Geheimzinnige stilte aan
de breedtegraad
De resolutie der 13 staten
West-Europa's verdediging
Bertha Hertogh op reis
naar Nederland
WOENSDAG 13 DECEMBER 1950
42slc JAARGANG
No 12157
Directeur: O. M. v. HAAIFKbVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ftUUZca
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
(PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951)
Er hangt weer 'n
steer van afwachten
aan de breedtegraad
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Massa's Chinezen blijven binnenkomen
Een onwezenlijke, geheimzinnige stilte hangt over de stellingen van het
achtste leger, even ten Zuiden van de 38ste breedtegraad. Zullen de Chi
nezen alle gevechtshandelingen bij de parallel stopzetten? Zullen zij zelf
halt houden en het gereorganiseerde Noord-Koreaanse leger de aanval laten
voortzetten? Of zal de Aziatische mensenzee opnieuw in beweging komen
en als een springvloed op de verdedigingslinies der UNO-strijdkrachten
losbeuken? De komende twee of drie dagen zuhen uitsluitsel op deze vra
gen moeter geven.
Reeds dagen heeft men niets meer
van de vijand bespeurd en de enige
schoten, aan dit front gelost waren
afkomstig uit de jachtgeweren van
een paar Britse officierren, die op
fazanten schoten.
Verkenningen te land en van
vliegtuigen uit tonen echter aan, dat
de Chinezen ten Noorden van de
grens tussen Zuid- en Noord-Korea
voortgaan met het bijeenbrengen
van een immense legermacht. Divi
sie na divisie wordt naar net front
aangevoerd, hoofdzakelijk 's nachts
met het oog op de geallieerde bom
bardementen.
In net Noordoosten, bij het brug
genhoofd rond de havenstad Hoeng-
ham werd gisteren ook vrijwel niet
gevochten. De Chinezen hebben on
geveer 100.000 man troepen rond
het bruggenhoofd samengetrokken.
De grootste bedreiging vormen
echter de duizenden Koreaanse
vluchtelingen, die trachten dit nog
door de UNO-troepen bezette ge
bied binnen te dringen üe bevel
hebber van het 10e légerkorps, ge
neraal Almond, heeft burgers de toe
gang tot het bruggenhoofd streng
verboden, mede met het jog op de
vele guerilla's die altijd met de
vlucntelingen meetrekken om de
UNO-troepen in de rug te kunnen
aanvallen.
Eveneens met het oog op de vei
ligheid der troepen moeten de oor
logscorrespondenten hun kopij al
vorens deze te verzenden, voortaan
aan een militaire censor voorleggen.
„WRAAKPLOEGEN" IN ZUID-
KOREA.
Naar gemeld wordt doen Noord-
Koreaanse „wraakploegen" aansla
gen op anti-communisten in Zuid-
Korea. In de afgelopen Jagen zijn
in Seoel alleen gemiddeld 18 per
sonen per nacht gedood.
SAMENZWERING TEGEN
MACARTHUR?
Agenten van de Amerikaanse con-
traspionnage te Tokio stellen een
onderzoek in naar een samenzwering
om generaal MacArthur, de opperbe
velhebber dei Verenigde Naties, te
vermoorden.
De Japanse politie heeft twee poli
tiemannen 'n de stad Halsjinoe ge
arresteerd op verdenking, dat zij met
communisten een aanslag op de ge
neraal hebben beraamd.
EVACUATIE UIT NOORD-KOREA
In de haven Hoengnam in het
Noord-Oosten van Korea wordt een
begin gemaakt met de inscheping
van 60.000 man Amerikanen en
Zuid-Koreanen, waartoe een armada
van schepen der V.N. gereed ligt.
BERTHA HERTOGH VOOR HAAR
VERTREK NAAR NEDERLAND.
Een gelukkig lachende Bertha Her-
togh met twee vriendinnetjes tijdens
•-.haar verblijf in het klooster van „De
Goede Herder" te Singapore in af
wachting van haar vertrek naar Ne
derland.
Attlee's bezoek aan
Truman
Premier Attlee heeft in het Britse
Lagerhuis gezegd: „Ik heb goede hoop
dat de strijdkrachten van de V.N.
zich in Korea zullen handhaven"
Over zijn besprekingen met Truman
zéi hij: „Wij hebben Vele onderwer
pen besproken op politiek militair
en economisch terrein en ik geloof,
dat wij op alle punten vorderingen
hebben gemaakt. Wij zijn er in grote
mate in geslaagd onze zienswijze met
elkaar in overeenstemming te bren
gen".
