^CeidóeSoti/Yont
Peking spreekt geen
vredelievende taal
Radio-Peking trok fel van leer
Moordcomplotten in Perzië
Uruguay wset thans waar
Nederland ligt
Bouw van kleine
atoom-oven
VRIJDAG 30 MAART 1951
42ste JAARGANG
No. 12244
Directeur: G. M. v. HAMEKSVELE»
Hoofdredacteur: L. C. J. ftOOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 23826. Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w-, f 1.72 P- mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5-90- - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Londen geeft de hoop nog niet op
^yNDANKS DE FELLE AFWIJZING van radio-Peking van het aanbod
van generaal MacArthur om met de Chinese legerleiding te velde
over een wapenstilstand te spreken, is volgens Reuter de hoop in Engel
se regeringskringen op vrede in Korea nog'niet uitgeblust. Een officiële
bevestiging van Mao's afwijzing is nog niet ontvangen. In Washington
vernam Reuter echter, dat het Amerikaanse voorstel tot een openbare
verklaring over de doeleinden van de 14 verenigde naties, die aan de
Koreaanse campagne deelnemen, mogelijk zal worden opgeborgen.
BELACHELIJK, BELEDIGEND EN
BRUTAAL
Londen baseert, volgens Reuter,
zijn verwachting op de omstandig
heid, dat het communistisch China
nu duidelijk moet zijn, dat het ver
bonden leger niet van zins is de
strijd op te geven en dat een mili
taire beslissing daarom onwaarschijn
lijk is. Men acht het echter niet on
waarschijnlijk, dat de Chinezen nog
maals een grootscheepse poging zul
len ondernemen om de verbonden
legers in zee te drijven. Het misluk
ken van een dergelijke poging zou
van Chinees standpunt de wenselijk
heid van een politieke schikking on
derstrepen, zo lang de legers langs
de 38ste breedtegraad tegenover el
kaar staan.
Waarnemers waren niet verrast
over de verklaring van het Chinese
comité voor de verdediging van d'e
vrede door radio-Peking, waarin
MacArthur's aanbod van Goede Vrij
dag belachelijk, beledigend en bru
taal werd geheten en geen antwoord
waardig. Naar AFP op Formosa ver
neemt, zou Mao Tse Toeng het voor
stel van de commissie van goede
diensten om te bemiddelen bij een
vredesregeling in Korea van de hand
hebben gewezen en de spot hebben
gedreven met MacArthur's aanbad.
Hij zou voor radio-Peking hebben
verklaard, dat de oorlog niet alleen
in Korea zal worden voortgezet,
maar zelfs na de bevrijding van dat
land.
Voortbordurende op de beschuldi
ging dat Groot-Brittannië en de V. S.
van plan zijn China binnen te vallen,
verklaarde radio-Peking nog, dat
MacArthur's verklaring dienaan
gaande veelbetekenend is.
„De invasie van Korea vervolgt
radio-Peking door de Verenigde
Staten en Engeland is van het begin
af aan bedoeld geweest als een voor
spel op de invasie van China. Zij
hebben de schaamteloze resolutie,
waarin China als agressor werd ge
brandmerkt, niet herroepen en heb
ben de door ons en andere landen
voorgestelde regeling van het Ko
reaanse probleem langs de weg van
vreedzame onderhandelingen van de
hand gewezen. De Verenigde Staten
hebben niet slechts onze redelijke
verlangens betreffende evacuatie van
HELICOPTER HAALDE ZIEKE
VAN BOORD
Een hefschroefvliegtuig van de
Amerikaanse marine heeft midden
op de Atlantische Oceaan een zieke,
die dringend medische behandeling
nodig had, overgenomen van de Brit
se onderzeeboot Thula. De Thula
nam deel aan de opsporingen naar
de verongelukte Globemaster. Een
luitenant aan boord werd ernstig
ziek, waarna de Thula het Ameri
kaanse vliegdekschip Coral Sea, dat
in de buurt was, waarschuwde. Er
werd een hefschroefvliegtuig gezon
den, dat tien m. boven de onderzee
boot bleef „stilstaan" en een draag
baar liet zakken. Daarop is de luite
nant naar het vliegdekschip vervoerd.
