Topspanning te Lake Success Spoedvergadering van de dertien De ingesloten Amerikanen trachten uit te breken Lava verzwelgt Renazzo Attlee's besprekingen met president Truman Een Indonesisch voorstel t.a.v. ieuw Gu inea Ni Komen de „Vier'' bijeen? VRIJDAG 8 DECEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 12153 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN (PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951) Spanning stijgt te Lake Success Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Aboirn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50 DEMOCRATIE DIJ de behandeling van de begro- ting van Binnenlandse Zaken is ook gesproken over de B.V.D., afkor ting voor de Binnemandse Veilig heidsdienst. Voor ieder, die maar een weinig nadenkt, moet het wel dui delijk zijn, dat in de dreigingen van deze tijd zulk een instituut niet kan worden gemist en de felle rede van de communistische afgevaardigde Gortzak is voor de goede vaderlan ders op zich als een argument voor deze B.V.D. als instituut ter be scherming van onze democratie. Daarop behoeven wij hier dan ook niet diep in te gaan. Er is echter bij het gesprek over deze dienst in de Kamer zo het een en ander gezegd en wij nemen dan als uitgang een passage uit de rede van de christelijk historische heer Beernink, die vol gens de Handelingen der Tweede Ka mer aldus sprak: „Ik begrijp, dat er zo iets als een binnenlandse Veilig heidsdienst moet bestaan, maar ik heb er bezwaar tegen dat deze dienst, waarvoor nu weer enige millioenen guldens méér worden aangevraagd, blijft werken zonder dat er van de zijde der Volksvertegenwoordiging althans enige controle kan worden uitgeoefend. Deze controle zal zich ook moeten uitstrekken over de bestrijding van de voor deze dienst toegestane gel den". |u 1ST dit nu, dit eisen van controle op zulk een dienst, achten wij een van ae bezwaren tegen deze vorm van democratie, zoais uie in de Ka mer allerwegen wordt gepropa geerd. Men ziet het bij de Denanae- ling der begroting telkens opnieuw, dat de Kamer openbaarheid ver langt van allerlei zaken, die feite lijk in deze tijd beter aan de open baarheid konden woraen onttrokken. Wat moet men er immers van den ken, als bij een begroting van oorlog van alles wordt medegedeeld over de stand van onze bewapening, over de impasse waarin wij verzeild zijn geraakt wat betreft de opbouw van ons leger, over de bouw van onze vloot en de tijd, waarop deze weer op peil zal kunnen zijn. Stalin zal zich wel wachten hierover iets be kend te maken, het IJzeren Gordijn is er niet voor niets. Nu kan men wel schouderophalend zeggen, dat de vijanden van onze democratie daar van toch wel op de hoogte zullen zijn, maar daarom gaat het hier niet op de eerste plaats. Op de eerste plaats is dit namelijk een vorm van democratie, welke zich zelf om een Anglicisme te gebruiken „over doet". De beste verdediging van on ze democratie achten wij dit, als men de zaken aldus stelt: de afge vaardigden in de Kamer zijn geko zen als de vertrouwensmannen van het volk. In de practijk komt het hierop neer, dat deze vertrouwens mannen een regering vormen en deze laten bestaan. Welnu, dan moet men uit gaan van het standpunt, dat men deze regering moet laten regeren en niet voor ieder detail van haar beleid ter verantwoording moet roepen. Als dit vertrouwen eenmaal gegeven is, moet er ook vertrouwen zijn. En dan met het volk ook vertrouwen heb ben in het inzicht van deze afge vaardigden. Hebben zij dat niet, la ten zij deze mensen dan huiswaarts zenden en andere kiezen. Evenmin als de afgevaardigden van ieder de tail verslag uitbrengen aan hun kie zers, moet de .regering worden ge dwongen van ieder onderdeel van haar gedragingen verantwoording af te leggen aan het parlement. Zo Wordt op democratische be ginselen het regeren onmogelijk ge maakt. Meent de Kamer op een gegeven ogenblik, dat de regering nalatig is geweest in een voor ons land belang rijk aspect, of dat zij op een of ander belangrijk punt een verkeerd beleid heeft gevolgd, wel laat zij die rege ring, als zij in haar geen vertrou wen meer heeft, dan wegzenden. Me nen de kiezers dat ditzelfde met hun vertrouwensmannen het geval is, zij kunnen hetzelfde