S)e ftzidóeSoti/to/nt
atoombom
VN-strijdkrachten zullen hun taak niet opgeven
fZwmcm auvc tyefrwifo item de ataam&atn
Een dreiging en een waarschuwing
De schim van de
Het 8e leger uit de tang
ontsnapt
Vermijd oorlog met China''
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. RUOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCH1"
VRIJDAG 1 DECEMBER 1950
42ste JAARGANG
No. 12147
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Gira 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., t 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
De woorden van de president
wekken beroering
rjE JONGSTE ONTWIKKELING op Korea plaatst de wereld tegen-
99 over een ernstige crisis", zo begon president Truman gisteren op
zijn wekelijkse persconferentie een verklaring, waarin hij drie .punten
ontwikkelde om de nieuwe situatie het hoofd te bieden;
1. Amerika zal in de Verenigde Naties blijven aandringen op gezamen
lijke actie om de agressie op Korea tot staan te brengen.
2. Amerika zal zijn pogingen om de andere vrije landen te helpen,
vergroten en hun verdediging versterken ten einde aan de agressie el
ders het hoofd te bieden.
3. Amerika zal in snel tempo zijn eigen militaire kracht vergroten.
„De situatie aan het front is op het ogenblik onzeker" verklaarde Tru
man .„Evenals tevoren kunnen wij weer tegenslagen lijden. Maar de
strijdkrachten der Verenigde Naties zijn niet van plan, haar missie op
Korea op te geven. Wij kunnen verwachten, dat de agressie zich via
Azië en Europa tot het Amerikaanse halfrond zal uitbreiden als de agres
sie op Korea slaagt. Wij vechten op Korea voor onze eigen nationale vei
ligheid en voor ons bestaan".
Voorts verklaarde president Truman: 1. dat 't gebruik van de atoom
bom op Korea in „actieve" overweging is; 2. dat hij vandaag de demo
cratische en republikeinse leiders op het Witte Huis zou ontbieden om
met hen de aanvraag van een aanzienlijk bedrag voor de atoomener
giecommissie en andere militaire doe;einden (het gaat om VA milliard
en 10 milliard) te bespreken; 3. dat het meer dan noodzakelijk is, dat
zonder verwijl een geïntegreerde strijdmacht in Europa onder eenhoof
dig opperbevel wordt opgesteld.
wordt zolang de Verenigde Naties
hun superioriteit in de lucht op Ko
rea handhaven. Slechts indien de
vijand zich van het overwicht in de
lucht zou meester maken zou een
doel van kritiek belang beter kunnen
worden aangevallen door een enkel
vliegtuig dan door een grote lucht
vloot, die zich strijdend een weig zou
moeten banen.
Nadere verklaring
Wat Truman van de atoombom
gezegd had, veroorzaakte onmiddel
lijk een grote deining in de wereld,
zodat het Witte* Huis zich gehaast
heeft om de volgende verklaring te
publiceren;
„De president wil er zeker van
zijn, dat hetgeen hij over de atoom
bom heeft gezegd, niet verkeerd
wordt uitgelegd.
„Het spreekt vanzelf, dat dit on
derwerp sedert het uitbreken der
vijandelijkheden is overwogen, even
als het gebruik van alle militaire
middelen wordt overwogen wanneer
onze strijdkrachten in gevecht ge
wikkeld zijn.
„Het overwegen van het gebruik
van enig wapen volgt altijd stilzwij
gend uit het feit, dat men zulk een
wapen bezit.
„Er dient evenwel de nadruk op te
worden gelegd, dat volgens de wet
slechts de president machtiging kan
geven voor het gebruik van de
atoombom. Zulk een machtiging is
niet gegeven".
„Indien zulk een machtiging te
eniger tijd gegeven zou worden, zou
de bevelhebber te velde belast zijn
met de tactische opdracht, het wapen
te gebruiken.
Kortom de antwoorden op de
ter persconferentie gestelde vragen
brengen geen verandering in deze
situatie".
