Franciscaanse Missiecollege te Katwijk aan Rijn
herstelt zich van
DE HERBOUW IS BEGONNEN
zijn zware oorlogswonden
zomer 1952 terugkeren
Priesterstudenten
kunnen
CHRISTUS TRIOMFEERT AAN DE GOUDKUST
QeeAtcOaft aan de neyetö kent g.een ytenzen
VRlJU^u 4 A IA ART 1951
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
Wie de bijna plechtige rust geniet';
die van het oude St. Willibrord Col
lege aan de Overrijn te Katwijk uit
gaat, zal zich moeilijk kunnen voor
stellen, dat het Franciscaanse Missie
college hier in de laatste tien jaar
zo'n stormachtige geschiedenis heeft
doorgemaakt.
De eerste ontwikkeling was zeer
gunstig. Toen de Franciscanen in
1928 de hand wisten te leggen op dit
internaat, dat door de paters Jezuie-
ten was verlaten, brak er een pe
riode van moeizame arbeid aan, die
bekroond werd in September
toen het college zijn priesteroplei
ding begon met ruim zestig leerlin
gen.
In de volgehde jaren vormde Kat
wijk zijn eigen kenmerkende sfeer.
Het aantal studenten werd steeds
groter tot het dieptepunt van de
crisisjaren een plotselinge neergang
teweegbracht Voor het St. Willi-
brord-College betekende dit een uit
breiding, omdat de Franciscaanse
overheid zich genoodzaakt zag de
studenten van Sittard in Katwijk
onder te brengen. Het internaat her
bergde sindsdien gemiddeld onge
veer 150 studenten.
Het onheil van de oorlog.
Met ere ging het missiecollege zijn
vijfde lustrum in, maar het uitbreken
van de oorlog schoof de gedachte
aan het naderende zilveren jubileum
naar de achtergrond.
Reeds in de eerste oorlogsdagen
kwam het college door de nabijheid
van het vliegveld Valkenburg lelijk
in de knel. Er werden vijandelijke
parachutisten in de tuin gesigna
leerd en wilde beschietingen kostten
pater Firmatus Stevens het leven,
terwijl er schade werd veroorzaakt
aan het huis.
De eerste jaren van de bezetting
brachten niets dan onrust. Pater
Leonardus Retèl, de nieuwe rector,
werd een specialist in het rondleiden
van Duitsers. Hij wist dit zó te doen,
dat zij er tot Februari '42 van af za
gen hun intrek te nemen in het huis.
Toen viel echter de reeds verwachte
grote klap. De Franciscanen moesten
hun huis gaan delen met de bezet
ters.
„St. Willibrord" naar Den Haag.
Van dat moment af was het stre
ven er op gericht, om zich in het
huis te handhaven. Na enkele maan
den reeds ging ook deze illusie in
rook op, toen de paters en studenten
opdracht kregen hun vertrouwde St.
Willibrord College te verlaten.
e laatste woorden, die rector
Retèl in Katwijk tot de studenten
sprak, waren: „We gaan door met
het college. Reken daar op!" En in
derdaad werd op 21 September van
dat zelfde jaar een nieuwe leergang
geopend in Den Haag. De toestand
was er primitief. Kerk, leslokalen,
de eetgelegenheid en de slaapplaat
sen lagen over de stad verspreid.
Het voornaamste was echter, dat de
lessen doorgingen en de goede geest
bewaard bleef. Naar mate de oorlog
vorderde, de razzia's toenamen en
de hongersnood groter werd, ge
raakte de studie meer in de ver
drukking Eind '44 werd besloten de
jongens bij boeren onder te bren
gen. In kleine groepen werd de
avontuurlijke tocht naar de Hol
landse dorpen ondernomen, waar de
studenten bij gastvrije boeren het
einde van de oorlog afwachtten.
Bommen op Katwijk.
De 12e Augustus '43 werd een
rampdag voor het St. Willibrord
College. Een bommenwerper wierp
vijf bommen op het college-terrein,
waarvan er een precies tussen de ge
bouwen terecht kwam. De ravage
was groot. De kapel, vier klasloka-
en, de aula, een gedeelte van de
slaapzalen en de werkhuizen werden
volkomen vernield. Het overige ge-
dee.'te, vooral in de omgeving van de
keuken, liep zware schade op.
Voor de Duitsers werd dit bom
bardement aanleiding, om elders hun
heil te gaan'zoeken. Het college ga
ven zij echter niet vrij. Het duurde
een hele tijd eer de paters verlof
kregen, om de beschadigde com
plexen te dichten, waardoor weer
en wind de schade nog groter maak
ten.
