De Leidse invaliden vinden werk
in de Gemeentelijke Werkplaats
BLINDEN WEVEN COCOSLOPERS
Nuttige arbeid in goede sfeer
Viet* Spartanen baden
aan Wassenaarse Slag
Het Bisdom Haarlem krijgt een
nieuw Kleuter-koloniehuis
ZATERDAG 20 JANUARI 1951
DE LKIDhb IQLUtAN l
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
Moeilijker wordt het, wanneer
iemand op middelbare of nog latere
leeftijd invalide wordt. Een grond
werker van 50 jaar, die een arm of
been kwijt raakt, kan zich practisch
niet meer aanpassen aan een ander
beroep, dat hem van wege zijn in
validiteit bijzondere eisen stelt. In
dit geval vindt hij in de Gemeente
lijke Werkplaats een onderkomen;
Dit is een van de nieuwe weefgetou wen, waarop cocosmatten geweven
kunnen worden. Achter de wever ziet men reeds een rol van vele meters
cocosloper. (Foto's: „De Leidse Courant").
De tijd ligt nog niet zo heel ver andere invaliden dan blinden hier te
achter ons, dat blinden en andere j werk gesteld worden. Vanzelfspre-
mensen die invalide waren, aan de kenü, dat hier aUeen maar mensen
liefdadigheid werden overgeleverd. De j werken, die wegens hun invaliditeit
maatschappij was onverbiddelijk en geen plaats kunnen vinden in het
stootte hen in zekere zin uit. Er was vrije bedrijfsleven. Het laatste ver- j
geen ruimte voor hen in het bedrijfs- j dient uiteraard altijd de voorkeur,
leven en zij, die plotseling invalide maar' is niet steeds mogelijk, vooral
werden door een ongeval, zagen
spoedig hun plaats ingenomen door
een ander, die, gezond van lijf en
leden, reeds lang op werk had ge
wacht.
Men kent ze nog wel, de blinden en
kreupelen, die bedelend van huis tot
huis gingen, soms met een negotie
van kammen, garen en bond, maar
meestal zonder meer hun hand op
houdend. Men vond hen op hoeken
van straten en pleinen, op alle druk
ke punten, waar mensen langs kwa
men, die misschien door medelijden'
bewogen zouden worden een aalmoes
te geven. De burgerlijke en kerkelij
ke charitatieve instellingen moesten
vaak bijspringen, om het gezin voor
óndergang te behoeden.
GOEDE VERANDERING.
Wat een zegen, dat daarin verande
ring gekomen is! Sedert tal van ja
ren vindt men in vele steden werk
inrichtingen voor blinden, al of niet
tezamen met andere invaliden. Zij
doen daar nuttig werk, genieten de
arbeidsvreugde en kunnen in hun
eigen onderhoud voorzien. Dit alles
is van niet te schatten betekenis voor
de eigenwaarde van deze mensen en
een zeer belangrijke factor om aich te
verzoenen met het lot, dat hen tot in
validen maakte.
Ook Leiden kent zo'n instelling.
Sinds 1937 is er een werkplaats voor
invaliden in de 6e Groenesteeg (num-
niet wanneer de invalide in ernstige
mate ongeschikt is om in het produc
tie-proces mee te werken.
Er bestaat groot verschil tussen
mensen, die invalide zijn vanaf hun
geboorte en hen, die op latere leef
tijd, meestal door 'n ongeluk, inva
lide geworden zijn. De eerste groep
heeft in de meeste gevallen meer
kans om in de gewone maatschappij
terecht te komen. Want Nederland
kent een aantal voortreffelijke insti
tuten én scholen, waar blind-gebore-
nen en doofstommen tot zo volwaar
dig mogelijke mensen worden opge
leid. Ook dit laatste is belangrijk!
Hier zijn prachtige voorbeelden van te
geven: een geheel blinde telefoniste
en zelfs een blinde man, die zich op
gewerkt heeft tot buitenlands agent
van een grote maatschappij!
IN HET BEDRIJFSLEVEN.
Wanneer de invaliditeit op latere
leeftijd ontstaat, doordat iemand
b.v. een arm of een been verliest bij
een ongeval, is er nog een redelijke
kans, dat hij herschoold kan worden.