„Wij waren het er over eens, dat
agressie moet worden tegengehouden,
maar tekens, dat alles moet worden
gedaan om uitbreiding van het con
flict te voorkomen".
Over het verschil in standpunt wat
betreft de erkenning van de rege
ring van Peking en de Chinese ver
tegenwoordiging in de V.N. zei
Attlee: „Wij verwachtten niet, dat wij
dit verschil van inzicht in een paar
dagen uit de weg konden ruimen".
De verdediging van het Westen
bleef de eerste, taak van alle leden
der Atlantische gemeenschap. De
spoedige benoeming van een opper
bevelhebber in het Westen zou meer
dan iets anders de versteviging van
de defensie bevorderen.
Het hoofddoel van de besprekingen
te Washington was geweest oorlog te
voorkomen.
Over zijn bezoek aan Canada zei
Attlee, dat er hoge mate van over
eenstemming met Canada bestond
over de besproken kwesties
Truman deze week
voor de radio
President Truman zal Vrijdag- of
Zaterdagavond een radiorede uit
spreken voor het Amerikaanse volk,
waarin hij de internationale toestand
en de binnenlandse maatregelen zal
bespreken, die naar hij meent nodig
zijn om de oorlogsdreiging tegemoet
te treden.
DE HEILIGE PLAATSEN VAN
JERUZALEM.
Uruguay, Engeland cn Amerika
hebben in de Algemene Vergadering
der V.N. een compromis voorge
steld teneinde 't Zweedse plan voor
een beperkte supervisie door de V.N.
op de Heilige Plaatsen van Jeruza
lem „aanvaardbaar voor Arabieren
en Joden" te maken. In plaats van
een commissaris der V.N., zoals in
het Zweedse plan werd voorzien, stel
len zij een „vertegenwoordiger der
V.N." voor, die de algemene inter
nationale belangen ten aanzien van
de Heilige Plaatsen zal vertegen
woordigen. Het Zweedse plan is be
doeld als voorlopige regeling. De
Sowjet-Unie zeide zich te zullen ont
houden, daar het plan niet voor Ara
bieren en Joden aanvaardbaar was
De Libanon Brazilië en Grieken
land steunden een Belgisch voorstel,
dat een verdere bestudering der
Kwestie voorstaat.
SPOEDBLHAINDELING IN DE UNO
De UNO zal het plan der dertien Aziatische landen voof een wapenstil
stand in Korea met de uiterste spoed behande ën. Gisteravond besloot de
politieke commissie aan de behandeling van de daartoe strekkende reso
lutie voorrang te geven boven alle andere kwesties. Alleen de vijf landen
van het Russische blok waren er tegen.
..China," zéi siï Benegal Rau, „heeft mij verzekerd dat het zelf geen oorlog
wil, maar „dat de oorlog as opgedrongen door Amerika en Verenigde
Naties"
CHINA'S VERTEGENWOORDIGING
De Algemene Vergadering van de
„CHINA VREDELIEVEND".
„Bijna een generatie lang" zo ging
de afgevaardigde van India verdei',
„is China geteisterd door oorlogen
nu eens van de ene, dan \yeer van de
andere kant. Het is daarom gemak
kelijk te begrijpen, waarom liet
Chineses volk nu geen oorlog wil, en
een tijd van vrede zou verwelkomen
Wij mogen tegelijkertijd niet verge
ten dat de verschrikkelijke rampen
die de Chinezen hebben doorstaan
hen onredelijk wantrouwig hebben
gemaakt en hen agressie doen vre
zen, waar deze niet bestaat. In feite
is er een tendenz om een Monroe-
leer voor China te ontwikkelen.'
Jacob Malik (Rusland) zag de
noodzaak van een spoedbehandeling
van het 13-landen-plan niet in.
.Waarom zou men de ene resolutie
voorrang geven boven de andere?"
vroeg hij zich af.
TEKST DER RESOLUTIES.
De tekst van de ene Aziatische
resolutie die gesteund wordt door
Afghanistan, Birma. Saoedisch Ara-
bië Egypte, Indonesië India, Iran,
Irak, de Libanon, Pakistan en de
Philippijnen, Syrië en Yemen
luidt:
„De Algemene Vergadering, met
diepe bezorgdheid kennis genomen
hebbende van de toestand in het
Verre Oosten en verlangend, dat on
middellijke stappen worden genomen
om een einde te maken-aan de strijd
op Korea, en dat verdere acties uit
gevoerd woiden voor regeling van
de bestaande geschillen in overeen
stemming met de doelstellingen en
de beginselen der Verenigde Naties,
verzoekt de president van de As
semb'ée een commisrie van drie
personen in te stellen waarvan hij
zelf ook deel uitmaakt, om de basis
vast te steden, waai'op een bevre
digende wapenstilstand in Korea kan
worden gesloten, en zo spoedig mo
gelijk aanbeve'ingen aan de Alge
mene Vergadering te doen".