Volgens de Britse marine was dit
de eerste maal, dat met een helicop
ter een zieke van een onderzeeboot
is gehaald.
de strijdkrachten op Formosa ver
worpen, doch generaal MacArthur
en de Amerikaanse agressors probe
ren de oorlog nog steeds uit te brei
den.
Maar Rood-China zal de heilige
oorlog ter verdediging van de staat
opvoeren en niet rusten voordat de
agressor geheel en al uit Korea is
verdreven.
CHINEZEN OPNIEUW AGRESSIEF, j
Uit berichter van het front in Ko
rea valt op te maken, dat de Chinezen
in het gebied van Tsjoentsjon na hun
aanvankelijk terugtrekken op de
breedtegraad hun linies weer naar
het Zuiden hebben uitgeschoven. Te
genover de Chinezen gelegerde Ame
rikaanse strijdkrachten melden ver
hoogde Chinese activiteit. Piloten
rapporteren, dat zij ruim tweedui
zend voertuigen in de nacht waarne
men,. die zich grotendeels Zuidwaarts
bewogen langs de voornaamste
Noord-Koreaanse bevoorradingswe
gen.
PROF. DR WILLEM MENGELBERG
TER AARDE BESTELD. - Op het
Kerkhof „Friental" bij Luzern is het
stoffelijk overschot van de Neder
landse dirigent Prof. Dr Willem
Mengelberg ter aarde besteld. Een
kleine groep Nederanders, onder wie
Dr. Rudolf Mengelberg woonde de
eenvoudige plechtigheid bij-
Na de rouwdienst in de „Hof-
kir che" wordt het stoffelijk over
schot naar de laatste rustplaats ge
bracht.
UITTOCHT VAN WELGESTELDEN
De wachtposten rondom het bu
reau van de Perzische minister-pre
sident te Teheran zijn versterkt,
evenals de posten in andere rege
ringsgebouwen, De laatste dagen is
een hele reeks moord-complotten
ontdekt. Ongeveer 25 leden van de
fanatieke Mohammedaanse organi
satie der Fedayisten zijn gearres
teerd.
Onder het pubiek blijft het rustig
en van de staat van beleg ziet men
in de straten niets anders dan dat de
politie-agenten op hun ronden ver
gezeld zijn door een gewapende sol
daat.
In Ankara is de Iraanse gezant,
oud-premier Mohammed Said per
telefoon door een landgenoot met de
dood bedreigd: „U zult worden neer
geschoten als de verrader Razmara,
wahneer u de tegenwoordige Iraan
se regering verdedigt" werd hem
De laatste paar dagen is in de
hoofdstad van Irak, Bagdad, een
stroom auto's uit Perzië aangekomen
met welgestelde Perzische onderda
nen en hun gezinnen, die over het
algemeen via Irak naar Syrië en de
Libanon gaan.
Verscheidene vervoersonderne
mingen in Bagdad hebben van haar
vertegenwoordigers in Teheran drin
gend verzoek ontvangen om een
groot aantal autobussen naar de Per
zische hoofdstad te zenden. Men
voorziet n.l. de mogelijkheid dat de
uittocht uit Perzië zich ook zal uit
breiden tot de midden-klassen.
De staking bij de Anglo-Iranian
Oil Company heeft zich uitgebreid
tot Masjod Soeleiman, 240 km ten
Noorden van Abadan. Het trans
port- en garagepersoneel begon hier
een sympathiestaking, waardoor het
overige personeel niet op het werk
kon verschijnen. Naar schatting zijn
thans in het gehele oliegebied 10.000
arbeiders in staking.
In Ispahan kan ieder ogenblik af
kondiging van de staat van beleg
EEN TON VOOR HET JEUGDHER
BERG WERK. Ter gelegenheid
van haar 60-jarig jubileum heeft de
„Standard" A.P.C. (American Pe
troleum Company) aan de Neder
landse Jeugdherbergcentrale een
complete, modern ingerichte jeugd
herberg ten geschenke gegeven. De
ze zal de verouderde jeugdherbergen
in Hilvarenbeek en Ginniken ver
vangen, De aanbieding van dit ge
schenk vond Donderdag plaats in
de Jeugdherberg „Ockenburg" te
Loosduinen in de vorm van een
cheque van 100.000.
