werkman. Wanneer
men in loondienst werkt
voor een ander, dan doet
men dit in ruil voor loon.
Op dit loon heeft hij dan
recht, maar bovendien is
het ook ziin recht zelf uit
te maken hoe hij zijn loon
zal besteden. Spaart hij
dus iets over dan kan hij
dit overgespaarde in goe
deren omzetten, hetgeen
dan zijn privaateigendom
wordt. Dit wordt door de
socialistische theorieën on
mogelijk gemaakt.
Het socialistische idee
om alles zoveel mogelijk
gemeenschappelijk te be
zitten, is geen nieuwe vin
ding van de verlichte 19de
eeuw. Reeds honderden ja
ren vóór Christus heeft
men hier en daar zo'n
systeem widen toepassen.
Op het eiland Creta reeds
in 1300 vóór Chr.! Reeds
voor onze christelijke jaar
telling waren er voorstan
ders, die zich een ideale
staat hadden geconstrueerd
met gemeenschappelijke
kinderopvoeding en ge
meenschappelijke openba
re maaltijden
Ook de Christenen van
de eerste Kerk kenden een
soort communisme, een ge
meenschapsideaalmaar
dan gebouwd op ware lief
de en gelijkheid." De ge
lovigen waren ten nauwste
vereend, en bezaten alles
in gemeenschap. Zij ver
kochten have en goed en
verdeelden het onder
elkander, naar ieders be
hoefte". (Hand. 2 44-45).
Hier was evenwel het ge
meenschapsplan op vrij
heid gegrondvest, en daar
om alleen te verwerkelij-
genoemd. De onchristelijke
mentaliteit van de leiders
bleek wel heel duidelijk
op het congres in 1866 te
Brussel, waar men besloot,
dat godsdienst en bijbel
moesten vervangen wor
den door de verering van
die mannen, die zich voor
de stoffelijke welvaart der
mensheid uiterst verdien
stelijk hadden gemaakt. En
met het oog op eigen voor
deel werd op het congres
van 1869 te Bazel gede
creteerd, dat de staat het
recht had om privaateigen
dom van grond en bodem
in gemeenschappelijk
eigendom de* gemeenschap
om te zetten.
In 1891 gaat Paus Leo
XIII in Rerum Novarum
duidelijk en krachtig deze
leerstellingen veroordelen
als een aanranding van de
eerste rechten van de
mens. „Omdat bij het ver
werven van de voortbreng
selen der natuur de mens
Er heerste in de 19de eeuw een schandelijk mis
bruik van privaat-eigendom.
Daarom propageerde het socialisme: weg met
het privaat-eigendom!
Volgens de Paus it dit middel erge* dan de
kwaal zelf.
(Quadragesimo Anno no. 10.).
ken onde* gelijkgestem
den en idealisten. Het kloos
terleven is nog steeds een
uitloper en voortzetting
van dit gemeenschapsle
ven der eerste christenen.
Pas in de 19de eeuw
komt het modern socialis
me als een blijvende ver
schijning zich aandienen,
het wordt een vastomlijnd
partijprogram. Men wil nu
met alle middelen het
gemeenschapsideaal door
drijven. e n radicaal al het
privaateigendom uitbannen
Vodral de grond en de fa
brieken moeten overgaan
in handen van de staat.
Karl Marx (1818—1883) is
wel de grootste promotor
van dit modern sociaisme
geweest. Hij gaf in 1864 de
grote stoot aan de oprich
ting van de Internationale
arbeidersorganisatie, kort
weg „de Internationale"
inspanning van zijn geest
en 'krachten van ziin 'li
chaam geeft, verbindt hij
aan zich dat gedeelte van
de stoffelijke natuur, dat
hij bebouwt en waarin hij
het stempel van zijn. per
soon als het ware inge
drukt achterlaat.' Daarom
moet het als volkomen
rechtvaardig btësdhouwd
worden, dat dit gedeelte
door hem in eigendom
wordt bezeten; en het is
aan een ieder ongeoor
loofd zijn recht te schen
den." (no. 7). Zo ver
dedigt de Paus het recht
van de boer op zijn land
en erf. Maar ook de arbei
der die van ziin opgespaard
geld iets koopt, is heer en
meester over dit gekochte
het is de vrucht van eigen
arbeid, waar geen ander
enig recht op kan laten
gelden. En is hij vader, dan
mag ihij zijn bezit aan zijn
kinderen als erfenis ach
terlaten." Het zou een
grote en gevaarufke dwa
ling ziin te wensen dat het
burgerlijk gezag naar wil
lekeur zich zou bemoeien
met de innerlijke aangele
genheden van het gezin"
(no. 11).
Ten slotte geeft Paus
Leo ons nog een heilzame
waarschuwing. Als het so
cialisme de kans zou krij
gen. dan .zou de deur open
staan voor onderlinge af
gunst, smaad en twee
dracht; het talent en de
vlijt der individuen zou
den hun prikkels missen,
en derhalve zouden nood
zakelijk de bronnen der
welvaart opdrogen." (no.
12).
Als een dokter bij een
zieke een hartkwaal con
stateert. dan zal geen ver
standig arts als genees
middel het weghalen van
het hart adviseren; dit zou
een aanslag betekenen op
alle andere levensfuncties.