De tekst van de tweede resolutie,
die eveneens is ineediend door bo
vengenoemde landen (echter met
uitzondering van de Philippijnen)
luidt:
„De Algemene Vergadering ken
nis genomen hebbende van de ern
stige toestand in het Verre Oorien
en overwegende, dat het voortduren
van deze toestand waarschijnlijk de
wereldvrede en -veiligheid in ge
vaar brengt,
beveelt aan, dat de vertegenwoor
digers der navo'gende regeringen
(de namen zijn nog openlaten om
dat de Algemene Vergadering dez^
.vertegenwoordigers" moet aanwii-
zen Red.) zo spoed'g mogelijk
bijeen zullen komen en aanbevelin
gen 7"iien doen voor een vreedzame
regeling in overeenstemming met de
doe'ste^moon en beginselen der Ver-
°nigde Naties".
ARRESTATIE VAN BERAN
ONTKEND.
De berichten van het Vaticaan, dat
aartsbisschop Beran uit zijn paleis te
Praag is weggevoerd en naar de ge
vangenis overgebracht, worden in ge
zaghebbende TsjechoSlowaakse
kringen ontkend.
Het uitstel der
Benelux-Unie
Betalingsbalans het
zwakke punt
Hef uitstel van de ministersconfe
rentie der Benelux heeft in de afge-
.open dagen vele pennen in bewe
ging gebracht en vele veronderstel
lingen doen maken.
Van zeer deskundige zijde deelde
men ons mee, dat het verzoek
uitstel dezer conferentie is uitgegaan
van de Nederlanders. In de eerste
plaats waren het technische rede
nen. die tot dit verzoek noopten.
Verenigde Naties heeft een speciale"-Noemen we in dit verband 4 leen
commissie ingesteld, waarin zeven J- J~' *t:-c-*:-
landen zijn vertegenwoordigd.
De commissie, die zo spoedig mo
gelijk zal vergaderen, heeft tot op
dracht gekregen de Algemene Ver
gadering concrete aanbeve ingen te
doen ter oplossing van de vraag door
welk bewind China in de Verenigde
Naties moet worden vertegenwoor
digd zij zal nog in de huidige zit
ting der Assemblée verslag van haar
bevindingen moeten uitbrengen.
reeds de Nieuw-Guinea conferentie.
Inmiddels zijn er nog tal van vraag
stukken op te lossen wil men straks
komen tot een verwezenlijking van
de Economische Unie
Het belangrijkste motief is echter
de positie van onze betalingsbalans.
Nederland zal op de ministersconfe
rentie, die volgende maand naar a'le
waarschijnlijkheid zal worden gehou
den aan België duidelijk moeten ma
ken, op welke wijze wij onze beta-
Accoord over Duitse deelneming
Na twee geheime zittingen hebben de stafchefs van de twaalf landen van
het Atlantische Pact gisteren definitieve overeenstemming bereikt over het
plan om Duitse brigades op te nemen in de Afantische strijdmacht.
Vandaag oespreken de stafchefs de
militaire en po itieke kwesties, aan
de inschake ing der Duitse troepen-
eenheden verbonden, in een gecom
bineerde zitting met de plaatsver
vangende Atlantische Raad. Onder
meer uilen aan cc bevoegdheden en
de omvang van het opperbevel der
Atlanusche strijdmacht in Europa
worden vastgeste'd terwijl ook de
inschakeling van bestaande regionale
groepen. zoals de West-Eui-opese
Unie - ter sprake zal komen
Intufj-ep hebben officiële Duitse
zegslieden te Bonn verklaard, dat
bondskanselier Adenauer (zoals door
po i+;erf waarnemers a"daar al ver
wacht werd) het plan voor „Duitse
brigades' voor zijn regering onaan
vaardbaar acht. Adenauer bliift vast
houden aan het beginsel „geen gelijke
rechten, dan ook geen soldaten."
De Franse minister van buiten
landse zaken, Robert Schuman,
heeft Dinsdagavond in de Franse Na
tionale Vergadering medegedeeld,
dat Frankrijk, Engeland en Verenig
de Staten overeen zijn gekomen het
vraagstuk ener Duitse herbewape
ning ook met de Sovjet-Unie te be
spreken.
ACHESON NAAR BRUSSEL.