Iemand met een been-pro these kan
een voortreffelijke administratieve
kracht zijn, enz., enz. Op het Gewes
telijk Arbeidsbureau heefl men een
afdeling Bijzondere Bemiddeling, die
zich met deze zaken bezig houdt.
Werkgevers, die minstens 21 man
personeel in dienst hebben, zijn ver-
Niet alleen een goed onderkomen.
Het is niet zo, dat men invaliden hier
onder brengt, alleen maar om hen
kwijt te zijn. Zij verrichten er wel
degelijk zeer nuttig werk. Wij hebben
dit tijdens een rondgang door de
Werkplaats kunnen constateren.
Nadat er in 1948 18 man te werk
gesteld waren, zijn er thans 30 invali
den werkzaam. De meesten werken
op de borstelmakerij. Daarnaast zijn
er ook, die zich op het maken van
verschillende soorten van matten
toeleggen. Bovendien vindt men er
rietvlechters, die o.a. rieten stoelmat
ten voor particulieren repareren.
Bij de borstelmakers treft men een
grote verscheidenheid van producten
aan, zowel de eenvoudige, harde
gootsteenborstel, als de fijne, zachte
kamer-stoffer worden er gemaakt.
Een bijzondere opdracht kreeg de
Werkplaats onlangs van het Vlieg
veld Valkenburg, om veertig tocht
latten van 3 meter lengte te maken
voor de hangars. Deze tochtlatten
zijn voorzien van borstels, zoals men
die kent bij draaideuren, enz. Het
resultaat hebben we gezien. De op
drachtgevers hadden geen beter
adres kunnen /inden. Keurig werk!
Er wordt ook reparatie-werk uit
gevoerd aan ingewikkelde borstels,
o.a. van stofzuigers en van textiel-
machines.
GOEDE VOORWAARDEN!
Enige tijd geleden heeft ae Werk
plaats er twee nieuwe weeftoestellen
bij gekregen voor het weven van
cocos-matten, lopers, e.d. Wie wel
eens een weefgetouw gezien heeft
en weet hoe ingewikkeld het is, om
alle draden vanaf de spoelen door het
getouw te leiden, alvorens met het
weven begonnen kan worden, moet
veel respect hebben voor de man, die
totaal blind is en kans ziet dit alles
geheel zelfstandig te doen!
De ruimte, waarin gewerkt moet
Links ziet u een blinde rietvlechter aan het werk, die voor een mooie pa piermand maar één dag nodig heeft
en een degelijk stuk werk aflevert. Rechts is een borstelmaker aan de arbeid. Ook hij weet van aanpakken,
getuige de grote stapel gereedgeko men borstels, die voor hem ligt.
worden (een oud schoolgebouw) is
betrekkelijk klein, maar de heer H.
Bassie, die sinds 1948 directeur is,
weet met de ruimte te woekeren.
Laatst heeft hij nog een muur laten
doorbreken, waardoor een onproduc
tieve hal bij de werkruimte getrok
ken kon worden. Met een werkmees
ter (geen invalide) ltidt hij dagelijks
deze kleine gemepnschap van men
sen, die in hun werk een grote dosis
arbeidsvreugde vinden en dan ook in
een prettige, kameraadschappelijke
sfeer samenwerken.
Het loon is voor iedereen gelijk. Er
wordt slechts verschil gemaakt tus
sen gehuwden en vriigezellen. Deze
gelijkschakeling voorkomt eventuele
naijver tussen mensen, die er niets
aan kunnen doen, dat de een iéts
sneller kan werken dan de ander. De
lonen zijn goed, bijna even hoog als
in een normaal bedrijf, en er gaan
geen sociale lasten af. We) ontvan
gen de gehuwden eventueel kinder
bijslag. Aldus kunnen zij als produc
tieve arbeidskrachten in hun eigen
onderhoud voorzien.
ALS GEWONE MENSEN.
