©e&zkióeSotvwmX
Truman en Attlee werden het eens
NIET BUKKEN, MAAR TOT
ONDERHANDELEN BEREID
Resultaat met gemengde
gevoelens ontvangen
Duitslands
herbewapening
Terugtocht door sneeuwstormen
Om Bertha
Hertogh
ZATERDAG 9 DECEMBER 1950
42ste JAARGANG No 12154
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. rtOOzuA
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
(PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951)
m^fÈwmÈËpw
ie lpt oe bisschop j
kennen bouwen/ i
Papengracht 32» Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103Ó03. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1-50
Meningsverschil over zetel in de UNO
In een gemeenschappelijke verklaring na afloop van de zesde en laat
ste hunner conferenties verklaren president Truman en minister-presi
dent Attlee, dat zij het eens zijn geworden over een politiek, die er niet
op gericht is, de agressor te sussen. Wel zijn Amerika en Engeland be
reid, te streven naar een beëindigen der vijandelijkheden door onder
handeling.
Indien China van zijn kant meewerkt aan een vreedzame oplossing,
hopen zij, dat de zaak van de vrede hooggehouden kan worden. Zo niet,
dan moeten de Verenigde Naties beslissen, hoe de beginselen van het
Handvest het best gehandhaafd kunnen worden.
Een program van tien punten voor de verdediging van de vrije wereld
in Europa en Azië is opgesteld ter verwezenlijking van deze politiek.
Truman heeft voorts Attlee de verzekering gegeven, dat hij hem op de
hoogte zal houden over elk gebruik, dat van de atoombom gemaakt zal
worden, daaraan de hoop toevoegend dat de wereldsituatie het nooit
noodzakelijk zal maken.
Toegegeven wordt, dat Amerika cn Engeland van mening blijven ver
schillen over de vraag, of communistisch China een zetel in de UNO
moet hebben: Engeland meent van wel, Amerika van niet.
Dit meningsverschil zal intussen niet verhinderen, dat beide landen
te. zamen in vastberadenheid en eendracht zullen optreden tegenover de
uitdaging van de wereldvrede, die in de afgelopen weken voor een ieder
duidelijk is geworden.
HET PROGRAM VAN
TIEN PUNTEN
Het program van tien punten
wordt in het communiqué verder ge
zegd kwam tot stand nadat de ge
wijzigde wereldsituatie, voortvloei
end uit de massale interventie der
Chinese communisten op Korea, on
der het oog was gezien.
Het luidt:
1. Gemeenschappelijke buitenlands
politieke doelstellingen tot hand
having van de wereldvrede, het
bevorderen van een sterke vrije
wereld, het wegnemen van de
Rood China
wapent zich
Westerse aanval als
voorwendsel
Volgens rapporten, die te Honkong
zijn binnengekomen, werkt Rood
China koortsachtig aan de uitvoe
ring van een reusachtig bewape
ningsplan. Er worden nieuwe vlieg
velden aangelegd en zelfs naar ver
luid, ondergrondse hangars gebouwd
Soldaten en burgers werken aan
fortificaties op strategische punten
en aan openfbare schuilkelders.
Steeds meer jonge mannen worden
onder de wapenen geroepen. De re
gering van Mao tse toeng concen
treert haar propaganda op 'n drei
gende aanval door de Westelijke mo
gendheden op het Chinese vasteland
Hoe groot het leger is, dat Mao
reeds gemobfiseerd heeft, is moei
lijk te schatten. Men spreeks van
minstens vijf millioen soldaten. De
Chinese aankopen van grondstoffen
in Hongkong zijn in het laatste half
jaar opvallend groot geweest.
Een Engelse zakenman, die van
Tientsin naar Hongkong reisde, ver
telde vandaag dat hij veel tekenen
van Russische activiteit in Noord-
China en Mandsjoérije heeft gezien.