Volgens de correspondent van A.P.
te Washington is hetonwaarschijn
lijk, dat een atoombom gebruikt
ATOOMCOMMISSIE BIJEEN
Intussen is de Congrescommissie
voor atoomenergie gisteren in beslo
ten zitting bijeen geweest. Senator
Brien McMahon, de voorzitter, ver
klaarde na afloop: „De omstandighe
den, waaronder de atoombom ge
bruikt zou moeten worden, zijn prac-
tisch van het ogenblik af waarop het
wapen ontstond overwogen. Vol
gens de wet berust de beslissing bij
de president. Bij het nemen van dit
besluit zal met zeer ernstige en be
langrijke factoren rekening gehou
den moeten worden. Deze factoren
zijn van militaire, diplomatieke en
psychologische aard. Ik zal ze op dit
tijdstip niet tot in bijzonderheden
bespreken".
Sovjet-bemiddeling
In ruil voor vier
concessies?
Volgens inlichtingen, die op het
Britse ministerie van buitenlandse
zaken uit Moskou zijn ontvangen
zo meldt de correspondent van de
„Volkskrant" zou de Sovjet-Unie
communistisch China willen bewe
gen de aanvallen in Korea te staken
op de volgende voorwaarden: met
Japan zou zo snel mogelijk een vre
desverdrag moeten worden gesloten
op de basis van de accoorden van
Yalta en Cairo; het Westen zou moe
ten erkennen, dat communistisch
China grote belangen heeft in Ko
rea en Indo-China; de souvereiniteit
van communistisch China over For
mosa zal erkeni moeten worden; en
tenslotte, de opperbevelhebber der
Amerikaanse bezettingstroepen in
Japan zou vervangen moeten wor
den door een burgerlijke commissie.
Met andere woorden MacArthur zou
ontslagen moeten worden.
Deze inlichtingen worden in Whi
tehall ernstig opgenomen, omdat zij
komen uit de bron, die op 23 Juni,
twee dagen vóór de communistische
aanval op Zuid-Korea, een ernstige
crisis in het Verre Oosten voorspel
de en die in Augustus berichtte, dat
de Chinezen eerst zeer laat in Korea
zouden ingrijpen.
Amerikaanse divisie en Turkse brigade omsingeld
DE CHINESE COMMUNISTEN hebben de Amerikaanse tweede divisie
en de Turkse brigade in Noordwest-Korea in een hinderlaag gelokt, om
singeld en afgesneden van het tiende Amerikaanse corps, dat zich Ooste
lijker teweerstelt. Honderden Amerikanen en Turken sneuvelden of wer
den gewond toen zij onverwacht over een afstand van elf kilometer ge
vangen zaten tussen de van twee zijden aanvallende communisten.
Slechts 1500 man waagden met de moed der wanhoop zich al vechtend
een weg te banen door een spervuur van machinegeweren en mortieren
ten Zuidoosten van het prijsgegeven Koenoeri. Gewonden moesten onver
zorgd blijven liggen tijdens het gevecht in de bittere koude.
Twee geharde Engelse brigades
staan gereed om de stoot op te van
gen van een hernieuwde communis
tische aanval op het deerlijk geha
vende verbonden leger, dat langs de
besneeuwde wegen de terugtocht
heeft aanvaard. Het Amerikaanse
I achtste leger, dat ontsnapt is aan de
I communistische hoofdmacht heeft
nieuwe stellingen betrokken, die
I slechts 50 kilometer ten Noorden
van de vroegere communistische
j'hoofdstad Jjongjang liggen. De com
munisten maken spaarzaam gebruik
opmars van 55 kilometer op ver
scheidene plaatsen is hen blijkbaar
teveel geweest. Waarnemers gelovpn,
dat zij nieuwe uitrustingen en mu
nitie afwachten, alvorens de volgen
de slag toe te brengen aan de uit
geputte. ver in de minderheid zijnde
verbonden
In Noord-Oost-Korea trachten ver
sterkingen zich een weg te banen
door de heuvels ten Zuiden van het
Tsjosin-bekken om de manschappen
van het Amerikaanse tiende leger
korps te bevrijden. De Chinese corn-
AMBASSADEURS TE MOSKOU
MET „VACANTEE."