Wij wezen zojuist al even op de
goede sfeer. Deze wordt nog geac
centueerd door het feit, dat de man
nen samen sparen voor een jaarlijkse
uitgaansdag. In de voorbije zomer
werd een bezoek gebracht aan Haar
mer 97). Voordien was er reeds iets plicht een invalide in dienst te ne-
dergelijks op de Pieterskerkgracht,
geëxploiteerd door een particuliere
vereniging, die daarvoor gemeente
subsidie ontving.
De werkplaats in de Groenesteeg
is sedert 1948 een gewone gemeente
dienst geworden. Toen konden ook
men. Bij 100 man moeten het er twee
zijn, bij 150 drie invaliden, stijgend
met één invalide per 50 man perso
neel. Natuurlijk kan dit alleen, wan
neer in het bedrijf bepaalde moge
lijkheden voor invaliden aanwezig
zijn. Meestal is dit het geval.
lem, waar men luisterde naar een
populair concert in de Bavokerk. Bo
vendien werd de N.C.R.V.-studio be
zichtigd (ook door de blinden!) Er
worden wel eens excursies gemaakt,
o.a naar de Brandweer-kazerne. Dit
geschiedt allemaal, omdat de heer
Eassie de stelregel huldigt: behandel
deze invaliden als gewone mensen.
Zij vragen geen medelijden, wel me
deleven. Geef hun werk en ontspan
ning, zorg in ieder geval, dat zij hun
gezin of familie niet tot last zijn en
dag-in-dag-uit aan de huiskamerta
fel zitten niets te doen! Zet hen in
geen geval aan de kant van de weg,
maar zet ze er midden op. Het staalt
hun zelfvertrouwen geweldig. Dat is
het nut van deze oude, maar op tno-
derne leest geschoeide werkplaats!
Vindt U het een koude'Winter
Terwijl U de koude winteravon- terse omgeving en ook de indruk-
den bij de haard doorbrengt en zelfs
op dat behaaglijke plaatsje nog tocht
meent te voelen, zijn er in Wasse
naar enige personen, die de koude
verwelkomen als een middel, om
zich te harden.
Iedere door-de-weekse avond tus
sen zeven en acht uur en 's Zon
dagsmiddags rond half vier komen
er uit de bunker van de Reddingsbri
gade vier zonderlinge gedaanten te
voorschijn. Dat zonderlinge zit
overigens alleen in de kleding, die
varieert van badjas tot korte regen
cape, en de blote benen, die er on
deruit steken. De gedaanten wande-
lèn rustig naar zee, ontdyen zich
daar van alles, wat het zwemmen
belemmert, en nemen gedurende
vijf of tien minuten een heerlijk
bad.
Dc jongemannen, waarover wij
hier schrijven, zijn Jan Langeveld,
Willem van Leeuwen, Eddy van Eg-
mond en Piet de Raad. Uit een oog
punt van sport en training hebben
zij afgesproken, om gedurende de
wintermaanden elke dag een poosje
in zee te zwemmen. De temperatuur
speelt voor hen geen rol.
Alleen als de zee „kantig" is
dat gebeurt meestal als de wind over j slemmig versicrd'
ken, die op zulke ogenblikken de
kijker belegeren. Het zien schijnt er
ger te zijn dan het doen, want wij
werden er bijna beroerd van, ter
wijl de zwemmers kiplekker bleven.
Een ervan had eigenlijk tot het
laatste ogenblik geweifeld, of h\j de
zee wel zou ingaan. Zijn maag was
namelijk een beetje in de war. Zijn
kornuiten overreden hem echter met
de mededeling, dat zeewater bijzon
der geneeskrachtig was. Willem van
Leeuwen wist zelfs te vertellen, dat
als je met 39 graden koorts de
zee inging, je er koortsvrij uit zou
komen.
Na deze beschouwingen zijn ze
tenslotte toch met zijn vieren gaan
baden. Tien minuten duurde het on
geveer en toen ze weer op strand
stonden was hun huid paars.
IN DE BUNKER.
In de bunker van de reddingsbri
gade zijn we daarna de gast ge
weest van deze Wassenaarse Sparta
nen. Ze hebben het daar erg gezel
lig ingericht. Er is een oliekacheltje,
kookinstallatie en gelegenheid tot
het wassen van de vaten.