Er zijn sterke groepen Russische ad
viseurs, diplomatieke vertegenwoor
digers en technici in Peking, Sjang
hai, Moekden en andere belangrijke
steden. Voor zover buitenlandse
waarnemers konden nagaan is Mand-
sjoerije onder beheer van Kremlin
gebleven.
V. S. STAKEN EXPORT.
Het Amerikaanse departement
van Handel heeft Amerikaanse sche
pen en vliegtuigen verboden, stra
tegische materialen bestemd voor
communistisch China of Sowjet-
Russisch Europa naar enige plaats in
de wereld te vervoeren. Bij dit ver
bod is Brits Hongkong inbegrepen.
oorzaken van vrees, gebrek en
ontevredenheid, het ontwikkelen
van de democratische levenswijze.
2. Eensgezind optreden tot steun
aan deze doelstellingen.
3. Geen „appeasemert" een poli
tiek van apaiseren, van sussen
dus of beloning van agressie,
waar ook ter wereld.
4. Bereidheid om beëindiging der
vijandelijkheden op Korea door
onderhandelen na te streven.
5. Overeenstemming, dat verschil
van inzicht over de kwestie' of
communistisch China in de UNO
moet worden toegelaten, „niet de
gemeenschappelijke krachtsin
spanning tot ondersteuning van
onze gezamenlijke doelstellingen
zal schaden"
6 Overeenstemming over de kwes-
tie-Formosa, die langs vreedzarrie
weg en op zodanige wijze moet
worden opgelost, dat de belangen
der bevolking van Formosa en
van de vrede en Veiligheid in het
Pacific-gebied gewaarborgd zijn,
tevens overwegende dat eeri in
behandeling nemen van deze zaak
door de UNO tot dit doel zal bij
dragen.
7 „Wij zijn het er geheel over eens
dat alle Atlantische landen ori-
middellijk en daadwerkelijk hun
krachtsinspanning moeten opvoe
ren met het doel, hun eigen ver
dediging en de Atlantische ge
meenschap te versterken. Wij er
kennen, dat genoegzaam sterke
strijdkrachten van essentieel be
lang zijn als wij een^ oorlog wil
len voorkomen".
8. Truman en Attlee zijn tot de slot
som gekomen, dat de militaire
kracht van hun beider landen zo
snel mogelijk moet worden opge
voerd en dat hun wapenproductie
moet worden uitgebreid ten einde
alle vrije landen te helpen, die
zich ter gemeenschappelijke ver
dediging hebben aaneengesloten.
9. Internationaal optreden ter ver
zekering van een billijke verde
ling van strategische grondstof
fen zowel als van vitale levens
behoeften voor de burgerij.
10. Verzekeringen van Truman aan
Attlee met betrekking tot het ge
bruik van de atoombom.
Een vastomlijnde politiek ontbreekt
J-JET CÖMMUNlQUé oveifde bespr ekingen van Attlëe is door vele af-
gevaardigaen der V.N. te Lake Success met gemengde gevoelens ont
vangen, daar de voornaamste kwestie', waarvoor de V.N. zich gesteld zien:
het Chinees-Koreaanse vraagstuk onopgelost is gebleven. Talrijke afge
vaardigden, vooral van de kleinere landene hadden gehoopt, dat de be
sprekingen te Washington zouden leiden tot een duidelijk omlijnde poli
tiek, die de politieke commissie der V.N. tot leidraad zou kunnen dienen
bij de behandeling van de kwestie der Chinese inmenging in Korea.
voren op de hoogte zal houden van
elke verandering in dezen.
3. Het wederzijds begrip voor el-
kaars zienswijze, dat van een vriend
schappelijke verstandhouding ge
tuigde.
Naar verluidt is Attlee zelf zeer
vergenoegd over de resultaten van
zijn bezoek.
Londense waarnemers zijn echter
van mening, dat het communiqué
zeer belangrijke concrete militaire
besluiten met betrekking tot de toe
stand in Korea maskeert, welke voor
lopig niet zullen worden gepubli
ceerd.