doen. Daarvoor dient het instituut der verkiezingen om de vier jaar. Dat is niet niets gedaan. De directeur van een becjrijf zou zich wel wachten de aandeelhouders van al zijn faits en gestes nauwkeu rig op de hoogte te stellen. Hij zal zich er eveneens wel voor wachten zijn concurrenten wegwijs te maken in de plannen die hij koestert. Als de aandeelhouders het met zijn be leid niet eens zijn, kunnen zij hem ontslaan. Dat is de juiste vorm der democratie. TTEGENOVER al deze nadelen onze opvattingen van democratie stelt men dan dit: de regenerende kracht van deze democratie. Dit is zelfbedrog. Dit is een onbewezen stel ling en bovendien een, die eerst op gaat, nadat het drama zich over on ze democratie heeft voltrokken. Eerst dan openbaren zich de krachten der democratie. De Duitse tijd heeft ons dit overvloedig geleerd. Maar dan is het te laat. Wij zouden liever een vorm van democratie zien, die dit zou voorkomen. En dat kan als het gezonde denkbeeld aanhangt, dat men iemand, die men zijn vertrou wen heeft geschonken, niet moet be lemmeren in zijn beleid. Doet hij het niet goed, zend hem weg. Maar laat li^m anders werken zoals hij meent, lat het moet geschieden. In onze irlementaire democratie schijnt dit omenteel onmogelijk te zijn. rje dertien Aziatische en Arabische landen, die een oproep tot Peking hebben gericht om de ppmars in Korea bij de 38e parallel te staken, zijn gisteravond haastig bijeengeroepen door Sir Benegal Rau, de UNO- gedelegeerde van India, nadat hij even te voren een onderhoud had gehad met Tsjiao Koean-hoea, adviseur van de Chinese afvaardiging. Men zoekt thans naar aanwijzingen in uitlatingen van Chinese of Russi sche zijde, naar welke kant de wind waait, maar voorlopig wéét men nog niets. Washington overweegt mobilisatie De plaatsvervangende perssecreta ris van president Truman, Early, heeft te Washington verklaard, dat algemene regeringsbesprekingen ge houden zijn over een algehele mobi lisatie. Er was eveneens „zeer in het alge meen'' gesproken over een noodza kelijkheid om de nationale noodtoe stand in de V.S. af te kondigen. Ear ly zeide, dat geen besluiten waren genomen en dat ook geen besluiten direct op handen waren. Bij de af kondiging van een noodtoestand zouden president en regering gevol machtigd zijn om strikte economische controles uit te oefenen en de na tionale hulpbronnen op basis van de noodtoestand te mobiliseren. VOORRANG. In de Politieke commissie van de UNO zijn gisteren debatten gevoerd over de vraag of aan de behande ling van de Chinese interventie in Korea de hoogste voorrang moet wor den verleend. Wisjinski kwam onmiddellijk daar tegen in het geweer. Hij betoogde, dat men moe* voortgaan met de be handeling van de beschuldiging van Amerikaanse agressie jegens Formo sa. De Engelse afgevaardigde Ken neth Younger karakteriseerde dit voortdurende praten over Ameri kaanse agressie tegen China als „ge zwam". De houding van de Russische delgatie. zo zeide hij, komt hier op neer, dat zij probeert het werk hier los te maken van de realiteit". Ondanks het felle verzet van Wis jinski werd echter met 42 tegen vijf stemmen - besloten ora. de hoogste voorrang te verlenen aan een <-'ebat over de eis aan communistisch China om zijn troepen uit Korea terug te trekken. SOEKARNO'S BEZOEK AAN MANILLA UITGESTELD. Het officiële bezoek van president Soekarno aan de Philippijnen, dat oorspronkelijk was vastgesteld voor 1016 December, is voor enige tijd uitgesteld. De president, zijn echtgenote en kinderen en een gezelschap, waarbij zich vertegenwoordigers van ver schillende ministeries benevens jour nalisten zouden bevinden, zouden Zondag vertrekken met een speciaal voor dit doel gezonden Philippijns vliegtuig. De geruchten in Djakarta, dat de reis uitgesteld is om politieke rede nen worden door waarnemers als on gegrond beschouwd zegt A.P., hier aan toevoegend, dat Soekarno in fluenza heeft. VOORSTEL VAN TJIANG KAI SJEK. Generaal Tsjiang Kai-Sjek heeft verklaard, dat hij voorstander is van een aanval op het Chinese vasteland door zijn eigen nationalistische strijd krachten van Formosa uit „met ge combineerde actie van de vloot- en luchtstrijdkrachten der V.N." Hij voegde er aan toe, dat