Met Kerstmis hadden ze de bunker
Schoolkinderen van de veraf gelegen Rijndijk ei. Kaagsche Sehou.v wor
den per „paardenbus" naar de scholen in Voorschoten gebracht. Dage
lijks ziet men deze bus over Leidse weg en Rijndijk l ijden. Koetsier Blok
heeft met zijn jonge passagiers vaak heel wat te stellen.
(Foto: „De Leidse Courant").
Katholieke Kinderuitzending
land onder een begunstigd zeekli-lichaamszwakte dikwijls de voorbode
lengte van het strand staat
wordt het baden afgelast. Het water j
trekt dan teveel en dat is vooral j
bij avond een beetje te gevaarlijk.
Eddy van Egmond en Piet de Raad
„overwinteren" voor de eerste keer.
maar Jan Langeveld en Willem van
Leeuwen zijn geroutineerd in deze
sport. Zij zijn al met „hun derde
winter" bezig.
ZELF GETUIGE.
kort kenden wij deze
en een geweldig
diner klaargemaakt.
Om hun kookkunst te tonen werd
er een warme maaaltijd bereid, die
bestónd uit bruine bonensoep en kar-
nemelkse pap. Wij kunnen getuigen,
dat het in orde was.
Na het zwemmen is er altijd bij
eenkomst in de bunker. Bij een kop
je thee komen de tongen los en er
is genoeg te vertellen. Dergelijke bij
eenkomsten breken de winted—
avonden een beetje en een kleine
zwemgeschiedenis alleen maar van i attractie schijnt bij 't nemen van win-
het horen vertellen. Eerlijk gezegd terse baden geen kwaad te kunnen,
geloofden we, dat er wel de nodige De mannen zijn er heilig van over-
overdrijving bij was. Daarom zijn j tuigd, dat zij het de gehele winter
(Van onze speciale verslaggever).
Er bestaan grootse plannen voor
de uitzending van katholieke kinde
ren. Het enige kleuterhuis in ons
land, de „Krabbenbosse" in Rijsber-
gen bij Breda, dat steeds is volge
boekt heeft de stichting van een
tweede huis noodzakelijk gemaakt.
Dat zal het volgend jaar verrijzen
onder Bakkum té Castricum en
worden gebouwd voor rekening van
de „Katholieke Kinderuitzending in
het Bisdom Haarlem", die nu reeds
maat op verhaal zullen kunnen ko
men, zal ongeveer 5 ton moeten kos
ten. Reeds heeft men f 87.000 aan
giften bijeengebracht en men wacht
op een toegezegde, bescheiden bij
drage van het Rijk.
Dit kleuterhuis zal met toestem
ming van H. M. de Koningin worden
genoemd naar Prinses Marijke en
wordt opgetrokken in paviljoen-
bouw.
Bovendien heeft men aan de ge
zonde Veluwe-rand een ander pro-
sinds 1934 in dezelfde plaats met ject op het oog namelijk
veel succes een model-koloniehuis i""'
exploiteert.
Dat nieuwe kleuterhuis, waar niet
alleen katholieke, maar ook andere
kinderen en uit alle delen van het
S Morgens na 't opstaan is het „was sen" geblazen in de jongensafdelin
van het Koloniehuis „St. Antonius" te Bakkum (N.H.).
tehuis
prae-tuberculeuze kinderen,
dat zal worden gesticht op de Gei-
tenberg te Dieren, op de plaats, waar
vroeger een kinderhuis heeft ge
staan. Ook hier wil* men kinderen
opnemen in breed verband en voor
een duur van drie maanden voor
ieder kind Het zal er niet slechts
verzorging genieten, maar ook on
derwijs ontvangen. Mochten kinde
ren binnen de termijn van drie
maanden onverhoopt t.b. krijgen,
dan zullen zij naar een ziekenhuis
i worden overgebracht. Opname zal
geschieden op advies van de genees-
i kundige diensten, eventueel gehoord
1 de huis-artsen. De bouw van het huis
in Dieren zal zeker 7 ton moeten
kosten.
Loterij staat op stapel.