De heer B. Klaase, (rechts) oudste
directeur van de „Standard" A.P.C.
overhandigt het waardevolle papier
aan Mr J. C. Tupker, voorzitter van
de Nederlandse Jeugdherbergcen
trale. Geheel -links Mr H. J Reinink,
de Secretaris Generaal van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen,
die bij de overhandiging van het ge
schenk tegenwoordig was.
worden verwacht. De industrie in
deze stad heeft gebrek aan grond
stoffen. Acht fabrieken hebben reeds
moeten sluiten. De regering heeft
besloten Ispahan van grondstoffen
te voorzien, maar er is nog geen fa
briek heropend. Tienduizend arbei
ders hebben voor de fabrieken gede-
lijkheden, de arbeiders dreigden aan
het plunderen te slaan, de politie
greep in, er vielen gewonden
Volgens een bericht van de corres
pondent van de „Daily Mail" zijn 15
buitenlandse adviseurs van de Perzi
sche regering, onder wie enige En
gelsen, ontslagen.
De enige buitenlandse adviseurs
zijn nu nog acht Zwitserse oliemen
sen en enige Deense spoorweg-inge
nieurs, aldus deze correspondent.
De Parijse
vervoersstaking
Berrrddeling van
Queuille
Premier Queuille heeft er, op ver
zoek van het stakingscomité, in toe
gestemd op te treden als „bemidde
laar" in de transportstaking, die nu
al veertien dagen Parijs in haar ban
gevangen houdt.
Waarnemers zagen, volgens Reu
ter, de toekomst iets optimistischer
tegemoet, daar de stakers nu voor
het eerst het woord „bemiddeling"
hebben gebruikt.
Intussen is gisteravond bekend
gemaakt, dat de prijzen van het
goederenvervoer in Frankrijk met
10.5 zullen worden verhoogd, ten
einde de verhoogde uitgaven bij de
Spoorwegen te compenseren, die een
gevolg zijn van de loonsverhogingen,
waartoe vorige week werd besloten.
Wat ten slotte nog de staking der
metro-employé's betreft, heeft een
autoriteit te kennen gegeven, dat de
ze staking 50 millioen francs per dag
kost. Dit zou betekenen, dat de sta
king het land reeds op 700 millioen
francs komt te staan.
WEER EEN MOORD OP JAVA.
De heer J. H. Kuneman, admini-
strateur van de onderneming „Ba-
dak en Babadan'' in het Kedirise, is
Dinsdagmorgen vermoord op het
areaal van de naburige onderneming
„Djengkol". De daders waren twee
Indonesiërs, die na aanhouding van
de auto, waarin het slachtoffer en zijn
chauffeur reden, de heer Kuneman
met twee revolverschoten doodden.
Zij lieten zich vervolgens door de
chauffeur naar Kediri rijden, waar
na zij chauffeur en wagen terug
stuurden.
WAPEN-VERGUNNING VOOR
PLANTERS.
Aan de planters over geheel Indo
nesië is het thans toegestaan, voor
de eigen veiligheid wapens te dra
gen, aldus deelde de woordvoerdèr
van het ministerie van defensie, ma
joor Bachtar Loebis, aan Aneta me
de, zulks naar aanleiding van yra-
gen over de nieuwe regeling voor
Midden-Java, waar de territoriale
commandant bewapening van de
planters eerder in deze week voor
zijn rayon had toegestaan.
De grote vier
te Parijs
De plaatsvervangers der Grote
Vier te Parijs hebben Donderdag
geen bijeenkomst gehad, omdat zij
tijd nodig hadden om het voorstel
van Gromyko te bestuderen.
De mening wint veld, dat Gro-
myko's voorstel inderdaad een be
hoorlijke concessie inluidt, waardoor
het vooruitzicht geopend wordt, dat
de ministers van buitenlandse zaken
der vier grote mogendheden over
een paar weken te Washington zal
kunnen worden gehouden.
Vandaag wordt opnieuw te Parijs
vergaderd.