een in val door zijn troepen gevolgd zou worden door een „gezamenlijk ant woord" van 1 y, millioen guerilla- strijders in China en „vele man schappen, die thans bij de commu nisten strijden" zou verenigen. HET NEDERLANDSE DETACHE MENT VERENIGDE NATIES IN POESAN AANGEKOMEN Na een voorspoedige reis met het troe pentransportschip „Zuiderkruis" zijn de leden van het Detachement Ver enigde Naties in Poesan, op Korea, aangekomen. De militairen werden hartelijk verwelkomd, zowel door de Kore- VLOOT WACHT HUN AAN DE KUST ONGEVEER 15.000 ingesloten Amerikaanse en Engelse soldaten voe ren een verbitterde strijd tegen een overweldigende overmacht Chinese communisten in het Noord-Oosten van Korea langs een "5 kilometer lange weg naar de kust, vanwaar zij over zee geëv ?rd moeten worden. Alle beschikbare vliegtuigen zijn in de strijd ge gen om een reusachtige parapluie boven de benarde strijdkrachten te spannen en zo mogelijk in te grijpen bij het forceren van een uitweg. Een vloot koerst tussen Hamhoeng en Wonsan om het gehavende tiende corps aan boord te nemen. De Amerikaanse derde divisie, het laatst in Korea aan gekomen troepencontigent, is de zich een weg naar de kust banende in gesloten troepenmacht tegemoetgetrokken. thans in handen van de troepen van de tegenstander. Er wordt melding gemaakt van gevechten aan de rechterflank der verbondenen bij Kiksan en Joel-li. De positie der verbondenen in Korea is op grond van de berichten als volgt: In het Noordoosten pogen 15.000 man langs een nauwe bochtige berg weg van Kotori, 15 km ten Zuiden van het Tsjosin-stuwmeer, naar Hamhoeng, 65 km verder aan de Oostkust, uit hun omsingeling te breken. Zij staan aan voortdurend vuur van de omringende heuvels bloot. Een rechtstreekse aanval van een overweldigende vijandelijke troepenmacht werd door onafgebro ken aanvallen van de geallieerde luchtmacht belet. Bij Hamhoeng staan geallieerde schepen klaar om de troepen te evacueren. Ook het regiment van de zevende Ameri kaanse divisie te Hjesan Djin, aan de Jaloe, probeert nu de kust te be reiken. In het Noord-westen zijn de 27ste en 29ste Britse brigades, die het midden van de 65 km brede gealli eerde linie innem'en op Sariwon te ruggetrokken. Communistische speerpunten bevonden zich te Anak, ten westen van Sariwon aan de lin kerflank, en te Koksan aan de rech terflank Beide plaatsen liggen nog geen 80 km van de 38ste breedte graad. Volgens sommige berichten is de haven Tsjinnampo aan de West-kust De Etna-uitbarsting Een 800 meter brede lavastroom heeft het dorpje Renazzo bereikt. Eerst bedolf de kop van de lava stroom, die op sommige plaatsen vijf meter hoog was, de kastanjebosjes, appelboomgaarden en wijngaarden van het dorpje. De bomen werden brandende fakkels, die helder op lichtten in de avond. Vervolgens stortte de lava zich uit over het plaatsje zelf. Een steenfabriek vloog in brand en werd bedolven. Lang zaam aan begonnen de huizen vlam te vatten. De vulcanologen, die op een hoog te van 2000 meter waarnemingen ver richten, melden, dat de uitbarsgting met onverminderde kracht blijft voortduren. Op 2100 meter hoogte spuwen vele oude en nieuwe kraters gesmolten steen, as en rook. Van tijd tot tijd schieten vlammen en rots blokken de lucht in, dikwijls tot een hoogte van 600 meter boven de kra ters. Er hangt een ondraaglijke zwa velstank, de as bedekt alles met een grijs tapijt. Volgens de geleerden is er geen hoop, dat de lavastroom de eerste dagen tot staan zal komen. De scha de aan de fruitoogst wordt geschat op meer dan vijftig millioen lire. Een inwoner uit Milo, beschermt zich tegen de gloeiende hitte, welke door de afkoelende lava uitgestraald wordt door zijn jas voor het gezicht te houden. WONSAN GEVALLEN? Verder wordt de verovering van Wonsan, een haven aar. de Oost- kus*, gemeld. Dit is niet bevestigd, doch geallieerde vlooteenhe^en heb- benij de stad gebombardeerd. Het verlies van Wonsan zou het gehele verspreide tiende korps in het Noord-oosten en ook de Zuid- Koreaanse Kanitool-divisie, isoleren. Laatstgenoemde divisie trekt zich naar verluidt thans terug na haar onmars langs de Oostkust naar de Siberische grens. PANIEK IN SEOEL In de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel