S)e &2ki6£(Boti/fca/»tt
Plechtige Paasnachtviering
te Rome
Nieuwe methode voor atoom-energie
Op dezelfde wijze als de zon
£en Cl>cg.etitij.nA pwcédé
De Indonesische
crisis
MacArthur s verklaring wekt
verbazing
Beroep van Truman op de
Amerikaanse republieken
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 27 MAART 1951
42ste JAARGANG
No. 12241
Argentijnse atoom
zonnetjes
Directeur: C. M. v. HAMEKSVELI}
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Papeiigracht 32. Tel. 20015, Adm. en Adv. 7J826. Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., t 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Teleioontjes 1.30
OPROEP VAN DE PAUS TOT VREDE
UITZONDERLIJKE LUISTER is in de Eeuwige Stad het Paasfeest
gevierd. Deze viering had dit jaar een geheel eigen karakter, doordat
zij krachtens het pauselijk decreet „De Solemni Vigilia paschali instau-
randa" wederom in haar glorie van vroeger eeuwen is hersteld. In de
late avond van Paaszaterdag begaven dan ook vele duizenden zich naar
de patriarchale kathedraal, de basiliek van St. Jan van Lateranen, die
als vanouds de statiekerk was voor de viering van de H. Paasnacht, Zater
dagavond omstreeks 10 uur begonnen daar evenals in de patriarchale
basiliek van St. Paulus buiten de Muren de plechtige ceremoniën: de wij
ding van het nieuwe vuur, van de paarskaars, van de doopvont; cere
moniën, waarvan eerst nu de ware symbolische betekenis tot uiting
kwam. In de eigenlijke statiekerk van St. Jan van Lateranen heeft de
ze middernachtelijke viering wel een zeer bijzonder karakter gekregen,
doordat daar in dezelfde nacht tijdens het H. Misoffer de Vicaris-Generaal
van Z. H. de Paus voor Rome, Kardinaal Clemente Micara, de H. Pries
terwijding toediende aan een aantal neomisten. Deze jonge priesters droe
gen in de morgen van Paaszondag hun eerste H. Mis op.
PAASVREUGDE IN STROMENDE
REGEN.
Enige uren na de plechtige viering
in de St. Jan van Lateranen, in de
vroege ochtend van Paarszondag, ter
wijl uit een loodgrijze hemel de re
gen op de straten en pleinen van Ro
me kletterde, maakten tienduizenden
bewoners van de Eeuwige Stad en
duizenden pergrims zich wederom op,
doch thans om op te trekken naar
het hart van de Christenheid tenein
de daar de zegen „Urbi et Orbi" van
de H. Vader te ontvangen.
Er waren pelgrims uit alle delen
van de wereld, doch veelal uit West-
Europa. Uit Nederland leden van
het Katholiek Onderwijzersverbond,
Katholieke jeugdleidsters en toekom
stige kunstenaars van de M.T.S. in
Groningen. Verder duizenden profes
soren en studenten uit Frankrijk, pel
grims tenslotte uit Duitsland, Oosten
rijk, Zwitserland, uit Canada, de Ver
enigde Staten en zelfs uit het Pro
testantse Zweden.
DE PAUS SPREEKT.
Daarna verscheen de H. Vader op
de buitenloggia van de St. Pieter,
vanwaar hij de menigte toesprak..
Hij sprak de wens uit, dat dit Paas
feest het begin mocht zijn van een
tijdperk van vrede. De Paus spoorde
allen aan, waarlijk zonen van God en
waarlijk broeders onder elkander te
zijn. Dat is het onderpand van de
ware vrede. Daarom roepen Wij
thans van God Zijn Zegen af, opdat
het Pax Vobis, dat meer dan negen
tien eeuwen geleden weerklonk, het
„vrede zij u", een nieuwe werkelijk
heid worde".