Ook in België
stijgen de prijzen
De lonen eveneens
Het Belgische indexcijfer der klein
handelsprijzen voor Maart bedraagt
410,4 tegen 398,7 in Februari. Ver
wacht wordt, dat het indexcijfer in
April opnieuw met 7 punten zal stij
gen De stijging van het indexcijfer
boven 410 houdt in, dat voor de
meeste bedrijven een nieuwe loon-
ronde wordt ingeluid.
Hoewel deze nieuwe loonronde van
gemiddeld 5 procent pas in zou moe
ten gaan nadat het indexcijfer gedu
rende drie maanden hoger is dan
410, is er van de zijde der vakbon
den op aangedrongen, gezien de wij
ze, waarop het indexcijfer iedere
maand stijgt, de loonsverhoging reeds
op 1 April van kracht te doen wor
den.
Reeds verleden week heeft de mi
nister van arbeid besprekingen ge
voerd en tijdens een 'Woensdagavond
gehouden vergadering is opnieuw
van gedachten gewisseld over het
probleem der lonen en prijzen.
Bepaald werd dat van 1 April af
in verscheidene sectoren der industrie
de lonen onmiddellijk met 5 procent
zullen worden verhoogd. Wat andere
sectoren van het economische leven
betreft, meenden regering en werk
nemers dat de bestaande overeen
komsten niet de onmiddellijke aan
passing der lonen toelaten.
De vertegenwoordigers der vak
bonden betoogden evenwel, dat een
aanpassing der lonen ook voor deze
sectoren wegens de snelle stijging
der kosten van levensonderhoud een
eerste vereiste is.
De defensie van
Amerika
Argentinië doet niet mee
Een nieuw soort inter-Amerikaans
defensie-stelsel, gelijkend op de
Noordatlantisehe verdragsorganisatie,
zal waarschijnlijk een der resultaten
zijn van de conferentie der 21 Ame
rikaanse ministers van Buitenlandse
Zaken te Washington.
Zes landen hebben een resolutie
ingediend, waarin een beroep wordt
gedaan op de andere republieken,
haar defensie zodanig in te richten,
dat elke staat die militaire taak ver
richt, waarvoor hij in het kader van
de gemeenschappelijke verdediging
van het Amerikaanse vasteland het
meest geschikt is.
De inter-Amerikaanse verdedi-
gingsraad, welke is ingesteld na het
sluiten van het verdrag van Rio de
Janeiro, zou aan elk der Amerikaanse
regeringen een plan voorleggen voor
de gemeenschappelijke verdediging
der beide Amerika's.
In een tweede resolutie wordt de
republieken verzocht strijdkrachten
ter beschikking te houden, die, zowel
voor een actie door de Verenigde
Naties als voor, de verdediging van
het Amerikaanse vasteland, onver
wijld ter beschikking staan.
De Argentijnse regering heeft me
degedeeld elke bijdrage aan de ver
dediging van niet-Argentijnse delen
van het Amerikaanse vasteland, te
weigeren.
Heel Montevideo kent „el principe Bernardo"
(Van een speciale A.N.P.-
verslaggever).
Een vorstelijk bezoek is voor Mon
tevideo geen alledaagse gebeurtenis.
Vandaar ook, dat men daar de „tech
niek" van dergelijke ontvangsten
niet in alle. perfectie onder de knie
heeft, zoals we dat kennen van de
bezoeken aan Frankrijk en Enge
land. Er wordt niet gevlagd, er zijn
geen versierde etalages, er staan geen
duizenden urenlang langs de routes,
die zullen worden gevolgd Tot voor
kort zei de naam prins Bernhard de
meeste Uruguayzen slechts weinig
noch wisten zij meer van Nederland
dan dat het ergens in Europa ligt
tussen Spanje en Noorwegen....
Maar thans is dat anders gewor
den. Plotseling is de inpoldering van
de Zuiderzee en de Haarlemmermeer
gemeengoed geworden voor de Zuid-
Amerikanen in deze kleine, doch
uitermate belangrijke republiek.
