S)e C<2id6e(Soti4cmt
Antwoordnota's aan Moskou
Het is Rusland, dat de vrede
tegenhoudt
Om Wonsjoe wordt zwaar
gevochten
Geen opstand van
Ambonese militairen
Verenigde Staten willen
doorzetten
UNO moet China als aanvaller
brandmerken
Rouw over het College van
San José
De vliegramp in de Andes
Directeur: C. M. v. HAMLKSVELI)
Hoofdredacteur: L. C. J. ftOOZEN
MAANDAG 8 JANUARI 1951
42ste JAARGANG - No. 12176
China als aanvaller
voor de V.N.?
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
(PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951(
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., 1.72 p. mnd., 5.15 p. kwart. Franco p. p. 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 130|
GENERAAL EISENHOUWER EN
VELDMAARSCHALK MONTGOME
RY TE PARIJS. Op het vliegveld
Orly bij Parijs arriveerde Zondag
morgen Generaal D. Eisenhouwer,
Opperbevelhebber van de troepen,
van de landen, aangesloten bij het
Noord Atlantisch Pact en Comman
dant van de Britse troepen in Euro
pa. Na de aankomst van Veldmaar
schalk Montgomery, die met Gene
raal Eisenhouwer besprekingen zal
voeren, wordt deze door de Genereal
(links) begroet.
In het midden de Adjudant van
Veldmaarschalk Montgomery, Lt.-
Kol. Costa de Beauregarde
ANP Tele-Foto.
QROOT-BRITTANNIë EN FRANKRIJK hebben in nota's aan de Sow-
jet-Unie bekendgemaakt de Sow jet-aantijgginen van de hand gewezen
dat zij hun overeenkomsten uit de oorlog met Moskou hebben geschon-
en hebben de tegenbeschuldigmgen uitgesproken, dat de Sowjet-Unie
reusachtige militaire strijdmachten op de been houdt. De beide nota's
die in gezamenlijk overleg zijn opgesteld, zijn vorige week in Moskou
overhandigd. Zij zijn niet eensluidend, maar zijn vervat in gelijke ter
men en beide gezonden in antwoord op de Sowjet-nota's van 15 Dec. j.I.
De Franse nota verklaarde, dat de
So wj et-regering
1). Nimmer had ingestemd enig
stelsel van werkelijk toezicht te aan
vaarden, ter waarborg dat ontwape
ningsmaatregelen niet gekeerd zou
den worden tegen hen, die deze het
eerst zouden toepassen.
2). Een ernstige situatie had ge
schapen door aanzienlijke strijd
machten op oorlogsleest te handha
ven, welke voor het merendeel ver
van de Westelijke grens van de Sow
jet-Unie staan opgesteld;
3). Oostduitse militaire strijd-
Gevlucht Hongaar
vertelt
Gisteravond hield prof. dr. Jozef
Szöverffy uit Hongarije te Bolsward
een lezing over de toestand in zijn
land. Prof. Ir. Jozef Szöverffy, die
gevlucht is uit Hongarije, was een
van de naaste medewerkers van kar
dinaal Mindszenty en is thans ver
bonden aan deuniversiteit van Fri-
bourgh Zwitserland.
In de laatste oorlog heeft Honga
rije aldus spr. wel tegen Rus
land, doch niet tegen het Westen ge
streden. Spreker' noemde het para
doxaal, dat Hongarije werd uitgele
verd aan de Russen. De herinnering
aan vier maanden communistisch re
giem in 1919 deed reeds het ergste
vrezen. Na de val van Boeaaoest
werd al spoedig een „democratische"
regering ingesteld Verschillende per
sonen werden voor het alternatief
gesteld óf deelname aan de regering,
óf deportatie naar Rusland
Een burgemeester van een provin
ciestad, die 30 a 40 parlementsleden
moest leveren, hield hiertoe op de
markt een razzia.. De gevangenen,
die reeds deportatie vreesden, werd
medegedeeld, dat zij tot ledën van
hea parlement waren aangesteld.
Enige duizenden Russische agenten,
die een veelzijdige opleiding hadden
genoten, gaven de voornaamste de-
mocr'.ische regeringsrichtlijnen. Geest
en discipline der bezetting noemde
spreker Oosters, gekenmerkt door
een onzekerheid ten opzichte van
persoonlijke vrijheid, recht en bezit.