De H. Vader richt Zich dan tot God
en bidt:
„Geef Uw zegen, o God, aan de le
den van de hiërarchie, aan de clerus,
aan de religieuzen, aan geheel het ge
lovige volk, vooral aan hen, die zich
wijden aan het lekenapostolaat;
geef Uw zegen aan de leiders der
volkeren, opdat zij mogen regeren
in recht en waarheid tot heil van het
volk;
geef Uw zegen aan de gezinnen,
waaruit het geslacht en de Kerk van
morgen voortkomen;
geef Uw zegen aan de jeugd, aan
de jongens en meisjes, opdat zij de
geestelijke vreugde kennen, toege
wijd aan O. L. Vrouw Onbevlekt
Ontvangen.
Zegen en versterk allen, die lijden
naar ziel of lichaam, zegen de afge-
dwaalden, opdat zij de ware weg
terugvinden; zegen de verlaten kin
deren, de ouden en vermoeiden van
het leven; zegen de vluchtelingen en
verjaagden zonder vaderland; zegen
de onschuldig veroordeelden; zegen
vooral hen die omwille van geloof
en Kerk in de gevangenissen of in
ballingschap verblijven".
Dan richt de H. Vader Zich weder
om tot de menigte en spoort hen voor
de laatste maal aan de vrede te ver
dienen in Christus, de Verlosser, de
Verrezene. „de schoonste, de mach-1
tigste en liefdevolste".
Onder de menigte, die op het Sint
Pietersplein de zegen „Urbi et Orbi"
ontving, bevonden zich meer dan 600
Nederlanders.
PAUSMIS OP BELOKEN PASEN.
Op Belokfn Pasen zal de H. Vader
temidden van duizenden jonge zan
gertjes uit alle delen van de wereld,
o.a. uit Nederland, in de St. Pieter
een Pontificale H. Mis opdragen. De-
ze Pausmis zal door Radio Vaticana
1 worden uitgezonden op de 19, 25, 31,
Vervolgens .gaf de Paus de zegen 41 en 50 meterband. De uitzending
„Urbi et Orbi". 1 begint om kwart voor negen.
PAUSELIJKE PAASZEGEN Een
ontzaglijke menigte gelovigen was
Zondag op het St. Pietersplein te
Rome bijeen gekomen om de Pause
lijke Paaszegen te ontvangen. In een
ontroerende rede deed de H. Vader
een beroep op het gehele mensdom
om zich aaneen te sluiten voor de
vrede.
Z.H. Paus Pius XII geeft de me
nigte op het St. Pietersplein zijn
zegen.
yj^rgentinië bouwt een reusachtige „zonne-oven" (thermotron) om atoom
energie op dezelfde wijze te produceren als de zon, aldus heeft pro-
fessor Ronald Richter, een uit Oostenrijk afkomstige geleerde, die het
atoom-onderzoek in Argentinië leidt, te Buenos-Aires medegedeeld. Hij
verwacht spoedig practische resultaten te kunnen bekend maken. Pro
fessor Richter gaf gisteren een nadere uiteenzetting van de Argentijnse be
wering, dat er atoom-energie is vrijgemaakt op een tot dusver niet be
kende wijze. Hij verklaarde, dat zijn systeem practische toepassing zou
vinden in krachtstations en smeltovens.
PARIJS 2000 JAAR OUD. Binnen
kort zal het feit herdacht worden,
dat Parijs 2000 jaar bestaat en
overal in de Lichtstad is men reeds
bezig voorbereidingen te treffen
om dit jubileum op waardige en
feestelijke wijze te vieren Gedu
rende enige weken zullen er grote
tentoonstellingen en feesten zijn en
zal men de buitenlandse touristen
een idee geven van het „Artistieke
Parijs".
Op de Place d'Opera worden ge
bouwen met het Parijse wapen ver
sierd.
NOG GEEN PRACTISCHE
TOEPASSING.
Metalen zouden volledig en zeer
goedkoop in dampvorm kunnen over
gaan. Hij wilde niet zeggen wanneer
hij zijn stelsel in practische toepas
sing zou kunnen brengen, omdat „wij
nog steeds gebrek hebben aan de
noodzakelijke fabrieken en grote re
actie-ovens".