Dean Acheson. de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, is
voornemens dit weekeinde naar
Brussej te komen voor de bijeen
komst van de minister van buiten
landse zaken van het Atlantische
Verdrag, die op 8 en 19 December al-
daai wordt gehouden.
Te Londen werd Dinsdag uit gezag
hebbende bron vernomen dat gene
raal Eisenhower waarschijnlijk nog
deze week tot opperbevelhebber van
de Atlantische strijdkrachten in
Europa zal worden benoemd.
RAPPORT AAN FRANKRIJK.
Sir Roger Makins van hei Britse
ministerie van buitenlandse zaken is
vandaag naar Parijs gegaan om aan
premier Pleven en minister van bui
tenlandse zaken Schuman verslag uit
te brengen over de besprekingen tus
sen Truman en Attlee.
BERTHA HERTOGH KOMT NAAR
NEDERLAND. De beslissing van
het Oppergérechtshof te Singapore
in de zaak Bertha Hertogh is geval
len en het meisje komt nu naar Ne
derland.
Op de foto zien wij Bertha met
een van de zusters in het klooster
van ,De Goede Herder" te Singa
pore, kort voor haar vertrek
Morgenavond op Schiphol verwacht
DERTHA HERTOGH en haar moeder zijn Dinsdagavond in het geheim
in een machine van de K. L. M. van Rallang (de luchthaven van Sin
gapore) naar Nederland vertrokken. Zij brachten de nacht in Bangkok
door en zetten de reis vandaag via Calcutta. Karachi, de Perzische Golf
en Genève naar Amsterdam voort. Het toestel wordt Donderdagavond om
7 uur op Schiphol verwacht. Het Hof van Appèl had Bertha'svertrek des
morgens op basis van een waarborgsom toegestaan.
Na de tweede dag van de volksopstand in Singapore stond de balans
der slachtoffers op 12 doden en 200 gewonden, onder wie 60 Europeanen.
Slechts één persoon van Nederlandse nationaliteit werd ernstig gewond,
nl. mevrouw T. H. Hut. Zij kreeg een slag met een fles en liep een schedel-
basisfractüur op. Vijftig opstandelingen zitten in de cel.
lings balans zo vlug mogelijk sluitend
zullen maken.
Structueei was deze altijd ten na
dele van Nederland. Zulks manifes
teert zich ook thans.
In 1949 toonde onze betalingsbalans
een tekort van 300 mi lioen gulden.
In de eerste helft van dat jaar was
er een overschot van 200 millioen.
Voor dat jaar had de betalingsbalans
een vrij gunstig verloop De omvang
van de productie, van de investe
ringen en van de consumptie waren
gunstig en normaai.
In 1950 was er voor deze drie
een gunstige voortzetting van het
verloop. De industriële productie was
in October van dit jaar zelfs bijzon
der hoog. In 1949 was er een accres
aan goederen van 800 millioen. Er
was een grote oogst, trewijl deze in
de omliggende landen slecht was.
Voorts werd er na de devaluatie veel
geëxporteerd.
In 1950 volgde er, na hetgeen men,
een „uitverkoop in 1949 zou kun
nen noemen, een grote import, deze
viel samen met de iberalisatie, wel
ke daarop ook van invloed was Die
import was niet ongelukkig, want
toen waren de prijzen nog niet ge
stegen Korea volgde Onze voorra
den werden met 11 mil iard gulden
tegen de oude prijzen uitgebreid te
gen 800 millioen gulden in 1949. Dat
noemde men ons als een van de oor
zaken van het tekort op de betalings
balans.
De betalingsbalans kon telkens slui
tend gemaakt worden met de Mar
shall-hulp.
WELKE MAATREGELEN?
Hoe en in we k tempo zal Neder
land thans het tekort op de betalings
balans moetc-n wegnemen?
Samengevat deelde men ons mede
dat de consumptie zal moeten dalen
dat een deel van de investeringen
zal moeten vervallen en de productie
moet worden verhoogd Op de weg
naar de investering van de interna
tionale handel zal Nederland er
echter voor moeten zorgen, dat het
monetaire evenwicht in stand blijft.
België is practisch een importland
op agrarisch gebied. Het verschil in
consumptie en productie wordt door
Nederland opgevangen. Zouden wij
meer agrarische producten naar Bel
gië wi'len exporteren, dan zou de
productie in België moeten vermin
deren, want een hogere consumptie
is daar niet mogelijk.
Nederland en België hangen ten
zeerste aan e kaar. Zou de Belgische
export naar Nederland wegvallen,
dan zouden er voor België grote
moeilijkheden ontstaan. Zo wegen
de moeilijkheden die ons land met
betrekking tot de betalingsbalans
heeft voor het grootste deel be
treft dit België op tegen de moei
lijkheden, die België zou krijgen bij
het wegvalen of sterk verminderen
van de export naar ons land
ONLUSTEN DUURDEN VOORT.