Truman en Attlee zouden een be
paalde politiek (evenwicht sancties)
hebben geformuleerd, welke zal
worden gevolgd, indien er geen on
derhandelingen mogelijk zijn met de
regering van Peking.
Men beschouwt als de drie meest
positieve en opbouwende resultaten
van de conferentie de volgende pun
ten, aldus Reuters correspondent te
Washington:
1. De volledige overeenstemming
tussen Engeland en de V.S. over een
eerlijke verdeling van grondstoffen,
zodat het vrijwel zeker is dat een
permanent Noord-Atlantisch orgaan
zal worden geschapen om dit te be
reiken.
2. De door Truman aan Attlee ge
geven verzekering, dat hij nog hoopt
de atoombom niet te behoeven
gebruiken en dat hij Attlee van te
ACADEMISCHE ZITTING TER
ERE DOGMAVERKLARING.
Gistermiddag werd in de aula van
de R.K. Universiteit te Nijmegen
een academische zitting ter ere van
de dogmaverklaring Maria ten He
melopneming van de Heilige Maagd
Maria gehouden.
Tijdens de zitting, v.l.n.r. de Com
missaris der Koningin in Overijsei
Ir J. B. de Ridder van der Schueren,
de Burgemeester'van Tilburg, Baron
van Voorts tot Voorts; de Curator
van de Nijmeegse Universiteit Dr.
Hoefnagel en de Bisschop van
's Hertogenbosch, Mgr. Mutsaerts.
ATTLEE NAAR CANADA.
Premier Attle is Vrijdagavond na
zijn, conferentie met president Tru
man te Lake Success aangekomen,
waar hij besprekingen hield met
vooraanstaande functionarissen van
de V.N.
Vandaag is de Britse premier naar
Ottawa gevlogen. Zondag zal hij zich
via de radio richten tot het Cana
dese volk.
ACHT MAANDEN „BOEREN"
IN AMERIKA
Acht maanden geleden vertrokken
bijna vijftig jongelui naar Amerika;
jonge boeren, tuinders en landarbei
ders, die in het kader van de z.g.
Technical Assistance gelegenheid kre
gen in de Verenigde Staten enige
tijd te werken en daar allerhande
indrukken op te doen. Gistermiddag
kwamen ze terug met de „Veendam"
van de Holland—Amerikalijn en har
telijk was de ontvangst in het vader
land. Niet alleen dat vele familie
leden van deze jonge mensen zich in
de ontvangzaal van de H.A.L. had
den verzameld, maar ook waren
daar vele autoriteitën van de land
bouworganisaties en het ministerie
van landbouw, alsmede vertegen
woordigers van de Amerikaanse am
bassade in Den Haag en de ECA-
Missie in Nederland.
Duitsers zeer
gereserveerd
Regeringskringen te Bonn blijven
nog zwijgzaam ten aanzien van het
compromis, dat te Londen bereikt
is inzake de Atlantische verdediging
en de Duitse deelneming daaraan.
Daarentegen loopt de Duitse pers
storm tegen het nieuwe project dat
door vrijwel alle bladen als onaan
vaardbaar wordt beschouwd. Dr.
Adenauer en zijn naaste omgeving
hebben slechts in het algemeen het
Duitse standpunt herhaald, dat een
discriminering van Duitse troepen
niet aanvaardbaar zou zijn. Zij heb
ben echter gemeend nog niet over
voldoende inlichtingen te beschik
ken om zich erover uit te spreken
of zij in het huidige plan een wer
kelijke discriminering zien. Wel heb
ben zij geen twijfel laten bestaan
aan de grote reserves, waarmee zij
de details van het plan hebben op
gevat Zij voegen daaraan echter
de hoop toe, dat de uiteindelijke
vorm, waaidn het plan tenslotte aan
Bonn zal worden voorgelegd, zoda
nig zal zijn, dat de kanselier de
Duitse aanvaarding ervan voor de
Bondsdag zal kunnen verdedigen.
Ook in geallieerde kringen verwacht
men, dat het plan aanzienlijke wij
zigingen zal ondergaan, wanneer 't
door miUtaire experts van 't Atlan
tische Pact zal worden beoordeeld.