De professor verklaarde desge
vraagd, dat president Peron niet
wenste, dat Argentinië atoom- en
waterstofbommen zou vervaardigen.
Een explosie volgens de nieuwe
methode was voor het eerst op 16 Fe
bruari teweeggQbracht. De kosten wa
ren veel lager, dan bij het bekende
systeem, omdat er geen uranium-
fabrieken, uraniumbuizen, plutonium
fabrieken of zwaar water nodig wa
ren. De verkregen reacties weken ge
heel af van kernsplitsingen en de
ovens waren anders gebouwd.
Professor Richter verwacht spoe
dig onthullingen te kunnen doen
over snelheden van 3200 km. per se
conde, die hij met gas bereikte. Deze
snelheid is 1000 maal hoger dan de
snelheid van ontplofbare gassen, die
in raketten gebruikt worden. De on
der controle verlopende explosies
waren te vergelijken met de ontplof
fingen, die op nieuwe sterren waar
genomen worden.
De professor verklaarde, dat zijn
medewerkers in het belang van de
geheimhouding klein in aantal wa
ren en dat hij bovendien gebruik
maakte van electrische machine-
„mensen". Eén man kon met een der
gelijke robot het hersenwerk van 1000
arbeidskrachten vervangen. Wij heb
ben de grondslag gelegd voor een
volkomen nieuwe physica van het
zonnestelsel, verklaarde de genatura
liseerde geleerde. Wij zullen kleine
kunstmatige zonnen op aarde ontste
ken.
TWIJFEL OMTRENT
BRUIKBAARHEID.
Overal, maar vooral in Amerika,
hebben atoomdeskundigen hun twij
fel uitgesproken over de mogelijk
heid, dat de Argentijnse vinding
bruikbaar zou zijn. Politici menen,
dat president Peron de aandacht wil
afleiden van de onderdrukking van
het onafhankelijke dagblad „La
Prensa", welke in de vrije wereld
verontwaardiging heeft gewekt, of
dat hij zich in een sterke positie wil
plaatsen tijdens de inter-Amerikaan-
se conferentie, die in Washinfton be
gonnen is.
Prof. Richter begon zijn onderzoe
kingen op atoomgebied omstreeks
1936 in Duitsland en hij vertoeft
sinds drie jaar in Argentinië, dat,
volgens persberichten uit 1947, na de
oorlog 2000 Duitse atoomgeleerden
zou hebben openomen. Zij zouden be
trokken zijn bij het werk in de proef
fabriek op het eiland Huemul, in het
Argentijnse merengebied nabij de
Chileense grens.
Ons voortbestaan, aldus de presi
dent, hangt van het doorvoeren van
deze grondbeginselen af Zonder de
Verenigde Naties zal er geen veilig
heid in de wereld bestaan Hoe mach
tig en productief het Westelijk half
rond ook is, wij kunnen het niet
veilig stellen door er een muur om
heen te bouwen.
Hij zeide, dat de Verenigde Staten
van plan waren de plannen voor
technische samenwerking binnen de
beide Amerika's voort te zetten, hoe
wel zij wegens het bewapeningspro
gram, dat op volle toeren draait, niet
zoveel zouden kunnen doen als in
normale tijden. Truman zeide, dat
als de Sovjet-Unie met behulp van
vijfde colonnes en gewapend geweld
er in zou slagen Europa onder de
voet te lopen, de gevolgen voor het
Westelijk halfrond ontzettend zou
den zijn.
„Wij zouden tegenover een vijan
dige macht komen te staan aan de
kusten van de Atlantische Oceaan,
die in staat zou zijn de grote econo
mische hulpbronnen van onze over
wonnen vrienden aan te wenden om
over zee een aanslag te ondernemen
op onze eigen onafhankelijkheid. Wij
moeten en willen dat niet laten ge
beuren Wij moeten de vrije volken
van Europa bijstaan, aldus Truman.