Toch handelde het socia
lisme als een dwaze dok
ter: de gemeenschap leed
aan een kwaal en wel
misbruik van het particu
liere eigendom; en daar
om zijn advies: „weg met
het particulier eigendom!"
in plaats van enkel 't mis
bruik fe bestrijden. Het
privaateigendom uit de
maatschappij halen bete
kende een aanslag op heel
het maatschappelijk leven.
En zo wordt dan de eind
conclusie van de Paus:
„Uit dit alles ziet men,
dat de theorie van het so
cialisme over het invoeren
van collectief bezit geheel
en al moet worden afge
wezen, omdat zij:
lo. schadelijk is zelfs
voor degenen, die geholpen
moeten worden;
2o. in stïijd is met de na
tuurlijke rechten van de
individuen;
3o. de taak van de staat
verkeerd voorstelt;
staat
Wanneer men het volk
wil helpen, dan staat vast,
dat vóór alles als grond
slag moet worden aange
nomen. dat het privaatbe
zit ongeschonden moet be
waard worden. Staat dit
vast dan kunnen we na
gaan. waar het noodzake
lijk geneesmiddel dan wel
in gezocht moet worden.
Da.arover een volgende
kee*.
A. M. VULSMA. pr.
BINNENLAND
De invoer van Spaanse wijnen,
die enige tijd was stopgezet, is thans
weer mogelijk. Voor de import van
sherry is een bedrag van ƒ385.000
vrijgegeven. Ook andere Spaanse wij
nen kunnen weer tot eenzelfde be
drag worden ingevoerd.
Een boerderij te Bakel is tot de
grond toe afgebrand. Een paard en
vijf varkens kwamen in de vlammen
om. Oorzaak brand: kortsluiting.
BUITENLAND.
In de Chinezen wijk van Saigon
zijn door een brand 150 woningen
verwoest en ongeveer 1000 personen
dakloos geworden.
BEURS - Q VERZICHT
VASTE ONDERTOON.
Zoals het op Maandag wel vaker
voorkomt, opende de beurs gisteren
over het algemeen nauwelijks prijs
houdend, waarbij de openingskoersen
meer a'.s adviesprijzen werden be
schouwd. Een geringe vraag was reeds
voldoende om de markt al spoedig
een betere ondergrond te geven, zo
dat gaandeweg de stemming vrij
vast werd. Belangrijk politiek en
financieel nieuws is er dit weekend
niet geweest De verkopers in Kon.
Olie gaven geen acte de precense,
aandelen Exploratie traden sterk op
de voorgrond en het buitenland (Pa
rijs) blijft belangstelling tonen voor
H-V.A. Deze drie factoren werden als
voornaamste oorzaken beschouwd
voor de betere stemming ter beurze.
Olie fluctueerden iets meer dan
anders tussen 229,5 en 305. De slot-
noterinn was 301.5 (229%). Explo
ratie avanceerde van 75 tot 80. Aan
delen HVA stegen van 128 tot 131,5,
maar noteerden tegen slot 130,5. Ook
de overige Cultuurwaarden waren
gunstig gedisponeerd en boekten win
sten van 1 tot 2 punten.
Gisteren mocht geen notering ge
maakt worden in aandelen Haagsche
Commissiebank, die in korte tijd van
100 tot 140 zijn opgeklommen. Zoals
bekend heeft de Nederlandsehe Bank
voor Zuid-Afrika een aanbod gedaan
tot omwisseling van aandelen Haag
sche Oommissiebank, in aandelen
Bank voor Zuid-Afrika. in de verhou
ding van 3000.Commissiesbank
voor 2000Bank voor Zuid-Afri
ka. Aandelen Bank voor Zuid-Afrika
noteerden onveranderd 225, hetgeen
een koers van iets minde* dan 150
pet voor Haagsche Commissiebank
betekent. Voor het overige waren zo
wel de Indonesische als de locale cre-
dietinstelling goed prijshoudend.
De Intlusliiemarkt kon zich betrek
kelijk goed handhaven. Zowel de in
ternationale als de locale industrie-
papieren waren overwegend een klei
nigheid beter. Aandelen AKU echter
noteerden 179 (180,5), op de recente
mededelingen inzake de grond- en
hulpstoffenschaarste.
Claims van Gelder, die gisteren
voor het eerst verhandeld werden,
golden 70.bij een theoretische
waarde van 85.
Ook de Scheepvaartmarkt was niet
ongunstig gedisponeerd cn de meeste
soorten boekten een kleine winst.
Aandelen K,N,S,M. waren op 149
ruim 3 punten lager. Het onveran
derd dividend van 7 pet. dat Vrijdag
nog niet algemeen bekend was, is
blijkbaar enigszins tegengevallen.
De Staatsfondsenmarkt opende niet
ongunstig, vooral investerings-centi-
ficaten waren vast Vrij omvangrijk
aanbod deed de openingswinst echter
geheel teloor gaan, al met al was
de stemming hier prijshoudend. Het
zelfde geldt voor de Amerikaanse
sector, doch het agio werd op 10%
pet. een fractie lager getaxeerd. Pro
longatie 2% pet.