Een ieder is steeds bedreitrd met
plundering en deportatie als krijgs
gevangene. Tot deze laatste wor
den zonder bezwaar ook gerekend
kinderen van 15 en 16 jaar. vrou
wen en meisjes. Niet alleen moeten
radio's en fototoestellen worden in
geleverd, doch wie z:ch 's avonds on
straat waagt, heeft kans het bevel
te krijgen tot volkomen ontkle
ding.
Met bedreigingen enerzijds en be
loften anderzijds werd getracht Hon-
garijg langzaam maar zeker commu-
nstisch te maken. Toch behaalde de
communistische partij in eerste in
stantie slechts 16 pet. van de stem
men. Het volk, verstoken van elke
morele steun, zocht toevlucht tot de
Kerk. Het aantal van de Kerk uit
gaande scholen, verdubbelde bijvoor
beeld. Toen moest de Kerk het ont
gelden en werd de kardinaal Minds
zenty het symbool van het *krkelijk
en nationaal verzet. Dit was de re
den, waarom bij öp de bekende wij
ze door het communistisch regiem
werd geëlimineerd.
krachten had opgeleid in het gebruik
van artillerie en tanks.
4). Niets gedaan had om nauwe
samenwerking tussen Frankrijk en
de Sowjet-Unie tot stand te brengen
voor het handhaven van de vrede en
economisch herstel.
5). Een vijandige politiek jegens
de Franse Unie had gevolgd, ten be
wijze waarvan er de officiële erken
ning is van Ho Tsji Minh, (de leider
van de Vietminh-opstandelingen in
Indo-China) die in opstand is tegen
de wettige regering van Vietnam.
De Engelse nota verklaarde, dat
de rol van Duitsland in de Westelij
ke defensie zuiver defensief was te
gen de dreiging van de communis
tische
Dreigende doorbraak der Chinezen
De communistische troepen, die na de ^verovering van Seoel het zwaarte
punt van hun offensief naar het centrale front hebben verlegd, be
stormen met al hun krachten de 75 km. ten Zuiden van de 38ste breed
tegraad gelegen sleutelvesting Wonjoe Hoewel onbevestigde berichten
gemeld hebben, dat de stad in handen van de communisten was gevallen,
blijkt uit het communiqué van het Achtste Leger, dat Wonjoe nog in
het bezit der geallieerde troepen is en dat communistische eenheden,
die Zaterdag tot in de buitenwijken van de stad konden doordringen,
door de UNO-troepen in tegenaanval zijn verdreven. In de onmiddellijke
omgeving wordt echter zwaar gevochten. In de sector van Seoel hebben
de communisten de stad en het vliegveld van Soewon bezet, nadat de
UNO-troepen zich ap Zuidelijker gelegen stellingen hadden terugge
trokken. Soewon ligt 25 km. ten Zuiden van Seoel. Aan de Oostkust
trekken de UNO-troepen zich terug, waarbij zij hun laatste steunpunt ten
Noorden van de 38ste breedtegraad hebben prijsgegeven.
ZESVOUDIGE OVERMACHT.
Volgens gegevens van de inlichtin
gendienst van het hoofdkwartier
van generaal MacArhtur, staan de
strijdkrachten der Verenigde Naties
thans tegenover een zesvoudige over
macht. De Chinezen zouden reeds
1.350.000 man in Korea hebben,
waarbij nog 167-000 Noord-Koreanen
gerekend moeten worden.
De strijdkrachten der UNO tellen
thans ongeveer 250.000 man.
De strenge censuur maakt het vrij
wel onmogelijk om een juist beeld
van ae situatie aan het front te krij
gen, te meer, daar de officiële com-
muniqué's uit Tokio ongeveer 24
uur achter de feiten aan blijken te
zijn
Militaire waarnemers te Tokio ach
ten de dreigende communistische
doorbraak bij Wonjoe de gevaarlijk
ste ontwikkeling. we.ke zich sinds
MacArthur's mislukte „Thuis met
Kerstmis"-offensief, heeft voorge
daan. Zouden de gecombineerde Chi
nese en Noord-Koreaanse legers er
in slagen in Centraal-Korea een
doorbraak te forceren, dan loopt de
geallieerde aftochtsweg van Taejon
via Taegoe naar de aanvoerhaven
Poesan, zeer ernstig gevaar en daaf-
mede de mogelijkheid, om de oude
bruggenhoofdstelling rond Poesan te
kunnen handhaven.