Toen in '45 de oorlog ten einde
was, bestond er nog geen mogelijk
heid, om in Katwijk de lessen te her
vatten. De paters verhuurden het
St. Willibrord-College aan het de
partement van binnenlandse zaken,
dat hier een kindertehuis vestigde
voor de bijzondere jeugdzorg. Daar
na was er een interneringskamp
voor jeugdige S.S.-ers.
De heropbouw.
Op 1 Januari '50 kregen de paters
weer de vrije beschikking over hun
huis. Inmiddels was er druk gedok
terd aan allerlei plannen tot herop
bouw. De hoge bouwkosten vormden
ook hier natuurlijk een hinderpaal.
Tenslotte werd besloten om tot een
beperkte heropbouw over te gaan.
Het gebouw, dat voorheen aan 200
studenten onderdak kon verschaffen,
zal in zijn nieuwe vorm er maximaal
160 kunnen herbergen.
De kapel, vroeger zeer ruim, wordt
veel kleiner herbouwd. De architec
tuur er van is volkomen verant
woord, maar de uiterste beperkingen
zijn aangebracht.
Een nieuwe aula is niet in het
bouwplan opgenomen. Een kleine
zaal, die bij het bombardement ge
spaard bleef, zal na enige ver
bouwing en het plaatsen van een
toneel hiertoe worden bestemd.
De bijgaande tekening, id eeen
beeld geeft van het gebouwencom
plex, zoals dit er zal uitzien, toont
duidelijk de ligging van de nieuw
bouw. Op de achtergrond links ziet
men de nieuwe kapel en sacristie,
waarboven de nieuwe leslokalen zijn
gelegen. Onder de sacristie komt
de centrale verwarmingsinstallatie.
Langs de verbindingsgang, die van
de kapel af naar de daarachter lig
gende gebouwen loopt, worden ver
trekken gebouwd waarop een een
voudige douche-gelegenheid aan
sluit. Boven de verbindingsgang ko
men de nieuwe slaapzalen.
Voorjaar 1952 gereed.
Behalve de hier opgesomde nieuw
bouw wordt er natuurlijk hier en
daar nog wel wat opgeknapt en ver
beterd. Het St. Willibrord-College,
voor zovei het overeind is blijven
staan, is volkomen uitgewoónéj. De
Duitsers sloopten de electrische in
stallaties, de telefoonleidingen, na
men de vloerbedekking mee en gin
gen voorts zo nauwkeurig te werk,
dat ze zelfs geen deurknop achter
lieten.
Alles bij elkaar kost het een
flinke som om het college weer
bruikbaar te maken. De vergoeding
oorlogsschade dekt hiervan ongeveer
de helft. De rest moeten de paters
zelf bijeen zien te krijgen. Op het
ogenblik worden er voor dit doel lo
ten verkocht en dit jaar wordt er in
iedere Franciscaanse parochie een
bedelpreek gehouden.
Op 4 December jl. is de aannemer
Thunissen uit Heemstede met de
herbouw, die onder leiding staat van
de architecten C. J. v. d. Lubbe uit
Den Haag en ir. J. Hermans uit Lei
den, begonnen. In het voorjaar 1952
denkt men gereed te zijn en dan zal
Katwijk weer de studenten van het
missiecollege herbergen, die laten
wij hopen in rustiger tijden kun
nen werken aan hun ideaal, dat zo
duidelijk wordt uitgedrukt in deze
woorden van het collegelied;
Ons heeft de roep van de Zaaier
[geraakt,
Diep in ons jonge gemoed;
Stralend is daarop ons antwoord
[ontwaakt:
Missieland houd goede moed!
Geen speculatie
met voorraden
Contröle op meelfabriek
Het bedrijfschap voor granen, za
den en peulvruchten heeft de fabri
kanten van tarwemeel, tarwebloem
en tarwegriesmeel verplicht met in
gang van heden produtieD ter be
schikking te houden van het bedrijf
schap. Deze verplichting geldt echter
niet voor hoeveelheden, die per week
worden afgeleverd in kwantums die
niet groter zijn dan de noeveelheden
die in de periode van 13 Januari tot
11 Februari gemiddeld per week zijn
aigeleverd.
Voor de bereiding van deze pro
ducten is eveneens een dergelijk
voorschrift uitgevaardigd. Daarmee
neemt het bedrijfschap dus de pro
ductie en de aflevering onder con
trole.
Volgens het ministerie van land
bouw, visserij en voedselvoorzie
ning betekent deze maatregel dat de
maalindustrie kan blijven zorgen
voor een normaal verloop van de le
veranties aan de bakketij, de ver-
werkende industrie en de handel.