Wij erkennen, dat het volk van
Rusland en de volken van de Sovjet-
Sartono kabinets
formateur
De voorzitter van het Indonesische
parlement, het PNI-lid Sartono, is
aangewezen als kabinetsformateur.
Ir. Soekarno, die hiervan op Paas-
ochtend ten paleize mededeling deed,
verklaarde: „Het doel is een natio
naal coalitiekabinet op brede basis
te vormen. Sartono heeft tegenover
Aneta verklaard de opdracht te aan
vaarden". De uitvoerende Raad van
de P.N.I. heeft hieraan zijn goedkeu
ring gehecht.
Sartono heeft aan de pers meege
deeld, dat het niet zijn bedoeling is
zelf zitting te nemen in het kabinet.
De fractie-voorz. van de Masjoe-
nri, Prawoto Mangkoesaswito, heeft
op een vraag van Aneta of een ka
binet te vormen is waarin de P.N.I.-
en Masjoemi-leden zullen worden
opgenomen verklaard, dat hij zulks
niet uitgesloten acht.
Het meest zal het er van afhangen
in hoeverre de formateur de Masjoe-
mi er van overtuigt, dat zijn pro
gramma politiek verantwoord en
practisch uitvoerbaar is, aldus Mang
koesaswito.
Zuid-Koreanen over de 38e breedtegraad
NA DE OPZIENBARENDE VERKLARING, die MacArthur Zaterdag af
legde en waarin hij afwisselend dreigend en verzoenend aan de
communisten een vredesvoorstel deed, hebben zich tijdens het weekend
een aantal nieuwe ontwikkelingen voorgedaan. Belangrijkste daarvan is
wel het feit, dat de Zuidkoreaanse strijdkrachten, die oprukker aan de
uiterste Oostkust, over de 38ste breedtegraad zijn getrokken en op 5 km.
ten Noorden van de grens de stad Joenpoi hebben bezet. Ook langs de
Westkust en in het centrum trekken de geallieerden naar de breedte
graad op, waar echter steeds toenemende tegenstand wordt gemeld van
de communisten, die van plan schijnen zich langs de parallel krachtig te
verdedigen. Niet minder opzienbarend is het feit, dat thans in Washing
ton gesproken schijnt te worden over de mogelijkheid van nieuwe onder
handelingen met China, om te komen tot een wapenstilstand.
hoogste leiders van het Amerikaan
se State Department en aldaar de
verklaring van MacArthur onder de
loupe worden genomen. Algemeen
wordt verwacht, dat de betrokken
landen sterke critiek zullen laten
horen over MacArthur's woorden en
wellicht zelfs zullen vragen zijn
macht wat in te perken.
Vooral het feit, dat de generaal
niets aan Washington heeft laten
doorschemeren over zijn voorgeno
men verklaring, schijnt men in de
Amerikaanse regeringsstad hoog op
te nemen en volgens James Reston,
de diplomatieke correspondent van
de „New York Times" zou zijn ver
klaring nooit zijn goedgekeurd, wan
neer zij was voorgelegd aan Wash
ington.
In zijn verklaring zeide MacArthur
Zaterdag o.a., dat hij bereid was het
communistische opperbevel te ont
moeten om te spreken over vrede
volgens de voorwaarden van de UNO,
en dat China een snelle militaire ne
derlaag tegemoet zou gaan, indien de
geallieerden zouden besluiten de oor
log uit te breiden tot de kusten van
China en de militaire bases van dat
land.
Terecht zegt de „New York Times"
dan ook, dat deze verklaring, afge
zien van haar overige mérites „niet-
realistische" is, daar het toch „uiterst
onwaarschijnlijk is, dat de UNO, die
er zo op gebrand is de vijandelijkhe
den te beperken, een actie'zou goed
keuren, waardoor zij (de vijandelijk
heden) sterk zouder toenemen".