De Engelse ambassadeur te Mos
kou, sir David Kelly, vertrekt Zater
dag uit Moskou voor een vacantie
in Engeland. Hij heeft de waarne
mende Sowjet-Russische minister
van buitenlandse zaken, Gromyko,
Donderdag een beleefdheidsbezoek
gebracht. De Amerikaanse ambassa
deur te Moskou, Alan Kirk, vertrekt
Maandag in zijn eigen vliegtuig uit
Moskou voor een vacantie in de V.S.
ATTLEE ROEPT HET KERN
KABINET BIJEEN.
De Engelse minister-president
Attlee heeft hedenmorgen het kern
kabinet bijeengeroepen voor dt eer
ste van een reeks spoedbesprekingen
alvorens hij naar Washington ver
trekt. Zijn vertrek wordt niet voor
Zaterdagavond laat of Zondagmor
gen verwacht.
President Truman heeft tegen he
denmiddag 5 uur de leiders van het
Congres bijeengeroepen voor een
bespreking over de militaire crisis.
Attlee naar Truman
De Britse premier, Attlee, zal
waarschijnlijk zeer spoedig naar
de V.S. vliegen voor een ontmoeting
met president Truman ter bespreking
van de situatie op Korea. De ontmoe
ting zal vermoedelijk plaats hebben
in of nabij Washington.
Attlee kondigde persoonlijk gister
avond in het Lagerhuis aan, dat hij
president Truman een dergelijk be
zoek had voorgesteld om 8 uur gister
avond na een bijeenkomst met zijn
ministers. Enige uren later was het
toestemmend antwoord van Washing
ton reeds binnen.
Kort tevoren had Attlee over Tru-
mans verklaring inzake de atoombom
gezegd, dat naar de mening van de
Britse regering een besluit van zo
groot en ernstig belang als het ge
bruik van de atoombom niet kan wor
den genomen zonder volledig over
leg met de leden van de Ver. Naties,
die deelnemen aan de huidige politie
actie in Korea.
Voorts verklaarde hij nóg, dat zijn
regering de gedachte van een gede
militariseerde zone in Korea naar vo
ren had gebracht, opdat onderhande
lingen mogelijk zouden worden. Wan
neer de Chinezen een oplossing langs
vredelievende weg verkiezen boven
geweld, dan zou de suggestie van een
dergelijke zone een deel van de on
derhandelingen kunnen vormen.
TRUMAN EN ATTLEE NAAR
STALIN?
Volgens de Amerikaanse journa
listen Joseph en Stewart Alsopp was
de eerste reactie van Truman op het
nieuws over de communistische in
val in Noord-Korea, een voorstel te
doen tot het oversteken van de
Oceaan om Stalin te ontmoeten en
hem de keus te geven tu§sen vrede
of oorlog. Trumans adviseurs zou
den hem echter hebben aangeraden
dit voorstel niet te doen. Politieke
waarnemers te Washington zien
enig verband tussen dit voorstel en
HET PROCES OM BERTHA HER-*
TOGH. Bij het verlaten van het
gerechtsgebouw te Singapore na een
der zittingen werden Bertha Her-
togh en haar pleegmoeder Aminah
(vierde en derde van rechts) om
zwermd door een menigte van twee
duizend personen, die door een cor
don van politiemannen in toom ge
houden moest worden.
het feit, dat Attlee reeds binnen
uur per vliegtuig naar Washington
zal gaan. Indien Truman en Attlee
zouden besluiten een beroep op Sta
lin te doen om hen en de Franse
premier ergens in Europa of Azië
te ontmoeten, zou dè vorm van deze
samenkomst de volgende week op
de bijeenkomst van de vertegen
woordigers der Westelijke mogend
heden te Parijs besproken kunnen
worden. Een eventueel voorstel aan
Stalin zou dan als een antwoord
beschouwd kunnen worden op het
Sowjet-Russische voorstel voor een
bijeenkomst der „Grote Vier" ter
bespreking van de Duitse bewape
ning.