Moeilijkheden voor de normale voor
ziening kunnen daardoor niet optre
den.
Nu het bedrijfsleven een prijsver-
beging, met name van brood en
grondstoffen voor brood verwacht,
acht de overheid het nod-lg-aairi-de
mogelijkheid van speculatieve uit
breiding van productie en voorraad-
vorming een einde te maken.
DE SUIKERVOORZIENING.
De stichting Kruideniersvakcen
trale, gevormd door de drie groot
ste kruideniersbonden, zond gister
avond een telegram aan minister
Mansholt, waarin o.m. wordt gezegd,
dat „met verontwaardiging is ken
nisgenomen van de blijkbaar van
overheidswege geïnspireerde voor
lichting met betrekking tot de gang
van zaken bij de suikervoorziening.
De stichting protesteert tegen deze
voorlichting, welke zo zegt zij
de schijn wekt, als zou de handel
over grote voorraden beschikken.
„Dit is in strijd met de feiten, aan
gezien de bevoorrading van de han
del reeds sedert geruime tijd is ge-
contingenteerd op basis afneming
1950."
Geen schaarste
van
levensmiddelen
Aldus minister Mansholt
„Uitermate kritiek" noemde minis
ter Mansholt gisteravond de toe
stand van de Europese betalingsunie,
nu Duitsland zijn grenzen goeddeels
gesloten heeft voor onze export
producten.
„Als niet op zeer korte termijn een
oplossing gevonden wordt, is deze
unie ten dode opgeschreven. Want de
gevolgen van de Duitse maatregel
reiken veel verder, dan dat Neder
land met enkele producten blijft zit
ten. De neerslag hiervan zal binnen
korte tijd in alle landen van de Euro
pese betalingsunie voelbaar worden".
Dit verklaarde de minister in een
rede, die hy te Ruurlo hield tijdens
een vergadering, belegd door de
agrarische commissie Gelderland
van de Partij van de Arbeid.
Op een vraag betreffende de alar
merende geruchten der laatste dagen
over stijgingen van de levensmidde-
lenprijzen zei de minister:
„Ik verklaar zeer nadrukkelijk, dat
het niet nodig is, zich ongerust te ma
ken over schaarste van welk levens
middel ook. Wel zouden er produc
ten kunnen zijn, d-:e enigszins in prijs
zullen stijgen, omdat de subsidies
zullen moeten 'worden verminderd.
En hierbij wijs ik er op, dat vooral
de Regeringssubsidies voor consump-
tiemelk en margarine zeer hoog zijn.
Meer kan ik als demissionnair mi
nister niet zeggen, aldus de bewinds
man.
1"\E GRANDIOZE ontvangst van de Pauselijke Legaat op het vliegveld
van Kumasi in dè Goudkust ter gelegenheid van het Eucharistisch
Congres opende een serie van indrukwekkende plechtigheden en manifes
taties zoals die in de geschiedenis van het Zwarte Werelddeel zelden of
nimmer hebben plaats gehad. Een duizendkoppige menigte bestormde
het vliegveld en het enthousiasme van de negers verstoorde alle voor
opgezette plannen. Dansend en zingend begeleidden zij de file auto's die
de legaat, mgr. Matthews en vele hoogwaardigheidsbekleders in een over
weldigende triomftocht naar de kathedraal bracht.
parasols van een vijftigtal katholieke
opperhoofden aan de plechtigheden
een typisch Afrikaans cachet gaf.
De Koning van Ashanti, Otumfo
Sir Nana Osei Agleman Prempeh II
fungeerde als ere-voorzittter en mgr.
H. Paulissen uit Maastricht, bis
schop van Kumasi, trad op als gast
heer.
Uit alle delen van de wereld wer
den blijken van belangstelling ontvan
Zwarte meisjes
in het wit
Gedurende de acht dagen die volg
den was Kumasi een volslagen
Roomse stad. Het purper van 35
aartsbischoppen en bisschoppen wis
selde met de witte togen van meer
dan 200 priesters, terwijl de kleurige
DE MARIA-PROCESSIE.
gen, o.a. van Kardinaal Griffin van
I "Westminster, Kardinaal Spellman
I van New-York, Kardinaal Guevara
van Lima, Kardinaal Camara van
Rio de Janeiro, ex-keizerin Zita, Ge
neralissimo Franco, dr. Heinrich Bru-
ning, ex-kanselier van Duitsland en
van de Minister-president van Ier
land, Costello.