Ook in de loop van de Dinsdag
kwamen de woelingen niet tot beda
ren. De Engelsen georuikten zelfs een
helicoptère van de Royal Air Force
om traangasbommen af te werpen op
de opgewonden Mohammedaanse me
nigten. Op de grond openden solda
ten tegelijkertijd het vuur om de
actie van het vliegtuig te ondersteu
nen en de massa's verder uit elkaar
te jagen.
In totaal patrouilleerden vier batal
jons (3600 man) Engelse. Gurkha- en
Maleise troepen met 30 gepantserde
wagens door Singapore. Slechts wei
nig Europeanen durfden zich op
straat te begeven. Vooral het Ooste
lijk deel van de stad was rumoerig
en werd scherp in de gaten genou-
den.
In de loop van de dag schoten
Gurkha', drie Maleiers neer in een
Arabische straat Twee oproerlingen
stierven spoedig. Ook werden scho
ten gelost op -een kleine bende Mo
hammedanen, die de Saint Andrew-
kathedraal wilden binnendringen.
De opstandelingen wisten nog 12
auto's in brand te steken Fen Mo
hammedaan wierp een handgranaat
en verwondde een voorbijganger.
Na donker begon me ook weer flink
met stenen te werken, o.m. op een
bioscoop.
DE WAARBORGSOM.
Wat de waarborgsom betreft, die
het vertrek van Bertha mogelijk
maakte, deze werd door de Neder
landse regering gedeponeerd ter
grootte van 7500 Straits dollars
(9300 gulden). De regering verplich
te zich hiermee zorg te dragen voor
Bertha's terugkeer naar Singapore,
wanneer het eventueel in te stellen
laatste beroep in Maart 1951 dit nood
zakelijk mocht maken. Bovendyien
moet de Engelse ambassadeur in Den
Haag zich na verloop van zekere t'id
kunnen overtuigen om het meisje lie
ver in Nederland is of in Azië.
IN HET LAGERHUIS
Bertha en de nasleep van haar
proces zijn gisteren ook in het En
gelse Lagerhuis ter sprake gekomen,
waar de minister van koloniën zei,
dat de regering van Malakka maat
regelen óverweegt om de doorvoer
van rubbei en tin te verzekeren.
In antwoord op een vraag van
Churchill zei de minister, dat ner
gens uit gebleken is dat de ongere
geldheden door de communisten zijn
uitgelokt. De onlusten schijnen, aldus
minister Griffiths, rechtstreeks ge
richt te zijn geweest tegen Europea
nen en Indo-Europeanen.
De minister van koloniën heeft in
een speciale radio-uitzending gezegd
dat de Engelsp regering het handha
ven van de wet en orde zo no-'ig met
alle middelen die haar ten dienste
staan, zal verzekeren.
DE TOESTAND IN SINGAPORE.
In het Geylangdistrict van Singa
pore, in het Oosten van de stad,
werd heden ook gedurende de dag
een uitgangsverbod opgelegd. De po
litie onderzocht de huizen van dit
district, dat dicht bij net internatio
nale Kallang—vliegveld ligt. In een
ander gebied net Arabische kwar
tier mcesten ail» voertuigen van dc
straat vera wijnen. Hedenochtend
werü een politiegroep naar dit gebied
gestuurd in verband met berichten,
dat zich aldaar een menigte vormde.
Toen een groep oproermakers een
militaire wagen in brand had gesto
ken opende d° politie het vuur Tot
op heden is niet eekend ot vandaag
'n het Arabische kwartiei slachtof
fers vie: -ii. 1 >e politie deelde later
mede, Jet zij de toestand mees*er
was.
In de stad was het de afgelopen
nacht, dank zij de avondklok en de
aanwezigheid van sterke militaire ea
politie-patrouilles, grotendeels rus-
tig.
Bij een tocht door de voornaamste
Mohammedaanse stadsdelen bleek het
deze morgen vrij rustig te zijn.
Tot 11.00 uur plaatselijke tijd wa-
I ren in totaal 14 personen gedood on
der wie vijk Europeanen (één van
hen is nog niet peidentificeerd). twee
Indo-Europeanen. twee Chinezen en
één Indiër Het gemeenteraadslid Pat
Johnson, die volgens vroegere be
richten gedood zou zyn, bevindt zich
in het ziekenhuis.
Kal'iMie...
In het kleine ligt de kiem van het
grote.