OVER ZEE NAAR POESAN?
De' militaire commentator van de
„New York Times", Hanson Bald
win, voorspelde heden, dat de UNO-
troepen binnenkort waarschijnlijk
weer het bruggenhoofd bij Poesan
zouden verdedigen en „dat het zeer
wei mogelijk was, dat de UNO-troe
pen hiertoe van de Westkusthavens
Onjuiste en overdreven berichtgeving?
In verband met de berichten uit Den Haag, waarin wordt gezegd, dat een
groep Ambonezen op Oudejaarsavond met medeneming van hun wapens
uit het kamp in Djakarta zouden zijn gebrokene vernam Aneta van de
zijde van het Hoge Commissariaat in Djakarta, dat op Kerstmis een
aantal militairen met een truck het kampement in Djakarta verliet,
doch dat zij enige uren later terugkeerden. Van Nederlandse militaire
zijde wees men op de mogelijkheid, dat het bericht zijn oorsprong
vindt in het incident te. Kramat op Eerste Kerstdag, waarbij echter
eveneens geen sprake was van een poging tot uitbraak.
zerne kwam. Inmiddels werd door
T. N. I.-ers buiten de kazerne in de
lucht geschoten."
De vertrouwenslieden zeggen, dat
het gebeurde zich hiertoe heeft be
perkt
Overste Van Santen deelde Aneta
mede, dat het kamp van de Ambo
nezen thans vo.kjmen rustig is. Ten
aanzien van de opdracht van de
minister van Oorlog om op zeer
korte termijn de Ambonezen met
tijdelijke K. L.-status te doen kie
zen tussen de drie mogelijkheden:
1) overgang naai de APRI;
2) afvoer ter plaatse;
3) afvoer nacr em der eilandei
der Zuid-Molukken, verklaarde men
van Neder.andse militaire zijde, dal
Vrijdag aan alle rayon-commandan
ten de opdracht is gegeven vóór 12
Januari opgaven in te dienen over
de keuze van de Ambonese mili
tairen.
PROTEST VAN AMBONESE ZIJDE.
Uit Den Haag wordt ons nog ge
meld, dat de vertegenwoordiger
van de republiek Zuid-Moiukken zich
tot de Nederlandse regering heeft ge
wend ten einde uitvoering te geven
aan een verzoek van de vertrouwens
lieden der Ambonese ex-KNIL-mili-
tairen te Djakarta
Du verzoek hield in te proteste
ren tegen de mededeling van de mi
nister van Oorlog als zou er een op
stand zijn geweest onder de Ambo
nese militairen te Djakarta. Deze ver
trouwenslieden ontkennen, dat er
sprake was van een opstand.
Volgens hun mededelingen zou het
volgende gebeurd zijn-
,,T. N. I.crs van het Pattimoera-
bataljon tartten en provoceerden
onze militairen zodanig, dat een aan
tal enze militairen zich naar de goe-
dangs begaven en daaruit wapens
roofden. De leider van onze militai
ren begaf ;ich echter naar de poort
van de kazerne en wist te voorkomen
dat er ook maar één buiten de ka-
Kognsan en Mokpo over zee naar
Poesan zouden moeten worden ver
voerd
Onderwijl zou het de strategie van
de geallieerden zijn, de communisten
zo zwaar mogelijk voor deze terrein
winst te laten betalen. Hij acht het
waarschijnlijk dat de UNO-troepen
of een gedeelte er van, gesteund door
de vloot en de luchtmacht, die kleine
bruggenhoofd voor zeer lange tijd
zouden kunnen houden en de vijand
zware verliezen zouden kunnen toe
brengen.
SEOEL IN VLAMMEN. Meer dan
tweehonderd branden woedden in de
vroegere hoofdstad van Zuid-Korea,
Seoel, toen de troepen van de Ver
enigde Naties de stad tengevolge van
het offensief van de Zuid-Koreaanse-
en Chinese troepen moesten ontrui
men. ANP - Radio-Telefoto
r\E VERENIGDE SI ATEN zijn vastbesloten deze week een beslissing
af te dwingen in de Verenigde Naties, of de Chinese communisten al
dan niet als aanvallers in Korea zullen worden gebrandmerkt, verneemt
Reuter van waarnemers te LakeSuccess. Deze stap kan een storm in de
V.N. ontketenen, omdat vele leden over deze kwestie verdeeld zijn.