Het verlammende
veto
De Sovjet-Unie heeft gisteren ge
bruik gemaakt van haar vetorecht
in de Veiligheidsraad om een zesmo-
gendhedenresolutie te torpederen,
waarin terugtrekking van de Chine
se troepen uit Korea wordt geëist.
Tijdens het debat had sir Gladwyn
Jebb, Brits afgevaardigde, een be
roep gedaan op de Chinese commu
nistische regering om „vele malen te
denken", alvorens enig onherroepe
lijk besluit te nemen.
De toekomst van Formosa kan niet
vredelievend worden opgelost zolang
de Chinese strijdkrachten in militai
re operaties tegen de Verenigde Na
ties zijn gewikkeld, zei sir Gladwyn.
Hij sprak de hoop uit, dat communis-
t;sch China zich zou neerleggen bij
de resolutie waarin om terugtrek
king van de Chinese troepen uit Ko
rea werd gevraagd. Hij deed een be
roep op China om te tonen, dat het
de Koreaanse kwestie opgelost wil
zien op grondslagen van de Ver. Na
ties.
De resolutie werd echter, zoals
gezegd, afgestemd door het Russi
sche veto. Negen leden stemden vóór,
India nam niet aan de stemming
deel, alleen de Sovjet-Unie stemde
tegen.
van tanks en artillerie en pogen een munisten in dit gebied dragen thans
I beslissing te forceren door hun over-
weldigende overmacht en door ge
bruikmaking van een overmatig
aantal kleine automatische wapens.
De Amerikaanse verliezen in de
Koreaanse oorlog zijn Donderdag tot
31.028 gestegen 1.032 meer dan
een week geleden aldus is te
Washington bekendgemaakt. In het
totale aantal zijn begrepen: 5307 do
den en 3954 vermisten.
DRUK IETS AFGENOMEN
De enorme druk van de overwel
digende meerderheid der communis
tische troepen is na drie dagen van
bloedige strijd iets afgenomen. De
HOE ZIET BEVIN DE OPLOSSING?
In diep gepeins verzonken wan
delt de Britse Minister van Buiten
landse Zaken, Ernest Bevin, na de
bijeenkomst van het Kabinet in
Downingstreet 10 te Loden te heb
ben bijgewoond, naar het Foreign
Office. Het pad eens Ministers
Buitenlandse Zaken
niet over rozen te gaan.
NOORSE TANKBOOT IN BRAND
GEVLOGEN.
De 10.576 ton metende Noorse
tankboot „Atlantic Africa" is in de
haven van Durban, nadat zich een
ontploffing aan boord had voorge
daan, in brand gévlogen. Men meent,
dat vier personen door deze ramp het
leven hebben verloren; bovendien
moesten verschillende leden van de
brandweer met ernstige brandwon
den naar het ziekenhuis worden ge
bracht, terwijl verscheidene perso
nen nog worden vermist. Het groot
ste gedeelte van de bemanning was
schijnt waarlijk j <je ^al 0p( ^oen ontploffing plaats
aan. vond.
witte camouflagecapes in de sneeuw.
Een bevrijdingscolonne trekt op
de belegerde stad Kotori aan, die 11
kilometer ten Zuiden van het bek
ken ligt.
De Zuid-Koreanen hebben hun
opmars langs de Oostkust voortgezet
en een punt 30 kilometer ten Noor
den van Tsjondjin bereikt, ongeveer
60 kilometer van de Sovj et-Russisch -
Siberische grens.
Vietminh-offensief
op til
0
De Vietminh-rebellen in Indo-
China maken zich gereed voor een
offensief uit drie richtingen op Ha
noi, de hoofdstad van de rijke rijst-
delta Tonkin.