Zelfs weet men thans, dat daar in de
lage landen aan de Noordzee geen
Spaans wordt gesproken, dat ons
land zich in de eerste na-oorlcgse ja
ren met grote snelheid heeft hersteld
van de toegebrachte wonden, dat we
niet alleen tulpen exporteren, maar
ook belangrijke industrieproducten,
dat er mogelijkheden te over zijn om
de handel met het koninkrijk der
„Paises Bajos" belangrijk uit te brei
den. Dit alles dank zij het bezoek, dat
prins Bernhard thans brengt aan
Uruguay, het land met een der
sterkste munten, waar zelfs de Arae-
kaanse dollar geen begeerd bezit is.
Dank zij de activiteit van onze diplo
matieke vertegenwoordigers en voor
lichtingsdiensten zijn kolommen
lange artikelen in de kranten ver
schenen, die een levendige belang
stelling voor ons land hebben opge
wekt. De prins heeft alleszins de uit
werking hiervan op het publiek on
dervonden.
Dinsdag maakte hij met zijn gevolg
een wandeling van drie kwartier
door de binnenstad van Montevideo
en speciaal door de belangrijkste
winkelstraat van Montevideo, de
Avenida van de 18e Juli: geen statie-
tocht langs de Champs Elvsées, geen
triumphale gang naar Buckingham
Palace, geen Franse charme en geen
Engels protocol. Maar wel een levend
voorbeeld van Uruguayse gastvrij
heid en ongeveinsde hartelijkheid.
„Bernardo'': deze roep weerklonk
van alle kanten, uit de bussen, welke
de arbeiders na hun dagtaak weer
terugbrachten naar hun woonsteden
van de balcons door bruin getinte
senoras en senoritas. Iedereen, die
men voor een Nederlander houdt,
wordt aangeklampt met de vraag wie
„El principe Bernardo" is, van wie
gezegd wordt, dat hij zo goed Spaans
kan spreken. Want dit vindt men in
Zuid-Amerika uitermate belangrijk.
Een journalist vroeg de prins op een
persconferentie of vele Nederlanders
Spaans spreken. „Ik kan u niet zeg
gen hoeveel", zei de prins, „maar ik
heb het geleerd en ik durf wel zeg
gen, dat velgn mijn voorbeeld vol-
gen".
Overal waar de prins voorbij komt
klatert een spontaan applaus op.
Gaat hij even een winkel binnen,
dan verdringen honderden zich voor
de zaak, heffen in spreekkoren zijn
naam aan: Bernardo. Bernardo. Maar
als de prins weer buiten komt, is er
geen hinderdlijk gedrang, maar
wordt onmiddellijk uit eigen bewe
ging vrij baan gemaakt, oudat hij
zijn weg ongestoord kan voortzetten.
Geen cordons van politiemannen zijn
hier nodig om het publiek in toom te
houden. Zoals de auto's die hier met
angstwekkende snelheid door de
straten suizen, elkander naar belie
ven rechts of links mogen passeren,
zo laat men hier een ieder zijn gang
gaan, zolang hij niet uitgesproken
hinderlijk is.
Voor iemand, die iets uitstaande
heeft met het gezelschap van de
prins, wordt in deze dagen in Mon
tevideo van alles gedaan. Een tref
fend voorbeeld hiervan ondervond
de particuliere secretaris van de
prins, dr. F. de Graaff, die tijdens de
voettocht in de Avenida van de 18e
Juli grote dorst had gekregen. Met
het hem ter beschikking staande
Spaans moeizaam ingepompt door
prof. van Dam vertelde hij dit aan
een gemoedelijke, corpulente politie
agent, die naast hem liep. Het vol
gend ogenblik werd dr. De Graaff
aan zijn arm mee een kroegje bin
nengetrokken. Zonder enige explica
tie nam de politieman een glas,
opende de waterkraan en schonk
de secretaris en zichzelf in. Nadat
de frisse dronk in het dorstig keel
gat was verdwenen, werd dr. de
Graaff weer even snel aan de arm
meegetrokken, terwijl de Uruguayse
overheidsdienaar als enige uitleg aan
de kroegbaas gaf: „Secretario de
Bernardo".
SLUITING SOW JET-CONSULATEN
TE ZAGREB EN SPALATO?
De Sowjet-Russische consulaten te
Zagreb en Spalato zijn gesloten, al
dus wordt in gewoonlijk betrouwbare
diplomatieke kringen te Belgrado
vernomen.