Hulpcolonne nadert ingesloten troepen
IN NOORDOOST-KOREA zetten de geallieerden alles °P alles om de
15.000 man Amerikaanse en Britse troepen, die door een Chinese leger
macht van zeven divisies zijn afgesneden, te helpen zich, in verblinden
de sneeuwstormen en over steile bergpaden een uitweg naar de kust te
banen.
Terwijl bij Hamhoeng aan de Oostkust een grote transportvloot wordt
bijeengebracht, is een hulpcolonne van de Amerikaanse derde divisie
landinwaarts getrokken om de afgesneden strijdkrachten te ontzetten.
Volgens de laatste berichten zijn de beide afdelingen der UNO-strijd-
macht elkaar thans op 10 km genad erd.
De luchtmacht zendt daarbij ieder
beschikbaar vliegtuig de lucht in,
om een weg door de Chinese omsin
geling te bombarderen en de afge
sneden troepen van hst nodige te
voorzien. Zo werden gisteren acht
brug-overspanningen met parachu
tes neergelaten on? het de geallieer
de troepen mogelijk te maken een
brede rivier over te steken.
Vijftig Engelsen, die zich in het
door de Chinezen bezette gebied
hadden schuilgehouden, werden
door een Amerikaanse afdeling ont
zet, De Britten hadden per radio om
hulp gevraagd.
NEDERLANDERS IN BLOK-
POSITIES
Het hoofdkwartier van generaal
MacArthur heeft bekendgemaakt,
dat het Nederlandse bataljon giste
ren blok-posities aan het Noordwes
telijke front heeft betrokken. Blok-
posities zijn stellingen achter de
voorste linies, welke dienen om be
langrijke strategische punten af te
grendelen.
HOEVEEL CHINEZEN IN
KOREA?
In de politieke commissie van de
Verenigde Naties is een telegram
van de commissie der V.N. voor
Korea voorgelezen, waarin wordt
gemeld, dat de aanwezigheid van
231.000 Chinese militairen in Korea
definitief is vastgesteld.
De macht, aldus het telegram, be
staat uit 26 divisies. Er wordt echter
aan toegevoegd, dat er waarschijn
lijk veel meer Chinezen in Korea
zijn en dat een „verantwoorde"
schatting van 400.000 mém spreekt.
Uit verklaringen van ondervraag
de Chinese krijgsgevangenen is -ko
men vast te staan, aldus het tele
gram, dat de tegenstanders van de
verbonden troepen „bijna alle" Chi
nezen zijn en dat er „slechts weinij
Noord-Koreanen" in actie zijn.
De burgemeester van Utrecht,
jhr. mr. C. J. A. de Ranitz treedt
Zondagmiddag als piano-solist op te
Aarhus (Denemarken) met het ste
delijk orkest aldaar.
NEDERLAAG OF
TEGENSLAG?
j"\E ADVENTSTIJD stellen wij ons
zo gaarne voor als een stille tijd,
met lange winteravonden, waarin wij
de terugkeer verbeiden van het Licht
der wereld. Expectantes beatam
spem. Wij leven dan in verwachting
van de zalige hoop op de komst van
de Verlosser; een ingetogen maar
van heilsverwachting doorgloeide
tijd. Hoe graag zouden wij dat ook
hébben willen toepassen op de we
reldpolitiek en willen zingen van
„vrede op aard", ook in China, ook
in Korea.
De rauwe realiteit is anders.