Ook President Truman zond zijn
beste wensen voor het welslagen van
het Congres en vanuit Hollywood
schreef Loretta Young een brief,
waarin zij getuigenis aflegde van
haar diep, katholiek geloof.
Vaak enorme afstanden te voet.
Meer dan 60.000 pelgrims hebben
het Congres bijgewoond. Iedere mor
gen werd op vele plaatsen in de stad
de H. Mis gelezen, terwijl tientallen
priesters de H. Communie uitreikten
aan de duizenden die vaak enorme
afstanden te voet hadden afgelegd om
getuige te kunnen zijn van de in
drukwekkende plechtigheden die in
Kumasi plaats vonden. Dagelijks
werd een Pontificale Hoogmis op
gedragen in het Congrespark aan de
rand van de stad en in vijf grote
gebouwen kwamen de zwarten bij
een voor de verschillende sectiever
gaderingen in vijf verschillende in
landse talen.
Op de tweede dag troken 20.000
schoolkinderen met vliëgënde
vaandels en slaande trommen door
de stad. Praalwagens met afbeel
dingen uit het Oude en Nieuwe
Testament brachten de kinderlijke
zwarten in verrukking.-
De hele week werden veelal- in
de openlucht religieuze films ge
draaid of traden jeugdige toneel
spelers voor het voetlicht om de
aanwezigen te vergasten op de bij
de negers zo geliefde toneelspelen.
m
ALLEEN DE KLEUTERS BLEVEN
THUIS.
En in de avond stroomde van af
de heuvels een menigte pelgrims
het toortsen, lampions en kaarsen
naar het Congrespark voor de mas
savergaderingen.
Een aparte dag was gereserveerd
voor de jeugd, een andere voor de
mannen en een voor de vrouwen. Op
Priesterdag werd de Pontificale
Hoogmis opgedragen door de Neger-
Bisschop, mgr. Kiwanuka, Apost. Vic.
van Uganda, geassisteerd door uit
sluitend inlandse priesters. In de
stad werden vergaderingen belegd
voor priesters, seminaristen, zusters,
catechisten en misdienaars.
De Zaterdag werd een Mariadag.
Na de kerkelijke plechtigheden in
het park trok een massale optocht
die aangekondigd stond als „De Le
vende Rozenkrans" door de straten
van Kumasi. Het
was een eindeloze
stoet. Duizenden
droegen bogen van
rozen. Op prachtige
praalwagens werden
de mysteries van de
Rozenkrans levend
uitgebeeld. De op
tocht eindigde in het
Congrespark waar 'n
mensenzee van bij de
100.000 congressis
ten bijeen kwam.
Het hoogtepunt van
het Congres was wel
het moment, toen
Zijn Heiligheid de
Paus een boodschap
richtte tot het Con
gres. Het was dood
stil toen de Aartsbis
schop Metthews de
menigte verzocht op
te staan om naar Z.
H. te luisteren. Over
de luidsprekers klonk het gebeier
van de klokken van St. Pieter te
Rome.
Toen sprak de Paus in zeer goed
Engels de congressisten toe.
Z.H. smeekte de katholieken van
de Goudkust trouw te blijven aan
Christus van de Eucharistie en
vroeg hen te bidden voor de vre
de in deze donkere dagen. Hij
beloofde Gods zegen te zullen af
smeken over dit land, waar gewel
dige dingen op het spel staan en
grote gevaren dreigen.
In zijn toespraak sprak de Paus
zijn bewondering uit voor het
moeilijke en grootse werk dat door
de Missionarissen van Cadier en
Keer aan de Goudkust werd ver
richt. Hij gaf uiting aan zijn eer
bied voor de koning van Enge
land en groette speciaal Nana
Prempeh II, koning van Ashanti.
BRUIDJES IN DE FEESTSTOET.
Tot slot gaf de Paus zijn Aposto
lische Zegen.
Vijf negerinnetjes voor de
microfoon.
Een donderend applaus steeg op,
waarna vijf kinderen van verschil
lende stammen uit de Goudkust
voor de microfoon kwamen om de
dank van de Goudkust aan de H. Va
der te vertolken.
Het Congres werd de volgende dag
besloten met een grootse Sacraments
processie.
Urenlang trok een kleurige stoet
door de straten van Kumasi, meisjes
in blauw, dames in kleurige sarongs,
soldaten in uniform, duizenden
schoolkinderen, fanfares, zangvereni
gingen, Ridders van St. Jan, zusters,
priesters, bisschoppen en aartsbis
schoppen. Het Allerheiligste werd
omstuwd door honderden mensen die
devoot zingend en biddend meelie
pen.
Een plechtig Te Deum vormde het
slot van dit onvergetelijk Congres.