Het is niet bekend, of de sluiting
door de Joegoslavische autoriteiten
(wat men het meest waarschijnlijk
acht) of door de Sowjets zelf is ge
schied. Men verwacht een officiële
verklaring.
Leiden levert uranium
Naar „De Telegraaf" verneemt,
hebben Nederland en Noorwegen
besloten een kleine uranium zwaar-
wateroven te bouwen. Noorwegen
heeft het benodigde zware water be
schikbaar en Nederland heeft voor
deze oven uranium. De oven zal in
Noorwegen komen te staan, maar
naast Noorse technici zullen ook Ne
derlanders aan de bouw medewer
ken.
Aan de zuivering van het uranium,
dat door Nederlandse chemici zal
worden uitgevoerd, zijn grote kosten
verbonden. In het Natuurkundig La-
voratorium van de Rijksuniversiteit
te Utrecht zullen, onder leiding van
prof. dr. Milatz, psychische onderzoe
kingen ten behoeve van de construc
tie van de oven worden gedaan.
Men moet zich geen overdreven
voorstellingen maken van de capaci
teit van deze oven. De energie, die ge
leverd zal worden, is zeer klein. Er
zullen enige radio-actieve stoffen mee
geproduceerd kunnen worden, die de
producten van het Philips Cyclotron
te Amsterdam kunnen aanvullen.
Het uranium ligt in Leiden.
Dat Nederland over voldoende ura
nium beschikt voor de atoomoven in
Noorwegen heeft het te danken aan
prof. De Haas. Deze voorzag name
lijk reeds in 1939 dat uranium een
belangrijke rol in de wetenschappe
lijke wereld zou gaan spelen. Hij
heeft toen de Nederlandse regering
geadviseerd een hoeveelheid uranium
aan te kopen. Dat is geschied. Nog
vóór de tweede wereldoorlog uitbrak
had men dit uranium opgeslagen in
de Leidse universiteit. Tijdens de
Duitse bezetting is men er in ge
slaagd de steeds kostbaarder wor
dende grondstof voor de Duitsers
zorgvuldig verborgen te houden. De
aanwezige hoeveelheid is juist vol
doende om de atoomoven in Noorwe
gen in werking te kunnen stellen.
Op 12 April zullen Nederlandse
specialisten te Oslo arriveren voor
het houden ener conferentie. Een
Noors-Nederlandse commissie, be
staande uit zes leden, drie van elk
land, zal in het leven geroepen
worden. Onder de Nederlandse leden
is prof. H. A. Kramers uit Leiden de
bekendste.
Haaknaald 20 jaar
in dijbeen
Een inwoonster van Purmerend, de
73-jarige mevrouw Gerritje Wou-
brechts-Kloppers, heeft, zonder het
te weten, ruim twintig jaar met een
stuk haaknaald van vijf cm. lengte in
haar dijbeen rondgelopen meldt
„Parool". Dezer dagen kwam zij tot
die ontdekking toen ze door een val
een spier verrekte en er mee naar de
dokter ging. Hij maakte een Röntgen
foto van het been en ontdekte een
streepje, dat hij eerst niet kon thuis
brengen.
Hij vroeg aan zijn patiënte: „Mist
u niets?" Na enig nadenken herin
nerde mevrouw Woubrecht zich, dat
zij twintig jaar geleden zat te haken
en dat zij, toen er gebeld werd, zich
bij het opstaan met de haaknaald in
haar been stak. Ze weet nog wel,
dat het even pijn deed, maar had er
verder geen aandacht meer aan be
steed.
Al die jaren is de naald met het
haakje er nog aan rustig op dezelfde
plaats blijven zitten zonder ooit pijn
of verwondingen te veroorzaken.
Mevrouw Woubrecht doet nu maar
wat de dokter haar heeft aangera
den: de naald rustig laten zitten. „Hij
heeft mij nu al zo lang geen last be
zorgd", zegt zij, „hij mag verder ook
wel blijven zitten".
Ko-biettie.
„Berhoorlijke" mensen moeten
zichzelf eerst als „onbehoorlijke"
mensen gaan zien, vóór zij vrede kun
nen vinden.