Zegslieden voor de Amerikaanse delegatie verklaren, dat de meerderheid
zich samen moet bundelen om terstond over te gaan tot een gemeen
schappelijke actie tegen communistisch China.
CRITIEK BESLUIT VOOR V.N.
Warren Austin, de voornaamste
Amerikaanse vertegenwoordiger,
heeft de politieke commissie verle
den week gewaarschuwo dat onenig
heid op dit ogenblik de V.N. dezelf
de kant kan doen opgaan als de Vol
kenbond.
De Amerikanen zijn tevens van
mening, dat als de V.N. er niet in
slagen krachtig en gezamenlijk op
dit punt te handelen, er twee onheil
spellende gevolgen kunnen optreden:
1. Het hand over hand toenemende
isolationisme in de Verenigde Staten,
waarvan ex-president Hoover en se
nator Taft zich als vertolkers heb
ben opgeworpen, zou aangewakkerd
worden.
2. Het zou het verkrijgen van de
steun van het Amerikaanse publiek
voor de Amerikaanse hulp, indien
Birma of Indo-China door communis
tisch China bedreigd zouden worden,
voorgoed onmogelijk maken.
WEINIG KANS OP EEN
MEERDERHEID.
Het Engelse Gemenebest en bepaal
de Aziatische en Arabische landen
schijnen wanhopige pogingen in het
werk te stellen om ^e beslissende ac
tie, die de V.S. willen ondernemen,
af te keren.
Zij voeren aan, dat vele van hen
niet geréed zijn een beslissing onder
het oog te zien, die hen zou kunnen
betrekken in een oorlog met China
en mogelijk in een wereldoorlog.
De politieke commissie in feite
een Algemene Vergadering in het
klein met haar 60 afgevaardigden
zal heden zulk een poging tot een
stapsgewijze te bereiken wapenstil
stand op Korea in overweging nemen.
De Amerikaanse delegatie zou
hoewel met tegenzin bereid zijn
een uitstel te aanvaarden, verneemt
Reuter.
NEDERLANDS STANDPUNT.
De Amerikaanse regering heeft 30
laden waaronder Nederland
via diplomatieke weg steun verzocht
voor een bes'uit van de V.N. om
communistisch China als aanvaller
te verklaren en desnoods in te stem
men met politieke en economische
sancties.
Ass. Press verneemt te Den Haag
dat het Nederlandse antwoord op de
aide memoire van Washington eind
vorige week naar Lake Success is ge
zonden. Nederland deelt het Engelse
en Franse standpunt. Ass. Press ver
nam, dat het Nederlandse standpunt
in de regel een voorzichtig standpunt
is, maar de scherpere maatregelen
onvermijdelijk zullen zijn, indien de
situatie zich toespitst.
Volgens het Londense blad „The
People" heben twee Tsjecho-Slowa-
ken plattegronden van een Tsjecho-
Slowaakse uraniummijn Engeland
binnengesmokkeld. Deze documen
ten bevatten geheime gegevens over
de mijnen te Jachymof, een der voor
naamste bronnen van atoommate
riaal voor Rusland.
De twee mannen, leden van dc on
dergrondse beweging, hadden zich in
de mijnen tc werk laten stellen en
gebruikten daar een miniatuurcame
ra, terwijl zij tevens monsters erts
stalen Op een van hun medeplichti
gen werd een stuk erts gevonden,
waarna deze standrechtelijk werd
doodgeschoten.
DATER JOSé Maria Vélas S.J. was er zeker van, dat de 28 jongens van
zijn school te biechten waren geweest en de H. Communie hadden
ontvangen voor ze aan boord gingen van de speciaal gehuurde DC-3,
die hen voor de vacantie naar Caracas, de hoofdstad van Venezuela zou
brengen. De jongens van 9 tot 17 jaar waren zoons van voorname fa
milies uit Caracas en studeerden op het Collegio de Sart José te Mérida
in westelijke Venezuela; twee knaapjes waren neefjes van president Ger
man Suarez Flajnerich. Terwijl ze in de middaghitte naar het vliegtuig
stapten, wuifde de forse Pater Vélaz, geboortig uit Chili, hen achterna.