Volgens waarnemers beschikken
zij over 25 goed uitgeruste bataljons,
die ten Noorden van de stad met de
nodige reserves zijn samengetrok
ken. Hanoi, dat 150.000 inwoners telt,
ligt aan de Rode rivier, 150 kilome
ter van de Tonkinese golf.
De Franse legerleiding maakt mel
ding van hernieuwde activiteit in
twee sectoren aan het 500 kilometer
lange front, dat de delta beschermt.
Zij heeft tevens de herovering be
kend gemaakt van het fort Tsjoe-
phaison, nabij de belangrijke grens
vesting Moncay, in het uiterste
Noord-Oosten.
HOE CHURCHILL DE SITUATIE ZIET
„DE VER. NATIES moeten er met alle mogelijke middelen voor wa
ken, dat zij betrokken raken in een oorlog met China," zo sprak, waar
schuwend, als eerste spreker op de tweede dag over de buitenlandse po
litiek in het Britse Lagerhuis, de oppositieleider Winston Churchill
die ook op deze dag zijn 76ste verjaardag beleefde.
„Stellig zijn wij in gevaar", zei hij verder, „maar dat gevaar is niet
nieuw. Dat ontstond al op de dag na de wereldoorlog, toen het Westen
ging demobiliseren, terwijl de Sovj et-legers bleven gehandhaafd in al
hun enorme kracht". Toch zag hij het niet als een Russisch belang om
thans een grote oorlog te beginnen, en evenmin leek hem een Russische
aanval op Europa op dit moment waarschijnlijk.
HOOG SPEL
zowel op de militaire speeltafel
van Korea als op de diplomatieke
speeltafel van de Verenigde Naties.
Het lijkt soms of beide tafels geheel
los van elkander staan, alsof het mo
gelijk is, dat op Korea de rode troe
pen van Mao in ontstellende massa's
de strijdkrachten van de Verenigde
Naties onder de voet kunnen lopen,
kunnen omsingelen en afslachten,
terwijl aan de tafel van Lake Success
Chinezen en Russen een lustig
0 spelletje doen met resoluties
en veto's. Terwijl Mao s hor
den alle internationale regpls van
het spel met souvereine minachting
overtreden houdt men zich in Lake
Success angstvallig aan alle formele
regels en laat de Veiligheidsraad ge
moedereerd uitschakelen door een
veto.
Wij leven in een eigenaardige we
reld. Een situatie als nu is ontstaan,
zou een paar decennia geleden zon
der meer oorlog hebben betekend.
Er zijn wel oorlogen ontketend om
geringere redenen. Tegenwoordig
echter gaat men rustig door met con
fereren, al wordt er gevochten, dat
de stukken er af vliegen en voelt
ieder met z'n klompen aan, dat men
over de conferentietafel heen bij de
neus wordt genomen.
De zaak is, dat niemand een oorlog
op grote schaal wil en daarvan wordt
door sommige mogendheden een
handig gebruik gemaakt. De Ameri
kanen voelen zich nog het sterkst en
zijn bereid tot grote offers, maar
vechten doen ook zij liever niet dan
in uiterste noodzaak. En de andere
leden der Verenigde Naties lopen
met verschrikte gezichten rond en
weten niet wat ze doen moeten. Zij
dringen aan op onderhandelingen en
minnelijke schikkingen, maar de tijd,
die zij daarmee winnen is geen winst
en de schikkingen, waarop zij hopen,
vallen altijd uit in hun nadeei.
Het is natuurlijk gemakkelijk pra
ten, als men zelf de verantwoorde
lijkheid niet behoeft te dragen maar
de indruk dringt zich onweerstaan
baar op, dat de Verenigde Naties
zichzelf geen dienst bewijzen door
de aarzelende houding, welke zij
thans aannemen.