0 Onafwendbaar schijnt het
drama van de verbonden le
gers der U.N.O. zich te voltrekken;
zij vechten nog slechts om de af
tocht te dekken, of om zich te ont
worstelen aan de tangbewegingen
der Chinezen. De berichten van het
Korea-front laten ons daaromtrent
maai weinig illusies over. Wij zien
de krachten van de aanval zegevie
ren en in plaats van gedachten aan
een naderende Kerstvrede gaan ge
dachten aan de mogelijkheid van een
derde wereldoorlog ons door het
hoofd spoken. Niemand kan ons daar
over met stelligheid inlichten, nie
mand kan voorspellen wat ons te
wachten staat. Wij kunnen slechts
steun vinden bij deze overweging,
dat niemand op het ogenblik belang
heeft bij het ontketenen van een
wereldbrand. Zelfs Rusland niet,
want zoals de zaken nu marcheren,
valt het ene Aziatische land na het
andere Moskou in de schoot zonder
dat 't één mannetje behoeft op te of
feren. Gezien de voorsprong van
Amerika in de fabricage der atoom
wapens, heeft Moskou o.i. alle reden
om de huidige gang van zaken voor
lopig te laten voortduren en geen
onen conflict te riskeren.
Van de democratische wereld is
niet te verwachten, dat zij op een
oorlog zal aansturen, zolang er nog
oc-n kiertje open blijft voor een ver
gelijk door onderhandelingen. On
derhandelingen, waartoe zij door de
npderlaag op Korea wel gedwongen
zijn.
«TIJ SPREKEN NU van de „neder-
laag" op Korea, doch een mili
taire medewerker van de „New York
Times" wijst er op, dat er geen spra
ke is van een grote nederlaag der ge
allieerden.
„Ongetwijfeld hebben de verbon
den troepen in Korea een veldslag
verloren en in wezen ook de veld
tocht, daar de Chinese communisten
hen uit het schiereiland kunnen ver
drijven, indien zij bereid zijn de prijs
daarvoor te betalen.
Doch zelfs indien Korea verloren
zou gaan, is het van belang er aan
te herinneren dat de geallieerden dan
een veldtocht, doch niet de oorlog
hebben verloren. Een nederlaag in
Korea zal een grote tegenslag zijn,
maar de betekenis er van moet niet
worden opgeblazen. De grote neder
laag alhoewel er geen strijdkrach
ten der Verenigde Naties bij waren
betrokken was de verovering van
China door de communisten. Alle an
dere gebeurtenissen in Azië, die ons
nu moeilijkheden geven, zijn slechts
het onvermijdelijke gevolg van deze
grote tegenslag.
Doch de geallieerden hebben ook
zij vroegere gelegenheden tegensla
gen ondervonden en uiteindelijk ge
wonnen en zij zullen ook nu onder
geen beding terugdeinzen.
De wereldstryd tegen het commu
nisme is, in zijn militaire fase, pas be
gonnen".
Tot zover de „New York Times".
Men kan een kwestie van allerlei
gezichtspunten uit bezien en onge
twijfeld is er iets voor te zeggen, dat
het drama van Korea nog niet het
einde der wereld betekent. Maar
wanneer wij ons voor ogen houden,
dat Korea de eerste „gewelddadige"
verovering dreigt te worden en dat
de Verenigde Naties er niet in ge
slaagd zijn, deze slag af te weren,
dan is het duidelijk, dat deze eerste
klap een daalder waard is geweest,
en dat er weer heel wat gebeuren
moet om het nadelig effect daarvan
te herstellen.
jyiEN ZEGT WEL EENS, dat de de-
mocratische wereld de oorlog
heeft gewonnen, maar de vrede heeft
veruoren. In dezelfde trant zouden
wij nu de hoop kunnen uitspreken,
dat de Verenigde Naties na de oorlog
(op Korea) te hebben verloren, de
vrede zullen winnen. De vrede nl.
door herstel en versteviging van de
eendracht en door het besluit van
een nieuw en goed begin.
Onder de indruk van een cata
strophe komen vaak allerlei overeen
komsten tot stand, welke anders door
kleinzielige haarkloverij zouden zijn
uitgebleven. Voorlopig heeft de te
genslag op Korea reeds het goede
gevolg gehad, dat de besprekingen
over het Atlantische leger weer op
gang zijn gekomen. Frankrijk heeft
zijn bezwaren tegen opneming van
Duitse eenheden zodanig gewijzigd,
dat de hoop op verwezenlijking van
een Europees leger weer is opge
leefde. Ook Truman en Attlee zijn
het althans over Europa eens gewor
den.