Zes uren later kreeg Pater Vélaz een telegram dat het vliegtuig vermist
werd. De volgende dag werd het wrak gesignaleerd hoog in het An'des-
gebergte, 88 km. naar het Oosten.
even sprak. Dan ging hij verder met
de identificatie, door telegrafisch een
lijst op te vragen van de wasserij -
nummers van de school. En tenslot
te leidde hij de taak van het dicht-
solderen van de zinken doodskisten.
MILITAIRE OPERATIES JN DE
KOREAANSE WATEREN. On
danks de slechte weersomstandighe
den verlenen de zeestrijdkrachten
der Verenigde Naties de grootst
mogelijke steun aan de op Korea
strijdende troepen. Scheepsartillerie
bestookt de oprukkende Noord Ko
reaanse- en communistische Chinese
troepen en dekt eventueel terug
trekkende eigen strijdkrachten. Van
de vliegdekschepen stijgen onop
houdelijk de vliegtuigen op om ver
kenningstochten uit te voeren,
gronddoelen te bombarderen of aan
de gevechtshandelingen deel te ne-
nen.
Een overzicht van het „vliegdek"
van het lichte Britse vliegdekschip
„Theseus" tijdens de operaties in een
zware sneeuwstorm aan de West
kust van Korea.
DE PATER OP ZOEK.
Met een achter hem aan wapperen
de toog spoedde Pater Vélaz zich aan
boord van een speciaal vliegtuig.
Toen de nacht inviel klom de pater
in gezelschap van vijftien vrijwilli
gers en een geharde Baquano (hout
vester) langs het steile, oneffen pad
naar de hoge Paramo de Dos Torres.
Aldra werd <het pad zó steil, dat de
mannen op handen en knieën verder
moesten gaan. Hun weg werd slechts
verlicht door een maan waarvan het
licht door de mist werd gezeefd. De
temperatuur daalde tot onder het
vriespunt. Toen ze eindelijk op een
hoogte van bijna 3000 m. waren geko
men, waren al tien vrijwilligers uit
gevallen.
Pater Jozé met zijn grijze haren,
blootshoofd en met een doek om zijn
hals gewonden, worstelde vooraan te-
n,en een striemende storm. Op ruim
3000 m. hoogte gidste de houtvester
hem over de top. Onder zich zag men
de verscheurde delen van de DC-3
en 31 lichamen, de jongens en de be
manning.
In de ijzige ochtendkoude verza
melden de zoekers de verminkte
lichamen, Pater Vélaz kon de meeste
van hen niet meer herkennen, maar
met zorg noteerde hij de wasnum-
mers van hun kleding. Daarna hielp
hij de jongenslichamen in lakens te
wikkelen.
Tegen 9 uur in de ochtend begon
de groep de tocht bergafwaarts. De
lichamen hingen in doeken gewikkeld,
aan stokken die de mannen tussen
zich in droegen.
Aan de voet van het gebergte ont
moette Pater Vélaz, die daar onge
schoren en met gewonde voeten aan
kwam, de vaders van enige zijner
omgekomen leerlingen met wie hij
TERUG NAAR DE STAD.
Enkele dagen later werden de lij
ken per vliegtuig naai Caracas over
gebracht, waar een plechtige uitvaart
plaats had in de Gran Columbia-
school in een der buitenwijken. Dui
zenden keken toe, terwijl 31 zwarte
of witte catafalken (zwarte voor de
mannen en de oudere jongens, witte
voor de stewardess en de jongere
knapen) langzaam over het school
terrein werden gedragen naar de be
graafplaats. In het helle zonlicht
werden op het Zuidelijk Algemeen
Kerkhof, niet ver van het onder bloe
men bedolven graf van Venezuela's
vermoorden president Carlos Delgado
Chalbaud twaalf kisten neergelaten
ir. één grote grafkuil, anderen daal
den neer in familiegraven.
En toen de ouders huiswaarts keer
den voor de viering van een vreug
deloze Kerstmis en een sombere jaar
wisseling, vloog Pater Vélaz terug
naar de lege klaslokalen van het Co-
legio de San José.
Aldus gaf het weekblad „Time" een
uitgebreid relaas van de ramp die
we op de dag zelf reeds in enkele
woorden hebben vermeld.
Ko-Vititie..
Het is niet door remmen, maar
door sturen, dat men in een andere
koers moet geraken.