Gemakkelijk zijn de beslissingen
zeker niet. Neem bijv. maar eens de
kwestie van het gebruik der atoom
bom. Nauwelijks had Truman giste
ren erop gezinspeeld, of de wereld
was in rep en roer. De Britse pre
mier telegrafeerde direct naar Was
hington, dat hij wilde komen praten,
welk voorstel door Truman prompt
werd geaccepteerd. Militair, gespro
ken is de atoombom een geducht wa
pen, maar de psychologische reacties
zijn zo geweldig, dat men er nauwe
lijks gebruik van kan maken Van
daar, dat noch Mao noch Stalin zich
door het verkapte dreigement uit het
veld zullen laten slaan.
Wat er in de naaste toekomst nu
staat te gebeuren is absoluut onze
ker. De Veiligheidsraad is pract^eh
uitgeschakeld; Engeland wil tot elke
prijs een openlijk conflict met Chi
na vermijden, Frankrijk heeft het te
kwaad met z'n eigen moeilijkheden
en Washington is het blijkbaar nog
niet met zichzelf eens.
Voor ons, in Europa, is het een ze
kere troost, dat een man als Chur
chill, die een wijde blik heeft en ook
niet aarzelt om te zeggen wat hij
meent, van oordeel is, dat een oor
log niet onvermijdelijk is. 's Werelds
loop wordt beslist in Europa en niet
op Korea.
De beste hoop echter voor de
„redding van de christelijke bescha
ving van een Russische verovering"
is de fundamentele wijziging, die de
vroegere isolationistischs politiek der
V.S. heeft ondergaan, sprak Chur
chill verder, en daarom hoopte hij,
dat „wij het in de eerste plaats als
ons voornaamste doel zullen be
schouwen om ons hoe weinig ook en
op welke m'anier ook, niet van Ame
rika te distanciëren".
In het verloop van zijn rede zei
Churchill, dat het onmogelijk is te
voorspellen, wat de Russen van plan
zijn, maar wel hoopte hij, dat het
Westen tot overeenstemming met de
Sovjet-Unie zou komen, voordat dit
land een voorraad atoombommen
'heeft, groot genoeg om de vrije we
reld te terroriseren, zo niet geheel te
vernietigen. „Als er een oorlog los
brandt, dan is dat op het moment,
dat de Russen kiezen", waarschuwde
hfj.
Er is wel eens gezegd, zo ging de
voormalige oorlogsleider voort, dat
het provocerend is om een Atlanti
sche strijdmacht met inbegrip
van een Europees leger en een Duit
se bijdrage te organiseren. Maar
het ziet er niet naar uit, dat er in de
eerstkomende twee jaar in Europa
zóveel bereikt kan worden, dat
daardoor de balans van de militaire
m'acht naar Europa zal doorslaan.
Daarom is er geen sprake van, dat
de tot nu toe bereikte weinig
doeltreffende defensiemaatrege
len van de Atlantische en Westelijke
mogendheden Rusland zouden kun
nen uitdagen.
Churchill was er sterk voor, dat
nogingen worden gedaan om met de
Russen tot een accoord te komen,
zolang Amerika nog de meeste
atoombommen heeft, want deze su
perioriteit geeft het Westen de mid
delen om met Rusland te spreken
als gelijken. „Maar dan ge confe
rentie van vruchteloos gepraat,
maar geheim en op het hoogste ni
veau".
Tijdens het debat gaven sprekers
van alle partijen bezorgde commen
taren op de verklaring van Trumn,
welke een geweldige ooschudding
heeft teweeggebracht in d-> wandel
gangen. Zelfs nadat het Witte Huis
zijn toelichting had gegeven, uitten
afgevaardigden van de Labour- en
de conservatieve partij hun onge
rustheid over de mogelijkheid, dat
de atoombom zou kunnen worden
gebruikt. Zij drongen er op aan, dat
■Engeland zou streven naar h°t ver
mijden van een oorlog met China.
KaMethe...
Voor de rechterstoel van het eigen
geweten wordt geen schuldige vrij
gesproken.