Wanneer Korea tenslotte verloren
mocht gaan, zijn misschien in die
tussentijd onder de indruk van deze
debacle de nodige maatregelen ge
troffen om een verloren gaan van
West-Europa te voorkomen.
Zo kan er uit het kwaad toch weer
iets goeds geboren worden en kan er
zelfs in de zwartste duisternissen een
lichtje gaan gloren, hetwelk de hoop
verlevendigt, dat nog niet alles is
verloren.
„Pelgrimstocht'' van
Mohammedanen
Karin Ghani, president van de
Mohammedaanse Liga in Singapore,
heeft tijdens een bijeenkomst in de
grote moskee gezegd, dat hij bezig is
een demonstratie te organiseren van
1500 Mohammedaanse meisjes, die
Zondag een „pelgrimstocht" willen
ondernemen naar het klooster van de
Goéde Herder om Bertha Hertogh
voor het Mohammedanisme terug
winnen Na een bidstond in de
moskee zouden de meisjes, gekleed
in inlandse klederdracht, met de
trein, autobussen en vrachtauto's
naar het klooster reizen, op korte af
tand daarvan zouden zij zich op
stellen en daarna opmarcheren naar
de hekken van het klooster. Twaalf
meisjes zouden de moeder-overste
verlof vragen Bertha en haar moe
der te bezoeken.
Jacob van der Gaag, de Neder
landse consul-generaal, heeft ver
klaard te geloven, dat de demonstra
tie een list is om gelegenheid te heb
ben Bertha Hertogh te ontvoeren.
Hij heeft, toen hij van het plan hoor
de, onmiddellijk de politie op de
hoogte gesteld. De heer Van der
Gaad had' de indruk, dat voor de de
monstratie geen verlof zou worden
verleend.
Het klooster wordt ondertussen
zwaar bewaakt door rechercheurs,
sedert mevrouw Hertogh dreigbrie
ven heeft ontvangen, dat zij ver
moord en Bertha ontvoerd zal wor
den. Bertha heeft nu al haar Maleise
kleren afgedankt Zij past zich snel
aan Westerse gewoonten aan
Niet alleen in Singapore maar ook
in heel Malakka, zijn door Moham
medanen bijeenkomsten gehouden
als protest tegen het verloop van de
zaak-Bertha.
SABOTAGE AAN AMERIKAANS
MARINE-VAARTUIG.
Amerikaanse marine-functionaris
sen hebben Vrijdagavond medege
deeld, dat saboteurs de 12 000 ton
metende „Greely", een vaartuig van
de Amerikaanse marine, dat in ge
bruik is voor het vervoer van troe
pen en militaire voorraden naar Ko
rea, op vijf plaatsen hebben bescha
digd. Beambten van de g eheime
dienst der Amerikaanse marine en
andere functionarissen stellen een on
derzoek in. De „Greely" wordt thans
hersteld.
Viermogendheden
Conferentie
De vertegenwoordigers van de
drie landen Amerika, Engeland en
Frankrijk, hebben besloten tot het
houden van een voorlopige Viermo-
gendjneden-conferentie om de agenda
vast te stellen voor een bijeenkomst
van de vier grote mogendheden
over de kwestie Duitsland, als voor-
gesteM door de Sowjet-Unie, aldus
is nader te Parijs vernomen. Naar in
kringen, die in nauw contact staan
met de conferentie, verluidt, wordt
als voorwaarde gesteld, dat de Sow
jet-Unie enig bewijs levert van
goeden wil, en hadden de Engelse
afgevaardigden voorgesteld, dat men
de Sowjet-Unie verzoekt een eind
te maken aan de bezetting van Oos
tenrijk.
kaïteü^e...
De schaving is iets onzichtbaars,
want zij heeft niet zozeer betrekking
op de dingen als wel op de onzicht
bare banden, die hen onderling ver
binden.