geraakten velen in paniek toen het nieuws uitlekte, dat de regering de leden van 't parlement in het ge heim gewaarschuwd heeft hun ge zinnen naar Poesan te brengen. Vele rijke families hebben de stad al verlaten en Donderdag groeide de vluchtelingenstroom aan met talrijke armeren. De prijzen van meubelen daalden met 90 percent, doordat velen alle meubilair, dat zij niet konden mee> nemen op de m^rkt brachten. De prijzen van juwelen stegen echter tot het dubbeie. aanse burgerbevolking als door hun Amerikaanse strijdmakkers Na de begroeting door Lt.Kol. Stevens na mens de Amerikaanse strijdkrach ten, vond de debarkatie plaats. Voorop Lt.-Kol. Stevens, daarach ter de gezagvoerder van de „Zuider kruis", Kapitein J. Bracht, de C.O.T. Lt.-Kol. Slagter en de Commandant van het Detachement Lt.-Kol. den Ouden. De heer van Sloten, administra teur der onderneming „Kajoe Mas", die onlangs door de landraad te Si- tubondo wegens het neersch "ten van een rampokker op zijn onder neming werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar is. naar Aneta verneemt, ontvlucht uit het Darmo-ziekenhuis te Surabaja, waar hij sedert enige tijd werd verpleegd. 's Pausen Nachtmis Sober en indrukwekkend In de voorbije nacht, het eerste uur van het 8 Dec. feest van O. L. Vr. Onbevl. Ontvangen, heeft de H. Vader in zijn Ifuiskapel een stille H Mis opgedragen tot intentie van de algemene wereldvrede. Op het zelfde uur werd in alle parochie kerken in Italië de H. Mis tot de zelfde intentie opgedragen. Vooraf gaande aan de H. Mis hield pater Lombardi een rede tot het Italiaan se volk. Dit was een besluit van de eerste serie radiopreken, die pater Lombardi van 1 December af dage lijks bij wijze van Volksmissie tot het gehele Italiaanse volk heeft ge houden. In zijn rede deed pater Lom bardi een vurig beroep op de Chris tenheid, om door gebed en daden van liefde de wereldvrede te bevor deren. Hij besloot zijn dringend be- ri ep met het ontroerende gebed tot dt- H. Maagd, Middelares van de Vrede. Daarna droeg de H Vader de H Mis op. welke door alle Italiaanse zenders werd uitgezonden Indruk wekkend was de eenvoud en overtui ging, waarmede de H. Vader, alleen geassisteerd door één priester als misdienaar, de gebeden duidelijk en zielvol uitsprak. Meer nog dan de grootse manifestaties van dit H. Jaar, was dit simpele en waarachtige bidden een diepe belevenis van de bovennatuurlijke macht, dip vo«r de Kerk geconcentreerd is in de plaats bekleder van Christus op aarde. Uiermede stelde de H Vader de daad, die Hij van allen vraagt in zijn laatste encycliek Mirabile iilud", n 1„ dat wij met een daad van gebed de vrede moeten ?fb;d^en, -^ls wij hem met menselijke kracht niet kunnen bewaren. Worden ook vandaag nog voortgezet ET WITTE HUIS HEEFT BEKEND GEMAAKT, dat de besprekin gen tussen premier Attlee en president Truman in elk geval nog tot Vrijdag zouden duren. De waarnemende perschef, die dit verklaar de, zeide, dat het onmogelijk is te zeggen, of de besprekingen nog lan- H Na afloop verklaarde premier Attlee in antwoord op een vraag van cor respondenten, hoe de besprekingen verliepen: „Okay". Men is reeds begonnen met het opstellen van een slotcommuniqué, waarin de besluiten, die door Truman en Attlee genomen zijn, zullen worden bekend gemaakt. zingen bestaan, dat de Chinese com munisten bij hun gesprek met sir Benega1 Rau van India meer belang stelling hadden getoond voor de toekomst van Formosa dan voor die van Korea. Aan Britse zijde zou men in verband hiermede tot de mening overhellen, dat men misschien via de kwestie-Formosa tot een oplos sing van de Koreaanse kwestie zou kunnen komen. Acheson daarentegen zou te ken nen hebben gegeven, dat, tenzij Pe king duidelijk bereid zou blijken een vreedzame politiek van samen werking in Azië te volgen. Formo sa niet aan communistisch China zou mogen worden overgegeven. Korea of Formosa In een beschouwing in de „New York Times" over het verloop van de besprekingen tussen Truman en Attlee schrijft James Reston, de di plomatieke correspondent van het blad, dat de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dean Ache son, volgens welingelichte bronnen verklaard zou hebben, dat bespre king