Zowel de voorzitter van de Stich
ting, notaris Anten uit Velsen, als de
J directeur P. N. de Lange en de di
rectrice mej. Bierman, hebben óns
met feiten en cijfers gewezen op de
noodzakelijkheid van beide niéuwe
huizen, waarvoor intussen een, na
tionale loterij met een compleet
landhuis als hoofdprijs is op tckiw
gezet. Er bestaan twee wel zeéf be
langrijke motieven: het kindertal, in
ons land stijgt voortdurend, maar
de gesteltenis van de kinderen ggat
steeds achteruit. Vandaar wil men
helpen, in de wetenschap ook. dat
ndagmiddag een kijkje gaan
aan het Wassenaarse Slag.
nd een complete storm aan
nd en de zee ging te! keer,
oane van te worden. De wei
nige wandelaars liepen weggedoken
in diepe kragen te klappertanden
van narigheid. Maar de zwemmers,
die op de gewone tijd arriveerden,
schenen geen last van de kou te heb
ben en de bulderende zee vermocht
hun geen schrik aan te jagen. Ze
wandelden tot aan hun middel in
het water en begonnen te duiken,
of het Augustus was en de zon
eigenlijk wat teveel van iet goede
gaf.
Zo'n schouwspel is onbeschrijfe
lijk als het zich afspeelt in een win-
zullen volhouden. En waarom ook
niet? De vorstperiode, die we pas
achter de rug hebben, zijn ze ook
doorgekomen. Vorst valt trouwens
ontzettend mee, wisten ze te vertel
len. De lucht is natuurlijk erg koud,
maar als je in het water komt, voel
je, dat het een heel stuk warmer is.
Hoe het ook zij, als we voor de
keus geplaatst worden, zouden we de
voorkeur geven aan een Turks
stoombad. Maar ja, er is toch ook
veel voor te zeggen, om in deze mo
derne tijd, waarin een heleboel din
gen zo gemakkelijk worden gemaakt,
een beetje aan training te doen. Die
vier uit Wassenaar zien èr tenminste
stevig uit en dat is veel waard.
ziekte-processen
Voor het ogenblik worden de kim
deren verdeeld over de huizen in
Bakkum, Boxtel en ook wel op
Schiermonnikoog. Maar hier is men
uitgegroeid; alleen reeds te Bakkum
werderi in 1950 bijna 3000 kinderen
opgenomen met 132.000 verpleegda-
gen. Men kan zich beroemen op aan-,
gename samenwerking met soortge
lijke instellingen, o.a. in de bisdom
men, waar het R.K. Huisvestings
comité de kinderuitzending op zich
heeft genomen. Verder is er steeds
contact met instellingen van andere
zijde, met wie men deelt in de od-
brengst van kinderpostzegels, col
lecte voor Bio-vacantie-oord en an
dere.
Uit stad en van byiten
Zo kan hief Bisdom Haarlem zich
gelukkig prijzen met het nieuwe in-
titiatief van de Katholieke kinder
uitzending". Wat men in Bakkum
zo graag „Het Witte Huis" noemt,
de prachtige stichting voor alle kin
deren uit ons Bisdom, is een wel
kom verblijf voor de kinderen, uit
de steden zowel als van het platte
land. Want zoals de directeur ons
vertelde wie menen mocht, da'
juist de grote stadskinderen behoef
te hebben aan zes weken uitzending
naar een koloniehuis, vergist zich:
het platteland levert een groot con
tingent.
Men kan elke zes weken honderd
kinderen bergen; zij staan onder de
goede zorgen van personeel, dat ui:
25 dames bestaat. Elke groep van V
kinderen heeft een eigen „moeder"
die over haar bevinding rapport uit
brengt aan de directie. Ouders, dir
het niet kunnen betalen, kunnen
desondanks hun kind uitzenden en
men hoopt dan te kunnen uitkomen
door de subsidies van rijk, provin
cie en gemeenten, en door particu- l>c vier Wassenaarse Spartanen v.I.n. r.: Eddy van Egmond, Piet de Raad
here bijdragen. '•'an Leeuwen en Jan Langeveld. (Foto: Willy Raaphorst).