Het enige antwoord van China, dat
intussen is ontvanger op de „vredes-
voelhorens" van de generaal is een
verklaring geweest van Peking, waar
in een plan van vijf punten wordt
uiteengezet, gericht op een „geweldi
ge economische opbouw" van Noorde
lijk China. Behalve de ontwikkeling
van de industrie, wordt daarin de in
tensivering van de strijd tegen de
„Amerikaanse agressie in Korea"
aangekondigd.
BUITEN MEDEWETEN VAN
WASHINGTON.
Volgens persberichten en diploma
tieke woordvoerders in Washington
zouden de landen, wier troepen strij
den in Korea, juist bezig zijn geweest
zulk een verklaring op te stellen,
toen MacArthur Zaterdag geheel on
verwacht en buiten medeweten van
Washington met zijn aanbod kwam.
Dit zou thans de besprekingen van
de landen te Washington hebben
doorkruist, hoewel ook MacArthur op
zijn beurt blijkbaar niets heeft afge
weten van deze besprekingen.
Heden, Dinsdag, zal er een con
ferentie worden gehouden van de
Ter verdediging van West-Europa
PRESIDENT TRUMAN deed gisteren een beroep op 21 Amerikaanse
republieken om haar verdediging samen te voegen en haar kracht te
bundelen ten einde de volken in Europa en Azië, die tegen de commu
nistische overheersing strijden, gezamenlijk te schragen. De Amerikaan
se president sprak deze woorden in de openingsrede tot de eerste veilig
heidsconferentie van de 21 Ameri kaanse ministers van Buitenlandse
Zaken sinds 1942, welke te Washing ton wordt gehouden.
Truman verklaarde, dat de agressie ve expansie van de Sovjet-Unie de
gehele wereld bedreigde en hij zeide, dat de Amerikanse republieken zich
door twee grondbeginselen zouden la ten leiden. Het eerste is samenwer
king tussen vrije en onafhankelijke landen en geen dwang of geweld.
Het tweede is de erkenning, dat wel vaart voor allen geldt én niet voor
weinigen.
staten hetzelfde wensen voor zich
zelf en hun kinderen als wij. Wij ho
pen, dat zij op een goede dag de mo
gelijkheid krijgen om him leiders af
te keren van hun huidige weg naar
tyrannie en agressie, aldus Truman.
De conferentie, die op verzoek van
de V.S. bijeen is gekomen, zal een
program van drie punten bespreken:
1. De politieke en militaire samen
werking voor de verdediging van de
beide Amerika's en maatregelen ter
voorkoming en onderdrukking van
agressie. 2. Het verstevigen van de
binnenlandse veiligheid in de Ame
rikaanse republieken en 3. Economi
sche samenwerking in geval van
nood. Berichten in de Amerikaanse
pers die ingegeven zijn door Ame
rikaanse autoriteiten opperden de
mogelijkheid, dat de Amerikaanse
regering een militair hulpprogram
in dringende overweging had van
80 millioen dollar voor Latijns-Ame-
rika.
Ko-VLeOje...
Ze zijn erg goed op de hoogte van
de gangbare intellectuele stromingen;
ze lezen alleen bestsellers; maar hun
hart is vol wanorde.
CHINESE WEERSTAND.
Intussen wijzen de berichten van
het front er op, dat de communisten
thans vastbesloten zijn weerstand te
bieden langs de 38ste breedtegraad.
De terugtocht, die de afgelopen
maand voortgang heeft gevonden,
schijnt thans te zijn geëindigd en zelfs
wordt gemeld, dat langs het 80 km.
brede centrale front Chinese eenhe
den oprukken naar de geallieerde
stellingen.
PAASVIERING AAN HET FRONT.
Zondag onderbraken de troepen de
gevechten voor korte tijd voor de
herdenking van het Paasgebeuren.
Tegen zonsopgang v.erden overal en
als het enigszins mogelijk was ook
aan het front, Paasdiensten gehou
den. Een Amerikaanse veldprediker
sprak zijn onderdeel via een met een
luidspreker uitgerust vliegtuig toe.
dat laag over de linies scheerde.