van de kwestie-Formosa, er kenning van de communistische Chinese regering en het toelaten van haar vertegenwoordiging in de V.N. voordat een regeling zou zijn bereikt van „de primaire kwestie van Pekings agressie in Korea", de Westerse mogendheden op een glad de helling zouden kunnen brengen. Er zouden volgens Reston aanwij- De Indonesische delegatie heeft gistermiddag in de derde werkver gadering van de conferentie over de status van de West-Nieuw-Guinea schriftelijk een voorstel ingediend teneinde het probleem op te lossen. Het voorstel houdt in, dat als ba sis voor een oplossing van het pro bleem een verklaring zou moeten worden afgelegd door de heide voor- Therese Neumann Therese Neumann, de gestigmati seerde van Konnersreuth, is voorzien van de laatste H H. Sacramenten der Stervenden. Haar toestand heeft zich e cliter zoveel verbeterd, dat zij thans wederom buiten levensge vaar is. Therese Neumann lijdt sedert enige maanden tengevolge van een ernstige val aan nierstoringen. Dit heeft zij opgedaan, toen zij aan de vooravond van het feest van Maria Tenhemelopneming van haar paro chiekerk, waar zij had meegeholpen met het aanbrengen van versieringen voor het feest, naar haar huis te rugkeerde en. door de duisternis misleid, struikelde en viel. Betrekke lijk spoedig echter herstelde zij weer hiervan, zodat zij zelfs een bedevaart naar Altötting kon ondernemen. Korte tijd daarna g zij echter weer een nieuwe er 3 inzinking, op grond waarvan v. haar leven werd gevreesd. De laatste dagen heeft haar ziekte echter weer een gunstige wending genomen. zitters van de delegatie waarin wordt vastgesteld, dat de souvereini- teit over de West-Nieuw-Guinea aan Indonesië zal worden overgedragen. De „Van Maarseveen-Roemverkla- ring" zou moeten worden afgelegd uiterlijk op 27 Dec. a. s. De feitelijke overdracht zou na ongeveer een halfjaar moeten plaats hebben. Voor die tijd zouden de beide delegaties moeten onderhandelen over een aan tal afzonderlijke overeenkomsten be treffende de positie van Nederland in cultureel, financieel economisch en sociaal opzicht in N. Guinea. Over aard of inhoud van deze over eenkomsten spreekt het voorstel zich niet uit. De Nederlandse delegatie heeft na enige minuten van onderling beraad meegedeeld,, dat zii op dat ogenblik geen vragen over het voorstel wen ste te stellen, doch dat z«i in de ver gadering van Vrijdagmiddag schrif telijk on het voorstel zouden reage ren. Het wordt niet uitgesloten ge acht, dat Nederland dan met een te genvoorstel zal, komen. Ko-Weitje.. Ook de hovenier kapt soms van zijn opgeschoten struik heel wat af juist om de stronk zuiver, d* wor tel gaaf te houden en daardoor de toekomstige bloei van het struikge was te verzekeren. „TOESTAND VOL GEVAREN". Shinwell, de Britse minister van defensie heeft Donderdag in het La gerhuis „met grote nadruk" ver klaard, dat „wij, noch de Ameri kaanse autoriteiten ook maar den ken aan een ontruiming van Korea". Shinwell zeide dit op vragen na het voorlezen van een verklaring over de Koreaanse crisis, waarin hij het Huis waarschuwde zich voor te bereiden op nog slechtere tijdingen. Sprekende over Attlee's conferen tie met Truman zeide Shinwell, dat de toestand „vol gevaren en moei lijkheden" is. „Niemand weet hoe het zal aflopen". De „Drie" overwegen De Brits-Frans-Amerikaanse con ferentie voor de opstelling van een antwoord op de uitnodiging van Rusland tot het houden van een vier- mogendhöden-conferentie over het Duitse vraagstuk is gisteravond in 't Franse ministerie van Buitenlandse Zaken geopend. De besprekingen zullen verscheidene dagen duren en volkomen geheim zijn. Er zullen dan ook geen communiqué's worden uit gegeven. De Franse delegatie staat onder leiding van de secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken, A'exander Parodi, de Britse en Amerikaanse delegaties staan on der leiding van de ambassadeurs, Sir Oliver Hardy en David K. Bruce. Naar in gewoonlijk welingelichte politieke kringen verluidt, willen Engeland en vooral Frankrijk al het mogelijke doen om een bijeenkomst met de Russen tot stand te brengen. Frankrijk zou aan de conferentie 'n memoarndum hebben voorgelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1